Ernstige
de E.E.G
crisis in
Na 14 jaar overeenstemming
televisiebeleid
I
hark
en
sjoch
Frankrijk wenst geen supranaftonaliteit in de E.E.G.
in
roar
F I
lllllllllllllllilllillllllllllllllllllllllllllllllll
üs hjoed p
to sizzen
w
Si -I
■L
Binnenkort weer pauze in Amerikaanse lucht
aanvallen op Noord-Vietnam?
Spelbreker
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
104e JAARGANG
iJULI 1965
No. 51
VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Wymbritseradeeï.
Geen succes.
Hwaf haf
Democratisering.
Breuk.
PIET
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
I
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Het is geen succes geworden voor de
Amerikaanse troepen die op dertig km
Een t minder. Dachten altijd, dat alle
postkantoren P.T.T. kantoren heten.
Blijkt niet zo te zijn. Dat van Bols
ward is een P.T.-kantoor, namelijk
post en telegraaf. Een telefoondienst
is er niet.
Wie nam zitje weg? Zeer gedupeerd
is ’t gezin Faber in Exmorra. Woens
dag 30 juni zette de moeder van
mevr. Faber het fietszitje voor de
stuurstang aan de achterkant van het
oud-tramstation. De heer Faber zou
het om 5 uur meenemen naar huis,
het fietszitje was reeds vertrokken.
Wie weet er meer van Gegevens
graag aan Pater Brugmanstraat 48,
Bolsward.
Een beetje kaal zijn de toppen van de
bomen aan de weg naar Exmorra. Ze
hebben de winter slecht doorstaan en
roepen om een deskundige snoeier.
mijn een oplossing kan worden gevon
den voor de hangende problemen op ra
dio- en televisiebeleid”. Die oplossing is
dan deze week gekomen.
Het Binnenhof, het imposante voorplein
van de burcht, die het centrum van Den
Haag markeert, was dinsdag overbezet
met de grote wagens, volgepropt met
technische apparatuur van de N.T.S.,
de Nederlandse Televisie Stichting.
Waar een week tevoren kroonprinses
Beatrix haar verloofde Claus von Arns
berg aan de Staten-Generaal had voor
gesteld, renden nu ijverige, gehaaste
Zet de wieg maar klaar, herhaaldelijk
wordt tussen Bolsward en Sneek een
ooievaar in het weiland waargenomen
een zeldzame vogel in deze streek.
Het gemeentehuis van Wonseradeel
wordt grondig verbouwd. Nee, niet
dat in Witmarsum, maar het voor
malige in Bolsward, thans boekhan
del Falkena.
Het Rusthuis „Elim” krijgt een be
langrijke uitbreiding, die goed vor
dert. Het is slechts een kwestie van
afwerken, maar u weet, dat duurt
soms lang.
Om even te noteren. Op 21 augustus
wordt te Bolsward een grote fokdag
gehouden van de Paardensportvereni-
ging te Bolsward. Op dezelfde dag
wordt de Couperus kaatspartij gehou
den.
Wolvordering ten behoeve van het leger.
De wol moet droog en in goede toestand
worden afgeleverd. De burgemeester M.
Oberman.
VViere skientme vvurdt by ündersyk
greater, falske hommels lytser
Abonnementsprijs f 2.65 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
De E.E.G.
Roept ach en wee
Eén van de partners
Dwarsdrijver Charles
Maakte weer mot,
Hij denkt steeds vlot
De wet te stellen,
En te vertellen
Aan de andere vijf
Hoe het bedrijf
De suprematie
Der Franse natie
Handhaven moet
Het hoogste goed.
Van zessen klaar?
Was dat maar waar.
De partners muiten
Onze linksbuiten
Past niet in ’t team
’t Staat te bezien
Of wij ’t zo klaren,
’t Is nu al jaren
Onenigheid.
Een droevig feit.
Gemeenschapsstreven,
Elkaar toegeven.
Blijkt een zware les.
Pover succes.
De E.E.G.
Loopt het niet mee.
Er wordt vergaderd,
Elkaar benaderd,
Wat niets uithaalt,
De hoop verschraalt,
’t Ooit eens te worden
Steeds stoten, horten
Nooit homogeen.
Spelstand 51.
Steeds meer iiuiszwaluwen worden in
Bolsward gesignaleerd. Aan een wo
ning waar eerst 1 ne :t zat, toen 2,
verleden jaar 5, telden we nu 8 nes
ten.
