Naar het
Verplichte sancties tegenover
licht
Rhodesië
KRYSTTIID
Nieuwe grondwet voor Spanje
IS
hark
en
sjoch
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiin
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
5
105e JAARGANG
VRIJDAG 23 DECEMBER 1966
No. 100
Bolswards Nieuwsblad
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
maken
J. s.
een
Spanje.
Aanval op Zuid-Afrika.
0
tNNSNXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
nieuwe
A. B. H.
O
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De Veiligheidsraad van de Ver. Naties heeft eind vorige week dan toch de ver
plichte sancties tegenover Rhodesië afgekvndigd. Engeland, dat vorig jaar al
de instemming van de Veiligheidsraad had verworven voor vrijwillige sancties,
had zich na de mislukking van de onderhande.lingen op het oorlogsschip „Tiger”
tussen premier Wilson en de Rhodesische prmler lan Smith, tot de Veiligheids
raad gewend om de sancties verplicht te stellen. Het hoopt, dat een aantal landen,
dat nog handel drijft met Rhodesië, hiervan verder zal afzien, zodat de sancties
haar doel kunnen bereiken. Dat is het ongedaan maken van de onafhankelijkheid'
welke daarna zal worden geschonken op basis van een overeenkomst, die de
rechten van de Afrikaanse bevolking eerbiedigt.
Parjjs: De Britse ontwerper van raceauto’s Colin Chapman, directeur van de
l.otus-automobielfabriek, heeft de „Europa” onthuld, een nieuwe Lotus, die is
uitgerust met een Frans Renault 16 motor en versnellingsbak. Deze auto zal
de tolmuren moeten overwinnen en in de EEG-landen op de markt worden
gebracht.
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Westduitse regerings
verklaring.
van De Gaulle over een Atlantisch bond
genootschap zonder geïntegreerde com
mandostructuur kan rijmen met zijn
trouw aan het Atlantisch bondgenoot
schap is niet geheel duidelijk. Is hij
bereid een hervorming van de N.A.V.O.
te steunen, die dat essentiële element
uit het bondgenootschap zou verwijde
ren? Kiesinger wil niet kiezen tussen
Atlantisch en Europees.
Dat is te loven, maar hij vergeet te
vermelden, dat De Gaulle deze keuze
wel eist. Een teken van Duitse toena
dering tot Parijs zou men kunnen af
lezen uit het gemak, waarmee nu een
Waar mensen wonen
Met het Kerstfeest in zicht
Zij allen zijn een
In het feest van het licht
Zij allen, zij willen
Door heimwee gedreven
De geboorte van Christus
Samen beleven
Deze kieme, die leeft
Blijft immer bestaan
En met het Kerstfeest
Denkt ieder daaraan
Nuncleaire planning-
cammissie.
Dat fredesfeest docht elk forskil forjitten
Forjitte wolle wy, hwat de wrald oars skieden docht,
Hwant Jezus kaem foar elk fan üs op ierde
En hat troch berte en dea, us de forlossing brocht!
Dat is troch de ieuwen hinne sa foar üs biwarre,
Dat Ijocht fan Bethlehem, skynt noch yn tsjustere nacht
En 't hat ek nou, elk sykjend wrakseljend minske
Op Krysttiid grif wer nei Syn krêbbe brocht.
En nei de Hoeders kamen ek de Wizen,
En tusken har wie Casper, sjoch en dy wie swart,
Mar God wie bliid, mei earm, ryk, blank en brune
En foar hwa’t it measte lijt, iepent Hy it wiidst Syn hert.
Abonnementsprijs f 2.90 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Och, wolle wy, dy straks wer Krysttiid halde meije,
Dy tsjerketsjinst fiere allegear ien fan geast,
Dan bin wy ek wolkom, by üs aller krêbbe berntsje,
En wurdt it grif in wrachtich fredesfeest.
Alweer de kop. Maandagmorgen stak
de 22-jarige heer A. A. uit Kims-
werd met zijn bromfiets onverhoeds
op de Kop van de Afsluitdijk de
weg over. De van links naderende
auto, bestuurd door de heer P. G. de
Vries uit Groningen, werd door hem
niet opgemerkt. Laatstgenoemde kon
een aanrijding niet voorkomen met
als gevolg, dat de heer A. met diverse
snijwonden in ’t ziekenhuis Oranje-
oord moest worden opgenomen.
