Bootlijn Staveren-Enkhuizen
moet geld bij’
GaöeSKroap
wl
hark
en
sjoch
H
1001
106e JAARGANG
No. 7
DINSDAG 24 JANUARI 19(57
Hwat hat
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
ilp
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
9»
Toch van groot belang voor Zuidwesthoek
*4
OFF
ISA-* *'3^
JI’M
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Object
f
f
Totaal f 18,7
üs hjoed to sizzen
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
SOE IT SLAGJE?
lón
It
Tj. de J.
Q
f
f
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
4e week januari 1942
80 jarig bestaan ijsclub „Eensgezindheid
te Rien.
De Baarderadeeltocht trok 648 deelne
mers.
8,0
0,5
1,85
Te koop: Bunzinghond. K. Jagersma te
Arum
Hier en daar honden- en kattevlees te
koop zonder bon.
25 jarig bestaan afdeling Bolsward Bond
van Zuivelarbeiders.
In holle kies kin immen danig pleagje,
gelokkich foar in hopen lju,
dat in holle kop gjin pine docht
444 liefhebbers namen deel aan de Hen-
naarderadeeltocht.
Der is in nümer yn diz kontrei
Dat is fan romantyk net frij
Dit is mear as tüzend plus
Luk mar ris efkes oan ’e lus.
It iene wie en ’t oare kaem
’t Stie op ’e molkbussen yn ’e daem
Gjin ien hie der erch noch yn
In hiele wierheit is gjin skyn
Men hoeft der ek, neat by to sykjen
Om de fantaseije to forrykjen
Doch lit men faek de tüzen gean
Oer ’e grinzen fan it deisk bistean.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vQoruitbetahng)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
De bevolking van Bolsward groeide in
het afgelopen jaar met 5 personen van
6892 tot 6897.
2,2
1,4
0,75
0,5
2,8
0,7
Us aide wraid, wie aloan roun
Bleau mei de fuotten op ’e groun
Forjit it mar, ,’t wie in amerij
Yn ’e moaije wróld, fan ’e fantasij
J. S.
Bolswartls Nieuwsblad
In Workum hardrijderij van de Arbeids
dienst. De prijzen, bestaande uit luxe
voorwerpen, werden ’s avonds in het
kamp uitgereikt aan resp. de heren Brou
wer, Lenders, v. Straten, Koers en Land-
lust.
Bij de elfstedentocht passeerden de Bols-
wardse rijders Siemonsma, Wouters,
Houben, Statema en Jorritsma Bolsward
om 12 uur. Winnaar werd S. de Groot
uit Jorwerd in de recordtijd van 8 uur,
44 minuten.
Mar ja, ’t kin barre, om sa to sizzen
Hwat moat men efter tüzend lizze
Sa is ’t ek gien oan dat bidriuw
Omdat it net by tüzend bleau
B(j alle „drege petearen” en het liegt er soms niet om verleden jaar waren er
redevoeringen, die langer dan een uur duurden zijn de leden van de Friese
Statenfracties in de afgelopen maand ook enkele malen in de lach geschoten.
Dat was b.v. het geval toen mevrouw De Graaff-Nauta toen ze bij de behandeling
van het z.g. Dorpenplan het woord kreeg: „Ik dacht eerst maar koffie,” waarop
de Commissaris der Koningin haar hoogst verbaasd aankeek en zij toen lakoniek
opmerkte: „Op het platteland en daar hebben we het over is het al lang
koffietijd!” Toen het gelach was bedaard werd prompt een koffiepauze ingelast.
Toen in een volgende zitting de man van de Frysk Nasjonale Partij vol ver
voering uitriep: „Vondeling sei it ek al: Wat op ’s herten grond leit, dat weit
hem naar de keel,” klonk er opnieuw een lachsalvo in de plechtige Statenzaal,
waarop de Friese nationalist, zich nog niet bewust van zijn komische verspre
king, waarbij hij Vondeling ten tonele voerde, terwijl hjj kennelijk Vondel be
doelde, opnieuw voor hilariteit zorgde toen hij zich verontschuldigde met te zeg
gen: „In Fries mei dochs ek wolris in Hollansk poëet sitearje?”
