Singapore scheidt zich
van
Maleisië af
Te veel ministers met vakantie
hark
en
sjoch
Crisis in Athene naar dieptepunt
Gouden filmpjes
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
„Top en Flop
k? ir
Lk
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Hwat hat Qabe Skroar
us hjoed p p
to sizzen
5
O
VRIJDAG 13 AUGUSTUS 1965
104e JAARGANG
No. 62
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
20 MILJOEN GELDEN SCHADE BIJ BRAND IN TILBURG
19
Medicare en Kieswet.
Europa.
Breedband-ruzie.
Crisis in Athene.
Zie vervolg elders in dit blad
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
1
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
2e week augustus 1915
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Geen opklaring in
Vietnam.
lijk, dat er in de liberale fractie een vrij
grote stroming was, die een compromis
met Stefanopoelos wenst, maar bij de
beslissende stemming weigerde de frac
tie toch met grote meerderheid Stefano
poelos te machtigen de opdracht te
aanvaarden.
Dat
en
gesteld over het niet-bijeenkomen van
de ministerraad. Als het waar is, dat
er in augustus enkele malen geen ver
gadering van de ministerraad zal zijn
en dat dit in een zo lange periode sinds
Welke? In Nieuws uit Bolsward vond
dezelfde lezer de volgende zin: „De
personenauto werd geramd en sloeg
zelfs de kop.” Hij vraagt: welke kop
Misschien de kop van Jut? Neen, dat
niet. Hij sloeg nl. „over de kop”, maar
het ging zo razend snel, dat onze re
porter het woordje „over” blijkbaar
zo gauw niet op kon schrijven. Dat
heb je van telegramstijl.
Het kon goedkoper. Iemand uit Hich-
tum wilde dak van oud huis repare
ren. Deskundige beraamde kosten op
ruim f 2200.De Hichtumer is toen
zelf maar aan ’t opknappen gegaan.
Hij had een hele dag werk. Materiaal
kosten waren precies 4 dubbeltjes.
Racetempo. In Hartwerd heeft men
gisteren en vandaag de feestvlaggen
uitgestoken. Door de beide feestda
gen kwam de werkweek wel erg in
het gedrang. Vivo-kruidenier Bloem
hof trof dan ook tijdig maatregelen
door de winkelwaren vooruit in te
pakken. Buitenklanten hadden na be
stelling hun waren in een mum van
tijd in huis.
Fierljeppen in Winsum. Het artikel
hierover van Harry Drost ontleenden
we aan „Dit is Friesland”, de beken
de VVV uitgave. Wij vergaten het te
melden.
baar. Ons advies: Elke dag aan de
deur voelen.
Meer dan 1000 paardenvoeten trap
pelen van ongeduld om zaterdag 21
aug. deel te nemen aan de grootse
paardensportdag te Bolsward. Het
wordt (op het ijsbaan terrein) inder
daad een groot festijn.
Adv.: Gepensioneerd militair biedt zich
aan als jachtoppasser of iets dergelijks.
Goed met het stropersvak bekend.
Terwijl mannen te Workum op de Ste
nen Beer bezig waren met het verzame
len van zeewier, vonden ze een in verre
gaande staat van ontbinding verkerend
lijk.
Voör de van rijkswege gevorderde wol
werd in Wonseradeel f 44.000 uitbetaald.
Te Rotterdam kwam een mand pruimen
aan, vorig jaar september uit Duitsland
verzonden als Eilgut.
Fornoege earmoede is silliger as
üntheinde rykdom
Abonnementsprijs f 2.65 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Een beeld van de hevige brand In het pand van V. en D. In de Heuvel
straat te Tilburg, waarbij een schade van ongeveer 20 miljoen
werd aangericht.
er hard worden aangepakt. Er zijn weer
de nodige zaken, die om een oplossing
vragen en in elk geval in het kabinet
moeten worden besproken.
Daar is bijv, de hulp, welke Fokker
levert aan Indonesië bij de bouw van
twee-motorige Friendships. In Enge
land is men daarover nogal ongerust
omdat men meent, dat de Friendships
door Indonesië kunnen worden gebruikt
in de strijd tegen Maleisië, dat onder
Britse bescherming staat. De regering
in Londen heeft dan ook een uitvoer
verbod uitgevaardigd voor de Rolls
Royce-motoren, welke in de Friendships
worden gebruikt.
