Coalitie
C.D.U
S.P.D
van
en
Duitsland
Technische school Bolsward
slaat de vleugels uit
Ook CHU steunde Kabinet-Zijlstra
hark
en
sjoch
Belangrijke uitbreiding goedgekeurd
Gysbert Japiks
I
VRIJDAG 2 DECEMBER 1966
105e JAARGANG
No. 94
1603-1666-1966
Zilveren filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
I
Twee kampen.
Congres.
Vernet.
Gezag.
Spanningen in Jordanië.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
I
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Gistermorgen bereikte Bolsward een belangrijke mededeling. Er is vergunning
afgekomen voor het realiseren van een belangrijke uitbreiding van de Technische
School alhier. Hoewel een dergelijke school in een economisch rapport van na
oorlog te Bolsward geen levensvatbaarheid werd toegedacht, heeft men de stich
ting destijds toch doorgezet. En niet zonder succes. De school is steeds maar uit
gebreid. Er moesten zelfs noodlokalen worden gesticht en de laatste jaren was
men wel zeer gehandicapt, doordat de leerlingen in verschillende localiteiten
moesten worden ondergebracht, hetgeen een geroot ongerief betekende en het
onderwijs niet ten goede kwam. De foto is gemaakt van een maquette die laat
zien hoe groot de uitbreiding wordt, n.l. het' lage gedeelte aan de zijde van het
voormalige Tranendal. De oppervlakte van de school wordt op de begane grond
ongeveer verdubbeld. Met de bouw zal zo mogelijk in januari worden begonnen.
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
van Hoessein, die zij verwijten een veel
te weinig agressieve politiek tegenover
Israël te voeren.
mogelijk rond de a.s. jaarwisseling
worden gepubliceerd in „Bibliotheek-
nieuws”, een wekelijkse uitgave van
de CJV-bibliotheek Exmorra-Allinga-
wier.
Sociaal-democraten ver
liezen in Denemarken.
bewind met een sociaal-democratische
minderheidsregering, die voor een deel
zal steunen op Larsen, voor een deel op
de burgerlijke partijen. Het' blijft een
onbehaaglijke positie.
Een heel andere kieskwestie, ditmaal
voor élke volwassen Nederlander, begint
in februari. Dan worden de vervroegde
verkiezingen voor een nieuwe Tweede
Kamer gehouden. Voorspellingen zijn er
al in velerlei toonaarden, al naar gelang
de politieke achtergrond van de profeet.
„De KVP houdt geen zieltje meer over."
„De echte socialisten zullen zich van de
PvdA afkeren”, „De CHU gaat win
nen en de ARP verliezen”, De KVP
wordt sterker dan zij ooit is geweest”,
om maar enkele tegenstrijdige uitspra
ken te noemen. Het is nog wat te vroeg
om hier dieper op in te gaan (ongetwij
feld zal in januari wel weer een opinie
onderzoek worden gehouden, dat iets
Yn ’t heele libben iz naet syckerer den
de syckerheidt des Deads, in d’onsycker-
heldt dear uwre fen dy salme.
Extra rantsoen kaas voor St. Nicolaas;
met de kerstdagen thee.
Staat van beleg in Malakka afgekon-
digd.
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
sympathieke inhoud van de paper-
backrige, heeft een tocht gemaakt
door de provinciale en tijdschriften
pers en tot polemiek aanleiding ge
geven.
Gysbert - om
froed en from
gol en goed
•eit (u hjoedt
le week december 1941
Van deze ontevredenheid maken enkele
buitenlandse mogendheden gretig ge
bruik; hierbij komt de voortdurende
kloof in het Arabische kamp duidelijk
naar voren. Aan de ene kant staan de
vooruitstrevende staten, die zich vaak
socialistisch noemen en anti-Westelijk
gezind zijn, zoals Egypte, Syrië en
Irak. Aan de andere kant staan de ko
ninkrijken Saoedi-Arabië en Jordanië,
die vooral contacten zoeken met landen
zoals Perzië (niet Arabisch, maar toch
mohammedaans) en Tunesië. De inzet
hierbij is de heerschappij in de Arabi
sche wereld, zoals de Jemeniaien al vele
jaren aan den lijve ondervinden. Egypte
zal alles aanwakkeren, dat de positie
De Allingawiersters moeten de ge
dachten over hun dorp in de toe
komst bij voorkeur schriftelijk in
leveren, het mag evenwel ook mon
deling aan het adres van de genoem
de bibliotheek. „Dorpsbelang Allin-
gawier” heeft pas een ernstige
klacht naar het gemeentebestuur van
Wonseradeel gezonden over de toe
nemende vervuiling van het dorp.
