Krappe absolute meerderheid
Gabe Shroar
Gaullisten
voor
Hoe zal
Kabinet
ons
straks uitzien?
er
I
hark
en
sjoch
Mevrouw Gandhi weer Premier
106e JAARGANG
No. 22
VRIJDAG 17 MAART 1967
Wymbritseradeel.
Hwat hat
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
-
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
üs hjoed to sizzen
Swetlana Stalina.
Sukarno.
Ruzie bij Neo-Nazi's.
Mannetje zoeken.
Klap voor Wilson.
V. V. D.
Getracht het Slotermeer open te breken.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch!
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Tijdens een in Ben Haag gehouden persconferentie toonde de nieuwe for
mateur mr. B. W. Biesheuvel een Ijjst met namen van kandidaat-minister»
aan de pers.
3e week maart 1917
In Berlijn hebben de machtige sociaal-
democraten 5 pct. van het aantal stem
men verloren, terwijl de CDU ruim 4
pet. omhoog ging. De achteruitgang
van de socialisten moet voor een deel
geweten worden aan het feit, dat de
populaire burgemeester Brandt, nu mi
nister van Buitenlandse Zaken, van 't
Berlijnse toneel is verdwenen. Het z.g.
Brandt-effect speelt niet langer mee.
Bovendien zijn er vooral in Berlijn wat
socialisten teleurgesteld geweest over
het feit, dat de socialisten in Bonn met
de Chr.-Democraten in zee zijn gegaan.
Zij hebben zich vermoedelijk meer dan
de vorige keer van stemming onthou
den, hetgeen de C.D.U. relatief heeft
versterkt.
Socialistisch verlies
in Berlijn.
een poging de extremisten uit de partij
leiding te werken.
Het hoofdbestuur heeft het royement
niet aanvaard en op zijn beurt Thielen
aigezet als voorzitter. Als tijdelijk voor
zitter heeft het bestuur een zekere Gut
mann benoemd, die al in 1932 tot Hitlers
N.S.D.A.P. was toegetreden. Men wacht
met spanning af welke gevolgen deze
scheuring zal hebben op de prestaties
van de partij bij komende verkiezingen
in diverse Lander.
Hij is geslaagd, maar niemand weet ten
koste van welke offers. Er is wel iets
bekend over de methode van dr. Beel.
De politici zijn, om nog maar eens een
oneerbiedig woord te gebruiken, als de
dood voor hem.
Hoe ealer it hert,
hoe lytser de müle
Op 17 maart nog 10 graden vorst ge
meld.
Rook- en drankverbod voor kinderen be
neden 16 jaar.
Abonnementsprijs f 3.25 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2333
(05157)
Daarmee hebben de gematigde elemen
ten van het leger de overhand behouden.
Zij wensen te voorkomen, dat een af
zetting en vervolging van Sukarno tot
te grote innerlijke spanningen in Indo
nesië zou leiden. Hij mag nu verder
symbool van de eenheid blijven.
en tegen de man van de A.R.P.: „Denk
er om, dat je me niet dwars gaat zit
ten. Ik wil binnen 24 uur precies we
ten wat je van plan bent.”
En de heren Schmelzer, Biesheuvel en
Toxopeus luisteren. De openbaarheid
speelt bij dit alles volgens dr. Beel geen
rol. Hij wil geen last hebben van jour
nalisten, die zich met de zaken be
moeien, van publikaties, die verklappen
welke eisen hij heeft gesteld en hoezeer
de politici door de knieën zijn gegaan.
Na de verkiezingsuitslag, die duidelijk
heeft gemaakt, dat een aanzienlijk deel
van de Nederlandse kiezers meer open
baarheid wenst, leek dit een aanvecht
bare methode. Toch is zij wel te verde
digen. De politieke situatie in Nederland
is ingewikkeld en moeilijk. Er zijn har
de maatregelen nodig om tot het nood
zakelijke compromis te komen. Een hard
optreden A la Beel. Wanneer een derge
lijke tactiek begeleid wordt door volle
dige openheid is zij al bij voorbaat mis
lukt. Dan kijken de politici er wel voor
uit om voor dr. Beel door de knieën te
gaan.
Be tweede ronde van de verkiezingen in Frankrijk, die moet worden gehouden
in die districten, waarin de week tevoren geen van de candidaten een absolute
mee.rderheid had weten te veroveren, heeft de gaullisten enige tegenslag bezorgd.
