Druk overleg over de
N.A.V.O.=crisis
Problemen hoger
onderwijs
Ibis
sis
e
hark
en
sjoch
13
Gysbert Japiks
E i i
1603-1666-1966
Doe’t de sémok rop
Zilveren filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
IIIIIIIIIHIIIIHIIIlillllllHIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIH
1
105e JAARGANG
No. 31
VRIJDAG 22 APRIL 1966
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Wymbriiseradeel.
Iraks president omgekomen.
Verkiezingen in Indonesië.
Geallieerd standpunt.
J. s.
Het rijwielbelastingplaatje verdwijnt.
Ky zwicht.
Verkeer(d).
7
Uitgave: A. J. OS1NGA NV., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Algemene verkiezingen zijn ook het In
donesische volk toegezegd. Dat zou voor
het eerst sinds 1955 zijn, want het hui
dige Huis van Afgevaardigden is even
als het Voorlopig Volkscongres benoemd
door de president. Zoals de stand van
zaken nu is, zijn er van de vier grote
partijen van 1955 nog maar twee over,
n.l. de partij van de islamitische schrift-
heeft veroverd, zullen de instellingen
voor het hoger onderwijs de sterke toe
name van het aantal studenten niet of
nauwelijks kunnen verwerken. Vooral bij
de medische faculteiten dreigt het spaak
te lopen. Door ruimtegebrek, tekort aan
wetenschappelijke mensen en technische
hulpmiddelen zal als er niets gebeurt, de
studie elke waarde verliezen. De stich
ting van de nieuwe medische faculteit in
Rotterdam kan geen uitkomst bieden.
geleerden en Sukarno’s Partai Nasional
Indonesia. De Masjumi en de commu
nistische partij zijn verdwenen.
Bliid Boadskip. De kerkeraad van de
Herv. gemeente heeft in de Martini
kerk op de tafel, waar de prachtige
Rembijbel ligt, nu ook de Friese kin
derbijbel Bliid Boadskip’ ter inzage
gelegd. Sympathiek idee, ook met 't
oog op de honderden toeristen, die
straks weer naar de kerk zullen stro
men.
Filologen. De deelnemers aan het 4e
Friese filologencongres, dat dit jaar
op 1 en 2 sept. te Franeker wordt
gehouden, zullen ook een excursie
maken naar de Gysbert Japicxüt-
stalling te Bolsward. Maakte U al
plannen in die richting?
Zuinig Workum heeft de veikiezings-
aanplakborden met p.s.p, f.n.p. enz.
maar laten staan. Het is eerstdaags
toch wéér verkiezing, zal men wel
denken.
Minister Diepenhorst wil de komende
vijf jaren de toeloop van medische stu
denten beperken door een zekere selec
tie. Nieuwe studenten moeten aan be
paalde voorwaarden voor wat betreft
hun capaciteiten voldoen, willen zij
worden toegelaten. De studentenorgani
saties schreeuwden ogenblikkelijk hun
verontwaardiging uit. Volgens hen komt
door de ministeriële maatregel de studie-
vrijheid een ongetwijfeld heilig goed
in het gedrang. De tweede kamer leek
aanvankelijk mee te gaan met de stu
dentenorganisaties. Het gerucht circu
leerde al snel, dat een grote meerderheid
van de tweede kamercommissie voor on
derwijs het niet eens kon zijn met de
voorstellen van de minister. Ook de par-
Benoemd tot juffrouw aan de naaischool
te Tjerkwerd, mej. T. Kramer te Bols
ward.
Geen boternood! Gebruik Pasta Meila.
IJ. O. Bekema.
De R.K. Bond van Handels-, Kantoer
en Winkelbedienden, afd. Bolsward, be
staat 25 jaar. Tevens is de tegenwoor
dige voorzitter, de heer Potma 25 jaar
bestuurslid.
Aardappelen op de broodbon in afwach
ting van de aardappelkaarten.
Dy hie it roppen forstien
En libbe dêryn mei
De rop fan 'e sémok
Op 'n moaije maeitiidsdei.
Doe yn lenkear, dér gie er
Stadich wjokjend omheech
Hja róp oer 'e weagen
Nei in minske omleech
In rop fan langstme
Kriet fier oer it wiet
Der, hwer’t syn maet
Op ’e basaltgloeijing siet
Syn rop joech to tinken
Jimmeroan en allyk
Hwant hy wist hwat er róp
Dat die ek wol blyk.
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 ot 2335
(05157)
Heech yn ’e blauwe loft
Boppe de sé ropt de mok,
Fleanend oer de weagen
En dreamend fan lok.