Dorpsbelang vraagt zich af of het de
bedoeling is van het gemeentebestuur
dat Allingawier mettertijd geheel in
de modder verdwijnt.
Eervol. Pater Piron zal op het kerst
feest van de Koninklijke familie en
het personeel van Paleis Soestdijk
„De Blindgeborene” voordragen.
De Afsluitdijk krijgt vermoedelijk 'n
jasje van asfalt aan. Met de buiten
dijkse grasmat verdwijnen dan ook
de honderden schapen.
De Kikkerts. Het artikel, dat onze
medewerker Tj. de J. onder de Mar-
tinytoer schreef over de hem minder
Engels woestijnoffensief gericht tegen
Tobroek, teneinde de daar ingesloten
Engelse bezetting te hulp te komen.
In Leningrad hebben de Russen hun ver
geefse uitbraakpogingen voortgezet.
Voor het eerst sinds 1930 zal de Duitse sociaal-democratische partij weer deel
uitmaken van de regering, nu de chr.-democraten en de socialisten hebben be
sloten met elkaar in zee te gaan. Vanaf het ogenblik, waarop Erhard te verstaan
had gegeven zijn plaats te willen afstaan als er een coalitie zou kunnen worden
gevormd en waarop Kiesinger door de fractie van de C.D.U./C.S.U. tot chr.-
democratische kandidaat was gekozen, waren chr.-democraten in onderhandeling
met zowel de liberalen als de socialisten, welke beide groepen ook onderling
overleg pleegden. Het heeft er even naar uit gezien, dat de socialisten en libe
ralen het beter met elkaar zouden kunnen vinden dan elk van hen met de chr.-
democraten, maar dat is vermoedelijk een onderdeel van de onderhandelings-
taktiek geweest. De socialisten zijn er in elk geval voor te.ruggedeinsd met de
liberalen in zee te gaan, omdat de meerderheid van die coalitie al te gering was.
De regering-Zjjlstra heeft deze week voor het eerst in de Tweede Kamer de
botsing van meningen meegemaakt, die daar zo veelvuldig voorkomen. Aan het
begin van het debat was de stemming reeds gematigd optimistisch. Nu behoefde
de heer Zijlstra met zijn ploeg niet al te bevreesd te zijn. Zijn regering is extra
parlementair. Dat wil zeggen, dat eventueel de mogelijkheid aanwezig is neder
lagen in de Tweede Kamer terzjjde te leggen, zij het dan met een daarbij passend
bedroefd gezicht. Zover behoefde het echter deze week niet te komen. Het is
voor de Tweede Kamer een kwestie van kiezen; öf het land bestuurbaar houden
door enige ruimte te geven aan de regering-Zijlstra, öf de politieke situatie nog
vervelender maken dan zij de afgelopen weken was door voor elk regeringsbesluit
hardnekking dwars te liggen. De keuze leek begin deze week niet moeilijk, al
was het alleen de C. H. U., die naast de K. V. P. en A. R. de ploeg Zjjlstra royaal
steun toezegde.
In de socialistische partij is het verzet
tegen een samengaan met de chr.-demo
craten groter geweest' dan de onder
handelaren hadden verwacht. Van een
groot aantal afdelingen kwamen protest-
telegrammen binnen, waarin vooral
wordt geprotesteerd tegen de figuur
van Kiesinger, die lid van de N.S.D.A.P.
is geweest en gedurende de oorlog bij
propagandawerk betrokken is geweest,
en ook tegen de figuur van Strauss, de
leider van de C. S. U., de Beierse zus
terpartij, die één van de sterkste figu
ren in de chr.-democratische wereld aan
het worden is.
