Economische groei
Frankrijk
voor
probleem
een
hark
V.V.D. bij Rijnmond geen
verldezings-overwinning
I s
I
MW
f *11
sjoch
Wa-
Amerikaanse suggestie voor nucleaire defensie
en
Nederland wil versteviging
Europees parlement
Qabe Sb roar
üs hjoed p p
to sizzen
liL
Ruimte-record
lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll^
Pet rol and weer boren
in Wonseradeel
104e JAARGANG
No. 44
VRIJDAG 11 JUNI 1965
DE AMERIKAANSE RUIMTEVLUCHT
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Hwat haf
PIEÏ
UW
Tot ziens dit was Hark en Sjoch.
Abonnementsprijs f 2.40 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telcf. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Van Vollenhoven.
Ons koninklijk gezin beleefde prettiger
Pinksterdagen. In de Hooglandse kerk in
Leiden werd de verloofde van prinses
Margriet, Pieter van Vollenhoven, ais
lidmaat van de Nederlands Hervormde
Kerk bevestigd. Later op de dag begaf
het koninklijk gezin zich op ’n boottocht
door de Zeeuwse wateren. Hieraan werd
ook deelgenomen door het r.k. prinselijke
paar, prinses Irene en haar echtgenoot,
die in de staatsalmanak tot prins Carel
Hugo is omgedoopt.
Burgemeester Dijckmeester, die de chr.
historische candidaat was voor het ambt
van commissaris der Koningin in Zee
land, doch die alszodanlg werd gepas
seerd voor oud-minister Van Aartsen,
ontving ’t gezelschap in zijn oude plaats
Zierikzee overigens in de wetenschap,
dat hij deze binnenkort zal verlaten voor
de burgemeesterspost in de Haarlemmer
meer.
Laat op de avond kwam hier ook prin
ses Beatrix aan, die tevoren de sluiting
van het academisch jaar van ’t Europa-
College in Brugge had bijgewoond en
daar de eerste steen had gelegd voor een
nieuwe bibliotheek.
Politieke betekenis had dit incident ui
teraard niet, de betrekkingen tussen Ne
derland en Engeland, die tijdens de Brit
se week in Amsterdam onlangs juist wa
ren verstevigd, werden er niet door be
dreigd.
grote nederlaag van 1963. De overwin
naars waren twee kleine partijtjes: de
c.p.n. en de boerenbond.
En daarmede heeft McNamara eigenlijk
die Amerikanen in Parijs de wind uit de
zeilen gehomen, die in hun streven naar
overeenstemming met pres. De Gaulle
hebben getracht het plan in de richting
van het directorium te sturen. Zij be
toogden, dat de Verenigde Staten een
forse stap in de richting hadden gedaan
hoe
een
ons
Doet hij dit niet (of geeft hij een
grote mond bovendien) aangifte doen
bij de politie, zo mogelijk met ver
melding van naam van de jongen en/
of die van de school
In de Spiegel lazen wij dat B. en W.
van Bolsward een excursie hadden ge
maakt naar Middelburg om daar een
sporthal te bezichtigen. Wie verre
reizen doet
Steeds meer bekendheid krijgt de or
ganist Wim Eppinga, die zondag a.s.
het orgel te Schettens zal bespelen.
Zo gaf hij reeds een geslaagd con-
Ftcert te Nederhorst den Berg, ’t Gaat
de berg op.
v«<n de voorstellen van De GaüTIe van
1958, die toen een directorium van Ame
rika, Engeland en Frankrijk voor het be
leid in de gehele wereld had voorgesteld.
Eerder dan een stap in de richting van
De Gaulle kan men 't Amerikaanse plan
zien als een poging om tegemoet te ko
men aan de verlangens van de bondge
noten naar meer zeggenschap in atoom-
zaken, een streven, dat ook ten grond
slag lag aan de multilaterale kernvloot.
Deze kernvloot achtte De Gaulle in strijd
met zijn verlangen naar een volkomen
onafhankelijk kernwapen en zo lijkt het
ook niet waarschijnlijk, dat hij in de
nieuwe Amerikaanse suggestie iets aan-
Hinderlagen.
In Vietnam verslechtert de toestand ge
leidelijk. In het Noorden van Zuid-Viet-
Meer atoomkoppen.
