LOOPT DE AMERIKAANSE
ECONOMIE GEVAAR?
Geen vakantiespreiding Kabinet
en
STADGENOTEN,
i
i
i
l
f
I
hark
sjoch
Rusland blijft matiging betrachten
Gysbert Japiks
',-'3
105e JAARGANG
No. 62
VRIJDAG 12 AUGUSTUS I960
1603-1666-1966
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
J’
F*
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Advertentieprijs 16 cent pet mm
W ymbritseradeel.
I
Dwaen y qua' so habbe y God to fynne.
Nog even: het Hof.
en huis-
J. M. A. MULDER, Burgemeester.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
Uitgave: A. J. OSINGA N V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adress
Marktstraat 1}
Opticien Oostnuin te Amsterdam introduceert het laatste op het gebied
van de brillenmode met deze uit New York afkomstige monturen, de
Granny Look”, geïnspireerd op de militante grootmoeder van de Beverly
Ilillibiilics. Marjon toonde onze fotograaf twee modellen uit deze serie.
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Abonnementsprijs f 2 90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Een foto van het prijswinnend partuur (Marssum) van de Freule-partij
te Wommels. V.l.n.r.: L. Breuker, H. Klazinga en IJ. Zuierveld.
Foto Bocrsma - Pingjum
In het befaamde politieke en ideologische
geschil met China deed Kosigin geen
enkele concessie. Hij wenst vriendschap
pelijke betrekkingen met China, maar
dan moeten de Chinezen eerst eens op
houden de leiders van Moskou te belas
teren en ervan te beschuldigen met Ame
rika onder een hoedje te spelen. Door
deze lasterlijke beschuldigingen, waar
mee zij de eenheid van het communis
tische kamp verbreken, spelen de Chine
zen volgens Kosigin Amerika juist in de
kaart.
van de al bejaarde Mao Tse toeng schij
nen te kunnen worden geschreven.
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Amerikaanse economie.
Het heeft in de Ver. Staten enige op
winding veroorzaakt, dat de staalmaat-
schappijen haar prijzen voor sommige
soorten staal met ongeveer twee procent
hebben verhoogd en dat terwijl zij wisten
dat de president dit maar zeer ongaarne
zag omdat hij en zijn raadgevers hierin
een versterking van de inflationistische
druk zien. Van een groot aantal andere
dingen, die zwaarder tellen in het dage
lijks onderhoud, zijn de prijzen al heel
wat meer gestegen, maar van de staal-
prijzen verwacht men vooral psychologi
sche invloed.
Hét is overigens logisch, dat de prijzen
wat stijgen en dat daaruit bij de komen
de besprekingen nieuwe looneisen wor
den gedistilleerd, want de voortdurend
toenemende vraag in de Ver. Staten, aan-
gewakkerd door de grote uitgaven voor
de oorlog in Vietnam, laat de industrie
op volle toeren draaien en de werkloos-
Toepasselijk. Marktcafé Vijver heeft
een wandbord in de bar hangen met
de spreuk; „In lyk man is in ryk
man". Wel toepasselijk lijkt ons.
dat het
niet be-
Het rumoer is nog niet verstomd. Nog
altijd mommelt en moppert men over het
regeringsvoorstel het salaris van de ko
ningin te verhogen tot 5,2 miljoen gul
den per jaar. De socialistische partij
voorzitter Tans heeft nu een nieuw ar
gument gevonden voor de verhoging.
„De verhoging Is nodig omdat vorige re
geringen niets hebben gedaan”, zei hij op
een bijeenkomst van de PvdA in Roer
mond. Nu wordt dit zo langzamerhand
een vervelende uitspraak. Het kabinet
Cals heeft vele ongetwijfeld noodzake
lijke, maar voor sommige mensen ver
velende beslissingen genomen of moe
ten nemen. De KVP en ARP blijven der
gelijke beslissingen steunen met het sim
pele argument „er valt niet aan te ont
komen”. De socialisten echter voegen er
altijd aan toe: „want vorige regeringen
deden niets”. Dat wekt wat al te veel de
indruk, dat de PvdA nu de drijvende
kracht is in de regeringscoalitie. Daar
mee zou men de anderen te kort doen.
