hark
en
sjoch
VRIJDAG 20 MEI 1965
105e JAARGANG
No. 39
lllllllliilllllllllllllllllllllllllllllillllllllllil
Zilveren filmpjes
S9MI£
3 i O
«-J O
X 'T x 88
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Russische bezoeken.
loodsen
Rumoer
geheimzinnigheid, die het bezoek
Lonen.
Oppositie.
lot ziens, dit was Hark en Sjoch.
Akkoord over Europese
landbouwpolitiek
De eerste kilometers van liet zeewaar
dige jacht „Sjoeguld” (Zeegoud) dat
bestemd is voor trips op het Malar-
meer bij Stockholm waren zeker niet
de gemakkelijkste, althans niet voor de
bestuurder van de trekker, het gevaar
te van de werf naar de waterkant
Advertentieprijs: 16 cent per
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Gekoppeld aan Kennedy-
ronde.
Boekarests onafhankelijke
geluid.
3e week mei 1941
Uitgave: A J OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telcf. 204-1 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Nog steeds strafport moeten wij be
talen aan briefschrijvers, die slechts
18 cent plakken. Als u er mee door
gaat sturen wij de copy, berichten
en ingezonden stukken terug, de stok
bij de deur.
B. en VV. de 1090 vol? In Hennaar-
deradeel bedroeg, de dorpen Baijum
en Welsrijp niet meegerekend de
opbrengst van de Emmabloemcollec-
te f 802,75. Kunnen B. en W. de 1000
niet vol maken
De elfstedentocht per autobus werd
ondernomen door de Vrijz. vrouwen
vereniging te- OosterlitteHs. In één
dag uit en thuis en veel gezien. En
dat bij stralend zomerweer.
Haastige spoed. Maandagmiddag
geraakte de auto, bestuurd door de
Doopsgezinde predikant van Itens bij
het beginpunt van de weg naar Bo-
maar de deskundigen betwijfelen het
of het wel een waterstofbom is, zoals
de Chinezen willen doen geloven. In de
krachtsverhouding in de wereld is hier
door nog maar weinig veranderd.
van de vier bleek bij geboorte dood
te zijn. Vakkundig scheidde de eige
naar de poesjes van elkaar. Moeder
kat en de nog in leven zijnde jongen
maken het goed.
Er waren enkele politici, die moeite had
den in het laatste weekeinde niet in
gejuich los te barsten. Dat waren de li
beralen en de Christelijk Historischen.
bij elkaar gebracht in wat dan „De Op-
Benoemd tot directeur van de Coöp. zui
velfabriek te Tzum, de heer Lubberink,
thans in gelijke functie te Uitwellingerga.
Duitse valschermjagers en uit de lucht
gelande troepen zijn sedert de vroege
ochtenduren van 20 mei op het eiland
Kreta in gevecht met eenheden van het
Britse leger.
Ter aanvulling van het vleesrantsoen
wordt een ei per week beschikbaar ge
steld.
Te Harlingen een zalm gevangen van 18
pond. Opbrengst f 119,70.
De IJsselmeermug weer in enorme aan
tallen verschenen.
Aan zieken kan niet meer extra brand
stof worden verstrekt.
Abonnementsprijs f 2.90 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Wie helpt? Hond ontsnapte met hals
band en leren riem. Kwam er zon
der terug. Op halsband zat .zilveren’
plaatje zonder naam. Gaarne terug
bij H. en Sj. Hond zal dankbaar zijn,
baas nog meer.
Voorlichting I. Een reiziger bekeek
op een Bolswards terrasje het Gys-
bert Japicxsuikerzakje. Hg vroeg de
ober: „Wie is dat?” Antwoord; Een
Fries dichter. Vraag: Is er wat met
die dichter? „Ja, dat weet ik eigen
lijk oek niet,” bekende de ober.
Voorlichting II. De N.C.R.V. maakt
23 en 24 mei in Bolsward, Witmar-
sum en in het Fries Museum opna
men voor een korte documentaire,
die zal worden opgenomen in Atten
tie.
zum onder Lutkewierum in de berm-
sloot. Waarschijnlijk reed de pastor
te snel. De bestuurder alsmede een
vrouw met een baby als inzittenden,
bleken ogenschijnlijk op enkele klei
ne verwondingen na, ongedeerd te
zyn.
