Kwestie Berlijn bracht
spanning
Nederland heeft
een
nieuwe regering
hark
en
sjoch
roar
Johnson bereid tot onvoorwaardelijk
gesprek over Vietnam
llllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllilllllll
e
Gouden filtnpj
Signalen
us hjoed
CS
to sizzen
G.".A/
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
y. .2
Hwat hal CjjClI)
104e JAARGANG
VRIJDAG 16 APRIL 1965
No. 30
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Ilindeloopen, Wonseradeel, Workum
I
AU;
PIET
Kleurentelevisie.
Ierse verkiezingen.
Oppositie.
Zetelverdeling
mr.
Berlijn.
Mr. Bot.
Engelse begroting.
Fractieberaad.
Uitgave: A. J. OS1NGA NV, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 15
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2535
(05157)
Een vrolijk Paasfeest, tot ziens, dit
wenst U Hark en Sjoch.
’t Staat nu ongeveer wel vast.
„Tass” heeft één keer misgetast!
Advei entieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
De ienfaldigste oplossing
fynt men faek pas it alderlêst
In het buitenland is de begroting van
Labour met meer waardering ontvangen
dan in de Engelse zakenwereld. Gevoegd
bij de bezuinigingen, welke in oktober al
zijn ingevoerd, wordt nu bijna 600 mil
joen pond aan de consumptie onttrokken.
Dit zal de inflatoire druk beteugelen. Op
de beurzen was al een duidelijke verster
king van het pond merkbaar.
De ontwikkeling van de TSR-2, ’n laag-
vliegende supersonische bommenwerper,
waar al 125 miljoen pond was ingestopt,
heeft de regering geschrapt. Dat brengt
nog het nodige in het laatje. Vermoede
lijk zal Engeland nu een Amerikaans
toestel gaan kopen. In totaal zullen
20.000 arbeiders in de vliegtuig- en elek
tronische industrie hun werk verliezen
door het uitvallen van de TSR.
Gezien de schaarste aan arbeiders zal de
regering dit niet zo’n grote ramp vin
den. Voor Frankrijk is het een tegen
valler, dat er niets van een gemeen
schappelijke ontwikkeling kan komen.
De hoop van de Fransen, dat op een
conferentie in Wenen de Europese lan
den zouden kunnen worden overgehaald
om het Franse systeem voor kleurentele
visie aan te nemen, is de bodem ingesla
gen.
Kort voor de conferentie had Frankrijk
een overeenkomst met Rusland gesloten,
dat het Franse systeem zou nemen, dat
vooral voor langere afstanden geschikt
schijnt te zijn. Maar dit tevens als anti-
Amerikaanse politieke druk gevoelde
Franse optreden heeft niet naar het doel
gevoerd.
Amerika, dat al veel ervaring heeft op
dit gebied, en Duitsland, dat een eigen
Bij de vorige week woensdag gehouden
verkiezingen in Ierland, waarvan de uit
slagen pas enkele dagen later bekend
werden, heeft de Fianna Fail, de rege
ringspartij, door enige winst net de ab
solute meerderheid weten te behalen. De
wat conservatieve oppositiepartij Fine
Gael heeft ondanks of door een zwen
king naar links wat verloren.
Maar de Labourpartij wist drie zetels te
winnen. In de Ierse politiek, gericht op
een industrialisatie van dit aan grond
stoffen arme land, zal weinig verande
ren.
systeem aan het ontwikkelen is, besloten
ter conferentie de handen ineen te slaan,
zodat het nu wel uitgesloten moet wor
den geacht, dat Duitsland het Franse
systeem aanvaardt. Nederland had voor
het Amerikaanse ge-opteerd.
De methode! Hark en Sjoch ontving
het volgende gedicht, dat wij gaarne
ter lezing plaatsen:
Drie oude Bolswarder heren,
zaten 9 winters maandagsavonds te
domineren,
Dronken daarbij elk 490 koppen thee
En hielden onder ’t spelen altijd
vree.
