DE STRIJD IN ’T VERRE
OOSTEN
Gabe Sbroar
Een toelichting gegrond op de Bijbel
106e JAARGANG
No. 53
DINSDAG 11 JULI 1967
Hwat hat
Fan de Mar tiny toer
Zilveren filmpjes
Het golvende graan
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
A
J
H fa
flH
o’
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
ós hjoed to sizzen
De Bijbelse visie.
J. S.
3.
De Joodse visie.
De Arabische visie.
3e week juli 1942
Papier-inzameling op de scholen.
as
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Familiedrukwerk mag niet meer wor
den gedrukt, behalve overlijdenskaarten
in ongevouwen toestand en niet groter
dan 105 x 148 cm.
Bloembollenmeel mag niet meer in bon-
loze koeken verwerkt worden.
Vlastrekkers gevraagd door H. Anëma,
Rijpend te Witmarsum en Gebr. Sterin-
ga te Piaam.
Te koop jongensoverjas, ’t Eksternest,
Pmgjum.
Opening nieuwe bovenzaal van de Wijn
berg.
Er wordt geen vulcaniseren van laarzen
meer aangenomen. Jac. de Vries, klom
penhandel, Oosterend.
Vordering van rijwielen, behalve van hen
die voorzien zijn van een Ausweis.
Een met de verte
Van de oneindige lucht
Neemt het u mee
Op haar golvende vlucht.
Ruisend en zacht
Als een levend tapijt
Dat op haar halmen
Naar boven toerijdt.
Met schaduw en licht.
In vlekken geweven
Die wisselend gaan
Door winden gedreven.
Het golvende graan
Aan akkers gebonden
Heeft haar element
In het zonlicht gevonden.
Want de zon en de wind.
En het golvende graan.
Dèt is het symbool
Voor een boerenbestaan.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Folie witte is moal,
folie bigripe better
Uitgave: A. J. OSINGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
al uit wat men zou noemen vrijdenkers.
Er is tussen deze groepen van ortho
doxen en vrijdenkers een voortdurende
strijd op politiek en godsdienstig ter
rein. Maar wanneer het gaat om het
voortbestaan van hun nieuwe vader
land, is het één vast aaneengesloten
volk. Dat heeft de historie van de laat
ste jaren wel bewezen! Eveneens wan
neer het gaat om het ontwikkelen en
het omhoog brengen van dit land, ge
ven zij blijken van -olharding en door
zettingsvermogen, die de wereld met de
grootste bewondering vervullen.
Met het zwaard, dat Koningin Elizabeth I in 1581 gebruikte om Sir
Francis Drake tot ridder te slaan, heeft Koningin Elizabeth II j.I. vrijdag
de ridderslag gegeven aan Sir Francis Chichester, voor zijn solo-zeiltocht
rond te wereld met „Gypsy Moth”. De plechtigheid had plaats op het
„Royal Naval College te Greenwich.
fan chemici, fysici, wiskundigen en tech
nici yn de hiele wrald en der wurdt by
wize fan sprekken op heech niveau om
fochten. Amearika, dat krekt mei ma
teriële dingen in generaesje yn it foar is,
lukt alle jierren mear as 5000 studearre
minsken nei de USA. Troch hege sala
rissen en romte yn moderne laboratoria
lukt it tüzenen artsen, yngenieurs en
wittenskips minsken nei har ta. Dit is al
sa slim wurden, dat lannen as Ingelan
en Dütsklan aksje meitsje om it forties
oan yntellekt sa mooglik to kearen. En
towyl de wurkleazens yn al dy lannen
om him hinne grypt, is de fraech nei
dizze krêften folie heger as it oanbod.
It plak fan de yntellectueel yn de maet-
skippij is net allinnich meat by it ünder-
wiis, de genêskunde of de administraes-
je. It hiele sakelibben, de publike tsjins-
ten en de frije biroppen meitsje der ga
ding oan. Hjir en der sit jit ien of oar
fan dy eardere pioniers, dy’t, mei neat
as de legere skoalle as grounslach, ta in
liedende posysje komd is, mar dat binne
de ütsünderingen. De opfolgers binne de
lju mei in deeglike oplieding en uterste
weardefolle papieren. En as dat nou al
sa is, hoefolle mear en hoefolle sterker
sil dat dan sprekke as jou bem aenst
great wêze sille. De konklüzje lelt foar
de han.
