Sukarno draagt Presidentiële
Gabe Skroar
bevoegdheden
over
Partij van de Arbeid buiten
het formatiespel
hark
en
sjoch
Vlootbombardementen in Vietnam
X*
E
L
VRIJDAG 3 MAART 1967
Hwat haf
i
i
i
i
i
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workurn.
I
1
106e JAARGANG
No. 18
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
üs hjoed to sizzen
El
Tegenstand.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Den Haag: Z.K.H. Prins Claus heeft vandaag een werkbezoek gebracht aan
de Centrale Kamer voor Handelsbevordering. Bjj zjjn aankomst aan de Kamer
tekende de Prins het Gastenboek; achter hem de voorzitter Sidney J. v. d.
Bergh (1.) en de algemeen Directeur, Drs. B. J. Vdink
le week maart 1917
Uitgave: A J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
enige tijd niets meer heeft gehoord, is
hierdoor verzwakt.
Aanvankelijk zag het er nog naar uit,
dat ook de grote winnaar van de ver
kiezingen, D’66 zou meedoen. De in
formateur deed althans zijn best om de
nieuwe groepering in te schakelen. Mr.
Hang van Mierlo, de jonge leider van de
Democraten ’66, weigerde echter zich in
Iets nieuws! Appelmoes van Goudreinet-
ten per blikje 35 cents.
Na 5 weken in de Zuiderzee in het ijs
te hebben gezeten is de stoomboot Jhr.
van Geusau te Kampen aangekomen.
Een voorstel van B. en W. van Bolsward
de kermis af te schaffen door de raad
verworpen met 7 tegen 5 stemmen, het
sub-voorstel de kermiszondag te laten
vervallen en de kermis voortaan te hou
den van maandag tot zaterdag aangeno
men met 8 tegen 4 stemmen.
In Duitsland worden woekerwinsten ge
maakt met vleesloze worst, bereid uit
gemalen en gekookte gerst en gort ver
mengd met bloed en geperst in worst-
vellen. Voor de smaak zijn kruiden toe
gevoegd.
Het ijs in de haven van Lemmer gebro
ken.
In hopen lju sizze elkoar
foar it trouwen to min de wierheit
en nei it trouwen tofolle
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
„schone kant”, de auto eerst moet
keren om die tussen te voegen.
Spaar uw kennis de strafport. Op
het postkantoor worden in de ver
zending nog veel stukken aangetrof
fen, welke niet volgens de nieuwe
tarieven zijn gefrankeerd. Ter voor
koming van beporting wordt er nog
maals de aandacht op gevestigd, dat
o.a. briefkaarten thans met 15 cent
in plaats van 12 cent en drukwerken
t.m. 20 gram met 12 cent in plaats
van 10 cent moeten worden gefran
keerd.
Volksstemming. Zond u uw verlang
lijstje al in? Wij bedoelen het stem
biljet van de volksstemming. Wij
wachten nog even.
Gesignaleerd bij Van der Berg te
Zurich een groen-gele dwergpapa-
gaai. Wie mist hem (of haar, het
kan nl. ook wel een mamagaai zijn,
dit viel zo niet te onderscheiden.
Een konijnenliefhebber uit Bolsward
toog, belust op gezinsuitbreiding in
het konijnenhok, met zijn lievelings
dier naar de ram. Hier bleek zijn
dier zelf een ram te zijn.
het wat vage (in)formatiespel te stor
ten omdat, naar hij zei, hij tevoren al
wel kon vertellen, dat de ideeën over de
vernieuwing van ons politieke stelsel,
die binnen het gezelschap van D’66 zo
sterk leven, geen enkele reeële kans
zouden maken.
De belangrijkste beslissing van de in
formateur was het buiten spel zetten
van de Partij van de Arbeid. Dr. Zijl-
stra motiveerde dit met de verklaring:
Voor de heer Den Uyl (aanvoerder van
de PvdA van dit ogenblik) is een over
leg over punten van het regeringspro-
gram alleen mogelijk indien de infor
mateur eerst heeft gekozen voor een re-
geringscombinatie met de Partij van de
Arbeid. Deze weg is voor de informateur
onbegaanbaar. Door het stellen van deze
eis vooraf schakelt de PvdA zichzelf in
deze fase uit.”
