Bolsward heeft krap
sluitende begroting
Kt
Gysbert Japiks
Voor buitengewone werken nauwelijks ruimte
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
de Marlinytoer
Fan
r*
1603-1666-1966
Zilveren filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Financiële toestand niet slecht, maar vooruitzicht
is geen rozengeur en maneschijn
1
Ui
w
Br
w
DINSDAG 1 FEBRUARI 1966
105e JAARGANG
No. 9
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Hij
t
•4
Gysbert - om
froed en from
gol en goed
seit és hjocd:
De eerste oplage van Sil de strandjutter
Tj. de J. is uitverkocht.
De heer E. Bolta te Bolsward arriveer
de met twee zijner gezellen op de elf
stedentocht reeds om 8.35 uur te Leeu
warden.
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
le week februari 1911
DE VVETTERSNOAD FAN 1955
Sa’t it nou liket, sil it net lang mear
duorje of de lannen komme mei gau-
wens üt it wetter v’ei. Teakesyl hat al in
dmmannich stilstien, omt it peil sa fier
sakke wie, dat it gjin sin hie dér mei
troch to gean. Mar it gemael bliuwt bi-
driuwsklear om sadré it teiwaer troch-
set en der dus rylik wetter forwachte
wurde kin, daliks wer oan to pakken. Sa
to sjen is it hege wetter dus foarby, mar
it seit himsels, dat de saek seis jit lang
net foarby is. Alderearst sil jit bliken
dwaen moatte, hoe slim de lannen en di
en bakeropleiding te verhogen van 4
tot 10 cent per inwoner.
Het belangrijke werk dezer vereniging
ook voor onze gemeente, erkennende
achten B. en W. het thans op grond
van de begrotingsuitkomst niet verant
woord het verzoek in te willigen. Een
verhoging van het thans toegekende
subsidie van 4 cent per inwoner tot een
bedrag van f 500,totaal achten zij
een zekere tegemoetkoming aan het
verzoek, waarom zij voorstellen de ra
ming te verhogen met f 150,
Door de verenigingen voor uitzending
van kinderen naar vakantiekolonies is
een hoger subsidie gevraagd in verband
met de gestegen verpleegkosten. Dit
nuttige werk in het belang van de
jeugd moet zeker worden voortgezet.
Momenteel bedraagt het subsidie f 2,50
per verpleegdag met een maximum van
40 dagen per kind. B. en W. stellen
voor het bedrag te stellen op f 3,75.
Op grond van de uitgaven over de bei
de voorgaande jaren behoeft daardoor
echter het geraamde bedrag niet te
worden verhoogd.
De culturele commissie adviseert voorts
het subsidie voor de beide muziekkorp
sen Schutterij en Oranje met
50 te verhogen en te brengen op
f 1500,— per jaar. B. en W. achten het
culturele belang van deze instellingen
voor de gemeente door de zelfwerk
zaamheid van de leden van groot be
lang en willen daarom het advies over
nemen.
Naar hun mening moet dan evenwel de
muziekvereniging Hollandia, welke wel
De begroting voor de dienst 1966, welke B. en W. de Raad van Bolsward hebben
aangeboden, vertoont een gering batig saldo, is dus z.g. „sluitend”.
Hoewel dit op zich zelf gunstig is kan niet worden gesteld, dat de toekomst op
financieel gebied rooskleurig is.
De financiële positie van de gemeente Bolsward kan evenwel niet ongunstig
worden genoemd. De vlottende schuld, welke maximaal 25 van het totaal
der uitgaven van de begroting mag bedragen, beloopt per 1 januari slechts
f 118.207,of van het totaal der uitgaven 2,9 De vaste schuld bedraagt
f 18.255.266,42, terwijl het restant van de nog niet af geschreven kapitaalsuitgaven
voor z.g. niet-produktieve werken, dus niet die voor de woningbouw en de be
drijven, industriehallen enz. bedraagt f4.158.460,26. Deze bedragen, omgerekend
per inwoner geven een cijfer van f 2063,32 voor de totale schuld en f 470,22 voor
de z.g. Inproduktieve schuld, welke cijfers volgens Informatie liggen beneden
het landelijk gemiddelde.
huzen, dy’t yn it wetter stien hawwe,
sille folie skea oproun hawwe. Op tal
fan plakken hawwe de lju greate kosten
makke om it wetter to kearen en as it
net mear to kearen wie, om minsken en
fé in hinnekommen t_> jaen.