Veel kemphanen. In het weiland wor
den dit jaar bijzonder veel kempha
nen aangetroffen. Hoe potsierlijk als
deze bontgekleurde vogels hun kra
gen gaan opzetten en hun liefdes
dans gaan maken.
Mosterd na de maaltijd is altijd wat
naar, maar zoals die huisvader in
Hichtum het deed, is het nog erger.
Hij smeerde (naar hij meende) een
fline laag pindakaas op zijn brood,
maar. deed dit het per ongeluk uit
het mosterdpotje. Met de mondvol
spoedde hij zich naar het vuilnis
vat.
4e week april 1911
.Minister Diepenhorst (a.r.) heeft met zijn portefeuille (onderwijs en wetenschap
pen gerammeld. Dat gebeurde vorige week. Politiek Den Haag schrok op. „Wat
nu?” zei men, want minister Diepenhorst, een joviale vrijgezel, is in vrij korte tijd
populair geworden. Men wil hem niet graag missen in het kabinet. Bovendien komt
een crisis rond een minister nu net helemaal op het verkeerde moment. Na de ver
rassende verkiezingsuitslag hebben de politici in de allereerste plaats behoefte aan
een rustige periode, waarin zij zich op de toekomst kunnen bezinnen. Na een ge
sprek met enkele vertegenwoordigers van de Anti-Bevolutionaire Partij heeft mi
nister Diepenhorst zijn boosheid kennelijk weer wat ingetoomd. Zijn dreigement
om af te treden heeft hij zodanig afgezwakt, dat van een dreiging nauwelijks meer
sprake is.
Een vliegtuigongeluk heeft het leven
gekost aan president Aref van Irak. Hij
is opgevolgd door zijn broer, generaal
Aref, die voor een jaar is benoemd. Pre
sident Aref, meer een moedig dan een
bekwaam man, heeft een grote rol ge
speeld in de‘staatsgreep van 1958, die
het einde van de monarchie betekende.
De voornaamste man van de staatsgreep
was evenwel generaal Kassem, die enige
jaren lang in felle vijandschap met Nas
ser leefde. Het was Aref, die de hand
had in de moord op Kassem en, zelf op
de presidentszetel geklommen, een poli
tiek van toenadering tot Egypte voerde.
Er is zelfs sprake geweest van een unie
tussen beide landen. Men neemt aan, dat
de keuze van Arefs broer vooral tot
stand is gekomen onder druk van Nas
sers afgezant, maarschalk Amer. Andere
gegadigden hebben zich teruggetrokken,
maar men weet nooit voor hoe lang.
De handschoen opnemen. Dit deed *n
wachtende vader te Bolsward (en dan
letterlijk) toen zoonlief volgens hem
wat te lang op de W.C. zat. Hij wil
de zoonlief aan het schrikken ma
ken en wierp de handschoen door ’t
raampje. Helaas, het was net op het
moment, dat zoonlief klaar was en
de trekker overhaalde. De hand
schoen is nimmer meer gevonden.
lot ziens, dit was Hark en Sjoch
Het stedelijk muziekkorps zal bij het 60
jarig bestaan een Fries toneelgezel
schap laten optreden en de zondag daar
op een bal-avond houden.
verkiezingen binnen 3 tot 5 maanden.
Er wordt al gesproken van verkiezin
gen op 15 augustus.
Dit heeft overigens in het noorden bij
Danang nog niet geleid tot verminde
ring van de druk. Daar blijven boed
dhistische demonstranten het aftreden
van Ky eisen.
Zij, die het weten
Gaan in Den Hof van Holland eten
Fier under him hinne
Op it basalt, dei oan del
Der siet noch in mok
Woe der skynber net wei.
Vorig jaar in april kreeg zij deze
plant van haar man op haar verjaar
dag. Een aardige attentie van hem,
vindt U niet en vooral omdat zjj er
nu zoveel plezier aan beleeft. (Vanaf
de pot tot de bloemen is de lengte
65 cm).
Oom Bauke, Tante Wil en Wilma
gingen fam. J. Verhoef, ark Albatros
feliciteren met de geboorte van hun
dochtertje. Kaartje zonder plaats
naam kwam terecht bij H. en Sj.
Willen de afzenders zich even mel
den? Anders is het dochtertje inmid
dels groot. Er zijn zoveel arken in
ons land, Tante Pos kan het zo echt
niet vinden.
Uw stoelen met biezen matten worden
netjes en billijk gerepareerd door L. van
Dijk, Elandslaagte 9.
