V' wt
QciLe Skroar
üs hjoed p p
to sizzen
J 1 13
Fan de Martinytoer
Gebr.
van
naar
der Weerd
Amerika
Zilveren filmpjes
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIM
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Derde dinsdag
7'O
V M
x’ V
K’ 'W AV
is
DINSDAG 21 SEPTEMBER 1965
104e JAARGANG
No. 73
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
Wymbritseradeel.
TRIEST BEELD UIT DE OORLOG IN VIETNAM
DE TROONREDE
Dankbaar inzake ontvangsten in verband met verlovingen Verheugende
bouwnijverheid Verkeersproblemen urgent
schapsbeleid Coördinering ruimtelijke ordening Economische ont
wikkeling bevredigend Overschot op betalingsbalans
Belasting-
wijzigingen De wereldsituatie EEG in gevaar Reden tot dankbaar
heid voor toegenomen welvaart
LEDEN DER STATEN-GENERAAL,
Hwa* hal
Leden der Staten-Generaal,
21 september 1965
FIE
ÏN EN OM DE STED!
Tj. de J.
Goed jowt noed
mar ek moed
Engelse bommen op de hoofdstad. Grote
verwoestingen.
Uitgave: A. OSINGA N V, Bolsward
Administratie- en Redactie adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2,335
(05157)
De Deutsche Zeitung meldt, dat de zo
mertijd ook voor de bezette gebieden
blijft gehandhaafd.
In den Haag totaal 31 personen aange
houden, die zich na 10 uur op straat be
vonden.
Verschillende bos- en heidebranden ver
oorzaakt door, door Engelse vliegers af
geworpen brandplaatjes.
Carbidlampen voor huis- en stalverlich-
ting. D. van Wieren, Wommels.
Leverbaar wasfornuisjes met 2 kookga-
ten. Fa. D. H. van Wieren, Bolsward.
Verduisteringspapier weer in voorraad.
A. J. Osinga.
Prachtsortering Theemutsen a f 0.75.
Muizelaar.
In Noorwegen een „ondergrondse” krant
ontdekt.
Derde dinsdag: naar traditie,
neemt weer het hele land notitie
van de officiële show.
De Regering en de Kamers,
krijgen even iets voornamers,
niemand zegt, ’t is maar zo, zo.
Want op de derde dinsdag,
blinkt het opperste gezag.
Uniformen, keurtoiletten,
steken, pluimen, platte petten,
de aloude waardigheid.
Gouden Koets, de sier bekroning,
die in plechtige vertoning
door de volle straten rijdt.
Stijl van de derde dinsdag,
overal breeduit de vlag.
Ridderzaal, glans van het verleden.
Na ’t voorlezen der Troonrede,
wenkt de voorzitter, zet in,
als een welgemeende hulde,
haar, die deze taak vervulde:
Driewerf: Leven de Koningin!
Epiloog, derde dinsdag:
Elk vraagt wat hij hopen mag.
Derde dinsdag, Kamers starten,
vol verwachting kloppen harten,
een vol jaar weer voor de boeg.
Worden de beloften daden?
Blijf er voorlopig naar raden,
’t Is voor juichen nog te vroeg.
Boodschap, de derde dinsdag,
Wij gaan vlijtig aan de slag!
Abonnementsprijs f 2.65 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
4e week september 1940
Da Nang (Zuid-Vletnam)Amerikaanse mariniers verlenen eerste hulp aan
een Vietnamese vrouw en haar zoon, die werd gewond bij een Amerikaanse
aanval cp hun dorp, 20 kilometer ten zuiden van de basis Da Nang
Bolswards Nieuwsblai
Wegens tijdsomstandigheden deze winter
geen avondlessen in de naaischool van
het St. Anth. Gasthuis.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Reholitas is dêrom dübel en dwers for-
tsjinne en wy hoopje, dat de boargerij
fan de stêd yn de takomst it plak fan de
suvels jit mear op priis stelle sil. Net al-
linnich troch har direkte forlet oan kea-
mers en pension rojael yn 'e mjitte to
kommen, mar ek troch har rounom in
plak oan to bieden, hwert soks op priis
steld wurdt. Har optreden yn dizze suvel-
feestwike wie treflik!
