Hoe het
Bolsward
m
reilt
zeilt
en
^3
fiF
F'I
Een kijkje in de huishoudbeurs
van de gemeente
Het luclitkussen
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
IBw
us hjoed
to sizzen
Hwat hat Qabe Skroar
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
I
B
<7
-y 3- Kt óX
«f?* 7
<7* 9
1
DINSDAG 25 MEI 1965
104e JAARGANG
No. 40
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Schoonmaken riolering.
Martini Cantorij.
gemeente-eigen-
aan
PIET
de riolering. Kosten f 30.000,
Maatschappelijk werk.
Nu
Uitgaven.
De
Frysk Orkest.
Kapitaaldienst.
St. Jozefbrug.
Muziekschool.
Tj. de J.
s
Adv i entieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Abonnementsprijs t 2 40 pe. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Van de bestaande brug is. zowel de on
derbouw als de bovenbouw geheel ver
sleten.' De onderbouw helt over, waar
door het moeilijk is na opening van de
brug het brugdek weer tussen de land-
hoofden te krijgen. Daar ook de boven
bouw versleten is, kan het openen en
sluiten van de brug gevaar opleveren
Vernieuwing wal-
beschoeiïngen.
de boerehelp, doe’t dy yn Boarn foar it
earst in praktyske foarm krige. Ek de
oare organisaesjes binne dyselde wei op-
gien, mar de Fr. Mij. die dat mei mear
oertsjüging en planning. De hear W.
Hoornstra krige de hannen frij om hjir
rounom de lju by to stean en ek letter
hat de Mij foars oantrune om in Boun
fan bidriuwsforsoargers op to rjuchtsjen,
de B.B.T.K. (Boun fan Boeren en Tün-
ders-Koöperaesjes). Der binne op it he
den al in lyts fjirtich fan dy Boerehelp-
koöperaesjes en it docht üs goed, dat de
boeren fan ünderskate rjuchting hjir ien-
fiedich oan meidogge.
Hjirmei ommers kinne mei sykte, ünge-
lokken en tsjinstuiten mar ek by famyl-
je-omstannichheden en needsaeklike frije
dagen bitüfte krêften ynskeakele wurde.
It is jammer, dat jit net elke boer yn-
sjocht fan hoe greate wearde sok in
koöperaesje is. Grif it kostet hwat jild en
it lost alles net op, mar it is forstannich
der oerhinne to stappen.
Men moat it sjen as in soarte fan bi-
driuwsforsekering, ek derby is de premy
op himsels net goedkeap, mar it nimt in
risiko wei, dat men yn bipaelde omstan-
nichheden seis net drage kin. Dit mei
men net to lyts sjen, dan soene dizze
treflike ynstellings gjin bliuwend bistean
hawwe.
Ek it oaniensluten liket my needsaeklik,
om’t sa’n B.B.T.K. folie mienskiplike bi-
langen earder en better dwaen kin, omt
hja it gehiel oer sjocht. De mooglikheit
om goede wurkkrêften krije to kinnen,
wurdt dêrtroch ek greater, hja kinne dan
in sterker rjuchtsposysje biede.
Yn hcefier de greatere gearwurking fan
Het is nog niet verloren!
Enkhuizen en Stavoren
Kunnen tevreden zijn,
Het ging er lang op lijken
Dat de veerboot moest wijken
Men heeft geprotesteerd,
Van alles geprobeerd,
Dit noodlot af te wenden.
Er waren veel ontstemden
Die zagen nu vol hoop
Blij de luchtkussendoop.
Wie dacht ’t ooit te beleven
Een vaartuig te zien zweven
Over het Ijsselmeer?
Zacht wiegend op en neer
Ronkend en soms zwaar loeiend
Een gordijn water sproeiend
Honderd dertig per uur.
Een lokkend avontuur
Vol nieuwe mogelijkheden,
Toeristen straks tevreden
Oh, jongens wat is ’t fijn
Op ’t luchtkussen te zijn.
De toekomst gaat licht gloren
Enkhuizen en Stavoren
Twintig minuten zweef.
