Uitvoering plan-Spaak
hangt van Nederland af
Nederlandse industrie
ingesteld op Europese markt
EVEN POSITIE BEPALEN
In Denemarken nu socialistische
minderheidsregering
Oswald heeft schoten op Kennedy gelost
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
TBw
i
Binnenhof onder druk
Bonn en Brussel
van
I
Gouden filmpjes
Simmer 1964
v
Hwat hat Qabe Skroar
to sizzen
1
103e JAARGANG
No. 7(5
VRIJDAG 2 OKTOBER 1964
;g
Wymbritseradeel.
i-
r
3
l
t
DEMOCRATISCH KUSJE....
l
•PRESIDENT JOHNSON BIJ EDWARD KENNEDY
7
le week oktober 1914
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel ttrief
Contractprijzen op aanvraag
2
t
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
uit
na
een
Erhard voelt voor
plan-Spaak.
Vrijdag heeft bondskanselier Erhard ’n
ningsstelsel, dat gebonden Is aan de
behoefte, vervangen door een stelsel,
waarbij de slijters aan bepaalde, ver
dergaande vestigingseisen worden on
derworpen.
In de Tweede Kamer is daarbij wel de
vrees geuit, dat dit het einde van vele,
kleine, pittoreske kroegjes zou kunnen
betekenen. Maar die vrees heeft toch
niet verhinderd, dat de strekking der
Het Groene Kruisgebouw te Arum in
gebruik genomen.
Agent van politie J. Gros te Bolsward
heeft eervol ontslag gevraagd.
Het oostelijk gedeelte van Nederland in
staat van beleg.
Kansspelen.
De Tweede Kamerleden kregen na hun
terugkeer al spoedig de memorie van
antwoord, die minister Scholten had op
gesteld naar aanleiding van hun opmer
kingen over zijn voorstel de hoofdprijs
van de voetbaltoto op hetzelfde peil te
brengen als de staatsloterij, namelijk
f 100.000,Het nieuwe seizoen is in
tussen al begonnen. Maar de Kamer
leden hebben de handen vol aan hun
eigen seizoen. Volgende week beginnen
de algemene politieke en financiële be
schouwingen der Tweede Kamer over
de rijksbegroting voor 1965.
Simmerlisten
De toeristen
Hawwe in rekord hjir slein
Bütenlanners
Middenstanners
Sjogge tankber en optein
Simmerdagen
Dy’t üs hagen
De fakRnsje in plezier
Goeije saken
Oeral laken
Trek, triphalders sinnich blier
Simmertoeren
Ek de boeren
Binne bliid mei it gefal
Gers koe droege
Hea oploege
Winterfretten, skuorren fol
Simmerwielde
Natür dielde
Rynsk har golle jeften mei
Net to üntstriden
Yn gjin tiden
Wie it simmerwaer sa frael
Abonnementspriji f 2 40 per kwart»»!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
t
1,
ir
n
n
r
t
3
>g
ve
at
m
s-
•n
1-
:e
h
Het sinds 1897 te Witmarsum bestaande
station voor de paardetram Witmar
sumMakkum, behoort tot het verleden
Op een kwartier afstand van het dorp
te Harkezijl heeft de Ned. Tramweg Mij
thans een eigen station met remise voor
de paarden daargesteld. De dóórtrek
kende passagiers dienen daar over te
stappen.
Industrlereis.
In de afgelopen week hebben vele Ka
merleden kunnen bemerken hoezeer de
Nederlandse Industrie zich op de Euro
pese markt heeft ingesteld. De Neder
landse industrie had voor de vijfde keer
een parlementair bezoek georganiseerd.
Het thema was ditmaal gewijd aan: De
groei der onderneming. Het werd wel
duidelijk, dat het Nederlandse bedrijfs
leven vele kostbare investeringen heeft
ondernomen om de Europese concur
rentie te kunnen doorstaan, ja waar
mogelijk nieuwe markten te verove
ren. Dat de Nederlandse industriëlen
zich daarbij zorgen maakten over de
jongste loonexplosie, werd niet onder
stoelen of banken gestoken. De vakbe-
wegingsleiders onder de kamerleden
antwoordden, dat, ondanks die loons
verhogingen, de investeringen en de ex
port toch maar waren toegenomen.
