ZICH ONZEKER
Raad
de NAVO
van
Brussel bijeen
„OUDE” PARTIJEN VOELEN
r
I
hark
sjoch
in
O V -
few
Jongeren: verbreking van tradities
Zuiveringen
China
en
1». jg
H
I 1
i
1
'I
Hl
ft»®
jlt”-
105e JAARGANG
No. 46
VRIJDAG 17 JUNI 1966
4
in
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, WorJtitm en Wymbritseradeeï. X
A. ...z
x
I
<1.
1.1®
Bk®
b n
ij
FA
w»
1*1^^
k EK
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Advertentieprijs: 16 cent per mm
KVP niet meer katholiek.
I
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
Uitgave: A. J. OSINGA N VBolsward
Administratie- en Redactie-adress
Marktstraat 13
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De Communistische Partij Nederland is
niet meer alleen de beschermeling van de
kleine arbeider, die zich uitgebuit en
onderbetaald voelt, maar richt zich ook
tot de kleine zelfstandige ondernemers,
die zich verdrongen voelen in de massa
le wedloop naar meer welvaart. Wat
nooit was gehoord, gebeurde dit parle-
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
De ongeregeldheden in Amsterdam:
demonstrerende bouwvakkers, zittend
op de rijbaan, het verkeer over de Dam
werd hierdoor opgehouden
Suup-kamemelk. Bij het schilderen
van de bruggen zijn de naambordjes
tijdelijk weggehaald. We hopen dat ze
er weer zijn aangebracht vóórdat de
invasie van toeristen en oud-Bolswar-
ders komt. Die namen zijn immers zo
leuk en zo historisch! Alleen bij de
Suuppost ontstaat er wel eens een
verkeerde associatie, nl. met het ge
zegde: Alles wat van Bolsward komt,
dat
Afbouw vergrote Elim vordert ge
staag. Nieuwe gedeelte is reeds lang
in gebruik. Nieuwe recreatie ook al,
nl als eetzaal. Datum officiële ope
ning staat echter nog niet vast.
Bosma, directeur van het Fries Mu
seum moest voor zaken naar Enge
land. Gysberts handschrift kreeg van
hem een lift.
reacties als de brief over Vietnam zijn
dan het min of meer logische gevolg.
De Katholieke Volkspartij twijfelt aan ’t
bestaansrecht van een alleen voor katho
lieken bestemde politieke groepering.
Het emancipatiegevecht van de katholiek
in het enkele eeuwen door protestanten
beheerste Nederland is al lang gestreden.
In een rapport concludeert de KVP dit
jaar dan ook tot de eigen, geleidelijke op
heffing. Het is nog slechts een studle-
rapport en daardoor niet te vereenzelvi
gen met de werkelijk te voeren politiek;
het verschijnsel wordt er echter niet min
der door.
De partijen als onfeilbare en onwankel
bare organisaties verliezen hun gezicht.
De aandacht wordt, niet in het minst
dankzij de invloed van de moderne com
municatiemiddelen, meer en meer ver
schoven naar de politieke voorman, die
namens een partij optreedt. Boer Koe
koek is er het grote voorbeeld van. Zon
der hem zou de Boerenpartij nauwelijks
bestaan.
Liberale vernieuwing.
Het afgelopen weekeinde heeft opnieuw
klershuis Teixeira de Mattos bleven de
liberale afgevaardigden zwijgen. Op het
congres van de jonge liberalen werd
hier over duidelijk afkeuring uitgespro
ken. „De tweede kamerfractie van de
WD had een duidelijk oordeel uit moe
ten spreken”, aldus de jongeren.
zaken, kortgeleden nog de Sowjetunie
ervan beschuldigde behalve de vorige
eeuw ingepalmde gebieden nog nieuwe
delen Chinees gebied in te willen palmen,
is de spanning die was gerezen tussen
Rusland en Roemenië wat verminderd.