Vreemde eend. Mevr. Borggreve had
een vreemde eend in de bijt. Een
dame ontdekte nog net voordat zij
haar tanden of kiezen kwijt raakte,
dat zij in de wachtkamer van de
tandarts zat inplaats van in die van
de Spaarbank. Zonder zelfs maar een
prik te hebben opgelopen vertrok zij
met stille trom. Beter ten halve ge
keerd, dan.
Puzzelrit I. Van vrgdag op zaterdag
werd het een rumoerige slapeloze
nacht voor de Tzummers. Tussen 1
en 2 uur kwamen velen het bed uit
Na een Intensieve reeks onderhandelingen zijn de zes landen van de Europese
Economische Gemeenschap het vorige week eens geworden over de gemeen
schappelijke landbouwpolitiek. Dit probleem heeft in juni van het vorige jaar
geleid tot de door Frankrijk ontketende crisis in de E.E.G.
Frankrijk had toen bezwaren tegen de voorstellen, zoals de Commissie die had
ingediend, maar dat was niet het enige. In de loop van de crisis bleek, dat De
Gaulle deze crisis wilde gebruiken om de E.E.G. helemaal eens op de helling
te zetten en dat betekent in zijn geval vooral het wegnemen van de z.g. supra
nationale elementen. Hij wilde de rol van de Commissie aanzienlijk beknotten
en hij wilde vooral onder de kwestie van de meerderheidsbesluiten uit, die met
ingang van 1 januari van dit jaar gebruikelijk zouden worden.
Douane-unie 1 juli 1968
voltooid.
De
van Brezjnjew aan Boekarest heeft om
geven, maakt het bepalen van het mo
tief van het plotselinge bezoek moeilij-
Puzzelrit II. Zaterdag gaat het per
soneel en bestuur van de Chr. Land-
bouwhuishoudschool ,Nijenhove’ op
puzzelrit, wie weet waarheen, wel
licht naar Emmeloord. Wij hopen
maar, dat dair niet later van hen
wordt geschreven, wat wij moesten
doen van de EmmeloordersBah.
En nu.onderhouden. Van gemeen
tewege is in de kom van het dorp
Littens een rozenperk aangelegd, ter
opvulling van een lege plek, waar
voorheen een viertal oude woningen
stonden. Als het nu maar onderhou
den wordt.
Binnen afzienbare tijd zal iedere Neder
lander voorzien moeten zijn van een per
soonsbewijs. Het nut van zo’n persoon
lijk decumes is zeer groot
Deze politieke crisis In de E. E. G. Is
eind januari opgelost of in elk geval
uit het gezicht gebracht. De vijf part
ners van Frankrijk hebben toen voet bij
Stuk gehouden. Het verdrag van Rome
is niet herzien. Besluiten woiden met
meerderheid van stemmen genomen,
doch wanneer er zaken van vitaal be
lang voor een land aan de orde zijn,
moeten de ministers trachten eenstem
migheid te bereiken binnen een rede
lijke termijn. De vijf dachten hierbg aan
vier vijf maanden, de Fransen meen
den, dat er in elk geval doorgepraat
zou moeten worden tot een accoord be
reikt zou zijn. Op dit punt had Frank
rijk dus zijn zin niet gekregen, evenmin
als bij de bevoegdheden van de Com
missie. Zo is er niet getornd aan het
recht van initiatief en dat was de kern
van de Franse eisen.
ker. Er wordt verband gelegd met de
felle rede, die secretaris-generaal Ceau-
cescu enkele dagen tevoren op een
partij-bijeenkomst in Boekarest had uit
gesproken. Daarin stelde Ceaucescu
met rondere woorden dan tevoren vast,
dat het nationale belang zwaarder weegt
dan wat ook, dat Roemenië enkele ma
len het slachtoffer is geworden van ver
keerde bevelen van de Cominform en
daarvoor van de Comintern, die door
Moskou geleid werden. Een onverholen
nationalisme sprak uit deze woorden.
Bovendien viel op, dat Ceaucescu vrien
delijke woorden over had voor Peking
en dat hij het betreurde, dat de twee
dracht tussen Moskou en Peking de
strgd tegen het imperialisme in Vietnam
hinderde. Hij riep op tot verzoening. Is
Brezjnjew, die al enkele jaren de sterk
onafhakelijke positie van Roemenië ge
accepteerd heeft, naar Boekarest ge
komen om Ceaucescu de les te lezen
of probeert hij via Roemenië een ideo
logische wapenstilstand met Peking tot
stand te brengen? Rusland heeft dat
al vaker voorgesteld, maar het is steeds
afgestuit op de onwil van Peking. Wij
zullen het pas over enige tijd weten.