„Der bliuwt foar in ezel altyd jit in pak
to dragen.” Dat is wier. Mar lokt it nou
sa botte oan dat pakdragen en
dat ezel wêzen? Tj. de J.
Toen echter tegen de verwachting van
de meesten in bleek, dat als overwin
naars van de strijd op alle fronten niet
de Verenigde Arabische Republiek en
haar bondgenoten naar voren traden,
maar dat de Israëli’s diep in het vijan-
delijk gebied waren doorgedrongen en
een beslissende overwinning hadden be
haald, begon zich ook in Nederland
langzamerhand een meer genuanceerde
mening te vormen.
Dit was mede een gevolg van het feit,
dat, naarmate de strijd zich ten nadele
van de Russische protégé’s ontwikkel
de, de Sovjet-Unie steeds duidelijker
partij trok voor de Arabische staten.
Hierdoor zagen veel communistisch ge-
zinden hier te lande zich genoodzaakt
een meer met de Russische opvatting
overeenstemmende houding aan te ne
men, maar dit moet men toch als een
bijkomstig verschijnsel aanmerken.
Nu de vrees voor de vernietiging van
de Joodse staat in Palestina weggeno
men is, tracht men aan de hand van
de geschiedenis sinds 1917, toen de ves
tiging van de Joden in Palestina een
aanvang nam, een juister beeld te vor
men en wel een beeld, dat niet door
pro- of anti-gevoelens verduisterd is.
Een eerste vereiste is het toch zeker
vast te stellen hoe het met de rechten
van de elkaar bestrijdende partijen ge
steld is met betrekking tot dit deel van
wat wij toch het beloofde land mogen
blijven noemen.
BY DE TUD SJEN TO BLIUWEN
It slagjen fan in minske op it terrein,
hwert hy graech slagje wol, sit fêst op
twa faktoaren: hy moat syn inooglik-
heden earst goed witte en yn it twadde
plak de middels hawwe om dy mooglik-
heden to brüken. Dat jildt foar in mins
ke allinnich, foar syn hüshalding, foar
syn affear, foar de gemeente en de pro-
vinsje en foar it hiele lan like goed. It
liket my ta, dat it bilang fan it op de
hichte wêzen fan de tiid, hw^ryn wy
libje en komme to libjen, fan it alder-
De beschouwing van de Joden met be
trekking tot Palestina is van tweeërlei
aard. De reden hiervan is, dat onder
deze bevolking, wat nationaliteit, geloof
en ontwikkeling betreft, een groot ver
schil bestaat.
Het gelovig deel meent juist uit hoofde
van hun religie en afstamming een bij
zonder recht te hebben om zich in het
beloofde land te vestigen. Verstrooid,
verdreven en vervolgd gedurende vele
eeuwen menen zij in het land van hun
voorvaderen in vrede en rust de komst
van de Massias te mogen afwachten.
De stichter van dit Zionisme was Th.
Herzl. Het is voor een goed begrip nood
zakelijk te vermelden, dat lang niet alle
gelovige Joden aanhangers, van het Zio
nisme zijn. Een groot deel meent aan
de hand van het Oude Testament, dat
deze terugkeer naar het Beloofde Land
vóór de komst van de Messias voortij
dig is.
Bovendien zien zij terecht, dat een aan
zienlijk deel der voorstanders Oost-Eu-
ropese Joden zijn, die niet uit hoofde
van hun ras of van hun geschiedenis
enige verbinding hebben met het be
loofde land. Het zijn namelijk voor een
grootdeel afstammelingen van de Cha-
zaren, een Russisch volk, waarvan het
hoofd in de 7de of 8ste eeuw het ïoodse
geloof tot staatsgodsdienst verhief.
Het andere deel van de thans in Pales
tina gevestigde bevolking bestaat veel
de Twee Stammen. Toen Tien-stammen-
Israël als heidenen verbannen werden,
verloren zij deze ere-naam en na de
terukeer uit de ballingschap van Twee-
stemmen-Juda werd de naam Judahiet
of Judeeër verbasterd tot „Jood”.