Postdienst Harlingen-Terschelling-Vlie
land. Raderstoomschip „Minister Kraus”
voorzien van deksalon en promenadedek.
Uitstekende gelegenheid tot het doen
van een aangename zeetocht en een be
zoek te brengen aan een der merkwaar
dige Waddeneilanden. Tarief heen en
terug le kajuit f 1,50; 2e kajuit f 1,
Agent G. Fokkema.
In de schuren is het nu elke dag .dollen’.
Een nette commensaal gevraagd a f 7,
en even nette slaper.
Een nieuwjaarskaartje gepost In Burg-
werd had 6 maanden nodig om in Blauw
huis te worden bezorgd.
De boerderij van Wed. P. Ykema te
Sandfirden door het hemelvuur getrof
fen.
2e week juli 1915
Wie heeft het kleinste tuintje? vroeg
een peuter op de kleuterschool. Juf
wist het niet. „Pieter van Vollenho-
ve”, zei hij, „die heeft maar één Mar
griet.”
Bolswards Nieuwsblad
Zo kon het ook. De heer Corn. Lam-
mertsma en echtgenote aan de Barge-
fenne waren j.l. vrijdag 55 jaar ge
huwd. Veel drukte paste hen niet en
eveneens was het bezwaarlijk, om op
die dag in Alkmaar het huwelijk bij
te wonen van hun kleinzoon, ook een
Corn. Lammertsma. Het jonge stel
besloot toen, opa en oma maar te
gaan feliciteren. Vliegensvlug reden
ze tussen huwelijksvoltrekking en re
ceptie even vice versa Bolsward.
Daar wel. Een lezer van ons blad
bracht vakantie door in Midden-
Duitsland. Zocht voortdurend de scha
duw op, omdat het in de zon te warm
was.
De voorstellen van de Commissie kwa
men in botsing met de Franse opvat
tingen over de E.E.G. Voor de Fransen
is de gemeenschappelijke markt in de
eerste plaats bedoeld als een gereser
veerd jachtterrein voor de Europese
industrieel en de Europese boer, be
schermd als hij wordt door het buiten
tarief en in het geval van de boer door
de heffingen voor het landbouwfonds.
Het prijspeil in de E.E.G. ligt hoger
dan op .de wereldmarkt. Wanneer nu
partners op deze wereldmarkt b.v. goed
koop graan kopen, dan moeten zij het
verschil van wereldprijs en gemeen-
schapsprijs aan het landbouwfonds af
staan. Dit fonds wordt dan via een
bepaalde sleutel over de zes landen ver
deeld, waarbij de opzet was, dat van
dat geld modernisaties werden toege
past om een betere aanpassing aan de
wereldprijs tot 'stand te kunnen bren
gen. Wanneer de gemeenschap (en dat
betekent in dit geval Frankrijk) met
grote overschotten graan zou blijven
zitten, zou het deze tegen wereldhan-
delsprijzen kunnen verkopen en zou zij
het verschil uit het fonds bijgepast krij
gen. Dit is gebeurd, toen Frankrijk het
vorig jaar aan China ging leveren.
Er is een ernstige crisis ontstaan in de E.E.G., de Europese Economische Gemeen
schap. Vorige week hebben de ministers in Brussel uitvoerig onderhandeld over
het landbouwbeleid, waarvoor de voorlopige regelingen op 30 juni afliepen. Aan
vankelijk had Frankrijk, volgens de toezeggingen van zijn partners van 1962,
nu definitieve regelingen willen treffen, zodat in 1967 de economische gemeen
schap zowel voor industriële als voor agrarische produkten voltooid zou kun
nen zijn.
Er waren voorstellen van de Commissie voor zo’n regeling, maar In de eerste
plaats bevielen Frankrijk deze voorstellen niet, in de tweede plaats had de Com
missie aan deze landböuwregeling de politieke uitbouw van de gemeenschap
gekoppeld, een politiek uitbouw, waaraan vooral de Nederlanders en de Duitsers
wilden vasthouden.
De nieuwe sleutel van de Commissie bij
de heffingen zou neerkomen op een
vast percentage per land, hetgeen er
het strafkarakter voor de invoer van
Amerikaans graan aan zou ontnemen.
Maar dat was niet het enige punt waar
over gestreden is. Zeer belangrijk was
de voortdurende aandrang van de part
ners van Frankrijk, en dus vooral van
Nederland, om te komen tot een demo
cratisering van de gemeenschap. Wan
neer, zo redeneren de Nederlanders, er
zulke enorme bedragen in een land
bouwfonds binnenkomen, dan krijgt de
Commissie eigen middelen, eventueel
nog aangevuld met inkomsten uit indus
triële heffingen, en dan moet er nood
zakelijk een vorm van parlementaire
controle op deze middelen gevonden wor
den. Dus de rol van het Europese par
lement moet worden versterkt.