China heeft overigens een nieuwe kern
bom tot ontploffing gebracht, de derde,
Broederlijk eens bleken de socialisten en
de anti-revolutionairen het over de lo
nen. Minister Veldkamp, de K.V.P.-be
windsman die de verantwoording heeft
voor het loonbeleid, zal het niet prettig
hebben gevonden, wat de partijmensen
die geacht worden zijn politiek te steu
nen, allemaal hebben gezegd.
De heer Veldkamp loopt rond met plan
nen voor een loonstop of minstens een
loonplafond. De regering wil de gemid
delde loonstijging rond de zeven percent
houden omdat anders de inflatiespiraal
te snel zou draaien.
„Niets daarvan!” riepen zowel de heer
Roolvink als de heer Nederhorst. De
anti-revolutionair vond het onzin om
nu met het bedrijfsleven te praten
wat de regering deze week deed
cmdat „de loonontwikkeling toch al een
jaar aan de gang is”. Volgens de heer
Roolvink zal de gemiddelde loonstijging
wel op tien percent uitkomen.
De heer Nederhorst zei ook al, dat een
grens van zeven percent niet is te ha
len. „In een krappe arbeidsmarkt kan
de regering niets af dwingen,” was zijn
stelregel. Een loonstop zou volgens hem
slechts een schijnsucces zijn in de strijd
tegen de inflatie.
Hij riep de regeling op „het noodzake
lijke vertrouwen van de vakbeweging
niet op het spel te zetten door de botte
afkondiging van een loonstop, die geen
enkel probleem oplost en alleen maar
het vertrouwen van de weiknemers in
het kabinet verzwakt.”
Bolswards Bondspartuur cp Pinkster
maandag: K. Falkena, J. Ferwerda en
W. Bosma.
De Russische leiders heeft de reislust
aangegrepen. Premier Kosigin is vori
ge week voor een officieel bezoek in
Egypte aangekomen en partijleider
Brezjnjew heeft een bezoek aan Roe
menië gebracht. Wat het bezoek van
Kosigin aan Nasser voor betekenis
heeft, is niet helemaal uit de officiële
berichtgeving af te lezen.
Uit de aanwijzingen, die men daarvan
krijgt, groeit het beeld van een Rus
land, dat zich zorgen maakt over een
toenemende imperialistische, lees Ame
rikaanse, invloed in het Midden-Oosten
en vooral in landen als Saoedi-Arabi
Jordanië en Perzië. Het schijnt wat ge
alarmeerd te zijn door de activiteiten
van koning Feisal van Saoedi-Arabië,
die streeft naar een Islamitische een
heid, die breder is dan de Arabische,
die de progressieve Nasser in zijn ba
nier heeft geschreven. Nasser heeft de
ze scheiding in het Midden-Oosten tus
sen behoudende, meer Westelijk georiën
teerde en neutralistische, progressieve,
meer Russisch georiënteerde landen zeer
breed uitgemeten.
Deze strijd tussen beide groepen is voor
Nasser de diepere zin geworden van de
nog steeds vruchtloze strijd die hij in
Jemen tegen de door Saoedi-Arabië ge
steunde royalisten voert. Ongetwijfeld
zal hij van Moskou meer steun, vooral
financiële steun willen hebben, maar
weke prijs zal Kosigin hiervoor vragen?
Daar spreken de berichten nog niet van.
Biologisch wonder. De poes van de
fam. De Vries op de Klaver bij Bols
ward schonk j.l. maandag het leven
om te zien wat er aan de hand was. aan een Siamese poesjesvierling. Eén
Schoten vielen en bij de heer de Vries
op het Noord werd een ruit stuk ge
slagen. Ook werd er op deuren en
ramen gebonsd en alsof dit nog niet
mooi genoeg was, werd bij de rij-
schoolinstructeur de heer Dijkstra ’n
gillende keukenmeid in de brieven
bus gestopt die ontplofte. Het bleek
dat deze stunts uitgehaald werden
door puzzelrijders uit Emmel
oord.
De Keatsbal is ditmaar klein. Het
is het officieel orgaan van de Chr.
