de publiciteit
in
Voetbalvelden half augustus
bedrijf
„Bolsward”
H|
TC
'M I
KHIfca
hark
sjoch
m
Veel aandacht in de vorm
van
en
artikelen en uitgaven
Fan de Marlinytoer
I
Gysbert Japiks
105e JAARGANG
No. 57
DINSDAG 26 JULI 1966
Einde faciliteit water
overlast
1603-1666-1966
i
en Wymbritseradeel.
KW
9 a
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
Een nieuwtje uit Tokio voor zakenmensen die zonder geld zitten is een leen-
machlne, waarvan de eerste in de uitgaanswijk van Tokio „Glnza” staat.
Wanneer men er een speciale kaart In stopt, geeft de machine prompt een
bedrag van 200 gulden. De machine registreert het nummer van de kaart
voor latere verrekening.
Onderhandse aanbesteding
woning sportveldencomplex
HOE RINT IT MEI DE BIFOLKING?
Yn it provinsiael blêd nü. 36 binne de
bifolkingssifers opnomd fan it jier 1965,
it jier, dat foar it earst yn syn histoarje
fan ieuwen, Fryslan op in heal miljoen
minsken brocht, om krekt to wezen bin
ne dat der 500.935.
En krekt as oare jierren kin men wer
sjen, hokfoar gemeenten yn tal foarüt-
geane, stil stean bliuwe of jit sakje. Yn
dy sifers komt nei foaren hwêr’t ta-
Vooral dit jaar is er een stroom van
dagblad-artikelen en tijdschrift-publica-
ties over Bolsward verschenen. De knip-
seldienst heeft er druk werk aan ge
had. Prettig voor ons was het te horen,
dat men in de kringen van het Gysbert
Japicxcomité overweegt uit de aard
der zaak na deskundige selectie een
boekwerk samen te stellen met hetgeen
er in de pers aan wetenswaardigs over
de Bolswardse dichter en zijn achter
gronden verscheen. Een prijzenswaar-
dig initiatief, dat alle lof verdient.
Intussen is er ook reeds een aantal
7110
8034
2648
689
21066
923
12624
3934
11272
1530
7387
8437
2603
720
23929
949
12176
3906
10747
1667
1348
4407
9270
3404
8014
3481
7850
1155
3033
574
1965
20467
15616
32563
21052
18948
1965
8834
12176
3906
10747
4547
23929
866
4738
949
NEDERLANDSE ZAAKGELASTIGDE
IN PEKING
Een foto van de heer G. J. Jonge-
jans, de Nederlandse zaakgelastigde
in China, die tot persona non grata
is verklaard,
Met de commissie voor openbare wer
ken zou nog overleg worden gepleegd.
Op grond van vorenstaande uiteenzet
ting stellen B. en W. voor tot onder
handse aanbesteding van de bouw van
de woning bij het sportveldencomplex
over te gaan.
Abonnementsprijs f 2.90 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A J. OSINGA N VBolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uut 2660 of 2335
(05157)
1965
5086
8834
9524
4623
6857
12645
11863
4738
4517
866
1960
5176
8306
9393
4750
7020
12001
11382
4827
4732
35
In verband met het feit, dat de door een
aantal agrariërs in de zomer van 1965
ondervonden wateroverlast reeds onge
veer een jaar achter de rug ligt, heeft
de staatssecretaris van cultuur, recreatie
en maatschappelijk werk, de heer C.
Egas, besloten met ingang van 1 augus
tus 1966 een einde te maken aan de fa
ciliteit, waarbij de betrokken gemeenten
onder zekere voorwaarden gemachtigd
werden aan gedupeerde agrariërs be
drijfskapitaal te verstrekken. Dezen heb
ben thans ruimschoots de tijd gehad om
een aanvrage bij de gemeente in te die
nen. Slechts aanvragen, welke nog vóór
1 augustus 1966 binnenkomen, zullen nog
op grond van bedoelde faciliteit in be
handeling genomen mogen worden.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
En dat in de vakantie. Paultje W.
Altena te Makkum kwam aldaar bij
het spelen op het z.g. Achterdijkje
zodanig te vallen, dat hij op twee
plaatsen zijn pols brak. Dokter Bog-
stra verleende eerste hulp, waarna
het arme kind in het R.K. ziekenhuis
te Harlingen is opgenomen.
