EEN DORP DAT LEEFT, DENKT AAN DE TOEKOMST hark en sjoch WW Het Kabinet Kimswert Fan de Martinytoer Zilveren filmpjes 106e JAARGANG No. 28 DINSDAG 11 APRIL 1967 J. s. STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND i'. O Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS W ymbritseradeel. een en K. V. Aylva State Tot ziens, dit was Hark en Sjoch! met houtzool zonder bon, Tj. de J. Advertentieprijs: 16 cent per mm Ingezonden mededelingen dubbel tarief Contractprijzen op aanvraag Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward Administratie- en Redactie-adres: Marktstraat 13 Us pake syn snor. In de school van Parrega leest meester de volgende zin voor uit het leesboekje: „Jan knuffelt zijn hond”. Meester: wat is knuffelen Een jongen: Hy jowt him in tut. Meester: Nee, knuffelen is „aanhalen”. Dat doen jullie heit en mem of jullie pakes en beppes met jullie toch ook wel eens? Germen: Us pake net, hwant dat prikt fan alle kanten, üs pake hat ’n snor as in toskeboarstel. Jong gekend. Op de landerijen in de omgeving van Witmarsum gingen de vijde en zesde klas van de o. 1. s. onder leiding van meester Wagenaar eierzoeken. De tjongens raapten er 12 eieren, de meisjes een broedtsje van een gruto. Oud gedaan. De 72-jarige G. Dijk stra te Kubaard, als oud-melkvaar- der een echt natuurmens, vond zater dag in Smitstra’s plaats vijf kievits eieren in één nest. In zijn lange loop baan als eierzoeker was dit hem nog niet eerder overkomen. Prins of prinsesje. Zaterdagavond om zeven uur marcheerden muzikan ten en drumband van „Hallelujah” te Makkum trommelend en musice rend door het dorp. Velen verschenen op straat en dachten aan een blijde gebeurtenis op Drakenstein. Kampioen, kampioen, klonk het ach ter de muzikanten vandaan, zwaaiend en toeterendJiep hier het dolgelukkig voetbalelftal Makkum I met bestuur en supporters, die deze dag kampioen waren geworden. Vandaar dit muzi kaal onthaal. Leuk. Burgemeester en Wethouders van Wymbritseradeel willen aan de leerlingen van de lagere- en kleuter scholen een blijvend aandenken uit reiken in de vorm van een aardewerk melkbeker met een kleurrijk embleem ter gelegenheid van de a.s. blijde ge beurtenis in het prinselijk gezin. Er is een bedrag van ongeveer f 1250, mee gemoeid. Dit voorstel komt van avond aan de orde. Voor filmen in Hindeloopen en dat in kleur, krijgt U een unieke kans als op zaterdag 22 april een 200 gecos- tumeerde volksdansers hier hun jaar- lijkes reunie houden en o.a. in op tocht door het stadje trekken. De raadzaal te Bolsward krijgt een rigoreuze oknapbeurt. Trouwen gaat er niet meer. Toch gaat ook te Bols ward het trouwen wel door, maar dit gebeurt nu in de B. en W.-ka- mer. Bescheiden. Fa. Schilstra opent op woensdag a.s. in het Industriepark een enorme uitbreiding, officieel „cast en carry” genoemd, maar op de uit nodiging heel bescheiden aangekon- digd als Schilstra’s PAKhuis. Wie nam zaterdagavond tegen twaalf een damesfiets weg van voor de pui van boekhandel A.J.O.? Het kabinet is weer hersteld Zo werd ons door de krant vermeld Een tweetal mannen had gefaald Maar ’t kunststuk is nu uitgehaald En as oanst op ’e hoeke By de aid smitterij De forhalen wer geane Oer bou en oer klaei. Swier is dyn groun By Dyksterbuorren Faek as it droeget Leit it yn skuorren. As ’t aenstens waer is En de tiid rint mei Dan is ’t wer in lust Op sa’n sinnige-dei Dan komt wer it flaeks De hjouwer en ’t weet