SPANNINGEN IN CHINA
NEMEN TOE
Gahe Sluw
KRIJGSRAAD
I
hark
en
sjoch
f-,
I
106e JAARGANG
No. 4
VRIJDAG 13 JANUARI 1967
Hwat haf
Hollands bruidspaar
Gouden filmpjes
--
'I
j
I
k 1
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Gevechten.
Nieuw Congres.
Dinsdag heeft president Johnson de zit-
Naar links.
üs hjoed to sizzen
Bezorgdheid in Rusland.
p.
Verontwaardiging.
De
Europese top.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Op 25 maart is het tien jaren geleden
dat het verdrag van Rome werd onder
tekend, dat de grondslag vormt van de
Europese Economische Gemeenschap.
Om dat te vieren heeft Fanfani, de Ita
liaanse minister van buitenlandse zaken
de regeringsleiders naar Rome uitgeno
digd. Het zal wel niet 25 maart worden,
want dat is een r.k. feestdag, maar er
gens in april. De Gaulle heeft toegezegd
te komen en men heeft de indruk, dat
te dwingen aan de wens van de Kamer
gehoor te geven.
Het kabinet-Zijlstra is niet afhankelijk
van een kamermeerderheid. Het weet
maar al te goed, dat niemand in de
Tweede Kamer er aan zal denken de
regering naar huis te sturen, ook al
Drink in slok. W. de Boer en echtg.
te Nijland waren maandag 9 jan. 25
jaar gehuwd. Familie, broer en zus
ter van bruidegom met hun resp.
echtgenoten en kinderen, zorgden in
de nacht van zondag op maandag
(de klok had pas 12 uur geslagen)
voor een originele felicitatie. Boven
de deur werd een spandoek aange
bracht, waarop; „Drink in slok, op
dit 25-jierrich houlikslok!”
Serenade. Hierna stelde men zich
met brandende fakkels bij de slaap
kamerramen op en gaf een daveren
de feestserenade met muziekinstru
menten. Het feestpaar, dat niet op
deze serenade had gerekend en „nof-
lik to slügjen lei” werd ruw in hun
slaap gestoord, evenals de dichtstbij-
wonenden, die natuurlijk ook uit hun
slaap werden gewekt. Maar niette
min, ’t was origineel en zij waren
eerst met hun felicitatie.
Touwtrekkerij. Wie niet sterk is moet
slim zijn. Melkman Huisman is sterk
en slim allebei. Wat dit laatste be-
Nu het gevaar voor mijnen is geweken
wordt de veerdienst StaverenEnkhui-
zen hervat.
Dinsdag de grote dag
Twee blijde jonge mensen
Nederland hijst de vlag
De geestdrift kent geen grenzen
Van Midlum tot Maastricht
Klinkt het: Oranje Boven
De dag blinkt lentelicht
Om 't paar Van Vollenhoven.
Der is
gjin wreder rekkenmaster op ’e wrald
as de kunst
Een jongeheer nam les
Trof een studente in Leiden
Hij zou aan de prinses
Speciale aandacht wijden
Hij dacht misschien heel stil
Onder leren en sporten
Ons scheidt het standverschil
Dit zal wel nooit iets worden.
Toen werd het openbaar
’t Volk betuigde instemming
Dit voelde ’t jonge paar
Als dankbare erkenning
’t Vorstenhuis meet niet meer
Met adellijke maten
Tijden namen een keer
Doorbraak der democraten.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
2e week januari 1917
neemt die regering beslissingen, die te
gen de wens van een kamermeerderheid
ingaan.
Zo vlak voor de verkiezingen stort men
zich niet graag in een nieuw politiek
avontuur. Vandaar, dat prof. De Quay
met een gerust hart kan zeggen, dat hij
de motie van de kamermeerderheid
naast zich neerlegde. Hij verklaarde zich
wel bereid om nog eens met de P.T.T.
te gaan praten over de desbetreffende
tariefsverhoging.
Zelfs kon de minister het zich veroor
loven een enorme blunder te begaan.
Hij zei namelijk, dat het niet doorgaan
van die tariefsverhoging zoveel duizend
nieuwe telefoonaansluitingen zou kosten.
Als de P.T.T. het geld niet zou krijgen,
dan zou de telefoondienst niet in staat
zijn het vereiste bedrag te investeren,
vertelde hij. Er bleken echter Kamer
leden genoeg te zijn, die konden vertel
len, dat de P.T.T. mogelijkheden ge
noeg heeft om van elders in het bedrijf
de nodige gelden te halen voor de aan
leg van de nieuwe telefoonaansluitin
gen. Dan moet men maar in andere
sectoren meer bezuinigen, aldus de Twee
de Kamer.