Officieel heet het, dat de gaullisten, gevormd door de U.N.R. en de onafhankelij-
ken van Giscard d’ Estaing met resp. 202 en 42 zetels, net de absolute meerder
heid in de Nationale Vergadering hebben beliaald, maar de oppositie betoogt, dat
er in Bastio op Corsica fraude is gepleegd, aangezien een stembus in zee is gegooid
toen de socialistische candidaat met een gering aantal stemmen op de gaullist
voor lag. De stembus is weliswaar opgevist, maar er kleeft volgens de oppositie
een smetje aan de uitslag.
Amerika heeft geweigerd Swetlana Sta
lina, de 42-jarige dochter van Stalin,
politiek asyl te verlenen. Zij houdt zich
nu in Zwitserland op.
Swetlana Stalina was in november naar
India gegaan om de as van haar derde
man, een Indiase prins, van communis
tische overtuiging, aan diens familie
te overhandigen. Toen zij in India haar
visum niet verlengd kon krijgen, wendde
zij zich tot de Amerikaanse ambassade,
die haar een geleide tot Rome gaf. On
dertussen weigerde Washington een vi
sum, vermoedelijk om de Russische
machthebbers, met wie men op goede
voet hoopt te blijven, niet onaangenaam
te zijn.
Haai' belangrijke tegen-candidaat, de
conservatief gerichte Desai, heeft zich
op het laatste ogenblik teruggetrokken
en nam genoegen met de post van vice-
premier, belast met de post van finan
ciën.
Zelf had de ambitieuze 71-jarige de
portefeuille van Binnenlandse Zaken ge
ambieerd, maar daar waren de tegen
kantingen toch te groot voor. Desai is
een al te uitgesproken hindoe uit het
noorden, die zo snel mogelijk het hindi
als algemene, nationale taal ingevoerd
wil hebben. Hierop is men in de zuide
lijke staten, waar drawidische dialec
ten worden gesproken, ten zeerste tegen,
omdat dat de overheersing van het
noorden zou bevestigen. Verder had me
vrouw Gandhi de portefeuille van Bin
nenlandse Zaken al beloofd aan Chavan
die als minister van Defensie zijn spo
ren als sterke man had verdiend. Cha
van heeft mevrouw Gandhi door dik en
dun gesteund, vermoedelijk om onder
haar bescherming zijn positie te ver
sterken.
Er waren deze week maar weinig twijfels: formateur mr. Barend Biesheuvel
zal er wel in slagen een kabinet bij elkaar te krijgen. Natuurlijk zijn er altijd
risico’s, maar het pad leek toch wel voldtende geëffend door het voorbereidende
werk van de heren Zijlstra en Beel.
Er is verleden en deze week veel kritiek geweest op het weer te hulp roepen van
dr. Beel, die de laatste jaren veelvuldig is opgetreden als koninklijk adviseur,
formateur of informateur. Hjj heeft de mLschien wat onbeleefde bijnaam „De
Onderkoning” gekregen. Dr. Beel is een man van het gedegen, maar wat geheim
zinnige oude volgens sommigen ouderwetse stempel. Hij heeft een hekel
aan openbaarheid. Zijn formatie-informatiewerk speelt zich af achter de schermen.
Na het afscheid van de heer Zijlstra, die bleef weigeren om minister-president te
worden, kreeg hij tot taak de partijen (K.V.P., V.V.D., A.R.P. en C.H.U.) bij
elkaar te houden en de man te zoeken, die voor allen acceptabel was (die man
(bleek later de heer Biesheuvel, anti-revolutionair minister van landbouw, te zijn.
Mevrouw Gandhi, wier Congrespartij bij
de verkiezingen van februari ernstige
slagen heeft moeten incasseren, is tot
voorzitter herkozen en daarmee wordt
zij weer de premier van India.
Verkiezingen zijn er ook gehouden in
Rusland, Engeland en Berlijn.
In Rusland stemt ieder op de enige offi
ciële candidaat van zijn district, zodat
verrassingen uitgesloten zijn.
Het opmerkelijke van de uitslagen van
zondag is, dat in al die gevallen, waar
in een socialist of radicaal zich had
teruggetrokken ten gunste van een be
ter geplaatste communist, de kiezers van
links hun stem op de communist heb
ben uitgebracht, terwijl men verwacht
had, dat een aantal van hen dan de
voorkeur zou hebben gegeven aan een
gaullist, zoals dat bij vorige verkiezin
gen wel het geval is geweest. De kie
zers zijn de afspraak van de linkse fe
deratie van socialisten en radicalen
onder leiding van Mitterrand even
zorgvuldig nagekomen als de candida
ten, die zich op grond daarvan moesten
terugtrekken.