Kelder vol water? Dan is dat niet
de schuld van de I.W.G.L. Monteurs
belden aan bij no. 15, waar lekkage
was gemeld. Bewoners niet thuis; ook
de buren niet. Wie had dan wèl lek
kage, of waren de bewoners er voor
op de vlucht gegaan?
Nieuwe bode op het stadhuis is al in
functie. Bij zijn eerste rondgang met
de dagelijkse koffie H. en Sj.-
schrijver kreeg ook een overgescho
ten bakje zei iedereen; „Nou, Mei-
nema, dit is heel anders dan de bus.”
Ook wat, telkens datzelfde praatje
te moeten aanhoren.
Op het nippertje. Maandagnacht om
half 2 raakte de 26-jarige W. K.
uit Kimswerd, die met zijn auto,
een NSU-Prinz, vanuit de richting
Tj. Hiddessluizen Harlingen binnen
kwam, de juiste koers kwijt. Recht-
doorrijdend kwam de wagen tussen
een afsluithek en de stenen trap op
Bij raadsbesluit van 9 februari 1966 is
op de begroting een crediet verleend
voor de bouw van een woning bij het
sportvelden complex.
Dit crediet is thans goedgekeurd door
Ged. Staten, zodat tot uitvoering kan
worden overgegaan.
Volgens een mededeling van de Gront-
mij. kunnen de velden omstreeks half
augustus a.s. in gebruik worden geno
men.
Het zal in verband hiermee noodzake
lijk z(jn spoedig een medewerker te be
noemen voor het onderhoud van de vel
den, die het onderhoudswerk van de
Grontmij. kan overnemen. In de volgen
de vergadering hopen B. en W. de raad
hiertoe een aanbeveling te kunnen doen.
Met de bouw van een woning bij dit
complex zal dan ook de nodige spoed
moeten worden betracht, waarom zij
zich hebben gewend tot de N.V. Bouw
fonds Nederlandse Gemeenten voor de
bouw van een BG-systeem-woning type
Mimosa, waarbij gedacht wordt aan ’n
woning met vier slaapkamers en een
vrijstaande berging van 6.02 x 2,84 m.
De hiervoor door het Bouwfonds ge
raamde kosten blijven binnen het toe-
gestane crediet.
Volgens ontvangen inlichtingen zal de
bouwtijd van deze woning 2 2’4 maand
in beslag nemen.
Teneinde een en ander snel te kunnen
realiseren komt het B. en W. na over
leg met het Bouwfonds, wenselijk voor
dit werk onderhands aan te besteden en
daarvoor aan één aannemer gedacht
wordt aan de heer Th. Wiersma alhier
een prijsopgaaf te vragen. Volgens
de bepalingen van de gemeentewet moet
de raad besluiten om tot een onder
handse aanbesteding over te gaan, maar
kan de gunning van het werk door het
college van B. en W. plaats hebben,
zulks in afwking van de tot nu toe ge
volgde regel. Deze methode kan een
zekere tijdwinst opleveren, wat voor een
vlotte werkwijze van belang kan zijn.
Een gunning kan alleen plaats hebben,
wanneer de totale stichtingskosten blij
ven binnen het raam van het op' de
begroting geraamde bedrag.
Wanneer de raad hiertoe besluit zullen
B. en W in de eerstvolgende vergade
ring mededeling doen van het resultaat
van de aanbesteding.
Het plan van het Bouwfonds met een
prijsopgaaf komt B. en W. zeer rede
lijk voor.
Het bestuur van de stichting .Bolwerk’
voor het beheer van de sportvelden, met
wie overleg is gepleegd over type en
plaats van de woning, kan zich geheel
met het plan verenigen.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Ilindeloopen, Wonseradeel, Workurn
Baerderadiel -
Boalsert
Frjentsjer
Frjentsjeradiel
Gaesterl&n
Harns
HaskerlAn
Himmelom-Aldferd
Hennae rderadiel
Hynlippen
tegebrek op dit moment helaas niet uit
voerig kunnen bespreken, maar die
iedere Bolswarder graag zal willen be
zitten, is het schrijversprentenboek over
Gysbert Japicx, dat vele, vele ook tot
nu toe praktisch onbekende afbeeldin
gen (met kort zakelijk commentaar)
bevat over alles wat betrekking heeft op
het leven van Gysbert Japicx en het
„drieluik” dat onze oud-stadgenoot Mr.
Dr. K. de Vries, schreef over een drie
tal aspecten van oud-BoIsward.
Op deze beide uitgaven hopen we nog
uitvoeriger terug te kunnen komen.