Helder kan men deze verklaring nauwe
lijks noemen. Het komt erop neer, dat
de informateur een keuze heeft gedaan,
juist ómdat een van de er bij betrokken
partijen het hem gevraagd heeft. En de
partij, die met het verzoek is gekomen,
is dan buiten spel gezet. Beter was wel
licht de simpele uitlating geweest, dat
de huidige politieke verhoudingen een
samengaan van KVP met WD méér
rechtvaardigen dan een combinatie tus
sen KVP en PvdA. Maar zo duidelijk
wil men op het ogenblik kennelijk nog
niet zijn.
Na lange strijd en lange gesprekken heeft president Sukarno van Indonesië zich
midden vorige week dan eindeltfk bereid verklaard de presidentiële bevoegdheden
over te dragen op generaal Suharto. Dat ls minder dan men verwacht had. Men
had erop gerekend, dat Sukarno volledig zou aftreden en wellicht gebruik zou
maken van de mogelijkheid de rest van zijn dagen in het buitenland door te bren
gen. Maar h(j blijft op zijn stoel kleven, ook zonder macht, in afwachting van de
zitting van het voorlopige volkscongres, dat van 7 tot 11 maart in Djakarta bij
een zal komen. Daarin bestaat een sterke stroming Sukarno van zijn president
schap te ontheffen, waarbij men zich vooral beroept op zijn houding tegenover
de communistische staatsgreep in 196a, op de corruptheid van zijn regime en op
zijn wanbeheer.
Ambteljjke molens. Een H. en Sj.-
correspondent klaagde dat de ambte
lijke molens zo langzaam malen, In
oktober had een plaatsgenoot reeds
een adres gestuurd naar het gemeen
tebestuur, nog steeds is er geen ant
woord. Onze rubriek wil geen klach-
Informeert
Geboortelepel. Hierover hebben we
al veel geschreven, en we zouden er
niet op terug zijn gekomen, als er
geen bericht uit Canada was geko
men. De broer van bovenbedoelde
briefschrijver bezit hier een lepel
waarop staat ,,Op Paulus’ bekerings-
dag reden wij met gedrieën over zee
naar Enkhuizen, die stee en namen
deze lepel ter gedachtnis mee.” Dit
moet dan geweest zijn op 19 febr.
1736. Wij boffen wel dit jaar.
Boiswards Nieuwsblad
Vertraging.
Na het tussenbezoek aan .de koningin,
dat informateur 2!ïjlstra het afgelopen
weekeinde bracht, is er enige vertra
ging gekomen in zijn politieke werk
zaamheden. Dit werd veroorzaakt door
het bezoek van de Engelse premier
Wilson en diens minister van buiten
landse zaken, Brown, aan Den Haag.
De beide Engelse bewindslieden wilden
hier praten over de mogelijkheid van
Engelands toetreding tot de Euromarkt.
De Engelse economie voelt zo langza
merhand de gevolgen van het buiten
spel staan ten opzichte van het grootste
deel van de Europese markt. Londen
voelt er veel voor te worden toegelaten
tot de club van Europese economische
machten. Tijdens de kabinetten Marjj-
nen en Cals bestond er geen twijfel aan
de steun, die Nederland bereid is aan
het Engelse streven te geven. Premier
Wilson leek in eerste instantie te willen
nagaan hoe de heer Zijlstra over dit
probleem denkt. Hij behoeft zich daar
over geen zorger. te maken. Wat dit be
treft, zal er weinig in de Nederlandse,
buitenlandse politiek veranderen. Het
was echter wel nuttig om daarover de
ze week nog eens duidelijk te praten.
Ondanks de vertraging gaat het toch
snel met de (in)formatiebesprekingen.
Midden deze week wilde dr. Zijlstra al
met de leiders van KVP, VVD, ARP en
CHU aan tafel gaan zitten om te onder
handelen over het nieuwe regerings
programma en de bezetting van de re-
geringszetels. Een werk, dat eigenlijk
aan een formateur zou moeten worden
overgelaten. Zolang echter dr. Zijlstra
nog geen duidelijke uitspraak doet over
de vraag of hij nu premier wil blijven
of niet is de benoeming van een forma
teur (die welhaast automatisch minister
president zal worden) niet wel mogelijk.
Ook foutief is de bebording op het
Skilwyk. Rijdt men deze straat op,
en keert men op de weg, dan mag
men aan beide zijden parkeren. Men
is dan niet een bord gepasseerd,
dat dit verbiedt. Dit staat n.l. aaij
beide uiteinden slechts aan één kant
en bij een tweezijdig verbod moeten
er nu ook twee borden staan.