En leit oer it fjild Wer it glanzjende kleed Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal (bij vooruitbetaling) Giro 887926 Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335 (05157) Of oer it gas Yn Kimswert fout. Dat leit to wachtsjen Der djip yn ’e groun Bolswards Nieuwsblad Omke Romke vliegt verder. Er kwam een serie foto’s uit Australië met het bericht, dat wegens enorm succes Omke Romke als vliegende ambassa deur ook andere Australische steden zal aandoen. SAEKLIK BLIUWE! Nei de tige skealike affaire mei de keal- len, dy’t üs lan in stompe jild kostet, is it nou wer ris Frankryk, dat fanwege de tongblier, dy’t by in pear bargemesters foun is, syn grinzen foar üs fleis en fé ticht set. Formeel hawwe dizze E.E.G.- partners dêrta it rjocht, mar de wize hwerop sawol Italië as Frankryk dizze omstannichheden oangripe, jowt folie to tinken. Op papier binne de seis E.E.G.- lannen ienriedige lannen, dy’t meimekoar har ekonomysk libben foarütbringe wol- le, mar al dizze jierren binne biwizen fan it feit, dat de nasjonale bilangen, ek yn it E.E.G.-forban fier de boppetoan fiere. Dat mocht men winlik ek net oars forwachtsje. Soene allinnich troch in fordrach en enthousiaste redefieringen de minsken yn dy seis lannen har aerd sa folie foroare hawwe? Lit üs by üssels bigjinne: As troch it E.E.G.-fordrach de prizen foar üt pro- dukten leger wurden wiene, soene wy dan sizze: It is wol spitich foar üs, mar gelokkich de Dütske of Franske boer hat der foardiel fan Wolnou, sa is it ek by üs E.E.G.-kammeraten. Alle seis wol- le hja der better fan wurde en alle seis bisykje hja de oerienkomsten sa to krij- en, dat har lan der goed foar wei komt. En by de tapassïng fan de oerien komsten blykt al wer itselde. Dêrom wurde de grinzen daliks tichtsmiten, sa- dré der ek mar ien forlechje foun wurde kin. Minister Luns, dy’t okkerdeis foar de T.V. frege waerd hwat syn moaiste momlnt wie yn dizze EEG-perioade, sei: De dei, hwerop it fordrach fan Rome tekene waerd! Ja, dat is to bigripen. Doe wie it papier jit skjin, doe koe men jit forwachtsje, dat it allegearre sa kom- me soe, as men hope. Nou, nei al dy ma rathonsittings wit men wol, dat de aide adam net dea is, mar springlibben. Dêr- mei wol ik net sizze, dat dizze saek in misse set west hat, perfoarst net. It moat dy kant üt en alles hwat birikt wurdt, is winst. Mar wy moatte nof- terenen reëel bliuwe en goed biseffe, dat de nasjonale bilangen fan de seis troch alle gordyntsjes hinne to sjen bliuwe. De Van Heek-débacle is ek in kant fan de E.E.G. en it is logysk, dat de minsken, dy’t hjir it slachtoffer fan wurde, nei de eigen regearing stappe en freegje om dit bidriuw to helpen. Nef- fens de kranten hat de regearing ek bi- paelde tasizzingen dien, garansjes foar nij jild. Is dit alhiel neffens de geast fan de E.E.G. It skynt, dat dizze fabriken troch de sterke konkurrinsje op dit ge- biet fanüt Italië, net mear meikomme kinne. Dat is slim, mar dêrüt blykt, dat oare dielnimmers it better of goedkeaper kinne. Neffens de ütgongspunten fan it fordrach soene wy sizze moatte: lit mar wêze, hja kinne it dêrre better of goed keaper en moasten wy bisykje de lju plak to jaen yn dy bidriuwen, dêr’t wy mear kinne as de oaren. Mar hwat komt fan dy moaije theory torjuchte? Wy fine it fanselssprekkend, dat üs eigen regea ring de lju meihelpt om troch to setten, hwant wy wolle dy tekstylyndustry yn Twinte om de deale net