Dat was helemaal niet naar de zin van
de Fransen, die in elke versterking
van de bevoegdheden van het parlement
en van de Commissie een bedreiging
zien van hun soevereiniteit. Zij willen
iedere vorm van supranationaliteit, de
oude slagzin van de E.E.G., vermijden.
De naambordjes aan de posten en
bruggen te Bolsward zijn vrijwel ver
veloos. Het zou prettig zijn als ze
nog voor de bouwvak een verfje kre
gen.
stellen van de Commissie de meeste
baten van de gemeenschappelijke land
bouwpolitiek hadden.
Speelbal der golven. Spelende kinde
ren lieten bal in de gracht bij de
Suuppostbrug vallen. Man probeerde
met emmer aan eind touw de bal té
pakken. Trok veel bekijks. Telkens
als hij bal bijna had, ontglipte deze
door golfslag van het water.
Een nieuw Fries boek verscheen er
van stadgenoot Teije Brattinga. Het
omslag werd ontworpen door M.
K(uiper) die ook het vignet voor
Hark en Sjoch tekende.
ONAFHANKELIJKHEIDSDAG
IN DE V.S.
De vroegere president van de Ver.
Staten, Harry S. Truman, gefotogra
feerd bij zijn aankomst aan de „Tru-
man bibliotheek” in Independence
waar hij ter gelegenheid van de Ameri
kaanse onafhankelijkheidsdag een rede
heeft gehouden
Geel als goud is het hier en daar
langs de Rijksweg 43 door de nu fel
bloeiende muurpeper. Eigenlijk is het
onkruid, maar het staat bijzonder
goed.
en zenuwachtige televisiejongens over
het politieke erf. Het was meer dan
symbolisch. De parlementaire perikelen
rond de verloving van onze kroonprin
ses zijn uitgesteld tot ’t moment, waar
op de regering de goedkeuringswetten
voor het huwelijk zal indienen. Deze
week konden de partijen zich dan ein
delijk helemaal uitleven op de televisie-
zaak, die zoveel jaren de pólitieke ge
moederen fel deed oplaaien.
De scheidslijn in de Kamer lag duide
lijk. Die was al getrokken tijdens de
jongste kabinetsformatie. Aan de ene
kant de regeringspartijen: k.v.p., p.v.d.a.
en a.r.p. aan de andere kant de oppo
sitie met als voornaamste vertegenwoor
digers de v.v.d. en de c.h.u. De libera
len menen, dat het systeem, dat nu is
vastgelegd in de nota van de nieuwe
minister van cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk, mr. Vrolijk, geen
echte openheid geeft en nog veel te
veel belemmeringen inhoudt voor nieu
we omroeporganisaties. Zij willen een
regeling, die afstapt van de, wat zij
noemen, „clubgedachte”. Een nieuwe
organisatie moet volgens de liberalen
niet gedwongen worden leden aan te
trekken, die een bepaalde contributie
moeten betalen (volgens de nota van
de socialistische minister Vrolijk min
stens vijf gulden per jaar). Deze club
gedachte is door de andere partijen deze
week wel aanvaard. In de praktijk heeft
dit bijvoorbeeld tot gevolg, dat de TROS
die vroeger uitzond vanaf het vermaar
de REM-eiland voor de kust bij Noord-
wijk, nu toegang kan krjjgen tot Bus-
sum en Hilversum als zij minstens tien
duizend leden heeft.
Reclame mag, nog dit jaar, ook worden
Bolsward-zuivelstad. Altijd, maar in
het bijzonder wel van 610 septem
ber als de studentenvereniging „Ons
Zuivel Belang” het 11e lustrum
viert.
Nette Kamerleden.
De Kamerleden hebben zich deze week
nog meer met televisie beziggehouden.
Niet in een openbare vergadering, maar
ter gelegenheid van de schriftelijke be
handeling van het nieuwe reglement van
orde.
In het voorlopig verslag, dat deze week
verscheen, pleit de Kamer voor bepaal
de regels voor het via de televisie uit
zenden van Kamerdebatten. De Kamer
wil, dat dit wat regelmatiger gebeurt
en niet zo willekeurig als tot nu toe.