Niemand twijfelt aan de scherpe intel
ligentie van Strauss, het is veeleer zijn
grote, niet altijd door democratische
spelregels beheerste energie, die bezwa
ren opwekt. Hij staat bovendien bekend
als een sterk op het nationalisme specu
lerende politicus, wiens grote wens het
is een mede-eigendom van het kernwa
pen te krijgen.
Strauss is een Duitse „gaullist”, zoals
dat wordt genoemd. De S. P. D. heeft
zich op het standpunt gesteld, dat Duits
land moet afzien van mede-eigendom
van kernwapens, zodat het de vraag is
welke politiek deze nieuwe regering
gaat volgen. Vermoedelijk zal zij weinig
afwijken van die van Erhard, slechts
enkele accenten zullen misschien anders
komen te liggen en dat heeft meer met
emotie dan met feiten te maken.
Ernstige spanningen en relletjes hebben
Jordanië geteisterd als gevolg van een
vergeldingsactie van Israëlische troe
pen op een dorp in de grensstreek. Dat
was een Israëlisch antwoord op een toe
nemende activiteit van Arabische terro
risten, die vooral door Syrië worden ge
steund, maar die koning Hoessein van
Jordanië zo strak mogelijk aan de teu
gel wil houden. Daarom al was de actie
van Israël tegen Jordanië misplaatst.
Dat Israël van de Veiligheidsraad een
berisping heeft gekregen, is niet on
juist, alleen had men bij het gehele pro
bleem ook de agressieve Arabische ac
ties moeten betrekken. Syrië bijv, roept
voortdurend op tot een bevrijdingsoor
log van Palestina.
Door deze Israëlische aanval is Hoessein
in ernstige binnenlandse moeilijkheden
gekomen, die mede worden veroorzaakt
door zijn wankele positie in de Arabi
sche wereld. De Jordaanse bevolking
bestaat voor ongeveer de helft uit Pa-
lestijnen, wier gebied sinds 1948 bij
Transjordanië, nu Jordanië, is ingelijfd.
Deze Palestijnen streven meer naar een
samenvoeging met dat gedeelte van Pa
lestina, dat nu Israël is (na verdrij
ving van de Joden overigens) dan naar
een gelukkige toekomst onder Hoessein
De Israëlische aanval was voor hen aan
leiding wapens te vragen om zich voor
volgende gelegenheden te beschermen.
En bij de demonstraties in diverse Jor
daanse steden bleek duidelijk hun afkeer
De verkiezingen, die op 22 november in
Denemarken zijn gehouden, hebben de
sociaal-democratische regeringspartij ’n
ernstige nederlaag bezorgd. Zij verloor
bijna 4 van het aantal stemmen en
met zeven zetels bijna 10 van haar
vertegenwoordiging in het parlement.
De grote overwinnaar was de socialis
tische volkspartij van de vroegere com
munistische leider Aksel Larsen, die
zijn fractie van 10 op 20 zag stijgen.
De burgerlijke partijen liepen wat te
rug, terwijl zij zo gehoopt hadden op
een winst, die hen in staat zou hebben
gesteld voor een burgerlijk alternatief
te zorgen. Premier Krag blijft aan het
Wie nog niet aan de komende verkie
zingen deelneemt, is de politiepartij, of
de partij voor gezagshandhaving. De
inspecteur van de Soester gemeente
politie, Gijsbert van Woudenberg (36)
heeft het plan gelanceerd tot oprichting
van deze partij (de 37ste die Nederland
zou krijgen). Een echte politieke macht
wil hij niet uitoefenen. Hij rekent op
de steun van de twintigduizend politie
agenten in Nederland met hun familie
leden („dat is zo ongeveer de kiesdeler,
zodat we in elk geval een zetel halen”)
plus nog wat aanhang onder de douane
en beroepsmilitairen, mensen, die zich
ook dagelijks met het gezag belast zien.