Kaatsbond met redactie en adm.-
adres R. Politiek te Lollum. De oor
zaak? „Heit krige in üngemak en
hat de foet brutsen, dat liicht der net
om en der sil faeks wol in healjier
mei hinnegean,” aldus lezen we in
het hoofdartikel.
Geen verlate aprilmop. Velen hebben
zich de blubber gezocht om de Friese
bijlage in het blad, waarvan de vori
ge H. en Sj. zo enthousiast sprak.
Op het laatste moment ging het niet
door, evenmin als de ruimtevaart
met de Gemini 9. Hopelijk van
daag beter! Besteed er het weekend
aan.
Weinig stijlvol vindt Frysk en Frij
het, dat er tijdens de Gysbert Japicx-
herdenking met declamatorium en
een rede van prof. dr. Jelle Brouwer,
hèt hoogtepunt van de herdenking
op 27 juni er „voortzetting van
volksspelen voor volwassenen en op
treden van Boerenkapel” is ge
pland.
Ook al is het accoord nu bereikt, het
moet nog in details worden uitgewerkt
en wat meer is, het accoord wordt
vooral door Duitsland gezien als een
onderdeel van een groter geheel. Zo
wel Duitsland als Nederland heeft dui
delijk gemaakt, dat het pas definitief
kan worden, wanneer over enkele pun
ten overeenstemming is bereikt en wel
vooral over de voorstellen, die de Com
missie namens de Gemeenschap bij de
onderhandelingen over de Kennedy-
ronde moet doen.
Deze onderhandelingen worden gevoerd
over het voorstel van Amerika om de
invoerrechten in de wereld met vijftig
procent te verminderen, met het doel
de wereldhandel te bevorderen. Deze
voorsetellen waren vooral ingegeven
door de vrees, dat het vrij hoge buiten
tarief van de E. E. G. een belemmering
voor de Amerikaanse uitvocr zou gaan
worden. Amerika was daartegenover
bereid zijn eigen vaak hogere invoer
rechten te halveren. Het wenste boven
dien de landbouw in het overleg te be
trekken, waar Frankrijk bitter weinig
voor voelde omdat het zijn landbouw
overschotten juist tegen een hoge prijs
op een beschermde Europese markt
kwijt wil. Als stok achter de deur voor
een grotere bereidheid van de Fransen
bij de Kennedy-ronde mee te werken,
wil Duitsland nu zijn definitieve fiat
aan deze Franse bereidheid koppelen.
Toen de politieke crisis uit de weg was
geruimd, kon men weer aan de land-
bouwkluif beginnen. Het resultaat van
het nu afgesloten overleg is, dat het
vrije verkeer van goederen zowel in de
agrarische als in de industriële sector
zal gelden van 1 juli 1966 af.
Vooral die koppeling van landbouw en
industrie is van belang. Frankrijk had
deze zaken gescheiden willen houden,
maar Duitsland betoogde met veel klem
dat het indertijd met het graanaccooid
had ingestemd omdat het verwachtte,
dat de douane-unie met de vr ijheid voor
industriële produkten in 1967 voltooid
zou zijn.
Frankrijk wenste dat niet vóór 1 jan.
1969, maar tenslotte is men het eens
geworden over 1 juli 1968.
Men is het ook eens geworden over de
bijdragen aan het landbouwfonds, dat
over ongeveer 1500 miljoen dollar per
jaar zal kunnen beschikken. Frankrijks
partners, en vooral Nederland, hadden
er in vorige stadia sterk op aangedron
gen, dat het toezicht over het landbouw
fonds zou worden opgedragen aan het
Europese parlement, omdat het een
goed democratisch gebruik is, dat de
Commissie, die het fonds beheert, ver
antwoording zal moeten afleggen. Hier
van is niets terecht gekomen. Het was
ook niet haalbaar geweest, omdat
Frankrijk er werkelijk niets voor voelde
het belang van het parlement van
Straatsburg te vergroten. Hier, op het
politieke vlak, liggen de concessies nu
wel aan de Nederlandse kant.
