Bonn heeft Wilson ontvangen
De triomf
de jongeren
van
Gabe Shroar
hark
en
sjoch
I
Ji
VRIJDAG 24 FEBRUARI 1967
Hwat hat
Boekenbal
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
HS
f/x
Wfii
rz
I
106e JAARGANG
No. 16
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Wymbritseradeel.
us hjoed to sizzen
De nieuwe kamer.
PIET
kerken, scholen, café’s, winkels,
so-
Werkmethode.
lli
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
It is in ünforstoarn
dy’t earm libbet om ryk to stjerren
Uitgave: A. J. OSINGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
gonnen er wel wat in te zien, maar dein
zen er nu ook voor terug. En dat alleen
doordat Bonn het bestaan van Oost-
Duitsland niet wil erkennen en zich niet
officieel wil neerleggen bij de Oder-
Neisse-grens. Een tegenslag voor Hie
singers „Ostpolitiek”.
de toekomst komt te staan. Hij werd te
hulp geroepen op een moment, waarop
onze economie de verkeerde kant dreig
de op te gaan. Hij heeft niets meer en
niets minder gedaan dan dit S.O.S. be
antwoorden. Met succes. Premier Zijl-
stra is daardoor populair geworden. (De
Anti-Revolutionairen verdienen er twee
extra zetels mee). Het beleid van het
afgëtreden kabinet was gericht op het
uit de wereld helpen van een moeilijke
situatie. Er kon eenvoudig geen visie op
de wat verdere toekomst uit blijken.
Te partijen, die wel een zekere visie
op de toekomst hebben gepropageerd,
heT>ben daarvoor de Anti’s dan uit
gezonderd niet de lauweren kunnen
oogsten. Het verlies voor de Katholieke
Volkspartij (acht zetels) was groter dan
werd verwacht, maar de partijen die een
alternatief boden, Partij van de Arbeid
en Volkspartij voor Vrijheid en Demo
cratie, hebben geen of nauwelijks winst
Zes nederlandse schepen getorpedeerd.
De bemanningen zijn geland.
5-jarig bestaan van „De Hanze” in Bols
ward. Bij dit lustrum werd een H. Mis
gelezen in de St. Martinuskerk.
’t Leven van de auteur
komt één keer kort in fleur
op ’t malste van de feesten.
Laten we vrolijk wezen
schenk 't glas één avond vol
kom samen aan de rol.
Hier, centrale figuren
ze zullen nooit verzuren
houden, zonder gewin
de pennertioed er in.
De dichters en de schrijvers
kortstondig, bovendrijvers
Proost, broeders, het wordt knal
leve het boekenbal!
De schrijver en poëet
proeft heel dikwijls het leed
ik gaf mij alle moeite
’k verbeterde en besnoeide
’k was mij ’t gevaar beducht
een onvoldragen vrucht
aan het publiek prijs te geven
ik hoopte soms heel even
op een vriendelijk onthaal.
Och gekheid allemaal
’t werd weer een désillusie
critici maken ruzie
maar, ik ben nergens meer
ik laat mijn laatste veer.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
't Leven van een auteur
is niet steeds rozengeur
want uit ervaring weten
zij, ons zwoegen en zweten
wordt slechts karig beloond.
Haast niemand blijft verschoond
van het critisch breekijzer.
Soms komt er een lofprijzen
’t gebeurt echter niet vaak.
De auteur hoort gekraak
van ’t keurkorps recensenten
denkt, heb ik heus talenten
of overschat ik mij
maakt een dode mus me blij?
4e week februari 1917
China.
De berichten uit China blijven ondui
delijk, maar volgens waarnemers in
Honkong zouden de aanhangers van Mao
de tweede vader van zijn vrouw. Toen
hij verkering met haar had en daar
geregeld kwam, hoorde hij vaak over
het Maasland en Kuipersland spre
ken. Het is al lang geleden, maar
hij weet het nog als de dag van gis
teren.
Strauss dreigt.