De situatie in het bondgenootschap is
van dien aard, dat men al verheugd is,
dat Frankrijk niet rechtstreeks neen ge
zegd heeft. Maar dat is vermoedelijk
weinig anders dan tactiek. De Gaulles
diepste wens is het vertrek van de Ame
rikanen (met behoud van de bescher
ming van hun kernwapen, al zegt hij dat
niet zo), maar niets wijst er op, dat de
Amerikaanse belangstelling voor Euro
pa is verminderd of dat de Amerikanen
er over denken de Europese defensie te
denucleariseren door hun kernwapens te
rug te trekken, iets dat zou kunnen wor
den uitgelegd als een ingaan op de reeds
heel oude communistische voorstellen
van atoomvrije zónes.
Van een Rapacki-plan wil Amerika niets
weten; tegen het einde van het jaar zul
len er tweemaal zoveel atoomkoppen zijn
als de „duizenden en duizenden, die er in
1961 waren”, zoals McNamara zei. Ove
rigens is men op het punt van de stra
tegische tegenstellingen, waaraan wij
vorige week aandacht hebben gewijd,
geen stap verder gekomen.
trekkelijks zal vinden, vooral ook niet
omdat hij op voet van gelijkheid met W.-
Duitsland en met een kleiner Westeuro-
pees land zou worden toegelaten. Dat
strijdt met zijn streven namens Europa
te spreken.
nam hebben de communistische guerril-'
lastrijders van de Vietcong enkele malen
regeringstroepen in hinderlagen weten te
lokken, waarbij veel keurtroepen van de
regering verloren zijn gegaan..
Ten zuiden van Saigon daarentegen heb
ben de regeringstroepen een concentratie
van de Vietcong in het nauw gedreven.
Maar men verwacht toch wel, dat de
Amerikaanse troepen in het land voort
durend meer regelrecht in de strijd zul
len moeten worden geworpen.
Ilwa’t ütnaeit kin letter nochris fjochtsje
hwa’t dearekket net
Wij zullen ’t pas verstaan,
als één of andere natie
de vlag plant op de maan,
’t Kan ook in combinatie.
Kom partners, kom bezing
de maan-verbroedering!
Want beiden speelden ’t klaar,
een ruimte-wandelaar,
ver boven Moeder Aarde,
vrijwel gelijkgestemd,
ja dit experiment,
heeft zeker toekomstwaarde.
Wie wint er op den duur,
het hoge avontuur?
Het is niet te voorspellen.
Wij weten het alleen,
de stand is nu 11.
en elk past op zijn tellen.
’t Valt echter stukken mee,
vorige week weer twee,
het hoog terrein verkennen,
Mc Divitt en White saam,
maakten, bewonderend, naam.
De Rus wou graag bekennen,
dit lijkt er waarlijk op.
wie ligt er aan de kop?'
zie ’t nuchter onder ogen,
de partners, reken maar,
ze zijn tegen elkaar,
nu vrijwel opgewogen.
De tille bij Schettens in de Witmarsu-
mervaart behoeft reparatie. Men wil
de voor het gemak de lastige op
ritten maar wegnemen en hem platter
maken. Dit zou een groot gemak zijn
voor de tractors en boorwagens. Mag
niet. De tille ligt in de elfstedenroute.
Schaatsers zouden hun hoofd kunnen
stoten.
Er zit nu spanning in.
Wij zagen aan ’t begin,
een voorsprong van de Russen.
De geestdrift klonk spontaan.
Echter de Amerikaan
dacht, spijtig, ondertussen:
Wij verliezen terrein,
laten we eerlijk zijn,
wij zouden te lang dralen,
dan gaat het meestal mis,
want onze partner is,
moeilijk meer in te halen.
Voor de poes! Zagen Duitsers zon
dagmiddag in Schettens foto’s maken
van een paar weken oud „poesje”,
nadat men tot de ontdekking kwam,
dat men niet verder kon (weg loopt
immers dood). Reis was dus toch
niet helemaal vergeefs; waar buiten
landers ook al geen interesse voor
hebben!
Toch leven in Sche.ttenser brouwerij.
Al loopt het dan dood, helemaal ,dood’
is het toch niet, want momenteel is
men weer bezig met de bouw van een
dubbele woning.
Net kalveren zeggen we soms als be
paalde figuren wat gek gaan doen.