En al weer. Twee vrachtauto’s
schuurden dinsdag op de Afsluitdijk
bij Kornwerderzand te dicht langs
elkaar, met als gevolg, dat de vanuit
richting Friesland komende wagen
van expeditiebedrijf J. Boorsma uit
Franeker, een deel van de lading
die uit aardappelen bestond ver
loor. De tegenligger was een vracht
wagen van het expeditiebedrijf Roe-
les uit Groningen.
Geen koude rillingen meer. „Ik stap
’s avonds in een lekker warm bed,”
zei een meisje van ruim duizend we
ken in Makkum tegen haar vriendin
nen. „Heb je dan een elektrische de
ken?” „Neen, maar ik stop tiena
minuten voor ik naar bed ga, mijn
haardroger - föhn - onder de dekens
en de warme luchtstroom doet de rest,
heerlijk zeg.” Ook de vriendinnen
slapen nu in voorgewarmd bed.
In Nijenhovenijs lezen we, dat men
op 't internaat een paar weken ge
leden een kooi had met het opschrift
„verboden te voederen”. De inhoud
van de kooi had een blindedarm ont
steking.
De Haenencamp is de leuke naam
die familie De Haan voor haar nieu
we home heeft gekozen. Wij houden
erg van namen als het passende zijn
en dit is hier het geval.
Hier zijn nog een paar suggesties.
Voor fam. Visser: De Havenplaats;
fam. de Boer: de Hofstee, de Pleats,
de Foarein; fam. Smid; de Smidse.
Wie heeft er meer?
Nog vaak krijgen we igezonden stuk
ken, die geen afzender vermelden. Ze
worden zonder meer aan de kant ge
legd. Bovendien zijn deze anonima
niet opbouwend.
Woelige golfslag was het zaterdag
middag op de skütsjesilers-vergade-
ring in Sneek wel, er deinden soms
huizenhooge golven, want Makkum
is vooor 1967 niet in het programma
opgenomen. Jammer dit grootse eve
nement nu te moeten missen, en dat
toch zoveel publiek trok.
Bakzeil. De heer W. Amcls uit Mak
kum sprak een pijnlijk dankwoord en
met hem haalde heel Makkum bak
zeil.
Knipseldienst werkt ook in 1967 door.
Na het bekend worden van onze
plannen om per 1 jan. 1967 met de
afd. „Knipsel- en dokumentatie-
dienst van de bibliotheek te stoppen
zijn er verschillende reakties geko
men om dit werk over te nemen. De
meest aantrekkelijke oplossing bood
de heer Ad. C. de Haan te Gauw. Hij
zal voorloopig dit werk met verschil
lende medewerkers voortzetten. De
knipseldienst blijft een ondderafde-
ling van de CJV-bibliotheek Exmor-
ra.
Tenslotte: H. en Sj.schrijver wenst
alle lezers en lezeressen van dit ru
briekje en met name ook de mede
werkers en tipgevers, zeer goede, dit
is gezegende Kerstdagen toe.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
In Spanje is bij referendum een nieuwe
grondwet aangenomen, waarin wat gro
tere zeggenschap is opgenomen voor ’n
parlement, dat zelfs voor een deel recht
streeks zal worden gekozen. Partijvor
ming blijft evenwel verboden en het
staatshoofd blijft bijna absolute macht
behouden.
Zij allen, zij hebben
Een Moeder gehad
Die in hun jeugd
Voor hun zieleheil bad
Eens werd hij geboren
Zijn geest die leeft voort
De vredesgedachte
Opent een poort.
Kerstmis is het feest van het licht en
daarom is het bij uitstek geschikt om de
amateurfotograaf zijn hobby te laten be
leven. Fotograferen is immers - „schrij
ven met licht”?
Nu is nagenoeg alle licht wel „foto-
licht”, maar daarom geven nog niet alle
lichtsoorten het resultaat
Hét licht van Kerstmis Is kaarslicht en
daarom gaan we het in dit artikeltje
hebben over het fotograferen bij het licht
van kaarsen. Wie zich heeft gespeciali
seerd in het maken van portretfoto’s ra
den we aan om eens te gaan neuzen in
de kaarsenafdeling van de grote waren
huizen.
Daar heeft men tegenwoordig kaarsen
in alle mogelijke kleuren en vormen en
vele daarvan zijn heel geschikt om een
karakteristieke portretfoto te maken,
waarbij gezicht en kaars samen een ori
gineel beeld kunnen vormen.
