Egypte sluit de straat
Tiran
van
fiahe Skroar
Een aangename verras
sing voor Twente
hark
en
sjoch
aan
De taktiek van de Sowjet-unie is
het overleg te rekken
Vérstrekkend initiatief tot hulp
het hongerende India
I06e JAARGANG
No. 42
VRIJDAG 2 JUNI 1967
Hwat hat
NASSER
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeél, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
i üs hjoed to sizzen
Rieders binne gjin dieders
Vernietiging.
Moskou steunt Nasser.
Onverzoenljjk
Poging van De Gaulle.
t
Washington wenst vrije vaart.
Steun aan textiel.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De lancering van de ESRO-II, de eerste satelliet waaraan door tien Europese
landen is gewerkt, is mislukt, als gevolg van het niet goed werken van de
Amerikaanse draagraket. Hier de vier Nederlandse deskundigen van het labo
ratorium voor ruimtevaart te Utrecht, die het Nederlandse aandeel aan de
ESRO-n leverden.
Een grote groep journalisten uit vele Europese landen woonde de lancering
van de ESRO-II bij in het Technisch Centrum van het Europese ruimtevaart-
programma.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
sma
diend
antwoordelijkheid van de Ver. Naties bij
het handhaven van de vrede te behouden,
ook nu hij op Nassers verzoek de vredes
macht van de Ver. Naties van de Egyp-
tisch-Israëiische grens en uit een positie
bij de straat van Tiran had moeten te
rugtrekken. Hij speelde met de gedachte
van een gemengd Egyptisch-Israëlische
wapenstilstandscommissie, maar dat zou
de kern van de zaak, de vrije vaart, niet
raken.
le week juni 1917
Uitgave: A, J. OS1NGA N.Vn Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
elfstedentocht wat internationaal ge
tint. De veteraan onder de deelne
mers is de oud-Bolswarder J. Hooi-
ring.
Ra, ra, waar is de bus, vroeg menig
briefschrijver zich af, die in de Hid
Herostraat tevergeefs de bus zocht.
Daar de schooljeugd in deze brieven
bus allerlei rommel deponeert, is de
ze bus verplaatst naar de N. Reijn-
straat (tegenover rusthuis Elim), al
dus deelt de directie van het post
kantoor mee.
Wie er vanuit gaat, dat Nederland geen
enkele invloed heeft op het wereldtoneel,
komt gemakkelijk tot de verzuchting,
dat „al dit gepraat toch volkomen nutte
loos is”. Een antwoord, dat echter niet
helemaal bevredigend is. Het is voor een
Nederlandse parlementariër vanzelfspre-
President De Gaulle van Frankrijk heeft
een poging gedaan Amerika, Engeland,
Frankrijk en Rusland aan de conferen-
tietafel te krijgen, maar Rusland zag
niet veel in dat plan. Men krijgt duide
lijk de indruk, dat de tactiek van de
Sowjet-unie is het overleg te rekken, nu
haar vriend Nasser door de afsluiting
van de straat van Tiran voorlopig al
thans zijn doel bereikt heeft.
Maar die afsluiting is en blijft voor Is
raël het essentiële punt. Eban, de Israëli
sche minister van buitenlandse zaken, is
de Westelijke hoofdsteden afgeweest om
te overleggen welke stappen kunnen
worden ondernomen. In Londen en Was
hington heeft hij veel begrip ontmoet
voor het Israëlische standpunt dat Egyp
te het recht niet heeft de straat af te
sluiten, aangezien zij als verbinding tus
sen twee stukken vrije zee volgens het
zeerecht eveneens vrij van belemmerin
gen moet zijn. Egypte betoogt, dat vol
gens dat recht die vrije vaart alleen kan
worden toegestaan wanneer de staat van
oorlog niet heerst. En die heerst nog
steeds tussen Israël en de Arabische
landen.