Na afloop van deze gepeperde discussie
werd een gezamenlijk bezoek aan een
Arnhemse wijnkelder gebracht, waar,
bij behoud van de meningsverschillen,
een glas werd gedronken op de voort
gang van de Nederlandse volkshuishou
ding.
Minister-president Marjjnen en minister Luns zyn deze week naar Bonn geto
gen. Officieel was het een soort beleefdheidsbezoek; een antwoord op het kennis
makingsbezoek, dat bondskanselier Erhard en minister Schröder in het voorjaar
aan Den Haag hadden gebracht.
Aan het tegenbezoek was een Duitse week in Rotterdam voorafgegaan. Maar
in feite gold het niet het uitwisselen van beleefdheden, maar betrof het een
belangrijke politieke zaak. Welke Europese koers zal het kablnet-Marjjnen in
de toekomst varen Door toedoen van president De Gaulle Is er stagnatie in het
streven naar éénwording opgetreden. Bondskanselier Erhard is tot dusver in
tegenstelling tot zijn voorganger Adenauer niet bereid gebleken concessies
aan Parijs te doen. Dit heeft hem interne critiek In de C.D.U. bezorgd.
Drankwet.
Het bracht de Eerste Kamerleden met
een een voorproefje van het debat over
de nieuwe Drankwet van minister Veld
kamp, die voor dinsdag op hun agenda
stond. Deze wet wil het oude vergun- len eind december de rekening voor ren
tot 43.1 pet., terwijl de liberalen van
10.2 op 8 pet. daalden.
In Neder-Saksen was de S. P. D. al de
grootste partij, maar door een stijging
van 38.8 op 43.2 pet, heeft zij deze po
sitie weten te versterken. De chr.-demo-
craten gingen ook flink vooruit, n.l. van
28.2 op 37.5. Zelfs de liberalen boekten
winst en kwamen van 6.9 op 9.2 pet.
Deze niet-socialistische winst meent
men te moeten verklaren uit het feit,
dat de conservatieve Duitse partij en de
vluchtelingenpartij, die drie jaren ge
leden nog 18 pet. veroverden, nagenoeg
van het toneel zijn verdwenen. Een
troost voor de chr.-democraten is, dat
zij bij gemeenteraadsverkiezingen altijd
slechter boeren dan bij parlementsver
kiezingen. In 1961 behaalde de C.D.U.
bij de parlementsverkiezingen in Neder-
Saksen bijv. 39 pet.
te en aflossing gepresenteerd krijgen.
Het is zo, dat wanneer op het eind van
het jaar aan deze verplichtingen is vol
daan, op een goed gefinancierd bedrijf
de kas niet leeg mag zijn. Immers, de
periode van weinig Inkomsten (droog
staand vee) staat dan nog voor de deur
terwijl vlak daarna de eerste uitgaven
al weer gemaakt moeten worden voor
de voorjaarsbemesting.
Wanneer u op het eind van het jaar niet
de beschikking hebt over enig bedrijfs
kapitaal of nog ten achter is met beta
lingen is uw bedrijf onvoldoende gefi
nancierd en is er tegen het voorjaar be
slist sprake van een tekort.
Het aantrekken van vermogen b.v. In de
vorm van krediet in lopende rekening is
dan wenselijk, omdat een tekort aan li
quide middelen weer een ongunstige in
vloed kan hebben op het bedrijfsinko-
men.
Deense uitslag.
Ten slotte nog een verkiezingsuitslag.
De Denen hebben zo gestemd, dat de
regeringscoalitie van sociaal-democra-
ten en radicalen uiteen is gevallen. De
socialisten handhaafden zich op 76 ze
tels, maar de radicalen verloren één
van hun elf zetels. Aangezien de nieu
we regering ook niet meer kon rekenen
op de steun van een Groenlandse afge
vaardigde en de oppositiepartijen, van
wie de conservatieven vier zetels won
nen, ook geen meerderheid kunnen vor
men (de half-communistische socialis
tische volkspartij kwam op 10 zetels)
is men overgegaan tot de vorming van
een socialistische minderheidsregeling.
Socialistische winst.
