Noord-Vietnam vormt gevaar
voor
positie president Johnson
beter met elkaar vinden
I
il
Regeringspartijen kunnen het weer
r
hark
en
sjoch
Nog geen stappen in Rhodesië
Sukarno houdt zich nog steeds
op de vlakte
T
llllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllll
II1I
•v
«4
Gouden filmpjes
I» 4
us hjoed p p
to sizzen
VRIJDAG 26 NOVEMBER 1965
10 te JAARGANG
No. 92
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Contractprijzen op aanvraag
•ss
*Wt***?w^
Conferentie In de O.A.S.
t
«iir<r*4
0$
Vietnam.
Betaalde dienstplicht.
Indonesische BP.
Abonnementsprijs f 2.65 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. OSINGA N V„ Bolsward
Administraties en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18 30 uur 2660 of 2335
(05157)
Binnenhof. De regering zal zo zuinig mogelijk zijn. Met deze toezegging moest
de tweede kamer, die deze week het nieuwe financiële schema van minister Von
deling (financiën) besprak, tevreden zijn. En de kamer, met name de regerings
partijen, was dat ook. Vooral binnen de KVP, de grootste regeringsfractie, moest
daarvoor heel wat weerstand worden overwonnen. Een groot deel van de fractie
is niet zo gelukkig met het ambitieuze voornemen van de regering-Cals om de
achterstand op het gebied van wegenaanleg, woningbouw en onderwijsvoorzienin
gen zo snel mogelijk In te lopen. Een aantal KVP-ers meent, dat de grote uitga
ven van de regering al te gemakkelijk de inflatie nog in de hand kunnen werken.
Bij de jongste schriftelijke gedachtenwisseling tussen kamer en minister Vondeling
bleek, dat nog eens duidelijk.
AFSLUITING LAUWERSZEE
Als in 1969 de afsluiting van de Lau-
werszee tussen Groningen en Fries
land is voltooid, zal een opvangbekken
ontstaan voor de afwatering in het
Noorden. De Lauwerszee krijgt uit
wateringssluizen om het overtollige
neerslagwater af te voeren. Op het
werkeiland worden Inmiddels vorderin
gen gemaakt bij de bouw van de slui
zen. Deze zullen een afvoercapaciteit
hebben van 16.000 m3 per minuut via
3 groepen van 4 kokers met een totale
doorstroombreedte van 120 meter.
Het vlees van afgemaakte koeien, be
smet met mond- en klauwzeer werd aan
vankelijk vernietigd, maar gaat nu naar
de soldaten.
Voor 50 jaar werd besloten tot het weg
breken van de muren van de Blauw
poort, het doorgraven van het Rondeel
in de richting van de Makkumervaart,
de afgraving van het hoog Bolwerk, be
nevens het dempen van de haven achter
het Schilwyk. Deze werken werden uit
gevoerd door Siebe.
De mijnwerker Stienstra uit Bolsward
in de Staatsmijn Emmen door gevallen
gesteente geraakt. Aanvankelijk werd
gemeld: De ongelukkige is overleden.
Later kwam het bericht dat er kans is
op herstel.
Dagelijks vers taai S. I. Faber, Grote
Markt, Bolsward.
Ten val. De melkboer van ons dorp
de heer K. Bergsma te Pingjum, is
vrijdagmorgen bij het venten uitgele
den en ten val gekomen. Hij bezeerde
hierbij een been zeer ernstig. Het ge
volg is, dat hij niet meer bij de deuren
zijn melkprodukten kan aanbieden.
De huisvrouwen zijn hierdoor genood
zaakt de produkten zelf af te halen.
Hopenlijk geneest het been weer snel,
zodat veel ongerief wegvalt.
Taalvandalisme noemde burgemeester
Mr. J. A. Geukers dinsdagavond het
trachten van sommige mooie, oude
en eigen straatnamen om zeep te
brengen. Raar, maar helaas waar.
Folkloristisch motief. Nu de in aan
bouw zijnde flats centraal verwarmd
zullen worden is ’t niet strikt nood
zakelijk er schoorstenen in te bou
wen. Toch willen B. en W. die maar
handhaven. Ook met het oog op Sin
terklaas, is dit aan te besteden, al
dus een der raadsleden. Men verwacht
Sjoch, bij de elfstedenloop deze zo
mer te Bolsward gehouden is de vlag
van Beetsterzwaag, geplaatst in do
Bouke de Vriesstraat, in de hitte van
de strijd verloren gegaan. Wie heeft
zich over deze vlag ontfermd of wie
weet waar deze zich bevindt? Dat hij
zich melde.
