IS IN VIETNAM DE VREDE
IN ZICHT
Partijdigheid bij weergave
Kamerdebatten
hark
sjoch
President De Gaulle herkozen
en
Eindelijk compromis in kwestie
Bijlmermeer
Èjfe
VRIJDAG 24 DECEMBER 1965
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
T04e JAARGANG
No. 100
VRirOAGS
Contractprijzen op aanvraag
Wymbritseradeeï.
Pakistan.
Nadruk op China.
Rhodesië.
Nieuwe steden.
Premier
Wilson
heeft
met
Johnson
Even vrede in zicht.
Haast.
ar
Uitgave: A. OSiNGA N V^ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2451 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
gekomen, of is er toch sprake van een
misverstand
De geschiedenis zal het ons wellicht le
ren, maar zoals de zaken er nu voor
staan, lijkt de vrede nog niet veel nader.
Tenzij, en dat is ook nog een mogelijk
heid, er ondanks ontkenningen, toch con
tacten gaan groeien. Op het gevechts
terrein is daarvan weinig te merken. De
Vietcong heeft zelfs haar .terroristische
activiteit in de Zuidvietnamese hoofd
stad verhevigd.
partijdigheid zweemt figuurlijk uit hun
vel te springen.
De oplossing van mevrouw Van Someren
was echter niet ideaal. Dergelijke uit
zendingen zouden de belangstelling van
het publiek voor het parlement (een heel
DS. SILLEVIS SMITT HOUDT
PREDIKATIE BIJ HUWELIJK
De oud-hoofdvlootpredikant Ds. J. H.
Sillevis Smitt, die de predikatie zal
houden tijdens de plechtigheid van het
huwelijk van prinses Beatrix met de
heer Claus von Amsberg.
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bi) vooruitbetaling)
Giro 887926
vooral defensieproblemen willen bespre
ken en dat is ook wel gebeurd, maar de
kwestie-Rhodesië staat op het ogenblik
zo centraal in het Engelse denken, dat
dat toch de hoofdschotel is geworden.
Wilson moet tegen de vijandigheid van
de meeste Afrikaanse staten opboksen
omdat hij weigert geweld te gebruiken
voor het onderdrukken van de blanke
rebellie in Rhodesië. Enkele Afrikaanse
staten hebben de betrekkingen met En
geland al Verbroken en toen Wilson de
Algemene Vergadering van de Ver. Na-
tiets toesprak, verlieten de Afrikaanse
afgevaardigden uit protest de zaal.
Geruggesteund door Amerika heeft Wil
son nu een verbod op de invoer van olie
in Rhodesië afgekondigd. Dat was een
maatregel, waarvoor Wilson lange tijd
teruggedeinsd was omdat zijn conserva
tieve tegenstanders in Engeland deze
maatregel afkeuren. Er wordt ook een
luchtbrug ingesteld naar Zambia om dit
land onafhankelijk te maken van de
doorvoer over Rhodesisch gebied. Het is
een kostbare onderneming, maar een
Afrikaanse politieke noodzaak. Overi
gens schijnen de blanke Rhodesiërs zich
toch al wat meer zorgen te gaan maken
over hun economische toekomst.
In Parijs was even voor de verkiezing
de raad van de N.A.V.O. op ministers
niveau bijeen geweest in een zitting,
waarin de brandende kwesties van het
bondgenootschap, zoals de medezeggen
schap bij de kernbewapening, nauwelijks
besproken zijn. Wel valt te memoreren,
dat de Amerikaanse minister van defen
sie, Mc Namara, de bondgenoten ernstig
heeft gewaarschuwd voor de gevaren,
die de wereld van de kant van China
dreigen. Hij wekte op tot begrip voor
de Amerikaanse politiek in Vietnam, die
is gericht op het tegenhouden van de
rode, Chinese vloedgolf.
De Chinezen, aldus Mc Namara, zullen
in 1967 kunnen beginnen met de produk-
tie van raketten en vermoedelijk zullen
zij in 1975 een volwaardige atoommo-
gendheid zijn met intercontinentale ra
ketten. Chipa heeft het grootste land
leger van de wereld met'2.3 miljoen man
schappen. De strategie van de Chinezen
bestaat daaruit, dat zij in een reeks
guerrilla’s geleidelijk aan Azië, Afrika
en Latijns-Amerika in hun macht krij
gen. Dat zou de defensie van de NAVO
ernstig bedreigen, al£ Mc Namara, die
daarmede aangaf, dat volgens hem de
NAVO zijn gezichtsveld buiten het eigen
lijke NAVO-gebied moet uitbreiden.