De toekomst is nu safe
Laat de veerboot verdwijnen
Het gaat in goede lijnen
Stap allen, één, twee, drie
Over op ’t amfibi.
Toekomst zal vleugels krijgen
Zweven, steeds sneller stijgen
Elk roept, in ’t fries gewest:
’t Luchtkussen is weer best.
Laatste week mei 1940
In geheim is eat
dat wy oan in oar jowe
om foar üs to biwarjen
be-
het
op-
In de primitieve gemeente-begroting van Bolsward, waarvan wij in een vorig
artikel reeds het een en ander meedeelden, zijn de gemeentelijke inkomsten prak
tisch niet verhoogd, behoudens de uitkering uit het gemeentefonds. De uitkering
uit dit Fonds is voor 1965 verhoogd van 138 tot 149 in veilband met de ver
hoging van de huurcompensatie, de verhoging van de pensioenpremie, de invoe
ring van het minimumloon, de uitkering van 3j4 trend, alles over 1964, als
mede voor 1965 voor: de gevolgen van de uitvoering van de Algemene Bijstands
wet, de doorwerking van de huurcompensatie 1964, de gevolgen van de gediffe
rentieerde salarisverhoging en de omzetting van de kwartaalbetalingen uit het
gemeentefonds in maandbetalingen.
In hoeverre de verhoging uit het gemeentefonds voldoende is voor het opvangen
van de hogere uitgaven van de door de Minister aangegeven onderwerpen valt
moeilijk te beoordelen.
In de begroting zijn enkele 'nieuwe uit
gaven geraamd, die wij hieronder even
memoreren.
de school de laatste tijd de vorm van
een streekschool heeft aangenomen,
waardoor het billijk is, dat het bestuur
ook contact opneemt met de andere
gemeenten, waaruit de leerlingen af
komstig zijn ter verkrijging van een
bijdrage. Het bestuur zal, naar B. en
W. hebben vernomen, hiertoe zelf reeds
het initiatief nemen.
fan folie bisteande en dêrmei as trêdde
in sterkere Lining oan de deistige wurk-
sumheden.
Stik foar stik binne dit gjin maklike op-
jeften en dochs witte wy, moatte hja op
lost wurde. Hwa earlik mient hjirfoar
middels oanjaen to kinnen, hat rjucht
fan praten, mar dan moat fêst stean,
dat it him of har derom to dwaen is yn
dizzen in hantsje to helpen. Helpe docht
men grif net as men yn dizze omstan-
nichheden dingen seit of skriuwt, dy’t
harren allinnich mar opskrikke kinne of
jit mear bitiisd en mismoedich meitsje.
Okkerwyks haw ik my lilk makke oer
sa’n skribint, dy’t der in sport fan mak-
ket de lju fan ’e wize to bringen troch
it ütstjitten fan rauwe en skrille lüden
oer hündert kij de man en it bispotlik
meitsjen fan boeren, dy’t de kij simmer-
deis yn it lan rinne litte om ’t se dan
fierst to folie fortraepje en formuozje en
al soks mear. Sok dwylsinnich praet is
noait aerdich, mar yn dizze tiid, hweryn
de swierrichheden soms sa slim binne,
dat de lju de moedfearren hingje litte, is
it net om üt to stean. De folksmüle seit
dan: soks moast forbean wurde, mar dat
slagget meastal net. Dér is dan mar ien
oare ütwei: stil eamelje litte en jin dóf
halde
Men moat it de Fryske Maetskippij mei
eare tajaen, dat hja foar dizze swierrich
heden de eagen al jierren iepen hawn
hat en der ek tidich skerp nei ütsjoen
hat op hokker wize hja hjir de minsken
helpe koe. Net allinnich dat hja troch
har bikinde fraechpunten de lju op dizze
kommende Ontwikkeling wiisd hat, mar
binammen troch har oanmoedigjen fan
bidriuwen yn de takomst gean sil, witte
wy net, mar it stiet to priizjen, dat men
op dit terrein trochgiet mei it bisykjen
hjirfoar oplossingen to finen. De proef
fan Mantgum hat greate wearde, ek al
stiet it nou net fêst oft men lans dy wei
der komme sil of dat it dochs wer hwat
oars moat. Yn dizze dingen moat de
praktyk ütwize op hokfoar wize men it
béste oanslüt by de mentaliteit fan de
boeren, mei praten allinnich komt men
net fierder.