Die gedachtenwisseling was op zich zelf
gezien een unieke gebeurtenis. Hoe zat
het allemaal ook al weer in elkaar? Mi
nister Vondeling presenteerde in septem
ber de miljoenennota. Hij kondigde daar
in de flats veel jonge gezinnen, zch
doende!
Egyptische duisternis heerste dins
dagavond in Sieswerd en een deel van
Hichtum. De elektrische verlichting
viel uit. Al tastend vond men het bed.
De volgende morgen werd het euvel
verholpen. Storm en sneeuw waren er
debet aan.
aanneemt. Communisme is geen buiten
landse, maar een binnenlandse bedrei
ging geworden en daar moet men zich
op voorbereiden, zo betoogt de Brazili
aanse president met instemming van
Washington.
Andere Latijns Amerikaanse landen zien
in het communisme niet het eerste ge
vaar, vandaar dat zij de O.A.S. vooral
zien als een werktuig om zich te be-
bij belastingverzwaringen aan met (op
jaarbasis) bijna één miljard gulden. Te
gelijk deelde hij de kamer mee, dat in de
plannen weinig viel te veranderen. De
kamer slikte het niet. De regeringspar-
schermen tegen te grote Invloed van de
Ver. Staten en vandaar dat zij ook niets
prijs willen geven van het beginsel van
de niet-inmenging. Zij betogen boven
dien, dat wat er aan communisme ont
staat, opgeroepen wordt door de verou
derde sociale en economische omstandig
heden, zodat niet leger en rechtse dic
tatuur, maar hervormingen het beste
antwoord op het communisme zijn.
In moai frommeske giet it moal
op ’t lést grif ou
Dan wurdt se fiersto meager
of fiersto grou
4e week november 1915
Mijn reis naar Israël was het onder
werp, waarover iemand uit Nijkerk in
Bolsward zou spreken. Maar het ging
niet door wegens de gladde wegen.
Jammer! Was de spreker wel geko
men, misschien had hij dan kunnen
vertellen over „mijn reis naar Bols
ward”.
heeft, geen plaats in GS. Dat zette
kwaad bloed. Mr. Aalberse, voorzitter
van de KVP, gooide olie op het vuur door
te verklaren, dat de beruchte kwestie
rond de brief van PvdA-fractievoorzit-
ter Nederhorst hierbij wel eens een rol
zou kunnen hebben gespeeld. Die ver
klaring is nu weer duidelijk terug ge
nomen.
Bargeioos Bargefenne Bargefenne
heeft met bargen(varkens) niets te
maken, vertelde ons iemand. Wie
houdt er nu varkens in de stad? Een
Barge” is een trekschuit (kijk het
woordenboek er maar op na). Waar
nu de Bargefenne is was vroeger het
eindpunt de „fin”, van de „barge”,
dus de bargefin. De volksmond maak
te er later bargefenne van.
Aardig bedacht maar of het waar
is? Weiland (dus ook huisdieren) wa
ren er vroeger zeker in de stad. Kijk
maar op de oude kaarten en denk ook
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Van de wal in de sloot, geraakte een
auto die in de „homeije” van Wybran-
da-State wilde keren. Oorzaak wel
licht: duisternis en gladheid. De
kraanwagen moest er aan te pas ko
men.
Premier Smith van Rhodesië, afgezet door de Engelse regering, heeft de Britse
gouverneur-generaal ontslagen en vervangen door een aanhanger, die met de re
gering wil samenwerken, nL zijn vice-premier. De toestand in Rhodesië is voor
het overige minder gespannen dan men na de uitroeping van de onafhankelijkheid
zou verwachten. In het binnenland is de negerbevolking, wier leiders merendeels
in verzekerde bewaring zijn, rustig gebleven en de blanke bevolkingsgroep heeft
gelaten de verhoging van de accijns op genotmiddelen aanvaard. In de Veiligheids
raad wordt nog gesproken over de te nemen maatregelen.
China nog geen lid van de V.N.
In de Ver. Naties is wederom het lid
maatschap van China aan de orde ge
weest. Zoals men weet, wordt China in
de Ver. Naties nog steeds vertegenwoor
digd door de regering van Tsjiang Kai-
sjek, die van het vasteland verdreven
zich op Formosa heeft weten te handha
ven. Elk jaar weer wordt een poging
gedaan om de zetel aan Formosa te ont
nemen en aan de regering in Peking toe
te delen. Een vijftien jaren geleden was
daarop wel enige kans van slagen, maar
toen kwam de oorlog in Korea en de ver
oordeling van communistisch China als
agressor. Hardnekkig houden de Ver.