Het gevolg is, dat de communisten van
41 tot 73 zetels gestegen zijn, terwijl
de federatie van 104 op 116 is gekomen.
De kleine links-socialistische partij van
Mendès-France won 1 zetel en heeft er
nu 10, o.a. die van Mendès-France.
Wanneer de gaullisten nog iets slechtere
resultaten zouden hebben gehad, zou
Lecanuet een belangrijk man zijn ge
worden. Hij had dan met zijn groep van
het Democratische centrum, waartoe de
oude M.R.P. en een deel van de onaf-
hankelijken behoren, op de wip gezeten.
Nu is hij met 42 slechts op één na de
kleinste fractie.
Ditzelfde probleem doet zich voor bij
het samenstellen van de regering. De
mensen die bij de heer Biesheuvel ko
men, wordt verzocht hun mond te hou
den. De formateur probeert ook hen in
alle geheimzinnigheid te ontmoeten. Pas
als hij zeker is van zijn zaak zal hij
meedelen wie hij gaat ontvangen. Maar
nogmaals, het schijnt in Nederland niet
anders te kunnen. Dat is nu eens niet
het gevolg van de candidaat-ministers.
Wanneer bijvoorbeeld de heer Biesheu
vel nu een hoogleraar in Tilburg uit
nodigt voor een gesprek hij wil hem
bijvoorbeeld vragen voor de post van
minister voor Sociale Zaken en deze
hoogleraar weigert, wat moet hij dan
doen? Als het bezoek is gepubliceerd
dan weet al heel snel heel Nederland,
dat die en die hoogleraar gevraagd is
voor ministeren heeft geweigerd.
Formateur Biesheuvel gaat dan naar
een hoogleraar in Nijmegen om hem het
zelfde te vragen. „Mij niet gezien,” ant
woordt deze dan met de niet onjuiste
toevoeging: „Ik voel er niets voor om
als tweede keus voor het voetlicht te
staan”.
Vanzelfsprekend is het probleem opge
lost als de knappe en deskundige man
nen (en vrouwen) in Nederland staan
te dringen om minister te worden. Dat
is helaas niet zo. De drastische verho
ging van de ministerssalarissen (in en
kele jaren van twintig op tachtigdui
zend gulden gebracht) heeft hierin geen
verandering kunnen brengen. De oor
zaak hiervan is het ongewisse van een
dergelijke betrekking. Met een K.V.P.,
waarin het linkerdeel dan weer sterker
en dan weer zwakker is dan ’t rechter-
deel, vallen de kabinetten aan de lopen
de band. Een regering, die het de volle
dige vier jaren van de parlementaire
periode uithoudt, is een zeldzaamheid.
De V.V.D. kan, als zij het goed doet, in
de komende twaalf tot vijftien jaren
rekenen op veertig tot vijftig percent
van de stemmen. Deze optimistische
verwachting is afkomstig van de heer
Van Riel, voorzitter van de liberalen in
de Eerste Kamer. Hij sprak op de al
gemene vergadering van de V.V.D. in
Rotterdam. Vijftig tot zestig percent
van de Nederlandse bevolking behoort
tot de middengroepen. Dat is de bevol
kingslaag tot wie de V.V.D. zich vooral
richt, aldus de heer Van Riel. Voor
waarde is wel, dat de splinterpartijen
verdwijnen. en dat de V.V.D. het
goed doet.
Ook in Mantgum meent onze corres
pondent de heer J. Valk na jaren
lange trouwe dienst, dat de tijd van
ruste is gekomen. Een opvolger die
werd nog niet gevonden. Na vele
pogingen is ook nog steeds Ooster-
bierum vakant. Wie helpt?
Voor de Bank. Dinsdagmiddag vond
A. Twijnstra te Nijland aan de Scha
penlaan aldaar een gespikkeld eitje.
Hij boed het aan Kingsma’s Bank
aan.
Nog één. B. Bouma, eveneens Nij
land, vond al oud-Hartwerder dins
dagmiddag een kievitsei onder be
hoor van dit dorp.
Zoekende. Als we dit rubriekje af
sluiten is raadslid S. Palstra nog
zoekende. Weliswaar niet in de woes
tijn, maar in de groene greiden. Tot
tweemaal toe heeft hij zijn burger
vader met een eerste eitje verrast,
hij zou er dolgraag driemaal is
scheepsrecht van maken. Maar tot
nu toe is het niet gelukt. Wellicht
leest U nog meer nieuws op het kie
vitenfront onder „Laatste Nieuws”.