kwyt. Dy help fan de regearing is yn wêzen in foarm fan konkurrinsjeforfolsking, dêrt wy op oare gebieten sa tsjin to kear geane. Mar nou it üssels oerkomt, gripe wy ek wer nei de aide wapens. En sa dogge de oare lannen ek, soms yn it iepenbier, soms tomük. Inkele jierren is men nou al dwaende om Ingelan yn de E.E.G. to krijen, mar bi leaven Frankryk sinnicht dat net en it sil in hiele toer wurde om dy oer de streep to krijen. Alwer, men moat fuort- farre mei de saek, mar tink der om, it bliuwt in kalde oarloch en fan kamme- raetskip is gjin sprake. Wy moatte üs dêrop klear meitsje, dat ek yn de E.E.G. klappen ütdield wurde. De hinnehalders witte der al fan mei to praten, dé tekstyl nou ek. En dan liket it my ta, dat men net to folie bitrouwen ha moat yn fordragen en öfspraken, mar dat it nou, lyk as eartiids, it béste wapen is, as men kwaliteltsprodukten leverje Wij zijn nu weer gerust gesteld Al kostte ’t ons wat geld Blijmoedig gaan wij weer in zee Met enk’le mannen en Klompé Het komt nu zeker wel terecht Met ferme mensen, naar men zegt Wij wachten nu maar rustig af Wat men ons brengt met deze staf. bouw kan plegen, dan moet er bouwvereniging komen. Het is inderdaad wel gebleken, dat in Tzum voldoende belangstelling is voor nieuwe woningen. De Tzummers hopen er op, dat er ook mensen van buiten naar het dorp zullen trekken en zij wijzen dan onder meer op de korte af stand naar Franeker. En denken aan die oud-Tzummers die in Franeker wonen en werken, maar toch mee blijven doen aan het verenigingsleven in hun oude dorp, wat een voordeel van een kleine gemeenschap kan zijn. De gemeente Franekeradeel heeft voor Tzum een aan trekkelijk bestemmingsplan klaar lig gen, dat echter nog moet worden goed gekeurd door de provincie. Daarin is plaats voor het bejaardencentrum van de Stichting Martena voor bejaarden woningen (20) zevenparticuliere en wo ningwetwoningen (waarbij die bejaar denwoningen zijn inbegrepen) en dertig autoboxen. Dan is er nog het saneringsplan, waar bij het Oostelijk en Westelijk Achterom zullen moeten verdwijnen. De gemeente heeft al tien woningen ter vervanging toegewezen gekregen. Burgemeester Hempenius denkt op de plaats van het Westelijk Achterom aan de aanleg van een tennisbaan. „Wat elders kan, moet hier ook mogelijk zijn. De laatste tijd zijn in Tzum zes wo ningwetwoningen en zes bejaardenwonin gen gebouwd. Er zijn tien woningen bij na klaar, voor Tzum een aardige uit breiding. De Martena-Stichting gaat misschien ook nog wel aan woningbouw doen, als het kan speciaal voor gehuwd personeel, dat toch huisvesting moet hebben”. Als Tzum zijn nieuwe bejaardencentrum in gebruik kan nemen het is overi gens een centrum voor de hele gemeen te zal 't oude gesloten worden. Het uit 1818 daterende gebouw, dat niet meer voldoet aan de eisen die tegenwoordig gesteld mogen worden, moet dan een nieuwe bestemming vinden. Burgemeester Hempenius denkt daarbij persoonlijk aan een kindertehuis. „Een klein tehuis voor tien tot vijftien kin deren. Kinderen, die met de strafrechter in aanraking zijn geweest, want daar voor heb je weer een heel andere be huizing nodig, daar is dit tehuis niet geschikt voor. Maar kinderen, die op de een of andere manier geen thuis meer hebben en die dan hier liefderijk kunnen worden opgevangen. Die hoeven niet uit Franekeradeel te komen. Voor mijn part uit Maastricht. Pake Jan Pieters de Jong was ge boortig van Tzum, werd