Elektrisiteit en wetterlieding binne nou
aldergeloks by fierwei de measten to fi
nen en der binne wy tige bliid mei. De
modernisearing fan de bidriuwsgebou-
wen wachtet op de man, dy’t de taeije
tsjinstan op it departemint ris foars
trochbrekt. Der wurdt tige nei ütsjoen en
it is fan great gewicht foar de hiele boe-
rehüshalding. En dan sil men ek alle
oandacht jaen moatte oan de frijwillige
ruilforkaveling, dy’t alle dagen driuwen-
der wurdt. De oansteande wegenbou yn
üs provinsje kin hjir wolris de greate
stjit oan jaen, hwant dy bilangrike for-
snijingen fan de nije of fornije wegen
twinge dêrta. Mar dan moat de wei sa-
wol juridysk as finansieel ek frij makke
wurde. Lit it O. en S.-füns nou ris fan
wegen komme en in goed bigjin meitsje
mei forkaveling en nije of modernisearre
pleatsen. Dan stekt men de lju in riem
under it hert en Ijeau mar, dat se dan ta-
pakke sille. Ofwaeid praet jowt gjin byt,
mar dingen, dy’t helpe, der komt de saek
fierder mei.
De culturele commissie heeft geadvi
seerd de gemeentelijke bijdrage in het
tekort van de cantante-uitvoeringen van
dit koor in de wintermaanden niet meer
te honoreren uit het culturele fonds,
maar hiervoor een afzonderlijke post
op de begroting te brengen, daarmee
voor subsidiëring uit het fonds meer
ruimte te houden voor andere culturele
activiteiten, maar tevens, met alle
waardering voor de activiteiten, voor
deze uitvoeringen wel in het bijzonder
waardering uit te spreken.
Geraamd wordt f 500,
Voor het doen van investeringen is in
de gewone dienst aan baten beschikbaar
een bedrag van f 23.959,37. Hieruit zal
naar de mening van B. en W. in ieder
geval moeten worden gedekt de inves-
teringslasten van een aantal werken,
dat, zoals de laatste jaren gebruikelijk,
niet in de gewone dienst, maar in de
kapitaaldienst wordt opgenomen met ’n
afschrijving in 5 jaar. Genoemd worden
alg zodanig schilder- en onderhouds-
Binnenkort distributie van brood ver
wacht.
De voedselvoorraden zijn voorlopig vol
doende.
L. van Dijk, Elandslaagte beveelt zich
beleefd aan voor het maken van Biezen-
en gaatjesmatten.
Vanaf heden de kapperszaak weer ge
opend. H. Nauta, Schildwyk.
Volgens het bevel van de Führer zal de
Duitse weermacht haar best doen om
aan ieder het lot der bezetting zo draag
lijk mooglijk te maken.
Opleving in de tuinbouw, vergroting van
de export naar Duitsland verwacht.
Ingevolge de wens van de Duitse over
heid mogen geen vergaderingen met poli
tieke strekking meer plaatsvinden.
Capitulatie van België. Aan koning Leo
pold wordt kasteel toegewezen.
Koffie- en theeverkoop stopgezet.
Uitvoer van kippeneieren naar Duitsland
komt op gang. Ook zullen eendeneieren
naar Duitsland worden uitgevoerd.
Wie meer dan f 1200 verdient wordt ge
acht een paar bruikbare schoenen te heb
ben.
Wegens verduistering zullen de manu
facturiers te Makkum 's zaterdagsav.
9 uur gesloten zijn.
Toen 10 mei Zurich dreigde te worden
beschoten is de bevolking gevlucht.