Hoe rekket soks hjir sa forsyld
Yn üs klimaet, ’t is net sa myld
’t Heart thus yn in lan, fol waerme
pracht
Yn ’t lan fan tüzend en ien nacht.
selde as mei de yndustry. De moderne
tünbou freget nou ienkear in konsin-
traesje fan in fiks oantal bidriuwen en
in feiling, dy’t bilangryk genóch is foar
de eksporteurs. Dizze minsken komme
allinnich as hja it hiele jier troch fikse
kwantiteiten op dy feiling forwachtsje
kinne. Is dat net sa, dan blluwe dizze
minsken wei.
Nou hawwe wy yn Fryslan hwat tünbou
om Harns hinne, om Ljouwert hinne, yn
de omkriten fan Berltsum en St. Anna,
om Bütenpost, it Oranjewald, Koudum,
Bakhuzen en sa, hwat forsprate fruit-
bidriuwen büten dizze gebieten, hjir en
dêrre in pear, mar nearne is in fikse
tünbousintrom, dat meitelt. De kommis-
je komt ta de konklüzje, dat in feiling,
dy’t goede prizen meitsje kin, in mini
mum oanfoer hawwe moat fan 10 mil
joen goune oan produkten fan ien groep,
dus kasgrienten, blommen, bollen of
fruit.
Mar Fryslan hie mar in produksje fan 3
miljoen, dy’t boppedat oer meardere tel
lingen fordield waerd. It gefolch is, hiel
faken to lege prizen en dus net folie
animo om it yn de tünbou to sykjen. Nou
hat dy kommisje op papier ütrekkene,
hwat hjir oan to dwaen is. Har rede-
naesje is simpel dizze: de goede bistean-
de bidriuwen, dy’t net fier fan Ljouwert-
Harns öflizze, moatte har bidriuwen trije
kear sa great meitsje en dan moatte der
jit twa kear safolle tünders üt oare kon-
treijen bykomme, dy’t in fiks bidriuw
yn Fryslan bigjinne. Dan soe men op in
produksje komme fan lu miljoen en as
men dy dan op ien feiling oanfierde, koe
om it hjir goed oan ’e gong to krijen,
mar de feiten toane oan, dat ündanks
dat it doel net birikt is. Krekt sa’n bytsje
by de wal op sakje wy daliks wer yn de
Onderwal werom. Ek nou wer wurde in-
kelde tsientallen miljoenen biskikber
steld om it noarden by to stean, mar ek
nou sil wer blike, dat dêrmei wol hwat
soulaes brocht wurdt, mar de kwael net
weinommen. It bidrach, dat hjir foroa-
ring yn bringe koe is sa fantastysk
great, dat it gjin inkelde kans hat om
ea troch in regearing foarsteld, jit min
der ea troch de keamers oannomd to
krijen. Dêrom bliuwt it by ynjeksjes, dy’t
efkes opfleurje, mar dan komt de skiere
kleur wer werom.
Us hiele struktuer is nammens in stik
efter by it sintrale en südlike diel fan
üs lan en om dy hiele struktuer op mo
dern peil to bringen, üntbrekke de mid
dels folslein. Dit wurdt ek wer düdlik yn
de kwestje fan de tünbou-üntwikkeling,
dy’t neist de yndustrialisaesje oanrieden
waerd om it noarden omheech to brin
gen. Sa fan büten bisjoen moast dit hjir
oars wol kinne. Der is goede, geskikte
groun der binne genóch agraryske wurk-
krêften, de provinsiale oerheden en folie
gemeenten wolle wol meihelpe en hja
hoege ek net mei hwat nijs to bigjinnen
hwant rounom is wol in bigjin fan tün
bou, sawol yn Fryslan as yn Grins en
Drinte. Mar de stüdzje-kommisje fan de
bistjürskommisje: „Noorden des lands”,
dy’t okkerdeis har rapport ütbrocht hat
oer de takomstkansen fan de tünbou
hjir yn it noarden, hat üs net oertsjüge,
dat it slagje sil. Yn wêzen is it hjir it-
DEMONSTRATIE TEGEN
Djakarta: Een nieuwe demonstratie
van het anti-communistische actie-
front van Indonesische studenten
„Kami”, waarbij het aftreden van
president Soekarno wordt geeist.