Is, dat hij nogal lankmoedig staat tegen
over de apartheidspolitiek?
Oud gebruik. Voorheen werden vrou
wen, die in het kraambed waren ge
storven (dit kwam vroeger helaas
veelvuldig voor) begraven met een
wit laken over de kist. Iemand
vraagt ons of er nog lezers zijn, die
dit gebruik, al is het bij overlevering
nog kennen. Graag geven wij uw
antwoorden door.
mogelijkheid van een eenmaal ingeno
men standpunt af te brengen. Dat gaf
al eerder probleempjes binnen de KVP.
De heer*Moorman stemde namelijk als
eenling in de KVP demonstratief tegen
„de ton van Luns”, het geld dat de re
gering wilde geven aan het „defence and
aid fund”, dat slachtoffers helpt van de
Zuidaf rikaanse apartheidspolitiek
De reacties op de uitlatingen van de heer
Moorman in Zuid-Afrika waren op het
Binnenhof niet mals. „Er is geen twijfel
over mogelijk, dat de KVP tegen de
apartheidspolitiek is. Ik vind de uitla
tingen van de heer Moorman zo vér
gaand, dat ik moeilijk kan aannemen,
dat hij het zo heeft gezegd”, zei de heer
Aalberse, voorzitter van de KVP. „De
uitlatingen van de heer Moorman zijn
nogal ongenuanceerd”, vond de heer C.
J. van der Ploeg, waarnemend fractie
voorzitter van de KVP.
Er zit overigens toch al een luchtje aan
het bezoek van de heer Moorman. De
Zuidafrikaanse regering heeft het be
zoek van de Nederlandse parlementaire
delegatie geweigerd. Waarom wel een
uitnodiging aan het Nederlandse kamer
lid, de heer Moorman, waarvan bekend
Misleid. De heer Kroontje was in de
veronderstelling het licht van een
rijwiel te zier, toch was dit niet zo,
Voor de Nederlandse kamerleden heeft de vakantie tot nu toe niet erg veel echte
politieke rust gebracht. Allerlei politieke zaken staan vakantie of niet plotse
ling in het middelpunt van de belangstelling. De ontwikkelingen zjjn dezer dagen
niet erg gemakkelijk te volgen. De traditionele kanalen en wegen zijn in de va-
kantictijd vrijwel voortdurend verstopt. Het politieke wereldje ziet er daardoor
wat rommelig uit. Hoe ging het ook al weer met die Chinese affaire? Eerst was
de politiek verantwoordelijke man minister Luns van buitenlandse zaken. Maar
die is zelden in Den Haag. Staatssecretaris Van der Stoel nam het over. Hij ging
echter ook op vakantie. Premier Cals werd waarnemer. Niet voor lang, want ook
de premier kon geen weerstand bieden aan de verlokkingen van het zonnige zuiden.
H-lj vertrok. Minister Vondeling (financiën) bleef in Den Haag achter om een
oogje in het zeil te houden. Tenslotte werd de enige vrijgezel in het kabinet, mi
nister Diepenhorst (onderwijs en wetenschappen) het slachtoffer van het gebrek
aan vakantiespreiding binnen het kabinet. Minister Diepenhorst was deze week
overigens de machtigste man van Nederland. Want hij was ook nog minister van
ontwikkelingshulp, minister van buitenlandse zaken, minister van justitie, minister
van defensie en minister van cultuur, recreatie en maatschappelijk werk.
Oud-vice-admiraal Moorman heeft weer
eens voor opschudding gezorgd. Deze
openhartige en robuuste afgevaardigde
van de Katholieke Volkspartij in 'de 2de
Kamer heeft in Zuld-Afrika volgens
persberichten kwalijke dingen verteld.
De heer Moorman maakt een reis door
Zuid-Afrika op uitnodiging van de Zuid
afrikaanse regering. Hij zou hebben ge
zegd, dat de mening van de meerderheid
van het Nederlandse volk niet strookt
met het beleid van de Nederlandse re
gering inzake de Zuld-afrikaanse apart
heidspolitiek. In het algemeen zou het
Nederlandse publiek maar weinig be
langstelling hebben voor wat in Zuid-
Afrika gebeurt, zou de heer Moorman
volgens de berichten hebben verteld.
