ERNSTIGE SPANNING IN HET
MIDDENOOSTEN
Wytmarsum
en
Burgemeester Van Hall had
elk vertrouwen verloren
I
jfiaheSRpoar
hark
sjoch
- i
T06e JAARGANG
No. 40
VRIJDAG 26 MEI 1967
J. s.
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
„De K.V.P. is net een toverbal”
j L.
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
N.O.P. 25 JAAR DROOG
de
Grote stad.
K.V.P.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Hier een foto voorstellende het centrumplein, genaam de Deel, in Emmeloord,
met de op achtergrond de Poldertoren, die dienst doet als watertoren.
(Foto Rijksdienst voor de IJsselmeerpolders)
4e week mei 1917
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Acties in Vietnam.
Zoals wij in het begin al aangaven, zijn
Jasje uit. In Schraard zal over enige
tijd een vertrouwd beeld verdwijnen,
de klimop rondom de toren. Deze be
groeiing gaat verdwijnen, voor de
toren is het beter dat het groene
jasje uit gaat. Wij menen ergens ge
lezen te hebben dat de klimop in
1903 tegen de toren is geplant. Is dit
zo, dan is de a.o.w.-leeftljd net niet
bereikt.
vragen
worden
een niet-begrijpen van de Amsterdamse
situatie.
Bij St. Jacob in het Bildt is een jonge
haai gevangen, ongeveer 30 pond zwaar.
Door de benoeming van de heer J. Kolk,
lid van de S.D.A.P. tot burgemeester van
TEngwierum heeft ook Friesland thans
een sociaal-democratische burgemeester.
Stijfselnood in Engeland. Verboden be
hang en affiches te plakken.
Bij wijze van proef is er dit jaar in de
geref. kerk te Witmarsum geen zit-
plaatsenverhuur gehouden. Een ieder
mag zijn eigen plaats kiezen en daarvoor
een zeker bedrag toezeggen.
De hooiing is dit jaar laat. De weilan
den op de kleigrond beloven dit jaar wei
nig.
Op de paardenmarkt te Oosterwierum
waren ruim 2000 bruintjes aanwezig,
hetgeen een buitengewone drukte ver
oorzaakte.
met de tot nu toe uitgebrachte rappor
ten.
It bilang fan ’e doarpen.
Dat hat ek syn noed.
Dan docht in fêste han
Allinne mar goed.
De Minne Simens Tsjerke
Forsêftet dit gehiel.
En siket syn bining
Op ’t geastlik toaniel.
Dat is nou noch sa.
In soan fan dit lan.
Us grytman Oosterhoff
Haldt de jaechline yn ’e han.
De tiid dy docht sines.
’t Is merkber aloan.
Mar yn ’t doarp Wytmarsum
Stiet Wünseradiels troan.
Sa wie it fan Aids.
Bistjür moast er wêze.
Hwant op ’e sekretary.
Koe men skriuwe en léze.
Hoe greater de müle is,
hoe breder de rêch wêze moat
Uitgave: A J. OSINGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
werden niet door de regeringspartijen
gedeeld. Deze sloten zich aan bij de re
geringsverklaring van premier De Jong.
Een verklaring, die weinig te raden
overliet. Premier De Jong vertelde rond
uit, dat burgemeester Van Hall elk ver
trouwen verloren had en zo snel mo
gelijk van het Amsterdamse toneel
diende te verdwenen. Er kon niet ge-
De laatste paar dagen zijn in enkele crisishaarden van de wereld de spanningen
bedenkelijk toegenomen. In Vietnam hebben Amerikaanse bommenwerpers aan
vallen gedaan op het centrum van Hanoi, terwijl Amerikaanse en Zuidvietnamese
troepen aan de grens met Noord-Vietnam de gedemilitariseerde zone binnen
trokken. Onverwachter dan de Vietnamese intensivering van de oorlog was de
spanning, die het Midden-Oosten tot een zo gevaarlijk terrein heeft gemaakt, dat
Thant, de secretaris-generaal van de Verenigde Naties, naar Cairo is gespoed en
Brown, de Engelse minister van buitenlandse zaken, zijn bezoek aan Moskou
heeft uitgesteld.