Het is van groot belang, dat wij dit
goed voor ogen houden, want ’t is juist
de foutieve opvatting, dat de namen
Israëliet en Jood synoniem zijn, die de
grootste verwarring veroorzaakt heeft.
Ter verduidelijking kan men het zo stel
len: alle Friezen zijn vzel Nederlanders,
maar alle Nederlanders geen Friezen!
Zo ook hier: Alle ware Joden zijn wel
Israëlieten, maar alle Istraëlieten geen
Joden! Dit geldt temeer daar de lotge
vallen van beide delen van de twaalf
stammen geheel verschillend zijn ge
weest.
Uit het voorgaande blijkt, dat beide
delen van het volk Israël, dat God reeds
aan de berg Sinaï voor zijn dienst uit
verkoren had om daar hun getuigenis
en het onderhouden van zijn geboden
de andere volken tot voorbeeld te zijn
en tot Hem te voeren, gefaald hebben
en als gevolg van hun afval verbannen
werden uit het Beloofde Land.
Op meerdere plaatsen in de Bijbel wordt
verkondigd, dat eerst in de eindtijd, dus
ten tijde van de wederkomst van Chris
tus en eerst nadat beide delen van Is
raël weer tot één volk geworden zijn,
de terugkeer naar het Beloofde Land
zal plaats vinden. (Maar dan ook in de
volle omvang zoals God aar. Abraham
beloofd heeft; van de Nijl tot aan de
lolswards Nieuwsblad
greatste bilang is foar alleman. Hwant
elk minske bigeart foar himsels en fa
ken jit mear foar syn bern in reedlik bl-
stean en in goede posysje. En hoe mear
wy üs dêryn jowe en üs ynformeare, sa-
wol yn it sakemilieu as yn dat fan de
frije en wittenskiplike biroppen, hoe düd-
liker it wurdt, dat mear as ea tofoaren
twa dingen fan trochslaende bitsjutting
binne en bliuwe. Ik bidoel dit, om mis-
forstean foar to kommen, yn ekonomys-
ke sin, yn materiële sin dos, in diel fan
it libben, dat foar de morele en geastlike
faktoaren ek tige wichtich wêze kin, sa’t
de üntwikkelingslannen üs sjen litte
Dy beide faktoaren, dy’t erüt springe
binne: kapitael en yntellekt. Yntellekt op
alle gebiet, net allinnich yn de witten-
skip, mar net minder yn de technyk, de
administraesje, de lieding en organisaes-
je, de reklame en de show-business.
De aide machtsspreuken as: dy’t in pear
flinke hannen oan it liif hat, rédt him
altyd „of” der bliuwt foar in ezel altyd
wol in pak to dragen” meije ek nou noch
wier wêze, hja hawwe in bittere by-
klank krige. Jin rédde en as in ezel pak
ken sjouwe is nou gjin ideael mear.
De algeariene dielname oan it ünderwiis
soe der op wize kinne, dat de minsken it
bilang fan de üntwikkeling foar har ta-
komst aerdich bigjinne to bigripen. En
grif is dit better as eartiids. Mar sjocht
men de risseltaten fan dit ünderwiis en
giet men nei hoe maklik en hoe sünder
folie omtinken dizze üntwikkeling óf-
koren volk van Israël bevindt.
Dat eerst in de „eindtijd” beide de
len weer tezamen gebracht zullen
worden en dat eerst daarna ge
heel in overeenstemming met de
woorden van de engel Gabriël aan
Maria de Here Jezus „op de troon
van zijn vader David. als koning
over het huis van Jacob (12 stam
men) zal heersen tot in eeuwigheid”
(Lucas 1 32v).
Dat, gezien het feit dat èn Israël
èn Juda wegens hun afval uit het
beloofde land zijn weggevoerd, zij
geen recht hebben daarnaar terug
te keren, vóórdat zij de Here Jezus
Christus als hun Heiland erkend en
aanvaard hebben.