boereknecht en Jan en Agatha woonden tot 1875 in Tjerkwerd. Oerpake Pieter Hommes de Jong werd geboren op een boerderij aan de rand van Workum. Hij trouwde met Jantje Jans Dijkstra, een boe rendochter, eveneens uit Workum, werd boereknecht en kreeg later een boerderijtje te Pingjum. Het zou ons niet verbazen, dat er in Bolsward en in de Zuidwesthoek nog heel wat De Jongen familie van onze minister president zijn. Oude loten. De heer Y. Jongema te Wieuwerd is in het bezit van een schutterijlot (van zijn vader), gebo ren 1876 (loting 1901. Hij was dus 25 jaar). Ook heeft hij nog een lot van de nationale militie no. 38 van de gemeente Hennaarderaleel, loting 1896 (dus 20 jaar oud). Nog een geluksvogel. Op 26 maart vond ook schilder Douma van Wieu werd 5 kievitseieren in één nest. Den Haag: Eerste zitting van de nieu we ministerraad: staande v.l.n.r.: Ir. W. F. Schut, Drs. B. J. Udink, Mr. P. L. de Haseth, B. Roolvink, Dr. G. J. Veringa, Ir. P. J. Lardlnois, Drs. J. Middelburg (secr. ministerraad) Mr. J. P. M. H. Merckelbach (notula- ris). Zittend v.l.n.r.: Mr. C. H. F. Po lak, Mr. H. K. J. Beemink, Dr. H. J. Witteveen, P. J. S. de Jong, Drs. J. A. Bakker, Mevr. Dr. M. A. M. Klom pé, Mr. L. de Block Men spijkerde bij dag en nacht De Jong, die ons nu uitkomst bracht Met C.H.U. en V.V.D. Met de A.R. en K.V.P. r,De minsken wolle wol op it plattelan wenje,” zegt de (van afkomst Drentse) directeur van de Coöp. Zuivelfabriek te Tzum, de heer R. Lubberink, mits it doarp ek hwat to bieden hat. Tsjom etiet nou wol net op it listke fan de Plan-kommisje, mar wy leauwe, dat goe de partikuliere initiatieven fêst bileane wurde sille. De plannen fan it „bejaar dencentrum” binne dochs ek goedkard?” „Hwa’t yn Tsjom hikke en tein is, giet der net wer wei of komt werom,” seit de hear S. S. Greidanus, penn. van het actieve „Dorpsbelang”. „Ik ha gjin Jioed mei Tsjom. It doarp fjochtet foar syn eigen bistean. De minsken hingje hjir oan elkoar, yn in oar doarp kinne wy net sa maklik wenne. In frjemdling? Dy is hjir yn koarte tiid thüs, as hy him der mar by jowt.” Ds. A. P. Peschar, Herv. predikant in Tzum, heeft een belangrijk aandeel ge had in de plannen voor het nieuwe be jaardencentrum dat het dorp krijgt en ook bij de plannen voor een dorpshuis Ss hij meer dan een belangstellend toe schouwer. „Toen ik van Ameland naar hier ging, zeiden mijn vrienden daar: Man, wat moet je in zo’n stijf kleidorp”. Maar dat valt mee. Het is hier bijzonder ple zierig werken. De gemeente werkt mee waar ze kan en het dorp krijg je zon der meer achter een goed plan. Het dorp wil ook offers brengen voor een goede zaak, dat is hier meer dan één keer duidelijk gebleken. „De takomst fan it fabryk is ek de ta- komst fan Tsjom”, staat er op het wand bord, dat het dorp de Coöp. Zuivelfa briek in 1957, toen de vereniging zestig jaar had bestaan, aanbood. De Tzum mers hadden dit goed begrepen, want deze kleine zuivelfabriek biedt werk aan niet minder dan dertig vaste krachten, buiten de melkrijders. Een kleine fa briek; eigen leveranciers leveren zo on geveer 11% miljoen kilo melk per jaar en daar wordt nog het een en ander bij gekocht, zodat er wel meer wordt ver werkt. De fabriek is bij de tijd geble ven en heeft zich daardoor in deze tijd van concentratie kunnen handhaven. Directeur R. Lubberink is geen voor stander hiervan en als het aan hem ligt, blijft de fabriek in Tzum bestaan, want sluiting of opgaan in