Heert de Wrad de reame’, o Sot?
In de draege mólcke God
Taljochting: Gysbert woe hjirmel sizze
dat mannichien de minske mear earet as
God. Dêrom róp er: Heart de rjemme
room) oan de wrald wereld) en
de dreage molke tapte melk) oan
God. Dus, de minske it béste en God it
mindere
Het draait allemaal om de „numerus
clausus”, een term, die men in Den Haag
schijnt te willen gebruiken om zijn klas
sieke opleiding waar te maken. Het is
een aanduiding voor het voorstel van mi
nister Diepenhorst om de toeloop van
medische (eerste jaars) studenten te be
perken. Ons universitaire onderwijs zit
danig in de moeilijkheden. Ondanks de
extra miljoenen, die minister Diepenhorst
voor de hogescholen en universiteiten
In het begin van deze week is Couve de
Murville, de Franse minister van buiten
landse zaken, in Bonn op bezoek geweest
om de kwesties met zijn Duitse collega
Schröder te bepraten. Schröder kon bij
dit onderhoud wijzen op het gemeen
schappelijke standpunt, dat Duitsland
met twee van de vroegere bezettende
mogendheden, Amerika en Engeland, in
neemt. Want enkele dagen voor de
komst van Couve. in Bonn zijn daar in
tensieve besprekingen gevoerd tussen
Schröder, de Engelse ambassadeur sir
Frank Roberts en McCloy, die vroeger
Amerikaanse hoge commissaris in Duits
land is geweest en nu de speciale ge
volmachtigde van de Amerikaanse mi
nister van buitenlandse zaken voor
N.A.V.O.-kwesties.
Het resultaat van deze besprekingen is,
dat deze drie het noodzakelijk achten,
dat er een nieuw verdrag voor de Fran
se troepen komt, waarbij rekening wordt
gehouden met de Duitse soevereiniteit.
Dat wil zeggen, dat er in een bepaalde
vorm Duits toezicht over deze troepen
en hun bases moet komen. Er moet ook
worden geregeld waar de Franse troe
pen zullen worden gelegerd en hoe de
verbindingen met de geallieerden tot
stand zullen worden gebracht. En ter
wijl Parijs meent, dat dit alles een kwes
tie is van overleg tussen Parijs en Bonn,
stelt Bonn zich op het standpunt, dat
dit een kwestie tussen Frankrijk en de
N.A.V.O. blijft.
Bovendien wil Bonn van Frankrijk de
bindende toezegging, dat in geval van
crisis of oorlog op Frankrijk kan worden
gerekend en dat daarvoor ook al in
vredestijd, maatregelen zullen worden
genomen. Dat gaat heel sterk in de rich
ting van een integratie, ofwel bindende
afspraken in vredestijd, waarvan De
Gaulle niet wil weten. Het oorlogsgeval
is vrij duidelijk, ook al kan er twijfel
over bestaan of een aanval is uitgelokt
of niet, maar de waardering van een
crisis is geheel anders. Frankrijk kan
menen, dat er geen crisis is, wanneer
alle anderen van oordeel zijn, dat dat wel
het geval is. Bonn wil nu ook regelen,
dat Frankrijk zich in deze onderwerpt
aan het inzicht van het bondgenootschap.
Over de afloop van het gesprek tussen
Couve en Schröder is op het ogenblik
van schrijven nog niets bekend, maar
het zou verwondering wekken, wanneer
Parijs blijgezind met deze voorwaarden
akkoord ging.
Bonn en de geallieerden wensen de
70.000 man Fransen graag voor het
bondgenootschap te behouden, vooral nu
de Amerikanen door de druk van de
oorlog in Vietnam hebben aangekondigd
15.000 man, voornamelijk specialisten,
uit Duisland te willen terugtrekken. Dat
versterkt ongetwijfeld De Gaulles onder
handelingspositie wel wat, maar er zijn
beginselen van gelijkheid waarvan de ge
allieerden niet willen afwijken.
Abonnementsprijs t 2.90 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro R87926
Gysbert - om
froed en from
gol en goed
seit ós hjoed:
Huishondelijke hulp.