De wisseloorden, om nog even in het
verkeerstechnische vlak te blijven,
doen het goed, al moet het even
wennen en heeft niet ieder de ka
lender in zijn hoofd. Lastig is het
bepaald, dat men komend van de
Informateur Zijlstra heeft snel gewerkt. Na een week was al duidelijk welke rich
ting dr. Zijlstra wilde ingaan. Hij kwam eind vorige week met de niet zo erg
verrassende conclusie, dat de Partij van de Arbeid zichzelf buiten het formatie
spel had gezet. De fractievoorzitters van de KVP, VVD, ARP en CHU leken het
met hem eens te zijn, zodat begin deze week zo op het eerste gezicht niets meer
in de weg scheen te staan van een kabinet, dat steunde op een coalitie van KVP-
ers en liberalen samen met de twee grote protestantse partijen.
noorden van de gedemilitariseerde zone
langs de grens tussen Noord- en Zuid-
Vietnam door Amerikaanse artillerie
wijzen er volgens waarnemers op, dat
men in Washington geen hoop koestert
op een snel gesprek.
Politici hebben de soms als hebbelijk
omschreven gewoonte om voortdurend
een slag om de arm te houden. Men mag
dat bestrijden, het heeft toch zijn voor
delen omdat men hierdoor later altijd
kan beweren, dat „men het wel heeft
geweten.” Een dergelijke reserve kon
men ook bij informateur Zijlstra beluis
teren. In de belangrijke verklaring,
waarmee hij de PvdA op een zijspoor
rangeerde, zei dr. Zijlstra heel nadruk
kelijk, dat dit „in deze fase van de in
formatie” gebeurde. Hij laat dus nog
helemaal open wat er in de nabije toe
komst kan gebeuren. Dat is ook wel
juist.
De liberalen kunnen, nu zij weten, dat
de PvdA weinig kans maakt, zulke ho
ge eisen stellen aan hun eigen naar
zij menen onmisbare deelname aan
e nieuwe regering, dat het voor de an
deren een onaantrekkelijke zaak wordt
om op deze eisen in te gaan. Het gaat
en Wymbritseradeel.
Daar staat tegenover, dat volgens som
migen Sukarno, van alle werkelijke
macht ontheven, zijn nut kan hebben
als symbool van eenheid van de maar
nl te verscheiden Indonesische bevol
king. Voor vele Indonesiërs is Sukarno
de man, die het verzet tegen het Neder
landse kolonialisme heeft geleid. In de
laatste jaren van zijn bewind heeft hij
echter de boog te veel gespannen. Zijn
strijd voor West-Irian (Nederlands
Nieuw-Guinea) kon men zien als een
voltooiing van de strijd, die hij voor de
tweede wereldoorlog al begonnen was,
maar de daarop aansluitende „confron
tatie” met Maleisië, die hem ook deed
besluiten uit de Ver. Naties te treden,
wekte verzet, vooral ook omdat de kos
ten ervan hoog waren.
Het zal vele Indonesiërs evenmin aan
genaam zijn geweest, dat Sukarno en
zijn minister van buitenlandse zaken,
Subandrio, zo sterk toenadering zochten
tot communistisch China.
Oranjestad (Aruba): Dezer dagen is Maxim Hamel hier in het huwelijk ge
treden met mej Corry van Heiningen. Op de foto zien we het paar, dat hier
gelukgewenst wordt door Rika Jansen en Kees Manders
tenvergaarbak zijn,
eens ter plaatse.
De ramp van 1823. Een lezeres uit
Witmarsum vertelt dat haar over
grootvader Sj. Pietersma deze ramp
heeft meegemaakt. Hij was boer op'
Vijfhuis bij Wolsum, moest vluchten
en vond onderdak met de 5 koeien,
die er nog over waren op de Mar
molen bij Blauwhuis, tot op heden
ten dage nog een hooggelegen
punt.
Culturele revolutie op de aftocht.
In het begin van de jaren ’60 was dit
China een zeer expansieve mogendheid.
Het was India binnengevallen en was
er weer uitgetrokken, het intensiveerde
de tegenstelling tot Rusland in een po
ging de leiding van de communistische
wereld in handen te krijgen, het voerde
een op invloed gerichte diplomatie in
Afrika en Azië. Het is mogelijk, dat
Sukamo meende de vermeende loop van
de geschiedenis voor te blijven en al
vast een wit-voetje bij Peking te halen.