De heer Moorman (67) zal In het vol
gende parlementaire jaar niet meer in
de Tweede Kamer terugkeren. Dat is
geen gevolg van zijn uitlatingen in Zuid-
Afrika, maar was al van tevoren uitge
maakt. De kamer verliest in hem een
schijderachtige figuur. Hij was met geen
Thants pessimisme.
De terughoudendheid en het betrekke
lijke optimisme van Kosigin stonden in
tegenstelling tot het pessimisme, waar
mee eind vorige maand Thant, de se-
cretaris-generaal van de Ver. Naties, uit
Moskou was teruggekomen. Hij was
daar in zijn gesprekken met de Russi
sche leiders bevestigd in zijn bezorgd
heid, dat het Vietnamese conflict zou
kunnen uitgroeien tot een grote oorlog.
Niet door Russisch toedoen, zo zou men
nu kunnen zeggen. De vraag is nu, of
Thant zo pessimistisch is omdat Moskou
geen stap wil doen om onderhandelingen
tot stand te brengen of omdat Thant In
zijn vrees voor Chinese tussenkomst ge
sterkt Is door gelijke vrees in Moskou.
De tijd zal moeten leren, of de Chinezen,
wanneer Hanoi zou gaan wankelen onder
de Amerikaanse slagen, het risico van
een grote oorlog met de Ver. Staten zou
den aandurven. Volgens Guillain, een
zeer bekende Franse deskundige van 't
Verre Oosten, is China daartoe zeker be
reid en zouden de Amerikanen zeer on
verstandig doen door de talloze Chinese
waarschuwingen de handen van Noord-
Vietnam af te houden zonder meer in de
wind te slaan. Volgens Guillain is tegen
het einde van het vorige jaar in China
het besluit gevallen zich op een oorlog
voor te bereiden. Dat besluit zou ook,
althans ten dele, een verklaring kunnen
zijn voor de zuiveringen, die in China
plaatshebben en die niet geheel op de
rekening van een strijd om de opvolging
Op een vergadering van de Opperste Sowjet, het parlement van de Sowjet-Unie,
is premier Kosigin met algemene stemmen herkozen tot premier. De verwachting
van sommige waarnemers, dat Kosigin, die niet zo’n blakende gezondheid schijnt
te genieten, het veld zou moeten ruimen, mede omdat de Sowjetunie in de inter
nationale politiek een scherpere koers zou uitzetten, is niet bewaarheid. De rede,
die Kosigin in de Opperste Sowjet uitsprak, was zelfs liet toonbeeld van matiging.
Natuurlijk deed hij een aanval op het Amerikaanse imperialisme en de Ameri
kaanse agressie in Vietnam. Hij zegde de Vietnamezen alle steun toe, maar tege
lijk liet hij toch duidelijk doorschemeren, dat er naar Russisch inzicht tendenties
zijn in de richting van een ontspanning op langere termijn. Dat is een duidelijk
teken, dat Rusland weliswaar Vietnam zal bljjven helpen, maar dat het toch geen
oorlog met Amerika wil riskeren. Dat zou ook al de moeizaam tot stand gebrachte
economische opbouw van de Sowjetunie, waar de consument nu eens wat meer
aan zijn trekken gaat komen, in gevaar brengen.
De zuiveringen in China.
De zuiveringen zouden vooral de gema
tigden en de tegenstanders van de felle
koers treffen. Zij treffen ook diegenen,
die het meest heil zien in een goed ge
oefend beroepsleger, maar het hebben
moeten afleggen tegen diegenen, die het
leger willen maken tot een volksleger,
dat ook andere, economische en politieke
taken onder de bevolking moet vervullen
en dat de basis moet vormen voor de
guerrillastrijd.
Niet alle berekeningen komen uit, zelfs
niet van communisten, maar het is niet
temin van groot belang, dat Amerika bij
elke intensivering van de oorlog zorg
vuldig overweegt, of deze niet een Chi
nese reactie ten gevolge kan hebben.