De nije groei fan de Ryks Hegere Lan-
boutechnologyske Skoalle, sa’t de nam-
me op it heden is, kin, tinkt üs, hjir yn
Fryslan wol hwat mear bikend makke
wurde oan de jongelju, dy’t yn it bi-
driuwslibben op wolle en in algemiene
foarming en technologyske oriëntaesje
dêrby net misse kinne. Fan de skoalle üt
wurdt oan de Middelskoallen en ek op
oare wize bikendheid jown, mar to min
sjocht men jit yn, dat hjir sa tichte by
in kostber institüt stiet, alhiel ynspile op
de groeijende yndustrialisaesje fan üs lan
Fierwei de measte fan dizze ynstellingen
binne fier fan hüs en dus ekstra kostber
foar de alders, mar fan dit institüt koe
ne folie mear Fryske jongelju jit profi-
teare. Wy binne der tige wiis mei, dat de
geast fan gearwurking tusken skoalle en
stêd aloan better wurdt en wy soene
elts, dy’t hjir in bytsje of folie oan ta-
dwaen kin, freegje wolle dit dochs foar-
al to dwaen. In stêd as uzes moat altyd
op syn iepenst bliuwe, hwant de jaloers-
ke en bigearige buorman of oerbuorman
sliept nea. Wy hiene sa’n hoop hawn, dat
dit jier de nije sportfjilden yn gebrük
Ondanks de vele problemen die nog om
een oplossing vragen, is er twintig jaar
na de tweede wereldoorlog alle reden tot
dankbaarheid voor de vooruitgang en de
welvaart waarin wij ons mogen verheu
gen.
As der nou ien ding tige spitich wie, dan
wie dit it waer yn de wike fan de Suvel-
feesten, dat safolle fan de wille weinaem.
Hwant de opset hie in great sukses for-
tsjinne, sa goed siet alles ynmekoar en
mei safolle enthousiasme hawwe de su
vels de saken oanpakt.
Mei greate biwündering ha wy sjoen
hoe’t hja ta de leste kalde en reinige
dei ta folhalden ha en dêrby rounom
seis de minste en forfelendste putsjes
opknapt ha. Us earlike hommage oan nomd wurde koene, mar dat slagget net.
De situaesje fan de gersmatte, de seadde
dus, lit dat dit jier noch net ta, der moat
noch ris in jier oerhinne. Dat is spitich,
hwant dêrmei soe in wichtich stik akko-
modaesje fan de stêd op in heger niveau
komme en der is tige forlet fan. De sport
is in tige bilangryk illemint yn it moder
ne libben en de easken oan de fjilden en
sealen moatte harren dêrby oanpasse.
Sa wurdt ek mei groeijend üngeduld üt
sjoen nei mear sealromte foar gymnas-
tyk en athletyk. Yn dit forban wol ik net
foarby gean oan de kwestje fan ’e Swim-
skoalle. It is nou al wer inkelde jierren
lyn, dat er in enthousiaste oprop kaem
oan de boargerij om lid to wurden en jild
bymekoar to bringen. Dat is doe bést
forroun. Letter hat it Gasthüs by syn
jubileum der ek tige om tocht, yn de
hoop, dat it nou gau klear wêze soe.
Mar, it spyt my it sizze to moatten, it
bliuwt stil, fierst to stil. De oarsaek wit
men as bütensteander fansels net en men
kin der dus ek gjin oafdiel oer jaen,
mar it tempo leit net botte heech. Soe it
bistjür net ris iepening fan saken dwaen
kinne Hwer sit it nou op fêst. De plan
nen hjitte al lang klear to wêzen, hok-
foar ynstansje keart de saek nou op, de
gemeente, de provinsje, it Ryk? En is
der mei foriene kréften gjin mear gong
yn to krijen? Wy kinne net mei wach-
tsjen ta, hwant de tiid wachtet net en in
stêd as Boalsert mei syn hünderten jon
ge minsken, sunder in reedlike gelegen-
heit om to swimmen of to baeijen, js net
oan ’e mjitte.