Het gaat inspecteur Woudenberg (die
in zijn vrije tijd rechten studeert) om
een eigen geluid van de gezagshandha-
vers op het politieke toneel. Hij meent,
dat bij alle gepraat over feilen van de
politie (bijv, in Amsterdam), de po
litie zelf ook wel eens aan het woord
mag komen. Hij meent, dat zo’n ge-
zagspartij met' de nodige deskundigheid
kan meepraten over verkeer en onder
wijs.
Wanneer het tot oprichting komt, zal
hij er mogelijk in slagen het gezag bin
nen zijn partij beter te handhaven dan
de heer Koekoek binnen de Boeren
partij. Naar aanleiding van de komen
de verkiezingen is enige ontevredenheid
te bemerken in de rijen van de Boeren
partij. Afdelingen van deze partij in
vijf Drentse gemeenten hebben te ken
nen gegeven „niet ingenomen” te zijn
met de manier waarop de heer Koekoek
zijn kandidaten stelt voor oe komende
Na het grote congres van de Partij van
de Arbeid, kwam afgelopen weekeinde
dan eindelijk' de Partijraad van de
K.V.P. De grote K.V.P.vergadering was
enkele malen door partijvoorzitter Aal-
berse uitgesteld. Officieel omdat men
de pogingen een nieuw kabinet samen
te stellen niet in de weg wilde lopen,
volgens enkele politieke waarnemers,
omdat de KVP-leiding aanvankelijk al
té verhitte debatten en misschien wel
een scheuring vreesde.
Van een belangrijke splitsing in de
KVP is tijdens het congres echter niets
gebleken. Er waren wel duidelijke me
ningsverschillen, maar voorzitter Aal-
berse kon na afloop opgelucht consta
teren, dat' „begrip was gebleken voor de
wederzijdse standpunten en dat de KVP
als geheel verder kan gaan.”
De Partijraad gehouden in het hart
van de KVP-veste Den Bosch leek
meer op een demonstratie dan op een
politieke discussiebijeenkomst.
Fractie-voorzitter Schmelzer, die van
andere partijen veel kritiek kreeg te
verduren, werd met duidelijke harts
tocht toegejuicht. Hij kon zelfs nauwe
lijks aan het woord komen, doordat
steeds weer langdurig gejuich en ap
plaus opklonk.
Mr. Aalberse moest het met minder
doen, maar ook hij kon tevreden zijn
met de betoonde aanhankelijkheid.
Toch waren er wel een paar opvallende
zaken tijdens de Partijraad, die duide
lijk maakten, dat er nog wel het no
dige aan de hand is binnen de grootste
partij van Nederland. Zo kwam er van
vele kanten heftige kritiek op de twee
grootste en belangrijkste publiciteit-me-
dia, die door andere partijen in dezelf
de hoek zijn geplaatst als de KVP: de
KRO en de Volkskrant. Volgens de
meerderheid van de aanwezigen op de
Parijt'raad (dat het een meerderheid
was viel op te maken uit de bijval, die
verscheidene sprekers kregen) scharen
de omroep en het blad zich echter niet
meer schouder aan schouder met de KVP
„Ze willen de KVP kapot maken,” werd
er zelfs betoogd.
De Partijraad raakte hier toch een heel
gevaarlijke zaak. Nederland heeft een
persvrijheid. Dat op de eerste plaats.
Maar het is ook riskant' om te tonen,
dat men kritiek niet kan verdragen,
zeker in de politiek. Gelukkig beschikt
de KVP nog over de nodige zelfspot,
zo bleek tijdens de vergadering.
Een van de sprekers struikelde b(j het
beklimmen van de traditionele lessenaar
en kwam op zijn knieën voor partijvoor
zitter Aalberse terecht.
„Dat hoeft tegenwoordig niet meer,”
werd ogenblikkelijk vanuit de zaal ge
roepen.
Kamerverkiezingen. Het komt er rond
uit op neer, dat de heer Koekoek zijn
gang maar gaat en zich niets aantrekt
van de regels van de democratie, die
ook binnen een partij moeten gelden.