Né, de saek is jit lang net ütiten. En de
fraech hwa én hwat hjir de skuld fan
wie, haldt folie hollen en herten dwaen-
de.
It is net sa slim to bigripen, dat de boer,
dy’t hjir mei pleats en lan de dupe fan
wurden is, hjir oars foaroer stiet as de
bütensteander. Men moat it mar mei-
makke hawwe, hwat soks bits jut; de
boeren om Snits hinne, soene jo der
alles fan fortelle kinne. Mar ek sokke
swiere omstannichheden jowe net it
rjucht om mar biskuldigingen to uterjen,
dy’t net wier binne. Feiten bliuwe fei
ten, ek al bringe se folie leed. En dan
moat men bigjinne mei it bigjin. Heal
novimber wie it peil fan de Fryske boe
zem oan de lege kant. Hja wie leger as
15+ simmerpeil. Dat peil moat men
oanhélde omt oars de skipfeart biswie-
ren ünderfynt en yn normale omstan
nichheden jowt dit ek gjin inkeld bi-
swier. It is dus net wier, dat it wetter
al fierst to heech stie, doe’t it reinen bi-
goun. Yn it twadde plak wiene de waers-
omstannichheden sa min as men it sel-
den tsjinkomt. Net allinnich it kwantum
reinwetter, mar de almar opstouwende
wyn üt deselde rjuchting makke, dat it
wetter al heger kaem. Dyselde wyn wie
ek de oarsaek, dat de séslüzen net spuije
koene, sadat men op Teakesyl allinnich
oanwiisd wie. Op 25 novimber wie de
De oproeping voor persoonsbewijzen be
gint in maart. Zorg tijdig voor uw foto’s
Atelier Elzinga, Bolsward.
wordt gesteund door het gelijknamig
bedrijf, uit waardering voor hetgeen
deze vereniging voor haar leden bete
kent, ook een subsidieverhoging van
plm. 50 worden toegekend.
B. en W. stellen daarom voor Hollandia
te subsidiëren met f 400,
Een vorig jaar is besloten het schema
opgesteld door de afdeling Friesland
van de Vereniging van Nederlandse ge
meenten, voor de subsidiëring van het
Frysk Orkest door de gezamenlijke ge
meenten te volgen. De’ exploitatie-uit-
gaven van het orkest zijn door de in
getreden loonronden sterk gestegen,
zodat Bolsward als subsidie wordt aan
gemerkt voor f9668,
De continuïteit in het beleid vraagt dat
aan deze richtlijn wordt vastgehouden
en tot verhoging van het subsidie wordt
overgegaan.
Aan de stichting Sudergoa is een sub
sidie toegekend van 15 cent per inwo
ner. In verband met het omvangrijker
wordend onderzoek, het uitwerken van
deze gegevens en de hogere kosten voor
jaarwedden vraagt het bestuur thans
25 cent per inwoner.
B. en W. achten voor een juiste ont
wikkeling van Z.W. Friesland en het
zich hierop instellen van de bevolking
het werk van deze stichting nuttig en
ook voor Bolsward van belang, waar-
zij voorstellen dit verzoek toe te
de post te verhogen met
dizze omstannichheden it wetter lyk-
wols baes wurden. Dan wie de boezem
jit fierder oproun en soe it faeks op oa-
re plakken bard wêze, mar deründer
flein wiene se al. Mei Teakesyl is in ek-
stra hege wetterstan net to kearen, dat
wie algemien bikend. Dêrom is men drok
mei it twadde gemael dwaende en ek
dat is jit net genóch. Earst as de Lau-
wersé folslein meidwaen kin oan de ünt-
wettering, dan kin men op in reedlike
wize dizze dingen foar komme. Dit jier
komt it gemael to Staveren klear en by
it Ryk wurdt oan ien tried wei hammere
op de Lauwersséwurken en de forbre-
ding fan de tafierkanalen. De biperkte
finansiële middels fan de provinsje
meitsje, dat men dizze kostbere wurken
net üt eigen büse bitelje kin en dus nei
den Haech moat om stipe. Krekt mei
dat twadde gemael is der in aparte bi-
lêsting lein op alle eigendommen (for-
heging fan de grounlêsten) om it ear-
der klear to krijen. Mar dér is ek raer
guod oer opjown. En nou is it tige spi-
tich, dat wylst men dwaende is om de
saek roun to krijen, krekt dizze winter
alles gearspant om sjen to litten, hoe
mal it wetter hüshülde kin as letterlik
alles tsjinsit.