Hieruit volgt, dat het voortijdig in be
zit nemen van Palestina door de Joden
op een débacle moet uitlopen. Zoals
reeds vermeld, wordt dit door vele ge
lovige Joden erkend.
Hoe is het te verklaren, dat niettegen
staande dit feit de Israëli-staat toch in
de afgelopen weken zulk een wonder
lijke bescherming ontvangen heeft, die
ons in gedachten terugvoert naar de in
met Oude Testament beschreven even
wonderlijke uitreddingen van het Israël
van die dagen?
Is dat niet een verhoring van de vele ge
beden voor het behoud van deze bedreig
de staat, die reeds vóórdat de strijd ont
brandde door gebedsgroepen werden op
gezonden
Wij menen, dat dit inderdaad een ge
bedsverhoring is geweest, waarbij men
goed moet bedenken, dat zoals in Ezech.
36 22 vermeld staat: „Niet om uwentwil
doe Ik het, o huis Israëls, maar om mijn
heilige naam die gij ontheiligd hebt on
der de volken in wier gebied gij geko
men zijt”. Daar God aan geheel Israël
zijn wonderlijke onverdiende bescher
ming heeft toegezegd, is het toch moge
lijk, waar ook in dit geval een deel van
Juda bij deze strijd betrokken was, dat
God uit louter genade deze gebeden ver
hoord heeft.
Gezien echter de moeilijkheden, die wij
op Bijbelse gronden nog verwachten,
kunnen wij het optimisme, dat de gun
stige afloop van de jongste strijd in
Palestina bij velen hier te lande
ook in kerkelijke kringen heeft ge
wekt, niet delen.
Namens het Hoofdbestuur van
de Bond Nederlands Israël:
C. F. DE LANOY MEIJER
Vanaf 1516 behoorde Palestina tot het
Ottomaanse of Turkse Rijk. In 1917
verjoeg' Engeland, bijgestaan door ver
schillende Arabische stammen, de Tur
ken en hun Duitse bondgenoten uit dit
gebied en verklaarde de Engelse mi
nister Balfour zijn instemming met het
voornemen tot stichting van een Joods
tehuis in Palestina, waarbij tevens uit
drukkelijk werd vastgesteld, dat de be
langen der Arabieren daarbij niet in
het gedrang mochten komen. Aan hen
was namelijk als beloning voor hun hulp
in de strijd met de Turken dit gebied
als eigendom in het vooruitzicht gesteld.
In deze twee moeilijk met elkaar in
overeenstemming te brengen toezeggin
gen ligt de kern voor het heden nog
'steeds voortdurend geschil.
Tijdens het mandaat van Engeland over
dit gebied werd o.a. met steun van rijke
Amerikaanse Joden veel land tegen ho
ge prijzen van Arabieren gekocht en
Joodse kolonisten wisten deze dorre
woestijngebieden tot vruchtbare akkers
om te toveren.
In de periode 1918-1939 breidde dit aan
tal Joodse immigranten zeer gesti
muleerd door het opkomende Duitse Na
zisme zich sterk uit. Dit had tot ge
volg, dat de weerstand der Arabieren
steeds heftiger werd. Hun haat keerde
zich niet alleen tegen de Joden, maar
ook tegen de Engelse soldaten, die de
orde zoveel mogelijk trachtten te hand
heven. Voorstellen van Amerika zowel
als een door Engeland aan de Ver. Na
ties voorgelegd plan om het land tussen
de Istraëli’s en de Arabieren te verde
len werden door de laatsten afgewezen.
Tengevolge van de verwerping van het
Engelse verdelingsplan stelt in 1948 En
geland het mandaat in handen van de
Verenigde Naties. Dan breekt de Joods-
Arabische oorlog uit. Weldra krijgen
de Joden de overhand en in het najaar
van 1948, na de moord op de V.N.-ver-
tegenwo-'rdiger. Graaf Bernadotte, door
Joodse terroristen, breekt een waar
Het was voor velen van ons of wij de meidagen van 1940 weer beleefden, toen wjj
in de morgen van 5 juni vernamen, dat het lang dreigend conflict tussen de Ara
bische landen en Israël opnieuw tot een werkelijke oorlog geleid, had.