Thans keert men weer terug. De vrees,
dat veel gestolen zou zijn is bewaarheid.
Er was letterlijk geen huis gespaard ge
bleven. Alles was overhoop gehaald en
veel vernield, terwijl fietsen, radio-toe-
stellen, ledikanten, divankleden, kinder
speelgoed, gouden- en zilveren voorwer
pen verdwenen waren.
In vele gezinnen heerst een martelende
onzekerheid over het lot van vader, zoon
of broer.
Verschillende huwelijken in verband met
de tijdsomstandigheden uitgesteld.
Aan het Westfront wordt thans met on
gekende hevigheid de beslissing gefor
ceerd. Tholen en Walcheren zijn opge
geven. Brussel is zonder strijd bezet. De
Duitse troepen staan thans 130 km van
Parijs.
Benoemd tot Rijkscommissaris voor Ne
derland Dr. Seyss Inquart. Weest voor
zichtig met vliegtuigbommen!
Aanplakbiljetten moeten ongeschonden
gelaten.
Kopen en verkopen van schoenen wordt
verboden.
De verhouding tussen de bevolking en de.
Duitse troepen is goed.
De Nederlandse pers zal niet onder voor
afgaande censuur worden gesteld.
Van schaarste aan levensmiddelen hoort
men in Bolsward niets. Weest zuinig met
leidingwater. Het veevoer op distributie.
De beurtdienst van Koch en Eekhof
wordt hervat.
50 jarig bestaan zuivelfabriek te Oudega
(W,).
Een deel van de rioolbuizen in bepaal
de stadsgedeelten, o.a. in Zuid is door
de afzetting van slib uit het huishoud-
water van de aangesloten percelen zo
danig met een versteende massa aange-
koekt, dat doorstroming moeilijkheden
begint op te leveren. Het is niet moge
lijk met het eigen materiaal deze mas
sa te verwijderen. Hiervoor zal gebruik
moeten worden gemaakt van een spe
ciaal daarvoor ingericht bedrijf.
Het gesloten rioleringssysteem met zui
veringsinstallatie, waarvoor thans de
berekening en de plannen worden ge
maakt, zal, wanneer hiervoor geen be
langrijke bijdragen worden ontvangen,
nog geruime tijd op zich laten wach
ten.
Het wordt daarom noodzakelijk geacht
het geraamde werk uit te voeren, zal
geen stagnatie optreden in de afvoer
via
DINGEN DY’T HELPE
Immen, dy’t yn organisaesje of foar-
ijochting of ünderwiis mei de agraryske
fr'aechstikken to meitsjen hat, moat,
tinkt my, aloan goed foar eagen halde,
hwat de minsken, dy’t it op it heden net
maklik hawwe, helpe kin. De ynternasjo-
nale üntwikkelingen hat gjin minske yn
’e han, de tiid haldt gjin skoft en dy’t
der net under strüpe wol, moat mei de
tiid mei. Dat is rounom sa en momen
teel ek tige düdlik yn de agraryske
wrald.
Trije dingen bringt dy foroare tiid mei:
minder arbeidskrêften, it fordwinen fan
to lytse bidriuwen en it greater wurden
walbeschoeiïngen langs de Broere-
straat en Kapelstraat verkeren in èen
slechte staat. Op de waterlijn zijn een
groot aantal palen verrot, terwijl ook
de keerplanken moeten worden ver
nieuwd. Om te voorkomen, dat de grond
onder de bestrating verschuift en de
bestrating verzakt, is vernieuwing nood
zakelijk. De kosten worden geraamd op
f 11.500,—.