Maar wist u dat kalveren soms barm
hartiger en meer beschaafd zijn dan
de mensen?
Het bewijs? Een scholekster had zijn
nest in een weiland met kalveren,
maar werd ongemoeid gelaten. Voor
alle zekerheid plaatste de vogelwacht
toch maar een nestbeschermer. Toen
werden de eieren geroofd door
nee, niet door de kalveren.
De astronauten James McDlvitt (links
wuivend) en Edward Wliithe wandelen
in hun ruimtepakken over Cape Ken
nedy naar de Titan II >/2-raket met de
gemini l capsule om te wachten op de
lancering
Bolswards Nieuwsblad
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden, mededelingen dubbel tarief
De realist Nasser.
President Nasser van Egypte heeft zich
vorige week op een congres van Pales
tijnse vluchtelingen een realist getoond,
die in zijn analyse van de toestand in het
Midden-Oosten tot dezelfde resultaten is
gekomen als de door iedereen in de Ara
bische wereld zo verguisde president
Bourguiba van Tunesië. Deze had enige
tijd terug de moed gevonden de Arabie
ren mede te delen, dat zij de hoop Israël
van de kaart te vegen moesten opgeven
en dat zij derhalve tot een vergelijk
dienden te komen. Dat laatste aanvaardt
Nasser nog niet. Hij voorspelt nog de
bloedige bevrijding van Palestina, maar
hij geeft toe, dat de Arabische Liga op
het ogenblik te zwak is om iets te doen.
Zij is te zwak doordat zij verdeeld is en
zich niet onverdeeld achter Egypte wil
stellen.
Gebruikte Nasser eerst de oproep tot
vernietiging van Israël om de Arabieren
uit het gehele Midden-Oosten achter zich
te krijgen, nu poogt hij de eenheid te be
reiken door te wijzen op de zwakheid
van de verdeelde Arabische wereld.
Een aanval op Israël Is niet mogelijk,
provocatie van Israël Is zelfs gevaarlijk
en daarom ook is er geen kans op, dat de
Arabische landen zullen voortgaan met
het aftappen van het water van de Jor-
daan, dat Israël voor bevloeiing wil ge
bruiken. Nasser heeft dat aangekondigd
en de Libanon heeft de werkzaamheden,
gericht op de aftapping, al stopgezet.
De Liga heeft haar grenzen, heeft Nas
ser gezegd, en dat is een hele gerust
stelling voor Israël.
Teruglopende vraag.
De economische groei begint ook in
Frankrijk een probleem te worden. Men
heeft sinds 1958, toen De Gaulle aan de
macht kwam, hard gewerkt om de in
Frankrijk steeds sterke inflatie het hoofd
te bieden en dat is min of meer bereikt
door een terughouden van de lonen. Dat
heeft tenslotte zijn invloed niet gemist
op de investeringen en de produktie. De
fabrikanten zien de groei van de binnen
landse vraag teruglopen en beperken
zich wat. De regering wil het nog even
aanzien en dan zal zij wel maatregelen
moeten nemen om de vraag te stimu
leren. Men verlieze niet uit het oog, dat
vooral in de auto-industrie, welke voor
het economische geheel zo belangrijk is,
de produktie met ongeveer 20 pet is te
ruggelopen, terwijl de uitvoer niet in
verhouding is gestegen. De regering zal
vooral wel wat willen stimuleren omdat
er tegen het eind van ’t jaar presidents
verkiezingen zijn. Het is nog niet bekend
of De Gaulle zich herkiesbaar zal stellen
maar het lijkt wel waarschijnlijk. Zijn
tegenstander Is Gaston Defferre, of lie
ver zijn voornaamste tegenstander, want
ook ter rechterzijde zijn er enkele candi-
daten, maar Defferre, aan het hoofd van
een concentratie van het linkse centrum,
van radicalen, M.R.P. en sociaal-demo-
craten, is de voornaamste.
Hark! Morgen staat Bolsward weer
in het centrum van de nationale be
langstelling als in de Martinikerk de
orgeltonen klinken van „bitüfte” im
provisatoren.
Sjoch! Na het oor wil ook het oog het
zijne: luttele dagen later is Bolsward
opnieuw in de publiciteit als de zo-
mer-tentoonstelling wordt geopend
door de oud-voorz. van de Fryske
Akademy Dr. A. Vondeling. Wist men
niet dat het prof. Vondeling betreft
en hij minister is van ons aller finan
ciën, dus ook nog Excellentie?
