Freed 9 oktober wurdt
Eén tegen allen!
I
Dr. J. Halbertsma-priis
ütrikt oan Ds. J J. Kalma
jpl
TOKIO
Mear aksje yn Fryske Boekewike
Oproep no. 1
Het weer in onze
de Martinytoer
Fan
Zilveren filmpjes
us hjoed p p
to sizzen
omgeving
DINSDAG 6 OKTOBER 1964
103e JAARGANG
No. 77
Hwat hat Qabe Skroar
VXXSXXNXSWSXSXXSXXSSSVXXNXSWVXXNXSXSXXXXXXXSSXXXXXNXXX*
PYT
.XKSXXS'
«X!
FIERDERE KONDYSJES
Tj. de J.
I'
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
In oar bidilje:
jins eigen ünrêst stilje
It groeijende tal ienmansbidrluwen, sun
der frjemde wurkkrêften, sa seagen wy
de oare kears, sil allinnich dan de striid
om it bistean folhalde kinne, as der fol-
dwaende lén by is en geryflike bidriuws-
romten en wenning. Dan stean hja eko-
nomysk sterk, omt de boer foar syn ei
gen bistean fjochtet en de hüshalding
him byspringe kin. Dizze posysje sil hy
lang fordigenje, mar der binne grinzen.
Soe de ekonomyske situaesje him oer-
mansk wurde, tróchdat syn bistean to
fan Fetsje” fan Teije Brattinga; „Kin-
ke” fan mefr. J. Spaanderman-Wielin-
ga en in nije en gans fornijde ütjefte
fan ’e Fryske Almanak, binne noch yn
tarieden.
De ütjowerij Terpstra to Grouw-Dokkum
hopet sa gau mooglik to kommen mei
in nije printinge fan ’e Fryske skiednis.
Fierder kin hjir neamd wurde „Del Sin-
ne” fan J. Visser-Bakker; „Sinnedagen”
fan J. Vledder-v. d. Knoop en „It Berne-
sirkus” fan H. Visser.
Der is dus wol forskaet op ’e Fryske
boekemerke.
De Bolswardse Boazbank zal voortaan
heten Bolswardsche Bank N.V.
Verdrag tussen Turkije en Engeland ge
tekend.
Wat de parapluie is voor Chamberlain is
de radio voor iedereen. Beluistert dus
bij de Haan, Dijkstraat. 't is frappant,
bjj ons zegt ied’re klant: De Haan is
steeds coulant.
Gespannen toestand in Finland. Het Fin
se leger staat op strategische punten
aan de Russische grens.
Op de kalverenmarkt te Bolsward wa
ren 120 kalveren aangevoerd.
2e week oktober 1939
Abonnementspriji f 2 40 per kwartai!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Olimpyade
Komt hast yn slcht
Sportlju, forskate
Hoopje allicht
Hwat mei to nimmen
De heechste hael
It goud to winnen
Top-ideael
Olimpyade
In bruorskipsb&n
Sportlju, forskate
Bringe hja ’t ta stan?
Hechte wrald füsje?
Hja binne abüs!
Hwant dizze illüsje
Leit allang oan grüs
Olimpyade
Makket ünstjür
Sportlju, hja prate
Der wiken oer
Litte nammen klinke
Al jierren kind
Stjêrren dy’t blinke
Oan ’t firmamint
Olimpyade
Wyld streamt it bloed
Sportlju forsprate
Oer de wrald gloed
Lógjende ekstase
By it publyk
Roppe en rase
Lüd tagelyk
Olimpyade
In swide rop
Sportlju, hja lade
Har krêft heech op
Dopings-praktiken
Hearre by de tiid
Dêrtroch docht bliken
De sport is siik
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres;
Marktstraat 13
Tclef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2335
1(05137)
Ds. J. J. KALMA,
Skriuwer fan „Om Gysbert Japiks
hinne”.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
folie üngunstich ófwykt fan it algemiene
patroan, dan haldt hy it op 'en dür net.