Het ministerie, van buitenlandse zaken
heeft al laten weten, dat het deze Britse
stap, waarover officieel nog weinig be
kend is, ten zeeerste zou betreuren. De
regering heeft reden verheugd te zijn
over de Fokker-transactie. Het betekent
een extra versteviging voor de in het
verleden geschokte banden met Indone
sië. Indonesië zal betalen met goederen,
die door een Nederlandse firma waar
in Reinder Zwolsman grote belangen
heeft op de wereldmarkt zullen wor
den verkocht.
Maar enkele bewindslieden zullen zich
toch wel bezorgd afvragen of het niet
onvermijdelijk is, dat Den Haag de
Britse regering zo tegen ’t hoofd stoot.
Minister De Jong zal wel een rapport
moeten uitbrengen over de militaire
waarde van de Friendship. Hij zal dan
niet kunnen otkennen, dat de Neder
landse luchtmacht de Fokkermachines
heel geschikt vindt voor het afwerpen
van parachutisten en voorraden.
Er heeft zich in Zuld-Oost-Azië een nieuwe staat gevormd: de stad Singapore
is n.l. in de nacht van zondag op maandag uit de federatie Maleisië getreden.
De federatie Maleisië is in de vorm, die het op 16 september 1963 had gekregen,
dus geen lang leven beschoren geweest. Nog geen twee jaren heeft zij bestaan
uit Malakka, Singapore, Serawak en Sabah, beide op Borneo. De opzet van de
uitbreiding over voormalig Engels gebied op Borneo was vooral ingegeven door
de wens van de politici van Malakka een Maieise meerderheid in de federatie
te krijgen. Ware de federatie tot Malakka en Singapore beperkt gelbleven, dan
zouden zich bij de 3.4 miljoen Maleie.rs van Malakka een kwart miljoen van
Singapore gevoegd hebben, maar de 2.5 miljoen Chinezen in Malakka zouden
met de anderhalf miljoen Chinezen uit de voornamelijk Chinese stad Singapore
versterkt zijn, waardoor de Chinezen in de beperkte federatie een meerderheid
zouden heben gekregen.
Volgende week vrijdag is de vakantie van de regering voorbjj. Dan zal het
kabinet weer bijeen komen om de lopende zaken te bespreken. Veel ministers
zullen er overigens nog niet zijn. Begin volgende week komen de ministers
Den Uyl (economische zaken), De Jong (Defensie) en Veldkamp (sociale zaken)
weer op hun departementen terug. Premier Cals en de ministers Bogaers (volks
huisvesting) en Diepenhorst (onderwijs), zijn helemaal niet weg geweest. De
andere acht bewindslieden bljjven echter nog een week of wat langer van de
zon genieten.
Van de andere kant van Zuidoost-Azië
uit Vietnam, valt geen verandering te
melden. Militaire acties van de Ameri
kanen blijven voortduren met gering
succes. Van het diplomatieke front valt
te melden, dat de lichte opklaring, die
zich vorige week leek af te tekenen,
alweer overgedreven is. Een Ghanese
afgezant naar Hanoi bracht een als op
timistisch bestempelde boodschap naar
Washington, maar waar het optimisme
op is gebaseerd, is niet duidelijk ge
worden. Amerika blijft bereid onder-
handelingen zonder voorwaarden voor
af te beginnen. Hanoi houdt vast aan
het standpunt, dat eerst de bombarde
menten op Noord-Vietnam dienen op te
houden en dat alle Amerikaanse troepen
uit Zuid-Vietnam moeten vertrekken.
Het geringe succes, dat president John
son in de buitenlandse ppolitiek heeft,
vindt zijn tegenhanger in het gemak,
waarmee hij in het binnenland allerlei
wetten van vérstrekkende aard zonder
veel moeite door het Congres heen
krijgt. Het medicare-ontwerp, de van
Kennedy stammende medische verze
kering voor bejaarden, een noodzakelijk
stukje sociale wetgeving, heeft na en
kele mislukkingen in de afgelopen jaren
Bij een textielzaak in onze stad las
een lezer de volgende mededeling:
„Wij zijn met vakantie van 8-15 aug.
Dus volgende week gesloten.” Wan
neer nu met vakantie en wanneer nu
gesloten? vraagt deze lezer. Ja, dat
iaatste is voor tweeërlei uitleg vat-
„De Bloemkrant” heet het nieuwe
huisorgaan van Bloemkamp, dat no
dige en nuttige informatie geeft aan
de patiënten. Het komt regelmatig
uit, eens per maand, vlotter dan het
personeelsorgaan. Dat bleef een
bloem in de knop en ontlook nog
niet.
