Grootscheepse verbeteringen gaan
20 milj
kosten
ruim
oen
Nieuw model Daffodil 1966
Bolsward 55 jaar
suvelstad
^|1L
y
Qabe St roar
Ruilverkaveling „Sneeker Oudvaart'"
straks in stemming
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
iiiiiiiiiiiiiiniiiiiniiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Pr ijs jagers
us hjoed p p
to sizzen
t
W
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
'I .-1
1
SB j
DINSDAG 14 SEPTEMBER 1965
104e JAARGANG
No. 71
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
ymbritseradeel.
Kosten en resultaten.
Hwat Eat
ig
op-
riET
Ti’, do J.
zal binnenkort bij de belanghebbende
gebracht.
Advertentieprijs: 15 cent pet mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Uitgave: A J. OSINGA N V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
3e week september 1940
Met ons koffie-surrogaat van 30 et. per
half pond hebben wij een stijgend succes
Hettema, Marktplein.
Het ruilverkavelings-
project.
De landbouwkundige
toestand.
dat fierwei de beste bidriuwen bliuwe
sille yn de greatte fan 10 oant 20 h.a.
op de sflngrounen en fan 15 oant 25 h.a.
op de greidebidriuwen. Dat binne gesins-
bidriuwen, hwert ien man, de boer, mei
help fan hüsgenoaten, de kost fortsjinje
wol en kin.
Op dizze bidriuwen wennet in boer, dy’t
selsstannich syn bidriuw liedt en dit
dwaen kin omdat hy aerdichheit oan dat
bidriuw hat. Mei oare middenstanders en
selsstannigen hat er gemien, dat hy mar
in bytsje frij hat, dat er tige boun is oan
dat bidriuw, mar hy hat it keazen omt
hy selsstannich wêze woe, omt hy seis
witte woe hoe en het hy wurkje en libje
woe. Dêrom docht hy mear as in lean-
wurker, in arbeider. Mar hy docht it net
mei tsjinsin, hwant it is syn eigen. Hy
docht it wurk ek mei folie mear omtin
ken, hwant it binne syn eigen bisten en
it is syn eigen lan, syn eigen ark, dat hy
mei oerliz koft hat en dus ek sunich en
mei oerliz brükt. Hy telt de üren net as
it drok is, hwant it giet om syn eigen hea
en syn eigen kealtsjes en kij. De swier-
richheden fan it allinnich buorkjen kinne
by tiden great wêze, mar der binne jit
buorlju, dêr is ek fakentiids famylje,
dy’t byspringt, der binne of komme mear
boerehelp-organisaesjes en de leanwur-
kers kinne bilangrike karweien weinim-
me. De hear Rijssenbeek sjocht gjin in-
keld heil yn it nimmen fan proeven mei
greate bidriuwen mei in pear hündert kij,
mar wol, yn it Onderkennen fan de grea
te bitsjutting fan dy twahünderttüzen
boerehüshéildingen foar it hiele folksbi-
stean. En hy wol hawwe, lat de regea-
ring der alles op set om dy minsken it
libben reedlik to meitsjen. Hja freegje
gjin greate winsten en simmerhüskes
foar de fakénsje, mar hja wolle graech
buorkje en har hushaiding yn ear en
deugd great bringe. Soe de regearing dat
foar eagen halde, dan hoege der gjin mi
rakels to barren, mar dan moat men
doelbiwust stribje nei omstannichheden
hwertroch dizze minsken har skoander
wurk trochsette kinne, Onder reedlike
omstannichheden. It jier, dat hast foarby
is, hat wer oantoand, dat oan dizze si-
tuaesje jit folie üntbrekt. De wetterbi-
hearsking is in nationael bilang, it for-
betterjen fan huzen en pleatsen is bitter
needsaeklik, de oaniiz fan forbiningen
tusken ófgelegen pleatsen net minder.
Der binne boeren en jonge boeren ge-
nöch, dy’t mei wille in spul oanpakke
wolle, as hja op reedlike bidriuwen in
kOns krije.
Wy binne yn Nederlén sa gelokkich, dat
er sok in wurksum boeresiach is en it
wurdt hege tiid, dat men ris ophaldt mei
al dy wylde en oerstjOr meitsjende profe
tieën fan saneamde yntellektuelen, dy’t
selden of nea it hiele probleem oersjog-
ge. Dat de direkteur fan de öfdieling Fé-
teelt en Suvel dat wol docht, hat Os by-
sünder goed dien. Syn greate kennis fan
dit bidriuwstype en syn lange ünder-
fining hawwe him hjir ta brocht. Wy
hoopje, dat de jongelju, dy’t krekt üt de
kolleezjebanken stapt binne, nei dit lüd
ris goed harkje wolle. Der soe alleman
mei gebaet wêze.