een groter geheel, zou ontslag betekenen. En dat zou Tzum niet kunnen dragen. De enige school in het dorp, de Christe lijke, die enkele jaren geleden er een vierde lokaal bij kreeg, zou ongetwijfeld geen viermansschool kunnen blijven. Tzum zorgde voor een eigen ijsbaan. Dorpsbelang dat activiteiten ontplooit die variëren tussen veilig verkeerscur- sussen, een Belangstelling. We hopen, dat er voor de beroepententoonstelling die mo menteel in het St. Jozefgebouw ge houden wordt, verhoudingsgewijs meer belangstelling zal zijn dan voor de opening. Van de 50 uitgenodigde onderwijskrachten waren er nog geen tien aanwezig. Beppe. De Beppe van onze minister president P. J. S. de Jong, Agatha Huning, was een dochter van een timmerknecht uit Bolsward, aldus de heer Vleer in de Leeuwarder Cou rant. kin tsjin billike prizen. De fabriken fan Van Heek wiene net op de hichte fan de tyd, seit men. Dat sil wol sa wêze, mar hoefolle bidriuwen, allinnich al yn de agraryske sektor, binne dat hjoed ek net? Dêrom kinne wy it alderbêste dwaen troch üs mei alle middels to goaijen op de forbettering fan üs bidriu wen, op de forbettering fan de öfset en de öfsetorganen. Hwat Hollandia docht en op priemmen hat, hwat de konsintraesje Warkum docht, dy’t yn koarte jierren fan 20 op 96 miljoen kilo molke komd is, hwat de forkeaporganisaesjes dwaen moatte om meimekoar sterk to stean, dat is wurk yn de goede rjuchting. Mar it is jit to min en it stüket hieltyd op in bipaelde hichte. Krekt, dêr’t de greate bilangen lizze, kin men mar net ta ienriedich- heit komme. It is fansels winst as der yn pleats fan 800 aparte fabriken, nou mar 200 forkeapers op de merk komme, mar it spul is itselde bleaun. Hwat drs. Schel haas foar eagen stie yn Snits: ien na sjonale forkeap fan suvelprodukten nei it bütenlan, ien Nederlansk hannelsmerk en ien propagandabureau, lyk as Dene marken, dat soe üs folie sterker meitsje. Dan hiene wy in bilangrike ynfloed op de gong fan saken, dy’t wy nou misse. Trochwurkje om de pleatsen yn oarder to krijen, de produksje yn de fabriken sa rationeel mooglik en de ófset yn ien han bringe, dat binne de béste wapens yn de ekonomyske striid, dy’t der altyd west hat en ek yn de E.E.G. bliuwe sil, alle lofsangen to’n spyt. Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en 3e week april 1942 Voor de aanstelling van personeel bene den de 40 jaar zal voortaan toestemming nodig zijn. Verloren: zilveren doekspeld. Y. de Haas te Arum. Sandalen Hengst. Steunt de Nederlandse Volksdienst: Voor het volk, door het volk. Door visser S. Kuipers te Zurich de eer ste haringen gevangen. Serviezen van aardewerk op de bon. Te koop gevraagd een fietsband: Hengst Appelmarkt 11, Bolsward. Gedeeltelijk afgedragen jassen gevraagd. Enigszins stuk geen bezwaar. Smid’s boekhandel te Makkum. Japanners rukken verder op in Burma. Adolf Hitler, Führer van het Groot Duitsche Rijk, viert op 20 april a.s. zijn 53ste verjaardag. Nog een getrouwe. Mevr. R. v. Dljk- Teitsma te Leeuwarden leest ons blad al 59 jaar. Zij kreeg de krant resp. in Mantgum, Winsum, Witmarsum, Hindeloopen, Cubaard, Wommels en nu in Leeuwarden, waar zij woont in de Herman Gorterstraat 15. Hartelijk dank aan de heer H. H. Brandsma, „skriuwer Doarpsbilang” van Roodhuis voor zijn verslag. Stuur nog maar eens wat Roodhuizer nieuws. oud papier-actie en het (binnenkort) uitgeven van een soort al manak spande zich er voor en Tzum kreeg een