Van die positie wenst Nasser niet terug
te wijken. Voor hem is dat het uitwissen
van de herinnering aan 1956, toen Israël
uit zijn aanval de vrije doorvaart had
overgehouden. Maar dat is voor hem niet
het enige. Hij toont zich niet alleen pa
raat om een aanval van Israël uit te
lokken, maar hij kent het Palestijnse be
vrijdingsleger het volste recht toe de
aanval op Israël te openen ter herwin
ning van de rechten van de Arab’eren
op Palestina, waarvan Israël, geogra
fisch bezien, een deel is. In de grond van
de zaak wenst Nasser niets anders dan
de ondergang van Israël en wanneer hij
erin zou slagen Israël nu geheel te iso
leren van Amerika en Engeland, dan zal
de tijd misschien snel rijp worden om
een inval van alle kanten in te zetten ter
verdelging van Israël.
De Nederlandse regering zal er toch toe
overgaan de (Twentse) textiel-industrie,
die in grote moeilijkheden verkeert, te
steunen. Dit besluit werd eind vorige
week bekend gemaakt in een nota van
de ministers De Block (Economische za
ken) en Roolvink (Sociale zaken). Een
aangename verrassing voor Twente, dat
eerder te horen had gekregen, dat direc
te financiële hulp er niet in zou zitten.
De regering zal nu de katoen-, rayon-
en llnnenindustrie kredietgaranties ge
ven tot honderdvijftig miljoen gulden.
Het bedrag moet worden gebruikt voor
investeringen, die tot doel hebben het
produktieproces en daarmee de concur
rentiepositie van de Nederlandse textiel
industrie te verbeteren. De ministers
zeggen in hun toelichting op het besluit,
dat in deze branche „mét zwakke ook
levensvatbare bedrijven ten onder drei
gen te gaan. Dat zou een ernstige, di
recte schade betekenen door een econo
misch en sociaal niet verantwoord ver
lies aan werkgelegenheid en kapitaal.”
De regering is ook van plan maatregelen
te nemen tegen de invoer van textiel,
Men had met enige spanning naar deze
conferentie uitgekeken omdat men hoop
te er enige aanwijzingen in te vinden
van Nassers houding tegenover de in
spanningen van Thant, de secretaris
generaal van de Ver. Naties, die enkele
dagen tevoren in Cairo gesprekken met
Nasser had gevoerd. Thant had zijn ui
terste best gedaan om een zekere ver
kend helemaal niet verboden om over de
grens te kijken en te proberen zich een
oordeel te vormen. Er zit wel iets waars
in het gevleugelde woord van minister
Luns (buitenlandse zaken), dat Neder
land maar een piepklein land is en dat
juist daardoor buitenlandse zaken zo
Aan een advertentie van een 40 jarig®
echtvereniging wordt toegevoegd:
Gjin resepsje, it kin net lije
Men kin fan alles neat mear krije
Gymnastiekleraar G. H. Sutherland
Royaards gaat Bolsward verlaten. Hij
heeft de gymnastiek te Bolsward op een
hoog peil gebracht.
Een groot aantal maaiers biedt zich aan.
Niet allen kunnen geplaatst worden.
In Wonseradeel, waar veel schapenmelk
in de koffie wordt gedronken is deze
melk wegens de grasschaarste moeilijk
verkrijgbaar. De prijs loopt al op tot
20 cent per liter, dit is het dubbele van
de prijs van koemelk.
De apotheek van A. Bouma zal wegens
vertrek naar Apeldoorn worden overge
dragen aan de heer K. van Ringh. Het
aantal apothekers is hiermee weer met
een verminderd, zodat er nog slechts 2
overblijven.
Israëliërs in deze gedachte versterkt,
dan is het wel de persconferentie ge
weest, die Nasser afgelopen zondag heeft
gehouden.
enorm belangrijk zijn omdat dit buiten
land zo ontzagwekkend groot is.