Een vorproefje van de parlements
verkiezingen van volgend jaar hebben
de Duitsers zondag gehad met de ge
meenteraadsverkiezingen in de deelsta
ten Noord-Rijnland, Westfalen en Ne
der-Saksen. De mislukking van de Chr.
Democraten om de rode stadhuizen te
veroveren, vooral in Neder-Saksen, is
een teken aan de wand voor de regering
van Erhard, wiens positie als stembus
locomotief yan de chr.-democraten wat
gevaar gaat lopen. De grote overwin
naars zijn de sociaal-democraten. Ver
geleken met de gemeenteraadsverkie
zingen van 1961 zijn de socialisten in
Noord-Rijnland-Westfalen van 40.6 op
46.6 pet. gekomen, waardoor zij de
grootste partij zijn geworden, want de
chr. democraten daalden van 45 pet. gen, omdat het niets wil weten van de
President Lyndon Johnson heeft Senator Edward Kennedy bezocht in
Boston. Edward Kennedy heeft b(j een vliegtuigongeluk maanden geleden
zijn rug gebroken. Het was voor het eerst, dat men het „Strykerframe”
(achtergrond) had verwijderd b(j de patiënt. - In het midden
mevrouw Joan Kennedy.
wet in hoofdzaak is gehandhaafd. Mi
nister Veldkamp vreesde hiervan niet
zoals de socialistls< oppositie -
een herleving van het drankmisbruik.
Bolswanls Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeeï, Hindeloopen, Wonseradeeï, Worhum en
De 6-jarige Diane Rooney in War
wick, Rhode Island, genoot maan
dag een voorrecht, dat velen haar zul
len hebben benijd; Toen president
Lyndon B. Johnson hier op het vlieg
veld was aangekomen, stak zij liaar
enthousiasme niet onder stoelen of
banken, maar gaf de eerste burger ’n
hartelijke zoen op de wang (foto), ’n
Lief tafereeltje en vermoedelijk goed
voor heel wat democratische stemmen
in Warwick
Het onderzoek van de commissie Earl
Warren, de voorzitter van het Ameri
kaanse Hooggerechtshof, heeft evenwel
tot de conclusie geleid, dat Oswald de
schoten wel degelijk heeft gelost en dat
er geen aanwijzingen Zijn, dat Oswald
medeplichtigen heeft gehad. Hiermee
worden de geruchten van een rechts-
extremistische samenzwering de kop
ingedrukt. Ruby heeft eveneens op eigen
initiatief en zonder medeplichtigen of
opdrachtgevers gehandeld.
Flinke critiek levert het rapport op de
geheime dienst, de politie van Dallas
en op de federale recherche. Er blijkt,
dat de gebouwen langs de weg, die de
president zou nemen, niet doorzocht
zijn, hetgeen toch een elementaire vei
ligheidsmaatregel is. Men verwacht, dat
er nieuwe maatregelen zullen worden
bestudeerd om de president bij optreden
in het openbaar te beschermen.
Na een onderzoek van maanden heeft de commlssie-Warren nu haar rapport
voltooid over de moord op preseident Kennedy op 22 november van liet vorige
jaar. Zoals men zich zal herinneren werd de wegens moord gearresteerde Oswald
de dag daarop bij het overbrengen naar een gevangenis vermoord door Ruby,
de eigenaar van een nachtclulb, die verklaarde tot zijn daad te zijn gekomen
uit medelijden met de weduwe van de president. De merkwaardige samenloop
gaf voedsel aan geruchten, dat Ruby Oswald uit de weg had moeten ruimen
voordat deze zijn medeplichtigen of opdrachtgevers had kunnen verraden.
Sommige boeken, waarin deze theorie werd uitgewerkt, zijn in de laatste maan
den verschenen. In een enkele komt de schrijver zelfs tot de conclusie, dat
Oswald onmogelyk de dodelijke schoten kan hebben gelost.
Ongerust over het oplevend nationalis
me in West-Duitsland heeft de Belgi
sche minister Spaak onlangs geprobeerd
een compromis tussen Bonn en Parijs
tot stand te brengen.
Aan de ene kant wilde hij president De
Gaulle in zijn verlangen naar een Euro
pese Politieke Unie tegemoet komen,
doch daarbij wilde hij een college van
„wijze mannen” zoiets als de Euro
pese commissie, die voor de Euromarkt
bestaat inschakelen.