Dat overigens vrij nieuwe argument
wordt met groeiende klem naar voren
gebracht, terwijl bovendien de oude ar
gumenten naar de achtergrond gera
ken, maar toch niet vergeten mogen
worden. De vorige Westduitse regering
voelde weinig voor een ondertekening
van het verdrag, zolang de kwestie van
het Duitse vredesverdrag niet was ge
regeld. Zij wilde haar handtekening als
het ware als onderhandelingsobject ge
bruiken. Bovendien was er een sterke
stroming van de rechter vleugel in de
C.D.U./C.S.U., met Strauss aan het
hoofd, die als ideaal een verenigd poli
tiek Europa ziet, dat over een eigen
kernwapen zou kunnen beschikken.
Ook deze gemeenschapsoplossing, de zg
Europese clausule, zou door het ver
drag in de huidige vorm onmogelijk
worden. Van een Atlantische oplossing
is op het ogenblik alleen nog maar de
consultatie over. Naar verluidt, hebben
Brown en Strauss elkaar over deze
Europese clausule duchtig in de haren
gezeten. Strauss heeft in een brief aani
Kiesinger bovendien gedreigd met af
treden als minister van financiën indien
Bonn het verdrag zou ondertekenen, ook
als het de Europese clausule niet zou
bevatten. Hetgeen op zichzelf weer duidt
op tegenstellingen in de Westduitse re
gering.
Jaarvergadering Groene Kruis te Bols
ward. Totaal van baten en uitgaven
f 2418,28. Batig saldo f 235,615.
Bij grafdelver in Edam is een ledige
kist uitgegraven. Volgens het grafregis-
ter moet hierin voor 22 jaar een jonge
man van 20 jaar zijn begraven, een jeug
dige „weduwe” achterlatend, die spoedig
met iemand anders huwde. Men vermoed
dat het „lijk” de benen heeft genomen
en deze begrafenis een doorgestoken
kaart is geweest.
Het lang niet simpele formatiespel is inmiddels al enige dagen aan de gang.
Toch is het wel gerechtvaardigd nog even terug te komen op de uitslag van de
kamerverkiezingen. D’66 was zonder enige twijfel de grote winnaar van deze
verkiezingen. Het is de partij, die zoveel jeugd in haar programma had gestopt.
En niet daar alleen. De belangrijkste figuren in deze groep zijn jong, vergeleken
bij de aanvoerders van de andere partijen. Lijsttrekker en fractievoorzitter inr.
Hans van Mierlo is 85 jaar. De frisse kijk op de Nederlandse politiek en het
jeugdig uiterljjk van deze party bleken een grote aantrekkingskracht. Wanneer
een partij voor het eerst aan de verkiezingen meedoet en prompt zeven zetels
behaalt, dan kan dat gerust een voor Nederland unieke prestatie worden genoemd..
D’66 behaalde een heel wat grotere overwinning dan bijvoorbeeld de Boerenpartij,
die enkele jaren nodig heeft gehad om eenzelfde aantal zetels te behalen. Ty
perend is, dat bjj namaak-verldezingen, die tegelijkertijd met de echte verkiezin
gen op middelbare scholen werden gehouden, de Democraten ’66 als de grootste
partij uit de bus kwam.
Al was het bezoek vooral gewijd aan
Engelands toetreding tot de E.E.G., ook
andere politieke zaken zijn ter sprake
gekomen en al zegt men, dat deze alle
maal niet zo belangrijk zijn en dat zij
het standpunt van Duitsland niet be
ïnvloeden, zij zijn toch bepalend voor
de atmosfeer. Een verspreking van mi
nister Brown na het bezoek van Kosi-
gin, waaruit zou kunnen worden opge
maakt, dat Brown „in zekere zin” de
Oder-Neisse-grens erkende, heeft in
Duitsland wat opzien gebaard en in Bonn
heeft Brown nadrukkelijk moeten zeg
gen, dat Londen nog steeds vasthoudt
aan het oude standpunt, dat over de
grenzen pas kan worden gesproken bij
de opstelling van het vredesverdrag.
De nieuwe kamerleden zijn gekozen. En
opnieuw zullen vele vrouwelijke kiezers
boos zijn. Want bij de honderd en vijftig
kamerleden zijn slechts twaalf dames.
Da’s niet vèel. Amsterdam staat er be
ter voor: achttien afgevaardigden ko
men uit de hoofdstad. Dat zal wel weer
een nieuw Bijlmermeerprobleem geven.
