Zal Bolsward
Zoek Uw voordeel
winnen
Fan de Martinytoer
Spar je
Zilveren filmpjes
üs hjoed p
to sizzen
Hwat hat Qabe Skroar
DINSDAG 20 OKTOBER 1964
e
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
103e JAARGANG
No. 81
4
Wymbritseradeel.
DE ENGELSE VERKIEZINGEN
Een tegen allen’
de spits
PYT
Wanneer het vee opstallen?
De voedering van het vee
Tracht vooral bij deze vrij gunstige voer
en
Luchtgevechten boven België
Advertentieprijs: 15 Cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel Uriel
Contractprijzen op aanvraag
Der wurdt fortsjlnne
Dêrom, wy nimme
Nou it bislüt
Hwat efterüt
Oan ’e kant to lizzen
Wy hearden sizzen
Troch de ülderein
It stimt optein
Lit üs net skoarje
Om ier to spar jen
De sulverfloat
Nimt in fikse skoat
It leit letter oars licht
Wurde wy toarstich
Dan fine wy, ryp
In apel togryp
Sparjen héldt wearde
Lokkich dy’t ’t learde
HWERT IT GEWELT BIGJINT,
HALDT IT RJUCHT OP
Met de beste herinneringen aan deze
wtUcperiode zal toch zeker binnen af
zienbare tijd de stalperiode een feit zijn.
Het is een zomer geweest, waarin zowel
de beweiding als de voederwinning goed
aan hun trekken konden komen. De
Vredesinitiatief van Koningin Wilhel
mina en Koning Leopold.
Wegens verscherping van de interna
tionale verhouding zijn de periodieke
verloven ingetrokken.
Het wapen-émbargo door Amerika op
geheven.
Hitler kondigt een offensief in het Wes
ten aan.
Forfeling wurdt men wurger fan
as wurkjen
Der wurdt fortsjinne
It jild moat rinne
Utjaen jowt pret
Mij is dus net
Wy sill’ ’m reitsje
Echt wille meitsje
De wolfeartssteat
Hat it üs leard
Earst rynsk ynbarre
Dan potfortarre
byskikke, froulju?
De gountsjes rólje
It kin net op
It is feest, non stop
Dy stive stelten
Slim taci to melken
Fine noait in faem
’t Is niks gedaen
Altyd thüs sitte
Lit 't sulver sjitte
De greate bern
Wolle yn ’t waer sjen
4e week oktober 1939
Abonnementsprij» f 2 40 per kwartz»!
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
„Ik zag
voorpro-
Goed voeren Is belangrijk.
Goed voeren heeft zeker een gunstige in
vloed op de melkproduktie, terwijl de
kosten tot de meest noodzakelijke blij
ven beperkt. Dit laatste is zeker goed,
temeer nu de voerkosten de afgelopen
jaren een ongunstig verloop hebben ge
had.
De Engelse labourleider Harold Wilson maakt een overwinningsgebaar, nadat
hij in zijn eigen kiesdistrict Iluyton met grote meerderheid de conservatieve
tegenstander heeft verslagen
hebben daarom gauw een persdienst in
het leven geroepen. Bolsward is ook al
gewend aan radio- en televisie-evene-
menten. We hebben hier een Vossejacht
gehad en stad en bevolking hebben mo
del gestaan in het t.v.-programma „In
één geest”, omdat de bevolking met zijn
godsdienstige en politieke groeperingen
een afspiegeling van het Nederlandse
volk is. Als de mensen op de 21ste nu
maar niet in huis bij het televisietoestel
blijven zitten om het programma te vol
gen. Iedereen moet meehelpen, wan
neer dat nodig is.”
„Heeft U al enig idee wat U met de
prijs van f 1000,gaat doen, als Bols
ward wint?” zo luidde de laatste vraag
van de K.R.O.-reporter.
„Geen idee, maar dat is van latere zorg.
Eerst ’t spel en dat is trouwens de
hoofdzaak,” aldus het enthousiaste ant
woord.