Nu mee aan 't roer
Is 't heus een toer
wij hebben *t in de gaten
Makkers, geeft acht
het volk verwacht
nu geen woorden, maar daden
De heer Den Uyl
denkt, geen gepruil
en hij neemt goed notitie
Onze partij
had critiek vrij
voorheen als oppositie
Abonnementsprijs f 2.65 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Hoe mear gewin
hoe mear brek
De Burgemeeester van Bolsward,
Mr. J. A. GEUKERS
De nieuwe Daffodil van voren
(Cliché Friesch Dagblad)
Bolswards Nieuwsblad
In de afgelopen Jaren dienden enkele waterschappen, o.a. „De Sneeker Oudvaart”
stemden in met een ruilverkavelingsplan voor een gebied van 5598 ha. Het plan,
alsmede enkele gemeentebesturen in totaal vijf aanvragen in voor ruilverkave-
aanvragen kwamen voort uit de behoefte aan verbetering van de waterbeheersing
de ontsluiting en de kavelvorm, -grootte en -indeling.
De Centrale Cultuurtechnische Commissie en Gedeputeerde Staten van Friesland
ling van gronden o.a. in de gemeenten Wymbritseradeel en Baarderadeel. Deze
dat thans onder de naam ruilverkaveling „De Sneeker Oudvaart” ter visie ligt,
gronddei genaren in stemming worden
Met het garagebedrijf Th. F. Bruinsma te Bolsward gaat het in de goede richting.
Nog niet zo heel veel jaren geleden vestigde dit bedrijf, dat in Lolium begon, zich
aan de Hichtumerweg. Inmiddels is te Sneek een filiaalbedrijf gesticht, dat nu aJ
weer te klein begint te worden. Met het hoofdbedrijf te Bolsward gaat het idem
dito. De ene uitbreiding na de andere moet worden gerealiseerd, om aan de wen
sen te kunnen voldoen. Een geheel nieuwe hal, bestemd voor de show van vracht
wagens, is juist gereedgekomen en nu zijn er weer plannen, om het reeds bestaan
de gedeelte aanzienlijk te vergroten. De eigenaar van dit imposante bedrijf, de heer
Th. F. Bruinsma, streeft er ook voortdurend naar, om zijn klanten het hyper
modernste op het gebied van do verkoop van DAF-auto's en andere merken te
kunnen tonen.
Vrijdag jl. bezocht hij een dealersmeeting te Eindhoven en hij kwam ’s avonds na
2i/j uur rijden (wei een bewijs, dat de nieuwe auto wat aankan) thuis met het
nieuwste snufje van de DAF, nl. de nieuwe Daffodil 1966.
Een herinrichting van het gebied is door
individueel ingrijpen niet mogelijk. Al
leen een gezamenlijke inspanning in de
vorm van een ruilverkaveling met aan
verwante activiteiten kan het gewenste
effect sorteren voor het oplossen van de
aanwezige problemen.
In het kader van de ruilverkaveling
wordt het volgende beoogd. De aanleg
en verbetering van voor de landbouw
bestèmde wegen heft de gebrekkige
agrarische ontsluiting op en bewerk
stelligt een goede verbinding met de
verzorgingscentra.
Ten behoeve van de ontsluiting van de
landerijen en de bedrijfsgebouwen js ’n
aantal nieuwe wegen ontworpen met
een totale lengte van 75 km.
Bij het ontwerpen van het plan van
waterlopen is er naar gestreefd verbe
teringen aan te brengen, die voldoen aan
moderne landbouwkundige eisen, maar
anderzijds de recreatieve doorvaartmo
gelijkheid en de verbinding tussen de
voormalige Dillesluis en Sneek (elfste
dentocht) te handhaven. De verbetering
Geen zeep genoeg? Florence is de
lossing. Wij behandelen 16 kg wasgoed
voor één bon en geven wisselbons bij
kleinere wassen.
duksje, de mechanisaesje, de arbeidsef-
fiëncy en al dy dingen mear.