Jongedijk? De naam werd ons op
gegeven door de heer Y. Sandstra,
als eierzoeker wel bekend in deze
contreien.
Wat het zwaarst is Wij hoorden
het verhaal van Ankie uit klas één.
’t Ging met haar lezen nog niet zo
best. De juffrouw wilde wel helpen,
na schooltijd of op een vrije middag.
„Wanneer doen we, Ankie?” vroeg
de juf haar, „woensdagmiddag of
zaterdagmiddag?” „Dan kin ik net,”
zei Ankie onmiddellijk, „dan moat ik
t.v.-sjen
Jeugd gaat fietsen. De hoofden van
de openbare lagere en openbare ulo
school hebben te kennen gegeven dat
het aanbeveling verdient de bij die
scholen behorende rijwielbergplaats
te vergroten. De bestaande berg
plaats is te klein om het aantal rij
wielen, waarvan de leerlingen nood
zakelijk gebruik moeten maken, te
bergen.
Kerkhof. Mantgum heeft er een ko
mend kerkhof bij. Aan de openbare
weg nog wel. Wie van de Weidumer
kant komt ziet halverwege een groei
ende rij autowrakken.
Scholen naar Het Bolwerk. De CVO
en de Rehobothschool willen in de
toekomst graag gebruik maken van
een der sportvelden in beheer bij de
sportstichting „Het Bolwerk” bij het
lesgeven in het vak lichamelijke oefe
ning. Voorgaande jaren maakten de
scholen gebruik van het sportterrein
aan het Oordje.
Marktdag. Ja, wij Bolswarders we
en ook geen paarden worden aange
voerd, kan een vreemdeling het moei
lijk weten. Bij de nieuwe verkeers-
aanduiding op de Nieuwmarkt is
verzuimd aan te geven, dat de
marktdag op donderdag is. Dat is
jammer en kost de onwetenden bon
netjes.
De auto van de straat. In verband
met de plannen tot de bouw van een
garage naast zijn woning, verzocht
de heer A. de Boer, Sneekerstraat 54
te Bolsward een klein perceel grond
te mogen kopen van de tuin, beho
rende bij het park.
Eenzijdig parkeren. Heel wat stra
ten in Bolsward hebben er klimpalen
bij gekregen, die door de jeugd graag
als zodanig worden gebruikt, maar
voor iets anders zijn bedoeld, n.l. ter
aanduiding van een eenzijdig par
keren. Elke straathelft mag nu bij
toerbeurt een halve maand de wel
vaart voor de deur.
Anti-rookactie. In het kader van de
Aktie Niet Roken 1967 wordt dezer
dagen een lesfolder uitgereikt aan
leerlingen van de hoogste klassen
van de lagere scholen. 70% van alle
hoofden van lagere scholen hebben
positief gereageerd.
Nieuwe boerderij. De boerderij, welke
thans wordt gepacht door de heer
Lycklama a Nijeholt, op Laard, zal
ten gevolge van de verbetering van
Rijksweg 43 in een ongunstige po
sitie komen te liggen. Op grond van
de voorwaarden van de ruilverkave
ling zal thans een nieuwe boerderij
moeten worden gebouwd ten noorden
van Rijksweg 43.
Met landweg. In verband hier
mede is het noodzakelijk dat een
toegangsweg wordt aangelegd van
de Snekerweg naar de nieuw te bou
wen boerderij. Onderhandelingen zijn
daartoe reeds gevoerd over de aan
koop van een oude landweg. De eige
naar van bedoelde landweg heeft
zich bereid verklaard deze te ver
kopen.
De griene greide. Evenals andere ja
ren wordt er te Sneek weer een
graslanddag gehouden, reeds de 6e
in de reeks. Sprekers ditmaal drs. H.
Schelhaar, ir. L. Eelkema en mr. C.
Stapel. De datum? 9 februari. No
teert u alvast.