Weg notulen. De burgemeester van
Velzen heeft (zonder succes overi
gens) voorgesteld de notulen maar
af te schaffen en alle vergaderingen
op de band vast te leggen. Er zit
tóch wel wat in. Was men in elk ge
val verlost van op- en aanmerkin
gen. Trouwens in Baarderadeel draait
bij raadsvergaderingen al ’n band.—-
Zelfs twee fractieleiders Vondeling
(p.v.d.a.) en Smallenbroek (a.r.p.) had
den met een partijvoorzitter zitting in
het kabinet genomen. Wie moesten er
in hun plaats komen in de respectieve
lijke kamerfracties
In de pv.d.a. gingen de gedachten al
Het jaarsalaris van hoofden der school
met minder dan 10 dienstjaren wil men
brengen op f 1050,van 10-15 dienst
jaren op f 1100,van 15-20 op f 1150,
en boven de 20 dienstjaren op f 1200,
De aanvangsjaarwedde van onderwijzers
wil men brengen op f 600,Na 5 jaar
wordt dit f 650,
Beroeps-eierzoekers kunnen geen dag
huur meer maken, omdat de prijs van
de kievitseieren lager is dan andere ja-
ren. In Sneek werden per dag aange
voerd 12.000 tot 20.000 kievlts-eieren A
6, 15 cent.
Het vele werk heeft de lonen Iets doen
stijgen op het platteland, waar hoge
zuivelprijzen de boerebeurzen spekken*
zodat deswege geen bezwaar behoeft te
bestaan.
Aan de normaalschool te Bolsward ge
slaagd voor onderwijzer: R.- van der
Hauw te^Bolsward; J. Wiersma te Oost-
hem; Y. Tichelaar van Parrega; J. Bok-
ma van Schettens en A. Boorsma van
Hichtum.
Het esperanto trekt een zeer groot aan
tal aanhangers. Het is veel groter dan
het Volapük ooit heeft gekend.
De zeilvereniging Sneek heeft nu 90 le
den, de zeilvloot een 60 vaartuigen.
Bij het Stadsarmenhuis te Bolsward ge
raakte een kind te water. Het werd van
de wisse dood gered door Jetse Schilstra
die zich direct te water begaf. In Wlt-
marsum werd een meisje uit het water
gered door de heer E. Bakker uit Bols
ward.
Allen spitsten plots hun oren,
leven dus op een planeet?
Verondersteld lang tevoren,
niemand die het zeker weet.
Krijgt men eindelijk bewijzen,
het geheim zal eens verklaard?
Zeg uw mening, raad der wijzen
wat zijn de signalen waard?
Zeg es wat is uw conclusie?
Wordt het straks: Hallo, met Mars
De geleerden maakten ruzie,
Uitten zich een beetje bars,
Asjeblieft, geduld nog even,
stel je niet voorbarig aan.
volgens ons is ’t overdreven,
ijdele signalen waan.
Niet weer buiten ’t signaal boekje,
een afkeuringspunt voor „Tass”
*t bericht hoort in 't moppenhoekje,
journalistiek, derde klas.
Eerst de maan maar eens verkennen,
met een bemande ruimteboot,
en dan pas op Mars afstemmen,
signalen staan niet op rood.
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
3e week april 1915
Weer signalen opgevangen
uit de ruimte, meldde „Tass”
Mensen die contact verlangen
Een super beschaafd ver ras?
Niet met zekerheid te zeggen
maar geloof ons op ons woord,
ga ’t de geleerden voorleggen,
de signalen zijn gehoord.
Even is in Duitsland de spanning toege
nomen, hoewel nauwelijks iemand aan
ernstige ontwikkelingen heeft geloofd
Voor het eerst sinds de heftige crisis om
Berlijn in 1958 vergaderde de Westduitse
Bondsdag een dag in Berlijn om aan te
geven, dat de huidige situatie met Bonn
als Westduitse hoofdstad als voorlopig
moet worden gezien. Als reactie hierop
(officieel werden manoeuvres als motief
opgegeven) hebben de Oostduitsers en
de Russen enkele dagen lang de auto
weg van West-Duitsland naar Berlijn,
die over Oostduits gebied loopt, steeds
gedurende enkele uren voor het verkeer
gesloten, zodat zich lange rijen bij de
contröleposten vormden. Tijdens de ver-
gadering-van de Bondsdag vlogen Rus
sische vliegtuigen zeer laag over de ver
gaderzaal en het Westelijke stadsdeel.
In sommige Westduitse kringen dringt
men er op aan de Bondsdag ieder jaar
in Berlijn te laten vergaderen om toch
vooral het protest tegen de deling wak
ker te houden. Voorzichtiger lieden wen
sen geen slapende honden wakker te ma
ken.
Heel oude ansichtkaarten van Bols
ward zagen wij ten huize van S. Ou
dendag, die in een bescheiden huisje
woont achter de Martinikerk. Hij zei:
Het woont hier zo prachtig. Elke
keer als de zon opkomt en de muren
van de kerk beschijnt is het weer een
schilderstuk gelijk. Een voorrecht er
elke dag van te mogen genieten.