Nigeria.
In Nigeria is de macht nu in handen van
Gowon, een officier uit het Mohamme
daanse noorden van het land, na de
staatsgreep die wij in ons vorige over
zicht nog hebben vermeld. Stamverschil
len en godsdienstverschillen zijn van zo
groot belang in Nigeria, aldus de nieuwe
leider, dat alle streven naar een een
heidsstaat, zoals de van van het toneel
verdwenen generaal Irons! wenste, op
niets uitloopt. Het is een handige zet
van Gowon geweest om een aantal poli
tici, die door Irons! in de gevangenis
waren gezet, vrij te laten. Daaronder zijn
enkele figuren, die in de zuidelijke ge
bieden over aanhang beschikken. Op de
ze manier kan hij daar dan enige aan
hang verwerven. Hij heeft weliswaar
verklaard, dat hij het bewind aan een
burgerregering zal overdragen, maar de
inlossing van dergelijke beloften stuit in
welk land dan ook meestal op grote
moeilijkheden.
kettingbotsing. Een inzittende van
een der betrokken auto’s, de 54-jari-
ge mevr. S. Hofer-Veenema uit Eind
hoven kreeg een gebroken arm en
enkele verwondingen. De 46-jarige
mevr. M. Wagner uit Seilsheim
(Duitsland) die in een andere auto
zat, liep, behalve enkele verwondin
gen, een ernstige shock op. De bei
de dames werden overgebracht naar
het streekziekenhuis Oranjeoord te
Harlingen.
het was het licht uit een woning ach
ter de kerk vandaan. Voor insiders
is dit geen moeilijkheid, doch voor
die hier niet bekend zijn, kan het
misleidend zijn. De auto is inmiddels
opgehaald door een garage. De be
stuurder kon door zijn broer naar
huis gebracht worden.
Half Friesland wachtte woensdag
avond het t.v.journaal af om nog
een paar flitsen te zien van de Wom-
melser Freulepartij. Het wachten
was tevergeefs. Wommels heeft een
kans gemist.
Compliment of niet? Uw H. en Sj.-
schrijver werd door de verkeers-po-
litie aangehouden voor contróle rij
bewijs. Bij het bestuderen van de
foto zei de agent: „U lijkt op mi
nister Smallenbroek. Is U familie?
Misschien staat er ook nog wel een
mooie stoel voor U klaar.” Aardig
van die egent, vindt U niet?
Knap. De Wommelser drumband le
verde een knappe prestatie door te
Kerkrade op het internationaal mu
ziekconcours hoge ogen te gooien.
Met een tweede prijs in de zak kwam
men thuis.
O, die Afsluitdijk. Door het drukke
filerijden op de Afsluitdijk ontstond
even achter Kornwerderzand zater
dag omstreeks het middaguur een
Honderd jaar. In de eeuw van 1840-
1940 groeide Baarderadeel met 500
inwoners, Bolsward met 2600, Hen-
naarderadeel met 1600, Sneek met
10.000, Workum met 600, Wonsera-
deel met 4500. Het arme Hindelopen
daalde in deze eeuw van 1207 tot
881 inwoners.
Zonder vertrekoverschot zou in deze
eeuw Baarderadeel tot ruim 19000
inwoners, Bolsward tot 18, Hennaar-
deradeel tot 14, Hindeiopen tot 5,
Sneek tot 31, Workum tot 14, Won-
seradeel tot 37 en Wymbritseradeel
tot 31000. Maar helaas!
Skieppetsiis. „Hwat hat dy boer in
greate skieppetsiis,” aldus een jon
getje, dat een kuilhoop zag met een
witte plastichoes.
It Tjirkenêst. In 1543 werd een
boerderij te Jorwerd genoemd „Tyr-
ckswert", d.i. „it Tjirkenêst" (nest
van een tureluur). Kan iemand ons
meedelen, of deze naam zich heeft
gehandhaafd?