Men kan zonder overdrijving vaststellen, dat nergens ter wereld dit conflict
dat naar velen vreesden de vernietiging van de Joodse staat ten gevolge zou
kunnen hebben de bevolking van een niet direct bij de strijd betrokken land zó
heeft beroerd als ons in Nederland.
De reden hiervan ligt voor de hand. Immers geen ander Westers land heeft
procentueel zulk een groot deel van zjjn Joodse bevolking als offer van agressie
verloren als het onze. Mede als gevolg hiervan hebben wij hier te lande met
stijgende aversie de kreten van de Egyptische president Nasser aangehoord, die
bjj herhaling tot de algemene vernietiging van de Israëli-staat opriep. Het was
alsof de stem van Hitler opnieuw door de mond van Nasser sprak. Was het
wonder, dat bij de overgrote meerderheid van de Nederlanders de sympathie
uitging naar de kleine van alle zijden aangevallen Joodse staat? Bovendien is het
een algemeen menseljjke eigenschap, dat medegevoelen eerder naar de „under
dog”, naar de zwakste partjj, uitgaat. En in dit geval verhielden volgens het
Engelse „Institute for Strategie Studies” voor 1966-’67, de strijdkrachten, tanks
en vliegtuigen van de Israëli’s enerzijds en van Egypte-Sy.rie-Jordanië-Irak (dus
Saoedie-Arabië en Libanon niet meegerekend) anderszijds, zich in het gunstigste
geval ongeveer als 1 2.
cn Wymbritseradeel.
schrikbewind los over de hoofden der
Arabieren. Mannen, vrouwen en kinde
ren worden afgeslacht en duizenden
Arabieren werden uit hun huizen en
dorpen gejaagd en vluchten naar de
naburige Arabische landen.
Het is nodig deze feiten te vermelden om
een goed begrip te vormen van de ge
voelens der Arabieren ten opzichte van
degenen, die zij niet anders kunnen
zien als vreemde, vijandige indringers.
brutsen wurdt of mei minimale prestaes-
jes folge wurdt, dan is men minder opti-
mistysk. De helt fan de learlingen fan
üs middelbiere skoallen hellet de ein-
streep net en in fiks diel fan harren koe
dy einstreep wol helje as aiders en bern
djip genóch oertsjüge wiene fan it ünt-
saglike bilang dêrfan. Op groun fan de
feiten en üt eigen ünderfining kin ik
sizze, dat in bern, dy’t de formogens hat
om de middelbiere skoalle norinael to
folgjen, ek yn de measte gefallen by
steat is om de hegere stüdzje oan in uni-
versiteit to folgjen. En dêrmei leit de
wei iepen om yn greatere frijheit en ün-
der bettere materiële omstannichheden
de libbenswei to gean. De sprekkende
feiten lizze ommers om üs hinne. As
keapman Zijlstra syn jonge yn de saek
halden hie om dat hy him goed brüke
koe, soe def fan gjin Prof. Dr. Zijlstra,
direkteur fan de Nederlanske Bank,
sprake west wêze. En as keapman Bak
ker fan it San sa tocht hie, wie der nou
gjin Minister Bakker west, dy’t de nije
slüs by Staveren iepene hat. Of
boer Politiek, Rommert oan it wurk set-
ten hie omt hy in baes-melker wie, soe
der nea fan in Prof. Dr. Politiek sprake
west hawwe, dy’t ien fan de topmannen
is yn de Nederlanske Lanbouwrald. Mar
ek op technysk gebiet is de fraech nei
bitüfte krêften jit altyd tige great. Wy
binne dwaende oan in moderne wrald,
hweryn praktysk alles fornijd wurdt of
fornijd wurde sil. Der is groeijend forlet
Om tot de juiste Bijbelse visie te ko
men, dienen wij ons goed voor ogen te
houden, dat God beloofd had het land
Kanaan (d.i. het Beloofde Land) aan
de nakomelingen van Abraham, Isaak
en Jakofo te zullen geven (Gen. 17 18,
26 4-5, 35 12).