De minister deed alsof hij nog niet eer
der op dat simpele idee was gekomen.
De Kamer reageerde hier nauwelijks op.
Het leek alsof de parlementariërs wei
nig fut hadden om met de regering in
de clinch te gaan. Dat kan men zich
ook wel voorstellen. De belangrijke po
litieke gebeurtenissen spelen zich dezer
dagen, hoe vreemd het ook lijkt, nu
eenmaal niet in het parlement af. Daar
werkt men getrouw het programma af.
er een poging zal worden gewaagd om
de politieke éénwording van Europa,
waar De Gaulle enkele jaren geleden zo
geestdriftig vóór was, weer nieuw
leven in te blazen. Men verwacht, dat
ook Engelands toetreding tot de E.E.G.
een onderwerp van gesprek zal zijn,
maar nog steeds is er van enige posi
tieve reactie van Parijs op Wilsons pol-
singen niets gebleken. Aan het eind van
deze week gaat Wilson aan zijn onder
zoekingstocht door de zes landen van
de Gemeenschap beginnen. Hij begint in
Rome en zal op 24 januari zijn belang
rijkste pleisterplaats, Parijs, bezoeken.
Het werd ook tyd. Het is nu meer
dan 30 jaar geleden dat de Bolswar-
der vaart is gebaggerd, zodat er nu
heel wat modder te voorschijn komt.
Het kanaal kan nu beter doorstro
men, zodat de plezierbootjes weer
beter water krijgen en niet meer zo
gauw over de bodem schuren. Al met
al betekent deze opschoning, evenals
de reeds schone Jaanvaart een hele
verbetering.
De actie van de Rode wachters in China, wier bedrijvigheid zich nu ook tot de
fabrieken en het platteland gaat uitstrekken, begint op ernstig verzet te stuiten.
Japanse correspondenten melden uit diverse streken van China gevechten tussen
Rode wachters en arbeiders. In Nanking zouden veertig mensen om het leven
zijn gekomen. In Sjanghai hebben burgerlijke elementen geprobeerd water en
electriciteit af te snyden en het verkeer stop te zetten. Eén van de gevolgen van
de angst voor de terreur van de Rode wachters is, dat in Sjanghai veel arbeiders
hun post hebben verlaten, hetgeen de economie van het land schaadt. De inten
siteit van de gebeurtenissen heeft waarnemers al de mogelijkheid van een revo
lutie in de pen gegeven. Maar voor een revolutie is vermoedelijk nog meer nodig.
Men weet niet waar het leger staat, maar men neemt aan, dat het in het algemeen
gehoorzamen zal aan Lin Piao, de kroonprins van Mao Tse-toeng.
Wat gebeurt er als het kabinet-Zijlstra iets wil en de Tweede Kamer geen toe
stemming geeft? Een antwoord is nauwelijks te geven, zo is gebleken na de
bespreking in de Tweede Kamer van de voorstellen om de P.T.T.-tarieven op
enkele onderdelen drastisch te verhogen.
Prof. De Quay, minister van Verkeer en Waterstaat en daarmee politiek hoofd
van ’s lands postbedrijf, verdedigde moedig het plan om o.a. de tarieven voor
nieuwsbladen enz. met ongeveer 50 procent te verhogen. Maar de meerderheid
bleek onverbiddelijk. Een motie werd aangenomen met vrywel algemene stem
men waarin werd gevraagd de verhoging van de posttarieven uit te stellen
en bovendien in omvang te verminderen. In normale omstandigheden zou dit
voor een bewindsman voldoende moeten zijn om aan de wens van de Kamer
leden gehoor te geven.
De jeugd van Exmorra heeft gepro
beerd om Schraard een oudejaars-
vuur afhandig te maken. In Schraard
spaart men het hele jaar alle brand
baar materiaal om op oudejaarsavond
een flink vuur te kunnen stoken. In
Exmorra denkt de jeugd er pas te
gen oudejaarsdag aan dat er weer
een vuur moet komen, zo lezen we
pas nu in bibliotheeknieuws.
In Haarlem vergaderde de Partij van
de Arbeid. De socialisten maakten vol
gens vele politieke waarnemers op deze
bijeenkomst duidelijk, wat ze na de ver
kiezingen zullen gaan doen: geestdrif
tig in de oppositie gaan.