Wie het Kerstfeest of de kerstsfeer in
beeld wil brengen, zal ook bij voorkeur
kaarslicht gebruiken.
Het enige wat men daarbij nodig heeft:
een camera die het mogelijk maakt op
namen met een halve saconde of méér
te maken en die een lens heeft met een
lichtsterkte van f. 3.5 of méér.
De meeste moderne camera’s (uitgezon
derd de boxen) hebben die mogelijkheid.
Men stopt een gevoelige film in het toe
stel (bv 21 of 24 Din) en bij de opna
men gebruikt men bij voorkeur een sta
tief, doch ook door de camera stevig op
een tafel of een stoelleuning te plaatsen
kan men zich behelpen.
De kinderen bij kerstboom of kerststal
zijn natuurlijk dankbare onderwerpen.
Streef er daarbij naar om niet te veel
op één foto te willen hebben. Liever
dichtbij gaan (1 of 1% meter) en een
goede, stemmingsvolle close-up, dan een
rommelig totaal.
Wanneer kaarslicht de lichtbron is, moet
men er natuurlijk om denken, dit licht
zo volledig mogelijk uit te buiten.
Komt het b.v. vanuit of van een kerst
stal, dan de camera zo plaatsen dat men
de verlichte kindersnoeten vol in het
beeld krjjgt. Hetzelfde geldt natuurlijk
voor de kerstboom: kind of kinderen zo
dicht mogelijk bij de lichtbron plaatsen
en de camera zó opstellen, dat men de
gezichtjes vanuit „driekwart” fotogra-
En seis yn dizze ieu folgje wy ek noch de stjerre,
Dy't iens de Hoeders nei de stal foarófgien is.
Wol yn aide klean, mei stram forklomme hannen,
Mar mei in hert fol leafde kamen hja, da’s wis.
Nou ’t üs yn kalde tsjustere tryste winterdagen
Yn de fierte wer it heldere Ijocht fan Krysttiid winkt,
Witt* wy, dat God straks troch Syn komst op ierde
Oan hiel de wrüld wer treast en frede bringt.
Beat biet. In Arum geniet men van
beat uit de bieten. Jongelui vormden
daar een beatband, de instrumenten
werden betaald van het geld, dat
was verdiend met werken in de bie
ten.
Bladwijzers. In de „Leeuw. Crt.” las
het Exmorster Bibliotheeknieuws, dat
een bibliothecaris in Leeuwarden als
bladwijzer in boeken al eens een plak
worst, veterdrop, pruimtabak, lief
desbrieven, bankbiljetten en zelfs de
volledige verpakking van „de pil”
vond.
Exmorra bouwt. Maandagmorgen 12
dec. zijn mensen van 't Bouwbedrijf
Schakel begonnen met „het uitzet
ten” van 10 nieuwe woningen in het
uitbreidingsplan van Exmorra. Vrij
dagmorgen 16 dec. werden de eerste
palen in de bodem geheid. Maandag
19 dec. was het ophogen van het
terrein met zeezand in volle gang.
Zeeuwse Vis ging de Zee op. Dezer
dagen werd het uithangbord „De
Zeeuwse Vishandel” te Bolsward (KI.
Hoogstraat) door onbevoegden weg
genomen. Later werd dit terug gevon
den bij cafétaria „de Zee” op de
Bargefenne.
Glaasje op. Na afloop van een feest
avond in zaal D. v. d. Zee te Baard
had de jongeman L. S. kennelijk wat
te diep in het glaasje gekeken. Hoe
en waarom is niet precies te achter
halen, maar na afloop van het dan
sen schoot S. wel zeer snel bij de
trap neer en zou rap naar buiten.
In de buitendeur zitten dikke ruiten,
doch de jongeman sloeg met zijn blo
te hand dwars door het glas heen.
Hevig bloedend uit de diepe snijwon
den in de arm lag hij in de gang. Na
eerste hulp werd S. naar het Diaco
nessenhuis in Leeuwarden vervoerd
en aldaar opgenomen.
Advertentie gelezen: Deze stofzuiger
borstelt de oppervlakte van het ta
pijt tot er geen haar meer over is.
Lijkt ons niet leuk voor dat tapijt.
Verschijnt int Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, W or kunt en
Deze medezeggenschap heeft een vas
tere vorm gekregen door de vorming
van een nucleaire planningcommissie
van zeven leden, waarvan Amerika, En
geland, Italië en ook West-Duitsland
als permanente leden deel zullen uitma
ken. De andere drie zetels vallen af
wisselend toe aan belangstellende an
dere leden.
