Crisissen naderen het einde
bi
hark
sjoch
en
1
MP
Wi. -■
EH
Gysbert Japiks
Zilveren filmpjes
E
O-
Brill
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
1603-1666-1966
•X*
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
'V'
■ww
MI
.41
VRIJDAG 25 FEBRUARI 1965
105e JAARGANG
No. 16
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Poging van Segers.
van
Carnaval
Verkeer.
waartoe premier Wilson
niet de rechters
op
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
i
de
Op Schiphol is dinsdagochtend de 59-
jarige Andreas Alexander Franz Ba
ron von Koskull uit Willemstad aan
gekomen. De man, die onder politie
bewaking reisde, wordt ervan beschul
digd betrokken te zijn geweest als
officier van de Duitse „Wehrmacht”
bij massamoorden op Joden
Links: Bij het uitstappen uit het vlieg
veld hield Von Koskull een krant voor
Floralia: Aanvraag van stekken in
bewaarschool.
DUITSE OORLOGSMISDADIGER OI’
SCHIPHOL AANGEKOMEN
Ook paarde- en schapevlees komt
de bon
o.a. op
mouth.
Engelse defensie
in het geding.
te
de
plan om een estafette-rljderij te or
ganiseren, maar door de invallende
dooi kon dit niet doorgaan. De Ijs
baan verdween steeds verder onder
waterEr was ook al een
naam voor de nieuwe ijsclub bedacht:
„De Gieter”
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
zwaarder tegen
worden opgetre-
Uitgave: A. J. OS1NGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
4e week februari 1941
Gyibert - ont
froed en front
gol en goed
•eit ós hjoed:
Nog meer vreugde, want de lijst van
geslaagden van de cursus Veilig Ver
keer te Witmarsum, was nog vier
namen langer dan door ons vermeld.
Oók slaagden nog de heren: A. Ane-
ma, I. Bierma, I. Brandsma en J.
Feenstra. Proficiat!
Een lezer uit Parrega schrijft ons:
Als ik de naam „Bolta-State” zie
staan bij rijksweg 43 Bolsward-Sneek
denk ik steeds „sjoch”, dit is toch
niet de betekenis van het woord
State? In de richting Hichtum vin
den we wel een state, maar dit klopt
hier niet.
Ongeluk op klein hoekje. Terwijl de
chauffeur H. Rodenhuis te Ooster-
littens van het expeditiebedrijf Hil-
verda zn., aldaar bezig was met re
paratie aan één der auto’s, had hij
het ongeluk een zware autoband
over zijn rechterhand te krijgen, zo
dat doktershulp noodzakelijk bleek
en de gewonde jongeman op dokters
advies geruime tijd rust zal moeten
nemen.
minister van defensie niet bereid zijn.
In het debat over deze kwestie wordt
het probleem samengevat onder de
naam van de defensie ten oosten van
Suez. Dat was in de tijd van het Britse
zijn gezicht om zich aan de pers te
onttrekken, doch even later (rechts)
bleek de reactie van de fotograaf
sneller dan die van de Baron.
De beide kabinetscrisissen in de E.E.G., die in België en in Italië, naderen haar
einde en het resultaat is in beide gevallen een voortzetting van de coalitie, die
zich eerst niet meer in staat voelde het werk voort te zetten. In Italië zal, als er
niet op het laatste oigenblik iets tussenkomt, formateur en oud-premier Moro
nog voor het einde van de weck de lijst van ministers bekend maken van zijn
ploeg van het linkse centrum, bestaande uit zijn eigen chr.-demoe.raten en socia
listen van Nenni. De chr.-democraten bestaan echter uit enkele elkaar tamelijk
yijandige stromingen en het is vooral het touwtrekken tussen deze groepen, elk
met hun belangstellenden voor regeringsfuncties, geweest, dat de crisis langer
heeft laten duren dan eigenlijk wel verantwoord was.
Toon Hermans met zjjn konijn: een scene uit de nieuwe jubileum-one man
show, welke maandagavond in Tilburg in première is gegaan.
II.K.H. Prinses Margriet en haar verloofde Pieter van Vollenhoven hebben
de eerste voorstelling van Toon Herman’s nieuwe one man-show „Tien Toon”
in de Tilburgse schouwburg bjjgewoond. Na afloop van de voorstelling werd
een wederzijdse heildronk uitgebracht.