Yn de ófroune tweintich jier hat it lan
fakentiids davere fan de wylde ütspra-
ken fan technici en ekonomen, dy’t sei
nen, dat it boerebidr' rw yn koarte jier-
ren in hiele oare gedaente krije soe. De
lene kaem mei dit idé en de oare mei
datte, mar allegearre wiene hja it hjir-
oer iens, dat de bisteande buorkerij near-
ne op like. Bikent is de architekt, dy’t
propaganda makket foar it great büt-
hüs mei trije fordjippingen en in 500 kij,
oaren woene ha, dat tsien boeren byme-
koar stappe soene en de tükste de lieding
jaen, de oaren soene dan it wurk dwaen.
Hawar, al dit soarte fan suggesty’s haw
we in forkeard ütgongspunt, hja freeg
je net nei it wichtichste fan de faktoa-
ren: de minske. Hja binne iensidich en
dêrtroch ünpraktysk en sille oer de boe-
restan hinnegean as wetter oer in eine-
kop. It glinstert wol efkes, mar it mak
ket net wiet.
Ir. Rijssenbeek sjocht nei de boer en syn
hüshélding en dêrnei nei de bisten en it
lan, dêrnei nei de mechanisaesje en de
produksje, mar net oarsom. Dêrom is
syn miening wichtich en learsum.
Hy is fan miening, dat de féhalderij, ek
yn de takomst, net dreaun wurde sil fan
greate bidriuwen, mar dat de gesinsbi-
driuwen fierwei de oerhan hawwe en ha.1-
de sille. Hy witst der op, dat de gemid
delde greatte fan de nederlanske boere-
bidriuwen op it heden mar 8.7 h.a. is,
Ondanks alles hwat er yn dizze tweintich
jier bard is. Hy sjocht wol geleidelik
bidriuwsforgreating kommen, mar mient
Aan bedrijfsvergroting wordt in het ruil
verkavelingsplan eveneens aandacht be
steed, alsmede aan aansluiting op het
water-elektriciteitsnet.
Ook ten aanzien van de openluchtrecre
atie zal worden gestreefd naar het tot
stand brengen van een aantal voorzie
ningen.
Tenslotte moet worden gewezen op het
landschapsplan, waarin gestreefd wordt
het wy'de, open karakter van het land-
schap te bewaren en de beplanting op
de erven en om de dorpen te verbeteren.
De heer Den Uyl
houdt zich niet schuil
hij moet zijn nut bewijzen
treedt dus in ’t perk
en let zeer scherp
op 't stijgen van de prijzen
De horeca
zitten ze na
want het publiek kwam klagen
’t ging al te grijs
stel vlug de eis
de prijzen te verlagen
KLEARE EN SOUNE TAEL!
Yn gjin tiden haw ik yn de léinbou-litera-
tuer in artikel lézen, hwat my sa üt it
hert grypt is, as dat fan de hear: Ir.
Rijssenbeek, de direkteur fan it Féteelt
en Suvelwêzen yn den Haech. Yn it fak-
tydskrift: „Veeteelt en Zuiveiberichten”
hat dizze hege funksionaris nou foar de
twadde kear syn ynsichten publyk mak-
k, diels as in andert op in polemysk ar
tikel fan Pref. Stegenga yn datselde
tydskrift. De reden, hwerom de sjens-
wize fan Ir. Rijssenbeek my sa nei it
sin is, leit hjiryn, dat hy foar it earst as
ütgangspunt nimt: de minske, de boer
en syn hüshalding en net de moikepro-
van de waterbeheersing zal voorname
lijk bestaan uit het vergroten van de
ontwateringsdiepte, vooral gedurende de
wintermaanden. Als gevolg hiervan
zullen enige kunstwerken en leidingen
moeten worden aangepast. Het ontwor
pen waterbeheersingsplan waarborgt ’n
voldoende drooglegging van de lande
rijen, terwijl een vlotte afvoer van het
overtollige water is verzekerd.
Verbetering van de ligging van de ka
vels ten opzichte van de bedrijfsgebou
wen kan in het algemeen slechts ge
schieden indien boerderijen worden ver
plaatst.
Om tot een efficiënte kaveltoedeling te
komen, zullen o.a.kavelinrichtingswerk-
zaamheden worden uitgevoerd., in het
bijzonder op de kavels die bij de ver
plaatste boerderijen zullen worden toe
gedeeld. Het dempen, graven en profi
leren van sloten, het leggen van dam
men, enz. komen daarbij aan de orde.
De carrosserie van de Daffodil 1966,
heeft een sterk in het oog lopende ver
nieuwing ondergaan. De voorzijde heeft
een totaal nieuw, modern aanzien ge
kregen. De motorkap is een flink stuk
omhoog gebracht en licht glooiend ge
modelleerd. Samen met een nieuw, hoog
voorfront geeft dit de Daffodil een fors
en stoer voorkomen, dat volledig harmo
nieert met de totale lijn van de wagen.