Mar ek as op dit punt gjin gefaer dri-
get, dan bliuwe der jit oare bilangrike
saken, hwer't op ien of oare wize in op
lossing foar komme moat. De boer en
syn hushaiding moat ek maetskiplik net
yn de Onderwal reitsje. En it ienmans-
bidriuw is dêryn bipaeld net sterk. Om-
mers, yn tsjinstelling mei de minsken,
hwert hy tusken wennet, binne alle
sawn dagen, wurkdagen. Ek sneins kin
hy gjin frij nimme, it melken en fuorjen
moat trochgean. En mei dat de oare
minsken de frije sneon hawwe, bigjint
it libben him dêrnei to rjuchtsjen. Mei
sport, mei fordivedaesje, mei gearkom-
sten, bisiken en al sa mear.
Dizze tsjinstelling moat de ófst&n tus
ken de boer en de oare groepen aloan
greater meitsje, as der neat foar oer
sliet. De boerehüshülding komt mear
apart to stean. Dat is foar boer en frou
perfoarst in gemis, mar dat gemis sille
hja folie sterker fiele as de bern greater
wurde. Hwant in fiks tal bern moatte by
har biropskar in oare kant üt, dat bi-
grypt elk wol. En yn al dy formiddens,
hwert hja komme, is it om fiif of seis
üre mei it wurk of de baen dien, wylst
hja de sneon of in oare dei yn 'e wike
frij hawwe. By de ien mear by de oare
minder jowt dit spanningen. Hwerom sy
wol en wy net. Hwerom kinne myn ka-
meraten of kameraetskes der wol hinne,
mar ik net. Dy sterke bounens, dat nea
frij hawwen, wie tritich, fjirtich jier lyn,
gjin probleem, hwant doe wiene it gjin
ütsünderingen. Mar nou is it or.rsom en
wurdt it mei de jierren hyltyd sterker£
dat de boer de iennichste is, dy’t dizze
frijens' mist. Yn de bouhoeke hat dit al
ta gefolch hawn, dat ünderskate boeren
mei in mingd bidriuw, de greide om-
skuord hawwe. De iene, omt hy seis
mear frij wêze wol, de oare omt hy gjin
folk mear krije kin, dy’t sneons en
sneins arbeidzje wolle. En dit sjocht m’n
ek op de sêngrounen, hwert de iene nei
de oare it boerefak forroalet foar in
oar baentsje. It giet dan net om de for-
tsjinst, mar om de wurkwike en it frij
wezen. Nou binne der minsken dy’t mie-
ne, dat dit wol wer oars wurde sil. As
de tiden ris hwat foroarje sizze hja, dan
komme hja mei hingjende poatsjes by
de boer werom. Ik leau der neat fan.
Hwat ien kear by de boer wei is, komt
net wer werom, alteast net yn dy om-
stannichheden.
Dêrom is neist it ekonomyske motyf ek
it soasiale, it maetskiplike motyf tige
bilangryk. Dêr moat om tocht wurde,
dat ek by de boer de leije ris slop hingje
kin. Dêrom binne de boerehelp-forie-
nings fan great bilang, net allinnich by
sykte en tsjinstuiten, mar ek om op tiid
ris in del frij to hawwen. De kosten fan
dy oansluting binne normale ünkosten
en mei de lju net bigreatsje. Ek de lean-
bidriuwen binne foar dizze soasiale po
sysje fan de boer tige winsklik. Hja kin
ne de arbeidstoppen weinimme, hja kin
ne der foar soargje, dat it wurk de boer
net yn ’e macht kriget en dat it op in
reedlike tiid dien is. De masines, dy’t
in ienmansbidriuw rendabel seis oan-
tügje kin, bliuwe biheind omt hja to min
uren meitsje. In leanbidriuw jowt dan in
treflike ütkomst.
Freed 9 oktober o.s. sil de Dr. Joast Halbertsmapriis ütrikt wurde oan Ds. J. J.
Kalma to Boyl. Dit sil lyk as foargeande jierren barre op it stêdhfts to Boalsert.