In Londen waren er al weer bergens-
moeilijkheden. Het vliegtuig dat Om-
ke Romke naar Australië zou bren
gen heeft er (met 138 passagiers
aan boord!!) nog ruim een uur ver
traging gehad. Omke Romke was 1
cm te hoog. Ten einde raad heeft men
er tenslotte onder cm afgezaagd
en de bekleding van het vliegtuig,
ook l,2 cm dik gedeeltelijk ter plaatse
Examens. In Bloemkamp zijn de exa
mens voor ziekenverzorgsters begon
nen. We hopen dat de dames maar
niet al te zeer de openingsfoto van
een bepaalde Bolswardse zaak zul
len bekijken, want dan konden ze
wel eens blunders gaan maken.
Komen en Gaan. Onze correspondent
Ouderkerken van Parrega leverde
heden zijn laatste nieuws. Hij ver
trekt naar Sneek. Opvolger wordt
de heer E. KI. Feenstra, Trekweg,
aldaar.
De motorboot Bolsward heeft gepro
beerd de Morra open te breken. Er zat
nog ruim een halve voet ijs.
In Engeland zijn in drie districten tus
sentijdse verkiezingen gehouden. Bij
tussentijdse verkiezingen is het gebrui
kelijk, dat de regeringspartij achteruit
gaat. Dat was het geval bij diverse con
servatieve regeringen, die een deel van
hun aanhang aanvankelijk zagen ver
dwijnen naar de liberalen.
Bij algemene verkiezingen verdwijnt ’t
protest-element uit de stem wat en kiest
men vaak weer zijn oude partij of gaat
men over naar het regerings-alternatief.
Dat was ook het geval in 1964, toen de
socialisten de meerderheid behaalden.
Men was dus nu wel voorbereid op een
socialistische achteruitgang, maar dat
deze zo sterk zou zijn, had men niet
verwacht, dat in een district in Schot
land en in één in Wales alle protesten
verloren, zoals dat bij vorige gelegen
heden het geval was. Men leest hiei-uit
een protest af tegen de regeringspoli-
tiek van economische sanering en defla
tie, die vooral in meer afgelegen distric
ten (in Wales kampt men met een cri
sis in de mijnbouw) de werkloosheid
sterker dan elders heeft doen stijgen.
De stem op de nationalisten is een ver
dediging tegen de overheid in Londen,
die niet voldoende voor de plaatselijke
belangen zou waken.
Bolswards Nieuwsblad
Schrik (kei) briefje. De heer R. Zijl
stra te Wommels heeft een jaar lang
„schone” melk geleverd. Wie schetst
zijn grote schrik, toen hij een brief
je kreeg waarom zijn kostbaar vocht
wegens gebrek aan reinheid in klas
se twee was geplaatst. Bij nader in
zien bleek het monster te zijn geno
men op 29 febr. 1967. Een schrik
(kel)dag, die er dit jaar niet was.
grapjasserij van de fa-
Ruzie in partijen heeft zelden zulk een
vreugde gewekt als de ruzie, die nu in
de Nationaldemokratische Partei Deuts-
lands is uitgebroken. Deze N.P.D., de
vergaarbak van oude nazi’s en andere
rechtse extremisten, heeft de afgelopen
tijd bij diverse verkiezingen in Lander
de aandacht op zich gevestigd door de
afbreuk, die zij aan de gevestigde par
tijen heeft kunnen doen. Zij wist zo
tussen de 7 en 10 pct. van het aantal
stemmen op zich te verenigen. Van bei
de hoofdfiguren van de partij, Von
Thadden en Thielen, had eind vorige
week voorziter Thielen zijn vice-voor-
zitter en zeven anderen geroyeerd in
Ontvangen Modehoeden. Gez. Damave,
(Blauwpoort, Bolsward.
Het voorlopig raadgevend volkscongres
van Indonesië heeft nu officieel het pre
sidentiële mandaat van president Su
karno ingetrokken, omdat hij te kort
is geschoten in zijn grondwetelijke ver
antwoordelijkheden. Generaal Suharto
is met ingang van 22 februari benoemd
tot waarnemend president. Een beslis
sing over een gerechtelijke vervolging
van Sukamo zal worden overgelaten aan
de regering. Wel zal Sukarno zich tot
de verkiezingen van volgend jaar van
politieke activiteit moeten onthouden.
Conclusie:
briek.
Loslippigheid. Teneinde een wedden
schap te winnen werd onder boven
staande motto een briefje ter plaat
sing in H. en Sj. bezorgd. Niet op tijd
niet aan het juiste adres (Marktstr.