Iaën iz Ijeafte, Nimmen tjeafte
Taljocliting: Letterlik: Jaen is leafde,
nimmen dievjen diefstal). Lyk as
it Holl, lief leaf wie is yn Gysbert syn
tiid dief tsjeaf, in wurd dat Dr. G. A.
Wumkes ek noch brükt yn syn fryske
bibeloersetting, mar dat yn de sprektael
net mear foarkomt.
Aan het programma van de regering
is nagenoeg niets veranderd. Minister
van buitenlandse zaken wordt weer Fan-
fani, die eind vorig jaar boos uit de
regering was weggelopen, o.a. in de
hoop met de steun van andere groepen
een greep naar het premierschap te
kunnen doen.
Geslaagde aanvallen op Zuid-Engeland,
de haven-inrichting van Ports-
Een vreemde vangst deed de beroeps
visser D. Wijngaarden, Visserburen
bij Parrega, toen hij in zijn netten
een dode visotter vond. Door de win
ter kan het dier wel 14 dagen in de
fuik gezeten hebben. De visotter was
1 meter en 5 cm lang en woog 13
pond en 3 ons.
Nachtwandeling. Op zaterdag 26
februari zal de G.J.V. Exmorra-Allin-
gawier ’n 26-tal gasten uit Minnerts
ga ontvangen. Op zaterdag- en zon
dagavond a.s. zullen de jongelui in
het gebouw gezellig bijelkaar zijn. Er
staat ook een nachtwandeling op het
programma; Enkele weken geleden
was de jeugd uit onze dorpen voor 'n
weekend in Minnertsga.
carnavalvierders was ziek. Het belette
hem niet om vrolijk (en met vrat heim
wee) „dat gaat naar Den Bosch toe,
zoete, lieve Gerritje” te spelen.
Hij is een groot voorstander van een
karakterverandering van de k.v.p. Van
hem komt, zegt men in Den Haag, dan
ook het voorstel de naam van k.v.p.
niet te veranderen, omdat je er zo ge
makkelijk „Karnaval Voor Politici” van
kunt maken.
Compromis in
Duitsland.
In Duitsland is de ruzie, "die ontslaan
was tussen bondskanselier Erhard en
fractievoorzitter Barzel, opgelost.
Men zal zich herinneren, dat Barzel
bereid was zich candidaat te stellen
voor de functie van voorzitter van de
C.D.U., ter vervanging van Adenauer,
maar dat prompt daarop Erhard bekend
maakte, dat hij deze post zelf ambieer
de. Om een scherpe strijd in de party
tegen te gaan, die het gezag van Er
hard zou kunnen ondermijnen en het
aanzien van de partij zou kunnen schen
den, heeft men het compromis gevon
den, dat Erhard candidaat zal zijn
voor het voorzitterschap en dat Barzel
zal optreden als zijn plaatsvervanger.
Barzel zal nog even geduld moeten heb
ben alvorens naar boven te kunnen
klimmen.
Over een gesprek over Vietnam is nog
steeds niets te melden. De oorlog woedt
voort met Amerikaanse aanvallen op
concentraties van de Vietcong, die weer
antwoordt met aanvallen op Ameri
kaanse stellingen.
Verslagen. Maud van Praag maakte
aan het slot van de feestavond „Gou
den Lok” bekend dat mej. Truus Vijn
te Sneek straks in Amsterdam op 29
maart in Krasnapolsky met 11 ande
re provinciale finalisten moet strij
den om de erepalm de handgesme-
de gouden lok en de Fiat 850.
Jammer, mej. Jacobs, Bolsward,
werd verslagen.
Ds. C. Aalders, Ned. Herv. Pred.
Oudega-W. nam het beroep naar
Herv. Gem. Wommels-Hijdaard aan.
De Hut van Oom Tom. Een woning
te Huins heeft wel bijzonder van de
vorst te lijden gehad. Er zijn zo met
elkaar zes ramen gesprongen. De
bewoners begonnen toen oude plan
ken als beschermingsmateriaal te
gebruiken. In zekere zin afdoende,
maar niet passend in deze tijd.
Spielerei. Dat geldt dan vooral voor
Huins, waar sommige mensen bijna
op de vuist gaan voor een paar cen
ten. De politie had weer werk en de
mensen hadden weer iets om lang
durig over te discussiëren.