De afgelopen weken hebben wij al be
richt over de moeilijkheden in Athene.
Vorige week kon de regering van Atha-
nasiades-Novas zich eindelijk aan het
parlement presenteren, maar bij de
stemming, na een rumoerige vergade
ring, beh-aalde zij, zoals was te ver
wachten, de meerderheid niet. Tegen
stemden van de 300 afgevaardigden 146
liberalen van Papandreoe en 22 com
munisten, voor 99 conservatieven, 8 pro-
gressieven en een aantal afvalligen van
de liberalen, die in Novas’ regering zit
ting hadden genomen.
Papandreoe gaf de koning de keus hem
de leiding van de regering weer te ge
ven, wat op een gezichtsverlies van de
koning zou komen te staan of wel nieu
we verkiezingen uit te schrijven. De
koning heeft een derde weg geprobeerd,
uit vrees ook, dat de verkiezingen ge
voerd zouden worden als een referen
dum over het koningschap.
Hij vond Stefanopoelos, vice-premier on
der Papandreoe, bereid een informatie
ve opdracht te accepteren. Stefanopoe
los moet nu van Papandreoe gedaan
zien te krijgen, dat hij afstand doet van
volledig eerherstel. Het leek aanvanke-
1945 niet is voorgekomen, moet dit
alles dan als wenselijk (en gelukkig
mogelijk) of als ongewenst (en dan
helaas onvermijdelijk) worden gezien?
zo luidt de vraag van de senator.
Minister Cals zal wel antwoorden, dat
het „gelukkig mogelijk” is gebleken.
En dat minister, die het gehele jaar
hard werken en net hun nieuwe begro
ting met veel moeite hebben opgesteld,
ook recht hebben op enkele dagen re
creatie. Ook ministers zijn maar men
sen en de boog kan niet altijd gespan
nen blijven, zo zal de senator wel te
horen krijgen.
Als het kabinet weer terugkomt, moet
geweest, maar hij heeft zich toch heel
ongelukokig uitgelaten. Iw heb me bij
aan het Europees Parlement worden
toegekend, is het gevaar reëel, dat de
mijn onderzoek volledig rekenschap ge
geven van alle factoren, zoals de ont
wikkeling van het Breedband-concern
(een blikfabriek), de staalmarkt, het
concurrentiepatroon, de prijsverhoudin
gen, enz. Maar dat heeft met de beta-
lingscapaciteit van de Hoogovens niets
te maken, aldus dr. Lieftinck. Hij ver
telde ook waarom hij zo boos is gewor
den. Als directeur van de Wereldbank
moet hij regelmatig dit soort adviezen
uitbrengen. Dan moet mijn objectiviteit
voor ieder duidelijk en onbesproken
zijn.
Waarom men in politieke kringen in
Den Haag zo grinnikte over deze ruzie,
(dié nog niet is uitgemaakt omdat mi
nister Den Uyl eerst van vakantie terug
moet komen om te antwoorden)
De socialisten hebben zich altijd fel ver
zet tegen de verkoop van het staatsbezit
aan Breedband-aandelen. En dat nu uit-
gerekend twee grote socialisten met el
kaar over de Breedband-verkoop moe
ten kijven.
Zee gewaardeerd worden in Het
Noorden de Agrarische commentaren
van S.G. Dit is Sjoerd A. Galama van
Bolsward, CAF-man en bestuurslid
van de Friese Bond. Hij vertegen
woordigt ons gewest in de redactie
raad van genoemd blad.
,„It heamiel”
van omke
hetzelfde,
zonder veel opzien de eindstreep, de
ondertekening door de president, gepas
seerd. De artsen, die de strijdkreet van
socialisatie van dq medische stand heb
ben aangeheven, stribbelen pro forma
nog wat tegen.
Een andere mijlpaal is de wet op het
kiesrecht, eind vorige week onderte
kend. Hierbij wordt verboden het al dan
niet kunnen lezen en schrijven als
maatstaf te gebruiken om iemand een
plaats op de kiezerslijsten toe te staan
of te weigeren. Analfabetische negers
kunnen nu gaan stemmen, zo zou men
de wet kunnen uitleggen. Maar dat is
niet het belangrijke, het belangrijke is,
dat het verschil tussen analfabetische
blanken en negers nu wordt opgeheven
want in de praktijk van het zuiden von
den analfabetische blanken zonder on
derzoek een plaatsje op de kiezerslijst,
terwijl het voor negers, die konden
schrijven al heel moeilijk was.