Ook wordt geklaagd, dat verscheidene
leden last hebben van de felle t.v.-
lampen, die bij zo’n uitzending op de
statige vergaderzaal worden gericht. In
de wandelgangen werd deze week ver
teld, dat de Kamer een zekere regel
maat* wil omdat de leden dan precies
weten wanneer zij naar de kapper moe
ten en het zondagse pak of het beste
japonnetje uit de kast moet worden ge
haald. Ook Kamerleden willen graag
op hun paasbest op de beeldbuis.
Verschijnt DINSDAGS en
Krententulband. Bij ons werd een
kleurenfoto in de bus gestopt. Een in
’t bruin geklede moeder zit voor de
kerstboom met haar dochtertje (gebr.
trui met hokjesmotiefaan tafel,
waarop kerstgebak. Er is bloemetjes-
behang en achter de kerstboom hangt
een schilderijtje met 2 vogels er op.
De tafel is rijkelijk voorzien van ge
bak, o.a. slagroomtaart en krenten
tulband. Op de tafel een ronde asbak
met druksysteem. Eigenaar mag de
foto komen afhalen aan ons redactie-
bureau.
afstand van de hoofdstad Saigon in de
Zuidvietnamese jungle zijn doorgedron
gen, waar al twintig jaren regerings
troepen geen voet meer hadden gezet.
Met een overmacht van vliegtuigen, he
likopters en vuurkracht hebben de Ame
rikaanse troepen, samen met de Zuid-
vietnamezen, weer een aanval inge
zet, die zij na drie dagen hebben afge
broken, omdat zij geen contact met de
vijand konden krijgen. Gebied is niet
bezet, de toestand is weer bij hqt oude.
De Vietcong heeft van zijn kant enkele
aanvallen gedaan op Amerikaanse ba
ses.
Amerikaanse luchtaanvallen op Noord-
Vietnam zijn voortgezet, maar de mo
gelijkheid bestaat, dat er een tweede
pauze zal volgen, langer dan de eerste,
zo heeft Rusk, de Amerikaanse minis
ter van buitenlandse zaken, aangekon-
digd.
De bedoeling hiervan is, dat de andere
zijde begrijpt, dat het Amerika ernst is
als het vrede wenst. Dat begrijpt deze
andere zijde misschien toch al wel, het
gaat er alleen maar om, dat die andere
zijde de overwinning, die zij binnen haar
bereik meent, zo volledig mogelijk in
de wacht wil slepen.
Zo stonden in de nacht van 30 juni op
1 juli de Fransen en de anderen tegen
over elkaar. Geen landböuwregeling
zonder democratisering, zo zeiden de
vijf, van wie alleen België wat naar
de Franse kant overhelde. Dan geen
landböuwregeling, hoewel jullie die be
loofd hebben, aldus de Fransen.
Maar dan gaan wij naar huis en schroe
ven wij de zaak terug naar 1962. Van
een versnelling van dé industriële inte
gratie is geen sprake meer en zonder
landbouw stappen wij ■•niet over naar de
z.g. derde fase, waarin besluiten met
meerderheid van stemmen kunnen wor
den genomen.
Misschien is dit wel één van de diepere
oorzaken, waardoor de Fransen zo
scherp hebben gereageerd toen bleek,
’dat de vijf anderen niet voor dreigemen
ten willen zwichten. Een andere aan
leiding was misschien ook wel, dat de
Commissie bij haar voorstellen een
goedkeuring door de Commissie van het
gebruik van de gelden van het land
bouwfonds wenste. En De Gaulle wil
zijn besluiten niet laten afhangen van
de goedkeuring van een Commissie,
Men tast nog in het duister over de ge
volgen van de crisis. Daarover kan De
Gaulle zelf pas uitsluitsel geven. Men
moet overigens wel bedenken, dat de
Franse industriëlen, evenals de Duitse
en andere industriëlen, profijt hebben
van de gemeenschappelijke markt en
dat ook de Franse boeren met de voor-
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Hier niet. Een zwemliefhebster uit
onze omgeving vertelde, dit jaar nog
maar één keer te hebben gezwom
men. ’t Was bij de Kop van de Af
sluitdijk. Vooral het zonnen na het
zwemmen was niks gedaan. Men
moest of in het water blijven of er
niet in gaan.