Vol bewondering bekeken we de ver
zameling lucifersmerken van mej. G.
Postma, leidster van het Internaat
„Nijenhove” Ze had meer dan 3000.
bescheiden verwees zij ons naar Hot-
ze Teernstra in de Knetemanstraat.
Daar keken wij ons de ogen uit. Meer
dan 15000 verschillende lucifersmer
ken, 12000 sigarenbandjes, meer dan
500 verschillende bierglazen en sui
kerzakjes bij schoendozen vol. Hoe
bestaat het, Teernstra is geheelont
houder.
Bescheiden. De heer Y. Jongema te
Spanhum is in het bezit van een
zeer langwerpig dun kievitsei, een
speling der natuur.
Nummerbord verkeerd gelezen? De
heer Toonstra uit de Kleine Dijlak-
ker kreeg f 25,- boete, omdat hij
bij Purmerend een dodelijke aan
rijding zou hebben veroorzaakt. Hij
noch één van zijn huisgenoten weet
zich iets van een aanrijding te her
inneren.
Maar de formateur had ook moeilijkhe
den bij de zetelverdeling te overwinnen.
Aanvankelijk had men overeenstem
ming bereikt over de formule, volgens
Prins Albert van Luik en prinses
Paola wandelden met Philippe (15
april: 5 jaar), Laurent (19 oktober:
2 jaar) en Astrid (5 juni: 3 jaar) in
do tuin van het paleis Belvédère in
Brussel
Sjoch, hoe de knoppen zwellen, de
bloemen verschijnen, twijg en tak
reeds groene tinten krijgen, het voor
jaar zich meldt.
spoedig uit naar drs. Nederhorst als
fractievoorzitter en dr. Tans als partij
voorzitter. Bij de a.r.p. ontstak een
strijd over de vraag of het de Delftse
wethouder Elfferink of oud-staatssecre-
taris Roolvink moest worden. De laat
ste was vice-voorzitter, maar hij had
zich aanvankelijk nogal afwijzend te
genover een samenwerking met de so
cialisten uitgelaten. Toch werd hij tot
voorzitter benoemd. De heer Elfferich
is nu tweede voorzitter.
Maar er waren ook enkele nieuwe as
pecten in zijn rede, In de eerste plaats
bleek hij bereid tot onvoorwaardelijke
gesprekken, terwijl Amerika tot nu toe
steeds als voorwaarde had geëist, dat
Noord-Vietnam zijn agressie tegen Zuid-
Vietnam zou staken. En terwijl Johnson
aan de ene kant te kennen gaf, dat Ame
rika zich voorbereidde op een langdurige
oorlog, toonde hij zich aan de andere
kant bereid een prijs voor de vrede te
betalen. Hij verzekerde namelijk, dat hij
het Congres om een miljard dollar voor
investeringen in Zuid-Oost-Azië zou vra
gen, wanneer er een vrede volgens de
door hem geschetste lijnen tot stand zou
komen. Een miljard dollar voor een in
ternationaal fonds, dat een door de Ver.
Naties ontworpen economisch ontwikke
lingsplan ten uitvoer zou moeten bren
gen. Johnson hoopte ook op de medewer
king van Rusland. Een pikante bijzon
derheid is natuurlijk, dat het plan van
Johnson zou leiden tot een uitschakeling
van de Chinese invloed in Zuid-Oost-Azië
dat immers geen lid is van de Verenig
de Naties.
Hoe het zij, het aanbod van Johnson is
royaal, wanneer men het zuiver zakelijk
blijft bekijken maar in de politiek vraagt
men zich af, waarom hij er nu mee is
gekomen. Het was namelijk niet nodig
geweest, een dergelijk gebaar te maken,
gekoppeld aan de onvoorwaardelijke ge
sprekken, wanneer de Amerikaanse poli
tiek tot nu toe een succes was geweest.
Men zou kunnen concluderen tot onvol
doende resultaten van de bombarderings-
politiek.
De eerste reacties van communistische
zijde zijn bepaald niet bemoedigend. Zo
wel Rusland als China heeft zich honend
over de rede van Johnson uitgelaten.
Voorlopig zullen de wapens nog wel blij
ven spreken. Van de strijd zelf is weinig
nieuws te melden. Uit ontslagen en der
gelijke in Saigon blijkt, dat het in het
hoge militaire bewind nog lang niet alle
maal koek en ei is.