Over de kop. De heer J. Kroontje,
komende met een luxe auto uit rich
ting Bolsward, reed te Hichtum bij
de Pólle in de bocht, wilde uitwij
ken voor een (naar hij meende)
wielrijder, remde af met het gevolg
dat de auto over de kop sloeg. Ge
lukkig, naar dat het zich liet aan
zien, is de bestuurder er, behalve
enkele schrammen, nog goed afge
komen.
Vakantie. De bezorgers
genoten, genieten een welverdiende
vakantie in een zomerhuisje in
Oudemirdum, dus is er geen bezor
ging. Inwoners van het dorpje vra
gen zich af „waar blijft de krant.”
Niet ongerust wezen, brave burgers,
„alles sal reg kom.”
Gysbert - om
froed eo from
gol en goed
•eit 6s hjoed:
I
Duister Hichtum. Het is bij avond
moeilijk om Hichtum te ontdekken,
daar de straatverlichting, als een
kaars is uitgegaan. Maar de klap op
de vuurpijl is toch wel,
Nieuwsblad van Bolsward
zorgd wordt.
Marktbezoek. Gistermorgen maakte
burgemeester J. M. A. Mulder in ge
zelschap van de vice-voorzitter van
de marktcommissie een rondgang
langs de markt, waarbij ook een be
zoek werd gebracht aan de beurs-ac-
comodatie van de Doele, enz. Hoewel
het bezoek officieus was, maakten
verschillende marktbezoekers toch
gebruik van de gelegenheid de bur
gemeester verschillende wensen voor
te leggen, betreffende een woning
enz.
i
Bolswards Nieuwsblad
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Ilen^.aarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
I
f
Zaterdag 13 augustus 1966 is het voor geheel Bolsward een grote
dag. Na jarenlange voorbereidingen, na eindeloze besprekingen en
onderhandelingen, kan onze jeugd gaan sporten en voetballen op
een aantal prachtig aangelegde velden.
Het Rijk en de Gemeente hebben een enorm bedrag neergeteld
voor dit complex sportterreinen, de Grontmij. heeft krachten noch
moeite gespaard om er een schitterend geheel van te maken en
de leden van onze plaatselijke beheerscommissie zijn vol ijver aan
het werk getogen om alles tijdig te regelen vóór het nieuwe speel
seizoen begint.
Nu is het dan zover! Morgen de opening, niet met een wedstrijd
van bekende en dure profclubs, maar met een wedstrijdprogramma
voor de gehele Bolswarder jeugd. De organisatie van dit tournooi
is in handen van de 3 plaatseltfke voetbalverenigingen. Geen hoge
entree’s, maar gratis toegang voor iedereen in Bolsward.
Wij, Sportstichting en Gemeentebestuur, hebben deze vorm van
opening gekozen om alle Bolswarder ingezetenen in de gelegenheid
te stellen ons mooie complex, een aanwinst voor de gehele stad, te
komen bekijken.
Jammer, dat de kleedboxen en de cantine nog niet gereed zijn.
Hiervoor is echter rijkssubsidie nodig en U weet allen, dat zulks
een lange weg is, vooral nu met de bestedingsbeperking! Toch
hopen we dit, evenals het zwembad, zo spoedig als maar enigszins
mogelijk is, te realiseren.
Van harte welkom op 13 augustus op onze nieuwe sportvelden,
waarop héél Bolsward terecht trots kan zijn!
pese landen hebben in grote meerderheid
gekozen voor een sluipende inflatie van
een percent of drie, mits de werkgelegen
heid blijft. Economische en sociale fac
toren worden in Amerika en Europa wat
anders gewogen.
heid, die vele jaren een zorgenkind van
de regering was, is al redelijk terugge
lopen, zodat de arbeidsreserve geringer
gaat worden. Was b.v. in 1958 7 procent
van de beschikbare arbeidskrachten
werkloos, dat percentage is nu gedaald
tot 4 procent.
Naar Europese maatstaven gerekend
nog een behoorlijke hoeveelheid, zoals
ook naar Europese maatstaven een prijs
stijging van 2,5 procent voor het jaar,
dat van juni 1965 tot juni 1966 liep,
weer bijzonder gering is. Maar de Euro-
SS-'-*. x ax-.s y.wM- ax-x*...kswm aav; w../.
61