Ga niet ten koste van de conditie en de
produktie de wedeperiode nodeloos lang
maken. De dieren tijdig 's-nachts opstal
len en bijvoederen met eigen ruwvoer
kan een belangrijk voordeel opleveren.
Ook de kalveren en de vroeg afkalven
de pinken vragen sterk de aandacht wat
het tijdig stallen betreft. Bedenk dat één
en ander de huidige melkproduktie maar
ook de komende winterproduktie guns
tig kan beïnvloeden.
Het Brabantse motorschip Spes. Salutis
op weg naar Bolsward op het Vrouwen
zand gelopen.
faren troch to silen. It earste is, dat
men net stean bliuwe kin foar opposysje
dy’t allinnich fuortkomt üt ünwil, baes
bliuwe wolle yn eigen hüs of to heech
opsjen by it eigen forban en de eigen
posysje. Dizze wjerstannen kinne lyk-
wols tige sterk wêze en it wurk slim
üntankber meitsje, mar hja meije gjin
oarsaek wêze om tobek to gean. It oare
gefaer is, dat men towille fan de kon-
sintraesje bipaelde rjuchten en reële
oanspraken tofolle oan 'e kant skout
omt men dizze yn it greatere gehiel to
lêstich en to yngewikkeld fynt of omt
men allinnich op dy wize in bipaelde
groep meikrije kin. In soarte fan oppor
tunisme dus om doclis mar ta syn doel
to kommen. De matearje, hwert it hjir
om giet sit fol fan nuodlike kwestjes en
is om de deale net maklik.
Ik kin my yntinke, dat de lju, dy’t dit
tariede moatte, wol ris oan de ein fan
har geduld komme en dan de knopen
foars trochkapje wolle, hja witte op it
lést, dat de Wet harren greate foech
jowt en dat de lju as it hurd om hurd
giet dochs bilies jaen moatte. Mar hjir-
yn skület ek in great gefaer. Hwant soe
de begjinnende konsintraesje net biant-
wurdzje oan it rjuchtsgefoel fan de yn-
gelannen yn it algemien, dan moat men
freze, dat it hoe langer hoe minder bi-
gjint to rinnen. It rjucht spilet yn Frys-
lén nou ien kear in greate rol en dy’t
him dér oan bisündiget, sil it op den
dür net oprêdde.
De twa konsintraesje-ütstellen, dy’t de
Fryske steaten de léste tiid hawn haw
we,, hawwe foar dizze saek tige learsum
west. It iene ütstel ta konsintraesje fan
de fiifdielen-bütendyks en binnendyks
Dep. Steaten it bislüt namen dat de op
sichter fan de Grieën ek opsichter fan
Nes-Buren waerd mar der foaroer de
opsichter fan Nes-Buren bineamd waerd
ta sekretaris-üntfanger fan belde wet-
terskippen, doe namen hja dat net. Hja
wegeren de nije man. Dep. Steaten haw
we doe it hiele bistjür mei de dykgraef
foardroegen foar üntslach en de Kenin-
ginne hat harren üntslein. Der sil nou
in soarte fan interim-bistjür fan in man
as trije foarme wurde en G. S. sette
fierder de saek yn kalk en semint. De
Grieën hiene 18 folmachten, hja kinne
nou fiif krije en Nes-Buren kriget ek
fiif. G.S. bineamt de sekretaris-üntfan
ger en de opsichter en stelt it reglement
fêst. De dykgraef wurdt ek fan Depu-
tearre Steaten bineamd as it kin üt de
folmachten, mar oars derbüten. As it
kin ien op Amelan mar oars ien der
büten. It komt winlik yn twa wurden
hjir op del, dat G. S. de lieding alhiel
yn hannen nomd hawwe en it wetter-
skip, dat net meigean wol, oan kant
skouwe.
Ik mei net sizze, dat it maklik oars op
lost wurde koe. Ik wol graech oannim-
me, dat G. S. har bést dien hawwe om
ta in reedlike oplossing to kommen, mar
ik wol sizze, dat ik de gong fan saken
tige bitreur. Troch dizze bislissingeh is
de kleau tusken beide dielen fan Amelan
folie djipper wurden en ik haw tige
swak moed, dat dizze opleine en op diz
ze wize trochsetten konsintraesje yn it
bilang wêze sil fan it eilan Amelén.
