Neutralistische staten hielden
2e topconferentie
Nederlandse hulp
aan
ontwikkelingslanden
MJ
Eén tegen allen!
I
I
g
g
s
I
I
I
1
i
j
I
I
assess
4
roar
Europese plannen blijven vaag
Wil C.P.N. met Peking aanpappen
IB
r 1
I
j
103e JAARGANG
VRIJDAG 9 OKTOBER 1964
No. 78
De vlieger ging niet op
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
omgeving
a
s
SchietrustopTerschelling
Gouden filmpjes
c
o
o
o
c
o
o
c
o
c
o
o
o
o
5
o
o
o
o
o
o
o
c
o
o
o
c
o
o
o
9
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIN
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Het weer in onze
B 1
1
-1
iv
37
Neutrale top.
V’apens.
Angst.
PYT
De M. L. F.
J ongerenorganisat ies.
Konlng Karei van Roemenië overleden.
P.S.P.-congres.
Versnelling.
Explosie.
C. P. N.
>OOOOOOOOOOOOQOOOOQ(
>OÖOÖ.OOQOOO(
OOOO]
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Wederom herhaalde minister Luns, dat
er voor de Engelse verkiezingen niets
mag worden gedaan, maar wanneer er
op de 15e oktober een regeringsmeer
derheid uit de bus zou komen, die af
wijzend tegenover samenwerking met
Euoropa zou staan, dan nog, zo be
toogde de Nederlandse bewindsman, is
dat geen reden om zich maar in de door
De Gaulle gewenste richting te bege
ven. De Nederlandse eisen voor een po
litieke unie Zijn: een democratisering
van de gemeenschap door toekenning
van grotere bevoegdheden aan het Eu
ropese parlement en de voorwaarde,
dat geen afbreuk wordt gedaan aan de
samenwerking met landen buiten de ge
meenschap, bijv, de Ver. Staten. Ove
rigens een standpunt, waarmede Er
hard zich wel zal kunnen verenigen.
President Makarios is nu in Kairo, wat
gesterkt door het accoord, dat zijn jeug
dige minister van buitenlandse zaken,
Kyprianoe, in Moskou heeft weten te
sluiten. Russisch luchtdoelgeschut zal
worden geleverd. Russische steun in 't
verzet tegen militaire bases op ’t eiland
is verzekerd. Van het eiland zelf wordt
wat verzet gemeld tegen de contacten
met Rusland, vooral van de zijde van
generaal Grivas, die daardoor weer aan
vallen van de aanhangers van Makarios
heeft te verduren. Overigens schijnt
Rusland Turkije wel wat gerustgesteld
te hebben, dat het met die wapens voor
Cyprus niet zo’n vaart zal lopen.
Een dergelijke matigende invloed van
Moskou meent men ook op te merken
bij Soekarno, die ook al wapens in
Moskou is gaan kopen. In elk geval ver
klaarde Soekarno zich in Moskou bereid
met de Maleisische Federatie een ge
sprek te openen.
We zouden het op prijs stellen via de re
dactie van B.N. in contact te komen
met de heer O. Leverink te Bolsward.
Vooruitzichten voor onze omgeving: Nu
en dan regen of regenbuien, afgewisseld
door opklaringen en winderig. Tot en
met zaterdag in een woord dus: wissel
vallig.
De Terschellingers genieten de laatste
dagen van een ongekende rust, omdat de
schietoefeningen op de Noordvaarder
voorlopig zijn gestaakt.
Door het aannemersbedrijf Zeelen wordt
namelijk in opdracht van Rijkswater
staat, de stulfrug hersteld. Uitgestoven
gaten worden gedicht met behulp van
buldozers en daarna wordt de gehele
duinenrij opnieuw met helm beplant. Er
zijn honderdduizenden jonge plantjes
voor nodig.
De Duitse legers hebben voor meer dan
18 maanden benzine in voorraad.
Antwerpen heeft zich aan de Duitsers
overgegeven.
Theo ging stil overwegen
Nu een maand of wat terug
Militaire wind is tegen
Ze behandelen mij stug
Goed, ik red mij op mijn eigen
Eén, twee, drie, hoog in de lucht
Niemand zag 't kistje opstijgen
Ik neem vliegende de vlucht.