ijsbaan. Zo is het ook gegaan met een wacht- hokje voor buspassagiers en zo ging het met de bouw van een kleedgelegenheid op het gemeentelijk sportterrein. Dat moest f30.000,kosten, waarvan het dorp f8000,moest opbrengen (dat is dus acht gulden per inwoner, grijsaards en zuigelingen meegerekend). Het kwam er. Zo hopen de initiatiefnemers, onder wie Ds. A. P. Peschar en R. Lubberink, dat het ook zo zal gaan met de plannen voor de bouw van een dorpshuis met gymnastiek-accomodatie. Tzum kampt namelijk met een gebrek aan behoorlij ke zaalruimte, koppelend aan de oude pastorie. Ir. G. J. F. Hildebrand, maatschappe lijk consulent van „De Kleibouwstreek” heeft in verband met dit plan het dorp eens „doorgelicht” en uit zijn bevin dingen, neergelegd in een rapport,blijkt duidelijk, dat het dorp en wel behoefte aan heeft. Men is druk bezig al an derhalf jaar om de zaak rond te krij gen. De bouw van een bejaardencentrum (ontwerp architect M. Gerbenzon, Leeu warden) is door de Martena Stichting in korte tijd klaar gekomen en kan bin nenkort worden aanbesteed, de gemeen te heeft al een begin gemaakt met het leggen van een noodbestrating in de weg waar het centrum aan komt te lig gen. „Er moeten meer huizen komen,” zegt Ds. Peschar, „dan komen de mensen wel. En als de gemeente geen woning- Ditmaal werpen wij onze schijnwerper op Tzum: Een gewoon dorp, dat als „afhan kelijk” te boek staat. Een dood dorp dus? „Wij staan niet op het lijstje,” zeggen de inwoners van Tzum, „maar gaan niet bij de pakken neerzitten.” Integendeel, Tzum is wakker geworden. Er zijn rigoureuze plannen gemaakt, waarvan enkele al zijn uitgevoerd, binnenkort in uitvoering komen of in een vergevorderd sta dium van voorbereiding zijn. En wat deze dingen betreft (voorzieningen die het hele dorp ten goede komen) kent Tzum een plezierige samenwerking. „Tzum is b(j lange na nog niet dood,” zegt burgemeester Mr. R. F. H. Hempenius van Fra- Bekeradeel, die verheugt de Tzummer activiteiten waarneemt, „en ik zie het er nog eens van komen, dat het uitgroeit tot een zelfstandig dorp. Het gemeente bestuur wil elk particulier initiatief dat het dorp omhoog lean brengen en enige kans van slagen heeft, met kracht stimuleren, zoveel het in zijn vermogen ligt. Wij denken, dat Tzum nog eens 1500 inwoners zal tellen.” Burgemeester Hempenius hoopt nog een goed contact te kunnen krijgen met de jeugd in zijn gemeente en stellig ook in Tzum. Er is daar kort geleden een soort jeugdcentrum geopend. „Het Spin newiel”. Dat is een Hervormde aange legenheid, maar ik hoop er over niet al te lange tijd vertegenwoordigers van de hele jeugd van Tzum te kunnen ontmoe ten.” De burgemeester hoopt, dat er dan een gesprek tussen jeugd en gemeente kan ontstaan, dat misschien voor de gemeen te en het dorp van belang kan zijn. „Wij denken bij „de jeugd van tegen woordig” maar al te gemakkelijk aan beat en al wat daarmee samenhangt, maar ik geloof dat als je met „haal bare” zaken komt, dat de jeugd beslist voor iets constructiefs warm kan lo pen”. Burgemeester Hempenius vindt het een zaak van belang, dat de gemeente (of liever „wij ouderen”) het oor eens te luisteren moeten leggen bij de jeugd. „Je hoeft het niet met alles eens te zjjn, maar er kunnen zonder twijfel ideeën uit de jeugd naar voren komen.”

Kranten in de gemeente Sudwest-Fryslan (Bolswards Nieuwsblad, Sneeker Nieuwsblad en Friso)

Bolswards Nieuwsblad nl | 1967 | | pagina 1