Dep. Steaten hawwe yn de steaten in
oerwinning bihelle, dy’t net allinnich op
Amelan party lju swier op ’e mage leit...
Tj. de J.
conditie en de produktie van het vee zijn
over het algemeen goed. Ook de voer-
positie is aanmerkelijk beter dan voor
gaande jaren. Dit geeft dus aanleiding
de komende stalperiode met enig opti
misme tegemoet te zien. Dit optimisme
zal echter alleen bewaarheid worden,
wanneer de boer in zijn gegeven omstan
digheden alle mogelijkheden ten volle
benut. De volgende punten vragen 'hier
bij de aandacht.
Hoop voor vreedzame regeling tussen
Rusland en Finland.
In baai en flanel zijn wij ruim gesor
teerd. Fa. Wed. H. Faber.
positie het eigen ruwvoer een zo groot
mogelijke rol te doen spelen.
Hoeveelheid en kwaliteit van het ruw
voer hebben natuurlijk invloed op de
mogelijkheden hiertoe. Vaststellen van
de hoeveelheden en verrichten van ruw-
.voederonderzoek op de kwaliteit te le
ren kennen Is waardevol.
Het op de juiste wijze Inpassen van het
eigen- en aangekochte voer heeft veel
invloed op de benutting, het effect van
het rantsoen.
Daarbij moet zeker aan een bepaalde
variatie in de voededmiddelen worden
gedacht. Bij het eigen ruwvoer is het o.a.
zeer belangrijk, dat naast hooi en voor
al kuil van de latere sneden ook ruw
voer afkomstig van de eerste snede ver
strekt wordt. Al te vaak wordt dit niet
gedaan, de resultaten zijn dan meestal
teleurstellend. Verder is het belangrijk,
dat het eiwit- en de zetmeelwaarde in
de juiste verhouding worden verstrekt.
Kuilhopen, waarvan de schimmel- en/of
broeikansen groot zijn, vragen extra
aandacht. Zij kunnen met minder risico
in de maanden januari en februari ver-
voederd worden.
krige safolle krityk yn de Steaten, dat
it weromnomd is. It twadde, dat op it
Amelan spilet, is oannommen troch de
ünderlinge fordieldheit fan de fraksjes,
mar sinnige hiel folie fan de steate-
leden mar min. En dat wie net, omt men
dizze konsintraesje net winske, mar de
wize hwerop, foun folie krityk. It is foar
de takomst tige nijsgjirrich ris de feiten
nei to gean, hwant hwat hjir op it heden
bard is, kin moarn op in oar plak barre.
Graech wol ik lykwols bigjinne mei to
sizzen, dat Amelan in tige apart en
swier wurkterrein is. It eilan is sünt
jier en dei düdlik yn twa dielen spjal-
ten. Oan de iene kant: Nes-Buren en oan
de oare kant Ballum-Hollum. Tusken
dizze twa dielen is net folie geastlike
mienskip en rinne djippe forskillen yn
mentaliteit.
Ballum-Hollum hie syn wetterskip: „De
Grieën”, great 1792 ha. towyl Nes-Bu
ren syn wetterskip fan deselde namme
1180 h.a. great is. Dêrby kaem, dat it
stik sédyk, dat de Grieën yn ünderhald
hat, der better ütsjocht as dat fan Nes-
Buren en de lésten fan Nes-Buren swier-
der binne. De situaesje wie dus sa, dat it
greatste en bêst-bihearde wetterskip
gearfoege wurde moast mei it lytsere,
dat der folie minder foarstie.
It seit himsels, dat Nes-Buren de gear-
foeging-hiel oars biseach as de Grieën.