As men wol, dat in oar swije sil,
swij dan earst seis
Hij kwam aan op zijn bestemming
Ver weg, in een wildvreemd land
Nee, het werd geen prijstoekenning
Hij is weldra overmand
Wil jij terugkomen rakker!
Stil, geen praatjes, geen gezeur
Autoriteiten zijn wakker
Jij was vliegend deserteur
Dit gaat ieder perk te buiten
Nooit nog zo brutaal gehoord
Mars, wij moeten je opsluiten
Krijgsraad heeft het laatste woord
De marine-vliegtuigmaker
Die zijn mening monter gaf
Men noemde hem plichtverzaker
Op zulk vliegen staat zwaar straf.
Theo heeft zich vast bezonnen
Ik wedde op ’t verkeerde paard
Nu moet ik een jaartje brommen
Ik kom pas weer los in maart
Liever een ander adresje
Hoe haalde ’k het in mijn kop
Ik repeteer nu steeds dit lesje
Elke vlieger gaat niet op
Abonnementsprijs f 2 40 per kwarts»!
(bij Tooruitbetaling)
Giro 887926
2e week oktober 1911
over de bescheiden verhoging van de
steun aan de jonge ontwikkelingslan
den. Dr. Vondeling verweet hem, dat
hij daarmede toonde onvoldoende be
grip te hebben voor de komende klas
senstrijd tussen de continenten; tus
sen de arme en rijke landen, waarbij
China misschien met de arme Afrikaan
se landen tegenover het Westen en Rus
land zal komen te staan.
c
o
o
Beide partijen waren tevreden na het Nederlands-Dultse gesprek, dat de Neder
landse minister-president en zijn minister van buitenlandse zaken eind vorige
week te Bonn hebben gevoerd met bondskanselier Erhard. Wat er eigenlijk is
gezegd, is niet duidelijk geworden. Minister Luns heeft bij zijn terugkeer gezegd,
dat Nederland zijn standpunt ten opzichte van de aan Erhard toegeschreven
plannen inzake de Europese politieke samenwerking nog niet behoeft te formu
leren omdat die plannen nog niet in concreto op tafel liggen. Erhard heeft met
zijn Nederlandse gasten toch wel van gedachten gewisseld over hetgeen hij dan
wil formuleren en zodra het daarover gaat, krjjgt men de indruk, dat Luns
duidelijk heeft gemaakt, dat hij wel wat Europees overleg zou kunnen goedkeu
ren, maar dan van een dergelijk los karakter, dat er toch niet van een unie kan
worden gesproken.
De algemene politieke beschouwingen der Tweede Kamer hebben deze week alle
aandacht van het Binnenhof opgeëist. In tegenstelling tot de voorafgaande jaren
werden de algemene financiële beschouwingen over de Rijksbegroting voor 1965
gehouden. Niet alleen de Troonrede, maar ook de Miljoenennota stond ter dis
cussie. Behalve de fractievoorzitters spraken ook de financiële experts; voor de
regering antwoordde niet alleen minister-president Marijnen, maar ook de minis
ter van financiën, prof. Witteveen.
Harm Anema werd op de Bolletongersden meermalen bezitter van de
kampioensprijs. Hier de opname van verleden jaar. Linies burgemeester
Mr. J. A. Geukers, geflankeerd door de moeder en het dochtertje
van Harm Anema.
Per extra tram zijn te Bolsward ca 60
Belgische vluchtelingen gearriveerd. In
't St. Vincentiusgebouw werden ze ont
haald. De vrouwen en meisjes slapen in
de Kerkstraat in de oude school, de
mannen en jongens in het gebouw der
stadswerkinrichting.
De dorpsomroeper te Arum maakte bij
tromslag bekend dat er gelegenheid ge
geven werd in de voormalige geref. kerk
dekens, kleren enz. te bezorgen ten be
hoeve van de Belgische vluchtelingen.
Dat betekende, dat de plannen tot be
lastingverlaging en vooral het tijd
stip van de uitvoering daarvan in
het middelpunt van de aandacht ston
den. Voor een deel van de Kamer was
het een teleurstelling, dat de verlaging
wéér is uitgesteld, n.l. tot 1 januari
1966. En de oppositieleider dr. Vonde
ling vond, dat de liberale minister van
financiën alle reden had om te blozen,
daar de belastingen op het ogenblik
hoger zijn dan ooit in de afgelopen
jaren.