Tijdens het Haarlemse congres namen
de P.v.d.A-afgevaardigden het verkie
zingsprogramma aan. De belangrijkste
punten Zijn: de overheidsuitgaven voor
ontwikkelingshulp moeten toenemen tot
minstens twee procent van het nationale
inkomen in 1970 (hetgeen zou beteke
nen een bedrag van twee miljard gul
den); het wettelijk vast te stellen mi
nimuminkomen moet sterker stijgen
dan de overige lonen en de lagere inko
mens moeten sneller toenemen dan de
hogere, bijvoorbeeld door toekomstige
loonsverhogingen niet meer in percen
tages, maar in geld uit te drukken. De
P.v.d.A. eiste verder, dat de successie
rechten zullen worden verdubbeld en
dat de vermogensbelasting progressief
(dat wil zeggen hogere vermogens moe
ten een hoger percentage af staan) zal
worden.
De socialistische lijsttrekker oud-minis-
ter Den Uyl, maakte duidelijk, dat de
Partij van de Arbeid alleen aan een vol
gende regering zal meedoen als al deze
eisen worden ingewilligd.
De eerste reactie op het Binnenhof was
„We moeten het nog zien”, maar na
bestudering van de diverse socialisti
sche eisen en redevoeringen kwam men
tot de slotsom, dat de Partij van de Ar
beid op dit laatste congres duidelijk een
ruk naar links heeft laten zien, een
richting, die het voor de andere par
tijen heel moeilijk maakt met de PvdA
in zee te gaan.
Geen gesprek met
Hanoi.
Nogal glad. De automobilist P. de
Vries uit Makkum raakte zondag
avond in Zijn woonplaats in de Kerk
straat bij het nemen van een bocht
in een slip, waardoor de auto uit de
koers raakte. Het voertuig schoof ’t
trottoir op, nam op zijn weg een sta
len hekwerk mee, om tegen de wo
ning van de fam. T. Ozinga tot staan
te komen. De rekening van deze on
gewilde glijpartij resulteerde in ma
teriële schade aan auto en hek.
Dit kwam vooral naar voren in de re
actie van de Katholieke Volkspartij op
de verkiezingsbijeenkomst van de PvdA.
De voorlichtingsdienst van de K.V.P. liet
weten, dat men in K.V.P.kringen „zeer
verontwaardigd” was over enkele uit
latingen tijdens de P.v.d.A.-vergadering
gedaan.
De woordvoerder van de K.V.P. koos
overigens voor zijn kritiek slechts een
klein onderdeel uit van het scala aan
politieke uitspraken. Volgens hem was
men binnen de K.V.P. vooral „ontdaan”
óver de uitlating van partijvoorzitter dr.
J. G. H. Tans, over het omroepbeleid.
Dr. Tans had gezegd dat de P.v.d.A. niet
begrijpt waarom men nu zoveel haast
maakt met de afhandeling van de om
roepwet. En dit werd weer niet door
de K.V.P. begrepen. Daar verweet men
de voormalige regeringspartner „dub
belhartigheid”. Tijdens het kabinet-Cals
waren K.V.P. en P.v.d.A. het eens over
de noodzaak de omroepkwestie zo snel
mogelijk uit de wereld te helpen. „Een
voudig een schande. Wanneer ooit van
dubbelhartige politiek kan worden ge
sproken, dan geldt dit wel voor de op
merking van de socialistische partij
voorzitter, als zou de K.V.P. nu pro
beren allerlei machinaties uit te voeren
met die omroepwet”, aldus een K.V.P.-
woordvoerder.
Hoe men ook over de omroepzaak mag
denken, één ding is duidelijk geworden.
Tussen de vroegere partners botert het
beslist niet meer. Maar dat was ten
slotte al enige tijd hakend.
En men past wel op niet te veel moei
lijkheden te veroorzaken. Intussen houdt
men buiten het parlement krijgsraad
over wat na de verkiezingen moet ge
beuren. Vooral het afgelopen weekeinde
gaf daar voorbeelden van.
De volgende personen te Bolsward zijn
ingeschreven bij de Landstorm: Tjitte
Anema, Christiaan Lammertsma, Har-
men Okkema, Sipke Schaafsma, Ulbe
Sieperda, Sipke Veltman, Thijs Wel
vaart, Bouke de Boer, Jouke de Haas,
Fob. Fred Heemstra, Lamb. Lammert
sma en Sinne van der Heide.
Maar ’t meisje van Soestdijk
Wilde een gewone jongen
Ze wist liefde maakt rijk
Spontaan en ongedwongen
Werd het contact gelegd
Bernhard en Juliana
Vonden, ze menen ’t echt
Laat ze hun gang dan gaan, ja.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
ting van het nieuwe, in november geko
zen, Congres, het negentigste sinds de
Amerikaanse onafhankelijkheid, geopend
met de boodschap over de toestand van
de natie. Daarin geeft hij de grote lij
nen van zijn regeringsbeleid weer, die
in de komende weken in verschillende
boodschappen nader zullen worden uit
gewerkt.