Hark en Sjoch reikt nog veel ver
der dan Luxemburg. Wij ontvingen
nu een brief van Age F. Westra uit
Pella Iowa, R.R. 2. Hij volgt met
aandacht onze rubriek en wil er zelfs
tips voor geven.
Van zessen klaar. Zo stuurt hij ons
een foto van een koe met 6 jonge
kalveren. De moeder van deze zes-
ling (springlevend en welvarend) is
een Holsteiner. Geen Adema dus.
Nog een wereldwonder. Tevens ont
vingen we een krantenknipsel uit
Lineville. Hier kreeg een rode blaar-
kopkoe, genaamd Queen, in 21 maan
den niet minder dan 7 kalveren. In
maart 1964 een tweeling, in jan. ’65
een drieling en op Kerstavond in ’t-
zelfde jaar opnieuw een tweeling.
Imperium wel de voornaamste defensie-
opdracht, het openhouden van de ver
bindingen met India, Singapore, Austra
lië. Maar nu is India onafhankelijk, de
protectoraten in het Midden-Oosten zijn
verdwenen. Engeland is voornamelijk
teruggeworpen op zich zelf. En, vraagt
een belangrijke groep politici zich af,
moet de defensie nu op de oude leest
geschoeid blijven? Wilson heeft de de-
fensieproblemen uitvoerig met de Ame
rikaanse regering besproken en daar
van de indruk overgehouden, dat
Washington het zeer op prijs zou stel
len, indien Engeland zijn bijdrage tot
de verdediging ten oosten van Suez
zou blijven leveren. Dat verlicht niet
alleen de Amerikaanse taak, maar het
maakt de Westelijke politiek in Azië
wat minder tot een Amerikaanse aan
gelegenheid.
De wens zich uit het gebied ten oosten
van Suez terug te trekken, leeft niet
alleen bij radicale socialisten, ook de
conservatieve woordvoerder voor defen
sie, Enoch Powell, heeft vorig jaar op
het conservatieve partijcongres met na
druk een pleidooi gevoerd voor een
grotere concentratie van de Engelse
defensiemogeiijkhéden op Europa.
Hoe het zij, de kleine crisis in de En-'
gelse regering komt niet zo gelegen,
want Wilson zat, mede in verband met
de gunstig'e resultaten van een tussen
tijdse verkiezing en de goede socialis
tische positie bij opinie-onderzoek, mid
den in het wikken en wegen of hij het
parlement zal ontbinden en nieuwe ver
kiezingen zal uitschrijven. Men noemde
al de datum van 31 maart. Bij een ver
kiezingscampagne kan men van con
servatieve zijde rekenen op een volle
dige uitbuiting van het geschil in de
regering, dat nu naar buiten is geko
men. Maar aan de andere kant mag
men zich afvragen of dit wel verkie
zingen zal beslissen.
en Healey, de
In België blijkt op het ogenblik ook
geen andere oplossing mogelijk dan de
combinatie katholiek-socialistisch.
De koning had de socialistische voor
man en voorzitter van de Kamer, Achiel
van Acker, verzocht als informateur
op te treden. Van Acker, die alom ver
trouwen bezit, is er in geslaagd de
scherpe puntjes op de tegenstellingen
wat af te slijpen, maar de tamelijk al
gemene verwachting, dat hij de leiding
van de nieuwe regering zou krijgen, is
niet bewaarheid.
De chr.-democratische partij weigerde
onder een socialistische premier aan de
coalitie deel te nemen. Niet alleen is
de C.V.P. de grootste partij, maar bo
vendien zouden in dat geval de socia
listen winst hebben geboekt met het
weglopen van hun ministers uit de re
gering naar aanleiding van de kwestie
van de ziekenfondsen.
Met enige teleurstelling heeft Van
Acker moeten adviseren de formatie-
opdracht te verstrekken aan de katho
liek Segers, een van de bekwaamste
figuren uit de C.V.P., afkomstig uit de
vakbondswereld. Segers zet op het ogen
blik van schrijven, zyn formatiepogin-
gen nog voort, maar algemeen is de
indruk, dat hij wel slagen zal, omdat
in België het besef is gegroeid, dat de
economische problemen een krachtige
aanpak vereisen. Daarmee is tegelijk de
bereidheid gegroeid het probleem, waar
over Harmel gestruikeld is, in de ijs
kast op te bergen.