Staten eraan vast, dat Peking geen
plaats in de volkerenorganisatie toekomt.
Daarbij speelt heel duidelijk een rol, dat
Tsjiang een Amerikaanse bondgenoot is,
over wiens grondgebied de Amerikanen
in geval van nood zullen kunnen beschik
ken.
Aangezien een lidmaatschap van Peking
de positie van Tsjiang in de Ver. Naties
ernstig zou bemoeilijken, wenst Was
hington de toegang van Peking zolang
mogelijk te blokkeren. Maar ieder jaar
komen er weer wat meer landen, die van
oordeel zijn, dat Peking in de Ver. Naties
behoort. Dit jaar waren er 47 voorstem
mers en 47 tegenstemmers (de rest
heeft zich onthouden). Aangezien bij de
ze kwestie een meerderheid van twee
derde geldt, is de situatie voor de Ame
rikanen nog niet verontrustend, maar
dat neemt niet weg, dat hun aanhang
toch slinkt.
Een nieuw grapje: hoe luidt de naam
van de leider van de Indonesische boeren
partij Antwoord: Boer Kroepoek.
Er zijn nog al wat mensen boos gewor
den (met name KVP-voorzitter Mr. Aal
berse) over de ongezouten taal van mi
nister Vondeling. De bewindsman trad
bij de presentatie van de miljoenennota
nogal streng op. Kort geleden heeft hij
de Nederlanders „koude kak” verweten.
Een minister mag dergelijke termen
niet gebruiken, menen de critici.
En zowaar, er zijn ook weer mensen die
zeggen, dat minister Vondeling een stijl
fout (taalkundig dan) heeft gemaakt.
Engeland heeft onmiddellijk sancties in
gesteld, o.a. door de invoer van tabak
te verbieden uit Rhodesië en door Rho
desië de voorkeursrechten van het Ge
menebest te ontnemen. Maar de Afri
kaanse landen vooral vinden deze maat
regelen absoluut onvoldoende. Zij eisen
behalve de mogelijkheid van militair op
treden een volledig embargo op de olie-
voorziening van Rhodesië, hetgeen bij
een waterdichte doorvoering bijzonder
ernstig voor Rhodesië zou zijn. De Afri
kanen beschuldigen Engeland ervan geen
ernst te maken met de maatregelen te
gen Rhodesië en zelfs van het voeren
van een vertragingstactiek. Zij hebben
hun ongenoegen o.m. tot uitdrukking ge
bracht door niet te verschijnen op de
ontvangst, die in het gebouw van de
Ver. Naties gegeven is ter gelegenheid
van het bezoek van prinses Margaret en
haar echtgenoot aan de Ver. Staten. Bo-
livië en Uruguay hebben een compromis
voorstel ingediend. Engeland overweegt
al een olie-embargo om aan de Afrikaan
se kritiek tegemoet te komen.
gebeurtenissen sinds begin oktober is ge
wijzigd. Maar onderwijl gaat de zuive
ring van de communisten voort. De vo
rige week zijn zij uit de overheidsdiens
ten verwijderd en het leger, als voor
naamste macht in de staat, slaat toe
waar het kan om zich van gevaarlijke
tegenstanders te ontdoen. Het grote
vraagstuk in Indonesië is op het ogen
blik de macht van Sukarno, die altijd
heeft gestreefd naar een evenwicht tus
sen communistische en militaire invloe
den, die hij tegen elkaar kon uitspelen.
Is Sukarno nu alleen nog maar een stro
man van de militairen, een symbool van
de nationale eenheid of heeft hij toch
nog meer kaarten?
Hij houdt zich voorzichtig op de vlakte
en het zou niet verwonderen, wanneer hij
zit te wachten tot het leger, dat politiek
minder begaafd is dan hij, ’n fout maakt
en hij misschien het leger kan splitsen.
Rusk, de Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, is op het ogenblik in
Rio de Janeiro, waar de ministers van de
Organisatie van Amerikaanse Staten
(O.A.S.) aan het vergaderen zijn. Te
voren had Rusk nog een bezoek aan en
kele Latijns Amerikaanse staten ge
bracht, waar de studenten blijk gaven
van hun anti-Amerikaanse gezindheid.