Het zwaartepunt van de kritiek der so-
De angst, dat een uitbreiding van het
aantal kernmogendheden zal leiden tot
een verdere verspreiding van het kern
wapen, ook over kleinere landen, komt
weer naar boven. De Engelse premier
heeft in een van zijn jongste verkie-
zingsredevoeringen gesproken over een
ontwerp-verdrag om de verspreiding
van kernwapenen tegen te gaan. Het
ontwerp schijnt met Rusland te zijn
besproken, maar, zoals met vele van
dergelijke dingen, de werkelijke ont
wikkeling gaat er langs heen. Alleen
de angst blijft over.
Oproep no. 2
De machine begint al aardig op toeren te komen! Overal in onze
stad, maar ook daarbuiten wordt gesproken over het grote televisie
spel op 21 oktober a.s., des avonds omstreeks 21.20 uur te Bols
ward.
Inmiddels hebben enige verenigingen en ook scholen hun bijeen
komsten en lessen, die op die avond zouden worden gehouden, uit
gesteld. Ik herhaal nogmaals het parool: houdt de avond van 21
oktober helemaal vrij.
De Raad der Wijzen is inmiddels vrijwel samengesteld en legt ver
dere contacten. De namen en qualiteiten van de leden van deze
Raad worden tot ’t moment van hun naar voren treden geheim ge
houden: De eenzame vreemdeling bespionneert onze stad, maar
zal zo weinig mogelijk te weten komen!
De organisatie voor de practische opdrachten is opgezet en wordt
thans uitgewerkt. Als U dezer dagen om medewerking gevraagd
wordt, zult U die ongetwijfeld willen geven. Laat niemand op eigen
gelegenheid aan het werk gaan, maar wacht tot men zich tot U
wendt bij de voorbereidingen. Op de avond van 21 oktober a.s. zal
er nog genoeg gelegenheid bestaan voor spontane reacties binnen
de dan getrokken organisatorische lijn.
Tot zover de stand van zaken voor dit moment. Zodra nadere
mededelingen kunnen worden gedaan, hooit U nader.
In het algemeen neemt men aan dat de
oorlog in het voorjaar zal uitgewoed
zijn.
Ook van de economische kant wordt nu
getracht de Europese vaart te versnel
len. Vorige week vrijdag maakte Hall
stein, de voorzitter van de Europese
commissie van de E.E.G., de voorstel
len bekend om de versnelde toepassing
van het verdrag van de E.E.G. te hand
haven en de douane-une op 1 januari
1967 te voltooien, dat wil zeggen, dat
dan alle nog bestaande invoerrechten
op industriële produkten binnen de ge
meenschap zullen worden afgeschaft.
Mr. J. A. GEUKERS,
Burgemeester van Bolsward.
Overigens bleek het in de c.p.n. ook
niet alles pais en vreê te zijn. Integen
deel. De voormalig partijbestuurder en
„Waarheid”-redacteur Friedl Banich,
werd geroyeerd. Lange tijd ging hij door
voor de grote theoreticus van de partij.
Maar thans werd hem verweten, dat
hij de Sovjet Unie te slaafs wilde vol
gen. Hij paste dus niet langer in de
nieuwe Nederlandse koers, welke de
c.p.n. wil volgen; waarin zij prat gaat
op zelfstandigheid tegenover de Sovjet
Unie.
Oppositionele geluiden uit de c.p.n. doen
echter vermoeden, dat er ook iets an
ders achter steekt. Er is stellig een
stroming in de c.p.n., die met Peking
wil aanpappen.
Tussen die twee stromingen door de
pro-Russische en de pro-Chinese
tracht partijvoorzitter Paul de Groot
blijkbaar te laveren.
Al bij al verzwakt de c.p.n. door derge
lijke royementen steeds meer.
In Kairo zijn maandag regeringsleiders
uit de 47 z.g. niet-gebonden ofwel neu
trale of neutralistische landen bijeenge
komen voor hun tweede topconferentie.
