Veiligheidsraad kwam niet
tot een uitspraak
Het aantal TBC-patiënten nog
steeds dalende
Beatrixoord krijgt neven-taken
i
106e JAARGANG
No. 43
DINSDAG 6 JUNI 1967
Fan de Mar liny toer
Zilveren filmpjes
it
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Wymbritseradeel.
De oorlog in het
Midden=oosten
3 l
er
Actie-comité.
Kabinet bijeen.
Engels—Russisch bondgenoodschap.
Suezkanaal.
Verplichte levering van eieren.
HOOPJAENDE INISIATIVEN
Tj. de J.
2e week juni 1942
Advertentieprijs: 16 cent per tnna
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Deze leveringen houden verband met ’n
enige tijd geleden gesloten akkoord,
waarbij Nederland zich verplichtte over
tollige wapens en ander militair materi
eel te leveren.
Het afgelopen weekeinde landden er op
Gilze-Rijen enkele Hercules-transport-
vliegtuigen van de Israëlische lucht
macht, die munitie, lichte luchtdoelartil-
lerie, jeeps, verbindingsapparatuur, ra-
dartoestellen en reserve-onderdelen voor
vliegtuigen laadden.
Aanvankelijk dacht men, dat dit, in ver
band met de spanning in het Midden
oosten, het laatste transport zou zijn,
maar de Nederlandse regering stelt zich
op het standpunt, dat de contractuele
verplichtingen moeten worden nageko
men.
Verhoging aantal arbeiders in Duitsland.
Meer vrouwen en buitenlanders ingescha
keld.
Complete slaapkamer ameublementen;
een modern 2-persoons ledikant, een rui
me waskast, een nachtkastje, twee stoe
len en een tafeltje, samen f 110,R. P.
de Boer, Makkum, telefoon 9.
Jongedames die wilden baden op de
Zandkop bij Makkum vonden daar het
lijk van een verongelukte Engelse vlie
ger. Ds. L. Touwen hield een lijkrede in
het Duits. Hierna sprak hij een gebed in
het Engels.
J. C. Bijkersma te Wommels 70 jaar
schoen- en zadelmaker.
Groot aantal arrestaties bij worstsmok-
kelarij in Limburg.
Opening nieuwe Brood-, koek- en ban
ketbakkerij van de heer J. Posthuma te
Arum.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A J. OS1NGA N.V„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
dere landen moeten kopen. Reeds zijn
hierover contacten met Venezuela ge
legd.
De kans dat de Nederlandse regering
bezuinigingsmaatregelen zal moeten ne
men door bijvoorbeeld de benzine te dis
tribueren, is nauwelijks aanwezig. Uit
de Suez-crisis hebben de Nederlandse
autoriteiten geleerd, dat er voor ten
minste 60 dagen olie en benzine voor
raden moet zijn. Volgens het ministerie
van economische zaken is deze voorraad
Tenslotte nog iets over de tuberculose-
kliniek, nog steeds de grootste afdeling.
Zoals reeds is opgemerkt, vond er in
1965 opnieuw een daling van het aantal
opnamen plaats, zij het in minder ster
ke mate dan in 1964. De algemene ver
wachting is, dat er zich ook in de ko
mende jaren een verminderd aantal
nieuwe gevallen zal voordoen, maar in
zeer deskundige kringen is men toch
stellig van mening, dat een tuberculose-»
kliniek als Beatrixoord nog vele jaren
nodig zal blijven.
Zelfs met de huidige goede mogelijk
heden om deze, nog steeds gevreesde en
verraderlijke ziekte op te sporen en te
behandelen, blijft het een niet te onder
schatten vijand van onze volksgezond
heid, die geregeld, nu hier, dan daar,
toeslaat en slachtoffers maakt. In het
noorden vonden in 1965 enkele kleine
explosies plaats. Dit en de opname van
een aantal repatriërende Indische-Ne-
derlanders, is vermoedelijk de oorzaak
van de kleinere daling van het aantal
tuberculose-patienten.