Een bepaald ongunstig geluid over de
uitkering uit het gemeentefonds is
evenwel dat de garantie-uitkering, wel
ke in de begroting is geraamd op
f75.015,70 met ingang van 1966 jaar
lijks met 20 zal worden verlaagd
volgens de thans geldende wettelijke
voorschriften. Een dekking van dit be
drag zal, indien de begroting voor 1966
eenzelfde beeld vertoont als die van
1965, moeilijk te vinden zijn. (Er wordt
evenwel gehoopt op een voor tal van
gemeenten noodzakelijke wijziging van
deze voorschriften. In hoeverre de een
dezer dagen in de regeringsverklaring
aangekondigde verhoging van de uitke
ring uit het gemeentefonds voor de ge
meente Bolsward soulaas zal geven,
moet worden afgewacht tot hieromtrent
nadere voorschriften verschijnen.
Het is volgens B. en W. prematuur hier
thans reeds rekening mee te houden.
De raming van de opbrengst van de
vermakelijkheidsbelasting kan, ondanks
het feit dat geen bioscoopvoorstellingen
in de gemeente worden gegeven, naar
de over 1964 ontvangen bedragen op
hetzelfde peil van voorheen gehand
haafd worden nu het publiek een an
dere vorm van ontspanning heeft ge
vonden.
werkzaamheden
dommen.
Daar het bedrag van f 25.000,ge
raamd voor het zwembad dit jaar in
feite niet behoeft te worden besteed,
zou een bedrag van f 25000,van deze
kapitaaalsuitgaven in eenmaal kunnen
worden af geschreven.
Vertder zullen naar de mening van B.
en W. de volgende werken voorrang
moeten genieten: aanschaffen motorcar-
en ver-
stad
MÜNCHEN JUICHT VOOR KONINGIN
ELIZABETH
Duizenden Munchenaren wuifden Ko
ningin Elizabeth van Engeland toe
toen zij vrijdagochtend in een open wa
gen door de straten van deze stad reed
Naast de Koningin staat de minister
president van Beieren, Alfons Coppel
Om nog even in de „muzikale” sfeer te
blijven, ook de subsidie Muziekschool
zag men gaarne verhoogd met f 4000,-.
Deze instelling heeft in de afgelopen
jaren haar nut voor onze stad wel
bewezen door de grote toename van het
aantal leerlingen, ook voor het instru
mentaal onderwijs. Het is vooral dit
onderwijs dat hogere uitgaven vraagt
van het bestuur, mede doordat men ook
hier voor het feit komt te staan van
de verhoging van de honoraria van de
leraren. Zal voor het culturele leven in
onze stad belangstelling blijven bestaan
dan zal dit vooral bij de jeugd moeten
worden aangekweekt, waartoe de mu
ziekschool een belangrijke bijdrage
levert.
Het instandhouden van deze school is
o.i. dan ook van groot belang voor de
gemeente, waarom B. en W. het jaar
lijks subsidie meenden te moeten verho
gen met het aangegeven bedrag. Met
dit bedrag is nog niet het tekort van
de exploitatiebegroting gedekt, ondanks
het opvoeren van de lesgelden tot een
verantwoord peil.
B. en W. staan op het standpunt, dat
Aecomodatie
Sportvelden.
Er worden momenteel, in overleg met
de kleine commissie uit de voetbalver
enigingen, onderhandelingen gevoerd
over het verkrijgen van bijdragen in ’n
centraal clubgebouw met kleedboxen,
enz. Mochten deze tot ’t gewenste resul
taat leiden, dan zal naast een bijdrage
uit de bevolking, i.c. de verenigingen,
de gemeente nog een bijdrage moeten
leveren van f 18".000,
Zie vervolg pag. 2
De subsidie voor ’t Frysk Orkest za
gen B. en W. graag verhoogd met
f 4000,—.
Deze instelling heeft niet alleen grote
betekenis voor het culturele leven, van
de provincie, maar heeft ook een grote
betekenis voor onze stad. Bij verschil
lende uitvoeringen wordt door dit or
kest of door een deel van zijn solisten
medewerking verleend. Zal het Frysk
Orkest blijven bestaan, dan zullen de
gemeenten, evenals het rijk en de pro
vincie doen, hun bijdragen moeten ver
hogen tot de bedragen, genoemd in het
daartoe opgestelde schema, waarin tel
kens de verhoogde loonnormen voor de
medewerkenden worden verdisconteerd.