Ook het bagagedeksel werd strakker en
forser gestyleerd, zodat een volkomen
eenheid van lijn en modern geheel werd
verkregen.
Het nieuwe kofferdeksel is zodanig ge
styleerd, dat de bekende bagageruimte
van de Daffodil volledig behouden bleef
en zelfs nog wat aan ruimte won. In de
geprofileerde rand van dit nieuwe koffer
deksel is de nummerplaat-verlichting
aangebracht.
De reflectoren aan de achterzijde zijn
rechthoekig uitgevoerd. Bumpers en
wieldoppen zijn uit roestvrij chroomnik-
kelstaal vervaardigd. Dit evenals de
hoge kwaliteit van het lakwerk en de
preserveringslaag aan de onderzijde van
de wagen maakt de Daffodil bestand
tegen alle weersinvloeden en volledig ge
schikt om ook ’s nachts buiten gepar
keerd te blijven staan.
In de achterste dakstijlen van de nieuwe
Daffodil zijn aan de binnenzijde drie ven
tilatieopeningen opgenomen, die aan de
Het Ingenieursbureau voor Cultuurtech
nische Werken „Oranjewoud” stelde
voor de verbetering van de ontsluiting
de waterbeheersing en de kavelinrich-
ting een begroting op. Met de overige
kosten aan voorzieningen zal de uitvoe
ring van de ruilverkaveling „De Snee
ker Oudvaart” komen op f 21.282.000,
Het niet door subsidie en bijdragen van
derden gedekte kostendeel zal over de
eigenaren worden verdeeld. In totaal
zullen deze eigenaren f 5.500.000,
moeten bijdragen.
Door de verbetering van de ontsluiting
de waterbeheersing, de bedrijfsgrootte
en de kavelindeling zullen de landbouw
bedrijven in staat worden gesteld tot
een rationele bedrijfsvoering te komen.
De uitvoering van de ruilverkaveling zal
leiden tot ruime gebruiksmogelijkheden
van de landbouwgronden en tot een ge
zonde ontwikkeling van het gehele ge
bied.
De beslissing van de uitvoering ligt
thans in handen van de betrokken eige
naren.
Het feest, ons aangeboden door de Suvels, Is voorbij. Ik geloof dat Ik mag
constateren, dat wij allen, oud en jong, van de diverse evenenementen vol
op hebben genoten. Het slechte weer heeft de dappere organisatoren niet
ervan weêrhouden om door te zetten en zo nodig te improviseren. Door
de slechte weersomstandigheden is niet alles even goed tot zijn recht ge
komen, maar wel is volop tot zijn recht gekomen en dat is het belang
rijkste! de uitstekende verhouding tussen de Suvels en de Bolswardse
burgerij.
Ik dank gaarne het bestuur en de leden van Reholitas en speciaal de
lustrum-commissie voor het uitgebreide feest, dat zo attent en zo char-
mant door Miss Suvel werd gepresenteerd. Mede dank zij de uitstekende
J samenwerking met vele Bolswardse organisaties Is gezellig en hartelijk
feest gevierd op goed niveau.
Heren studenten, nogmaals bedankt Bolsward staat graag voor u klaar
Veel succes bij uw studie!
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Verenigingen en Stichtingen zonder eco
nomisch doel moeten worden geregi
streerd.
Het ruilverkavelingsblok bestaat bodem-
kundig gezien overwegend uit klei-
(3800 ha) en klei-op-veen-grönden (1800
ha). Deze gronden zijn^praktisch uit
sluitend in gebruik als grasland.
Wat de ontsluiting betreft is het blok
langs vier wegen te bereiken. Deze vor
men tevens de belangrijkste interne ver
bindingen. De ontsluiting van de be
drijfsgebouwen is zodanig, dat van de
248 er 233 min of meer aan een ver
harde weg liggen. Vijftien bedrijfsge
bouwen liggen echter meer dan 1 km
van een verharde weg af of zijn niet per
as bereikbaar. Een belangrijk deel kan
per boot worden bereikt. Daar ook de
ligging van de gronden zeer ongunstig
is moeten veel bedrijven de melk per
boot van het land afvoeren. De voor
naamste knelpunten zijn wat de ontslui
ting betreft, gelegen in de omgeving
van het Sneekermeer.
Waterstaatkundig bezien valt het groot
ste deel van het ruilverkavelingsblok on
der het gezag van boezemwaterschap-
pen. Een klein gedeelte is ongeregle
menteerd.