In de behandelingswijze kwam weinig
verandering en gelukkig bleek het ver
antwoord om de kuurduur in vele ge
vallen te verkorten.
Nederland zal Israël wapens en militair
materieel blijven leveren, zo deelde een
woordvoerder van het ministerie van
Defensie mede.
Het Nederlandse kabinet zal waarschijn
lijk reeds vanmorgen de situatie in het
Midden-Oosten bespreken. Het tijdstip is
afhankelijk van de terugkeer van minis
ter Luns uit Brussel.
Minister Luns heeft in Brussel verklaard
dat Nederland zich bijzonder bezorgd
maakt.
,Wij moeten hopen", aldus de minister,
„dat de Veiligheidsraad zal slagen in ’n
staakt het vuren om daarmee het voort
bestaan van Israël te verzekeren”.
Uit de oorlogshandelingen aan de Israë
lische grenzen is ook een olieconflict
voortgesproten; de Libanese regering
heeft alle uitvoer van geraffineerde olie
verboden. Deze zal worden voorbehouden
voor eigen militaire doeleinden.
Yn de desimbersitting fan de Fryske
Steaten hat in ütstel oan de oarder west,
dat om mear as ien reden tige de oan-
dacht fortsjinnet. It wie in forsyk fan in
stifting, dy’t him ta doel stelt yn liker-
nöch fiif jier to kommen mei in nije
Bibeloersetting yn de Fryske Tael. Sa’t
mannichien wit, is yn 1943 de earste
Fryske Bibel yn it Ijocht komd, dy’t
forsoarge waerd fan Dr. G. A. Wumkes.
Dizze ütjefte is in great sukses wurden
en
bedden- op deze verpleegafdeling bezet.
En nóg is er een wachtlijst.
Anders is het gesteld met de tubercu-
lose-afdellng in Appelscha. Van de 38
beschikbare bedden waren er op 31 de
cember slechts 18 bezet en dit aantal
is nog steeds dalende. Ook aan deze
afdeling zal derhalve een andere be
stemming moeten worden gegeven om
dat men zich om wille van de financiën
nu eenmaal niet de luxe kan veroorlo
ven permanent een groot aantal bedden
onbezet te houden.
Welke oplossing voor dit probleem zal
worden gevonden, was aan het einde
van het verslagjaar nog niet bekend.
Wel zijn daarover met diverse deskun
digen en instanties besprekingen ge
voerd.
Wat de beddenbezeting in Haren betreft
het volgende;
Tabaksplanten. Kwekerij S. Brinksma,
Kerkstraat 85, Bolsward.
tsjerken yn Fryslan mei it Ned. Bibel-
genoatskip kamen op f 65.000 per jier
oan bydragen. Der wie dus in tokoart
fan f 10.000 per jier.
Oan de Steaten wie nou in forsyk dien
om dy f 10.000 fiif jier lang fan de
provinsje to krijen. It kolleezje fan De-
putearre Steaten stiene wol sympathyk
foar dit ütstel oer, mar hja mienden net
fierder gean to moatten as de helt, dus
5000 goune.
Yn de gearkomste fan 14 desimber 1966
hawwe de Steaten hjiroer debatteard.
Drs. S. van Tuinen spriek nammens de
fraksje fan de A.R. en wiisde der op,
dat eartiids de oersetting alhiel it wurk
west hie fan de oerheit, dêrfandinne de
namme: Steatebibel. Hy lei de klam op
de bitsjutting fan de Bibel foar de tael
en koe maklik oantoane, dat yn de tael
de Bibeloersetting gans ynfloed hawn
hie. Dizze kulturele bitsjutting fan de
Bibel wie neffens him wol sa great, dat
in oanfrage om in lyts diel fan de kos
ten, namlik iensawnde diel, ynwilligè
wurde moast.