De laatste fase van de kabinetsformatie van mr. Cals heeft langer geduurd
dan werd verwacht. Weliswaar had de kabinetsformateur zelf gewaarschuwd, dat
hij voor de laatste fase van zijn formatie de constitutionele vergadering
ruim tijd wilde nemen. Vroeger placht dit een vrjj formele bezigheid te zijn. Doch
dat heeft naar minister Cals aan de lijve had ervaren nogal eens aanleiding
tot moeilijkheden gegeven. Het ontwerp-regeringsprogram pleegt namelijk door
de formateur, samen met de fractieleiders der toekomstige regeringspartijen te
worden ontworpen. Laatstgenoemden raadplegen dan weer hun fracties. Tenzij
de toekomstige ministers daarin zitting hebben, komen zij aan de opstelling van
het regeringsprogram, dat z(j moeten uitvoeren, dus eigenlijk niet te pas. In de
constituerende vergadering kreeg dus minister Biesheuvel pas gelegenheid zijn
standpunt te bepalen ten opzichte van de grondpolitiek van het nieuwe kabinet.
Logisch, dat daarmee enige tijd gemoeid was.
s* ->x «s*
-*
GA
v G?*
President Johnson heeft zich vorige weck wat uitvoeriger uitgelaten over de oor
log in Vietnam. Veel van wat hij zei op een bijeenkomst in de John Hopkins-
nni ver si telt in Baltimore komt neer op het oude Amerikaanse standpunt. Wij zul
len niet verslagen worden. Wij zullen niet moe worden. Wij zullen ons niet terug
trekken, openlijk noch onder de dekmantel van een zinloze overeenkomst, zo zei
Johnson. De communisten behoeven geen Amerikaanse capitulatie te verwachten.
Amerika hoopt op vrede, maar alleen op basis van een overeenkomst, die een on
afhankelijk Zuld-Vietnam waarborgt, dat vrij is van inmenging van buitenaf, aan
geen enkele alliantie gebonden is en geen militaire basis is voor enig ander land.
Johnson noemde dit de essentiële punten voor een oplossing.
Bolswards Nieuwsblad
en Wymbritseradeel.
OP PALEIS BELVéDèRE
Laf en smakeloos was het gedoe vrij
dagavond te Schettens na de opvoe
ring van „Drie vrouwen om één”.
Met eieren gooien, iemand viezig
heid bezorgen en zelfs eieren tegen
de ramen kingelen en dat ’s nachts
om half twaalf. Probeer met iets
positievers in Hark en Sjoch te ko
men.
Een Duits echtpaar, dat zich te Hich
tum had gevestigd, werd minder
hartelijk ontvangen. Kauwtjes had
den de schoorsteen volgepropt met
takjes. Ten einde raad heeft men de
kachel boven op de tafel geplaatst
en de pijp door het raam gesto
ken.
Vorige week hebben wij er op gewezen,
dat in de Engelse begroting enkele maat
regelen zijn genomen om de belasting
druk wat te verzwaren teneinde de con
sumptie te beperken, zodat er meer
ruimte voor uitvoer komt. De druk gaat
vooral uit naar tabak en drank, terwijl
de representatiekosten niet meer aftrek
baar zijn (hetgeen een 300 miljoen gul
den zal opleveren).
Een vermogensbelasting maakt de waar
devermeerdering van effecten belast
baar. Men zou hier eventueel van specu-
latiewinst kunnen spreken, omdat de be
lasting alleen bij verkoop geheven wordt.
In totaal wordt de belastingdruk met
217 miljoen pond verhoogd.
De k.v.p. vond het bezwaarlijk, dat hier
door de socialistische invloed in de so-
ciaal-economische sector zo sterk werd.
Zij wist te bedingen, dat mr. Bot toch
zou aanblijven als minister zonder por
tefeuille op het departement van bui
tenlandse zaken, speciaal belast met de
ontwikkelingshulp. Een zesde minister
schap dus voor de k.v.p. Dit was een
bittere pil voor de p.v.d.a., die reeds had
moeten aanvaarden, dat de a.r.p., die
veal kleiner is dan zij, niet minder dan
drie ministerschappen voor mr. Bies
heuvel (landbouw), prof. Diepenhorst
(onderwijs en wetenschappen) en Smal
lenbroek (binnenlandse zaken) zou
krijgen. Tenslotte werd echter ook die
moeilijkheid overwonnen. Zo kwam er
uiteindelijk een sterk parlementair ka
binet uit de bus.