Om deselde reden is it ek in saek fan
great bilang, dat it warbere B.I.C.-co-
mité fuortfarre kin mei syn wurk. Elk
jier, ek nou wer, sitte hja yn spanning
oft it tai oanmeldingen foar in seizoen-
kaert wol great genoch is, om troch to
setten. It giet hjir om in algemien stêds-
bilang en al soe mannichien om persoan-
like redenen jit yn twivel stean, dan soe
dit stedsbilang de trochslach jaen moat
te. Wy moatte meimekoar stean, dan
kin der folie barre, mar as elts him to
persoanlik en to sekundair opstelt, brek-
ke wy folie skoandere dingen óf. Dêrom
soe mefrou Post, Dr. J. Halbertsmastrj.
35 (tillefoan: 2757) och sa graech de
nammen noteare wolle fan harren, dy’t
biseffe, dat it net oan harren lizze sil,
dat de B.I.C. syn winterjounen net mear
jaen kin. De suvels binne ek yn dit op-
sicht hwer in treflik foarbyld, hwant alle
studinten hawwe har al opjown.
Mei de huzebou giet it dizze simmer tige
nei it sin it nije Parkplan sjit jit hurder
op as plan Noard. It is in lust to sjen,
hoe’t hjir knappe wenten by tsientallen
klear komme. Mar wol de stêd de gong
der yn hélde, dan moat hja ek oan alle
kanten de akkomodaesje sjen to forbet-
terjen. Hoe mear de stêd biede kin, hoe
mear men de minsken lükt en fêsthéldt.
En dêrby kin de boargerij seis folie
dwaen troch positive meiwurking oan al
les, hwat de stêd nedich hat om in skoan-
der wurk- en wenplak to wurden foar
éld en jong. Hwant dat komt elts to'n
goede!
Tegelijkertijd moeten wij echter vast
stellen, dat vele landen steeds verder in
welvaart bij ons achterblijven. Niet
slechts uit politieke noodzaak, maar
vooral uit menselijke solidariteit, moeten
wij bereid blijven met die landen samen te
werken voor hun verdere ontwikkeling
en ons daarvoor grotere financiële of
fers en persoonlijke opofferingen ge
troosten.
Zowel binnen als buiten ons Koninkrijk
hebben wij dus belangrijke taken te ver
vullen. De Regering vertrouwt, dat ons
gehele volk daartoe wil samenwerken,
wanneer Gij, leden van de Staten-Gene
raal, Uw instemming aan de U voor te
leggen plannen kunt geven. De instem
ming vraagt de Regering niet alleen
omdat de Grondwet haar daartoe ver
plicht, maar vooral omdat zij een voort
durend en intensief overleg met de volks
vertegenwoordiging onmisbaar acht voor
het levend houden der democratie. Zij zal
er gaarne aan medewerken, dit overleg
in grote openheid te voeren.
In het komende jaar wacht U wederom
een veelzijdige en verantwoordelijke
taak. Moge het U gegeven zijn deze taak
in het belang van ons Koninkrijk te ver
richten met de wijsheid en de voortva
rendheid, die onze tijd eist.
Met de bede, dat God Uw arbeid en ons
volk moge zegenen, verklaar ik deze zit
ting van de Staten-Generaal geopend.
zittingsjaar zal het ontwerp van de
Overgangswet voor de Wet Voortgezet
Onderwijs worden ingediend. De snelle
toeneming van het aantal studenten en
de ontwikkeling van het wetenschappe
lijk onderzoek dwingen de Regering tot
een voortvarend wetenschapsbeleid. De
Academische Raad zal in 1966 advies
uitbrengen over de structuur van het
wetenschappelijk onderwijs en met name
over de mogelijkheid tot verkorting van
de studieduur.