In die staten en districten, waar toch
nog moeilijkheden worden gemaakt,
zullen ambtenaren van de federale re
gering in Washington de taak overne
men om burgers op de kiezerslijsten in
te schrijven.
Men verwacht, dat bij de volgende pre
sidentsverkiezingen in het zuiden zeker
een miljoen nieuwe kiezers door deze
wet aan de verkiezingen deel zullen
nemen. Daartoe werkt ook mede de
voortdurende arbeid van de strijders
voor de burgerrechten die zich niet meer
laten intimideren door de blanken en
daarmee aan de negers een nieuw ge
voel van zelfbesef geven.
De verkoop van het staatsbezit aan
Breedband-aandelen aan de Hoogovens
(voor 435 miljoen gulden) heeft een
staartje gekregen, waarover in Den
Haag nogal is gegnuifd.
Twee vooraanstaande socialisten zijn
elkaar hierover in de haren gevlogen:
dr. Lieftinck, voormalig minister van
financiën, nu directeur van de Wereld
bank, en minister Den Uyl (economi
sche zaken) kunnen het met elkaar
niet zo best vinden. Dr. Lieftinck heeft
destijds, als neutraal waarnemer, een
rapport aan de regering-Marijnen uit
gebracht over de waarde van de aande
len, die in handen van de staat waren.
Minister Den Uyl liet vorige maand in
de Eerste Kamer blijken, dat naar zijn
mening, dr. Lieftinck daarbij te veel
had gelet op het feit, dat er maar één
koper was en op de betaalkracht van
die koper. Dr. Lieftinck stuurde boze
telegrammen aan premier Cals, se
naatsvoorzitter Jonkman en minister
Den Uyl. Hij gevoelde zich in zijn in
tegriteit aangetast.
Premier Cals heeft hem in eerste ant
woord de handelingen van de Eerste
Kamer toegezonden, waarin letterlijk
te lezen valt, wat minister Den Uyl
precies gezegd heeft.
De reactie van dr. Lieftinck was: de
minister is volkomen te goeder trouw
Bolswards Nieuwsblad
en Wymbritseradeél.
De onverwachte regeringsvakantie is
niet bij iedereen in goede aarde ge
vallen. Het pacifistisch-socialistische
Eerste Kamerlid, de heer Van Pelt,
heeft premier Cals schriftelijk vragen
Het socialistische Tweede Kamerlid, Ir.
H. Vredeling, ook lid van het Europees
Parlement, heeft in „Opening naar
Links”, het blad van de katholieke
werkgemeenschap in de partij van de
arbeid, opnieuw beschreven waarom 't
zo verschrikkelijk belangrijk is, dat het
Europese Parlement meer bevoegdhe
den krijgt. Het gaat, zegt hij, beslist
niet om een prestigeslag tussen bijvoor
beeld Frankrijk en Nederland (dat ge
steund wordt door Duitsland).
Ook speelt niet alleen mee, dat het
principe van de democratie ook op
Europees niveau moet worden ingevoerd.
Neen, de vorderingen binnen de Euro-
markt zelf eisen een parlementair inter
nationaal toezicht omdat zij anders in
gevaar komen. De besluiten, die de Raad
van Ministers over de eigen middelen
van de EEG zal nemen, moeten volgens
het EEG-verdrag door de nationale par
lementen worden geratificeerd. Als bij
die besluiten onvoldoende bevoegdheden
Miss, en toch niet mis! Een Bols
wards meiske op vakantie in Italië
werd daar tijdens een openluchtbal
tot Miss Vakantie gekozen. De Hea-
keninginne krijgt dit jaar zware kon-
kurrentie. Straks komt er nl. ook
nog een Miss Suvel. Driemaal raak,
driemaal Miss.
De strohoed was er. Bij het afscheid
van raadslid A. J. Smith sprak een
der vroede vaderen: Bij de kijkers
naar de Skotsploech zullen we deze
zomer vast wel eens uw strooien hoed
ontdekken. Voorspelling kwam uit.
Strooien hoëd wé.s er. De heer Smith
in vol zomerornaat er onder. Blij
weer eens in het goede oude Bols
ward terug te zijn.
Schoenmaker blijft bij zijn leest. Wat
een simpel berichtje al niet voor ver-
ring kan stichten. Schoenmakerij op
de Hoogstraat was ’s middags ge
sloten. Nu krijgt schoenmaker Wier
sma in de Kleine Hoogstraat ’s mid
dags geen klanten meer. Publiek
denkt dat wij hem bedoelden. Maar
Hoogstraat en Kleine Hoogstraat zijn
twee. En Wiersma blijft bij zijn
leest.