Het Amerikaanse streven is de NAVO
in eerste instantie meer in de oorlog in
Vietnam te betrekken. Dat zou tevens
een overbrenging van manschappen uit
Duitsland naar Vietnam vergemakkelij
ken.
Deze Amerikanen zouden dan niet aan
de NAVO onttrokken worden, maar op
een ander front a.h.w. N.A.V.O.-dienst
doen. Maar de andere N.A.V.O.-landen
hebben zich niet achter de Amerikaanse
politiek gesteld. In het communiqué
wordt slechts gesproken over „consulta
ties over de problemen, die voortvloeien
uit de politiek, die de volksrepubliek
China volgt”.
Bij de verkiezingen In Frankrijk heeft president De Gaulle In de tweede ronde,
toen hij het alleen tegen Francois Mitterrand moest opnemen, zondag de over
winning behaald. De opkomst was maar Iets kleiner dan twee weken tevoren, toen
De Gaulle 44 pet. van het aantal stemmen kreeg tegen Mitterrand 32 en de chr.-
democraat Lecannet 15 pet. Een goed miljoen stemmen was toen ook uitgebracht
op de uiterst rechtse antl-gaulllst Tixier-Vignancourt, die zijn kiezers daarna
aanried op Mitterrand te stemmen. Lecanuet had slechts aangeraden niet op De
Gaulle te stemmen, hetgeen algemeen opgevat werd als een aansporing blanco
te stemmen of niet op te komen. Dat advies is niet opgevolgd. Wanneer men
aanneemt, dat de meeste rechtse extremisten van Tixier op Mitterrand zijn over
gestapt, blijkt uit de cijfers, dat Lecanuets aanhang zich ongeveer gelijkelijk
verdeeld heeft tussen De Gaulle en Mitterrand.
DS. KATER ZEGENT HUWELIJK IN
Ds. H. J. Kater, die donderdag 10
maart het huwelijk zal inzegenen van
prinses Beatrix met de heer Claus von
Amsberg.
De Gaulle is gekozen met 55 pct. van
het aantal uitgebrachte stemmen. Dat
is nog geen overwinning om bijzonder
trots op te zijn, maar het zou verkeerd
zijn te menen, dat dit aan de machts
positie van De Gaulle iets afdoet, en dat
hij tegenover zijn bondgenoten iets in
schikkelijker zal worden. Hij blijft vast
houden aan zijn inzichten over Europa,
hij blijft een politieke unie wensen, die
het militaire beleid als een georganiseer
de solidariteit van de Zes ziet, zonder
dat gerept wordt over de noodzakelijke
functie van de N.A.V.O. in de Westelijke
wereld.
Het liberale tweede kamerlid mevrouw Van Someren-Downer heeft bij de be
handeling van de begroting van minister Vrolijk (cultuur, recreatie en maat
schappelijk werk) een verrassend idee gelanceerd. Helaas voor haar werd het
direct door de minister weer in de grond geboord, maar dat doet hier verder
weinig ter zake. Mevrouw Van Someren stelde voor een „parlementaire om
roep” in het leven te roepen, die telkens als er een kamervergadering is geweest
’s avonds via de televisie samenvattingen van zo’n twee tot drie minuten geeft
van wat elk kamerlid heeft gezegd. Zij kwam met dit idee omdat zij meende dat
de huidige omroepen veel te partijdig zijn in hun weergave van de kamerdebatten.
Verschijnt DINSDAGS en
tere zaak) aanwakkeren, meende zij.
In de wandelgangen werd zij echter ge
wezen op twee factoren, die zij kenne
lijk over het hoofd had gezien: kamer-
leden zijn niet gewoon om hun redevoe
ringen in drie minuten samen te vatten,
dat loopt al snel tot eeh half uur uit en
ten tweede, ook al zouden zij daarin
slagen, dan zouden het toch heel saaie,
langdurige uitzendingen kunnen worden.
Het voorbeeld lag voor de hand: bij de
begroting van minister Vrolijk waren er
maar liefst twintig kamerleden, die hun
zegje naar voren wilden brengen. Dat
betekent volgens het systeem van me
vrouw Van Someren al snel een uitzen
ding van een uur.
Nu is het wel zo, dat het departement
van minister Vrolijk een welhaast on
overzichtelijke hoeveelheid verschillende
onderwerpen beheert. Om enkele veel
besproken zaken te noemen: radio- en
televisie, sport, bejaardenzorg, open
luchtrecreatie. Aan minister Vrolijk leek
het te zijn toevertrouwd dit allemaal
kort en bondig uit de doeken te doen.