Veel zal er niet veranderen, er staan
geen nieuwe ontwikkelingen op stapel.
Meer geld heeft Johnson nodig voor de
oorlog in Vietnam. Voor het lopende be
lastingjaar (dat loopt tot 1 juli) zal hij
hiervoor 10 miljard dollar meer nodig
hebben en voor het komende belasting
jaar schat men het totaal op 25 miljard.
Tegelijk probeert Johnson wat meer
toenadering tot Rusland te zoeken in
overeenstemming met zijn rede van ok
tober, maar hier stuit hij op de moei
lijkheid, dat het Congres juist in ver
band met de oorlog in Vietnam niets wil
weten van toenadering en zeker niet
van kredieten. Terughoudendheid zal ’t
Congres ook betrachten bij de toewij
zing van gelden voor de sociale aspec
ten van Johnsons wetgeving, zoals de
oorlog tegen de armoede en de verbete
ring van het onderwijs. Door de over
winning van de republikeinen bij de
jongste verkiezingen is Johnsons meer
derheid zodanig geslonken, dat zijn
eigen conservatieve partijgenoten samen
met de republikeinen weer de wet kun
nen stellen.
Hoe het precies is gelopen is niet
duidelijk, óf de jeugd van Exmorra
is bang óf die van Schraard is bij
zonder heldhaftig, in ieder geval
kreeg Exmorra in Schraard geen
voet aan de grond. Toch hadden bei
de dorpen weer- hun vuur in de nacht
van Oud op Nieuw.
Mevr. KingmaBritzel te Bolsward,
vraagt een tweede dienstmeisje, niet be
neden de 20 jaar.
De zilveren schaats. De IJswegen-
centrale Bolsward-Wonseradeel be
staat dit, jaar een kwarteeuw. Het
was destijds de bedoeling „het cen
tje voor de baanveger” af te schaf
fen en de vegers een meer vaste be
loning te geven.
75 jaar ambachtsonderwijs. Neen 75
jaar bestaat de Technische School te
Bolsward nog niet, maar toch is er
wel even reden stil te staan bij het
feit, dat 75 jaar geleden de ambachts
tekenschool werd opgericht, het „for-
midden”, waaruit de L.T.S. is ge
groeid.
Sedert de oorlog kreeg Bolsward er
837 woningen bij, Hindeloopen 71,
Wonseradeel 682, Workum 285 en
Wymbritseradeel 580.
Den Haag: de officiële bruidsfoto van
prinses Margriet en Mr. Pieter van
Vollenhoven
en Wymbritseradeel.
Kuikenjacht. Bij de heer A. Elger-
sma te Wons, waar deze herfst een
kuikenmesterij is gebouwd, werden
maandagnacht om ongeveer 2 uur
de eerste 12000 mestkuikens afgele
verd. 8 bewoners van het dorp hiel
pen mee om de kuikens te vangen.
Ze werden hierna in 3 grote vracht
auto’s uit Weesp geladen.
Duidelijk.
Ook de liberalen vergaderden in het af
gelopen weekeinde. In Roterdam zei de
liberale lijsttrekker, mr. Enzo Toxo-
peus: „Wij moeten vóór alles duidelijk
zijn”. En hij voegde de daad bij het
woord. „Wij zullen onder geen beding
met de P.v.d.A. in een volgende rege
ring samenwerken”, zei hij. Nu is dat
geen mededeling, waarvan politiek Ne
derland ondersteboven raakt. Want een
samengaan van V.V.D. en P.v.d.A. is
alleen in uiterste noodsituaties denkbaar.
Tijdens het liberale congres viel vooral
op, dat mr. Toxopeus enorme bijval
kreeg. Hij schijnt de opvolger te worden
van de grote prof. Oud.
Prof. De Quay beriep zich echter op de
noodzaak de enkele miljoenen guldens,
die de verhoging zou opbrengen, voor
's lands schatkist binnen te halen.
De Tweede Kamer stond op dat mo
ment machteloos. Want er was geen
enkele mogelijkheid om prof. De Quay
Hetgeen het dichtste bij een revolutie
komt, zijn de gebeurtenissen in Nanking
waar aanhangers van Tao Tsjoe de
macht in handen zouden hebben. Tao
is enkele maanden geleden in een snelle
carrière naar de vierde plaats van de
lijst van groten opgeschoven. Hij leidt
de propaganda en is bijzonder actief
geweest in de organisatie van de Rode
wachters. Maar Tao is nu ten val ge-
komen. Rode wachters hebben hem door
I de straten van Peking gesleurd, maar
hij schijnt toch nog wel over een bolwerk
i in Nanking te beschikken.