De praktijk zal moeten uitwijzen of de
zeggenschap van deze commissie groot
genoeg zal zijn om de bondgenoten het
gevoel te geven, dat zij werkelijk betrok
ken zijn by de bepaling van de nucleaire
politiek, die tot nu toe geheel in Ame
rikaanse handen ligt. De instelling van
deze commissie was een besluit van de
Veertien van de N.A.V.O., want het vijf
tiende lid, Frankrijk, heeft zich van
dit alles gedistancieerd.
Verheugend is, dat de anderen zich
hierdoor niet tot machteloosheid zien
gedoemd. Verdere beraadslagingen van
de ministerraad van de N.A.V.O. zijn
zonder veeel belang, behalve dan mis
schien het aangenomen Belgische voor
stel om de structuur van de N.A.V.O.
in de veranderde omstandigheden eens
te gaan bestuderen.
In Bonn heeft Kiesinger, de
Westduitse bondskanselier, de rege
ringsverklaring voorgelezen. Hierin legt
de nieuwe regering de nadruk wel an
ders dan de regering van Erhard deed.
Wat de economische politiek betreft,
heeft de nieuwe ploeg meer oog voor de
gevaren van de stagnatie, terwyi Er
hard meer bang was voor inflatie. Om
de stagnatie te verhelpen, zal de cre-
dietverlening ruimer worden. Het tekort
op de begroting wordt door belasting
verhogingen verminderd, maar bepaald
niet weggewerkt.
Veel aandacht wijdde Kiesinger aan een
verbetering van de betrekkingen met
Franrijk, maar hoe hij de denkbeelden
blijft schenden, zal de stemming er ze
ker niet beter op worden. Voor de Wes
telijke landen, die hier zeker niet dras
tisch willen ingrijpen, dreigt het gevaar,
dat zij worden geïdentificeerd met Z.-
Afrika, waardoor de Amerikaanse en
Europese invloed in Afrika wordt be
dreigd.
feert, dat is tussen „en face” en „en
profile” in.
Als de camera stevig staat en men prent
de kinderen in, dat ze even werkelijk
stil moeten zitten, kan men dit soort fo
to’s maken met b.v. lensopening f 5.6 of
f. 4 en de sluiter op of 1 sekonde.
Maak er voor de veiligheid ook een met
twee sekonden. Misschien heeft deze foto
een lichte onscherpte, doch bij dit soort
opnamen is sfeer belangrijker dan ge
stoken scherpte.
Vanzelfsprekend zal bij dergelijke op
namen het contrast tussen licht (de
kaarsen en de gezichten) en donker ta
melijk groot zijn. Dit hoge contrast ver
groot echter de sfeer.
Wil men het om de een of andere reden
toch vermijden, dan maakt men zijn op
name als boven omschreven, doch be
vestigt aan de camera een flitsapparaat,
waarvan men de reflector afdekt met
een dubbel gevouwen witte zakdoek of
iets dergelijks.
De flitser wordt naar boven, tegen het
plafond gericht en de zakdoek zal ge
noeg licht doorlaten om de omgeving iets
op te helderen, doch te weinig om de ty
pische kaarslichtsfeer teniet te doen.
Wil men met kleurenfilm werken, dan
blijft de techniek gelijk. Alleen moet
men langer belichten, omdat kleuren
films meestal niet „sneller” zijn dan 16-
17 din.
Ook moet men er dan op letten, dat het
onderwerp ook werkelijk kleur heeft,
zonder bont te zijn.
Kiekt u b.v. twee kinderen, laat hen dan
een truitje of jurkje aantrekken in kleu
ren, die niet met elkaar „vloeken”.
En wilt u een close-up maken van b.v,
een kaars en een bol in de kerstboom,
vermijdt dan een rode kaars en een
groene of rode bol, maar neem een witte
kaars en een niet te fel gekleurde ver
siering. Het zit hem bij kleurenfoto’s
niet in de hoeveelheid kleuren, maar in
de sfeervolle werking van enkele kleu
ren, die harmonieus op elkaar zijn af
gestemd.
En dit geldt zeker voor foto's die sfeer
moeten hebben.
Kijk met Kerstmis rond in uw eigen
huis, kijk vooral aandachtig en u zult
motieven te over vinden voor fo’to’s, die
later een sieraad in uw album vormen.