Volgens de vijf afdelingen maakt de
boerenleider er „een familiezaakje” van.
Hij heeft, klagen de afdelingen, gewei
gerd ledenlijsten van zijn partij ter in
zage te geven, zodat het onmogelijk is
op een reëele basis een kandidatenlijst
op te stellen. „Dat is een onver geef lijke
fout”, zeggen de afdelingen.
meer houvast geeft). Wat nu wel de
aandacht verdient, is de grote verschei
denheid aan politieke partijen, die aan
deze verkiezingen zullen deelnemen.
Deze week is de termijn afgesloten voor
verzoeken, om bij de kiesraad te wor
den ingeschreven. De kieswet bepaalt
nu eenmaal, dat verzoeken, ingediend
binnen zes weken voor de dag der offi
ciële kandidaatstelling, voor de eerst
komende verkiezing buiten beschouwing
blijven. De kandidaatstelling zal in de
eerste week van januari plaats hebben.
Vandaar, dat men zich deze week niet
meer kon opgeven.
Op het laatste moment konden nog de
volgende partijen aan de lijst worden
toegevoegd: Democratisch Agrarisch
Front (te Eemnes), Landsbelangen (te
Heusden), Christelijk Nationale Volks
partij voor monarchale democratie (te
Doom) en Welstaat (te Amsterdam).
Aan de komende verkiezingen zullen dan
ook meer dan dertig politieke partijen
deelnemen Hetgeen een kwelling moet
zijn in de ogen van hen, die al geruime
tijd naar vereenvoudiging in ons par
tijenstelsel streven
Hoewel de objectiviteit ons gebiedt te
zeggen, dat in elke politieke partij veel
goeds kan schuilen, vertelt de realiteit
tegelijkertijd dat de politiek in Neder
land in feite door een veel beperkter
aantal partijen wordt gemaakt. Ieder
moet vanzelfsprekend naar eigen eer en
geweten het hokje rood maken voor
de naam van de partij, waarin hij (of
zij) het meeste ziet. Blijft echter over
een aantal groeperingen, die nooit iets
zullen betekenen. Een stem, op zo’n par
tij uitgebracht, houdt het risico verloren
te gaan. Ook dit is dus geen kwestie van
zorgvuldig kiezen.
Mannen, meldt U! In Wommels wil
men een mannenvereniging oprichten
Inlichtingen bij R. P. Postma, Lit-
tenserbuorren, tel 437. De vrouwen
willen ook wel eens een avond het
r(jk alleen.
Toch geen koude douche? Douwe Ja-
uiks van Witmarsum heeft voor de
krite Trynwalden een voordracht ge
houden over Gysbert Japicx en de
bruorren Halbertsma. De spreker
was zeer op dreef, lezen wij in „Het
Vrije Volk” en het eindbesluit was
in douske. Zal wel een n vergeten
zijn.
Niet anoniem s.v.p. Wil de anonieme
schrijver, die een Makkumer slager
en gemeentewerker beroddelde, zijn
naam opgeven? Aan naamloze vuil
spuiterij doet H. en Sj. niet mee.
Opvallend, dat juist de laagste lam
pjes uit de Bolswardse feestverlich
ting vaak ontbreken. Dit geeft te
denken. Het is ook wel gemakkelijk
als men een pit nodig heeft er maar
even één te nemen.
Heel de winkel. Sommige kijkers von
den (overigens alle lof voor de ver
bouwing) de etalage van de boek
handel AJO wat klein. Mis geraden:
Heel de winkel is etalage. U mag vrij
binnen lopen.
Hardnekkig zijn twee fouten, die
door buitenstaanders grif worden ge
maakt. Zo staat de Doele heel vaak
(té vaak) aangegeven als De Doelen
en spreekt men in overig Nederland
maar al te vaak van De Bloemkamp,
als men beter gewoon gewoon met
Bloemkamp kan volstaan.
van Hoessein kan ondermijnen om dat
land in zijn greep te krijgen. Het zou
dan niet alleen een lange grens met
Israël, maar ook een lange grens met
Saoedi-Arabië krijgen, waardoor het
misschien meer mogelijkheden om te
manoeuvreren zou krijgen.