Ook op andere terreinen van de cultuur
wil de Regeling door meer gelden ter
beschikking te stellen meer mogelijk
heden voor ons volk openen. Zij zal de
culturele zelfwerkzaamheid bevorderen
en de gelegenheid voor ontwikkeling en
ontspanning van jeugdigen en volwas
senen verruimen:
Nauw verwant hiermede is haar beleid
inzake de aankoop van natuurterreinen
en de bestrijding van de toenemende
verontreiniging van lucht, water en bo
dem; wettelijke maatregelen worden
hiertoe voorbereid. Voorstellen ter ver
wezenlijking van het voorgenomen be
leid inzake onroerend goed zijn even
eens in voorbereiding. Al deze voorzie
ningen worden mede uit een oogpunt
van ruimtelijke ordening gecoördineerd
in een doelbewust beleid, dat zowel op
wetgevend als op bestuurlijk gebied
grote aandacht vraagt.
Met deze voorzieningen, gericht op het
welzijn van heel ons volk, en met haar
plannen tot hervorming en modernise
ring van ons recht wil de Regering
voor iedere Nederlander de mogelijkhe
den vergroten om zowel in materieel
als geestelijk opzicht tot volle ontplooi
ing te komen. Dit geldt evenzeer op
sociaal-economisch gebied, waar de Re
gering streeft naar een zo rechtvaardig
mogelijke verdeling der bedrijfsresulta
ten en naar versterking van de plaats
van de arbeid in de onderneming. De
individuele burger en zijn vrijheid in een
goed geordende samenleving staan bij
dit alles in het middelpunt.
Het is duidelijk, dat de zojuist genoem
de voorzieningen, ook wanneer daarbij
de noodzakelijke soberheid in acht
wordt genomen, een belangrijke verho
ging betekenen van de uitgaven van het
Rijk. Aan de financiën der gemeenten
Met 36 andere zakenlieden hebben de
gebroeders L. en B. van der Weerd, resp.
uit Makkum en Franeker ieder een vlieg
reis gewonnen naar Amerika. Deze reis
werd gewonnen in het kader van een
Stokvis-verkoopactie.
De zaken te Makkum en Franeker wer
den hierbij als zelfstandige zaken be
schouwd. Het toeval wilde dat beide ge
broeders ieder voor zich in aanmerking
voor deze prijs kwam.
De prijs bestaat uit een negendaagse
vliegreis naar Amerika, bedoeld als za
kenreis, waarbij o.a. een bezoek aan d?
wereld-tentoonstelling zal worden g"
bracht. O.a. worden verder bezoeken
gelegd aan Washington, New York
Philadelphia.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
van de mijnindustrie en voor de wijziging
van de industriële structuur van Zuid-
Limburg. In overleg met het bedrijfsle
ven zullen de regelingen worden getrof
fen voor de ontwikkeling en sanering
van midden- en kleinbedrijf.
Het beleid van de Regering blijft gericht
op versterking van de economische po
sitie van de landbouw en de visserij en
op verbetering van de levensomstandig
heden van de betrokken bevolkingsgroe
pen. De begroting biedt daarvoor grotere
mogelijkheden.
Met de invoering per 1 januari 1967 van
de arbeidsongeschiktheidsverzekering en
van een volksverzekering tegen zware
geneeskundige risico’s, streeft de Re
gering ernaar in de resterende kabinets
periode tot een voorlopige afronding te
komen van het sociale zekerheidsstelsel.
De daarvoor nog noodzakelijke wetsvoor
stellen zullen zo spoedig mogelijk worden
ingediend.
De Regering is er zich vurig van bewust
dat onze levensbelangen onverbreklijk
verbonden zijn met de wereldsituatie. De
toenemende onderlinge afhankelijkheid
der volkeren dwingt tot verdieping van
de internationale saamhorigheid. De
verschillende vormen van Europese sa
menwerking, waaronder de Benelux, ver
vullen daarbij evenzeer een onmisbare
functie als het Atlantisch Bondgenoot
schap.