Sukarno’s politieke ondergang is paral
lel gelopen met de vermindering van de
Chinese invloed in Azië en de rest van
de wereld, een vermindering van in
vloed, die, gekoppeld aan de van liever
lee naderende aflossing van de wacht
in Peking, geaccentueerd is door- de
culturele revolutie.
Het hoogtepunt van deze revolutie
Schijnt nu wel voorbij te zijn, de stem
men van het gezonde verstand beginnen
weer door te klinken. Er worden voort
durend meer groepen rode gardisten en
revolutionaire rebellen ontbonden, ter
wijl er zelfs aankondigingen zijn, dat
leiders van die groepen zullen worden
gearresteerd wegens ophitsing van de
massa. Tsjen Po-ta, de secretaris van
Mao Tse-toeng, heeft het betreurd, dat
oude partijleden zijn mishandeld en in
het openbaar vernederd. Premier Tsjoe
En-lai, zelf wel eens beschuldigd door
de rode wachters, betreurde het, dat
rode wachters Tsjang Lin-tsjih, de mi
nister voor de steenkoolindustrie, veer
tig dagen lang hadden ondervraagd,
hetgeen tot de dood van de minister had
geleid.
Cong.respartij sterk achteruit.
In'India zijn nu de uitslagen bekend
geworden van de verkiezingen, die van
15 tot 21 februari zijn gehouden. Onge
veer 140 miljoen kiezers hebben hun
stem uitgebracht. De machtige Congres
partij heeft ernstige verliezen geleden
en heeft in het parlement in Delhi nu
nog maar een meerderheid van 51 in
plaats van 238 zetels. Het verlies van
de Congrespartij betekende winst voor
de conservatieve Swatantrapartij, voor
de orthodox-hindoeïstische Jan Sangh,
maar ook voor de communisten, die van
29 op 40 zetels kwamen. Opmerkelijk is,
dat tegenover de winst van de Jan
Sangh, die vooal in het hindoeïstische
noorden van India winst boekte, in de
zuidelijke staat Madras een lokaal-
nationalistische partij de Congrespartij
verpletterend heeft verslagen. De Dra-
widische partij bindt de strijd aan tegen
het opdringen van het noordelijke Hindi
als voornaamste taal en wenst een gro
tere autonomie van de deelstaten.
Een vrij groot aantal leidende figuren
van de Congrespartij is niet herkozen
en dat zal in de partij zelf de nodige
machtsverschuivingen en beroeringen
geven.
Vlootbombardement.
Terwijl er nog steeds geen aanwijzingen
zijn, dat de af en toe opduikende ge
ruchten over pogingen en bereidheid tot
onderhandelen in de kwestie-Vietnam
ook maar een grond van waarheid heb
ben, hebben de Amerikanen nu oorlogs
schepen ingeschakeld bij de beschieting
van doelen in Noord-Vietnam. De re
gering in Hanoi heeft hierop met een
felle verklaring gereageerd, maar de
Amerikanen wijzen er op, dat dit geen
intensivering van de oorlog is, hetgeen
natuurlijk ook niet helemaal juist is.
Maar deze bombardementen door de
vloot en de beschieting van doelen ten
hierbij om een kwestie van onderhan-
delingstaktiek. Het zou niemand behoe
ven verbazen als de heren Toxopeus en
Beernink slapeloze nachten hebben ge
had over de vraag hoeveel zij als be
loning kunnen vragen voor hun bereid
heid de rol van oppositiepartij om te
ruilen voor die van regeringspartij.
Nauw verband hiermee houdt de tegen
stand, die ontegenzeggelijk binnen de
KVP en binnen de ARP bestaat tegen
een samengaan met de liberalen. Hoe
groot deze tegenstand was, kon begin
deze week niet helemaal worden ge
schat. Enig houvast mocht men hebben
aan een artikel van de anti-revolutionair
dr. Bruins Slot in het AR-dagblad
Trouw. Hij schreef, dat een samengaan
met de VVD „griezelig” is. „Men kan
zeggen”, aldus deze vroegere fractie
leider van de ARP, „dat men bij een
samenwerking met de PvdA ook be
paalde moeilijkheden kan hebben. Maar
voor een christelijke, politieke partij,
die een bepaald sociaal-politiek beleid
voor ogen heeft, kan het er alleen maar
om gaan, dat zij dat tot geen prijs ver
loochent.”