Misschien meer dan de andere Friese steden in doorsnee heeft Bolsward de naam
tuk te zijn op publiciteit. Bolsward Is pers-, radio- en t.v.-mlnded. De aantallen
malen dat Bolsward op het t.v.scherm verscheen, in diverse radionibrieken werd
genoemd, om van kranten- en tijdschriftenartikelen maar niet te spreken, zyn
nauwelijks bij benadering te schatten. Misschien kan men heel nuchter en koud
zakelijk vragen: „Wat koop ik er voor?” Feit is, dat Bolsward met zijn nauwe
lijks 8000 inwoners alom In den lande bekendheid geniet. Waar in Nederland
men ook komt, of dit nu is het Oosten, het Westen of het Zuiden, steeds, wanneer
men zegt van Bolsward te komen, knikt men begrijpend. De één weet iets van
Gysbert Japicx, de ander van het heamiel, een derde van het fraaie stadhuis
of de Bolletongersdei, de zuivelschool of de Martinikerk, de Skotsploech of de
Schutterij. Men kent Bolsward als de stad „van het trammetje”, als de stad
van „Eén tegen allen”, de stad van het orgelimprovisatieconcours en wat niet
ai. Neen, in geld is deze image niet uit te drukken, waardevol is ztf zeker.
Hark en Sjoch heeft ietwat last van
de komkommertijd. Wij hadden het
anders verwacht. In de vakantietyd
gebeurt immers zoveel dat spannend,
opwindend, teleurstellend af alleen
maar curieus is Stuurt U van verre
een kaartje met welk (hopelijk leuk)
nieuws naar huis, doe het ook aan
H. en Sj., Marktstraat 13, Bols
ward.
boekwerken van de pers gekomen, dat
de aandacht op Bolsward vestigt.
Het meest lijvige is zonder twijfel wel
het Bolsward-nummer van De Vrije
Fries, het 47e deel van het tijdschrift,
uitgegeven door het Fries Genootschap,
dat ruim 200 bladzijden aan diverse as
pecten van Bolsward wijdt en ook ar
tikelen bevat over onderwerpen betref
fende Friesland uit de 17e eeuw.
Een even amusant als onthullend ar
tikel is dat van Drs. J. Visser over het
huwelyk van Willem Frederik en wat
er aan vooraf ging. In bijna 40 blad
zijden vindt een schrijver hier boeiende
stof voor een historische roman. Het
artikel leert, dat ook 300 jaar geleden
vorstenhuwelijken veel problemen oprie
pen, zij het andere dan thans. De pu
blieke opinie speelde geen rol. De liefde
telde nauwelijks, geen wonder, dat zij
zich vaak een uitweg buiten het huwe
lijk zocht. Politiek en bezit waren de
bepalende factoren. De bruid was slechts
object van onderhandelingen en beslis
singen, die grotendeels zonder haar
plaats vonden.
Uitvoerig verhaalt de heer W. H. Kei-
kes, zelf oud-Bolswarder, uit de rijke
historie van het „rijeke” gasthuis Sint
Anthoon te Bolsward (het gasthuis
aan de Nieuwmarkt). Het artikel gaat
niet alleen over de gebouwen, maar ook
over de wordingsgeschiedenis en het
ontstaan van verschillende vormen van
weldadigheid alszodanig.
Interessant is vooral ook wat verteld
wordt over de bemoeiingen van het
gasthuis op cultureel en maatschappe
lijk terrein (b.v. exploitatie Doele, be
waarschool, naai- en breischool) en de
relaties met het stadsbestuur (soms in
samenspel met het Weeshuis).
Dit ruim 40 bladzijden tellende artikel,
verlucht met fraaie foto’s, was het
waard om als overdruk apart te ver
schijnen. Verschillende bijlagen zijn er
aan toegevoegd, bijv, een afschrift van
de acte, waarbij Gysberts vader werd
opgenomen in het Gasthuis.
De dames zullen vooral belang stellen
in hetgeen de heer S. J. van der Mo
len schrijft over de Friese plattelands-
vrouwenkleding in de 17e eeuw.
Van de huik naar de spijkerbroek is
een lange weg geweest. Ook de relaties
met de kleding in bijv. West-Friesland
(Marken enz.) wordt nagegaan.
In een herdenkingsnummer van de dich
ter Gysbert Jacobs past een studie van
het bouwkundig beeld in de decennia
van Gysbert’s jeugd, temeer wanneer
van zijn vader bekend is, dat deze aan
de vorming daarvan heeft deelgenomen.