De Tweede Kamer is het geheel eens met de regeringslbeslissing om burgemeester
Van Hall van Amsterdam te ontslaan. Een verrassing was dit niet. De woord
voerders van de politieke partijen hadden al eerder te kennen gegeven, dat z(j
een handhaven van burgemeester Van Hall niet verstandig zouden vinden. Toch
kreeg de regering deze week, bij het speciale kamerdebat over Amsterdam, ver
wijten te horen. De oppositie, vertegenwoordigd door Partij van de Arbeid, de
Pacifisten en de Democraten ’66, meende, dat de procedure van het ontslag be
slist niet gelukkig is geweest. Zij had daar twee motieven voor.
Welbedacht! M. Welbedacht is met
zijn vrouw uit Allingawier vertrok
ken naar Canada, ze blijven daar on
geveer een half jaar bij hun doch
ters. Ludgerus Siemensma werd don
derdag in Exmorra binnen gehaald
na een jarenlange tijd in Californië
logeert hij nu weer in Friesland.
Rover gevat. Zondag speelde te Har
lingen op het Balklandterrein Har
lingen 3 een wedstrijd tegen CAB 2
uit Bolsward. Na afloop van de wed
strijd kwamen een drietal CAB-
spelers tot de ontdekking, dat inmid
dels alle geld uit hun kleding was
geroofd terwijl er ook een sigaret
tenaansteker vermist werd. Het ver
lies bedroeg meer dan vijftig gulden.
De politie stelde dadelijk een nauw
gezet onderzoek in. Een verdachte,
die men rond de box had zien schar
relen, werd eens nader aan de tand
gevoeld, waarna hij spoedig door de
mand viel en een bekentenis aflegde.
Het bleek de 37-jarige Th. V. te zijn,
die daarna werd ingesloten.
wacht worden, ?ei hij, tot het moment
waarop de burgemeester zelf zijn af
scheid zou aankondigen.
Burgemeester Van Hall had hiermee
willen wachten tot de publikatie van het
volledige rapport Enschedé. Dat zou te
lang hebben geduurd, meende de rege
ring. Bovendien, zo zei premier De
Jong, is het ontslag niet alléén geba
seerd op dit rapport, maar ook op alles
wat na de publikatie van het eerste
deel is voorgevallen.
Dit laatste was misschien wel de meest
sprekende motie van wantrouwen, die
de regering ooit ten aanzien van de Am
sterdamse burgervader heeft uitgespro
ken. De regering doelde kennelijk op de
verklaring van de heer Van Hall, dat
hij na enige tijd wel wilde gaan, maar
in geen geval direkt. Naar het oordeel
van de regering gaf de burgemeester
met deze verklaring opnieuw blijk van
Burgemeester Van Hall had al meege
deeld, dat hij zelf wilde heengaan. De
regering had dus de eer aan hem moe
ten laten. Minister Beernink (binnen
landse zaken) weigerde bovendien tot
het laatste moment (een gesprek met
Amsterdamse wethouders) te kennen
te geven, dat Van Hall zou worden ont
slagen. Deze klachten van de oppositie
de Amerikaanse troepen in Vietnam in
de gedemilitariseerde zone binnenge
trokken. Dat is nauwelijks een schen
ding van het karakter van dat gebied
te noemen, aangezien de Noordvietna-
mezen er zich al geruime tijd genesteld
hadden. Het lijkt meer een actie in het
kader van de afgrendeling van Zuid-
Vdetnam dan de voorbode van een aan
val op Noord-Vietnam.
Troepen van de V.N.