Den Haag (en de beide randgemeenten
Voorburg en Rijswijk) hebben een nog
grotere vertegenwoordiging: meer dan
dertig. Het grootste deel van de kamer
leden komt uit de Randstad.
Nu wij het toch over de Tweede Kamer
hebben: het eerste gevolg van de uit
slag van de verkiezingen is op het Bin
nenhof al merkbaar. De roep naar ver
nieuwing en verandering is snel beant
woord. Een aantal commissies uit Eer
ste en Tweede Kamer heeft aan de bei
de kamervoorzitters voorgesteld om
sneller te reageren op verzoekschriften
van Nederlanders, die zich door de staat
tekort gedaan voelen. De kamerleden
vragen een soort recht op enquête: de
bevoegdheid om zelf ambtenaren te on
dervragen en stukken te controleren.
Zij menen, dat de taken van een minis
ter of staatssecretaris zo ingewikkeld
zgn geworden, dat een bewindsman ook
niet meer alles weet van wat zich bin
nen zijn departementale muren af
speelt. De kans is groter, dat het inge
wikkelde ambtelijke apparaat slachtof
fers maakt zonder dat een bewindsman
dat kan voorkomen of zelfs maar kan
nagaan. De kamerleden overwegen nu
de mogelijkheid van „hearings.” Daar
kunnen klagers hun bezwaren dan mon
deling toelichten, terwijl ook de desbe
treffende ambtenaren kunnen worden
gehoord. Met name in de Verenigde Sta
ten heeft deze werkwijze haar nut be
wezen. De kamer kan dan als echte
volksvertegenwoordiging optreden. Het
geen de aantrekkelijkheid van de poli
tiek alleen maar kan vergroten.
in ongeveer een derde deel van China
de macht hecht in handen hebben en
wel in de grote industriële en voedsel-
producerende gebieden in het oosten.
Ten westen hiervan liggen Sinkiang,
Binnen-Mongolië en Tibet, van waaruit
soms bloedige gevechten worden ge
meld. In Tibet schijnt zelfs een divisie
uit Peking ingezet te zijn.
Drie weken geleden heeft Mao het leger
instructies gegeven de revolutionaire
rebellen en de rode wachters te steu
nen. De jongste bevelen aan de jonge
ren zijn nu terug te keren naar de scho
len en revolutionaire liederen te zingen.
Dat wijst er op, dat het in gebieden
waar het leger moet optreden, wellicht
tegen andere legereenheden, bittere
ernst gaat worden.
De informateur, de heer Zijlstra, heeft
deze week alle fractievoorzitters een
aantal schriftelijke vragen gesteld over
zeer principiële, politieke vraagstukken.
Dit is een geheel nieuwe werkmethode,
vooral omdat de informateur van plan
was aan het einde van deze week vra
gen en antwoorden openbaar te maken.
Ook dit zou men een gevolg kunnen
noemen van de verkiezingsuitslag. De
uitslag immers gaf duidelijk de wens
naar meer politieke helderheid te ken
nen. Informateur Zijlstra voldoet hier
nu aan door een belangrijk stuk van
het moeilijke informatiewerk publiek te
maken. Dat is een goede zaak.
Voetbal. De 21-jarige schilders-
knecht Theo Nota uit Makkum heeft
zaterdagmiddag tijdens een voetbal
wedstrijd op het veld in Sloten zijn
been gebroken. Na 20 min. in de
twêede helft gespeeld te hebben,
kwam de Makkumer spil in botsing
met de linksbinnen van Sleat, waar
bij Nota zijn been brak. Met een
ambulance is de heeer Nota naar het
streekziekenhuis „Oranjeoord” in
Harlingen vervoerd, waar hij is op
genomen.
Jenny Haagsma gewestelijk vier-
kampkampioene. In de Sportacade-
mie te Groningen werden zaterdag
j.l. de selectie-wedstrijden gehouden
van ’t Noorder gewest van het K. N.