Hy tsjinne mei dat doel in amindement
yn, mei ündertekene fan de fraksjefoar-
sitters fan ch en kvp en inkele oaren, om
oan de Bibelstifting de oanfrege f 10.000
foar fiif jier ta to kennen. Hjir is doe
it ien en oar sein, hwerüt bliken die,
dat de trije konfessionele partijen foar
it amindement wiene, dat fan de P.S.P.
it iene lid foar en it oare tsjin wie, dat
de hear Singelsma foar wie (F.N.P.) en
dat fan de V.V.D. de hear Went foar
wie en de hear Van der Veen tsjin en
dat yn de P.v.d.A. inkelde foarstimmers
wêze soe, ü.o. Mefrou Vogelvan der
Hoek, mar de mearderheit tsjin. De de-
putearre Spiikhout, dy’t it ütstel fan
Deputearre Steaten fordigenje moast,
sei, dat Deputearre Steaten wol stypje
woene, mar mienden, dat mei f 5000
goune jiers it provinsiael bilang reedlik
syn gerak krige en riede oan net fierder
to gean. By de stimming blykte lykwols
dat fan de 50 steateleden 30 it aminde
ment: Van Tuinen de foarkar joegen en
sa krige de nije Bibelstifting syn 10.000
goune. De oersetters binne nou al drok
oan it wurk en hoopje yn fiif jier klear
to kommen. Dan sille wy, nei fjouwer
ieuwen, as Kristenen meimekoar, ien en
deselde Bibel brüke kinne yn de eigen
tael. It sprekt fansels, dat hjirtroch gjin
ein makke is oan de kristlike fordield-
heit, mar it kin tige bydrage ta forbette-
ring fan it geastlik klimaet. En dy kli-
maetsforbettering is it earste hwat barre
moat, sil de oekumene tichter by kom-
me. It boadskip fan it Evangeelje, it
Wurd, sil dan yn alle tsjerken klinke
kinne mei deselde wurden en lit üs hoop
je en bidde, dat de geast fan it Evan
geelje yn alle tsjerken dêrtroch libbener
en krêftiger wurde mei, sadat de moog-
likheit om de fordielde kristenheit wer ta
iensens en ienheit to bringen, in stapke
tichterby komme mei. Der wachtet jit in,
troch de oarloch en diskriminaesje for
dielde wrald op it earlike, Evangelyske
Kristendom yn wurd en died.
op dit moment misschien nog wel gro
ter.
Ons land neemt ieder jaar minder olie
uit het midden-Oosten af, terwijl de im
port uit Afrikaanse landen en uit Ve
nezuela stijgt. Tijdens de Suez-crisis be
trokken wij meer dan 80% uit het mid
den-Oosten tegen tussen de 50 en 60%
van tegenwoordig.
Een van de oorzaken is, dat het Suez
kanaal te ondiep is voor de mammoet-
tankers. Deze moeten met olie uit de
Arabische landen om de Kaap heen-
varen, waardoor de transportkosten van
deze olie sterk stijgen.
De Israëlische strijdkrachten hebben zich
na 24 uur strijd die gister ontbrandde
aan de grenzen weten te handhaven té
gen de strijdmacht van de Arabische
staten.
Zij hebben de aanvallende tankeenheden
in het zuiden zelfs op de terugtocht ge
dreven en zijn tot meer dan dertig kilo
meter op Egyptisch gebied doorgedron
gen, volgens de laatste gegevens zelfs
tot 50 a 70 km.
Daarbij werd de plaats Khan Yoenesh
bezet, waardoor de noordelijke Egyp
tische strijdkrachten in de strook van
Gaza van de zuidelijke strijdmacht wer
den afgesneden. Het offensief van de Is
raëliërs duurt voort.
Op internationaal terrein staat Israël
voor ernstige problemen, daar Amerika,
Engeland en Frankrijk zich neutraal
hebben verklaard. Rusland laat zijn hou
ding afhangen van de Verenigde Staten.
De Veiligheidsraad heeft gisteravond
over de benarde situatie vergaderd zon
der echter tot enige directe actie te ko
men.