Dat it jin oandeart soks ünderfine to
moatten, der is alle reden foar, mar yn
it wylde wei mei forwiten roun to smiten
is ünbinlik foar de lju, dy’t letterlik al-
ieg dien hawwe, om slimmer ünheil foar
to kommen.
Fangt de fleande Krie aerne aet,
Yen dy sit dy krijgget naet.
Taljochting: Dizze spreuk üt it „hüs-
mannepetear” tusken Sjolle Kreamer en
Tetke, is sünt in krante „De Fleanende
Krie”, hjit en dizze rigels as motto fiert,
tige bikend wurden. In krie is yn it
Hollansk in „kraai” en net in „roek”.
Hoewol dizze fügels in bulte op elkoar
lykje is it uterlik en binammen de lib-
benswize fan de krie en de roek hiel
oars. In krie libbet b.g. yn pearen, in
roek yn koloanjes, b.g. yn it Raerder
bosk.
Uitgave: A. J. OS1NGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactic-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
In de Nederlandse arbeidsdienst zullen
boer en burger, student en arbeider,
schouder aan schouder in goede kame
raadschap bouwen aan de toekomst van
ons dierbaar vaderland.
Advertentieprijs: 15 cent per min
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
ontbreken van werkgelegenheid voor
personen in de leeftijd van 20 tot 50
jaar.
Ten aanzien van de culturele sector kan
worden vermeld, dat het spbrtvelden-
complex dit najaar in gebruik kan wor
den genomen. De plannen voor de ac-
comodatie kleedgelegenheden, kan
tine enz. zullen dezer dagen ter in
zage worden gelegd. Op dit plan wordt
bereids met voorrang rijkssubsidie aan
gevraagd en hopelijk zal deze tijdig
worden verleend, waarna met de bouw
een aanvang zal worden gemaakt.
Voor het zwembad is het vorig jaar
subsidie aangevraagd uit de daarvoor
aangewezen fondsen. B. en W. hopen
dat het mogelijk zal zijn dit jaar de
toezegging voor het subsidie tot het
vereiste percentage te ontvangen, zo
dat de plannen voor de bouw verder
kunnen worden uitgewerkt.
Vermeld dient nog te worden de dit
jaar in Bolsward te houden Gysbert
Japicxherdenking, waarvoor thans door
de provinciale- en de plaatselijke com
missie de plannen worden afgerond.
Door B. en W. wordt verder gewezen
op de gunstige werking van de Alge
mene Bijstandswet voor een groot aan
tal personen. Uit de cijfers van de be
groting kan de stijging van de uitga
ven in deze sector blijken. Deze uit
gaven, die wel een belangrijke rol spe
len in het gemeentelijk budget, vormen
in wezen niet de hoofdzaak. Wat be-
langrrijk is is het bieden van hulp vol
gens objectieve maatstaven met inzicht
in de persoonlijke omstandigheden van
degene, die geholpen wordt.
In dit opzicht heeft de dienst in het
jaar, dat de Algemene Bijstandswet in
werking is, belangrijke diensten ver
richt door bij het nemen van beslissin
gen voor te lichten vooral over de ver
antwoordelijkheid van B. en W. zonder
daarbij de verantwoordelijkheid van de
hierbij betrokken personen te vergeten.
