Nederland
geen sprookjesland
is
i
hark
en
sjoch
1
Communisten in Finse
regering
Kabinet laat deel van haar eigen
programma varen
Gysbert Japiks
VRIJDAG 27 MEI 1966
FI
-
lllllllll!llllllllllllllllllllllllllll!lllllllllllll
Zilveren filmpjes
i
HOEK VAN HOLLAND-
HARWICH RACE
1603-1666-1966
-
-•
105e JAARGANG
No. 41
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Advertentieprijs: 16 cent per mm
W- K -.-w—*-<—
Premier Ky slaat toe
De 21e zeilrace Hoek van Holland—
dat
Rel in Leuven.
Progressief
Fen God allinne uwz goed
4e week mei 1941
De Duitse strijd op Kreta vordert goed.
Roemenië
Nieuwe moeilijkheden.
fi
Harwich is gestart Hier de schepen
met alle zeilen bijgezet voor de kust
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De Franse troepen in
Duitsland.
in het kader van het pact van War
schau ook Roemenië betaalt.
Roemenië vreest een Russische poging
de coördinatie in het pact van Warschau
te versterken, maar Roemenië is bang,
dat een grotere Russische zeggenschap
over de buitenlandse politiek het gevolg
zal zijn.
Vorige week deden in Moskou geruch
ten de ronde, dat Roemenië Rusland een
nota had gezonden, waarin het zou eisen
dat de Russische troepen uit de drie
genoemde landen zouden worden terug
getrokken, dat het opperbevel van het
pact van Warschau bij toerbeurt door
alle leden zou worden waargenomen en
dat het een zekere medezeggenschap in
de nucleaire politiek zou eisen.
Dat is ontkend en het gaat vermoedelijk
ook verder dan wat Roemenië beoogt.
Het heeft bij de ontkenning overigens
nog duidelijk naar voren gebracht, dat
Het kabinet heeft dagen lang verga
derd om uit de loon- en prijsproblemen
te komen. Op het moment, waarop dit
wordt geschreven, is het grote kamer-
Jubileum. 30 jaar heeft de oude haan
op de toren gestaan. Het Petrus
symbool is nu verstevigd en heeft
nieuwe poten gekregen.
Eén tegen allen. Een laatste opwek
king aan de inwoners van Exmorra-
Allingawier om zaterdagavond toch
vooral klaar te staan tn omstreeks
Het besluit van de Belgische bisschop
pen niets te veranderen aan de univer-
siteit van Leuven en daar de Frans-
debat over de nota nog niet voorbij,
maar het was begin deze week al dui
delijk, dat de drie regeringspartijen
(Katholieke Volkspartij, Partij van de
Communisten in Finse
regering.
talige faculteit te handhaven, heeft bij
veie Vlamingen een storm van veront
waardiging opgewekt. De Vlamingen
eisen het vertrek van de Frans-taligen.
Besluit en protest hebben geleid tot
relletjes en verstoringen van kerkdien
sten, hetgeen weer de sluiting van de
universiteit tot de volgende cursus tot
gevolg had. Bedenkelijk is, dat dit alles
koren op de molen van de Vlaamse ex
tremisten is.
Het vormen van samenscholingen van el
ke aard te Bolsward ten strengste ver
boden. De burgemeester S. W. de Jong.
Bevestiging en intrede Ds. C. Aalders te
Wommels (na een vacature van bijna 7
jaar) O.a. Ds. J. Vink uit Bolsward hield
een toespraak.
Door glasschaarste is het thans nodig
lege inkt- en kleefpastaflesjes weer in
te leveren.
J. Bergsma te Oosterend heeft paard en
rijtuig beschikbaar voor alle voorkomen
de ritjes.
Ernst Voorhoeve heeft een grote rede
gehouden op de NSB vergadering. „Wij
en wij alleen zijn candidaat voor da
macht in Nederland.
Abonnementsprijs 1 2.90 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OS1NGA N V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uux 2660 of 2335
(05157)
De zuidwesterstorm begin van deze
week stuwde het Ijsselmeer water
hoog op en zette de Makkumerwaard
voor een gedeelte onder water. Dit
heeft aan heel wat jong gevogelte
het leven gekost, ook vele nesten
met eieren spoelden weg. Het ge
beurt wel vaker en de vogels leggen
na een tijdje dan wel opnieuw eieren
om te gaan broeden.
Grote belangstelling is er voor de
autotocht van de bejaarden op za
terdag 4 juni. Er hebben zich 370
deelnemers aangegeven.