De taak van de regering om voor 1967 een verantwoord en aanvaardbaar beleid
uit te stippelen, is er niet gemakkelijker op geworden. Twee van de drie rege
ringspartijen hebben het afgelopen weekeinde hun verlangens laten horen en
zijn daarbjj ogenblikkelijk elkaar in de haren gevlogen. De laatste van de drie,
tegelijk ook de grootste, zal aanstaande zaterdag ook het nodige vertellen als
de Katholieke Volkspartij massaal gaat vergaderen in Amsterdam. Het is niet
moeilijk om te raden aan welke kant de K.V.P. zal staan. De socialisten ver
zetten zich afgelopen zaterdag in Amsterdam tegen een verhoging van de
indirecte belastingen (zoals omzetbelasting en accijns) omdat deze volgens
hen do laagstbetaalden het zwaarst treffen. De Anti-revolutionairen zeiden
dezelfde dag in Utrecht, dat de socialisten niet zo'n grote mond moesten op
zetten en eerst maar eens behoorden af te wachten op het .resultaat van het
denkwerk waar de regering nu mee bezig is. De Anti-Revolutionaire voorman
Roolvink vergat echtter niet om tegelijk ook zyn eigen eis op tafel te leggen:
wél verhoging van de indirecte belastingen om daarmee de noodzakelijl.e hogere
staatsuitgaven te betalen.
De K.V.P. zal nu ongetwijfeld aanstaan
de zaterdag zeggen, dat de indirecte
belastingen wel moeten worden ver
hoogd, maar dat de K.V.P. dit alleen
zal goedkeuren als de minst betaalden
niet worden getroffen. Dat moeten dus
belastingen worden, die niet direct de
eerste levensbehoeften (voedsel, kleding)
raken.
Dan komt men terecht bij zaken als
benzine, sigaretten, dranken en luxe
artikelen (hoewel men zich kan afvragen
of een koelkast, radio of televisie in on
ze dagen nog wel luxe-zaken zijn).
Op deze artikelen is de omzetbelasting
echter al verhoogd. Het is de vraag of
een nieuwe druk wel aanvaardbaar is.
De regering moet het maar weer zien
te redden. Aan de ene kant de instem
ming van de heer Roolvink voor verho
ging van de indirecte belastingen, aan
de andere kant de duidelijke uitspraak
van de heer Nederhorst, fractie-voor-
zitter van de Partij van de Arbeid in de
Tweede Kamer, dat zoiets voor de so
cialisten „niet te verteren is”.
De heer Roolvink deed zaterdagavond
héél boos tegen de heer Nederhorst.
In een radiocommentaar zei hij over de
rede, die de socialist had gehouden voor
zijn partgraad in Amsterdam, dat „het
toch wel merkwaardig is, dat op dit
moment een partijstandpunt naar vo
ren wordt gebracht”.
Hij had het zelfs over een „infiltratie
van de partij in het beleid”, daarmee
doelend op het feit, dat de regering nu
hard bezig is met het uitwerken van
het nieuwe beleid en daarbij het best
maar niet gestoord kan worden. Ge
makshalve vergat hij maar, dat hij zelf
in Utrecht ook de nodige verlangens
had geuit.
positie" heet. De heren Beemink (chu)
en Toxopeus (vvd) haastten zich om via
de radio commentaar te geven.
De heer Beernink heeft de gewoonte om
bij dit soort gelegenheden wat gezellig
te keuvelen en vooral niets te zeggen,
de heer Toxopeus doet altijd zijn best
het vuurtje flink op te stoken. De heer
Beernink zei dan ook, dat hij geen cri
sis, althans niet op korte termijn, zag
komen. De vakantiemaanden komen en
dan is het gewoon niet netjes om een
crisis te veroorzaken, zo luidde onge
veer zijn betoog. De heer Toxopeus zei
braaf, dat hij ook geen crisis op korte
termijn zag, maar met nauwelijks ingo-
houden vreugde stelde hij vast, dat de
positie van het kabinet Cals naar zijn
mening inmiddels zo moeilijk is gewor
den, dat er toch geen redden meer aan
is. Ais het kabinet de uitgaven verder
verhoogt, komen er moeilijkheden over
de financiering (wel of geen indirecte
belastingen). Verhoog, het kabinet de
uitgaven niet, dan zal het moeten af
treden omdat het niet aan zijn zelf ge
stelde taak (inlopen achterstand wonen,
wegen, onderwijs) voldoet. „Dan zijn ze
failliet”, aldus de heer Toxopeus.
Als er een. crisis komt, zal niemand er
aan denken om de brokken ogenblikke
lijk te lijmen. Ongetwijfeld zullen dan
nieuwe, vervroegde verkiezingen worden
uitgeschreven door een onschuldig, niet
aan de partijen gebonden zakenkabinet.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeeï, Hennaarderadcel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeeï.
mm