De heer Bruins Slot, wiens invloed bin
nen de Anti-Revolutionaire Partij men
niet mag onderschatten, maakt een
duidelijke tegenstelling tussen de on
tegenzeggelijk zeer grote economische
kwaliteiten van dr. Zijlstra en de in
Nederland eveneens onbetwistbare nood
zaak van een duidelijk politiek beleid.
Zijn stelling komt er vooral op neer, dat
er een tegenstelling moet bestaan tus
sen de wens van de economen („Wat
kan er gebeuren?”) en de wens van de
politici („Wat moet er gebeuren?”)*
Volgens zijn inzichten heeft de vraag
van de economen op het ogenblik teveel
de voorkeur.
„straf” voor laatkomers.
Wiebelen. Een van d< torenspitsjes
naast de bekende „morenkop” aan
de voorgevel heeft in de laatste
storm gewiebeld. Denk om uw hoofd
als u er langs loopt.
Onoverzichtelijk is de verkeers
situatie bij de Gasthuisbrug. Komen
de van richting Zandsterpoort heeft
men blijkens een bord voorrang op
verkeer van rechts (over de brug
komend), maar hier staat geen
bord. Beide hebben dus voorrang.
Vroeg of laat komt hier een botsing
uit voort.
De oplossing. Hier zal iets aan wor
den gedaan, aldus horen we van be
voegde zijde, waarschijnlijk gaan al
le borden weg en komt er alleen
een X-teken (gevaarlijke kruising).
Demp de put voor het kalf verdron
ken is.
Kiezer koos nieuwe fiets. Mevr. T.
Postma-Kuiper van de Bonjeterper-
weg onder Exmorra is met de ver
kiezingen op 15 februari j.l. haar
fiets kwijt geraakt. Een andere stem
gerechtigde inwoner van Exmorra
of Allingawier heeft, behalve een
nieuw Tweede Kamerlid, toen ook
een nieuwe fiets gekozen. Koos er
dubbel?
Zuiveringsinstallatie voor rioolwater
in Tzum? B. en w. van Franekera-
deel stellen de raad voor de Kon.
Nederlandse Heide Mij. opdracht te
geven voor het opmaken van plan
nen voor een rioolwaterzuiverings
installatie in Tzum. Het plannen
maken alleen zal de gemeente
f 20.000 gaan kosten.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
In antieke stijl is nu de burgemees-
sterskamer en de Vierschaar ge
schilderd. Niet meer gebroken (en
vuil-) wit, maar grijsachtig groen
met witte randjes. Trots toonde bur
gemeester Mulder deze verbetering.
Net iets voor H. en Sj., vond hij.
Lopend kwartiertje. De zandloper is
ook weer in ere hersteld. Klokke ze
ven plaatste de burgemeester de an
tieke tijdmeter op de lessenaar en
toen de laatste korrels weggegleden
waren, keerde hij het „lopend kwar
tiertje” om. Juist op dat moment ar
riveerde „suver efter de püst” nog
wethouder Oldenziel. Een tiental
zandkorrels later en hij zou zijn
presentiegeld hebben gemist, de
Zoetere broodjes.
Men heeft de vorming aangekondfgd
van een commissie voor belangrijke en
geheime zaken onder leiding van Kang
Sjeng, een van de leidende figuren van
de culturele revolutie. De taak van deze
commissie is toezicht te houden op het
weer opnemen van gezuiverde partij
functionarissen in de besturen, tot wel
ke stap enkele dagen tevoren het be
sluit was gevallen. Men zou hieruit de
conclusie kunnen trekken, dat het doel
van de culturele revolutie voor Mao en
zijn groep niet geheel bereikt is. Zij
wilden door de mobilisatie van de be
volking, buiten de partij om, de macht
breken van de partijbureaucratie, die
vermoedelijk al had laten merken hele
maal niet zo ingenomen te zijn met de
positie van Lin Piao als kroonprins van
Mao. De rode wachters wisten het doel
niet te bereiken en Peking heeft zelfs
een beroep op het leger moeten doen
om de aanhangers van Mao in een aan
tal plaatsen de macht in handen te la
ten houden.
De afgelopen weken bereikten berichten
de buitenwereld, dat in grote delen van
China de plaatselijke en regionale lei
ders zich tegen de maoisten bleven ver
zetten. Wanneer nu zoete broodjes wor
den gebakken, kan dat weinig anders
betekenen dan dat Mao zijn doel, een
zuivering van de gelederen, niet heeft
kunnen bereiken. De positie van een
Lm Piao, over wie men overigens ai
v