Egypte ging nog verder. Sinds de Suez-
crisis van 1956, toen Israëlische troepen
in samenspel met de Engelsen en Fran
sen in snel tempo het schiereiland Sinaï
hadden veroverd en na hun terugtocht
een legermacht van de Ver. Naties de
Egyptische grens kwam beschermen,
zorgden deze manschappen van de Ver.
Naties in Gaza, langs de grens van de
Negeb en op de basis aan het zuidelijke
einde van de golf van Akaba niet alleen
voor de bescherming van Egypte, maar
ook voor de bescherming van Israël.
Sindsdien konden bovendien schepen de
golf van Akaba naar de Israëlische ha
ven Eilath opvaren, hetgeen de Egyp-
tenaren tot dan verhinderd hadden.
Nu verzocht Egypte de Ver. Naties eind
vorige week deze 3400 man van zijn
grondgebied terug te trekken, aan welk
verzoek Th: nt heeft voldaan. Egypte
voerde als reden aan, dat de troepen
van de Ver. Naties gevaar liepen in een
conflict te worden betrokken, wanneer
Israël tot de aanval zou overgaan.
Zoals een CHU-voorman onlangs op een
bijeenkomst van de CHU de taak had
het ontslag van de heer Van Hall aan
te kondigen, was het nu kennelijk de
beurt aan de heer Schmelzer om nieu
we. geen aangename, belastingmaatre
gelen aan te kondigen.
Geen voorrang. Zondagmiddag moest
de bromfietser W. K. uit Bolsward
met een hersenschudding naar het
ziekenhuis in Sneek worden ver
voerd, nadat hjj was aangereden door
een auto, waarvan de bestuurder
geen voorrang verleende. -
Het blijft neen.
Tenslotte de persconferentie van presi
dent De Gaulle, die grotendeels aan En
geland en de EEG gewijd was. De
Gaulle verklaarde geen veto uit te spre
ken, maar zijn gehele betoog was erop
gericht de moeilijkheden van een toe
treding zo breed mogelijk uit te meten.
Hij verklaarde zich er een tegenstander
van karakter en richting van de EEG
ook maar iets te veranderen en meende
tegelijk, dat Engelands toetreding die
verandering met zich zou brengen.
Wilson blijft evenwel hardnekkig vast
houden aan zijn plan zo snel mogelijk
de onderhandelingen over Engelands-
toetreding te beginnen. Eind van de
maand komen in Rome de regerings
leiders van de EEG samen. Wellicht
horen wij dan meer over het begin van
de onderhandelingen.
Arabische verdeeldheid.
Men moet het besluit van Nasser om de
aftocht van de Ver. Naties te vragen,
vermoedelijk zien tegen de achtergrond
van de strijd, die de Arabische wereld
verdeeld houdt in een radicale vleugel
(Egypte, Syrië, Irak) en een traditiona
listische vleugel (Saoedi-Aratri en Jor
danië). Toen bij vorige gelegenheden het
twistgesprek tussen Egypte en Jordanië
een hoogtepunt bereikte en Egypte Jor
danië verweet een handlanger van de
westelijke mogendheden te zijn, sloeg
Jordanië terug met de opmerking, dat
Egypte zich bij alle gepraat over de be-
vrijding van Palestina toch maar lekker
verschuilde achter de Ver. Naties. Dat
verwijt wil Nasser nu vermijden.
Maar toch tast men nog in het duister,
waarom Nasser, die zich steeds zeer
terughoudend betoont, nu zo met vuur
aan het spelen is. Want dat doet hij,
ook al ligt het niet in zijn bedoeling,
dat het tot een oorlog komt. Een klein
incident kan al voldoende zijn voor een
explosie. Misschien hebben de Syriërs
hem'waar kunnen maken, dat zij door
Israël worden bedreigd en wil hij nu
door indruk op Israël te maken, de aan
val afwenden. Misschien ziet hij in het
opvoeren van de spanning een middel
om zijn prestige in de Arabische wereld
te herstellen. Valt Israël Syrië n.l. niet
aan (en daar is grote kans op), dan kan
hij het zo draaien, dat zijn invloed Is
raël heeft afgeschrikt.