De eerste was drie jaren geleden in
Belgrado. Behalve de 47 regeringslei
ders zijn er nog 10 waarnemers uit 10
landen. Maar wie niet is toegelaten is
minister-president Tsjombé van de
Kongo. In Afrikaanse kringen bestaan
érnstige bezwaren tegen Tsjombé, in
wie velen ook nu nog een handlanger
van het Westelijke imperialisme zien.
Dat is vooral het geval in die landen,
waarin socialistische of communistische
inzichten sterk zijn. Wat de conferentie
verder nog zal opleveren, behalve de
uitbanning van Tsjombé, moet nog af
gewacht worden.
cialistische oppositie richtte zich echter
op het feit, dat de regering in haar
streven naar belastingverlaging op een
aantal hoogst nuttige zaken wil bezui
nigen.
In dit verband werd de voorgenomen
verhoging van de college- en schoolgel
den, maar ook het plan tot tolheffing
om er de wegenbouw mee te financie
ren, becritiseerd. Ook het streven van
de. anti-revolutionaire staatssecretaris
Bakker om het aantal industriekernen
te beperken, vond afkeuring.
Veel kreeg minister Luns ook te horen
Ook is In Bonn ter sprake gekomen de
z.g. M.L.F., de multilaterale kernmacht
van de leden van de N.A.V.O., die daar
aan willen meedoen. De M.L.F., die de
beschikking zou krijgen over opper-
vlakteschepen, uitgerust met kemra-
ketten, was de Amerikaanse tegenzet
tegen de Gaulles onafhankelijke kern
wapen, waarvan men vreesde, dat het
een te grote aantrekkingskracht op de
Europese landen zou hebben en met
name op West-Duitsland. Met deze
M.L.F. hopen de Amerikanen aan de
Europese behoefte aan nucleaire zeg
genschap, zo die bestaat, tegemoet te
komen. Vooral de West-Duitse regering
gevoelde hier om politieke redenen veel
voor, terwijl ook Nederland zich, on
danks bezwaren niet afzijdig heeft ge
houden van de onderhandelingen.
De Amerikaanse regering hoopt, dat ’t
verdrag over de M.L.F. nog vóór het
einde van het jaar zal zijn ondertekend.
Enige versnelling in de zaak houdt on
getwijfeld verband met het onverwachte
bezoek, dat Grewe, de West-Duitse am
bassadeur bij de N.A.V.O., aan Was
hington heeft gebracht.
I Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(02157)
Over het peil van onze ontwikkelings
hulp hadden bijna alle jongerenorgani
saties van Nederland openlijk hun te
leurstelling uitgesproken in een adres
aan de Tweede Kamer. Het trok daarbij
de aandacht, dat de liberale jongeren
organisatie ontbrak. Dit deed de vraag
rijzen of de V.D.J.O. het streven der wd
naar belastingverlaging soms niet wil
de bemoeilijken. Nu is de V.D.J.O. niet
aan het wd-standpunt gebonden. Blijk
baar speelde in haar midden ook de crl-
tiek op de wijze, waarop de ontwikke
lingshulp aan de jonge landen plaats
heeft, wel een rol. Aan de andere kant
stak de jonge voorzitter van het dis
trict Zuid-Holland niet onder stoelen of
banken, dat hij aan een belastingver
laging de voorkeur gaf boven een loons-
verh oging. voordat'hij zaterdag
j.l. aan de ere-voorzitter van de V. D.
J. O., prof. Oud, het woord gaf om te
spreken over „het liberalisme en de
jongeren”.
gezien het vermoedelijk nog wel wat
jaartjes zal duren voordat China de
beschikking heeft over de transport
middelen, maar politiek gezien ver
wacht men van een Chinese kernexplo
sie een aanzienlijke prestigewinst in de
Zuid-Oost-Aziatische landen, waar Ame
rika de grootste moeite heeft zijn laat
ste beetje invloed te bewaren.
In verband met het bezoek van Koningin Elizabeth en Prins Philip van En
geland aan Canada, zijn daar uitgebreide veiligheidsmaatregelen getroffen.
Foto: „Mounties” en leden van de Canadese Luchtmacht onderzoeken hier
alle vervoersmiddelen op de weg naar de hangar van het vliegveld Summer
side op het Prins Edward-eiland, waar de vorstelijke bezoekers zouden aan
komen. Frans-Canadese nationalisten hebben heel wat dreigementen geuit
aan het adres van de hoge gasten.