Jacob Gysberts leverde immers het „pa
troon” van het stadhuis, terwijl Haring
Wytzes het „draaiwerk” verrichtte.
Dit zeer deskundig geschreven artikel
behoort tot de meest belangwekkende
van het hele boekwerk.
Over het roken in Gysbert Japiks tijd
schrijft Ds. J. J. Raima, de bekende
auteur van „Om Gysbert Japiks hin-
ne”. Ook toen waren er al vóór- en
tegenstanders van het roken!
K. P. de Boer schrijft over Taquinius
Poppinga, een predikantsleven in de 17e
eeuw en de heer C. Boschma over Li-
auckama State te Sexbierum en Mr.
J. van Lennep over Harderwijkse ge
promoveerden uit de Friese gewesten en
ten slotte Dr. Mr. J. Belonje over een
kunstwerk uit Friesland op Weldam.
Al met al een rijk boekwerk, dat ook
los verkrijgbaar is.
Twee andere uitgaven die wij uit ruim
de glooiing van de 3 m. lager ge
legen Noorderpier terecht. Boven ’t
diepe water kwam uiteindelijk de
slechts licht beschadigde auto tot
stilstand. Wonder boven wonder kon
de heer K. zijn voertuig verlaten.
Met een geleende fiets is hij hierna
huiswaarts getogen.
Wees voorzichtig. Na een inhaal
manoeuvre geraakte dinsdagmiddag
bij de wegkruising Wons in rijksweg
43 de 29-jarige koopman J. Rooden-
burg met zijn auto in een sloot. Hij
kwam terug van de markt in
Sneek.
Bok geschoten Iemand vertelde ons
een „hertenbok” te hebben gezien
tijdens het melken in een stuk land
bij de Kloostervaart. Vermoedelijk
zal het wel een reebok geweest zijn.
Herten komen, voor zover wij weten,
in ons gewest niet voor.
1848
7916
7001
7242
9771
5814
fordübeling ro-
yn
Tietsjerksteradiel en Opsterlan net oars.
It binne de W&lden, dy’t der yn slagge
binne om folie mear minsken brea to
jaen. De greidhoeke en binammen de
Südwesthoeke is in probleemgebiet sa as
men op it heden yn Nederlan hast net
fine kin. De driuwende fraech is: Moat
dat sa bliuwe of is der hwat oan to
dwaen? Tj. de J.
brand was, wist niemand te vertel
len.
Natuurverschijnsel. Onlangs werd de
politie op een nacht uit bed gebeld.
Iemand had een natuurverschijnsel
gezien, een vurige bol aan de nach
telijke hemel. Ja, daar kon zelfs de
dienaar van de H. Hermandad niets
aan doen. Onverrichterzake bevond
hij zich spoedig weer horizontaal on
der de textiel.
Gevaarlijk oversteken. Hoewel hij
krachtig remde, kon een Haagse
mijnheer niet verhinderen, dat hij
op de Rijksweg ter hoogte van Laard
de 3-jarige Jettie Dooper, die plot
seling overstok, aanreed. Met schaaf
wonden en een lichte hersenschud
ding werd het kind na een salto op
genomen. Het had erger kunnen
zijn.
De 1090ste in zicht. Eerder dan ver
leden jaar meldde zich dezer dagen
de 200e bus van dit jaar bij restau
rant ,,’t Raadhuis". In augustus ver
wacht men de 1000ste sedert de ope
ning. Er zal bijzondere aandacht
aan worden besteed.
Huiszwaluwen zijn er in Bolsward
dit jaar te over. Eerst is het wel
leuk zo’n nestje onder de dakgoot.
Maar als er zwaluwenkindertjes ko
men, wordt het schrobben en boe
nen.
„Wolkom freugde fan ’e wrald”, Wij
weten niet of de vroede vaderen van
Bolsward dit vanavond gaan zingen
als de collega’s van Wonseradeel op
bezoek komen. Denken doen ze het
zeker. Ze willen voor de in Witmar-
sum genoten gastvrijheid gaarne iets
terug doen. De onvergetelijke avond
op Aylva State, gevolgd door een
prachtig openluchtstuk ligt nog vers
in het geheugen. Het kan zelfs zijn
dat Bolsward nog warmer ontvangst
biedt dan Wonseradeel het deed.