Verhelderend hebben enkele plakkaten
op zuilen in Peking gewerkt. Met deze
plakkaten wordt de bevolking op de
hoogte gehouden van de politieke be-
I roeringen. Op een ervan vertelt voor
zitter Mao, dat de groep om president
Lioe, nu in ongenade gevallen, in 1958
heeft getracht hem uit te schakelen door
hem het presidium van de staat te ont
nemen. Mao kon hiertegen weinig doen,
I maar tijdens een verblijf van acht maan-
1 den in Sjanghai in 1965 en 1966 had hij
i het besluit genomen door een beroep
op de massa (Rode wachters) de staat
te beschermen tegen zijn tegenstanders,
die al te zeer de overhand hadden gekre
gen in de partij-organen.
Een interview met de Noordvietnamese
premier in The New York Times en
uitlatingen van de Noordvietnamese ver
tegenwoordiger in Parijs hebben even
de indruk gewekt, dat de mogelijkheid
niet uitgesloten was, dat Hanoi minder
afkerig tegenover onderhandelingen met
Amerika zou staan, als de bombarde
menten maar zouden ophouden. Maar bij
nadere uitleg bleek Hanoi toch nog
steeds vast te houden aan het oude
standpunt, dat alleen de befaamde vier
punten onderwerp van gesprek zouden
kunnen zijn. Die houden in: een Ame
rikaanse aftocht, naleving van de ak
koorden van Genève van 1954, het pro
gramma van het bevrijdingsfront als
basis voor een regeling in Zuid-Viet-
nam en hereniging door vreedzame mid
delen, zonder buitenlandse inmenging.
Vooral dat derde punt, organisatie van
Zuid-Vietnam op basis van het commu
nistische programma, is onaanvaardbaar
voor de Amerikanen, die bovendien pas
hun troepen willen terugtrekken, als een
vreedzame regeling is getroffen.
De ontwikkeling in China wekt zorgen
in Rusland. De Prawda heeft een scherp
artikel gepubliceerd, waarin het blad
spreekt van de vervolging op grote
schaal van communisten, regeringsfunc
tionarissen, intellectuelen en werkne
mers op belangrijke posten.
Kosigin en enige andere, hoge functio
narissen maken op het ogenblik een
rondreis langs belangrijke industriële
centra om met plaatselijke partij-afde-
lingen te spreker over de nieuwe, ge
vaarlijke fase van de Chinese politiek.
Men ziet hierin een campagne om de
bevolking voor te bereiden op een ver
slechtering van de betrekkingen met
China. Het was al bekend, dat men zich
te Moskou zorgen maakt over toenemen
de grensincidenten aan de lange Chi-
nees-Russische grens. Naar alle waar
schijnlijkheid hebben de Russen de laat
ste maanden al zes divisies naar Oost-
Siberië overgebracht. De incidenten zijn
weliswaar onbelangrijk, maar men wil
op alles voorbereid zijn.
Schoonmaakbeurt. De Bolswarder
vaart tussen Spyktille en het Van
Harinxmakanaal wordt met twee
baggermachines uitgebaggerd. Tus
sen Spyktille en Oosterlittens is de
vaart al verlost van heel wat mod
der, thans is men bezig nabij Baard.
Bij Winsum en Huins wordt de mod-
derspecie op het land gespoten.
treft, heeft hij bij de Bolswardse
flatbouw een originele touwtrekkerij
bedacht, waarbij de huismoeders de
door hen bestelde puddingvla en wat
dies meer zij, zelf naar boven take
len. Aardig om te zien en het gaat
gesmeerd.
Oud Workum heeft een rijk archief.
Dit is nu geordend en beschreven, ’t
Eerste exemplaar van een hierover
vervaardigde inventaris (een kloed
boekwerk) zal woensdag over een
week ten stadhuize worden overhan
digd aan Gedeputeerde H. M. Ger-
brandy.
100 jaar. Bolsward heeft een 100-
jarige al bruist deze nog van jeug
dig leven. Aan de gevel van de Doele
lezen we, dat de Sociëteit de Doele
in 1867 is opgericht. Hoe en wanneer
het eeuwfeest gevierd zal worden, is
ons nog niet bekend.
Afscheid. Dr. Nieuwenhuis, v.h. huis
arts te Nijland, later zeer gewaar
deerd schoolarts heeft na 40-jarige
loopbaan afscheid genomen van zijn
vak.
Ss
Si»-H
O,