C. G. V. Brug met ongelijke leggers,
ringen, balk, en paard vormden de
vierkamp voor de meisjes. Met een
ruime voorsprong van bijna 5 pnt.
werd Jenny Haagsma, lid van de
Chr. Gymn.ver. „Durate-Tonevido” te
Bolsward, eerste. Dit betekent voor
haar een plaats bij de Nationale
kampioenschappen die 18 mrt. te
Amersfoort worden gehouden.
Maasland en Kuipersland liggen in
een boereplaats te Skuzum, vertelde
ons de nu bijna 83-jarige A. Elzinga
te Bolsward. Voorheen was dit de
boerderij van Douwe Hessels Hengst,
Bolswards Nieuwsblad
Britse defensie.
In Engeland is het defensiewitboek
van dit jaar gepubliceerd, waarin een
overzicht van de stand van zaken van
de verdediging en van de plannen ge
geven wordt. Er is sprake van een
zekere inkrimping, die ervoor heeft ge
zorgd, dat de defensie niet de weg van
de automatische stijging gaat. Tegen
april van dit jaar hoopt men 25000 man
van overzeese bases thuis gebracht te
hebben, hetgeen 75 miljoen aan buiten
lands geld zal schelen. Vooral de bases
in het Verre Oosten zullen aanzienlijk
worden ingekrompen, hetgeen geheel in
overeenstemming is met de beperktere
rol, die Engeland op het wereldtoneel
is gaan spelen.
Zeer nadrukkelijk verdisconteert mi
nister Healy in zijn ramingen de ver
minderde spanning in de wereld door
de betere betrekkingen met de Sowjet-
unie. Niet alleen is het zuiniger, maar
ook politiek gunstig wanneer de strijd
krachten van de N.A.V.O. en van het
pact van Warschau zouden kunnen wor
den verminderd.
Healy wil ook de voorraadvorming voor
de troepen beperken. Naast de finan
ciële motieven voert hij ook militaire
aan; komt het werkelijk tot een conflict
tussen Rusland en de Westelijke lan
den, dan zullen vermoedelijk binnen 48
uren kernwapens worden gebruikt. Het
is dus zinloos voorraden aan te houden
voor een conventionele oorlog van zeg
90 dagen, hetgeen wel de langste ter
mijn is geweest, die men ooit heeft aan
genomen.
„Ostpolitiek”.
Meenden wij vorige week uit het niets
zeggende communiqué, na afloop van
het Oost-Europese overleg in Warschau
gepubliceerd, te kunnen opmaken, dat
de Oosteuropese landen er niet in ge
slaagd zouden zijn een gemeenschappe
lijk standpunt ten aanzien van het aan
knopen van diplomatieke betrekkingen
met Bonn te bepalen, latere berichten
uit de Poolse hoofdstad geven te ver
staan, dat Oost-Duitsland, Polen en
Rusland er toch in geslaagd lijken te
zijn de anderen het aanknopen van die
betrekkingen te bemoeilijken. Het be
ginsel van de diplomatieke betrekkin
gen wordt niet veroordeeld, maar elk
Oost-Europees land zal rekening moe
ten houden met de belangen van de an
deren. De Hongaren wilden graag con
tacten met Bonn, maar worden daar
van nu weerhouden. De Tsjechen be-
Nauweilijks was Kosigin, de Russische premier, vorige week maandag uit Londen
vertrokken, of Vt ilson en Brown, de premier en minister van buitenlandse zaken
van Engeland, pakten hun koffers om naar Bonn te vertrekken. Dat was het
volgende station op Wilsons verkenningstocht langs de Europese hoofdsteden.
Nu staan nog slechts Den Haag en Luxemburg op de lijst en dat zijn voor zijn
doel de belangrijkste niet. Wilson en Brown hadden graag gewild, dat Bonn zich
zou Inspannen om De Gaulle onder druk te zetten en hem te dwingen zijn verzet
tegen een Engels lidmaatschap van de E.E.G. te laten varen.
Afgezien nog van de vraag of welke druk dan ook De Gaulle tot inbinden zou
kunnen dwingen, de atmosfeer in Bonn is toch wel wat veranderd sinds Kiesinger
en Brandt Erhard en Schröder hebben afgelost. Het Is daar nu alles Europees
gaullistisch wat de klok slaat. Kiesinger wil geen druk op Parijs uitoefenen. Wjj
hdbben daartoe geen middelen, zei hij en wij wensen dat ook niet, gezien onze
vriendschapsverhouding met Frankrijk.