Om’t de Kommissaris fan 'e Keninginne net oanwêzich wêze kin, sil foar it
Frovinsjael Bistjür it wurd fierd wurde troch deputearre F. van der Mark. Foar
de jury sil it wurd fierd wurde troch de hear H. Algra, lid fan 'e Earste Keatncr
en haedredaktcur fan it Frysk Deiblêd. Drs. S. van Tuinen, boargemaster fan
Dokkum, sil sprekke üt namme fan 'o Fryske Akademy, de Fryske Kultuer-
ried en it Kunstnersboun. Mefr. OosterwijkPostma sil dizze middel In stik-
mannich lieten fan Gysbert Japiks nel foaren bringe, om denmei ek oandaeht to
jaen oan it tige wichtige wurk fan Ds. Kalma „Om Gysbert Japiks hinne”.
Dat dit boek yn it sintram set wurdt,
stelt men yn Boalsert tige op priis, fral
ek om’t oer net al to lange tiid de Gys
bert Japiks-bitinking pleats fine sil.
Nei de offisjele ütrikking fan ’e priis
wurdt yn it stêdhüs de resepsje hélden
wylst troch it Letterkundig Museum in
lytse tentoanstelling ynrjochte wurde
sil oer it wurk fan Ds. Kalma.
Yn ’e Doeleseale folget dêrnei it boeke-
miel. Hjir sil ek in Fryske boeketafel
ynrjochte wurde, hwant op dizze dei
wurdt ek de Fryske boekewike iepene.
Letter op 'e joun folget in kabaret-
joun, dy’t forsoarge wurdt fan Rients
Gratema en syn selskip, dat foar dit
programma oanfold wurde sil mei Tine
Winters en Lammert Pop ma. Yn it
boeke-kabaret „Boek, swart op wyt”
wurdt ien üre hielendal nrj wurk
brocht, oer it Fryske boek yn it foarste
plak, mar ek oer oare Fryske saken.
Fan it fierdere diel fan dit kabaret sille
stikken brocht wurde üt it nijste pro
gramma fan Gratema en ek dit sil foar
de measten hielendal nij wêze, omdat
dit noch net op sa botte folie plakken
brocht is.
Dit boeke-kabaret sil net allinne freed-
tojoun yn Boalsert brocht wurde, mar
ek op moandeitojoun op it Hearren-
fean, tiisdeitojoun to Ljouwert, woans-
dei to Snits, tongersdei to Dokkum en
freedtojoun to Drachten.
De joun fan ’e iepening fan 'e Fryske
boekewike sil bisletten wurde mei in
boekebal yn de Wynberch. Dit bal sil
allinne tagonkelik wêze foar dyjingen
dy’t öf de kofjetafel öf de kabaretjoun
(of beide fansels) bywenne hawwe.
Der sil bisocht wurde om kleur en sfear
en in eigen styl oan dizze dounsjoun to
jaen. Under en boppe sille orkestjes
foar de muzyk soargje en Rients Gra
tema sil ek meiwurkje der hwat goeds
fan to meitsjen.
Dan is it lyk as foargeande jierren
faek it gefal noch net üt mei de
Fryske boekewike. Der sil in boekebus
yn Fryslan ride en de kommende sneo-
nen sil men yn inkelde plakken dêrmei
yn ’e kunde komme kinne.
Minsken fan ’e JongeVein, fan ’e Kri-
ten en fan ’e Kulturele Rieden hawwe
meiwurking tasein en sille mei boeken
sutelje. It riden fan dizze bus is in eks-
perimint foar de Stifting It Fryske
Boek, mar as it goed slagget is men
wol fan plan op in oar jier hjir fierder
mei to gean.
Der sil ek hwat dien wurde oan it buor-
kundich meitsjen fan ’e nije ütjeften fan
'e Fryske ütjowers. Troch adfortinsjes
yn ünderskate Fryske blêdden sil elt-
senien yn Fryslan op ’e hichte brocht
brocht wurde mei hwat der oan nijs op
'e Fryske boekmerke kommen is. En
dat is nochal aerdich hwat. Men sil wize
kinne op sa’n fjirtich nije titels. Wy
neame hjir mar inkelde:
By ütjawerij Miedema to Ljouwert stea-
Bij veehouder A. Stegenga, o.d. Wom-
mels is varkenspest geconstateerd.