Pech. De heer A. Cnossen, werkzaam
bij mevr. Van der Velde (Oordje) had
de pech van zijn leven, toen hij de
melkwagen wat te kort keerde, zo
dat deze omkiepte en een honderd li
ter melk wegvloeide.
Tjjdens de Pinksterdagen heeft de Haagse politie rond de Engelse ambassade een
cordon gelegd omdat de ambassadeur, Sir Peter Garson, een dreigbrief had ont
vangen. Een enigszins geestelijk gestoorde „zeeman”, die grote wrok tegen En
geland koesterde, sinds z(jn Engelse vrouw zich van hem had laten scheiden, wilde
hem vermoorden, ’t Duurde tot de 2e Pinksterdag voor men de briefschrijver in
Genua te pakken kreeg. Men had zijn dreigementen wel serieus moeten nemen om
dat de man met Kerstmis een steen door de ruiten van de Engelse ambassade
had geworpen. Voor die daad had hij tot 1 april in de cel gezeten. Amper daaruit
ontslagen, monsterde de man, die uit Wassenaar afkomstig was, aan op een schip,
kocht een revolver en verzond zijn dreigbrief.
McNamara, de Amerikaanse minister van defensie, is op de conferentie van mi
nisters van defensie van de N.A.V.O. te Parijs met enkele interessante nieuwe sug
gesties gekomen. Hij stelde een studie-commissie voor van vier of v(jf leden van
de N.A.V.O. om een oplossing te zoeken voor het voornaamste probleem, waarvoor
liet bondgenootschap zich gesteld ziet, nl. de verdediging met kernwapenen. Aan
vankelijke berichten wekten de Indruk, dat McNamara een soort nucleair direc
toraat voor de N.A.V.O. voor de geest stond, een commissie dus, die op de een of
andere manier over het gebruik van kernwapens zou kunnen beslissen, maar zo
ver gaat het toch niet. De commissie zou geen atoomdirectorium worden.
Breedband.
Daarmee is overigens niet gezegd, dat
het Nederlandse parlement altijd vindt,
dat de Nederlandse regering zijn positie
voldoende respecteert. In een verslag,
dat de Kamer deze week uitbracht, werd
flink geklaagd, dat het vorige kabinet,
zonder haar voorkennis, de Breedband
aandelen ter waarde van f 453,3 miljoen
verkocht.
Hark en Sjoch kreeg de vraag waar
om de ene geslaagde wel in de krant
komt en de andere niet. Of de krant
misschien Jets tegen de onvermelde
heeft.
Geen sprake van, maar de ene kor-
respondent is nu eenmaal vlotter in
het doorgeven van ’’geslaagd,, nieuws
dan de ander. Bovendien kan iemand
niet alles weten. En niet alle scholen
geven de examenuitslagen door.
Geen pak slaag geven, hoewel
handen wel zullen jeuken, maar de
jongen adviseren zich te gaan mel
den bij de PEB of de gemeente om
zijn excuus en schadevergoeding
aan te bieden.
Europees debat.
Daarmee zorgde de Prinses voor ’n pas
send begin van de parlementaire week.
In de Tweede Kamer werden dinsdag nl.
de Europese zaken besproken. Eerst
werd even van gedachten gewisseld over
de wijze, waarop de radio- en televisie-
nota van minister Vrolijk zou worden be
handeld, daarna stelde de k.v.p.-afge-
vaardigde drs. Aerden vragen over wat
de Nederlandse regering heeft gedaan
ter redding van de 53 missionarissen, die
op de missiepost Boeta in de Kongo als
gijzelaars zijn vermoord.
Maar hoofdpunt van de kamer-agenda
waren de telkens terugkerende verslagen
over de Europese organen. De commis
sie van Buitenlandse zaken greep deze
gelegenheid aan om nogmaalshaar ge
voelens tot uitdrukking te brengen, dat
het Europees beleid in Brussel gedemo
cratiseerd moet worden, dat m.a.w. het
Europese parlement invloed moet krijgen
op de besteding van het Europees land
bouwfonds. Op zichzelf gaat die wens
niet in tegen het beleid van de Europese
Commissie, waarvan onze landgenoot
Mansholt vice-voorzitter is.