Advertentieprijs: 15 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Bolswards Nieuwsblad
en Wymbritseradeel,
Minister Samkalden (justitie) heeft de
ze week verteld, dat hij hard werkt ac n
een wijziging van het boetestelsel in
de Nederlandse strafwetgeving. Voor
veel overtredingen gelden nog maxi
mumstraffen, die dertig tot veertig ja«
ren ‘geleden zijn vastgesteld.
In de loop der jaren is de gulden heel
wat minder waard geworden, waardoor
de straffen in feite ook veel lager zijn
geworden. Was vroeger vijf en twintig
gulden een zeer forse boete, tegenwoor
dig is het voor velen toch niet meer
dan een simpele uitgave. Daar komt
nog bij, dat ook de aard van sommiga
overtredingen sterk is veranderd. Wie
in het verleden een verkeersfout maak
te, had altijd de zekerheid, dat zijn ver
gissing niet zulke vérstrekkende gevol
gen had. Vandaag de dag, in het zeer
intensieve verkeer, betekent elke fout
vrijwel zeker een ramp. Het is dan ook
vanzelfsprekend, - dat
deze vergrijpen moet
den.
Nu kan een minister
op dragen zwaardere straffen te geven.
De rechterlijke macht is, volgens de re
gels van onze democratie, een onafhan
kelijke grootheid. De bewindsman kan
echter wel enige invloed uitoefenen
door het in de wet vastgelegde systeem
van maximumstraffen te veranderen.
Dat schijnt dan ook binnenkort te zul«
ien gebeuren. Ook zal zeer snel
de „contante betaling” worden ver
hoogd. Op het ogenblik kan men een
vervolging voor een eenvoudige over
treding voorkomen door de agent, die
de bekeuring opstelt, direct een bepaald
bedrag te betalen. (U krijgt daar een
bonnetje voor, het is dus geen omko
ping). Dit bedrag is op het ogenblik
in de meeste gevallen f 7,50. Het zal
binnenkort worden verhoogd tot mini
maal tien gulden.
Alle kalveren zijn normaal en kern
gezond. De koe is „not for sale”.
Keatsebal van papier. Wij ontvingen
een proefnummer van „De Keatse
bal”, het officiële orgaan van de
Chr. Friese Kaatsbond. Het redactie-
en administratie-adres is: R. Politiek
Waaxenserweg 15, Lollum.
Streng. De afd. Achlum heeft een
verzoek bij het hoofdbestuur inge
diend, de scheidsrechters voortaan
tijdens wedstrijden strenger te laten
optreden.
Zondagsheiliging. Ook de afd. Tzum
heeft zijn wensen. Deze afdeling legt
nog eens de nadruk op het feit, dat
het de leden van de C.F.K. verbo
den is om op zondag aan wedstrij
den deel te nemen.
George M. Hogenkamp overleden.
Onlangs overleed in Maarssen de
oud-journalist en fiets-pionier Geor
ge M. Hogenkamp, schrijver van o.a.
„Een halve eeuw wielersport”. De
heer Hogenkamp heeft zich steeds
zeer beijverd voor 4161 propageren
van de fiets. Hij verzamelde ook oude
fietsmodellen. Bij de elfstedentoch
ten te Bolsward was hij steeds een
graag gezien gast.
Wel wat laat. Vorige week kreeg Ex-
morra er ineens een nieuwe vereni
ging bij, die een ijsbaan met verlich
ting aanlegde. Zij had bovendien het
Mr. Enzo Toxopeus, die binnenkort lei
der wordt van de liberale kamerfractie,
zakte ook naar het zuiden af. Hoewel
hij van huis uit toch eigenlijk geen zui
derling is. Hij is geboren in Amersfoort,
een flink stuk van de grens waar be
neden de lof der zotheid hoogtij viert.
Hij had echter jarenlang een advocaten
praktijk in Breda, was ook lid van de
Bredase gemeenteraad. Dan weet je
genoeg van het zuiden af om er elk
jaar rond carnaval weer terug te keren.
Had de heer Toxopeus Kamervoorzitter
Van Thiel ontmoett, dan had hij hem
ongetwijfeld gerust kunnen stellen. Zo
in de trant van: „wacht maar tot ik
fractievoorzitter wordt. Zo’n carnaval
heb je in de Kamer nog nooit meege
maakt”.