Het strijdtoneel waarop Jordanië, Syrië,
Egypte, Koeweit, Soedan, Tunesië, Ma
rokko, Saoedi-Arabië en Yemen zich al
dan niet met officiële oorlogsverklarin
gen hebben begeven, heeft tot dusverre
slechts een beroep van secretaris-gene-
raal Oe Thant uitgelokt om de vijande
lijkheden te staken.
Ook Nederland schaart zich bij de lan
den die pogen olie op de golven te wer
pen. In Den Haag heeft premier De
Jong aan de ambassadeurs van Frank
rijk, Engeland, Rusland en de Verenigde
Staten aangezegd te verwachten dat
hun regeringen in de Veiligheidsraad ’t
uiterste zullen doen een wapenstilstand
te bewerkstelligen.
De verpleegafdeling te Appelscha had
aanvankelijk te kampen met een ern
stig personeelstekort. Hoewel er al spoe
dig een vrij grote wachtlijst ontstond
van, meest oudere, patiënten, kon deze
afdeling slechts zeer langzaam op gang
komen omdat er ondanks herhaalde ad
vertenties geen sollicitaties binnen kwa
men voor verpleegsters, verpleeghulpen
en leerling-ziekenverzorgsters. Boven
dien is voor deze categorie van chro
nisch zieken verhoudingsgewijs een gro
ter aanbal verplegenden nodig dan op
de tuberculose-afdeling.
Desondanks is het aantal opnamen lang
zamerhand opgevoerd, zodat van het
aanwezige personeel de uiterste krachts
inspanning is gevraagd. Gelukkig kwam
er, zij het mondjesmaat, allengs enig
aanbod van personeel en op het eind
van het verslagjaar waren vrijwel alle
Het actie-comité is nog steeds actief, al
komt het niet zo vaak meer in verga
dering bijeen als voorheen, toen er
steeds allerlei speciale acties moesten
worden ontketend ten behoeve van de
nieuwbouw. Thans beperkt dit comité
zich hoofdzakelijk tot het stimuleren
van ledenwerfacties, daarbij als steeds
spontaan en daadwerkelijk bijgestaan
door de oud-patienten vereniging „De
Kraanvogels.” Er werden in totaal 3071
nieuwe leden ingeschreven. Voorwaar
een prachtig resultaat!
De daling van het aantal tuberculose-patienten zette zich ook in 1965, zij het in
een iets minder snel tempo, voort, zodat er steeds meer bedden voor lijders aan
andere ziekten vrij kwamen. Reeds in het verslag over 1964 gewaagde, men ervan,
dat er nog vele mogelijkheden zijn om de gebouwen voor de volksgezondheid
dienstbaar te maken en men heeft deze mogelijkheden dan ook zoveel mogeltfk
trachten te benutten, aldus het jaarverslag van Beatrixoord.
De omschakeling van tuberculose-sanatorium tot gespecialiseerd ziekenhuis is
echter nog in volle gang. Wat daarbij het meest verheugt, is, dat de afdelingen
hier volledig achter blijken te staan en dit geeft moed om op de ingeslagen weg
voort te gaan. Dit is ook nodig, want de vereniging heeft nog wel degelijk een
taak en gedragen door de sympathie van de bevolking der noordelijke provinciën,
hoopt men deze taak ook in de toekomst naar beste weten en kunnen te vervullen.
TEL AVIV: Bij hun aankomst in Tel Aviv meldden Amerikaanse vrijwilligers
zich voor dienstneming in de strijdkrachten van Israël. Naar verluidt heeft
zich een groot aantal vrijwilligers gemeld om te strijden aan de Israëlische
zijde, maar tot dusver zijn geen cijfers gepubliceerd.
Voortgezette verbitterde gevechten in
Noord-Afrika. Engelse luchtaanval op
Tarente.
Het voorlichtingsbureau van de Voe
dingsraad beveelt als nieuwe gerechten
aan: kruidmoes en brandnetelsoep. Deze
kruiden werden reeds omstreeks 1200
gegeten.
Bolswards Nieuwsblad
De reuma- en revalidatie-afdeling heeft
in zoverre aan de verwachtingen vol
daan, dat er daar geen bedden hebben
leeg gestaan. Toch is het enigszins an
ders verlopen dan in de bedoeling lag.