Vogeltjes minded. Bolswarders hou
den wel van vogeltjes. Op de vogel
show werden zaterdagmiddag voor
800 gulden aan vogeltjes verkocht,
op een hieraan voorafgaande show in
het veel grotere Zwolle voor .slechts'
700 gulden.
Succesvol. De meest succesvolle di
rigent op het Leeuwarder zangcon-
cours was zeker de heer Blanksma
van Witmarsum. Hij behaalde met
al zijn koren een eerste prijs.
Een bakker klaagde over de overal
in de mode zijnde koekacties. Wel
leuk, maar ook een bakker moet zijn
dagelijks brood verdienen en dit ge
beurt echt niet als hij alleen maar
het dagelijks brood verkoopt.
De koek zo vernemen we is
niet door de actie-nemer zelf gebak
ken, maar door een koekebakker.
Wellicht heeft deze er wèl meer aan
verdiend dan zijn dagelijks brood,
wie weet, zelfs wel een stuk koek
by de zondagse koffie.
Jeugdige oom, moedig redder. Het
134 jarig zoontje van de heer D. J.
Dijkstra raakte, doordat een hond
in een onbewaakt ogenblik tegen
hem opsprong in het water dicht bij
de Blauwpoortsbrug. Zijn 12-jarige
oom Bert zag het in een flits gebeu
ren. Zonder dralen sprong hij in het
vuile water en had bij de eerste greep
succes. Druipend van het water en
de modder bracht hij kleine Jetze
Cor naar zijn moeder. Hulde aan oom
Bert.
(dit betekent, dat Nederland dit jaar
aan goederen, diensten en kapitaalver
keer voor dit bedrag méér aan het
buitenland zou verdienen dan het bui
tenland via onze invoer aan ons). Hoe
bitter is de ontgoocheling. Geen positief,
maar een negatief saldo van. vier
honderd miljoen, zo schat de regering
nu. Een tegenvaller dus van liefst van
achthonderd miljoen gulden. Voor een
deel speelt de mond- en klauwzeer-
epidemie een rol. De schade aan de
vleesexport geeft op de betalingsbalans
een nadelig effect van tweehonderd
miljoen gulden. De uitvoer van fabri
katen loopt ook terug met honderd
miljoen gulden.
De grote slag is gestreden. Althans voorlopig. Regering en parlement zjjn het
eens geworden over de loon- en prijspolitiek, die dit jaar gevoerd moet worden
om de voorthollende inflatie te stuiten. Iedereen zal z(jn steentje moeten bijdra
gen. De werknemers door een soms geringere loonsverhoging dan waarop zij
hadden gerekend, het rijk door veel minder uit te geven dan weed voorgesteld
bij het indienen van de begroting 1966 in september vorig jaar. Het prijsbeleid
wordt veel strenger om te voorkomen, dat de geschiedenis zich herhaalt en de
prijzen opnieuw, zoals in de laatste drie maanden, omhoog schieten.
De Gaulle en Erhard maken het elkaar
bijzonder moeilijk met de Franse troe
pen in Duitsland. De Gaulle heeft en
kels maanden geleden aangekondigd,
dat de bijna 70.000 man met ingang van
1 juli onttrokken zullen worden aan het
opperbevel van de N.A.V.O. Hij is be
reid de troepen daar te laten op basis
van het bezettingsstatuut.
Maar Bonn erkent daarvan de geldig
heid niet langer en heeft in een nota
aan Frankrijk zich bereid verklaard te
onderhandelen over een accoord, mits
de Franse troepen ook in vredestijd
op de een of andere manier gecoördi
neerd blijven met de- geallieerde troe
pen.
Dat Is volgens De Gaulle een voortzet
ting van de verfoeide integratiepolitiek
in de N.A.V.O. Hij wil niet onderhan
delen op deze basis. Eerst moet Bonn
maar eens zeggen of het de Franse
troepen wil houden of niet. Als het ja
heeft gezegd, kan men pas over de de
tails gaan praten. Maar Bonn wil dat
helemaal niet zeggen omdat dat zijn
onderhandelingspositie verzwakt. Het is
slechts bereid te zeggen, dat het de
Franse aanwezigheid prettig vindt, mits
de taken gecoördineerd worden.
Zo draaien beide landen om elkaar heen.