Bij een brand in een rusthuis aan de
Populierenstraat in Dulvendrecht zjjn
vier mensen om het leven gekomen.
Op de tweede etage waar de brand uit
brak huisden in een grote kamer 3
mannen en in een naast gelegen klein
kamertje een vrouw. Deze vier men
sen zijn verongelukt. De brand beperk
te zich tot deze twee kamers en kon
snel bedwongen worden.
Op de tweede foto zien we hoe een
van de slachtoffers naar buiten ge
dragen wordt.
Auto op de stoep. Zaterdagmorgen is
de heer B, Britsumer uit Makkum
met zijn personenauto tegen de voor-
gevel van een huis in zijn woonplaats
opgereden. De automobilist, die aan
het eind van de Kerkstraat van rich
ting veranderde en de Ds. Touwen-
laan inreed, moest vlak na het ne
men van de bocht een uitwijk-ma-
noeuvre maken, doordat de linker-
weg glad was door opvriezing, slipte
hij.
Het voertuig tolde om zijn as, reed
het trottoir op en kwam met een klap
tot stilstand tegen de woning van de
familie S. P. Horjus, op nog geen
meter afstand van de 4-jarige Piet
Horjus, die hiermee aan de dood ont
snapte. De familie had niets van het
ongeval bemerkt, maar de kleine Piet
kwam zijn ouders vertellen, dat er
een auto op de stoep stond. Deze was
flink beschadigd.
„Hitweek” meldde: Leraar in Bols
ward kreeg beroerte na het bekijken
van de voorplaat van nr. 13 van dit
blad. De leraar (later bekomen van
de schrik) verscheurde het blad on
der luid gegil van zijn leerlingen.
Vreemd transport reed zaterdagmor
gen j.l. langs de Bonjeterperweg
naar de aanlegsteiger bij Van Pan-
huyskanaal: Het waren vijf kozijnen,
in Exmorra gemaakt, voor de Her
vormde kerk van Voorburg bij Den
Haag. Deze gevaartes van 8 meter
hoogte konden alleen per schip wor
den vervoerd, maandagmiddag wa
ren ze veilig in Voorburg aangeko
men, aldus meldt de Exmorster
dorpsbode.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
betreffende hondeneigenaren zich
even realiseren, wat deze opgave vqor
de eerder genoemde betrokkenen be
tekent? Hond uitlaten? Goed, maar
dan zelf graag even de stoep schrob
ben.
Het onderzoek van de Utrechtse socio
loog drs. M. P. A. van Dam naar de
verschuivingen in vier Utrechtse stem-
districten toonde ook al aan hoe jong
de aanhang van Nederlands jongste
partij is. Meer dan de helft van de kie
zers op D ’66 (51,1 procent) bleek jon
ger dan dertig jaar. Bijna een kwart
was jonger dan veertig jaar.
De reacties van de leidende politici op
de verkiezingsuitslag gaven blijk van
een zekere verwarring. Natuurlijk niet
ten onrechte. Over het te voeren poli
tieke beleid hebben de verkiezingen in
feite geen duidelijke uitspraak ge
bracht. Ook al beweert men in bepaalde
kringen, dat overduidelijk is aange
toond, dat het beleid-Zijlstra moet wor
den voortgezet. Een wat onzinnige con
clusie. Premier Zijlstra heeft nooit ge
zegd, dat hij een echt regeringsbeleid
zal voeren, afgestemd op de grote
vraagstukken, waarvoor Nederland in
geboekt. De Partij van de Arbeid moest
zes zetels prijsgeven.
De VVD sleepte met veel moeite één
zetel winst uit de verkiezingen. De lei
ders van de grote partijen hebben de
uitslag wat beteuterd in ontvangst ge
nomen. De felle verkiezingsstrijd, de
talrijke vergaderingen, redevoeringen
en autotochten hebben geen resultaat
gehad. „Onze teruggang is teleurstel
lend,” verzuchtte drs. Schmelzer, frac
tievoorzitter van de KVP. „De verwar
ring is alleen maar groter geworden,”
mompelde drs. J. den Uyl, de nieuwe
ster van de PvdA. „Ik had beter ver
wacht,” zei de heer Toxopeus, de onbe
twiste aanvoerder van de WD.