Bovendien is een gedachtenwisseling tus
sen regering en parlement over een plot
seling zeer dreigend geworden wereld
crisis nuttig omdat altijd de kans aan
wezig is, dat ook Nederland gevraagd
wordt een standpunt in te nemen.
Een dergelijke beslissing kan niet wor
den genomen zonder goed overleg tussen
regering en volksvertegenwoordiging.
Het conflict in het Midden-Oosten heeft
een aantal facetten, die ook voor Neder
land van bijzonder belang zijn. Dat is in
de eerste plaats de rol van de Verenigde
Naties en daarnaast het feit, dat Neder
land een niet onbelangrijke zeevarende
natie is. De crisis spitst zich vooral toe
rond de vraag of de vrije scheepvaart in
de Golf van Akaba desnoods met de
wapens moet worden verdedigd. Ter il
lustratie van het Nederlandse belang:
een van de eerste schepen, die ondanks
de Egyptische dreiging de Golf binnen-
Het was eleganter geweest, dit iets
eerder te melden, dan had men niet
behoeven te zoeken. Bovendien is het
wel de schooljeugd? Het kan ook de
straatjeugd zijn. Wij hadden liever
gehad dat was gezegd: Ten behoeve
van de bewoners van het rusthuis
Elim. Die hebben nu de bus dicht bij
en het vullen en ledigen geeft veel
vertier.
Zeilkamp. Het culturele vormings
centrum Vinea Domini heeft, naast
haar activiteiten in het eigen cen
trum, een afdeling Reizen, waaron
der weer ressorteert de afdeling zeil
kampen. Op 30 juni a.s. hoopt deze
afdeling haar derde zeilkamp, ge
naamd de „Fluessen” te openen. De
ze opening zal geschieden door de
bisschop van Groningen, mgr. P. A.
Nierman.
Hulp aan India.
De Nederlandse regering heeft een ver
strekkend initiatief genomen tot hulp
aan het hongerende India. Het ministerie
van defensie wil een detachement genie
troepen beschikbaar stellen voor het
slaan van waterputten in Bihar, het ge
bied, dat het meest door de honger is
getroffen. Water is daar een directe
levenszaak. De vele hulppogingen heb
ben tot nu toe weinig uitgehaald, als ge
volg van een gebrekkige organisatie. De
vijftig tot honderd Nederlandse man
schappen zullen gestuurd worden als In
dia „ja” zegt op het Nederlandse voor
stel.
Het plan is geboren binnen de KVP-
fractie in de Tweede Kamer. Het kan
rekenen op steun van alle andere frac
ties. Het inzetten van het Nederlandse
leger voor belangrijke vredestaken, zo
als de bestrijding van de honger, kan
op grote sympathie van velen rekenen.
Wanneer het Nederlandse idee doorgaat,
kan dit ook internationaal gevolgen heb
ben. Het zou een precedent zijn, dat zijn
weerga niet heeft. De Nederlandse genie-
eenheid, die eventueel naar India ver
trekt, zal worden samengesteld uit vrij
willigers. Het lijkt aannemelijk, dat dit
een van die opdrachten zal zijn, waar
voor vrijwilligers zich in massa’s zullen
aanmelden.
Crisis in het Midden-Oosten!
EgypteIsraël
die saam nooit minnekoosden
beginnen weer een rel
Atmosfeer blijkt geladen
het rommelt tamelijk luid
de heren diplomaten
kijken behoedzaam uit.
Nasser, tien jaar geleden
sprong even uit de band
hij is ’t nog niet vergeten
’t bracht geen succes toen, want
hij moest capituleren
de afstraffing was raak
Hij denkt nu, *t kan verkeren
ik neem op mijn tijd wraak.
Oe Thant in deze affaire
een tikje argeloos
En naar hij later merkte
de grond is ginder voos
’k heb teveel toegegeven
het had niet moeten zijn
'k weet nu, verbroederingsstreven
is enkel schone schijn.
Nasser, droomt van machtsglorie
’t is misschien niet verkeerd
dat hij uit de historie
een lesje repeteert.