Bonn heeft er alle belang bij de kwes
tie wat te rekken, want dan moet De
G-aulle, als de datum van 1 juli geko
men is, zelf de knoop doorhakken. De
Gaulle dringt op haast aan, want dan
moet er bij Bonn als eerste het hoge
woord uit. Bovendien wil De Gaulle we
ten waar hij aan toe is wanneer hij vol
gende maand naar Moskou gaat.
Van de Amerikanen komt enige druk
op De Gaulle. Zo heeft Washington ge
weigerd Parijs een zeer ingewikkelde
computer te leveren, die nodig is voor
de moeilijke berekeningen bij de ver
vaardiging van een waterstofbom.
Washington heeft bovendien de gehei
me accoorden betreffende de Ameri
kaanse bases in Frankrijk gepubliceerd
waaruit blijkt, dat de Gaulle het recht
niet heeft deze verdragen eenzijdig op
te zeggen.
het zich tegen elke versterking van het
pact van Warschau zal verzetten.
In Finland heeft men na maandenlan
ge onderhandelingen overeenstemming
bereikt over een nieuwe regering.
Bij de verkiezingen van 20 maart had
den de sociaal-democraten een belangrij
ke overwinning behaald en hen is de
taak van de kabinetsformatie ten deel
gevallen. De moeilijkheid daarbij was,
dat de verslagen agrariërs niet samen
met de sociaal-democraten In zee wil
den gaan en vooral ook, dat president
Kekkonen er op aanstuurde een zo
breed mogelijke regering tot stand te
laten brengen, waarin ook de commu
nisten weer vertegenwoordigd zouden
zijn.
Daar voelden de z.g. burgerlijke par
tijen niet voor. De sociaal-democraten,
die vele jaren onder druk van Moskou
uit de regering waren gehouden, waren
bang, dat een weigering van hen met
de communisten samen te werken,
kwaad bloed in Moskou zou zetten, net
op het ogenblik, dat de Russen hen weer
wat vriendelijker gezind werden. De
nieuwe coalitie bestaat nu uit sociaal
democraten, agrariërs, communisten en
de kleine dissidente socialistische partij.
Als gewichtsheffer (zwaar, middel,
licht?) fungeert Johan Mulder, el
ders J. M. A. Mulder genoemd. De
P.v.d.A. zegt dat het Boschma moet
zijn. De a.r. dient zich aan als Evan
gelische partij, de c.h.u. legt de band
tussen politiek en geloof (stadhuis
en kerk). De één zegt stem déze
lijst, de ander: zó stemt u goed. Zou
de we aan al onze folders gehoor ge
ven (het zijn immers allemaal béste
partijen, beste mensen, sterke frac
ties, bekwame raadsleden, ervaren
stadsbestuurders enz.) dan deden we
het fout, want één folder verklapte:
U mag m-aar één hokje rood maken.
We zijn benieuwd.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
De Bismarck vergaan. Het schip werd
door Engelse luchttorpedo’s getroffen.
Het laatste sein was: Schip niet manoeu-
vreerbaar. Wij strijden tot de laatste gra
naat. Leven de Führer.
Roemenië wordt wel het Frankrijk van
Let Oostelijk blok genoemd, omdat het
een koers onafhankelijk van Rusland
wenst te sturen. Het heeft zich enkele
jaren geleden al niet neergelegd bij de
Russische plannen voor economische
werkverdeling, die Roemenië een voor
namelijk agrarische rol zouden hebben
gegeven. Begin mei heeft Ceaucescu, de
secretaris-generaal van de partij, een
lange rede uitgesproken, waarin hij het
een anachronisme noemde, dat vreemde
troepen op het grondgebied van andere
landen stonden waarmee hij duidlljk zin
speelde op de Russische divises in Oost-
Duitsland, Polen en Hongarije, waarvoor
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baardcradeel, Hennaarderadeel, Ilindeïoopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Arbeid en Anti-Revolutionairen) het
met de regeringsplannen wel eens zou-
L.en worden. Daarmee leek een crisis
uitgesloten.
Eén ding is nu op een harde manier
duidelijk geworden: Nederland is geen
sprookjesland, waar alles maar kan.
De welvaartspot kan niet straffeloos
worden leeg gezogen zonder dat daar
wat tegenover staat. Naast de sterk
gestegen prijzen (het indexcijfer liep
op van 123 in december 1965 tot 131
in april van dit jaar), de dreigénde
overschrijding van de „gevarenzone"
(zeven percent) voor de lonen, wees
nog een andere ontwikkeling op de las
tige economische situatie: de betalings
balans. Begin van dit jaar werd nog
vreugdevol vastgesteld, dat er dit jaar
wel een gunstig saldo kon worden be
reikt van vierhonderd miljoen gulden
Gy»bert - om
froed en from
gol en goed
•eit 6a hjcedt
Het haantje van de toren der Geref.
kerk werd onder handen genomen
door schilder M. Conradi, het kreeg
een huid van bladgoud. Donderdag
zou hij weer op de toren prijken.