In de proefperiode met adviserende, doch
op de duur met beslissende bevoegdhe
den. Het eerste is voor president De
Gaulle aantrekkelijk; het laatste niet.
Dat zal juist minister Luns argwanend
stemmen. Hij is huiverig voor elk Euro
pees politiek experiment, waarbij En
geland niet is betrokken. Spaak vindt
het echter weinig zinvol op dit moment
op de Engelsen te spelen die midden in
een verkiezingsstrijd zitten. Welke par
tij het ook wint, de eerste jaren valt er
van Engelse zijde nauwelijks een Euro
pees initiatief te verwachten.
Spaak meent, dat het niet verantwoord
is het Europese bedrijfsleven, dat zich
op de economische integratie heeft ge
concentreerd, langer te laten wachten.
Misschien zal minister-president Mari
ne een bemiddelende rol te Bonn moeten
spelen.
Pasjes in Berlijn.
Veel nieuws komt er deze week
Duitsland. In de eerste plaats is
maandenlange onderhandelingen
nieuwe pasjesovereenkomst voor West-
Berlijners uit de bus gekomen.
Viermaal per jaar kunnen de Westber-
lijners pasjes krijgen om in een periode
van viermaal ongeveer twee weken fa
milieleden in Oost-Berlijn op te zoeken.
De harde onderhandelingen die hierover
zijn gevoerd, waren vooral gewijd aan
de betiteling van Oost-Berlijn. De
Oostduitsers wilden op de aanvraag-
De Gaulle in Zuid-
Amerika.
De Gaulle maakt op het ogenblik een
vermoeiende reis door tien Latijns-Ame-
rikaanse landen, waar hij sympathie
voor Frankrijks leiderschap in de we
reld poogt te wekken. Dat hij voorna
melijk anti-Amerikaanse gevoelens
weet te stimuleren, zal hem niet on
welgevallig z(jn. De Zuid-Amerikanen
blijven vrij sceptisch kijken wanneer De
Gaulle hoog opgeeft van de rol van de
Latijnse landen, van de latiniteit in de
wereld. Dat heeft naar hun gevoelen
zo weinig met de werkelijkheid te ma
ken.
Goldwater heeft het
moeilijk.
De verkiezingscampagne In de Ver.
Staten gaat onderwijl door en senator
Goldwater begint het naar algemeen
oordeel wat moeilijk te krijgen. Zijn
tactiek was een conservatief alternatief
te bieden voor de liberale Johnson, maar
diverse van zijn uitlatingen hebben de
indruk gewekt, dat men met een ge
vaarlijke radicaal heeft te maken.
Toen hij en de zijnen daarop poogden
de zaken weer wat recht te buigen,
wekte dat de indruk, dat Goldwater een
man is, die er maar wat uitflapt en
'daarna gaat proberen te denken. De
conservatieven voelen zich juist meer op
hun gemak met Johnson, wie de over
winning op 3 november wel niet zal
ontgaan. Het enige belangwekkende zal
zijn, of de republikeinse kandidaten
voor andere functies de weerslag van
Goldwaters tegenslag zullen ondergaan.
En vooral zal ook belangwekkend zijn
te weten in hoeverre een man als Gold
water nog stemmen kan vergaren.
grote persconferentie gehouden, waarin
hij zich ook uitsprak over buitenlandse
politiek en met name de Europese po
litiek. Hij blijkt wel iets te voelen voor
het initiatief van Spaak, de Belgische
minister van buitenlandse zaken, om
op proef maar eens met de Europese
politieke unie te beginnen. Daarna kan
men het nog altijd in een verdrag vast
leggen. Gaat De Gaulle toch met de
winst strijken, vraagt men zich af, De
Gaulle die in de Europese unie een in
strument ziet om de Franse buitenland
se politiek te bedrijven, die op roem en
bedilzucht in de wereld is gebaseerd.
Erhard lijkt dor de knieën te gaan,
maar toch niet voldoende, want hij gaf
te kennen, dat zes het minimum is.
Wanneer Nederland dus neen blijft zeg-
Gaullistische ideologie, dan legt Duits
land zich daar bij neer. Hoopt Erhard
op een blijvend Nederlands verzet en
verschuilt hy zich op deze manier ach
ter Luns?