Reclame is maar alles, zal steenhou
werij Wicubo in zijn nieuwe pand
Franekerstraat 4 gedacht hebben.
Hij levert ook natuursteen en bouw
de alvast een muurtje om eigen
erf.
welke de k.v.p. 5, de p.v.d.a. óók 5 en
de a.r.p. 3 zetels zouden krijgen.
Daarbij stelde de k.v.p. er prijs op, dat
behalve mr. Cals, als minister-presi
dent, de vijf zittende ministers uit het
kabinet-Marijnen, dat wil zeggen de
ministers Bogaers (volkshuisvesting),
Bot (onderwijs, kunsten en wetenschap
pen), Luns (buitenlandse zaken), De
Jong (defensie) en Veldkamp (sociale
zaken) zouden aanblijven.
De moeilijkheid was evenwel, dat de
p.v.d.a. belangstelling had voor het de
partement van buitenlandse zaken. Dit
departement wenste zij te krijgen in
plaats van het haar aangeboden depar
tement van financiën. De k.v.p. wist de
aanval echter af te slaan, mede omdat
zij geen candidaat voor het minister
schap van financiën beschikbaar had.
Tenslotte verklaarde dr. Vondeling zich
bereid die portefeuille te gaan beheren.
Naast hem zouden dan als ministers
voor de p.v.d.a. gaan optreden Den Uyl
(economische zaken), Suurhoff (verkeer
en waterstaat), Samkalden (justitie) en
Vrolijk (maatschappelijke en culturele
zaken). Mr. Vrolijk nam dus een deel
over van de taak van het departement
van O., K. en W.
Hark en Sjoch kreeg van verschil
lende kant het verzoek een klacht
door te willen geven over geluids
hinder. Moet dat nou, dat getoeter
tijdens voetbalwedstrijden? Omwo
nenden van het RES-terrein vinden
het bar vervelend. Ze vinden, dat dit
met sport niets heeft te maken.
Weg dat kreng. Deze week dreef in
de stadsgracht een cadaver in verre
gaande staat van ontbinding. Het
kan zijn van een schaap, kalf, veu
len of varken, dat was niet te zien,
maar het was in ieder geval een
kreng (volgens het woordenboek).
Kan zoiets niet worden opgevist?
De reddingsbaak bij de Snekerpoort
lag ook weer eens te water. Aardig
spelletje, die haak in het water wer
pen. Maar als de nood aan de man
komt? Toe, wees sportief.
De mantel ingekort. Rigoreus is de
beplanting langs de Herv. pastorie
gekortwiekt. We hopen maar dat ’t
jonge groen overvloedig mag uit
botten en de stinzenplanten geen
hinder mogen ontvangen. Wij her
inneren ons de lyrische wijze, waar
op de raadsleden destijds dit lommer-
hof bezongen.
Dat liekt er op. De heer de Wit uit
het Tranendal heeft een clivia met
10 stengels en naar schatting 115
kelken, enig in Friesland. Tranendal
mag voortaan wel Bloemendal he
ten.
De jongste „leerling” van de Reho-
bothschool is de spruit van de tijde
lijke leerkracht mevr. Rollema, die
momenteel mej. Holtrop vervangt.
Het kind gaat per kinderwagen
mee en mag tijdens de les in de be
stuurskamer staan.
Een pop van f 400,zo juist aan
geschaft, is geen weeldeartikel van
een rijkeluiskindje, maar nuttig
oefenmateriaal voor de mond-op-
mond-beademing. De E.H.B.O. is er
wijs mee.
Intussen bereidde de oppositie van v.v.d.
en c.h.u. zich ook op haar nieuwe taak
voor. De liberalen hielden hun jaarver
gadering in Zwolle, waar mr. Geertse-
ma aankondigde ondanks het gemis
van steun van radio en televisie een
loyale oppositie te zullen voeren, die
zich, zoals mr. Van Riel zei tegen „be-
ginselverzaking” door mr. Cals zou
richten.
Bij de c.h.u. kwam de Unieraad bijeen
om het beleid van mr. Beernink te be
spreken. „Vrij unaniem” werd dit ten
slotte goedgekeurd. Tot de critici bleek
de oud-voorzitter van het C.N.V., Van
Mastrigt, te hebben behoord.
Hark, hoe straks de Paasklokken
luiden en weer wijd en zijd vertellen
van de Opstanding, het feest der
feesten,