Tezelfdertijd kwam de pacifistisch so
cialistische partij te Rotterdam in jaar
vergadering bjjeen. Daarbij kwam nog
al wat critiek naar voren op de kalme
wijze waarop de P.S.P.-fractie in de
Tweede Kamer en met name ook op
de verwarrende manier, waarop de af
tredende partijvoorzitter Slotemaker de
Bruine daar optreedt.
De humoristische wijze, waarop de com
munist Bakker daar soms succesjes
oogst, wekte in de P.S.P.-gelederen ken
nelijk wel enige jalouzie op, hoewel van
andere zijde juist werd betoogd, dat zij
zich diende te distanciëren van de re
putatie een „communistische” partij te
zijn. Fractieleider Lankhorst verklaar
de in elk geval met nadruk, dat men
van hem niet behoefde te verwachten,
dat hij in de Kamer zou gaan schelden:
„dat kan ik niet en dat wil ik niet.”
Door een naar de Noordzee komende
zeer diepe depressie die geheel met kou
de lucht was gevuld viel er woensdag,
eerder dan was verwacht, een flinke
hoeveelheid regen. In Allingawier werd
donderdagmorgen 17,9 mm gemeten.
Woensdagavond was boven de Noordzee
weerlicht te zien, een teken dat er bo
ven het nog vrij warme zeewater flinke
buien ontstonden.
Maandagmiddag waanden we ons nog in
de zomer bij een maximum temperatuur
van 19,1 gr., hoewel maandagmorgen ’n
minimum van 2,6 gr. werd waargeno
men en het vlakbij de grond iets had ge
vroren. In Groningen werd ’t maandag
middag 20 gr., in Brabant 22 gr. In ’59
was het in de wijnmaand op een latere
datum nog warmer, op de 10de werd
toen bij Bolsward 21,2 gr. afgelezen. In
1921 werd ook op 10 oktober in
oost-Brabant een temperatuur van 29
gr. gemeten.
Op het Europese continent begint de
overgang van zomer naar winter zich
nu in snel tempo te voltrekken. In Mos
kou viel deze week zelfs al sneeuw. In
het Noordzeegebied neemt nu volgens
jarenlange waarnemingen het aantal
zwaar bewolkte en regenachtige dagen
steeds verder toe.
Nog enkele neerslagcljfers over septem
ber: Oosterlittens 77, Sneek 66, Wijckel
62, Wommels 61, Harlingen 55, Pingjum
54, Arum 51, Folsgare 47 en Gaastmeer
45 mm, normaal voor september is 70
mm.
STRENGE BEWAKING VOOR KONINGIN ELIZABETH IN CANADA
Enig opzien heeft de mededeling van
Rusk, de Amerikaanse minister van
buitenlandse zaken, gewekt, dat com
munistisch China op het punt stond
zich met een kernexplosie bij de groep
van kernmogendheden te voegen. Rusk
deed deze aankondiging waarschijnlijk
met het oog op de verkiezingen van 3
november. Zou vóór die tijd een Chinese
kernexplosie zijn waargenomen, dan
zou senator Goldwater ongetwijfeld van
de schrik bij de Amerikanen gebruik
hebben kunnen maken om de regering
te verwijten niet op haar hoede te zijn.
Ooor deze waarschuwing bereikt Rusk
twee dingen; komt de explosie, dan is
de schrik van de gewaarschuwde
Amerikanen des te geringer; bovendien
blijkt dan, dat de Amerikaanse rege
ring voortreffelijk op de hoogte is, het
geen ook vertrouwen wekt. Komt de
explosie niet, dan denkt niemand meer
aan Rusks verklaring.
Men had 1 oktober als datum van de
explosie verwacht om de viering van
de vijftiende verjaardag van de Chinese
volksrepubliek luister bij te zetten, maar
de Chinezen hebben het met optochten
moeten stellen.
Militair gevaarlijk zou de situatie door
een kernexplosie wel niet worden, aan-
Bolswards Nieuwshlat
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeél.
Hwat hat
r-
BS
r>- I
-
r
- -
-