Washington ziet in de O.A.S. vooral een
werktuig om de communistische invloe
den op het westelijk halfrond in te per
ken. Vandaar dat het in het voorjaar in
de Dominicaanse republiek heeft inge
grepen, toen het meende, dat de com
munisten daar actief werden. Deze in
terventie heeft in Latijns Amerika veel
kwaad bloed gezet, ook al heeft Was
hington dan gedaan gekregen, dat zijn
troepenmacht zich een troepenmacht van
de O.A.S. kon noemen. Toen is ook het
plan gerijpt om een permanente troepen
macht van de O.A.S. te vormen, die zou
kunnen interveniëren, wanneer dat no
dig was. Bij de opening van de conferen
tie heeft de Braziliaanse president dit
plan opgenomen en dat verbonden aan de
wens, dat het Handvest en de gedach
ten over interventie wat gewijzigd zou
den worden en aangepast aan de nieuwe
vormen, die de communistische agressie
tijen, KVP en ARP, vielen over de te
hoge uitgaven en samen met de PvdA
waren zij tegen de voorgenomen her
invoering van de omzetbelasting op
schoenen en textiel. Minister Vondeling
beloofde, dat hij de zaken nog eens na
der zou bekijken.
Het resultaat van dit „strafwerk” leek
op het eerste gezicht niet erg bemoedi
gend. Door wat nieuw rekenwerk bleek,
dat op de diverse departementen zeven
tig miljoen gulden kon worden bespaard.
Dat leek niet zo veel op een totaal uit
gavenniveau van zo’n achttien miljard
gulden. Daarnaast maakte de regering,
door de bouw in de niet-woningbouw sec
tor wat te beperken, ruimte op de ka
pitaalmarkt voor extra staatsleningen
van vijftig miljoen gulden. Daarmee kon
op de aangekondigde belastingverhogin
gen 120 miljoen worden geminderd.
Minister Vondeling heeft voorgesteld de
omstreden omzetbelasting op schoenen
en textiel niet in 1966, maar een jaar la
ter te laten ingaan en dan slechts voor
de helft. Ook de belastingverzwaring op
bromfietsen is wat teruggenomen. Om de
rekensom toch sluitend te maken wor
den daarentegen de benzine-accijns en
de vennootschapsbelasting wat verhoogd
In het voorlopig verslag op de nota,
waarin minister Vondeling de bezuini
gingen aankondigde, gaf de KVP-fractie
uiting van teleurstelling over het naar
de mening van deze fractie nogal pro-
vere resultaat van het werk met het ro
de potlood. Gezegd werd, dat de minis
ter nog maar eens moest bestuderen of
niet nog verdere vermindering van de
staatsuitgaven mogelijk is. Minister Von
deling heeft dit afgewezen en deze week
nog eens in de tweede kamer verteld
waarom. Als er nog meer bezuinigd moet
worden komen belangrijke overheidsta
ken in het gedrang. Dan moet het beleid
worden omgebogen. En daarwillen, zo
merkte de minister terecht op, ook de
regeringsfracties niet aan meedoen.
Hadden regeringspartijen en met name
de KVP en ARP, toch op verder bezuini
gen aangedrongen en dat in de ferme
taal van een motie duidelijk gesteld, dan
zou inderdaad een kabinetscrisis zijn ont
staan. Daar leek men deze week bij na
der inzien toch weinig behoefte aan te
hebben. Met het aanvaarden van de be
lastingvoorstellen dóór de kamer heeft
het kabinet een prijzenswaardige over
winning behaald. Die overigens niet ge
makkelijk is bevochten, gezien deze voor
geschiedenis. Het heeft ook weer iets
verbeterd aan de verhoudingen tussen
de regeringspartijen, met name tussen
KVP en PvdA, die de laatste weken nog
al waren verslechterd. Een klein voor
beeld daarvan was de mededeling van
het dagelijks bestuur van de KVP, dat
naar het oordeel van de KVP ook de
PvdA een zetel zal moeten kunnen krij
gen in de gedeputeerde staten van Lim
burg. Bij de jongste samenstelling van
GS in Limburg kreeg de PvdA, die toch
een flink aantal stemmen in Limburg Het is óf „kale kak” óf „koude drukte”.
Te water. Bij het schoonmaken van
sloten bij de heer G. Giliam te Ping
jum is de slotmachine in een vaart
geleden. Het gevaarte was bijzonder
zwaar; pas na een aantal takels ge
probeerd te hebben, slaagde men er
in hem op het droge te trekken.
Proost. Proficiat aan de heer C. van
der Hoek uit de Pieter Tanjéstraat,
welke als winnaar van de prijsvraag
van het Gilde-Taveerne aangeb. door
Gilde van het Gouden Glaasje, wat el
ke zondagavond om 6 uur via Radio
Veronica wordt uitgezonden, 4 flessen
echte vaderlands gedistilleerd won.