Het stelsel van waterlopen in het gebied
van ’t (grootste) waterschap „De Snee
ker Oudvaart” is volgens de huidige op
vattingen weinig bevredigend. Ook in
de overige waterschappen en polders,
alsmede in het on gereglementeerde ge
bied valt op de waterlopen en de beka-
ding het een en ander op te merken.
In de verkavelingstoestand valt een zeer
ongunstige kavelvorm op, die in het
kleigebied nog geaccentueerd wordt
door een vaak bijzonder onregelmatig
greppelpatroon, dat een goede exploita
tie belemmert.
De bedrijfsgroottestructuur kenmerkt
zich door geringe verschillen. In het
gebied komen naar verhouding veel
grote en weinig kleine bedrijven voor,
gebouwen zijn zeer oud; de oudste lig
gen in het kleigebied. Minder dan de
helft verkeert in goede of matig goede
toestand.
buitenzijde zijn afgeschermd
Aangezien men met een handle op het
dashboard nauwkeurig de hoeveelheid
binnenstromende verwarmende verse
lucht kan regelen tijdens het rijden, is
het dus mogelijk de temperatuur binnen
precies zo af te stemmen als gewenst
wordt. Een bijkomend voordeel is nog,
dat ook condensvorming wordt tegenge
gaan in de wagen als deze langdurig stil
staat, want ook al is de wagen geheel
afgesloten, dan blijft toch een open ver
binding met de buitenlucht bestaan via
de ventilatieopeningen in de achterstij
len. Hierdoor kan de temperatuur in de
wagen zich snel aanpassen aan de zich
wijzigende buitentemperatuur.
Ook enkele andere nieuwe toevoegingen
ter verhoging van het comfort verdienen
de aandacht. Dit is allereerst het ver
grote instelbereik van de stoelen.
Uiteraard blijven de twee zeer comfor
tabele fauteuils vóór ongewijzigd ge
handhaafd. Ze zijn ieder apart instel
baar.
Alle typen armsteunen zijn standaard
uitgerust met een armsteun op beide por
tieren. Raamslingers en deurkrukken zijn
van onbreekbaar zwart kunststofmate-
riaal vervaardigd.
Voor de nieuwe Daffodil 1966 bestaat er
keuzemogelijkheid uit 8 verschillende
buitenkleuren, t.w. rood, gebroken wit,
donker grijs, zwart, zandkleur, donker
blauw, licht blauw en licht groen. De
laatst genoemde vier kleuren zijn nieuw
en kwamen niet eerder in het kleuren
gamma voor.
Ter verhoging van het rijcomfort werd
de stuurreductie minder direct gemaakt.
Naar de mening van velen was de vroe
gere, zeer directe stuurreductie te ge
voelig. Daarom werd de stuurreductie
zodanig aangepast, dat de meerderheid
van het publiek dit als de meest aan
gename besturing zal ervaren. Boven
dien worden voortaan uitsluitend radiaal-
banden gemonteerd.
In de stuurkolom is voorts een kruis
koppeling aangebracht teneinde een re
actie van het stuur op grote oneffen
heden in slechte wegen eveneens volledig
uit te sluitén. Ook onder deze omstandig
heden is het stuur dus hierdoor trillings-
vrij.
Om in één oogopslag de aanwezige rem-
vloeistofvoorraad te kunnen controleren,
is het remvloeistofreservoir voortaan van
doorzichtig plastic gemaakt.
De DAF-personenwagen, die de eerste
auto was zonder smeerpunten, waardoor
de doorsmeerkosten komen te vervallen,
behoudt het recht op dit eervolle en voor
de gebruiker kostenbesparende praedi-
caat.
De grondige vernieuwing van de car
rosserie en het grote aantal verfijningen
van comfort en rijkwaliteiten van de
nieuwe Daffodil 1966 zullen zeker appel
leren aan de wensen van een steeds cri-
tischer publiek.
Het is bovendien opmerkelijk dat door de
hoge kwaliteitsstandaard en bewezen
grote betrouwbaarheid en levensduur, de
Daffodil ook steeds meer toepassing
vindt buiten de sector van privé gebrui
kers, zoals politie, overheidsdiensten en
grote firma’s. Door zijn unieke automati
sche transmissie heeft hij zich een ste
vige plaats verworven in zijn klasse,
door zijn kwaliteit een steeds ruimere
plaats.
Deze gunstige ontwikkeling zal door de
thans aangebrachte vernieuwingen
slechts gestimuleerd worden.
f i