De Regering hoopt vurig, dat de ge
vechtshandelingen tussen India en Paki
stan tot een einde zullen komen. Zij zal
daaraan als lid van de Veiligheidsraad
naar vermogen bijdragen. De toestand
in Vietnam, waar nog steeds geen oplos
sing is gevonden, die zowel de vrede als
de gerechtigheid kan dienen, blijft zeer
zorgelijk. Daar en elders in de wereld
zal de Regering haar medewerking ge
ven aan iedere eerlijke poging tot het
beslechten of voorkomen van geschillen.
Zij steunt het streven om in internatio
naal overleg tot spreiding van atoom
wapens tegen te gaan en te komen tot
een verantwoorde beperking der bewape
ning.
De waarborging voor de vrede, vrijheid
en veiligheid vereist, dat ons defensiebe
leid intussen onverminderd gericht blijft
op het leveren van een passend aandeel
in het Atlantisch verdedigingsstelsel.
De Europese Gemeenschappen maken
een kritieke tijd door. De economische
integratie van de zes landen wordt in
gevaar gebracht door de grote tegen
stellingen binnen de EEG over de poli
tieke aard en bestemming van de Ge
meenschap. Tezamen met andere lid
staten houdt Nederland vast aan de op
vatting, dat de opbouw van de Europese
Gemeenschappen moet worden voortge
zet op supranationale en democratische
grondslagen en dient te worden ingepast
in de Atlantische samenwerking. De Re
gering zal daartoe alle pogingen in het
werk stellen, in de hoop dat ook thans
de gerezen moeilijkheden overwonnen
zullen worden.
De zesde Engelse landingspoging ver
ijdeld.
worden daardoor evenzeer hogere eisen
gesteld. Reeds was het onontkoombaar
dat de uitgaven voor 1965 aanzienlijk
sterker stegen dan aanvankelijk was
voorzien. De Regering acht een verdere
verhoging voor 1966 alleen verant
woord, indien door een samenstel van
maatregelen een inflatoire ontwikke
ling van binnenlandse herkomst wordt
voorkomen en de verhoogde lasten
rechtvaardig worden verdeeld. Zij zal
hierop haar beleid richten.
De economische ontwikkeling van ons
land is in vele opzichten bevredigend.
Produktie en uitvoer vertonen een re
delijke groei, terwijl een hoog peil van
werkgelegenheid wordt gehandhaafd.
De betalingsbalans zal dit jaar waar
schijnlijk een overschot opleveren. Niet
temin geeft het voortduren van de op
waartse druk op de prijzen reden tot
zorg.
Het prijsbeleid zal daarom krachtig
worden voortgezet, zowel ter bevorde
ring van een evenwichtige economische
ontwikkeling als ter verdere verhoging
van het levenspeil. In samenhang hier
mede acht de Regering de totstandko
ming van langlopende collectieve ar
beidsovereenkomsten van grote beteke
nis. Zij verwacht, dat de Sociaal-Econo-
mische Raad door het uitbrengen van
een interimadvies in dit najaar, een bij
drage zal leveren tot een soepele over-
gang van de huidige naar nieuwe spel
regels voor de loonvorming.
Teneinde inflatie tegen te gaan wil de
Regering de noodzakelijke uitgaven
vermeerdering voor een belangrijk deel
dekken door belastingmiddelen. Deze
zullen zoveel mogelijk op minder nood
zakelijke goederen betrekking hebben.
De Regering zal voorstellen o.a. de be
lastingen op alcoholische dranken, ta
bak, personenauto's en minerale oliën
te verhogen. Daarnaast zullen de in
1954 en 1955 ingevoerde vrijstellingen
van omzetbelasting voor schoeisel ge
heel en voor textiel ten dele worden op
geheven. Tenslotte zullen de vennoot
schapsbelasting en de vermogensbelas
ting de laatste tijdelijk enigszins
worden verhoogd. Tegenover deze ver
hogingen zal een verlichting van de
loon- en inkomstenbelasting, groten
deels door toekenning van belasting-
spaarbrieven, worden voorgesteld. De
ze verlichting zal leiden tot een aan
zienlijke beperking van de stijging van
de belastingdruk, vooral voor personen
met een laag inkomen. De Regering
handhaaft de reeds vastgestelde verla
ging van de loon- en inkomstenbelas
ting per 1 januari 1967 en zal voorstel
len doen om met ingang van dezelfde
datum de belastingdruk voor ongehuw-
den te verlichten.