De Farao der oudheid
trok tegen Israël
op. Ik moet dat volkje gauw kwijt
Hij raakte buiten spel.
Nasser, de Golf van Akaba
telt in een offensief goed mee
Maar Israël blijft wakker, ja
Nog altijd stroomt de Rode Zee.
PIET
Bolswards Nieuwsblad
voeren,
boot.
De discussie in de Tweede Kamer lever
de, voor wat betreft de crisis zelf, geen
nieuwe gezichtspunten op. Maar het was
wel interessant om de Kamer vrijwel
eensgezind een veroordeling te horen uit
spreken over het Egyptische optreden én
over de handelwijze van Uno-secretaris
Oe Thant. Opvallend was ook de reactie
van de Communistische Partij Neder
land. De CPN-woordvoerder Bakker,
bleek niet bereid om de zienswijze van
Rusland en China tot uitdrukking te
brengen. De CPN verkeert dan ook in
een moeilijke situatie. Moskou en Peking
hebben duidelijk de kant van Cairo ge
kozen en beschuldigen Israël van .agres
sie’. Een dergelijke bewering zou in
Nederland stormen van protest veroor
zaken. Waarschijnlijk de reden waarom
de communist Bakker niets voor een vol
gen van de officiële communistische lijn
voelde en zich beperkte tot de neutrale
opmerking, dat het hier een conflict be
trof „waar Nederland buiten moet blij
ven”.
Minister Luns, juist terug uit de Ver
enigde Staten, vertelde, dat „de wereld
verbaasd en ontsteld was over het be
sluit van Oe Thant om de VN-troepen
terug te trekken”. Het ging, zei de mi
nister, niet alleen om de Egyptische eis,
dat de VN-eenheden uit de Gaza-strook
moesten verdwijnen, maar ook om de
bereidwillige snelheid waarmee Oe Thant
aan het verzoek heeft voldaan.
Hij meldde overigens als excuus, dat Oe
Thant ongetwijfeld ook de zware verant
woordelijkheid heeft gevoeld voor de
tweeduizend licht bewapende VN-solda-
ten, Freule van Stoetwegen (chu) vroeg
zich daarbij overigens terecht af welk
nut VN-eenheden hebben als ze zo ge
ring bewapend zijn, dat ze bij de eerste
de beste dreiging de benen moeten ne
men.
Aan alle kanten wordt op het ogenblik
druk diplomatiek overleg gepleegd.
Brown, de Engelse minister van buiten
landse zaken, is op bezoek geweest bij
zijn Russische collega. Hij heeft hier ge
pleit voor grote terughoudendheid, in de
veronderstelling, dat Moskou wel enige
zeggenschap zou hebben over zijn vrien
den in het Midden-Oosten. Moskou blijft
echter onwrikbaar achter Nasser staan,
zoals uit een felle verklaring van de
Russische regering bleek. Hierin gooit
Moskou alle schuld van de gevaarlijke
toestand op Israël, dat „geen militaire
psychose zou kunnen veroorzaken, als
het niet rechtstreeks en indirect aan
moediging zou krijgen van zekere im
perialistische kringen, die ernaar stre
ven de koloniale onderdrukknig terug te
brengen naar het Arabisch grondgebied”.
En wie zijn dan wel geïnteresseerd in
een militair conflict, vraagt de Russi
sche regering. „Alleen een handvol kolo
nialistische oliemonopolies, de krachten
van het imperialisme, waarvan Israël de
politiek volgt”, is Moskou’s antwoord.
Op verzoek van Denemarken en Canada
was midden vorige week de Veiligheids
raad in spoedzitting bijeengekomen. De
Sowjet-unie maakte al dadelijk bezwaar
tegen de haast waarmee de bijeenkomst
belegd was, waardoor een kunstmatig
dramatisch klimaat was geschapen.