Het aantal aanvragen neemt steeds toe,
waarom een derde kracht voor deze
en 50 autoboxen kunnen worden ge
bouwd. Inmiddels wordt voortgang ge
maakt met de plannen voor het uitbrei
dingsplan Eekwerd.
Aan twee saneringsplannen wordt thans
in de behandeling bij het college voor
rang verleend, n.l. Grote Kampen en
Elandslaagte. De plannen hiervoor zul
len de Raad binnen niet te lange tijd
bereiken.
Het verkeersvraagstuk biedt technisch
momenteel naar de mening van B. en
W. geen grote problemen. Voor het
vaststellen van parkeerverboden voor
het gebied ten noorden van de stads
gracht worden onderhandelingen ge
voerd met de deskundigen en B. en W.
verwachten hiervoor op korte termijn
maatregelen te kunnen beoordelen.
Het komt hen wenselijk voor reeds
thans mee te delen, dat het verkeers
vraagstuk van de gemeente binnen zeer
korte tijd financieel offers zal vragen.
Nu het rijk de noodzakeljjke werken
uitvoert voor verbreding van rijksweg
43 en de verbindingen op deze weg in
het belang van het verkeer wijzigt, zal
de gemeente op haar grond de nieuwe
verbindingsweg met de stad ten oosten
van het Parkplan moeten aanleggen en
de Snekerweg moeten verbreden ter
aanpassing van de verkeersbehoeften.
Een en ander zal van de gemeente een
belangrijke financiële bijdrage vragen
en op grond van hetgeen in de aanhef
is meegedeeld over de budgetaire po
sitie van de gemeente zal het moeilijk
zijn binnen het kader van een sluitende
begroting dekking te vinden voor de
hieruit voortvloeiende investeringslas-
ten. Nagegaan zal worden of hiervoor
op de een of andere wijze mogelijkhe
den kunnen worden gevonden.
Omtrent de werkgelegenheid kan wor
den meegedeeld, dat het rayon van het
arbeidsbureau Bolsward met enkele an
dere in Friesland een der laagste werk
loosheidspercentages heeft in deze pro
vincie. Dit op zich zelf is een gunstig
teken, voorzover dit niet mede veroor
zaakt wordt door het vertrekoverschot
uit de verschillende gemeenten door het
dienst is aangesteld om de omvang van
de werkzaamheden op te vangen.
Op de post onvoorziene uitgaven is ge
raamd een bedrag van f 41.868,45. Hier
in is begrepen voor dekking van het ex
ploitatietekort van het zwembad, dat
het vorig jaar bij begrotingswijziging
is geraamd wat ook voor dit jaar het
geval zal zijn f 25.000,zodat resteert
f 16.868.45.
Voor onvoorziene uitgaven in de loop
van het dienstjaar moet volgens de
voorschriften f 13.252,50 worden ge
raamd f 1,50 per inwoner of totaal
8835 x f 1,50. Er zou dan nog slechts
f 3.615,95 overblijven, ware het niet, dat
bij de begroting is uitgegaan 8780 in
woners. Per 1 januari 1966 bedraagt
dit evenwel 8835, zodat voor de alge
mene uitkering een hoger bedrag kan
worden geraamd van 55 x f 54,x f 1,56
is f 4.633,20, tevens voor de verfijning
alg. uitkering probleemgebieden en mo
numenten uitkering 55 x f 3,41 x f 1,56
is f 292,58 en voor de belastinguitke-
ring f 599,62, zodat het „werkelijke”
onvoorzien bedraagt f 9.141,35.
Het vorig jaar was bij de primitieve
begroting het bedrag op de post voor
onvoorziene uitgaven juist toereikend
voor de raming van f 1,50 per inwoner.
Door het opvoeren van de gemeentelij
ke belastingen was het toen mogelijk
de investeringslasten van een uitgaaf
van rond f 500.000,op te vangen bin
nen het kader van een reëel sluitende
begroting. Deze investeringslasten zijn
thans ook opgenomen in de primitieve
begroting voor 1966, zodat het eigen
lijk vanzelfsprekend is, dat er weinig
mogelijkheden zijn voor het doen van
buitengewone uitgaven, wat bepaald ’n
somber beeld geeft voor 1966 en de
eerstvolgende jaren.