Begin mei sprak Ceausescu de Roemeen
se communistenleider, over de wens, dat
de militaire blokken zouden verdwijnen
en dat dus Amerikaanse- en Russische
troepen van het gebied van andere lan
den zouden verdwijnen. Geruchten deden
de ronde, dat Boekarest een herziening
van het communistische verdedigings-
pact, het pact van Warchau zou hebben
voorgesteld, waardoor de Russische in
vloed zou worden verminderd. Het woord
afbraak van blokken was in ieders mond,
ook die van Brezjnjew, de Russische par
tijsecretaris, die half mei een geheim
zinnig bezoek aan Boekarest heeft ge
bracht.
Maar Brezjnjew zag het toch wat anders
dan Ceausescu. Hij meent dat het pact
van Warschau pas kan verdwijnen, wan
neer de NAVO verdwenen is. Veel over
leg heeft er tenslotte toe geleid, dat de
Roemenen nu op dit punt het Russische
standpunt huldigen, maar tegelijk heb
ben zij weten af te weren, dat Rusland
zijn plannen voor een structurele verster
king van het pact van Warschau heeft
doorgezet.
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
enkele van deze verschuivingen duidelijk
gemaakt. Dat dit gebeurde op bijeen
komsten van de jongerenafdelingen van
twee grote politieke partijen (KVP en
WD) behoeft niemand te verwonderen.
De jongeren zijn, ook in de politiek, ra
dicaler. Om een Hollands woord te ge
bruiken frisser. Ze zijn minder ge
bonden aan tradities en daardoor sneller
geneigd er mee te breken.
De vergadering van de Jongeren Organi
satie Vrijheid en Democratie (JOVD),
gebonden aan de VVD, toonde dit afge
lopen weekeinde duidelijk aan. De deel
nemers aan dit congres barstten in een
ovatie los voor de liberale oud-minister
Korthals, die de jongeren opriep voorop
te gaan bij de vernieuwing van het poli
tieke denken. „De tijd is rijp”, riep hij.
De liberalen hebben van oudsher de
naam op te komen voor de belangen van
de „bezitters” in Nederland, met een ou
derwetse term aangeduid als „de kapita
listen”. Daar is nu helemaal niets meer
van waar, ook al denken veel liberalen
de - r. vandaag de dag zelf nog zo over,
zei de heer Korthals. De kern van de li
berale overtuiging is de eerbied voor de
menselijke persoonlijkheid en het bevor
deren van de „zelfverwerkelijking” van
de mens. Om die mogelijk te maken zal
eerst moeten worden gezorgd, dat die
mens ook een gunstige materiële basis
heeft, aldus de stelling van de heer Kort
hals. Hij concludeerde hieruit, dat de li
beralen zich dienen te richten op het ver
wezenlijken van die gunstige materiële
omstandigheden voor diegenen, die daar
over nu niet beschikken.
Met andere woorden: „de WD dient de
belangen te behartigen van de have-nots,
de niet-bezitters”. Dat is voorwaar, een
revolutionair geluid voor iemand die
steeds heeft verondersteld, dat de libera
len slechts op willen komen voor de rij
ken. De jonge liberalen hebben ogen
blikkelijk deze stelling in praktijk ge
bracht. Bjj het tweede kamer gesprek
gevoerd naar aanleiding van vragen van
KVP en PvdA-kamerleden over de
moeilijkheden bij het Amsterdamse ban-
De politieke begrippen en verhoudingen verschuiven langzamerhand in Nederland.
Dat Is vanzelfsprekend helemaal geen ongezond verschijnsel. Stilstand is, ook in
de politiek, een nimmer goed te praten zaak. Helaas Is het dikwijls moeilijk de
verschuivingen, die zicii toch echt voordoen, te volgen en naar «aarde te schatten.
Gelukkig wordt het de belangstellende Nederlander de laatste tijd niet al te moei
lijk gemaakt. Enkele van deze verschuivingen zijn namelijk zo opvallend, dat vrij
wel niemand er zonder ze waar te nemen langs kan lopen. Om enkele voorbeelden
Ie noemen:
Een vloedgolf van geslaagden komt
uit de examenzalen. Gaarne ontvan
gen we ook dit jaar van schoolhoof
den een volledige lijst van geslaagden
per school. Doet u individueel elders
examen, wees zo vriendelijk het even
te melden. Tenminste al u slaagt'. An
ders: „Hoe stilder hoe better.”