Het gevecht is voorbij. Tenminste
voorlopig. Het klinkt wat wonderlijk.
Maar men zou te optimistisch zijn als
men denkt, dat de politieke problemen
nu zijn opgelost. Het lijkt eerder op een
uitstel. Niet elk uitstel betekent echter
afstel, zoals het spreekwoord ons braaf
voorhoudt.
Regering en Kamer zijn het alleen eens
geworden over het beleid op dat mo
ment, in het jaar 1966, Vtok achter de
deur staan de grote beslissingen voor
1967, die in september, op Prinsjesdag,
naar buiten moeten komen.
In alle partijen is men het slechts over
één ding eens: dat bij het vastleggen
van dit beleid opnieuw grote moeilijk
heden dreigen. De regering heeft in
principe besloten de overheidsuitgaven
voor 1967 te handhaven op het niveau
van dit jaar. Dat wil zeggen; in per
centages van het nationaal inkomen,
zodat het bedrag in geld opnieuw aan
zienlijk zal toenemen. Om dit mogelijk
te maken zal de regering weer nieuwe
offers moeten vragen. Wanneer de eco
nomische situatie niet of nauwelijks
verandert, zal het opnieuw nodig zijn
indirecte belastingen te verhogen en de
lonen streng in de hand te houden.
Volgend jaar mei zijn er weer verkiezin
gen, ditmaal de belangrijkste voor
de Tweede Kamer. Met dat voor ogen
is het, zo zegt men in de partijen zelf,
heel erg onwaarschijnlijk, dat men erg
offervaardig zal blijken te zijn.
Het kabinet heeft nu een duidelijke keus
gemaakt. Het laat een deel van het
eigen ambitieuze programma varen ten
bate van de loonsverhoging. In voor
uitstrevende politieke kringen binnen
de regeringspartijen is men daarover
stilletjes wat teleurgesteld.
Het kabinet-Cals kondigde zich zelf im
mers aan als progressief (is: vooruit
strevend). Het programma was er ook
naar: een sterke stijging van de over
heidsuitgaven om meer wegen, huizen
en scholen te kunnen bouwen. Met als
onvermijdelijk alternatief het vragen
van meer offers aan het individu ten
bate van de gemeenschapsvoorzieningen
het lelijke woord waarmee men ge
meenschappelijke zaken als wegen en
huizen aanduidt. Die offers kregen ge
stalte in een verzwaring van de indi
recte belastingen (duurdere sigaretten,
benzine, dranken en luxe artikelen).
Het is nu gebleken, dat die offers niet
genoeg waren.
Had het kabinet nu het programma
toch willen doorzetten, dan had het een
nieuw en misschien zwaarder
offer moeten vragen: een af zien van
een loonsverhoging. Want én hogere
staatsuitgaven én hogere particuliere
bestedingen (meer loon, dus kan er
meer gekocht worden) gaan in de hui
dige economische situatie niet samen.
Dit extra offer heeft de regering (en
de meerderheid van de regeringspar
tijen) niet durven vragen. Ongetwijfeld
heeft hierbij ook de uitslag van de jong
ste (staten)verkiezingen een rol ge
speeld. Plus het feit, dat volgende week
woensdag de gemeenteraadsverkiezingen
worden gehouden. Het zou ook wel bij
zondere grote moed vereisen om zo vlak
voor de stembusgevechten met een bij
zonder impopulaire maatregel te ko
men.
De liberale oppositie juicht nu. Natuur
lijk niet helemaal ten onrechte. De WD
heeft steeds gezegd, dat het niet alle
maal tegelijk kan. Tenminste niet in
het geval dat, zoals nu, de regering
en de partijen, waarop zij steunt, niet
nog meer offers wagen te vragen. Het
brengt de regeringspartijen in een zeer
moeilijke positie. Want hoe moeten zij
deze ontwikkeling duidelijk maken aan
het meer vooruitstrevende deel van
haar aanhang? Een aanhang, die ove
rigens een flinke minderheid vormt,
doordat tenslotte de vakbeweging heeft
gekozen voor een loonsverhoging in
plaats van voor de gemeenschappelijke
voorzieningen.