De werkgelegenheid in
Friesland
Naar aanleiding van
spreking met Zijne
Een ander incidentje, waarbij vele Sta
tenleden zich kostelijk hebben ver
maakt, was het moment waarop de Ge
deputeerde mr. D. Okrna zijn opponent
de heer Gj. van Dam, waarnemend
fractieleider van de Statenfractie van
de Partij van de Arbeid, in het zonnetje
zette. Het gebeurde bij de beantwoor
ding van de eerste ronde van de be
grotingsbehandeling gehouden Algeme
ne beschouwingen. De heer Van Dam
had daarop een snelle verbinding van
Friesland met Amsterdam bepleit. Hij
zeide daar zijn gedachten en fantasie
eens over hebben te laten gaan en tot
de conclusie te zijn gekomen dat de
kortste weg die zou zijn van Staveren
naar Enkhuizen, hetzij door een dam,
hetzij door een grote brug, zoals er in
Zeeland worden gebouwd. Hoewel erg
ongebruikelijk ontrolde hij een grote
landkaart, waarop hij de verbinding
reeds had ingetekend om hiermede zijn
collega’s te laten zien wat hij bedoelde.
Ze knikten instemmend.
Bij de beantwoording merkte mr. Okma
op, dat men in droomfantasiën, zoals de
heer Van Dam blijkbaar had gehad, wel
eens spreekt van het verschijnsel van
het „dejas vu,” dit wil zeggen, dat men
iets meent al eerder te hebben gezien.
In verband hiermede ontrolde de Ge
deputeerde ook een kaart waarop de
door de heer Van Dam gefantaseerde
verbinding reeds stond opgetekend. Hij
merkte zo langs zijn neus heen op, dat
deze kaart jaren geleden reeds was ont
worpen enaan alle leden toege
stuurd, op welk moment het als origi
neel idee aangekondigde verbindings-
plan in schone schijn van nieuwigheid
niet weinig verbleekte.
Hoe dan ook, deze verbinding Staveren-
Enkhuizen is nog verre verre toekomst
muziek. Voorlopig zal men het nog met
de bootverbinding moeten doen. Reeds
eerder wezen we op het belang van deze
verbinding. Zou de verbinding Staveren-
Enkhuizen wegvallen, dan zit heel de
Zuidwesthoek „in een zak.” Bovendien
zou dan het gevaar niet denkbeeldig
zijn, dat ook het belang van de spoor
lijn Staveren-Sneek in discussie zou
worden gesteld. Toch heeft enkele jaren
geleden het voortbestaan van de boot
verbinding aan een zijden draad ge
hangen. Dank zij een spontane actie en
de morele en financiële hulp van het
overgrote deel van de Zuidwesthoek-
gemeenten werd het gevaar bezworen
en voorlopig afgewend, althans gedeel
telijk, want alleen in de zomermaanden
werd de bootlijn gehandhaafd. Dit is
al weer een paar jaar geleden.
Het is intussen verheugend te kunnen
constateren, dat dit experiment on
danks nog een exploitatietekort zo
danig is bevallen, dat de tekorten blij
kens de hieronder vermelde gegevens
niet alleen meevallen en telkenjare klei
ner worden, maar ook dat men voor
nemens is de diensten uit te breiden, al
zal ook nu nog met garanties moeten
worden bijgesprongen.
Zo doen in de vergadering van de Pro
vinciale Staten van 7 februari a.s. Ge
deputeerde Staten het voorstel tot het
verlenen van een garantie van ten hoog
ste f 7.500.in het eventuele exploita
tietekort van de toeristische bootverbin
ding Staveren-Enkhuizen voor het sei
zoen 1967 en volgende jaren.
In de vergadering van 1 februari 1966
werd reeds besloten een bedrag van ten
hoogste f 12.500.beschikbaar te stel
len als bijdrage in het eventueel exploi
tatietekort op de bootdienst Staveren-
Enkhuizen voor het seizoen 1966. De
provincie Noord-Holland stelde een ge
lijk bedrag in uitzicht.
De N.V. Nederlandse Spoorwegen heeft
medegedeeld, dat de onderhavige boot
verbinding in 1966 een negatief resul
taat heeft opgeleverd van f 18.700.
Van de door Friesland en Noord-Holland
toegezegde garantiebedragen zal 74.8%
of f 9.350.per provincie moeten wor
den aangesproken.