L
Mr. J. A. GEUKERS,
Burgemeester van Bolsward.
OLYMPISCHE DIENST
De gehele Nederlandse ploeg mar
cheert achter vlaggedrager Anton
Geesink het plein in het Olympische
dorp op, ten teken dat de 21ste van de
In totaal 97 ploegen in de Olympische
gemeenschap is opgenomen
Mar neist dizze dingen, sille de ienmans-
bidriuwen har krêft ek sykje moatte yn
in mear meiinoar dwaen. Hja dogge dat
al yn har koöperative forienings en wit
te dus, dat men bipaelde dingen folie
better dwaen kin yn groepsforban as al
linnich, mar ek by it keapjen fan djüre
masines is it de muoite tige wurdich ris
to bisykjen oft men dit net togearre of
mei syn trjjen forsiere kin. Yn greate
forbannen sjoch ik yn dizze hoeke net
folie heil. Dêrfoar is de Fryske greid-
boer tofolle in eigen persoanlikheit. De
proef yn Mantgum, dy’t yn koarten fan
wal stutsen is mei in lyts tweintich boe
ren, dy’t meimekoar wurkje, liket my in
to greate stap, al soe ik fan herten
winskje, dat it slagget en stén haldt.
Mar mei buorman en buorlju bipaelde
dingen dwaen of brüke, dat kin op folie
plakken wol. En ik leau, dat it ek dy
kant üt moat, wol it ienmansbidriuw net
ünder to greate spanningen komme to
stean. It boerelibben mei gjin slave-
libben wurde, dat fordraecht yn dizze
tiid ek de boerehüshülding net mear.
Yn dizze fiif punten, to witten, in bi
driuw mei foldwaende lan, goede en ge
ryflike bidriuwsgebouwen en wente,
boerehelp en leanbidriuwen en as léste
mar net it minste, mear gearwurkje,
meimekoar dwaen, meimekoar brüke,
foar mekoar ynspringe, leit de takomst
fan it bidriuwstype, dat yn de greid-
hoeke dan dei ta del mear tanimt: it
gesinsbidriuw.
Ik jow it op dizze kondysjes noch jier
ren lang in goede küns.
oostelijke wind werd tamelijk
lucht aangevoerd, waarin geen
king voorkwam. Hierin koelde
nachts tot 4 5 gr. boven nul
windstilte werd vlakbij de grond nacht
vorst waargenomen, uit Drente werd
eenmaal -4 gr. gemeld. Overdag werd
het 16 tot 18 graden wat normaal is
voor deze tijd van het jaar. Het hoge-
drukgebied kan zich langer handhaven
dan in de zomer, omdat de verwarming
nu niet meer zo sterk is en er daardoor
geen onweersstoringen ontstaan.
September is wat de temperatuur be
treft een normale maand geweest, het
kwik schommelde tussen 4,7 op de 13de
en 24,2 op 14 september. Wel was de af
gelopen maand bijzonder zonnig, 172
uren scheen de zon te De Bilt tegen 146
uren normaal. In 1959 was het aantal
uren zonneschijn 240 in de maand sept.
Daarnaast is de voorbije herfstmaand
ook tamelijk droog geweest, vooral in ’t
uiterste zuidwesten. Molkwerum meldde
30 mm, Nijega (H.O.) 45, Allingawier
53, IJlst 57 en Wijnaldum 65 mm. Rond
om Lemmer werd meer dan 100 mm ge
meten door zware buien op 5 september.
Normaal voor september is 70 mm.
De vooruitzichten voor onze omgeving:
Deze wijzen in de richting van het aan
houden van het droge en zonnige weer.
Tegen woensdag verwachten we meer
bewolking of mist ’s nachts. Regen zal
er voorlopig niet vallen.