Hoessein heeft al tegemoet moeten ko
men aan de wens van de grensbevolking
naar wapens, hoezeer hij ook moet vre
zen, dat die op een slecht ogenblik te
gen hemzelf zullen worden gericht.
Maar Hoessein heeft wel vaker in de
knel gezeten. Ook ditmaal kan hij door
zijn combinatie van soeplesse en stand
vastigheid wellicht in het zadel blijven.
Koning Feisal heeft hem in elk geval
al 20.000 man Arabische troepen toe
gezegd, die op elk ogenblik Hoessein te
hulp kunnen snellen.
De nieuwe coalitie beschikt over 447
stemmen in de Bondsdag, de liberale
oppositie (andere partijen zijn niet ver
tegenwoordigd) over. 49. De S. P. D.
komt in een moeilijke tijd in de rege
ring. Er is een enorm tekort op de be
groting en om dat recht te buigen zul
len belastingverhogingen en andere im
populaire maatregelen onvermijdelijk
zijn. Het is mogelijk, dat de S P. D. is
toegetreden om een stem in het kapit
tel te krijgen en te vermijden, dat er
een politiek zou worden gevoerd, die zij
gevaarlijk voor de werkvoorziening
acht. Het is ook mogelijk, dat zij het al
leen maar tijd vond worden om rege
ringspartij te worden
Over het regeringsprogramma, waar
voor de onderhandelingscommissies het
eens zijn geworden, is nog weeinig be
kend Alleen heeft de C D. U., volgens
socialistische mededling, alle verlangens
van de S. P. D. t'en aanzien van een
meer verzoeningsgezinde politiek tegen
over Oost-Duitsland en de Oost-Euro-
pese staten aanvaard.
Bolswards Nieu wshlai
Dakpannen lagen gistermorgen her
en der op straat, ook in Bolsward
had het gestormd. Sinterklaas zal
het' weer wel slecht vinden, zoals
het versje zegt. De arme man hééft
wat. En dan die gaskachels, dat is
al zo’n probleem. Soms is er alleen
maar een lichtrooster en in het ge
heel geen schoorsteen meer.
Het skütsjesilen zal Makkum waar
schijnlijk als jaarlijkse attractie
moeten missen. Jammer, er kwam
altijd veel volk. Valt er geen ander
evenement voor „fordivedaesje” van
de toeristen te bedenken?
Schetttens voor Japan. Tijdens de j.l.
maandag gehouden openbarae aan
besteding van Yoshida N.V. Neder
land, voor een te bouwen fabriek
voor de fabricage van ritssluitingen
op het industrieterrein aan de Ein-
steinstraat te Sneek, werd het werk
gegund aan de laagste van de in
totaal 40 inschrijfsters, n.l. de Fa.
M. Buwalda en Zn. te Schettens voor
f 507.542,De hoogste bedroeg
f690.000,—.
Het Sint Antonius Ziekenhuis te
Sneek deelt ons mede, dat op veler
verzoek enige wijzigingen in de be
zoekuren worden aangebracht, die
beogen aanvang en einde van het
middagbezoek, voor zover mogelijk,
meer aan te passen aan de aankomst
en vertrektijden, voornamelijke van
de busverbindingen.
Vaderbezoek. Tevens zal het aantal
bezoekuren worden uitgebreid met ’t
invoeren van een zaterdagavondbe-
zoek van 19.00 tot 19.30 uur. Voorts
zullen de vaders van opgenomen kin
deren thans ook op woensdagavond
van 18.4519.15 uur hun kind kun
nen bezoeken.
Allingawier houdt zelfonderzoek. Aan
alle inwoners van Allingawier is deze
week gevraagd hoe zij denken over
de toekomst van hun dorp. De uit
slag van dit zelfonderzoek zal zo
Ijsbreker bij Kroonstad tot zinken ge
bracht.
Distributie van havermout, peulvruch
ten en gortpap.
Mobilisatie der Nederlands-Indische
luchtstrijdkrachten.
94