Achtkarspelen
Dantumadiel
Smellingerlón
West-Stellingwerf
East-Stellingwerf
Hjir hat men rounom de
jael wier meitsje kinnen. En dat is
Idaerderadiel
Lemsterl&n
Raerderhim
Sleat
Snits
Staveren
Wünseradiel
Warkum
Wymbritseradiel
Dry 1st
It bifolkingsbyld yn de Südwesthoeke lit
üs sjen, dat mei ütsündering fan Lem
mer, Boalsert en Snits, de greatere kon-
sintraesjes, rounom de bifolking jit óf-
nimt of sa as yn Hynlippen, Sleat en
Starum likernóch op ien hichte bliuwt.
Yn sintrael Westergoa is it lyksa, dêr
groeije Harns, Frjentsjer, de Jouwer en
Grou-Akkrom, mar de oaren sakje sta-
dich fierder.
Dit is lykwols mar in koarte perioade,
dizze fiif jier. It byld wurd folie skerper
as wy in langere tiid forgelykje, byge-
lyks doe’t Fryslan mar de helt fan de
minsken hie fan nou. Wy moatte dan to-
bek nei 1848, dat is mear as hündert jier
lyn. Hjirüt docht bliken, dat de groei
fan de Fryske bifolking folie stadiger
gien is as fan oare lansdielen, dy’t yn
dyselde perioade fjouwer, fiif en seis
kear safolle minsken telle. Mar wy sjog-
ge, dat yn üs hoeke mar inkelde ge
meenten de fordübeling meimakke haw-
we, towyl oaren mar in bytsje en som
migen seis sakke binne by doe. Lit üs
ticht by hüs bigjinne:
komst blykt to wêzen en hwêr’t dat op
heden net sa is. Der binne gemeenten by
dêr’t it sakjen al mar troch giet, der
binne oaren, dy’t al wer bigjinne to win
nen en der binne inkelden, dy’t de gong
der stevich yn hawwe. Foar hiel hwat
materiële en kulturele mooglikheden is
dit fan bilang om dat to witten, hwant
sawol it bidriuwslibben as skoóllen, tsjer-
ken en bistjüren ünderfine de ynfloed
fan in positive of negative bifolkings-
foroaring. Dizze sifers krije jit mear
wearde as hja biskikber binne oer in
lange perioade, omt hjirtroch de tafal-
lige omstannichheden fan oarloch of
wurkleazens, heech- of leechkonjunktuer
folie minder meispylje.
Wy wolle dan alderearst ris in rychje
sifers jaen oer de gemeenten hjir om üs
hinne, dus yn de greidhoeke en de Süd
westhoeke. En wol fan it jier 1960 en
fan it öfroune jier dus 1965. Beide sifers
binne op de léste dei fan dat jier fêst-
lein. Yn alfabetyske folchoarder sjogge
wy dan dit:
Boalsert
Wünseradiel
Warkum
Wymbritseradiel
Hennaerderadiel
Snits
Hynlippen
Himmelom-Aldferd
Starum
Allinnich Snits koe düdlik ütrinne ta
trjje kear safolle ynwenners, towyl Boal
sert de fordübeling goed folhalde koe, de
oaren koene dat lang net. En as wy diz
ze plattelansgemeenten hjirre neist in
stikmannich sette üt de Walden kin elk
syn konklüzjes wol lüke. Ik nim derfoar
fiif plattelansgemeenten üt de Walden.
Hjir binne de sifers:
It libben iz yen See dy oon alle touwer-
wynnen oerjuwn wezzende, uwz feil
buwtte in feu binne onophadlyck hoffnet.
Taljochting: Dit is de grountins fan de
„Sünerlinge forhanlinge fan libjen en
stjerren” (oerset üt it Fransk): in sé,
dy’t oan alle tongerwyn oerjown; üs fen
üten en fen binnen ünophüldlik hoffenet.
Zijn negotie, w.o. vele horloges, liep
ernstige waterschade op. Zelf kwam
hij er goed voor weg. De auto is
later door een kraanwagen weer op
de weg getrokken Roodenburg staat
ook wel op de markt in Bolsward.
Alles in orde? Bij de geregelde
autocontroles, die de politie op de
Afsluitdijk instelt, worden vooral
veel verbalen opgemaakt wegens
ondeugdelijke handremmen en niet
goedwerkende claxons.
Waar was de Grand? Zaterdagavond
hing er een brandlucht boven de
stad. Iedere late wandelaar snoof
en zei: „Ik ruik wat. Maar wóar de
7’
Gysbert - om
froed en from
gol en goed
•eit (ia hjoed:
SA
4 t:
54