Het gevaarlijkst wordt de toestand aan
de ingang van de golf van Akaba ver
moedelijk, wanneer Nasser onder zware
druk van de Arabische openbare mening
zal komen om de scheepvaart naar de
Israëlische haven te beletten.
Amerika is druk in de weer om de span
ning zoveel mogelijk weg te nemen.
Naar verluidt heeft president Johnson
een boodschap aan premier Kosigin ge-
Te Burgwerd een boerderij door de
bliksem getroffen en afgebrand.
Wegenwacht. Het gebeurde om
streeks kwart over vier op rijksweg
43 op het kruispunt met de weg Fols-
gare-Tjalhuizum. De auto, bestuurd
door J. C. uit Oosterend, kwam uit
de richting Folsgare en stak de rijks
weg over. Uit de richting Sneek
naderde de bromfiets. Mej. G. K. uit
Sneek, die bij W. K. op de duo zat,
kreeg verwondingen aan het rechter
onderbeen. Zij werd door een wegen
wacht naar huis gebracht.
Koetsier in de dop, zo zou je het kun
nen noemen. De heer P. Hiemstra
te Hichtum had de koestal schoon
gemaakt en de laatste resten stro
op een wagen gedeponeerd en deze
in het land gezet om de volgende
dag leeg te maken. Een echtpaar
scholeksters vond dit een gerede aan
leiding om haar eerste ei op de wa
gen te deponeren.
Feestelijk. De Bolswarder raadsleden
brachten een heildronk uit op de ge
zondheid van Prins Alexander. De
heer Van Daalen was toen al ver
trokken: zijn vrouw was jarig. Mevr.
Hilgers kwam helemaal niet: haar
man vierde zijn 25-jarig jubileum.
Brievenbus. Als dit zo door gaat,
ontvangt notaris Bruinsma dit jaar
veel post. Wij zagen buitenlandse
toeristen ansichtkaarten bij hem door
de brievenbus mikken. Ze dachten
kennelijk dat het hier een postkan
toor betrof. Trouwens e staat ook
met grote letters: Brieven. -
Al sinds de wapenstilstand van 1949
kunnen de Arabische landen maar wei
nig vrede hebben met de aanwezigheid
van Israël in het Midden-Oosten. En
vooral die groepen Palestijnen, die uit
het gebied van het huidige Israël zijn
gevlucht, zijn een drijvende kracht om
de staat Israël van de kaart te vagen.
Sinds een paar jaren vormen zij terro
ristische groepen, die aanslagen plegen
in Israël en dan snel verdwijnen over
de grens, voornamelijk die met Syrië,
maar ook wel die met Jordanië. Deze
acties zijn het laatste jaar intensiever
geworden en Israël, dat de buurlanden
voor dit terrorisme aansprakelijk stelt,
heeft al enkele malen vergeldingsaan-
vallen ondernomen. Syrië is daarvan
het slachtoffer geworden, maar ook Jor
danië, dat overigens weinig wil weten
van het Palestijnse bevrijdingsleger.
Enkele weken geleden had Israël
Arabischelanden gewaarschuwd voor
de ernstige gevolgen, wanneer de ter
roristische acties zouden voortgaan. Dit
wekte in Damascus de zorg, dat Israël
een grote actie zou kunnen ondernemen.
Overleg met Egypte, op grond van het
vorig jaar november gesloten bijstands-
verdrag, volgde. Egypte dirigeerde daar
op een divisie naar Sinaï. De andere
Arabische landen bleven niet achter.
Jordanië, Irak en Koeweit brachten hun
troepen ook in paraatheid. Dat alles om
een vermeende aanval van Israël op
Syrië te voorkomen.