Van de posten, die een verhoogde ra
ming vroegen, noemen we in de eerste
plaats de subsidie aan de Prov. vereni
ging „Het Groene Kruis”.
Deze vereniging verzoekt het aan haar
toegekende subsidie voor kinderhygiëne
RUDIE LFEBRECHTS OVER
WINNAAR IN DAVOS
Rudie Liebrechts op het ere-podium als
overwinnaar van de tweedaagse Inter
nationale schaatswedstrijden.
wordt geflankeerd door de Noren
Moe (2) en Tveter (3).
Het Is evenwel mogelijk, dat bij een
gunstige financiële positie van een ge
meente de budgetaire positie niet ge
makkelijk is. Dit laatste kan het gevolg
zijn van het feit, dat wel de normale
uitgaven van de gewone dienst kunnen
worden gedekt, maar dat de inkomsten
geen mogelijkheid bieden tot uitzetting,
zodat het moeilijk, zo niet onmogelijk
is nieuwe investeringslasten op te ne
men.
Voor de beperkte investering, waarvoor
de begroting dan nog ruimte biedt, zal
een uiterst nauwkeurige urgentie moe
ten worden bepaald ter bepaling van
het toekomstig beleid.
Het uitzetten van een dergelijk beleid,
hoewel noodzakelijk, biedt in de gege
ven omstandigheden weinig perspectief.
Het beoordelen van de gewone inkom
sten op langere termijn is niet moge
lijk. Het plafond voor de gemeentelijke
belastingen en retributiën is, na de het
vorig jaar vastgestelde verhogingen
voor de eerste jaren althans bereikt.
Met de algemene uitkering op grond
van de wet tot regeling van de finan
ciële verhouding tussen het rijk en de
gemeenten wordt getracht de invloed
van de loon- en prijsverhoging voor de
gemeenten op te vangen. Voor het dek
ken van hogere investeringslasten, ver
oorzaakt door noodzakelijke buitenge
wone werken wordt bij het verhogen
van de uitkering geen rekening gehou
den.
Voor deze gemeente, die behoort tot de
garantiegemeenten dit zijn de ge
meenten voor wie de financiële verhou
ding volgens de oude regeling met een
bijzondere uitkering gunstiger was dan
de nieuwe regeling na I960 moet
zelfs' rekening worden gehouden met
een korting van 20 per jaar op de
garantie-uitkering, ingaande 1966, wat
betekent een lagere inkomst van
f 15.613,59. Ten opzichte van het vorig
jaar is deze verlaging plm. f 25.000,
als gevolg van een verhoging van de
algemene uitkering en een verlaging
van de garantie op grond van nieuwe
voorschriften.
Met deze toelichting zal het duidelijk
zijn, dat de budgetaire positie van de
gemeente zorgen baart en dat, hoewel
men gaarne een vooruitstrevend beleid
willen voeren, een aantal wensen onver
vuld moeten blijven.
Hoewel de beperkte mogelijkheid tot ’t
uitzetten van het jaarlijks budget van
grote invloed is op het te voeren beleid
mag men over verschillende onderde
len van gemeentelijke zorg niet onte
vreden zijn, temeer omdat de hiermee
verband houdende uitgaven binnen het
kader van een sluitende begroting kon
den worden opgevangen.
De woningbouw verloopt, zoals in de
Oudejaarsrede reeds is medegedeeld,
gunstig. De toewijzing van het aantal
in 1966 te bouwen woningen is bevre
digend. Het contingent woningwetwo
ningen voor 1966 is reeds in uitvoering
door de bouw van de 4e flat aan de Van
de Venstraat.
Men mag redelijker wijze hopen, dat
de flatwoningen tegen het einde van dit
jaar of het begin van het volgend jaar
gereed zullen komen. Het aantal aan
vragen voor een woning blijft nog
steeds, ondanks de jaarlijkse uitbrei-
ding van het woningbestand, constant.