De stemming in de Ver. Naties is Z.-
Afrika, dat er niet ten onrechte op
wordt aangekeken, dat de sancties tot
nu toe geen succes hebben gehad, be
paald niet welgezind. Niet alleen om
de Zuid-Afrikaanse houding in deze
kwestie, maar hoofdzakelijk wegens de
ergernis, die de apartheidspolitiek daar
werkt. De Algemene Vergadering van
de Ver. Naties heeft afgelopen vrijdag
met 84 tegen 2 stemmen bij 13 onthou
dingen een resolutie aangenomen, waar
in de Veiligheidsraad wordt verzocht
verplichte, economische sancties tegen
Zuid-Afrika af te kondigen, omdat dit
de enige vreedzame manier zou zijn om
een einde te maken aan de apartheid.
De Westelijke landen kregen in de re
solutie een veeg uit de pan, daar zij
door hun grote handel met Zuid-Afrika
de Zuidafrikaanse rassenpolitiek aan
moedigen. Effect zal deze resolutie
niet hebben, zij is vooral kenmerkend
voor de atmosfeer. En indien Z.-Afrika
het embargo op de handel met Rhodesië
overeenkomst is bereikt over de positie
van de aan de N.A.V.O. onttrokken
Franse troepen in Duitsland.
Alle aanvankelijke eisen, dat men ze
ker moest weten, dat zij in geval van
gevaar weer onder de Atlantische op
perbevelhebber zouden komen, zijn on
der de tafel verdwenen. Er wordt nu
alleen gezegd, dat de troepen er zijn op
verzoek van de Westduitse regering.
Dat moet ook wel, omdat het anders
zou kunnen lijken, dat men hier weer
met bezettingstroepen te maken zou
hebben.
Duitslands politiek in Oostelijke rich
ting wordt wat soepeler, maar een er
kenning van de Oder-Neisse-grens
kwam niet over de lippen en dat eisen
de Polen voor het herstel van de diplo
matieke betrekkingen.
Tenslotte valt te melden, dat de ver
wachting, dat Kiesinger op socialisti
sche aandrang afstand zou doen van
mede-eigendom van een geallieerd kern
wapen, niet is uitgekomen.
Brandt, de socialistische minister van
buitenlandse zaken, heeft zijn capitula
tie gemotiveerd met de opmerking, dat
men nooit kan weten in welke richting
de ontwikkeling zal gaan. Daarom juist
zou het zo pretig zijn, wanneer Duits
land zich zou willen beperken tot mede
zeggenschap.
Het was Engelands opzet de uitvoer
van Rhodesië lam te leggen en het had
derhalve twaalf belangrijke uitvoer
artikelen, zoals tabak, suiker en
aantal metalen, op de lijst van de sanc
ties gezet. Maar dat was niet voldoen
de voor de Afrikaanse landen, dus
vooral heil zien in een olie-embargo,
een verbod om olie aan Rhodesië te
leveren. Engeland had zich tot het laat
ste ogenblik tegen een dergelijk verbod
verzet, omdat het vreest, daardoor in
conflict te geraken met Zuid-Afrika, dat
al verklaard heeft zich niets van de
sancties te zullen aantrekken. Indien
Zuid-Afrika en Portugal olie aan Rho
desië blijven leveren, bestaat de kans,
dat de Veiligheidsraad zich buiten En
gelse wil om gaat uitstrekken tot de
overtreders. Een boycot van Zuid-Afrika
zou de Engelse handel ernstig treffen.
Engeland heeft de olie niet van de lijst
kunnen houden, maar het heeft wel
succes gehad bij zijn poging een voor
stel verworpen te krijgen, dat Engeland
het vervoer van olie naar Rhodesië zou
moeten verhinderen. Een dergelijke, in
feite militaire verantwoordelijkheid wil
Engeland terecht niet op zich nemen.
Wel was Engeland om zijn oprechtheid
te tonen bereid de lijst nog uit te brei
den met een verbod van uitvoer naar
Rhodesië van vliegtuigen en motor
voertuigen.
Dat verbod moet dienen om op langere
termijn het vervoer in Rhodesië te ont
wrichten. Een poging van een aantal
landen om het afnemen van kolen, leer
en industriële eindprodukten te verbie
den, werd afgeslagen. Daarover kun
nen Zambia en Engeland verheugd zijn,
want de Rhodesische steenkool gaat
voornamelijk naar Zambia, dat het als
energiebron gebruikt voor de fabricage
van koper.