Maar de Franse president De Gaulle
voelt voor deze democratisering niets, in
zijn eigen land heeft hij het budgetrecht
van het parlement inamers ook beperkt.
Stakende stemmen.
Het begint onrustig vergaderen te wor
den voor Labour m. geringe meerderheid
in het parlement. Vorige week, bij de be
handeling van de voorstellen tot herzie
ning van de vennootschapsbelasting,
staakten zelfs de stemmen, doordat en
kele Labourafgevaardigden de bel voor
de stemming niet hadden gehoord. In
dergelijke gevallen beslist de stem van
de voorzitter, die de traditie van onpar
tijdigheid heeft in het Lagerhuis, ook al
behoort hij tot een partij, in dit geval
de conservatieve. Traditie regelt veel in
Engeland en ook hoe in zo’n geval de
voorzitter zijn stem uitbrengt. De be
handeling van het wetsvoorstel moet
voortgang vinden, zodat in dit geval de
voorzitter voor de regering stemde. En
dat wordt niet gevoeld als verraad aan
zijn conservatieve partijgenoten. Overi
gens gaat het in Engeland nog steeds
niet naar wens. De prijs-inflatie woekert
ongehinderd voort, de produktie neemt
wat af en de bedreiging van het pond op
de internationale markt is nog steeds
niet afgewend.
Ik ben geen politie-agent, wat moet
ik in zo’n geval doen als ik zie
een ulo-leerling moedwillig
straatlantaarn vernielt? vraagt
een lezer
De Franse oliemaatschappij Petroland
N.V. overweegt een nieuwe boring in de
gemeente Wonseradeel. Zoals bekend
heeft deze maatschappij bij eed exploi-
tatieboring bij Kimswerd aardgas aan
getoond. Petroland wil de omgeving nu
kennelijk verder onderzoeken, zoals men
dus in noordoostelijke richting al heeft
gedaan met de boring Herbaijum.
’t Is heel niet vreemd als u (of uw ou
ders) het examensucces even meldt
óf bij de korrespondent, of bij de re
dactie. Vooral als het examen buiten
de provincie werd afgelegd. Een ge
melde geslaagde wordt niet verge
ten.
Steeds meer auto’s komen er in de
stad, vooral op donderdag. Alle par
keerplaatsen staan dan practisch vol.
Soms kiest men vreemde wegen om
zich een weg te banen. Een grote bui
tenlandse slee wurmde zich gisteren
b.v. door de Hoogstraat, in de ver
boden richting. Wij meenden toch dat
verkeersborden internationaal wa
ren?
Een bijzonder parkeerprobleem ont
staat als iemand in de zandvlakte
achter het stadhuis blijft steken. Wist
u dat er soms 6 ambtenaren aan te
pas komen om een vehikel weer op
berijdbare grond te tillen?
Brandnetels groeien voorspoedig
langs de wal van de Kapelstraat. Als
ook deze wal wordt vernieuwd heb
ben vrijwel alle grachten een goede
opknapbeurt gehad.
Camping vol stond op het bordje bij
Ellert in Diever in de Pinksterdagen.
Er waren in deze Friese exclave on
geveer 1800 kampeerders, voorzichtig
geraamd.
Wie had dat gedacht toen voor luttele
jaren werd begonnen met een paar
zomerhuisjes en plaats voor 4 4 5
tenten?
en Wymbritseradeel.
Verkiezingen.
In Nederland daarentegen gaat het ver
langen van Kabinet en Kamer juist uit
naar versteviging van de positie van het
Europees parlement. Dit zou dan ook
rechtstreeks gekozen moeten worden.
Dat het Europees Parlement een be
trekkelijk jong instituut vormt, is, naar
Nederlands inzicht, geen bezwaar. In Ne
derland zijn immers ook net verkiezin
gen gehouden voor de Rijnmondraad, die
het gemeentelijk beleid langs de Nieuwe
Waterweg moet coördineren
Deze verkiezingen hadden in zoverre ’n
landelijke betekenis, dat de hoop der
V.V.D. op een verkiezingsoverwinning
niet in vervulling ging. Zij verloor inte
gendeel stemmen; ook de k.v.p. en de
beide protestantse partijen gingen in de
ze streek iets achteruit. De p.v.d.a. her
stelde zich percentueel enigszins van de
f