Maar de Russische vertegenwoordiger
maakte van de gelegenheid toch gebruik
om de aftocht van de Amerikaanse en
Engelse vloot uit de Middellandse Zee
te bepleiten. Hij noemde de Zesde Vloot
die in de Middellandse Zee gestationeerd
is, een belangrijke factor in de spanning
in het Midden-Oosten.
Bewusteloos naast bromfiets. De 30-
jarige dragline-machinst K. Baarda
uit Makkum is maandagmorgen om
ongeveer half drie op het rijwielpad
naast rijksweg 43 onder Witmarsum
bewusteloos naast zijn bromfiets ge
vonden. De heer B. is met zware ver
wondingen naar het ziekenhuis in
Sneek vervoerd. De man was nog
maar kort geleden uit het ziekenhuis
ontslagen; verleden jaar heeft hij bij
een ernstig bedrijfsongeval zwaar
letsel opgelopen. Vermoedelijk is hij
door duizeligheid overvallen.
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
De gespannen situatie in het Midden-Oosten, waar Israël en de Arabische landen
met gebalde vuisten tegenover elkaar staan, is in de Tweede Kamer uitvoerig
aan de orde geweest. Voor de tweede maal binnen korte tijd konden de buiten
landse deskundigen van hun deskundigheid blijk geven. Eerst over Griekenland,
nu over Israël werd tot in details van gedachten gewisseld. Vanuit het Binnenhof
werden allerlei goede adviezen gericht aan Amerika, Rusland, Israël en president
hl asset van Egypte. Veel indruk zullen die richtlijnen in de hoofdsteden van deze
landen niet hebben gemaakt. „Wat heeft het voor zin urenlang over deze zaken
te debatteren?” was een veelgehoorde vraag.
die tegen dumpingprijzen op de wereld
markt beschikbaar is. Dit ter bescher
ming van de eigen industrie tegen wat
min of meer oneerlijke concurrentie is.
Deze regeringsbeslissingen zullen on
getwijfeld in de Tweede Kamer goed
worden ontvangen, wanneer daar over
enige tijd de textielnota aan de orde
komt. Er zullen echter vanuit de Kamer
ook pleidooien komen voor hulp aan de
wol- en wollenstoffen-industrie, die
vooral in Brabant is geconcentreerd en
die eveneens met moeilijkheden kampt.
Hark en Sjoch begint met vogel-
nieuws ditkeer. „Sjoch”, zei dokter
Van der Linde, daar zit een kanarie
pietje in de tuin. „Hark”, aldus me
vrouw later, toen het diertje in de
ijlings getimmerde kooi begon te zin
gen. Het is een mooie geringde gele
kanarie man. Het wachten is nu op
de rechtmatige eigenaar.
Nog meer vogelnieuws van het In
dustriepark. Fa. Bloemhof kreeg uit
Den Bosch van een expositie een
tractor terug. Bij aankomst in Bols
ward bleek zich op de motor een nest
met 4 lijstereieren te bevinden. En de
vogeltjes in het Brabantse maar zoe
ken.
Punt er achter. Schoonmaker Brink-
gaat eerstdaags met welver-
pensioen. Nog even en hij
knijpt voor het laatst de spons uit.
Er is reeds een opvolger gevonden,
het bedrijf gaat dus door.
De ontvolking van Burgwerd, Hich-
tum c.a. was bijna nog groter gewor
den dan die al is. Op de gemaakte
ouden van dagen-tocht raakten in
Joure een paar deelnemers ver
dwaald. De bus reed al weer, toen
men de (blijkbaar kooplustigen)
weer ontdekte.
en Wymbritseradeel.
Schooljeugd aktief. De leerlingen van
de chr. school te Wommels (hoofd
M. de Boer) wilden ook him bijdrage
leveren tot leniging van de nood van
hongerend India. Zij deden dit op ori
ginele wijze, n.l. door inzameling
Vooral Washington staat op het stand
punt, dat de, vrije vaart gewaarborgd
moet worden, desnoods met geweld.