It earste joech alle meiwurking, it oare
woe mar min meiwurkje. Ek noch doe’t
Deputearre steaten bilangrike tahizzings
diene om de Grieën yn ’e mjitte to kom
men. Hja bleauwen spoek sjen en mien-
den dat har wetterskip net goed wei
komme soe. Dit forset hawwe deputear
re steaten net weinimme kinnen. En doe
De taek, dy’t de Fryske steaten har de-
putearren oplein hawwe mei de need-
saek üt to sprekken fan in sterke kon
sintraesje fan de hünderten wetterskip-
pen en polders ta in stik of tsien of
toalve, is net in maklike opjefte. Wy
forgunne it nimmen, hwant histoarysk
groeide bannen trochbrekke en gear-
foegje, dat stuitet uteraerd op sterke
wjerstannen. Dat sjocht men by de in-
kelde anneksaesje-plannen fan gemeen
ten, dat sjocht men ek by de wetter-
skippen.
By de ütfiering fan dizze swiere taek,
sil men bisykje moatte tusken twa ge-
Broereplein in Bolsward worden t.v.-
camera’s opgesteld, zodat U het hele
spel op de voet kunt volgen. Voor de
Bolswardse bevolking staan monitors
in de straten. Slaagt Bolsward er in
tijdig op alle vragen een goed antwoord
te geven, dan krijgt de stad de NCRV-
televisietrofee en een bedrag van f 1000
voor een liefdadig doel.
Slaagt de bevolking er niet in, dan
komt de eenling uit Zierikzee de volgen
de keer terug en bindt de strijd aan
met een stad van 25.000 inwoners. Wint
hij weer, dan mag hij het nog eens wa
gen met een stad van 40.000 inwoners
en eventueel daarna nog eens met één
van 55.000 inwoners.
Van de verliezende stad ontvangt hij
één cent per inwoner. Tien gemeenten
hebben zich al bij de N.C.R.V. voor
deelname aangemeld.
Bolsward maakt zich op voor het heer
lijke avondje van 21 oktober. Het gonst
van bedrijvigheid in dit oude Hanze-
stadje, „want,” zo zegt burgemeester
J. A. Geukers goed geluimd en vol op
timisme, „we zijn zo langzamerhand
vanuit ’t peinsstadium in ’t voorberei-
dingsstadium gekomen. Wat er allemaal
moet gebeuren, weten we zelf niet pre
cies. We kunnen nu eenmaal niet op
elke eventuele opdracht die de eenling
uit Zierikzee ons zal geven, volledig
voorbereid zijn. Maar we houden met
veel rekening. Het gaat er om dat we
allemaal, maar dan ook allemaal, pa
raat zijn.
Blijf die avond allen in de stad en maak
vrienden en familieleden buiten Bols
ward opmerkzaam op deze uitzending.
Je weet nooit of zij ons kunnen hel
pen^”
Hoe zal deze feestelijke strijd met Zie
rikzee gestreden worden? Vraag je ’t
op de man af aan de bakker, de foto
graaf, de melkboer, dan lachen ze
flauwtjes, halen de schouders op, sprei
den de armen. Niemand weet het, maar
iedereen hoopt er het beste van en zal
de handen uit de mouwen steken om de
opdrachten te volbrengen. De burge
meester troost zich met de wetenschap,
dat elke opdracht die Bolsward krijgt,
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tclef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2333
(05157)
binnen de beschikbare tijd van 45 minu
ten is uit te voeren. ,flk krijg aan het
begin van de uitzending een halve mi
nuut gelegenheid om Bolsward aan de
kijkers voor te stellen,” vertelt burge
meester Geukers. „Degenen, die weten
dat ik lang van stof ben, hebben me al
gezegd,, dat dit de moeilijkste opgave
van de avond zal zijn.”
De vijf opdrachten (de zogenaamde
„doevragen”) worden uitgevoerd voor
het stadhuis en op het Broereplein, door
de bevolking. „De mensen die mee kun
nen en dus mee moeten doen, worden
aangewezen. We moeten die avond niet
door elkaar heen gaan lopen, want we
hebben maar 45 minuten. De wijzen van
de raad zijn kerels met veel relaties.