Staatssecretaris Egas (cultuur, recre
atie en maatschappelijk werk) meent,
dat de man meer moet helpen in het
huishouden. „Wij behoren onze vrouwen
niet alleen op de trouwdag over de
drempel te dragen, maar haar heel ons
leven op handen te dragen”, vertelde de
bewindsman in Amsterdam bij de ope
ning van de Internationale Huishoud
beurs. Hij sprak zelfs over de stoute
idee de mannen ’n kookkursus te laten
volgen. Het is sneu voor de staatssecre
taris, maar zijn eigen echtgenote is hem
al afgevallen. In een vraaggesprek ver
telde mevrouw Egas, dat haar man haar
zelden in ’t huishouden helpt. Hij brengt
zelfs op zondagochtend geen thee op
bed. Meneer Egas vertelde overigens
zelf in Amsterdam: „De mannen hebben
op huishoudelijk gebied vaak twee lin
kerhanden”. Misschien sprak hij uit ei
gen ervaring.
Varend antiek. In Parrega bij de
scheepswerf „Zingende zaag” ligt ’n
boot met antiek. Als nu de varende
toeristen maar komen.
Niet fraai. De haven van Hindeloo-
pen, andere jaren altijd zo foto
geniek, wordt nu ontsierd door een
groeiend auto-kerkhof.
Negentien april. Het eierzoeken is
nu definitief afgelopen. Een lafaard,
die van deze situatie profiteren wil
om nu nog te gaan zoeken. Maar
wilt u wel even controleren of er
misschien nog fopeieren (koaijen) in
het land liggen? Laat onze geveder
de vrienden die niet nodeloos bebroe
den.
De Gaulle had ook aangekondigd, dat hij
de 70.000 man Franse troepen, die in
Duitsland zijn gelegerd, per 1 juli aan
het geallieerde opperbevel ?al onttrek
ken. Hij wenst de troepen wel in Duits
land te laten, maar op hun eigen houtje
en slechts onderworpen aan uitsluitend
Frans bevel. Dat is evenwel in strijd met
de Duitse zienswijze. Alle strijdkrachten
in West-Duitsland, ook de twaalf West-
duitse divisies, staan onder ’t geallieerde
opperbevel en men wenst geen uitzonde
ring te maken voor de Franse troepen,
waardoor de Duitse troepen a.h.w. in 'n
verminderde rechtspositie zouden komen.
Frankrijk meent, dat het zonder meer op
grond van het bezettingsstatuut in Duits
land kan blijven, maar dat houdt naar
Duitse en geallieerde visie geen steek,
omdat er in 1954 door een reeks akkoor
den, waarvan de legeringsovereenkomst
er een was, een einde is gekomen aan
het bezettingsstatuut. De akkoorden vor
men bovendien één geheel, waarvan er
niet eentje eenzijdig is op te zeggen.
In Vietnam is de regering van maar
schalk Ky bezweken voor de zware druk
van de boeddhisten, die zich ook voel
baar maakte in het vorige week ge
houden nationale congres, dat overigens
door de boeddhisten geboycot werd. Het
door de regering samengeroepen con
gres nam aanbevelingen aan, die neer
kwamen op de snelle samenroeping van
een grondwetgevende vergadering en
Bolswards Nieuwsblai
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Er is druk overleg gevoerd over de crisis in de N.A.V.O., die ontstaan is door het
besluit van president De Gaulle om zich terug te trekken uit de militaire organi
satie van het Atlantisch verdrag. Hij verlangt, dat de Amerikanen per 1 april van
het volgend jaar hoofdkwartieren en bases hebben ontruimd, maar president John
son heeft hem teruggeschreven, dat deze termijn veel te kort is. De Amerikanen
zijn duidelijk van plan de kwestie te rekken.
gen gevoerd met de Westduitse minister
van verkeer, Seebohm. Dat gebeurde in
de allerbeste stemming onder het licht
van de fraaie kroonluchters van de
Treveszaal aan het Binnenhof, het riante
vertrek, waarin ook de wekelijkse kabi
netsvergaderingen worden gehouden.
Minister Seebohm sprak over „Mein
Freund Posthumus und ich”. De Neder
landse staatssecretaris deed zijn best ’t
voor zijn gast zo aangenaam mogelijk te
maken. Hoewel de Westduitse bewinds
man Nederlands verstaat, sprak Posthu
mus Duits. Niet altijd even best. Aan het
begin van een persconferentie (voor Ne
derlandse verslaggevers) kondigde hij
zich zelf aan met: „Ich bin staatssekre-
tar Posthoemoes”. Over een vervoers-
onderwerp zei hij: „De Nederlandse re
gering staat op het standpunt
Hier onderbrak hij even en knikte naar
minister Seebohm met de opmerking
„Wenn Sie es goedvindt”. Een verslag
gever vroeg zacht: „Sinds wanneer heeft
de Nederlandse regering de toestemming
van Duitsland nodig om een standpunt
Opgeloste politie. De Arumer heren
H. Bruinsma en Tj. Epema reden
elkaar met hun auto’s aan. Bruinsma
kwam uit de garage rijden en Epe
ma denkelijk ook. Op de hoek van
de straat ontstond een botsing met
blikschade als gevolg. De schuld
vraag lost de politie op, schrijft onze
correspondente. Arme politie. Wij
dachten n.l. dat de politie de schuld
vraag oploste.