Maar het is allerminst snel bereid tot
het gebruik van geweld, tot het forceren
van een doortocht voor een Amerikaans
schip, dat strategische goederen, zoals
bv. olie, naar Eilat vervoert. De machts
middelen ter zee ontbreken in de Rode
zee. De Zesde Vloot is nl. gecentreerd
in de Middellandse Zee. Al heeft Was
hington Nasser laten weten, dat het een
flink standpunt zal innemen, Eban die
schijnt toch niet geheel tevreden uit
Washington te zijn teruggekeerd. De Is
raëlische regering staat onder zware
druk van een deel van de openbare me
ning om liever te trachten nu met de
Egyptenaren af te rekenen dan te wach
ten tot het gunstigste tijdstip verloopt,
of zelfs de afgrendeling van de haven
van Eilat maar te slikken.
Al zal deze afgrendeling niet de onder
gang betekenen en alleen maar een zwa
re economische druk geven, in Israël is
men er niet van overtuigd, dat het hier
bij zal blijven. Men beseft in de eerste
fase van een nieuwe ronde met de Ara
bische landen te zijn. En wanneer iets de
President Nasser van Egypte heeft zijn gebruikelijke bedachtzaamheid laten varen.
Door de doorgang naar de Israëlische havenstad Eilat via de straat van Tiran en
de golf van Akaba te belemmeren heeft hjj die stap ondernomen, die Israël enkele
malen als een casus belli, als reden tot oorlog heeft bestempeld. De spanning
in het Midden-Oosten is hierdoor sterk gestegen, want men kan verwachten, dat
Israël, dat zich een belangrijke levensader afgesloten ziet, wanneer de om
standigheden enigermate kans op succes bieden, zal trachten met een snelle slag
de straat weer open te breken of door een aanval in Sinaï Egypte tot een con
cessie te dwingen. Maar zover is het op het ogenblik van schrijven nog niet.
van overtollige spullen die nog enige
verkoopwaarde had, in hoofdzaak
lege flessen.
De scholieren trokken het hele dorp
door en het resultaat van hun aktie
is schitterend geslaagd. Een en an
der bracht een totaalbedrag op van
f 185,10. Hulde en waardering voor
de aktieve jongelui, een voorbeeld
dat zeker navolging verdient.
Voettocht. In de nacht van 17 op 18
juni a.s. zullen alle jongeren van
Friesland kunnen deelnemen aan een
gespreks-voettocht, die begint in
Sneek en via enkele dorpen naar
Bolsward leidt. Als gespreksthema
is gekozen: Agressie.
De tocht wordt georganiseerd door
een aktie-komitee, bestaande uit jon
geren van verschillende Kerken. Ze
hebben de medewerking ingeroepen
van het Jeugdservice-bureau van de
Kath. Stichting voor Jeugdwerk
Friesland en van de Interkerkelijke
Werkgroep te Sneek.
Pompebledden. Gisteren wapperden
de pompebledden van stadhuis en to
ren. Dit ter gelegenheid van de Elf
steden wandeltocht, die Bolsward
met ongeveer 200 deelnemers pas
seerde. Onder de deelnemers bevon
den zich 33 Zwitsers en verder een
echtpaar en een dame uit Knittelfeld
en een wandelaar uit Eisenstadt,
Oostenrijk, terwijl ook een dame uit
Manching (W.-Duitsland) van de
partij was. Al met al is deze 22ste
was een Nederlandse vracht-
Nu we toch over eieren spreken:
dezer dagen ontdekte de heer P. Hor
jus boven op de watertoren te Bols
ward een kraaiennest. Er zat hoog
en droog een zwarte kraai te broe
den. Een kraai, oftewel een roek,
verduidelijkte onze zegsman, maar
daarmee was hij toch abuis. Een
roek is wel van de familie, maar toch
een heel andere vogel. Roeken broe
den uitsluitend in kolonies, b.v. te
Ysbrechtum en Rauwerd.