Proost
De positie van Sukarno
In Indonesië heeft president Sukarno
zaterdag een redevoering gehouden,
waarin hij nadrukkelijk heeft vastgesteld
dat er geen sprake van is, dat Peking
welgezinde buitenlandse koers door de
In Vietnam nemen de gevechten in he
vigheid nog steeds toe. Er zijn nu voor
het einde van het jaar 200.000 man Ame
rikaanse troepen in het land en daar zul
len vermoedelijk volgend jaar nog
50.000 man bij komen. Over het algemeen
steunen de Amerikanen de politiek van
president Johnson wei, maar in de pers
begint toch een zeker onbehagen door te
schemeren, vooral omdat de regering
niet eerlijk blijkt te zijn in haar mede
delingen over de mogelijkheden van over
leg met Noord-Vietnam. Johnson heeft
in april van dit jaar wel verklaard geen
voorwaarden voor onderhandelingen
meer te stellen, maar het blijkt nu, dat
hij vorig najaar niet wenste in .te gaan
op polsingen van Hanoi via Thant, de
secretaris-generaal van de Ver. Naties.
Te zijner tijd kan deze kwestie voor de
president politiek gevaarlijk worden.
aan de Grote en Kleine Kampen. Bo
vendien barge is zeilschip geen trek
schuit en het moet worden uitgespro
ken als „barzje”. In de franse tijd
was het inderdaad mode allerlei fran
se woorden te gebruiken, maar de
kaart van 1829 noemt reeds duidelijk
Bargefenne, geen bargefin. Het „be
wijs” zou pas worden geleverd als er
in stukken van voor de trekschuittijd
de naam bargefenne opdook. Hoe dan
ook, een historische naam is het ze
ker.
Het dagboek van een gek weegt van
avond zwaarder dan het oordeel van
12 wijzen, aldus burgemeester Mr. J.
A. Geukers, die de raadsvergadering
in verband met de BIC-avond reeds
op kwart over zes had uitgeschreven.
Mis geraden, ondanks zijn Oldebarne-
veltse vermaning het kort te maken,
kwamen de vroede vaderen pas tegen
negen uur klaar.
De stijfselpot behoeft er heus niet bij
als men WAC-zegeltjes plakt. De
tong of een sponsje is voldoende. De
zegeltjes zijn na bevochtiging zelf-
plakkend. Neemt u de proef maar
eens.
Gaat dat zien. Firma De Haan doet
het maar met z’n Serviezen-show.
„Ook zijn er enkele nieuwe servies
fabrikanten aan toegevoegd”. Zijn er
ook vrouwelijke fabrikanten bij? Het
valt niet mee voor de fabrikanten tot
31 december a.s. in „de zaak voor
smaak” te showen. Eten ze uit de
hand? Het weer is te slecht anders
was ik vast een kijkje komen ne
men!
Niet volgens Bartjes. Het is ons niet
recht duidelijk, waarom Westergoo II
niet teleurstelde tegen Ferwerd (uit
slag 5 Va5%). Volgens Bartjes be
treft het hier een tiental wedstrijden,
’t kan dus hoogstens 55 zijn. Uw
correspondent maakt er wat van.
Overigens doet hij het in het alge
meen uitstekend.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
-
Hwal hal Qabe Skroar
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadecl, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
X' 1
Minister De Jong (defensie) heeft deze
week laten blijken, dat de verhoging van
de soldij, die voor 1967 is aangekondigd
niet gering zal zijn. In zijn memorie van
antwoord aan de tweede kamer over zijn
begroting verklaart de bewindsman, dat
in 1967 de dienstplichtigen een „reeël
maandelijks inkomen” zullen krijgen. Al
enige tijd wordt dit als niet meer dan
billijk beschouwd. De enige reden waar
om het niet eerder is gebeurd, is, dat de
schatkist de vele miljoenen, die met de
ze verbetering zijn gemoeid, nog niet
heeft kunnen opbrengen.
De KVP-minister van defensie had nog
meer belangrijke mededelingen. De
atoomonderzeeër, die Nederland wil
bouwen, zal 175 miljoen gulden kosten.
Dit nieuwe schip zal alleen als taak heb
ben de bestrijding van andere duikboten.
Strategische of tactische raketten ko
men niet aan boord. De onderhandelingen
met de Amerikaanse regering zullen nog
wel enige tijd duren. Amerika moet bij
de bouw van de Nederlandse atoom
onderzeeër helpen door de levering van
de kernvoortstuwing en de nodige tech
nische gegevens over de plaatsing daar
van in het schip.