Maak het kort. Wij leven weer in de
tijd van uitstapjes en reisjes. Komt er
een verslagje van, maakt het kort.
Waar ging u heen? Had u pech on
derweg? Raakte er iemand- zoek?
Zie, dót interesseert ons. Niet dat de
inwendige mens versterkt werd, de
lachspieren in beweging kwamen,
enz. Dat is geen nieuws. Wél als u
de hele dag op een droogje zat, de
koffie met koek zich niet liet smaken,
enz.
Zoenen op het zebrapad is volgens ’n
bekende tophit gevaarlijk, maar
vrijen in een auto op een parkeer-
strook kan ook een bekeuring opleve
ren, zoals een Bolswards paartje
moest ervaren
De berichten uit China over zuiveringen worden steeds nadrukkelijker en gedetail
leerder, Er was al enige tijd geleden sprake van, dat enkele schrijvers zich de
ergernis van de partijleiding op de hals hadden gehaald en daarom een bestraffing
hadden gekregen. Er was toen sprake van, dat z-ij de bescherming hadden genoten
an een hooggeplaatste functionaris. Deze is inmiddels zelf ten val gekomen, want
men vermoedde, dat het Peng Tsjen, de burgemeester van Peking was, die van zijn
plaats in het Politbureau van de party is beroofd.
Afbraak van blokken.
Terwijl de spanningen tussen China en
Rusland onverminderd voortduren en
Tsjen Ji£ de minister yan buitenlandse
Lift voor Gysberts handschrift. Het
handschrift van Gysbert Japiks be
vindt zich zoals u weet in de univer-
siteits-bibliotheek in Oxford. Het
mocht niet worden verzonden, maar
moest persoonlijk gehaald. De heer
Ongeregeldheden met bouwvakkers in
Amsterdam drie beelden van de ge-
gebeurtenissen in Amsterdam maan
dagavond en dinsdagochtend naar aan
leiding van de inhouding op het va
kantiegeld van ongeorganiseerde
bouwvakkers:
Links boven: tijdens een nachteljjke
persconferentie op het hoofdbureau v.
politie In Amsterdam, v.l.n.r.: hoofd
inspecteur Heyink (contactman pers-
politie), commissaris Molenkamp
(commandant geüniformeerde politie),
hoofdcommissaris Van der Molen en
hoofdinspecteur De Wit (commandant
mobiele eenheid).
Links onder: overzicht van de demon
stratie op het J. D. Meijerplein, dins
dagochtend
Rechts: bouwvakkers bespreken de
toestand bij een bouwwerk (het con-
fectiecentrum in A’dam West) alvo-«
rens naar het J. D. Meyerplein te gaan
Het „schoenmaker blijf niet bij uw
leest” geldt niet meer voor Jozef
Wouters. Hij stak voor goed zijn els
in het spek en hing het schootsvel
aan de wilgen.
Vroeg. Veehouder Fokkema van Lon-
jé had het hooi al binnen vóór de re
genval. Dank zij zijn ventilator be
hoeft hij geen broei te vrezen.
Wegomlegging in verband met ver
nieuwing wegdek Snekerweg geeft
veel ongerief. Sommige (bus)chauf
feurs kunnen vanaf de Snekerkant de
weg naar het stadhuis niet vinden,
aarzelen en keren soms terug.
Markering is ook onduidelijk. De pijl
die de weg naar de Secretaris Haits-
malaan moet wijzen is weggezakt in
het gras, zoekt men de wegomlegging
Cnossenlaan, dan komt men weer op
het uitgangspunt terug.
Hoge bermgras langs Rijksweg Is
vooral bij de Kruising Marnezijl ge
vaarlijk. Kleine platte wagens gaan
er bijna achter schuil
Vuil weer. Op 16 juli zal in Grouw
het jaarlijkse skütsjesilen beginnen.