Zondag houden. Op 30 april a.s. (Ko
ninginnedag) zal PTT de diensten
uitvoeren als op zondagen. Er zal
die dag geen postbestelling zijn en
in de acht van 29 op 30 april rijden
geen nachtposttreinen.
Felicitatietelgrammen, bestemd voor
H. M. de Koningin, kunnen reeds
vóór 30 april worden aangeboden
met het verzoek tot aflevering op
de verjaardag van Hare Majesteit.
Bolsward: nationale faam. Dat onze
goede oude stad ook buiten de pro
vincie naam gaat maken, bewijst ons
een knipsel uit het Deventer Dagblad
ens opgezonden door de volijverige
knipseldienst te Exmorra. Hieruit
blijkt n.l. dat er te Deventer een
Bolswardstraat is. Hier wordt indus
trieterrein verkocht voor f22,- per
M.-’ Nu ja, we moeten stand ophou
den of niet, zeg nu zelf.
Raad en Daad is de titel van een
reizende politietentoonstelling, die
van 2-5 mei te Bolsward tot en met
de bevrijdingsdag te Bolsward zal
worden gehouden.
Baas en boven baas. Enige tijd ge
leden stond er in uw rubriek H. en Sj.
dat er een bolbegonia nog bloeide.
Het is misschien het vermelden wel
waard, dat ik nu nog in het bezit
ben van een bolbegonia met 6 bloe
men en nog knoppen. Ook begint hij
onderaan weer nieuwe bladeren te
vormen, aldus schrijft een lezeres uit
Sibrandaburen, n.l. mevr. A. H. Kik-
stra-van Veen.
H.K.H. Prinses Beatrix en Prins Claus, gefotografeerd bij hun aankomst op
vliegveld van New York, na hun huwelijksreis in Mexico
tijgenoten van de bewindsman tekenden
verzet aan. De kamercommissie organi
seerde zelfs een „hearing” met de stu
dentenorganisaties, waarbij vertegen
woordigers van deze organisaties alle ge
legenheid kregen hun bezwaren met ar
gumenten te onderstrepen. Die argumen
ten leken aanvankelijk sterk. De kamer
commissie stond op het punt een nega
tief „voorlopig verslag” uit te brengen.
Dat was het moment, waarop minister
Diepenhorst te kennen gaf, dat hij mo
gelijk zou aftreden wanneer de tweede
kamer zijn voorstel afwijst.
Achter de schermen werd druk overleg I
gevoerd. Met de minister en met de ka
mercommissie. De fractievoorzitters
Schmelzer (k.v.p.) en Roolvink (a.r.p.)
gingen zich er mee bemoeien nu duide
lijke onweerswolken zich boven het po
litieke terrein samenpakten. Resultaat
was, dat de kamercommissie opnieuw
een „hearing” (een soort besloten debat)
organiseerde. Ditmaal met vertegen
woordigers van de medische faculteiten.
De medische hoogleraren zijn het zonder
uitzondering eens met minister Diepen
horst. Ook zij vinden een intomen van
de stroom nieuwe studenten noodzake
lijk. Gevolg schijnt te zijn, dat de kamer
commissie niet meer zo geneigd is een
duidelijk afwijzend standpunt in te ne
men. En voor wat betreft minister Die
penhorst: hij verkondigde de zaak voort-
aan als een „technische kwestie” te be
schouwen. Als de tweede kamer zijn
voorstel verwerpt, zal hij niet aftreden.
Alleen als de kamer daarbij verkondigt,
dat zij eigenlijk helemaal geen vertrou
wen heeft in het onderwijsbeleid van de
minister. Dat lijkt, op zijn zachtst gezegd
niet erg waarschijnlijk.
Staatssecretaris Posthumus, de socialis
tische assistent van minister Suurhof, die
zich vooral met internationale vervoers-
I problemen bezig houdt, heeft besprekin-1 in te nemen?”
R.K. jongensschool nam afscheid van
meester Ridder, die na 36 jarige dienst
tijd het onderwijs ging verlaten.
fff
31