Zij nemen nu al contact op met deze re
laties, om hen te vragen op de 21ste
voor Bolsward paraat te zijn..
De televisiemensen voorspelden ons, dat
wij met de „weetvragen” de meeste
moeite zullen hebben. Enfin, dat mer--
ken we wel. Als ze ons maar niet te
veel opbellen, want we hebben onze te
lefoontoestellen hard nodig, vermoeden
we.”
Zeker is in ieder geval dat de openbare
bibliotheek, naast het stadhuis, een
schat aan gegevens bevat, waarin mis
schien wel enkele antwoorden op de
„weetvragen” verborgen zitten.
Op vrijdagavond 2 oktober werd in het
stadhuis een film gedraaid van de „Eén
tegen Allen”-wedstrijd in de Belgische
gemeente Vilvoorde, met de bedoeling
Bolsward op de hoogte te brengen van
de gang van zaken. Bolsward zal im
mers in de Nederlandse visie van dit
groots opgezette televisiespel
afbijten.
Waarom eigenlijk deze stad?
toevallig een stukje van het
gramma over dit nieuwe t.v.spel. Dick
van Ruler vroeg toen: Welke gemeente
durft dit aan Ik had er wel zin in om
deze uitdaging aan te nemen, maar de
bevolking moet natuurlek beslissen. We
hebben de N.C.R.V. geschreven en zijn
nu dus de eerste". Het succes van „Eén
tegen Allen” zal afhangen van de wijze
waarop Bolsward dit spel zal spelen.
De voorbereiding is in ieder geval voor
treffelijk en vraag nou niet of zo’n
avond wel zin heeft. „Heeft carnaval
zin, heeft een voetbalwedstrijd zin?
Kom toch, het wordt een fijn feest, bij
goed weer, hoop ik. De burgers van
Bolsward zijn in staat prestaties te le
veren, die om eigen initiatief, veel fan
tasie en een hechte gemeenschapszin
vragen. Ik ken ze, nu ik hier zeven jaar
ben. Kijk maar eens in het verleden:
zomerfeesten, een folkloristisch festival
in ’62, andere gemeenten durfden ’t niet
aan, een 17de eeuwse bruiloft op het
stadhuis in het afgelopen voorjaar.
Reken er maar op dat Bolsward straks
een vesting is en zich met fantasie zal
verweren. Ik noem het een geestelijk
uit-de-band-springerij. En neem dat nou
niet zo ernstig, maar zie er de plezie
rige humor van In. Het spreekt natuur
lijk vanzelf, dat dit spel voor ons stadje
een prachtige publiciteitskans is.
We verwachten veel persmensen
olswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeeï, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Naar w(j van bevoegde z(jde vernemen wordt de belangstelling voor de Hanzestad
waar op morgen, woensdagavond 21 oktober a.s. het televisiespel „Eén tegen
allen” zal worden gespeeld, met het uur groter. Zelfs uit het buitenland z(jn
reacties gekomen. Men overweegt daar om een speciale reportageploeg te sturen
voor het maken van opnamen. Ook in ons eigen land en speciaal in deze provincie
blijkt men de stad goed te kennen. Zo vernamen wij dat zelfs al reserveringen
voor dag en nacht waren geboekt. Blijkbaar wil men zelfs de voorbereidingen in
de stad, die reeds maandag zijn begonnen, niet gaarne missen.
Desgevraagd wekt deze overgrote belangstelling in Bolsward geen verwondering;
men is daar wel aan gewend. Dat men daar kan organiseren is wel gebleken.
Wij noemen hier slechts het internationaal folkloristisch festival, de jaarlijkse
hoogtijdagen voor de provincie zoals heamieldagen, de opening van de „Fryske
Boekewike”, c.a., het Nationaal Orgel-improvisatie-concours en de „Bolleton-
gerdei”.