Een vorig jaar hebben B. en W. voor
gesteld dit schema nog niet te volgen.
Zij zijn er echter van overtuigd, dat
het Orkest in financiële moeilijkheden
zal komen, indien de gemeenten niet
het voor hen gerekende aandeel bijdra
gen. Financiële moeilijkheden zou in
deze betekenen het opheffen van het
Orkest, wat getracht moet worden te
voorkomen.
Een bijzondere aderlating in deze
groting zijn wel de kosten voor
maatschappelijk werk, welke ten
zichte van 1964 zijn gestegen met rond
f 105.000,Een belangrijk deel hier
van kan worden geschreven op reke
ning van de Algemene Bijstandswet, ’t
Grootste deel van dit bedrag komt in
aanmerking voor de normen, voor de
berekening van de uitkering uit het ge
meentefonds, doch volledig telt dit pas
over 5 jaar mee.
Veilbetering
Laag Bolwerk.
de oude gebouwen van het gasbe
drijf zijn verwijderd en het nieuwe ge
bouw zijn voltooiing nadert, kan ein
delijk gevolg worden gegeven aan de
reeds lang bestaande noodzaak het ver
keer van het Laag Bolwerk ook een
uitrit te geven op de St. Jansstraat
langs een straat met eén normale
breedte, zodat het Laag Bolwerk geen
éénrichting verkeer meer zal hebben.
Kosten f23.000,—.
rier gemeentewerken (f4500,-)
nieuwen brugdekken in de
(f3500,-).
Na overleg met de commissie voor
openbare werken stellen B. en W. voor
verder de volgende buitengewone wer
ken op de begroting te brengen;
voor de brugwachter, het wachtende
publiek en voor de scheepvaart.
Naar de mening van B. en W. zal een
verbinding tussen Harlingerstraat en
Noord II geboden zijn om te voorko
men, dat een gedeelte van laatstge
noemd bouwcomplex in een dode hoek
komt te liggen. Een verkeersbrug zal
niet nodig en voor de verbinding op de
Harlingerstraat ook niet wenselijk zijn.
Nar de mening van B. en W. zal tussen
deze twee stadsgedeelten een verbinding
voor voetgangers en kleine voertuigen
voldoende zijn. Voor dit doel zal een
eenvoudige brug met een rijbreedte van
3 meter voldoende zijn. De doorvaart-
wijdte zal echter niet geringer mogen
zijn dan die van de huidige brug.
Kosten f70.000,
Vernieuwing bestrating.
Het vorig jaar werd besloten in samen
werking met de N.V. Ned. Spoorwegen
het -wegdek te vernieuwen tussen de
spoorrails en 50 cm ter weerszijden
daarvan, waarbij de gemeente de beton-
keien levert en de N.V. het loon voor
haar rekening neemt.
Op verschillende plaatsen is de bestra
ting tussen de rails reeds vernieuwd.
Gebrek aan vaklieden en het herstellen
van de bestrating achter de vernieuw
de walbeschoeiïng zijn oorzaak dat de
bestrating tussen de rails, waarmee eerst
dit voorjaar kon worden gestart en
waaraan thans wordt verder gewerkt,
nog niet verder is gevorderd.
Op verschillende plaatsen in de hoofd
straten Snekerstraat, Snekerpoort,
Jongemastraat, Marktstraat, Dijkstraat
Harlingerstraat vertoont de bestra
ting eveneens ernstige gebreken, welke
spoedig moeten worden hersteld. Met 't
geraamde bedrag zal 3000 M.2 be
strating worden voorzien van beton-
keien. Het zou aanbeveling verdienen
de gehele bestrating te vernieuwen,
doch gebrek aan financiën en perso-
neelsschaarste verhinderen op korte
termijn dit te realiseren.
Zodra de begrotingspositie dit toelaat,
zal hiervoor opnieuw een krediet wor
den gevraagd. Het bestraten wordt ge
raamd op f 64.000,
Bolswards Nieuwsblat
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hiiideloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
ff
r"
I