Hij is lange tijd journalist geweest en
moet het kort formuleren dus gewend
zijn.
Niets bleek minder juist. De bewindsman
had afgelopen maandag maar liefst vier
uren nodig om een antwoord uit te spre
ken op de opmerkingen van de kamer.
Er waren kamerleden, die duidelijk
moeite hadden om geen inktpot naar de
bewindsman te smijten als teken dat hij
moest ophouden.
De minister zag dat zelf ook wel. Hij
zei: „Ik merk, dat er kamerleden zijn,
die het kennelijk schandalig vinden, dat
ik zoveel tijd opvraag voor mijn eigen
departement”. Hij kwam met een zwak
excuus: „De kamer moet bedenken dat
het de eerste keer is, dat zoveel onder
werpen bij elkaar aan de orde komen”.
De kamervoorzitter, mr. F. van Thiel,
schorste halverwege de rede van de mi-
nister de vergadering. „Om de minister
even op adem te laten komen”, verklaar
de hij. Het was een fijn steekje onder
water.
Vernietigender was het oordeel van me
vrouw Van Someren. Die zei na de uren
lange rede van de minister: „Nu weet
ik waarom de bewindsman tegen mijn
plan is om de redevoeringen samen te
vatten”. Daarmee nam zij wraak op de
wijze waarop minister Vrolijk haar plan
had verworpen. De bewindsman had ge
zegd, dat hij enkele reacties had ge
hoord, die er op neer kwamen, dat het
toch maar oervervelende uitzendingen
zouden worden.
„Daar ben ik het wel mee eens”, voegde
hij daar stekelig aan toe.
Even leek er vorige week vrijdag de mo
gelijkheid te bestaan, dat de vrede in
Vietnam een stapje dichterbij was ge
komen. Het Amerikaanse departement
van buitenlandse zaken deelde mede een
brief te hebben ontvangen van Fanfani,
de Italiaanse minister van buitenlandse
zaken, die voorzitter van de Algemene
Vergadering van de Ver. Naties is. In
deze brief maakte Fanfani melding van
mededelingen van twee landgenoten, o.a.
van La Pira, de bekende linkse chr.-
democratische oud-burgemeester van
Florence, die bij een onderhoud met Ho
Tsjiminh, de leider van Noord-Vietnam,
de stellige indruk hadden gekregen, dat
Ho bereid was op basis van de akkoor
den van Genève van 1954 onderhande-
lingen te openen. Er zou uit zijn woor
den gebleken zijn, dat hij niet meer de
eis stelde, dat het vertrek van de Ame
rikaanse troepen uit Vietnam een voor
waarde voor welk gesprek dan ook was,
zoals dat tot nu toe het geval was ge
weest.
Maar zaterdagmiddag verklaarde Noord
Vietnam al, dat er geen sprake van be
reidheid tot onderhandelen was. Men
tast nu in het duister over wat er zich
in werkelijkheid heeft afgespeeld. Heeft
La Pira alles wel goed begrepen? Hij
blijft het volhouden. Is Ho teruggekrab
beld, nu het voortijdig aan het licht is
Tinga zal op het ogenblik, dat u deze
krant leest, het café reeds ontruimd
hebben en naar Oosterwierum ver
trokken zijn. Wij wensen de twee
nieuwe bewoners veel sterkte en bij
zonder veel inzicht toe, want een ca
fetaria is geen dorpscafé.
Reclame. Jazeker, wij krijgen soms
nog onbetaalde reclame. Ds. Mulder
van Warga riep bij het binnentreden
van een bepaald iemand, dat hij de
bijeenkomst eventueel nog in de
Baarderadeelkrant kon volgen. Lees
die krant! riep hij met onvervalst
enthousiasme. Die dominee niet?
Tsjerkestim. Ds. Brink heeft als ti
tel voor het kerkblad van Huins e.o.
„Tsjerkestim” gekozen. Men kan ’t
voor twee gulden in het jaar bij de
kerkeraad bestellen.
Leer om leer. Enkabé-kruidenier J.
Zoodsma te Arum was bezig per au
to zijn klantenkring te bedienen, ’t
Jongste zoontje was met vader mee,
toen ze op Baarderburen waren deed
Zoodsma de deur op het slot waar
het kleine kindje zat. Toen de vader
weer bij de klant vandaan kwam en
in de wagen wou stappen, lukte dat
niet
Vooral de liberalen die geen omroep
hebben die nauw met hen verwant is
(dit in tegenstelling met de socialisten,
k.v.p. en prot.-christelijke partijen), vol
gen nauwgezet de politieke t.v.-uitzen
dingen om elke keer als de inhoud naar
Bolswards Nieuwsblat
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
kerkdienst vond meer bijval
meer nog, men meende, het moest
ter zijner tijd nog eens worden her
haald. Niet in Huins, maar in Mant-
gum of Deersum. Oudejaarsavond
leek een geschikte dag, maar men
vond een heel elegante oplossing.