De Katholieke Volkspartij heeft in Den
Bosch haar jaarlijkse partijraad gehou
den. Oorspronkelijk bedoeld als een bij
eenkomst waar kritiek op het partijbe-
leid kan worden geuit, is deze partij
raad de laatste jaren steevast een ge
legenheid tot massale aanhankelijk-
heidsbetuiging geworden. Ook nu was
op de partijraad niet veel van kritiek te
merken. De enige afgevaardigde, die de
KVP hekelde omdat men zonder al te
veel moeite van het kabinet Cals naar
het kabinet De Jong was overgestapt,
werd onder aanvoering van partijvoor
zitter Aalberse weggehoond. „De KVP
is net een toverbal. Zij verandert voort
durend van kleur, maar wordt ook
steeds kleiner,” merkte een van de af
gevaardigden op. ,,U bent net een snip
pertje suiker. U laat zich door anderen
oplikken,” antwoordde de heer Aalber
se. Geen beste verdediging, maar het
bleek voldoende.
Het belang van de KVP-partijraad mag
men echter niet uitvlakken. Over de
hoofden van de aanwezige kvp-ers heen,
richten de woordvoerders zich vaak tot
geheel politiek Nederland. Zo ook nu.
De fractievoorzitter van de KVP in de
Tweede Kamer, de heer Schmelzer,
kwam met een belangrijke mededeling.
Hij zei, dat het „wellicht niet onmoge
lijk was, dat waarschijnlijk in de toe
komst een tijdelijke, matige verzwaring
van de indirecte belastingen noodzake
lijk zou zijn.”
Hwat hat
I us hjoed to sizzen
Ook het stadhuis ontvangt veel on
gestempelde post. Bode Meinema
stapt er iedere morgen mee naar het
postkantoor.
Aan de rollade. Een 35-jarig echt
paar dat de jubileumsdag in Bols
ward in hotel Boermans vierde, gaf
iedere gast een rollade mee naar
huis. Hartelijk zo’n hartige hap!
Waar rook is is in de regel ook vuur.
Maar woensdagavond was dat niet
het geval toen uit een bus op de
Marktstraat rookwolken walmden.
De brandweer rukte uit, maar tot
brand kwam het niet. Nadat men
zich door het dak van de bus toe
gang had verschaft kon de kraan
van de oliekraan worden dichtge
draaid en was het euvel verholpen.
Maidenspeech. Het VVD raadslid
Borggreve heeft in de afgelopen
raadszitting te Bolsward zijn maiden
speech gehouden, n.l. toen, hij pleit
te voor de handhaving van een rook
kanaal.
zonden om diens medewerking. Rusland
staat vijandig tegenover Israël én on
derhoudt de beste betrekkingen met de
Arabische landen, waaraan het voor
grote sommen wapens heeft geleverd.
Maar een Russisch belang bij een con
flict is niet te zien. Hopelijk zal Moskou
achter de schermen de nodige terug
houdendheid bepleiten. Dat zal vooral
in Syrië moeten gebeuren, want het
blijft onwaarschijnlijk, dat Nasser met
de oorlog in Jemen op zijn hals nu ook
nog een oorlog tegen Israël wenst.
Numeriek zijn de Arabische legers wel
in de meerderheid, maar bewapening,
oefening en vooral de gecentraliseerde
leiding van Israël schijnt die van de
Arabische landen verre te overtreffen.
De molen te Baburen is in 1882 ge
bouwd door G. van Wieren te Janum
voor f 1750.Als molenaar fun
geerden resp. Th. Wiersma, P. Tols-
ma, J. Douma, E. Bijlsma, W. Louws-
ma, I. J. Hibma, L. Minnema, Sj.
Dijkstra, A. Draaijer, A. v. d. Berg
en W. Koopmans. Dit was het juiste
antwoord dat in een van de inder-
dorp vragen Tjerkwerd - Exmorra
moest worden gegeven. Wist u
het? -
Schoolmeester. Een andere waag:
Hoeveel sollicitanten streden in 1833
om een schoolmeestersbenoeming in
Tjerkwerd en wie werd benoemd?