Een zwarte kat werd als gevonden
voorwerp aangegeven bij het politie
bureau. Een zwerfpoesje of een dood
gereden exemplaar Het staat er
niet bij.
Ida, verloor jij een kettingarmbandje
met inscriptie? Het ligt ook al op
het politiebureau. En nog vele din
gen meer. Men leze de volledige
lijst.
De geestdrift steeg ten top
Flop lag ver aan de kop
Amusements bedieners
Succes van de T.V.
Hoera - wie lacht er mee?
’t Idool van alle tieners
Dat steeds magnetisch trok:
Jeugdleider Herman Stok.
Vier jaar haast van jolijt
Moderne vrolijkheid
Oh, kom er toch eens kijken!
Ze mogen er weer zijn
Het groots TV festijn.
Dat nooit de vlag zal strijken
Zijn naam klinkt als een klok:
Hoera voor Herman Stok.
Veertig keer in totaal
Top deed een beste haal
En nu is ’t afgelopen.
*t Publiek danste voor ’t laatst
Min of te meer verdwaasd
Wat valt er nog te hopen
Elk voelde ’t als een schok.
Troonsafstand Herman Stok.
Oh. Top dit is een strop
Oh, Flop houdt toch niet op.
Wij kennen niets subliemers
’t Wordt jammerlijk verstaan
Er welt een stille traan
In de ogen van de tieners/
In de keel schiet een brok.
Tot ziens - vriend Herman Stok.
De Vara dacht ’t kan er op door.
Wij steken er een stokje voor.
Piet
Geen „heamiel.” Het Friese kinder
boek van mevr. A. v. d. Meer-v. d.
Klei gaat niet over
maar over „It kamiel”
Romke. Niet helemaal
maar de korrektor zag het over het
hoofd. Hij was blijkbaar nog in de
heamielstemming.
Vlymscherp sleep een reizende firma
de zaag van een Bolswarder klant.
Toen bleek deze dat ook de prijs
(vlijm) scherp was, nl. f 7.50. Er viel
niets te doen dan te betalen, er was
vooraf nl. geen afspraak gemaakt.
Muziek bij het werk zal de jongeman
gedacht hebben, die onder Nijland
aan de Sneker vaart zat te hengelen,
en daarbij lustig op de trompet blies.
Of het geholpen heeft? De rattenvan
ger van Hameln blies ook de fluit,
maar vissen zijn geen ratten.
Het Augustijner noviciaat gaat met
september Witmarsum verlaten. Met
een kleine onderbreking is het novi
ciaat er sedert 1902 gevestigd ge
weest.
De laatste maanden waren de spannin
gen tussen Maleisië en Singapore sterk
toegenomen. Singapore was het econo
mische centrum van de federatie, waar
zich de handel met de buitenwereld con
centreerde. Singapore droeg dus ook ’t
leeuwenaandeel van de lasten van de
van de nieuw gevormde staat, maar de
politici van de miljoenenstad meenden,
dat hun politieke invloed daar niet in
verhouding toe stond. In de hoofdstad
Koeala-Loempoer groeide juist de vrees,
dat Singapore zich te veel in de alge
mene zaken van de federatie mengde.
Dat achter dit alles de tegenstelling
Chinees-Maleis zat, ligt voor de hand.
Soekarno, heeft met zijn agressieve po
litiek tegen Maleisië, dat hij als een
produkt van het Engelse neo-kolonia-
lisme van de aardbodem wilde wegva
gen, zeker bijgedragen tot de politieke
spanningen in Maleisië, mede doordat
hij Singapore het traditionele deel van
de Indonesische handel onthouden heeft.
Misschien hoopt Singapore door het
uitroepen van de onafhankelijkheid
vooral ook zijn handelsbelangen te die
nen.
Of Soekarno genoegen neemt met de
omstandigheid, dat Engeland zijn basis
in Singapore mag handhaven, is een
andere zaak. Hij kan in elk geval te
vreden zijn met de scheuren in het ge
bouw van de tegenstander. Of hij door
een verzwakking van zijn tegenstander
op korte termijn nu ook niet zijn eigen
positie tegenover China op langere ter
mijn verzwakt, zullen wij moeten af
wachten.
Singapore als onafhankelijke staat met
een Chinese meerderheid, lijkt wel
kwetsbaarder voor de invloed van Pe
king dan een Singapore als onderdeel
van Maleisië.