En nu heeft hij de stap gewaagd om
zijn gezag te doen gelden. Niet alleen
in het Noorden, maar ook verder, door
zijn verklaringen, dat hij na de verkie
zing van de grondwetgevende vergade
ring er nog niet aan dacht terug te
treden. De boeddhisten hebben hem al
van verraad beschuldigd en de beto-
gings-activiteit in Saigon is de laatste
dagen weer toegenomen. Maar Ky rea
geert met ijzeren vuist, zoals hij ook
in het noorden met ijzeren vuist de re
bellie van het eerste legercorps,
bovendien niet eensgezind is, aan het
onderdrukken is. De opstandelingen,
die zich in pagodes hebben verschanst,
hebben al om onderhandelingen ver
zocht, maar Ky is nog niet van zins
daarop in te gaan.
Het gevolg van deze ontwikkeling is,
dat Ky’s positie krachtiger zal zijn ge
worden, maar dat de wijze waarop hij
dit heeft bereikt, tegelijk zijn onder
gang doet voorspellen. Hij zal moeten
blijven regeren met harde, dictatoriale
middelen, die de ontevredenheid aan
wakkeren, en daardoor zal eens geluk
ken, wat de boeddhisten door slechte
organisatie en onvoldoende voorberei
ding nu niet is gelukt.
half acht in het Gebouw aanwezig
te zijn. Wij rekenen vooral ook op
Allingawier! Na afloop van de wed
strijd is er een grote polonaise voor
iedereen.
Slechte beurt. Arum’s bevolking
werd weer doorgelicht op t.b.c. Het
aantal opgeroepenea was 788, waar
van 543 opkwamen. Om verschillen
de redenen waren er 187 die niet be
hoefden in verband met verplichte
doorlichting van bedrijf etc. Er wa
ren 19 onwilligen, dit is 19 te veel.
Niet meewerken is dom, beschamend,
onverantwoordelijk en gevaarlijk.
Bovendien verliest het onderzoek
daardoor veel waarde.
Wolkom freugde. De Witmarsumer
dorpsbode ,De Koepel’ is grotendeels
gewijd aan Gysbert Japicx. O.a.
wordt het lied .Wolkom freugde fan
’e wraid’ afgedrukt.
,De Schakel’ het dorpsblad van Ex-
morra-Allingawier, blijft niet achter
en doet hetzelfde. Het .Bibliotheek-
nieuws’ uit hetzelfde dorp doet er
nog een schepje bovenop door ook
de volgende coupletten te geven.
Bedankt. De netto-opbrengst van de
koekactie voor de Longerhouwster
toren bedraagt f 4195,15. Een ieder,
die er aan meegeholpen heeft dit be
drag bijeen te krijgen, hetzij als ,su-
teler’, chauffeur en niet te vergeten
de ca. 8000 afnemers, worden na
mens de restauratiecommissie heel
hartelijk bedankt. Het was enorm.
Botsing op bruggetje. Tussen Wels-
rijp en Baijum bevindt zich een brug
getje dat net iets te smal is om twee
auto’s gelijkertijd door te laten. Dit
ondervonden vorige week de heren
Age Jellema, ongeveer 28 jaar, schil
der te Welsrijp en zekere J. Nagel
uit Minnertsga, met het gevolg, dat
hun wagens elkaar raakten en te
gen de brugleuning werden gedrukt.
Onfortuinlijke bestuurders kwamen
er zonder letsel af, wagens liepen
averij op, politie was spoedig ter
plaatse om een onderzoek in te
stellen.
In Danang, in het Noorden van Zuid-Vietnam, is maarschalk Ky, de premier
van Zuid-Vietnam, in een ingewikkelde krachtmeting verwikkeld. Hij heeft vo
rige week troepen per vliegtuig overgëbracht naar deze stad, die sinds maart
in handen is van een half-opstandige groepering van officieren en boeddhisten,
die niets anders eisen dan het aftreden van Ky. In april had Ky al troepen
gezonden, maar deze zyn niet verder dan het vliegveld gekomen, doordat Ky
de grote stap toch niet aandurfde. Hij wilde toen eerst een wapenstilstand
sluiten met de boeddhistische krachten in Saigon en dat deed hij door verkiezingen
binnen vijf maanden en de vorming van een burgerlijke regering te aanvaarden.
Hij heeft toen tijd gekregen om zich wat te consolideren.
kS5s
- -
WWW