Door het vertrek van de revalidatie-arts
was het namelijk nog niet mogelijk om
echte revalidatie-patiënten op te nemen,
zodat er vrijwel uitsluitend reuma-pa-
tiëflten zijn verpleegd.
Intussen is er een andere, meer defini
tieve, oplossing in een ver gevorderd
stadium van voorbereiding. In het vorig
jaarverslag vermeldde men reeds, dat
er reeds enige jaren een interprovin
ciale stichting bestaat, welke de bouw
van een reuma-revalidatie-centrum in
voorbereiding heeft. Deze stichting is
in het leven geroepen om de bouw en
exploitatie van een dergelijk centrum
voor te bereiden, doch zal eindigen op
het tijdstip, waarop met de bouw van
deze Inrichting zal worden begonnen.
Hoewel er reeds enige jaren gewerkt is
aan de voorbereiding, zal het nog wel
enige jaren duren, voordat het beoogde
doel verwezenlijkt kan worden. Boven
dien zal er met de bouw van een der
gelijk centrum een groot bedrag ge
moeid zijn.
Nu er in Beatrixoord ziekenhuisbedden
beschikbaar komen, welke aan het be
oogde doel ten dienste gesteld kunnen
worden, heeft zowel het bestuur als het
stichtingsbestuur zich afgevraagd of er
geen vorm van samenwerking te vinden
zou zijn, c.q. of de vereniging de taak
van deze stichting niet zou kunnen
ovememen. Hierover Zijn vele bespre
kingen gevoerd en zijn allerlei deskun-
minsken brocht. Sünt dy tiid is der lyk
wols in bulte foroare. De Bibelstüdzje
hat net stil stien, nije fynsten fan East-
terske skriftueren, djippere stüdzjes fan
tael en libbensomstannichheden yn Pa
lestina fan doe, hawwe, neist in tige
greate weardearring fan de earste oer
setting, dochs yn tanimmende mjitte de
bihoefte greater makke nei in moderne
Bibeloersetting. Der kaem jit by dat de
spjalt tusken de Bibelkundigen fan
Roomsk-katholieke side en dy fan de Re-
formaesje oangeande de teksten folie
lytser waerd. Dit hat ta gefolch hawn,
dat de Ned. Bibelstifting, de Herfoarme
en Gereformearde Tsjerke mei de R. K.
Tsjerke mienskiplik in groep fan des
kundigen ré foun hat om sa’n nije Bibel
oersetting op har noed to nimmen. Hwat
fjouwer ieuwen lang net koe, blykte nou
wer mooglik to wezen. Der komt ien nije
Fryske Bibel foar alle kristenen. Dit is
in reden ta greate blidens en oprjuchte
biwündering. Mar fan de prinsipiële op-
set ta de died is jit in hiel ein. Hwant
koe yn 1943 Dr. Wumkes mei help fan
E. B. Folkertsma dit wurk allinnich oan,
de situaesje is nou safolle foroare en de
easken binne safolle swierder wurden,
dat nou in hiele ploech fan Bibeldeskun-
digen foarme waerd om dit wurk üt to
fieren. Ek de finansiële kant is mei han-
nen omkeard. Net allinnich de printers
en setterskosten binne tige oproun, ek it
frijmeitsjen fan dizze deskundigen is in
hiele oare kwestje wurden. Soe it wurk
slagje, dan moast der fiif jier lang sa-
yn tüzenen eksemplaren under de hwat 75.000 goune biskikber komme. De
Uit Egyptische bronnen wordt bericht
dat Israëlische vliegtuigen laag over
het Suezekanaal hebben gevlogen. Zij
zouden „vreemde voorwerpen” hebben
laten vallen. Er is overwogen de scheep
vaart enige tijd stil te leggen. De sche
pen mochten verder gaan, nadat het
beheerorgaan van het kanaal de vrije
vaart na onderzoek garandeerde.