Overigens gaf hij in andere opmerkin
gen wel blijk, dat hij niet getornd
wenst te zien aan de Atlantische oriën
tatie van de Duitse politiek. Samenwer
king met Amerika blijft een belangrijke
plijer. Hij hoopt van harte, dat de mis
verstanden van Parijs en Washington
vooral over de N.A.V.O. uit de weg kun
nen worden geruimd, bijv, door een be
zoek van de nieuwe Amerikaanse pre
sident aan Europa, want dan is de sa
menwerking in het Frans-Duitse ver
drag zoveel gemakkelijker. Hieruit kan
men toch ook weer opmaken, dat Er
hard niet met De Gaulle alleen in zee
wil.
formulieren gedrukt zien: hoofdstad
van de D. D. R. (Duitse Democratische
Republiek). Maar hier wilden de W.-
Duitsers niet aan, omdat dat een erken
ning van het Oostduitse regiem zou zijn.
Men is het ten slotte eens geworden
over een tussenoplossing. Er komt de
vermelding van Oostduitse hofdstad,
maar met de aantekening, dat dit geen
erkenning inhoudt van Westduitse zij
de. Diverse West-Duitsers zien hierin
toch een gevaarlijke concessie, een ca
pitulatie, maar de overweging, dat het
hier een verzachting van menselijk leed
betekent, heeft de regering doen zwich
ten. Per slot van rekening zijn de ver
kiezingen van volgend jaar niet zover
meer weg.
We hebben enkele jaren achter de rug,
waarin de bedrijfsresultaten niet roos
kleurig waren. In de jaren 1961/1962 en
1962/1963 zijn met name op de bedrij
ven op de lichte grond, de bedrijfsuit-
komsten slecht geweest. Hiervoor zijn
verschillende oorzaken aan te wijzen.
In de eerste plaats waren de weersom
standigheden voor een goede grasgroei
ongunstig. Ondanks hogere uitgaven
voor bemesting kwam een tekort aan
ruwvoer veel voor. Als gevolg hiervan
zjjn weer hogere kosten gemaakt voor
aangekocht veevoer. Daarentegen waren
de prijzen van het af te zetten vee uiter
mate laag.
In deze minder goede jaren zijn er heel
wat boeren geweest die niet op tijd aan
hun verplichtingen hebben kunnen vol
doen. Een achterstand in de betaling bij
leveranciers (vooral veevoer) kwam vrij
veel voor.
Hoewel het jaar 1963-’64 iets beter Is
geweest dan de voorgaande jaren, is dit
toch niet zodanig geweest, dat men in
dit jaar de achterstand van de slechte
jaren heeft kunnen inhalen.
Het huidige boekjaar lijkt nog beter te
worden. De weersomstandigheden zijn
de afgelopen zomer gunstig geweest. De
veeprijzen hebben zich behoorlijk her
steld, terwijl ook de prijs van de melk
beter is.
Is de achterstand Ingelopen?
Een feit is, dat een tekort aan geld
middelen dikwijls een ongunstige in
vloed heeft op het bedrijfsresultaat.
Men gaat dan bezuinigen op uitgaven,
die voor een goede exploitatie van het
bedrijf noodzakelijk zijn. Zo komt het,
voor dat door bezuiniging op de uitga
ven voor kunstmest de eigen ruwvoeder-
positie in gedrang komt.
Dit kan hogere uitgaven voor aange
kocht voer of inkrimping van de veesta
pel tot gevolg hebben.
Hoe is de stand?
In verband hiermede is het wenselijk om
eens positie te bepalen. Wat is op het
moment aan bedrijfskapitaal beschik
baar? Per 1 november moeten de pach
ters de halve huur betalen en zij, die
over vreemd vermogen beschikken zul-
De Britse regering heeft toegezegd
voortaan geen Nederlandse schepen
meer te zullen aanhouden.
Te Makkum denkt men met het be
noemen van een wijkzuster te wachten
tot na de oorlog.
Simmerwille
Elk, yn stilte
Bringt de „fjouwer en sechtlch” ear
Ofskiednimme
Lof fortsjinne
Simmer, simmer, sokke mear
PYT
In swiete müle
Is in djippe küle