Natuurlijk zijn er ook politici, die on
danks alle tegenvallers stralend hun
mening ten beste geven. Minister Luns
(KVP) heeft, wat er ook gebeurt, een
opgewekte kijk op de binnenlandse poli
tiek. Hij is te vaak in het buitenland
om zich over de interne zaken zorgen
te maken. „Gezien het feit dat de KVP
zo is aangevallen en dat D’66 ondanks
een aantal wonderlijke denkbeelden
sterk wint, kan de KVP niet ontevreden
zijn,” meende hij.
Spreiding van kern
wapens.
Een andere zaak was het verdrag over
het verbod van spreiding van kernwa
pens, waarvan een door Amerika, Rus
land en ook Engeland opgesteld ont
werp aan de bondgenoten is toeg^-
stuurd. Het zal ook ter sprake komen
op de ontwapeningsconferentie, die
dinsdag in Genève een nieuwe zittings
periode is ingegaan.
Volgens dit verdrag zal het de onder
tekenaars (en de bedoeling is, dat
iedereen tekent) verboden zijn kern
energie militair te verwerken, hetgeen
dan niet geldt voor die landen, die al
kernwapens hebben. Kernenergie voor
vreedzaam gebruik is toegestaan, maar
er is in het verdrag een contröle op de
vreedzame installaties voorzien, die zal
worden uitgeoefend door het atoom
bureau van de Ver. Naties in Wenen.
De West-Duitserg en ook andere leden
van Euratom vrezen, dat deze contröle
zal leiden tot een belemmering van de
ontplooiing ook van vreedzame kern
energie en tot het uitlokken van indus
triële spionage. Zij achten de contröle
van Euratom voldoende.
In
ciëteiten enz. mag geen gas meer ge
bruikt worden. Particulieren moeten een
derde op het verbruik bezuinigen, anders
worden ze afgesneden.
„Draagt Elkanders Lasten”. Een col
lecte onder deze naam gehouden te
Witmarsum deed haar naam eer aan
en heeft opgebracht f 168,43. Harte
lijk dank.
Niet naar school. De 8-jarige Uilkje
Vorsteveld te Makkum, zoontje van
de hoofdonderwijzer der o. 1. s. is
dinsdagmiddag om even voor half
twee vlak bij de school in de Lieuw-
kemastraat licht aan het hoofd ge
wond geraakt, toen'hij tegen de ach
terkant van een stoppende vracht
auto met aanhangwagen opliep. Hij
kreeg een bloedende hoofdwond en
een lichte hersenschudding.
Ongewenst bezoek. Wanneer men
voor onbepaalde tijd van huis gaat,
neemt een ieder toch de nodige voor
zorgsmaatregelen, om ongewenste be
zoekers te verhinderen binnen te ko
men. Deuren en ramen worden dan
goed afgesloten, maar dat men ook
door een schoorsteen kan binnen ko
men, daar wordt eigenlijk niet aan
gedacht.
Dat dit toch mogelijk is, is deze week
gebeurd bij de familie H. Groen te
Workum, die een dag of tien uitste-
dig is. De buurman bemerkte, dat
daar in de keuken bewoners waren,
die er niet thuis hoorden. Het waren
een paar grote zwarte kraaien die
hier een eldorado hadden gevonden,
want niet alleen was er volop water,
maar zelfs een krentenbrood lag er
op tafel, dat vergeten was mee te
nemen. Toen de aanwezigheid van
dit bezoek bekend was, zijn de in
sluipers spoedig de deur uitgezet,
heel wat viezigheid achterlatende.
Er zijn burgermensen, met name in
het centrum van Bolsward, die op
geregelde tijden, eenzelfde route doen
met een aangelijnde hond, o.a. langs
Appelmarkt en Rijkstraat, alwaar de
bewoners, dus winkeliers, onafgebro
ken met bezem en emmers water
moeten klaar staan, de straat weer
ordentelijk te krijgen.Willen de