Frankrijk heeft de leveranties van stra
tegisch materiaal aan de landen van
het Midden-Oosten gestaakt. Dit is voor
Israël een slag. Frankrijk is pen belang
rijke leverancier van wapentuig zoals
Mirage-straal jagers en AMX-pantser-
voertuigen.
Het is nog steeds een vraag wie gister
morgen met de gevechten is begonnen.
Israël zegt dat Egypte de grenzen over
schreed met tanks en vliegtuigen. Daar
entegen stelt Egypte dat Israël een on
verhoeds offensief is begonnen in de
strook van Gaza.
Documenten, gevonden op een gevangen
genomen piloot van Israël, zouden dit
volgens Cairo staven.
Israëlische vliegtuigen hebben gister
avond Egyptische vliegvelden bij Cairo
in de Suezkanaalzone en in het gebied
van de Sinaï gebombardeerd. Even te
voren hadden Israëlische straalbommen-
werpers aanvallen uitgevoerd op de Jor
daanse hoofdstad Amman.
Iraakse toestellen zouden gisteravond
Tel Aviv met bommen hebben bestookt.
Door boerenleider W. K. Postma te
Kimswerd de boerenraad van de Ned,
Landstand in Wonseradeel geïnstalleerd.
De Nederlandse regering houdt er re
kening mee dat de olieaanvoer uit de
Arabische landen stopgezet kan worden.
In dat geval zullen wij onze olie in an-
digen ingeschakeld en hoewel er aan
het einde van het verslagjaa nog geen
definitieve beslissing was genomen,
gaan de verwachtingen toch wel in de
richting van het door de vereniging
doen overnemen van de taak der meer
genoemde stichting. Het bleek namelijk,
dat Baetrixoora kan voldoen aan de
eisen, waaraan dient te worden voldaan
om deze inrichting te kunnen zien als
een adequate vervanging van het noor
delijk reuma-sanatorium en revaldatie-
centrum.
Indien de verdere besprekingen zich in
deze geest verder ontwikkelen, is de mo
gelijkheid derhalve groot, dat Beatrix
oord in de toekomst ook zeer ernstige
patiënten, die revalidatie nodig hebben,
zal kunnen opnemen. Weliswaar zullen
daarvoor enige interne verbouwingen
nodig zijn omdat voor deze patiënten
speciale oefenzalen, behandelingsbaden
en dergelijke nodig zijn. De kosten daar
van zullen echter slechts een fractie
bedragen van die van de bouw van een
afzonderlijk geheel nieuw centrum,
waarmee stellig enige miljoenen ge
moeid zouden zijn.
Het ziet er dus naar uit, dat met de in
voorbereiding zijnde plannen beide par
tijen gebaat zullen zijn. Voor Beatrix
oord is deze oplossing bijzonder aan
trekkelijk omdat men daardoor de be
langen van het gehele noorden kan die
nen en dit is juist één van de voorwaar
den, waaraan naar hun mening bij ver
dere omschakeling in de eerste plaats
moet worden voldaan.
Worden deze plannen gerealiseerd, dan
zullen ook de zeer ernstige patiënten,
die revalidatie nodig hebben, kunnen
worden opgenomen en wordt Beatrix
oord hèt noordelijk revalidatie-centrum.
Wanneer men de resultaten ziet, welke
in een dergelijke moderne ziekeninrich
ting bereikt kunnen worden bij ernstig
verlamde patiënten enz., dan beseft men,
dat hier belangrijk verpleegkundig en
behandelkundig werk kan worden ver
richt, waardoor Beatrixoord stellig aan
betekenis gaat winnen voor het gehele
noorden.
De astma-afdeling blijkt in een behoef
te te voorzien en heeft voortdurend te
kort aan plaats. Uitbreiding daarvan
zal voorlopig echter niet mogelijk zijn,
al was het alleen reeds omdat daarvoor
de nodige mankracht ontbreekt. Er zijn
in ons land hiervoor namelijk nog te
weinig specialisten beschikbaar.
De polikliniek voor astma-patienten
wordt steeds drukkèr en zal eveneens
meer medici vragen.