Dit jaar is er voor het eerst een ,vuil-
weercommissie” in het leven geroepen
De KVP-jongeren waren eveneens dit
weekeinde bijeen. Ook zij gaven blijk van
een duidelijke wens naar vernieuwing.
Hun conclusie was, dat de KVP zich
moet omvormen tot een algemene poli
tieke groepering, die zich baseert op een
duidelijk politiek programma en niet op
in politieke begrippen vertaalde geloofs
overtuigingen. Weliswaar moet de chris
telijke opvatting over de waardigheid
van de mens het program beheersen, al
thans inspireren, maar de partij moet
openstaan voor niet-christenen, die zich
met dit politieke programma kunnen
verenigen. De KVP zal zelf het initiatief
voor deze omvorming moeten nemen, al
dus de jongeren. Het KVP-tweede ka
merlid, de heer Westerterp, pleitte op
dit congres voor de vorming van een
AVP, een algemene volkspartij, die een
meerderheid in het parlement zou kun
nen vormen. Deze partij zou een cen-
trum-politiek moeten voeren. Dat wil
zeggende juiste weg vinden tussen link
se en rechtse verlangens. In de praktijk
gebeurt dat nu ook als KVP en PvdA
samen regeren. De kiezer wordt dan ech
ter in verwarring gebracht, doordat twee
partijen achter hetzelfde politieke beleid
staan. Wanneer één partij dit beleid uit
voert, kan men veel gemakkelijker „ja”
of „nee” zeggen door al of niet voor of
tegen zo’n partij te stemmen. „Helaas”,
aldus het geluid van de KVP-jongeren,
maken andere christen-democratische
partijen in Nederland niet zo’n versnelde
ontwikkeling door. Wie echter ziet wat
op dit gebied zich allemaal voltrekt, kan
nauwelijks twijfelen aan de veranderin
gen die ook bij de andere partijen ko
men.
N.A.V.O.
Roemenen spelen min of meer de rol van
De Gaulle in hun verzet tegen supra
nationale regelingen. De Raad van de
NAVO is vorige week in Brussel bijeen
geweest om zich over de hangende pro
blemen van het bondgenootschap te be
raden. Overeenstemming is er In geen
enkel opzicht bereikt tussen De Gaulle
en zijn veertien bondgenoten. Het essen
tiële punt was de toekomst van de Fran
se troepen in West-Duitsland, zoals be
kend, wensen de Veertien, dat er on
danks de onttrekking van deze troepen
aan het opperbevel van de NAVO een
vaste taakomschrijving zou komen en
men wenste dit vast te leggen door van
Couve de Murville te verlangen, dat
Frankrijk zou onderhandelen over de sa
menwerking in noodgevallen. Couve wei
gerde dit te aanvaarden, omdat dit
Frankrijk te veel zou binden.
De woorden „in noodgevallen” zijn ver
vallen, maar minister Luns heeft de
Franse delegatie verteld, dat de Veer
tien zich het recht voorbehouden het pro
bleem van de samenwerking in alle sta
dia (vrede, oorlog en noodgeval) aan de
orde te stellen.
Het enige wat bereikt is, is dus, dat men
kan gaan praten in de wetenschap het
volkomen oneens te zijn. De tactiek van
de Veertien lijkt gebaseerd op uitstel van
beslissingen, terwijl De Gaulle er onge
twijfeld rekening mee houdt, dat de sa
menhang van de Veertien in de loop van
de tijd op ernstige proef zal kunnen wor
den gesteld. In oktober wordt het beraad
voortgezet. Ondertussen is De Gaulle dan
in Moskou geweest, waar hij op 20 juni
zal aankomen. Hij en de rest van de we
reld kunnen dan weten, wat deze Russi
sche Kaart waard is.
ten schaars om te kunnen vaststellen
wat waarheid en propaganda is in arti
kelen als deze. Het is mogelijk dat het
huidige leiderschap zich met harde hand
meent te moeten verdedigen, maar er is
ook een andere uitleg mogelijk. Dat zich
nu al achter de schermen een strijd om
de opvolging van Mao Tse-toeng aan ’t
afspelen is, waarbij de bovenliggende
partij haar tegenstanders uitschakelt op
beschuldiging van anti-revolutionaire of
naar revisonisme en moskovitisme rie
kende neigingen. De man achter de
schermen van de zuivering schijnt Lin
Piao te zijn, de jongste van de vice-voor-
zitters van de partij en minister van de
fensie, in welke hoedanigheid hij over
het machts-apparaat van het leger kan
beschikken.