De N.V. Nederlandse Spoorwegen en de
Reederij Koppe zijn voornemens ook in
1967 zowel de bootverbinding als de toe
ristische evenementen, welke op deze
bootverbinding betrekking hebben, voort
te zetten. Het ligt tevens in de bedoeling
de vaarperiode in 1967 wederom te ver
vroegen. Gevaren zal thans worden van
12 mei tot en met 2 september (in 1966
werd gevaren van 25 mei tot en met 3
men meidwaen. Nou, dat is prachtich,
mar hoe wol men dat birikke
Nou, de hearen stelle üt om oan dy bi
driuwen in subsydzje to jaen fan
10.000 goune per bidriuw, to biteljen
troch ryk, provinsje en gemeente.
Is dat hwat of is dat net hwat?
Sjoch yn datselde rapport wurdt oan-
jown, hwat in modern fruitbidriuw foar
in twamansbidriuw oan ynfestearing kos-
tet. Hjir is de rekken: 8 ha. geskikte
groun, klearmakke mei drainaezje en bi-
manteling: 120.000 in wente foar de tün-
der: 30.000. Biplantsjen mei fruitbeam-
men, bimesting, ünderhald en fjouwer
jier wachtsjen op de opbringst mei lean
foar de beide mannen: 148.000.
Dat is meiinoar in ynfestearing fan
300.000 goune. Dit jildt, seit de kom
misje foar in apelhóf. Nimt men parren,
dan wurdt it jit heger.
Sjocht men it subsydzje tsjin dizze efter-
groun, dan mien ik, dat it in drip is op
in gleone plaet, hwant it bitsjut jit gjin
4% fan de kosten. En ik bitwivelje dêr
om sterk of hjirtroch de saek goed op
gong komt. As men sjocht, dat foar de
yndustry in subsydzje fan 25% jown
wurdt, is dit ütstel net botte bimoedig-
jend. Hwant foar it bigjinnen fan waer
me kassen bitsjut dy tsien mille jit min-
‘inoiu azzis x? 1BP ‘aSü Xui jtonui n usp
dat dit rapport fier ünder de mjitte
bleaun is. De tiid, dat men mei twa dü-
beltsjes merke hólde koe, is foarby!
en Wymbritseradeel.
Staatssecretaris van Economische Za
ken hebben Ged. Staten 9 januari j.l.
aan laatstgenoemde een opgaaf inge
zonden van enkele voor o.a. de werk
gelegenheid van belang zijnde infra-
structuur-werken, welke blijkens hen ter
beschikking staande gegevens terstond
resp. op korte termijn in uitvoering zou
den kunnen worden genomen, wanneer
in de betrokken projecten een rijkssub-
sidie zou kunnen worden toegekend en
wanneer de financiering van deze wer
ken bevredigend zou kunnen worden ge
regeld.
Die opgave bevatte de volgende projec
ten:
is wol düdlik, dat it diel fan üs
boppe Swol it tempo fan de oare lans-
dielen net folgje kin. Wy lizze hjir efter
op de oaren en it liket ek wol, dat it
forskil earder greater as lytser wurdt.
Troch de arbeidskrapte is hjir in bigjin
fan industriële üntwikkeling op gong
brocht, mar sadré is der in arbeidsoer-
skot of it komt foar it greatste part del
op de noardlike provinsjes. It gefal „Van
der Heem” to Snits is der in sprekkend
foarbyld fan. Wy meije net sizze, dat it
regear hjir neat oan dien hat, wy witte
wol better. Dér is hiel hwat jild bistege
Totale kosten
(in miljoenen)
Wat is controle? vraagt ons mevr.
Koldijk-Westra uit Huins. Als haai
man vee aan de markt in Sneek
brengt en de schets is niet helemaal
in orde, wordt het beest in beslag
genomen met het oog op de gezond
heidsvoorschriften en dit terwijl
blijkbaar met mond- en klauwzeer
besmette varkens in de stallen te
recht zijn gekomen. Ja, mevrouw, in
het eerste geval zal men wel volgens
dg leden correct zijn opgetreden en
in het laatste geval is het een blun
der geweest.