'■''e'
Na de ongeveer 10 mm regen die er viel
op zaterdag 26 september, heeft ’t weer
verder steeds onder invloed van een con
tinentaal hogedrukgebied gestaan. Met
droge
bewol-
het ’s
af. Bij
Sportfjilden kamen der yn de 17e ieu noch net foar. Der waerd in bulte yn de
stêdden en doarpen op strjitte en pleinen boarte. Ek it plein foar de Boalserter
Bruorretsjerke is sa brükt. De froulju hienen der spul op de bleek, de bern wienen
oan it draekjefleanen, in hynder kaem yn de needstal.
(Ien fan de moaije printsjes üt „Om Gysbert Japiks hinne”).
ne b.g. op it program: W. Zwart: Frysk
fé, hwer giet it hinne en prof. Brouwer:
Fryske sprekwurden en „Fabryk” fan
Tr. Riemersma.
By ütjowerij Laverman to Drachten
sille ü.o. ütkomme it twadde diel fan
Springtij, „Gods Bidlers” fan Abe Brou
wer, „Kügels foar in labbekak” fan
Anne Wadman (gjin forfolch op „De
Smearlappen”it forhael spilet him öf
op ’e léste dei foar de bifrijing yn ’e
aprildagen fan 1945); ..Oranje paraplu”,
gedichten van Tiny Mulder; „Wankend
stomp” fan Steven de Jong en in oer
setting fan Tiny Mulder fan „Alice yn
wünderian”.
Ütjowerij Osinga to Boalsert hat ek in
fiks tal nije boeken *klearmakke of is
der nooh mei dwaende. J. F. Siemonsma:
„Frou Gunne of it hüs fan Herda”; P.
.Akkerman; „De léste fan de Kampe-
naers”; M. W. H. de Weerd: „Boart-
lik Bigjin”; H. Heeringa-Seepma: „Rik-
ke de Kikkert”; Th. Kuiper: „De Gou
den Poarte”; G. Lootsma-Smidstra:
„Romsicht” en Meint Visser: Prikke en
Blokje” (K.F.F.B.-ütjeften); „It kemiel
fan Omke Romke”, „De Stadige leafde
Het Bolswards Nieuwsblad van vrijdag j:l. heeft U uitvoerig en
voortreffelijk ingelicht over het grote televisiespel dat op 21 oktober
a.s. des avonds omstreeks 21.20 zal worden gespeeld en waarbij
Bolsward de eer te beurt is gevallen als eerste der Nederlandse
Gemeenten de spits af te bijten.
U kimt er op rekenen dat op die avond aller ogen op onze stad
en de bevolking zijn gericht. Wat een publiciteitskansMaar ook
wat een bevordering van de goede gemeenschapsgeest in onze stad,
nu wij samen dit spel gaan spelen. Uit de vele reacties die ik in de
afgelopen dagen ontving vanuit de provincie en vanuit het gehele
land blijkt duidelijk, dat men ons benijdt en tevens dat men van
heinde en ver ons zijn diensten aanbiedt.
Natuurlijk zal dit alles alleen slagen, als wij als burgers van
Bolsward op de avond zelf, maar ook bij de voorbereidingen allen
de handen uit de mouwen steken, als dit gevraagd wordt.
Mag ik u, reeds nu. een eerste verzoek doen; houdt U allen de
avond van 21 oktober a.s. vrij, dus geen vergaderingen, bijeenkom
sten en zo mogelijk geen cursussen of scholen. Blijf die avond allen
in de stad en maak vrienden en familieleden buiten Bolsward op
merkzaam op deze uitzending. Je weet nooit of zij ons kunnen
helpen. Zouden ook onze vrienden uit de verre omtrek zich die
avond vrij kunnen houden? Het zou best kunnen zijn, dat ook zij
er bij betrokken worden.
Nogmaals een dringend verzoek: houdt 21 oktober a.s. helemaal
vrij en neem van harte deel aan de voorbereidingen als U dit
gevraagd wordt; uiteraard zijn alle diensten vrijwillig en niet
gehonoreerd.
In het volgend nummer van dit blad als de Redactie dit goed
vindt en dat zal ongetwijfeld volgen nadere mededelingen over
de organisatie zoals die op gang begint te komen.
Mag ik nu vast rekenen op Uw aller medewerking?