Voorts moeten wjj goed acht geven op
Deut. 7 en in het bijzonder op vers 6:
„Want gij zijt een volk, dat de Here,
uw God, heilig is; u heeft de Here, uw
God, uit alle volken op de aardbodem
uitverkoren om Zijn volk te zijn”.
Ofschoon de belofte aan Abraham be
treffende het Beloofde Land zonder
voorwaarden gegeven werd, blijkt het
ongestoord wonen aldaar gebonden is
aan het houden van Gods geboden en in
zettingen.
Verder moeten wij acht geven op het
feit, dat na de dood van Salomo het
volk Israël uiteen viel in Tien-stammen-
Israël, waarvan Efraïm de leider was,
en Twee-stammen-Juda, bestaande uit
Juda, Benjamin en een groot deel der
Levieten.
Nadat Tien-stammen-Israël gebroken
had met Juda en met het koningshuis
van David, verviel het huis Israël ge
heel tot afgoderij. Het gevolg hiervan
was, dat in 721 v. Chr. de tien stammen
van Israël door de koning van Assyrië
uit het beloofde land werden wegge
voerd naar Medië.
Wat Twee-stammen-Juda betreft, ook
dit deel verviel tot afgoderij en als straf
hiervoor werd Juda ongeveer 135 jaar
later door Nebukadnezar, koning van
Babel, naar Babylonië verbannen. Ech
ter met dit belangrijk verschil, dat aan
Juda de belofte ten deel viel, dat zij na
70 jaar terug mochten keren en de tem
pel herbouwen.
Een beschrijving van deze terugkeer
van Twee-stammen-Juda naar het Be
loofde Land vinden wij weergegeven in
de boeken van Ezra en Nehemia. Het
verdient de aandacht, dat uitsluitend
gesproken wordt van Juda en Benja
min. Eveneens is het opmerkelijk, dat
na de terugkeer uit de ballingschap het
woord Jood wordt gebruikt. Abraham,
Isaak en Jakob waren allen Hebreeërs
en eerst na de worstelling met de Engel
ontving Jacob de erenaam Israël
Strijder met God. Zijn 12 nakomelingen
tooiden zich met deze naam.
Hierdoor volgt, dat het volstrekt on
juist is Abraham of de Israëlieten tij
dens hun omzwervingen door de woestijn
als „Joden” te bestempelen. Na de split
sing werd de naam „Huis van Israël”
in de Bijbel gebruikt voor de Tien Stam
men en de naam „Huis van Juda” voor
Eufraat Gen. 15 18). Wij bepalen ons
tot het aanhalen van slechts twee Bij
belse profetieën met betrekking tot deze
terugkeer.
Jeremia 3 18: „In die dagen zal het
huis van Juda naar het huis van Israël
gaan en zij zullen tezamen uit het Noor-
derland komen naar het land, dat Ik uw
vaderen ten erfdeel gegeven heb”.
Ezechiël 37 15-28: De profeet krijgt
de opdracht twee stukken hout te ne
men; het ene stelt voor: „Juda en de
Israëlieten, die daarbij horen” (Benja
min en de Levieten), het tweede: Tien-
stammen-Israël onder de naam van de
leiderstam Efraïm, de zoon van Jozef:
„het stuk hout van Efraïm en het ge
hele huis Israëls, dat daarbij hoort”
(vs. 16).
De uitleg van deze symbolische hande
ling volgt dan; „Zo zegt de Here Here,
Ik haal de Israëlieten (12 stammen)
weg uit de volken naar wier gebied zij
gegaan zijn. Ik zal hen tot één volk
maken op de bergen Israëls. niet
langer zullen zij twee volken zijn en
niet langer verdeeld in twee koninkrij
ken. en mijn knecht David zal hen
voor eeuwig tot vorst zijn” (vs 21-25).
Men geve er acht op, dat deze profetie
gegeven werd, kort na de vverbanning
van Juda naar Babel en meer dan 1%
eeuw né. de wegvoering van de Tien
Stammen naar Medië.
Uit het voorgaande treden drie feiten
aan het licht:
1. Dat zich onder de hedendaagse Jo
den slechts een deel van het uitver-
fe -Ji;