Ds. Brink kon best om kwart voor
zeven in Deersum beginnen en kon
dan mooi om acht uur in Mantgum
voorgaan, terwijl Huins, nee niet
Domine Brink, maar een andere do
minee vroeg, die uit Leeuwarden
komen moet.
Goed voorbeeld. Wist u, dat de vrou
wenvereniging te Tjerkwerd een
flink bedrag voor herstel van het
uurwerk in de toren heeft gegeven
en dat op die b.g. Herv. vrouwen
vereniging ook vrouwen van de Ge-
ref. en R. K. Kerk medewerken, tot Het kleine jongetje had naar vaders
voorbeeld nu de deur aan de binnen
zijde op slot gedaan. Hij kon nog
niet begrijpen, waarom zijn vader
allerhande tekens gaf om in de au
to te komen en had geweldige pret
om zijn vaders „meneuvels”. Het
werd een latertje voor de kruidenier
want er werden allerlei dingen ge
probeerd, maar de deur kwam niet
los.
Ten einde raad. Het kindje was te
klein om door te hebben wat er ei
genlijk aan de hand was. Ten einde
raad werd er maar een ruit ingesla
gen. Het was een dure morgen, glas
schade, veel tijd verloren en kindje
mag voorlopig niet meer mee.
lot ziens, dit was Hark en Sjoch.
De kamer heeft deze week eindelijk een
streep gezet onder een zaak, die de ge
moederen heel lang heeft bezig gehou
den: de Bijlmermeer. Dit is een groot ge
bied in de nabijheid van Amsterdam,
waar in de komende jaren een zeer
groot aantal woningen moet worden ge
bouwd.
De vorige minister van binnenlandse za
ken, de heer Toxopeus, wilde van de
Bijlmermeer 'n aparte gemeente maken.
De tweede kamer was het daarmee niet
eens en wilde het gebied yian Amster
dam geven met als motief dat een grote
stad als Amsterdam veel beter voor de
woningbouw zou kunnen zorgen dan een
gloednieuwe, jonge gemeente. Het gaf
aanleiding tot enkele felle botsingen tus
sen de kamer en minister Toxopeus.
De minister ging uit van een andere fi
losofie. Hij wilde geen grote miljoenen
steden in Nederland, maar tamelijk grote
steden met daarom heen een reeks van
niet al te zwakke randgemeenten. Dat
zou de bestuurbaarheid van de gemeen
telijke samenlevingen ten goede komen,
meende hij. Nieuwe steden zouden daar
om naast de bestaande moeten worden
geschapen. De Bijlmermeer zou een van
hen moeten zijn.
De kamer is daarmee niet accoord ge
gaan. Er kwam tenslotte een compromis
tot stand, dat deze week werd verdedigd
door de opvolger van de heer Toxopeus,
minister Smallenbroek.
De Bijlmermeer komt nu tot 1978 bij
Amsterdam om de hoofdstad de gelegen
heid te geven het gebied vol te bouwen
en er de nodige woonruimte te schep
pen voor dé Amsterdammers die in de
hoofdstad geen huis meer kunnen krij
gen. Tegen 1978 moet dan opnieuw wor
den beslist wat er met de Bijlmer moet
gebeuren.
De liberale fractievoorzitter, mr. Geert-
sema, zelf burgemeester van een rand
gemeente (Wassenaar), liet er weinig
twijfel over bestaan wat er volgens hem
tegen die tijd gebeurt. „Nu bouwt men
niets anders dan een nieuwe Amster
damse wijk. Er bestaat geen twijfel over
of die wijk zal altijd Amsterdams blij
ven. Het is de meest belabberde oplos
sing”, zei hij. De liberalen waren de eni
gen, die tegen het compromis stemden.
Om nog een andere reden was een aan
tal kamerleden boos op de lange rede
voering van de minister. De vergadering
werd op maandag gehouden. De maan
dag is een heel ongewone dag om bijeen
te komen en daardoor voor de leden van
de kamer veelal een gelegenheid wat bij
te komen van de vermoeienissen van ’t
weekeinde, waarin zij talloze vergade-
Het is de afgelopen dagen druk geweest
in Washington. President Johnson heeft
eerst president Ajoeb van Pakistan ont
vangen, daarna premier Wilson en ten
slotte bondskanselier Erhard.