Een Ieder, die het spel „Eén tegen
allen”, - zoals het in België werd ge
speeld, van nabij heeft meegemaakt of
er ook maar op andere wijze kennis
van heeft opgedaan, zal dit grote evene
ment in het Noorden van ons land
het is de première zeker niet willen
missen. Het spel zal rechtstreeks wor
den uitgezonden. Door thuis te blijven
zal men echter heel veel missen, zo is
ons verzekerd, omdat de camera niet
overal tegelijk kan zijn en niet het stad
huis op stelten zal staan zoals in een
bekende tv-serie, maar de stad zelf!
Van het gehele spel zal een film worden
gemaakt, welke na enkele weken in
Bolsward zal worden vertoond voor al
diegenen, die het spel niet op het beeld
scherm hebben gevolgd, maar zelf aan
het spel meegedaan hebben, zodat ieder
een zich zelf op het witte doek kan be
wonderen.
Door de stad gaande zijn wij niet zo
heel veel wijzer geworden van de Raad
der Wijzen. Men verzekerde ons met
nadruk dat deze reeds is samengesteld,
doch dat de samenstelling niet bekend
kan worden gemaakt.
Dit lijkt ons een zeer juiste tactiek.
Anders zou de samensteller van de vra
gen wellicht rekening kunnen houden
met de „wijsheid” xan de raad, hetgeen
de vragen, wat Bolsward betreft, on
gunstig zou kunnen beïnvloeden. Daar
om geen namen.
Ook vonden en vinden regelmatig ver
gaderingen plaats van commissies en
kleine groepen die de gehele organi
satie voorbereiden. Overal waar wij
kwamen was de spanning reeds merk
baar: iedereen doet wat, zenuwachtig
druk en weet kennelijk van niets. Wij
van onze kant geloven dat niet, doch
wij kunnen dit stilzwijgen begrijpen,
daar wij weten dat men van de tegen
partij druk bezig is ok weer in stilte
allerlei informaties in te winnen over
de stad met omgeving.
Ook nu weer blijkt, dat Bolsward een
centrum-functie vervult: de gehele om
geving wordt bij het spel betrokken.
Iedereen, in en om de stad is herhaal
delijk verzocht de 21ste ’s avonds vrij
te houden. Geen lessen, cursussen, wed
strijden of wat ook maar. Want het is
zeer goed mogelijk dat „alle hens aan
dek” wordt geroepen.
Voor de pers zal er op de wedstrijd-
avond volop gelegenheid zijn tot het ver
krijgen van inlichtingen. In de centraal
gelegen leeszaal zal een perscentrum
worden ingericht. Wij vroegen: Zal
Bolsward winnen Zullen de vragen
kunnen worden beantwoord Zal deze
stad, de stad van Gysbert Japicx, de
naam van Stad en provincie met suc
ces kunnen verdedigen
Bolsward zal geven en doen wat Bols
ward kan doen en dat is heel veel. Wij
durven in ieder geval nu reeds te voor
spellen, dat, zo men elders nog mocht
menen, dat onze provincie „stijf” is,
deze veronderstelling voorgoed zal zijn
verdwenen. Iedereen mag Bolsward hel
pen de vragen op te lossen. Weet U een
antwoord? U kunt dan bellen 05157
nummers 2241, 2242, 2292 of 2262.
Wij raden iedereen aan vroegtijdig naar
Bolsward te gaan, daar U anders, in
verband met de zeer grote drukte, niet
tijdig het centrum van de stad zult kun
nen bereiken.
Wat gaat er in Bolsward gebeuren op
21 oktober en wat zal Bolsward doen?
Het publiek is nemen we aan nu
wel voldoende ingelicht. De T.V. gaf
reeds flitsen van Bolsward op de voor
hand, de pers schreef er enthousiast
over. Zelfs de K.R.O.gids publiceerde
er een groot met foto's opgemaakt arti
kel over en een alleraardigste prent.
Bolsward krijgt vijf „weet"- en vijf
„doevragen” en moet daarop binnen 45
minuten antwoord geven. De „weetvra
gen” zijn voor de Raad der Wijzen, de
„doevragen” voor de bevolking, aldus
dit artikel.
Vóór en In het stadhuis
en op het