Het heeft veertien jaar geduurd, maar nu heeft het parlement toch een zekére
mate van overeenstemming kunnen bereiken over het televisiebeleid, dat de
regering moet volgen. Nooit is het „nieuwe medium” er in enig land in geslaagd
zoveel politiek stof op te werpen als in Nederland. Sinds 1951 heeft het parlement
meer dan tien maal met de regering twistgesprekken gehad over de regeling van
ons omroepbestel, drie verschillende nota’s zijn in de loop der jaren door de
regering opgesteld en in februari van dit jaar struikelde zelfs een kabinet over
de televisiehindernis. Nu is dan eindelijk voorlopig een streep gezet onder de
hoofdproblemen.
De beslissing is gevallen over de vraag
of op de beeldbuis reclame mag worden
uitgezonden; vrijwel geen enkele poli
tieke partij heeft daartegen bezwaar.
Ook zullen nieuwe gegadigden worden
toegelaten naast de bestaande omroe
pen. Deze hoofdlijnen waren in feite al
vastgesteld tijdens het langdurige over
leg tussen de fractieleiders, dat vooraf
ging aan de vorming van een nieuwe
regering. Formateur nu premier
mr. Jo Cals kon op 30 maart mededelen
dat „overeenstemming was bereikt over
de richtlijnen, waardoor op korte ter-
In het tuintje doet het plantje het
minder, zoals menige automobilist
reeds heeft ervaren, die op de par
keerplaatsen wat polletjes plukte voor
moeder de vrouw. De muurpeper is
een zoutminnende plant en gedijd
vooral na een winter, wanneer er veel
zout is gestrooid goed. Het tuintje is
niet zilt genoeg.
uitgezonden. Maar beslist niet volgens
het Amerikaanse systeem, midden in
een programma. Dat zou te veel lijken
op echte commerciële televisie en daar
bleken alle partijen deze week tegen te
zijn. Ook de liberalen. Met deze twee
hoofdbeslissingen nieuwe gegadigden
toelaten mits zij aan bepaalde voorwaar
den voldoen en reclame werden deze
week de voornaamste moeilijkheden,
welke veertien jaren de diverse kampen
verdeeld hielden, uit de weg geruimd.
Toch blijven er nog problemen. Met
name moet nog worden bekeken hoe
nu precies de Nederlandse pers een
compensatie zal krijgen voor het ver
lies van advertentie-inkomsten.
Minister Vrolijk zelf oud-journalist
was wel bereid een zeker aandeeel
uit de t.v.-reclamegelden aan de ge
drukte pers te geven, zodra deze in
moeilijkheden zou komen. Dit stuitte
echter op de nodige bezwaren. Waarom
zou de pers, die een grote ervaring op
dit gebied heeft, niet actief kunnen
worden ingeschakeld bij de t.v.-recla-
rne, zo werd gevraagd.
Op basis van deze deelname zou de pers
dan aanspraak kunnen doen gelden op
een deel van de opbrengsten, hetgeen,
aldus de Tweede Kamer, veel elegan
ter is dan alleen maar de hand ophou
den, waartoe de minister de pers
dwingt.
Levenswerk - Veldkamp.
Minister dr. Gerard Veldkamp (sociale
zaken) zag deze week hoe één van
zijn belangrijkste werkstukken door de
Kamer werd aangenomen.
Het is, volgens de bewindsman zelf,
een nieuwe, stevige pijler onder het
gebouw van de sociale zekerheid. Een
pijler overigens met een taalkundig niet
al te fraaie naam. Maar het vreselijk
ingewikkelde terrein van de sociale
voorzieningen eist nu eenmaal een
eigen woordgebruik. De nieuwe rege
ling heet voluit: „arbeidsongeschikt
heidsverzekering”. De wet bepaalt, dat
iedereen, die door lichamelijke of gees
telijke invaliditeit niet langer kan wer
ken, een vaste uitkering krijgt. Het
eerste jaar krijgt hij de gewone uitke
ring van de al bestaande ziektewet.
Daarna heeft hij recht op een vast per
centage van zijn vroeger loon. Dit per
centage kan tussen de vijftien en de
tachtig procent liggen, al naar gelang
de graad van zijn arbeidsongeschikt
heid.
Niet voor niets noemde de Kamer dit
een belangrijke verbetering. Immers,
wie tot nu toe arbeidsongeschikt werd,
had na een jaar alleen recht op de al
gemene regeling voor bijstand, welke
wordt uitgekeerd door de gemeenten.
Deze uitkering voorziet slechts in het
allernoodzakelijkste. Door de koppe
ling aan het loon hebben nu ook de
mensen, die plotseling niet meer kun
nen werken, wat meer financiële arm
slag.