In de loop van dit zittingsjaar zal u
een nota worden voorgelegd, waarin de
grote lijnen van het economisch struc
tuurbeleid zullen worden aangegeven in
het perspectief van de te verwachten
economische ontwikkeling tot 1970.
Reeds thans zij erop gewezen, dat voor
de economische groei een verdere ver
hoging van het kwalitatieve peil van on
ze industrie nodig is. Dit vereist een ver
sterkte inspanning op het gebied van on
derzoek en ontwikkeling.
Binnenkort zullen de Kamers worden in
gelicht over de maatregelen, die de Re
gering nodig acht voor de aanpassing
Het was mij een vreugde, dat Suriname
en de Nederlandse Antillen bij de ver
loving van onze dochter Beatrix door
hun ministers-presidenten vertegen
woordigd waren. Ik verheug mij op
het bezoek, dat ik samen met mijn man
aan die landen ga brengen. De vriend
schap die de delen van het Koninkrijk
op zo gelukkige wijze verenigt, geeft
de Regering vertrouwen in de toekomst.
In geen land ter wereld is de beschik
bare ruimte per inwoner zo gering als
in Nederland. Bovendien groeit onze
bevolking snel. Hierdoor en door de
stijging van de welvaart die nieuwe be
hoeften schept, zien wij ons voor steeds
grotere problemen geplaatst. Deze pro
blemen doen zich in het bijzonder voor
op het gebied van de woningvoorzie-
ning, het verkeer, het onderwijs, de re
creatie en de volksgezondheid,
De bouwnijverheid toont gelukkig een
voortgaande groei vooral wat de wo
ningbouw betreft. Op grond van de be
reikte resultaten acht de Regering het
mogelijk en dus noodzakelijk, dat in
1966 de bouw van 125.000 woningen
wordt ter hand genomen. Daarmede zal
een beslissende fase worden bereikt in
de strijd tegen de woningnood.
De lange lijst van verkeersslachtoffers
herinnert er ons vrijwel dagelijks aan,
dat de verkeersonveiligheid krachtig
moet worden bestreden. Nu via het
rijkswegenfonds voor een reeks van ja-
ren meer middelen ter beschikking ko
men voor de wegenbouw zal, wanneer
bovendien het Ontwerp Wet Uitkerin
gen Wegen zal zijn aanvaard, de ver
snelling van de wegenbouw buiten de
steden verzekerd zijn. Ook voor de
problemen die het verkeer in en nabij
de steden oproept, tracht de Regering
spoedig oplossingen te vinden. Zij zal
vooral nagaan welke bijdrage het open
baar vervoer daarbij kan leveren.
De Regering ziet het als haar taak te
bevorderen, dat het onderwijs mede
door een verdergaande democratisering
zoveel mogelijk aan de veranderde
inzichten en omstandigheden wordt
aangepast. Een vernieuwing van de
Lager Onderwijswet 1920 zal worden
voorbereid. In het thans aanvangende
Met dankbaarheid denken mijn man en ik te.rug aan de ontvangsten, die wij dit
jaar in Uw midden mochten meemaken ter gelegenheid van de verlovingen van
onze dochters Beatrix en Margriet. Beatrix en Claus von Amsberg hopen in het
komende voorjaar in het huwelijk te treden; een officiële datum kan uiteraard
pas warden vastgesteld wanneer de Kijkswet, houdende toestemming tot het hu
welijk, zal zijn tot stand gekomen. Het ontwerp daartoe wordt U heden aan
geboden. Een dergelijk wetsontwerp voor het huwelijk van Margriet met Pieter
van Vollenhoven zal U in de loop van dit zittingsjaar bereiken.
Voortvarend weten-