De Jantjes. Een natuurvriend zag
tussen Marnezijl en de molen van
Tadema een drietal Jan van Genten
(of moet het zijn Jannen van Gent)
aan de Exmorster vaart tussen de
gewone meeuwen in. Het waren bij
zonder grote exemplaren.
Hartelijk dank voor de groeiende be
langstelling voor het lectuurhuisje
aan de Jongemastraat. Verleden jaar
werd er 2546 kg aan tijdschriften in
gedeponeerd, 18 kg meer dan vorig
jaar en 405 boeken, dit is bijna 200
exemplaren meer. Straks is het
schoonmaaktijd. Kijk uw boekenkast
eens na en geef het slechtste niet.
Liever eens een fris boek voor onze
zieken dan afdankertjes.
Oude landertfnamen stroomden ook
reeds binnen. Om niet alle beleg op
een boterham te leggen, geven we af
en toe een lepelvol. Heeft u b.v. wel
eens gehoord van de Stikelige of
Spj2chterige njoggene, liggende aan
het vroegere binnenpad Nijland-
1. Deel van de weg
Leeuwarden-Drachten f
2. Prins Hendrikbrug, L’warden f
3. Noord, rondweg Dokkum
4. Pieter Stuyvesantweg
gem. Weststellingwerf f
5. Noorderdwarsvaart, Drachten f
6. Spoorwegovergangen Sneek
7. Verbindingsweg Kootstertille f
8. Zuiveringsinstall. Wolvega
9. Woudweg Dokkum
september). De bustochten door Gaas-
terland zullen weer gedurende vier da
gen per week worden uitgevoerd. Ook
het fietsen door deze gemeente en de
dagtocht naar Enkhuizen staan op het
in voorbereiding zijnde programma.
Door N.S. zal in 1967 weer de nodige
propaganda voor deze tochten worden
gemaakt.
Uit de door N.S. overgelegde begroting
voor 1967 blijkt, dat mede onder invloed
van de gestegen loonkosten voor dat
jaar een verlies wordt geraamd op
f 15.000.Voor 1965 en 1966 werd het
verlies geraamd op resp. f 45.150.en
f 25.000.de werkelijke verliezen be
droegen toen respectievelijk f 23.210.
en f 18.700.—.
De N.S. heeft Gedeputeerde Staten van
Friesland en hun ambtgenoten van
Noord-Holland verzocht te bevorderen
voor 1967 wederom een bijdrage in het
eventuele exploitatietekort beschikbaar
te stellen, thans tot een maximum van
f 7.500per provincie.
Gedeputeerde Staten staan op het stand
punt, dat handhaving van de bootver
binding met de daaraan door N.S. ver
bonden evenementen in belangrijke ma
te bijdraagt tot de verdere toeristische
ontwikkeling van de Zuidwesthoek. Zij
achten het daarom juist, dat ook aan
het onderhavige verzoek van N.S. wordt
voldaan en stellen daarom voor te be
sluiten tot het beschikbaar stellen van
een bedrag van ten hoogste f 7.500.—
als bijdrage in het eventueel exploitatie
tekort van de toeristische bootverbin
ding Staveren-Enkhuizen voor het sei
zoen 1967.
Tenslotte merken Gedeputeerde Staten
in him voorstel op, dat zij uit een oog
punt van efficiency wenselijk zouden
vinden, machtiging te verkregen ook op
de begrotingen voor 1968 en volgende
jaren, waarin de exploitatie van de toe
ristische bootverbinding door N.S. wordt
voortgezet, doch uiterlijk tot het tijd
stip, waarop de wegverbinding Amster-
dam-Lemmer via Zwolse Hoek voor het
verkeer zal zijn opengesteld, een bedrag
van ten hoogste f 7.500.per jaar uit
te trekken als bijdrage in een eventueel
exploitatietekort over die jaren.
Met dit voorstel lijkt ons de continuïteit
voorlopig gewaarborgd.
Trouwens ook U, lezer, kunt de boot
dienst steunen, heel eenvoudig door er
gebruik van te maken. Een dagtochtje
naar Enkhuizen v.v. is op een mooie
zomerdag van harte aan te bevelen!
een recente be-
Excellentie de
-Si’®' W