Sinds Pakistan (nu al enkele jaren)
vriendschappelijke betrekkingen met
China onderhoudt, zijn de betrekkingen
tussen Pakistan en de Ver. Staten sterk
bekoeld. Dat werd afgelopen zomer nog
erger, toen Johnson bij het uitbreken
van de oorlog om Kasjmir de hulp aan
Pakistan en India stopzette.
Het huidige bezoek schijnt er wel toe
te hebben bijgedragen, dat Ajoeb en
Johnson elkaar beter begrijpen. Ajoeb
heeft Johnson duidelijk gemaakt, dat de
goede betrekkingen met China niet te
gen de Ver. Staten zijn gericht en John
son van zijn kant heeft Ajoeb verteld,
dat de militaire hulp van Amerika aan
India nooit bedoeld was als gericht tegen
Pakistan, maar wel als een middel om
India in staat te stellen aan Chinese
druk het hoofd te bieden. Over de kwes-
tie-Kasjmir is uiteraard ook gesproken
zonder dat men een stap verder is ge
komen.
ringen moeten bijwonen en spreekbeur
ten vervullen.
Deze week was het nodig om op maan
dag te vergaderen omdat nog voor kerst
mis enkelebelangrijke zaken moesten
worden afgehandeld. Daarvan was de
begroting van minister Veldkamp (so
ciale zaken), met als belangrijk onder
deel het loonbeleid. Nu het niet zo best
loopt tussen werkgevers- en werknemers
organisaties was het zaak dit onderwerp
nog voor de kerst en voor de vakantie
af te handelen. In zo’n haastige stem
ming deed de minister er verkeerd aan
om zo langdradig te zijn, aldus het com
mentaar in de wandelgangen van de
kamer.
voorbeeld voor andere dorpen?
Kras. Wist u, dat een boer uit Tjerk
werd deze herfst op schaatsen tussen
zijn melke koeien op hun drinkwa
ter reed? En een 14 dagen later
weer begon te grasmaaien en dit
produkt op te voeren?
En dat bij een andere veehouder een
ram zich spiegelde in de mooie spie
gelruiten van de boerderij, dacht
daar een tegenligger te ontdekken
en aldus met een kopstoot door de
ruit achter de kachel ontdekte, dat
hij fout was?
Café werd cafetaria. Het lijkt ons
niet goed, overhaaste conclusies te
trekken nu café Tinga te Huins een
andere naam zal krijgen. De familie
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Het is maar in naam. Wij werden op
gebeld door een juffr. uit Bolsward
die ons een gewaardeerde tip gaf. Ik
vind Sljocht en Rjocht zo leuk zei
ze. Die rubriek blijft toch wel be
staan? De volgende dag stopt voor
onze woning een fiets. Het was de
heer O. D. die zei; Ik heb een ge-
boortelepel voor Sljocht en Rjocht.
What’s in a name? vroeg Shake
speare.
Het antwoard ligt voor de hand. Ne
gentienhonderd zes en zestig wordt
het Gysbert Japiksjaar. Zijn zins-
spreuk Rjocht en Sljocht is dan op
aller lippen en dat werpt de schaduw
blijkbaar al vooruit.
Wat de geboortelepels betreft. De
aanmeldingen stromen nog steeds
binnen. Recordhouder van de oudste
lepel is momenteel de heer Popma
van Gaast. De zijne is 200 jaar.
De Friese boezem zwelt nog steeds.
Provinciale waterstaat belde ons zo
juist op toch dringend te verzoeken
niet meer te malen. Doet men dit
toch, dan zullen verschillende polders
onderlopen met alle narigheid van
dien.
Het is wel erg. Wist u b.v. dat er
tussen 21 juni en 21 dec. 183 da
gen zijn? En dat het daarvan 82 da
gen min of meer heeft geregend en
10 dagen gesneeuwd? Dat de hoog
ste temperatuur deze zomer 29 gra
den was en wel op 5 augustus. Dat
de temperatuur op 5 juli 11 graden
was en 18 december ook 11 graden?
Dat op 8 november de temperatuur
14 graden was en in de nacht van 15
op 16 november de temp. 10 graden
onder nul was en dat van 13 tot 20
november de temperatuur niet boven
nul is geweest?
Samenwerking. Ds. Brink heeft te
Huins de jeugdcatechisatie weer
nieuw leven Ingeblazen. De gezamen
lijke kerkdiensten vormt nog ’n om
streden punt. Huins had reeds zo’n
fes*