Reeds het vorig jaar schreven B. en W
dat naar hun mening de bouw van wo
ningwetwoningen tenminste in hetzelfde
tempo moet doorgaan.
De R.K. Sportcommissie heeft toege
zegd, het sportveld in het grondcomplex
Noord II omstreeks 1 april a s. te zul
len ontruimen, zodat nog dit voorjaar
kan worden begonnen met het bouwrijp
maken van,het laatste deel van dit com
plex, waar buiten de in uitvoering zijn
de plannen nog ongeveer 110 woningen ken lijd hawwe, ek de buorkerijen en
boezem 15+ dus hiel normael. Doe
waerd op 26 novimber opdracht jown
oan Teakesyl to meallen en de oare deis
draeide it gemael. Mar der wie yn dy
tiid gjin meallen tsjin en men koe it
lang net byhdlde. Op 3 desimber binne
de motoaren op it heechste tal toeren
set, dat jit forantwurde wie, oan de grins
fan de oerbilésting, mar yn dizze om
stannichheden wie it fierst to min. Om
Sintneklaes hinne waerd de situaesje
krityk, hwant yn Terherne wie doe it
peil 62,5+. Doe’t it wetter al heger
kaem, die wol bliken, dat de oantrün
oan de wetterskippen om har polderdi-
ken op hichte to bringen, lang net oeral
neikommen wie.
En as men dat seit, wize party fingers
daliks nei it kollege fan Deputearre
Steaten, hwant dizze binne bilêstige mei
it tasicht op de wetterskippen. Mar ek
hjirmei moat men efkes foarsichtich wê
ze. Krekt yn dy kontreijen binne de
plannen foar wetterskipskonslntraesje en
ruilforkaveling yn it tarieden. Hwat is
nou mear to bigripen fan in wetterskip,
dat it op eigen kosten de polderdiken
jitteris opheget, wylst yn koarten dizze
diken foar in diel forfalle en foar in oar
diel troch ruilforkaveling yn it plan op-
nommen wurde, sadat hja foar 60% sub-
sydzje krije, of dat it yn öfwachting dêr-
fan in bytsje tuike-tuike spilet. En hwat
soene de boeren yn dy wetterskippen
foar galle opjown hawwe, as Deputearre
Steaten harren mei de wet yn de hèn yn
dizze omstannichheden dêrta twongen
hiene. Mar boppedat, al wiene alle pol
derdiken op hichte west, dan wie under
lolswarils Nieu wshlai
om
staan en
f 880,—.
Voor de muziekschool was het vorig
jaar een bijdrage’geraamd van f8000,-
De hogere lonen, maar vooral ook de
rechtspositieregeling met sociale zeker
heden voor docenten vragen van het
bestuur hogere uitgaven. Een dezer da
gen zal opnieuw een bespreking plaats
hebben met de aangrenzende gemeen
ten over een vorm van samenwerking
voor een streekschool. Voor instandhou
ding van dit nuttige instituut met een
450-tal leerlingen wordt thans een bij
drage verzocht van f 9000,
Deze verhogingen vragen een hogere
uitgaaf van f 4698,
Bij wijziging zal evenals het vorig jaar
geraamd moeten worden het exploi-
tatie-tekort van de zwemschool van
f 25.000,—.
Beschikbaar moet blijven voor onvoor
ziene uitg. 8835 x f 1,50 f 13252,30.
Voor investeringen blijft dan nog be
schikbaar een bedrag van slechts
f 7841,35.
Noodzakelijke buitengewone werken,
welke voorkeur verdienen, vragen in
vesteringslasten van f 4869,75, zodat er
dan nog slechts f 2971,60 overblijft.
Nu de sportvelden gereed zijn en dit
jaar in gebruik kunnen worden geno
men, achten B. en W. het in het behoud
van deze eigendom noodzakelijk dat een
woning bij dit complex wordt gesticht,
waarvan zij de netto-lasten ramen op
f 2000,—.
En als ook dat is afgetrokken rest nog
f971,60.
Met de Gysbert Japicxfeesten de bijna
9000 inwoners elk één ijsje van 10 cent
en dan Is het laatste oortje welhaast
versnoept.
9