13) en niet ondertekend. Ook de in
houd muntte niet uit door duidelijk
heid. De weddenschap zal nu wel
verloren zijn.
Omke Romke’s reis ging niet vlot
als men van een luchtreis zou ver
wachten. Op Schiphol duurde het 3
uur voor men het orgel in het char-
tervliegtuig had gewerkt en Burge
meester Mulder omke kon nawui
ven.
Zelden komt dr. Beel zelf met een uit
gewerkt schema voor een nieuwe re
gering. Hij geeft simpelweg opdrach
ten. Hij zegt tegen de vertegenwoordi
ger van de K.V.P.; „Zorg dat je binnen
24 uur een accoord hebt met de V.V.D.”
Mevrouw Gandhi weer
premier.
verwijderd. Hoe het lossen is gelukt
is nog niet bekend.
Het Schettenserhof staat er maar
wat kaal bij, nu er rigoreus is ge
kapt. Het nieuwe geveltje komt des
te beter uit en blinkt in de voorjaars
zon.
In de „mar” bezuiden Allingawier is
dinsdagmorgen 14 maart het eerste
kievitsei gevonden. De vinder was
de heer Rein Feenstra van „Surfin-
ne” onder Allingawier. Feenstra is
een ras-eierzoeker, die er in het
voorjaar vrijwel dagelijks op uit
trekt. Dit ei was tevens het eerste
dat in de gemeente Wonseradeel
werd gevonden zodat de heer Feen
stra een dubbele eer te beurt valt:
de door de Bibliotheek beschikbaar
gestelde wisselbeker en de overhan
diging van het ei aan burgemeester
A. Oosterhoff. Dat het kievitsei uit
Allingawier hem mag smaken!
Restauratie kerk Hijlaard voltooid.
Jaren van inspanning heeft het ge
kost de restauratie van het kerk
gebouw te Hijlaard te voltooien.
Woensdag was het dan eindelijk zo
ver. De prachtig gerestaureerde kerk
verdient zijn plaats in het dorp dub
bel en dwars. Gisteravond hebben
alle personen en instanties die met
de restauratie te maken hebben ge
had tijdens een bijeenkomst in het
gerestaureerde kerkgebouw hun vol
doening over het gereedkomen ge-
uit.
In Hennaarderadeel werd het eerste
kievitsei gevonden door de 15 jarige
Klaas Overal en de 10-jarige Jan
Reitsma, beiden uit Oosterend. Ze
vonden het eitje in de omgeving van
hun eigen dorp. Burgemeester R.
Alta van Hennaarderadeel heeft het
in ontvangst kunnen nemen.
Lustrumde Makkumer mid-
denstandsvereniging heeft woens
dagavond haar 15-jarig bestaan op
een feestelijke wijze herdacht.
Hulde, voor de heer D. Dijkstra en
de heer H. F. Terpstra, die resp.
als voorzitter en bestuurslid de ver
eniging trouw zijn gebleven! In ons
volgend blad hierover een verslag
Een complimet waard achten wij de
voorgestelde naamgeving in het uit
breidingsplan Bascohof te Wor
kum.
Het is overigens verkeerd om alleen de
K.V.P. de schuld te geven. Deze wisse
ling is ook afhankelijk van de P.v.d.A.
en de V.V.D., die ook afwisselend
meer of minder socialistisch of meer
of minder liberaal zijn, al naar gelang
de ideeën van de aanvoerders.
De formateur heeft bij het zoeken naar
de juiste mannetjes geen gemakkelijke
taak. Men dacht aanvankelijk, dat hij
deze week wel gereed zou zijn, maar
later begon men toch te twijfelen. Met
een anti-revolutionair als premier wil
de grootste partij de K.V.P. na
tuurlijk compensatie voor het verlies
van de belangrijkste post in het kabi
net. De K.V.P. heeft drie minimale
eisen: minstens één post in de finan
cieel economische sector (financiën of
economische zaken), één post in de wel
zijnssector (cultuur of onderwijs) en één
post in de sociale sector (ruimte orde
ning, woningbouw of sociale zaken).
De post van minister van financiën leek
echter al toebedeeld te zijn aan de heer
Witteveen van de V.V.D. Dat zat een
flink deel van de K.V.P. deze week niet
lekker. In de eerste plaats was er ver
zet omdat de heer Witteveen volgens
sommigen bij zijn optreden in het kabi
net Marijnen (eveneens als minister
van financiën) heeft getoond de uitga
ven niet in de hand te kunnen houden,
in de tweede plaats omdat de K.V.P. dan
de belangrijkste posten in het kabinet
aan haar neus voorbij ziet gaan.