Het antwoord luidde: 28 en benoemd
werd Jolie Gerrits de Vries te He-
melum. Het is maar een weet. Maar
toen H. en Sj.-schrijver door de wij
ze mannen uit Tjerkwerd werd op
gebeld, moest hij het antwoord
schuldig blijven.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
Terecht is er tijdens het kamerdebat op
gewezen, dat de vervanging van de bur
gemeester geen oplossing is voor de
hoofdstad, maar slechts een eerste stap
op weg naar verbetering. „Een ge
zamenlijke aanpak van de samenleving
in de grote steden van Nederland is
nodig,” zei de heer Aarden van de kvp,
die overigens opvallend weinig spreek
tijd voor de gehele affaire nodig had
slechts vijftien minuten. Hij vertolkte
in korte bewoordingen de gevoelens van
de gehele kamer. Onder druk van de
woningnood is in de na-oorlogse jaren
koortsachtig gewerkt aan de uitbouw
van onze steden. Een aantal belang
rijke zaken zijn daarbij echter teveel
op de achtergrond geraakt.
De jongeren vinden in de grote stad
geen eilanden meer om zich in de hui
zenzee te vermaken. Elke vorm van re
creatie komt vrijwel direct in strijd met
de overdrukke samenleving in de stad.
Dat geeft aanleiding tot allerlei onrust
gevoelens. De afstand tussen burger en
bestuurder is in de grote stad te groot
geworden. Ons oude bestuurssysteem
rijk, provincie, gemeente, burger, vol
doet niet meer als de steden samen
levingen van meerdere honderdduizen
den mensen zijn geworden.
De woordvoerdster van D’66, mej. Goud-
smit, bepleitte terecht voor een soort
ombudsman, die het vertrouwen van de
gewone man in zijn bestuur weer wat
kan herstellen en ertoe kan bijdragen,
dat de afstand wat wordt ingekort. De
heer Mellema (chu) meende, dat een
betere regeling van de demonstratie
vrijheid nodig is. Maar hij werkte tege
lijkertijd aan een beknotting daarvan.
Want, zei hij, de deelnemers aan een
demonstratie moeten ervan worden
doordrongen, dat zij „de rechten van
mensen, die niet demonstreren, moeten
ontzien.” Daar kan men veel onder ver
staan. De chu-woordvoerder was wel
een voorstander van een soepeler beleid
ten aanzien van de leuzen, die bij de
monstraties worden meegedragen en die
in het verleden nog al eens aanleiding
tot vechtpartijen met de politie hebben
gegeven.
Enige hilariteit ontstond toen de heer
Mellema kennelijk onder de indruk
van de vele gesprekken over partijver-
nieuwing sprak over „onconfessione
le leuzen”, in plaats van onconventio
nele. Vrijwel de gehele Kamei- bleek te
leurgesteld door het werk van de com
missie Enschedé, die in opdracht van de
regering een onderzoek heeft ingesteld
naar de gebeurtenissen in de hoofdstad.
De Kamer meent, dat de commissie zich
niet had moeten beperken tot het op
maken van een zeer uitvoerig proces- Een niet mis te verstane waarschuwing,
verbaal maar ook in de stoel van de
rechter had moeten plaats nemen door
een oordeel over de betrokken gezags
dragers te geven. De kritiek van de Ka
mer kwam wel wat vroeg. De commis
sie gaf al eerder te kennen, dat zij haar
taak nog niet als beëindigo beschouwt
Bij de tjjd. Het belangrijkste nieuws
in Allingawier is dat de klok weer
slaat op ieder half en heel uur. In
het uurwerk was een onderdeeltje
versleten en dat is nu weer her
steld.
”1.
&****4^*