Deze commissie zal een uitspraak
moeten doen, wanneer het gaat om de
vraag: zeilen of niet. Vorig jaar is er
bij iedere weersomstandigheid ge
zeild, maar dat ging niet altijd zon
der risico.
Een prachtige reclame voor Bolsward
is het kleurendrukomslag van de
nieuwe NCRV-gids met de afbeelding
van het stadhuis. Binnen vindt u nog
een foto van Gysbert Japiks, ’n kleu
renfoto van Hichtum en een artikel
over de Bolswardse dichter en de aan
hem gewijde postzegels.
Van mollenplaag verlost is Dedgum,
nu weduwe Koelstra met de schop
eigenhandig twee mollen (de boosdoe
ners) heeft gepakt.
Bohanza werd in het „Vrije Volk”
Bolhanza genoemd. Blijkbaar heeft
de redactie een vooruitstrevende blik,
want de expositie wordt door een
„bolle” geopend, de kampioensstier
van fokstal Knol nog wel.
Het scheelt maar een letter, merkt *’n
trouwe lezer uit Rotterdam op. De
heer Driebergen heeft het in „Zijn
herinneringen aan oud-Bolsward” o.a.
over Cronjo, Joubert, De Wit. Be
treft laatstgenoemde Freerk de Wit
of Piet de Wit (dichter)? Wellicht
zal Christiaan de Wet bedoeld zijn.
En dit maar een maand. Waarom
moesten de vlaggen uit op 1 juni in
Bolsward. (Ingezonden door Het Co
mité). Als ze het nu op 1 juli a.s.
maar niet vergeten en op 2 juli niet,
dan wordt de nieuwe burgemeester
ingeluid.
Geen dure. Onze krant van 1919 was
natuurlijk niet verguld, maar blijk
baar vergeeld.
Zomerzegels kan men na 27 juni ner
gens in Nederland meer krijgen, dan
alleen op het rijdend postkantoor.
Met een speciaal stempel nog wel.
mentaire jaar: de CPN-fractie in de
tweede kamer bepleitte de belangen van
de kleine fabrikanten.
De Partij van de Arbeid voelt zich on
zeker. De socialisten voelen aan, dat een
zeer linkse koers het in een tijd, waarin
ook het merendeel van de arbeiders over
een ijskast, een televisietoestel, een radio
en hoogstwaarschijnlijk ’n auto beschikt,
het niet meer doet. Bij de wat meer
rechtse koers van de laatste tijd verliest
de PvdA echter principiële socialisten
aan de meer extreem linkse PSP. Schrik-
Maar uit een artikel in de Rode Vlag, het
theoretische blad van de partij, blijkt nu,
dat het hier om meer gaat dan een zg.
culturele zuivering, die wij kortgeleden
ook in Rusland nog hebben beleefd met
de veroordeling van twee schrijvers. Vol
gens de Rode Vlag is er nu een strijd op
leven en dood aan de gang in het land
en kunnen anti-revolutionare elementen
misschien een staatsgreep als in 1956 in
Hongarije wagen. Het blad meldt, dat de
klasse van grondbezitters en de reactio
naire burgerij nog steeds sterk zijn en er
voortdurend van dromen de macht weer
in handen te nemen door een omwente
ling. De inzet van de huidige strijd, aldus
het blad, is de consolidatie van de dicta
tuur van het proletariaat en de economi
sche basis van het socialisme. Met een
hak op de Sowjetunie stelde het blad
vast, dat de Sowjetunie had gefaald een
proletarische culturele revolutie in ernst
door te voeren.
De gegevens over China zijn in het wes-
Bolswards Nieuwsblad
1 - - - a
'•"N.
T.(