Het was natuurlijk niet zo verwonder
lijk, dat het merendeel van de cama-
valvierende Kamerleden uit k.v.p.ers be
stond. Die hebben de meeste aanhang
in het zuiden en bovendien is het de
partij, die zich zelf het minst serieus
neemt. Zo zegt men althans in Den
Haag na het rapport van een k.v.p.-
commlssie over de bestaansgronden en
doelstellingen van de k.v.p. Het rapport
zegt duidelijk, dat een echt katholieke
partij geen enkele betekenis meer heeft.
Wel een partij, die uitgaat van „alge
meen christelijke beginselen”.
Het was een duidelijke uitnodiging van
de zijde van de k.v.p. aan de grote pro
testantse partijen om eens te denken
(nog heel voorzichtig) aan een even
tueel samengaan. Die uitnodiging is mis
lukt. Zowel Christelijk Historische Unie
als Anti Revolutionaire Partij heeft in
middels laten weten, dat zij geen be
hoefte heeft aan een gesprek over een
mogelijk samengaan tussen de Christe
lijke partijen in Nederland.
Dat moet een hele teleurselling zijn
geweest voor de heer Schmelzer, frac
tievoorzitter van de k.v.p. in de Tweede
Kamer.
Hij is een groot voorstander van deze
samenwerking.
Het afgelopen weekeinde heeft hij zich
overigens ook los gemaakt van deze zor
gen en heerlijk carnaval gevierd.
Elk jaar trekt hij met een fors aantal
buurkinderen langs de straten rond zijn
Haagse woning (Kijkduin), vrolijke
wijsjes spelend op een harmonika. Af
gelopen zaterdag bleef hij thuis, met
een stuk of ‘ien buurkinderen. Het was
slecht weer, het merendeel van de jonge
Aanbesteding van de bouw van 33 wo
ningen zgn. Langeland en gedeeltelyk
aan de andere kant van het zwarte weg
je. Achitect G. van der Zee. Hoogste in
schrijver: H. Jorritsma, Bolsward voor
f 99.166,—; laagste: Gebr. Draisma te
Piaam voor f 88.556,
Terwijl de crisissen op het vasteland op
het einde lopen, is er in Engeland enige
opwinding ontstaan over het plotse
linge ontslag van de minister van ma
rine, Mayhew, die op deze manier pro
testeert tegen het dinsdag gepubliceer
de witboek over de defensie, waarin
enkele drastische maatregelen voorko
men om de voortdurende stijging van
de defensiekosten een halt toe te roe
pen. Hierbij moet de marine het in de
eerste plaats ontgelden. Een vliegdek
schip is van de begroting geschrapt,
waardoor- de marine zich in haar positie
bedreigd voelt. Bij de marineleiding zul
len nog wel enkele ontslagen komen
wegens ontevredenheid met deze gang
van zaken. Een tweede bezwaar tegen
het witboek is de beslissing van de
regering om Amerikaanse F-III toestel-
len te kopen in plaats van een Engels
of een Engels-Frans vliegtuig te ont
wikkelen, hetgeen veel duurder zou ko
men.
Het schrappen van het vliegdekschip is
overigens lang niet de enige aanleiding
tot het ontslag van Mayhew. Hij is
zelfs geen tegenstander van bezuinigin
gen op de begroting van defensie, maar
hij wenst daaraan ook een beperking
van Engelar.ds militaire verantwoorde
lijkheid in de wereld te koppelen, iets,
waartoe premier Wilson en Healey, de
Wie denkt, dat politici alleen maar ietwat stijve en zeer deftige heren zijn,
die slechts in onbegrijpelijke termen met elkaar kunnen debatteren, heeft het
toch mis. Het laatste weekeinde stond beneden de Moerdijk in het teken van
carnaval, het jaarlijkse feest der zotheid. En zowaar, ook een aantal anders
zo hoogst ernstige lieden als Tweede Kamerleden, heeft zich in het feestgewoel
gestort. Onder aanvoering van Kamervoorzitter mr. Frans van Thiel, dia
hoogstpersoonlijk in Helmond de boel op stelten heeft gezet. Hij heeft daar uit
gelaten gedanst, gehost en gezongen. Ongetwijfeld wensend, dat het zo nu en dan
ook wat vrolijker zou kunnen zijn in de Tweede Kamer.
i
16
