Help verborgen groep landgenoten
Gabe Skroar
is
1
3
“«T
I
hark
en
sjoch
Reclassering wil de mens blijven zien
Zilveren filmpjes
Fan de Martin vloer
-< r
Wil
o
106e JAARGANG
No. 69
DINSDAG 5 SEPTEMBER 196T
Hwat haf
HHHHR
P'
1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
'üi
a,- M -
«v».
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
W ymbritseradeel.
üs hjoed to sizzen
'V
(Foto Boersma, Pingjum)
In ons vorig nummer,
Tot ziens, dit was Hark en Sjoch.
Tj. de J.
2e week september 1942
Doodvonnissen voltrokken wegens wa-
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Feest te Makkum: Een drumband in de dop, een van de onderdelen van de
goedgeslaagde optocht.
De béste smid slacht him wol ris
op ’e tomme
Slippertje. Donderdagmiddag deed er
zich op de weg MakkumPiaam een
frontale botsing voor, waarbij twee
auto’s zwaar beschadigd werden. Als
gevolg van de regenval was de weg
ter plaatse glad.
Onze gelukwensen voor Prins Claus,
die morgen jarig is.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A J. OS1NGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
#1
Bolswards Nieu wsblat
Hoog, hoger Bij familie A. Jong
stra te Bolsward groeit een zonne
bloem van 3.50 m. hoog. De stengel
heeft een omvang van 17 cm. Er
moet een trapje bij om hem te rui
ken. „Een reus! Wie nog groter?
vraagt Jongstra.
Veerooster. Bij een in de weg liggen
de veerooster wilde de 36 jarige
steen-zetter J. T. uit Hindeloopen,
voorrang verlenen aan tegemoet ko
mende 21 jarige vertegenwoordiger
P. E. K. uit Makkum, doch eerst ge
noemde wagen raakte in een slip, en
kwam geheel onwillig in botsing met
K.'s auto. De bestuurders bleven on
gedeerd.
GEBR. JANSEN INTRODUCEERDE
le ROLTRAP IN FRIESLAND
Op 1 april 1946 is Gebr. Janssen te
Leeuwarden gestart in het pand Nieuw-
stad 166, voordien Maison de Bonnetrie.
In deze 21 jaar is de groei van de zaak
Leeuwarden in sterk stijgende lijn ge
weest getuige de in totaal 5 grote ver
bouwingen, die hebben plaats gevonden.
De laatste werd mogelijk en de door
koop van de Fa. Roling Herenmodes,
Wirdumerdijk 4 en de huur van de le
en 2e etage van Fa. Peek en Cloppen
burg, Wirdumerdijk 6. Door afbraak
van het pand Nieuwestad 166 is door
samenvoeging en totale opbouw een
waar modepaleis, geschapen.
Na 15 maanden van plannen maken, af
breken en bouwen en van improviseren
in het noodpand over de gracht bij de
Waag is Gebr. Janssen thans zover, dat
zij in het hartje Leeuwarden aan de
grote vraag naar bij de tijdse dames
kleding op een zeer moderne wijze kan
voldoen.
Er zijn twee ruime ingangen met warm-
tegordijn en etalages, die uitnodigen tot
gemakkelijk binnen wandelen, dan drie
etages met ieder hun eigen artikelen op
één vloer bij elkaar.
Gebr. Janssen hebben ook de primeur
van de roltrap in Friesland. Wénst men
de verschillende etalages (op een leuke
manier door uitsparingen in vloeren en
zolderingen met elkaar in contactblij-
vend) per lift bereiken dan kan dit na
tuurlijk ook.
De hele zaak wordt aan de wanden aan
gelicht, waardoor de architect de heer J.
C. Teeuw een zeer warme rustige sfeer
heeft bereikt. En nu we het toch over
rust hebben, in de Bruidsafdeling, een
zaaltje apart, heeft de architect zich vol
komen uitgeleefd en zal elke toekomsti
ge Friese Bruid in de voorbereiding van
„haar” dag, die dag nu al kunnen proe
ven.
Het gehele gebouw wordt door een over-
druk-systeem binnen 20 minuten steeds
van verse lucht voorzien. Zeer spectacu
lair is de „paternoster” lift, die alle ar
tikelen, op welke etage dar. ook gekocht,
snel naar de inpaktafel transporteert.
Eind deze maand wordt weer de aandacht gevraagd voor de reclassering. Een
woord dat, in discussie gegeven, in staat lijkt de trouwste vrienden tot schijn
baar de meest verklaarde vijanden te maken. Uw buurman links, die vindt, dat
reclasseren nodig is om mensen weer op de been te helpen die zich, in de on
zachte aanraking met de maatschappelijke orde, gevoelig gestoten helbben. Uw
buurman rechts die, voor wie eenmaal of vaker zijn les niet kende, alleen de
verwijdering uit de klas of nog erger als leerstof over heeft. En u zelf, die weife
lend zich afvraagt wie nu geljjk heeft, die wel voelt voor het helpen, maar eigen
lijk niet weet of ook iedere mens die hulp waardig is, of dat misschien een be
paalde categorie het voor eeuwig en altijd verprutst heeft.
Reclassering. Een omstreden begrip, niet alleen voor hen die buiten de gevan
genispoort staan, maar zelfs voor hen die, al dan niet als gestrafte, het leven
„daar binnen” kennen. Wat is helpen? Hoe doen ze dat? Kan iedereen geholpen
worden? Helpt helpen altijd?
kamers op de diverse bureaus van de
instellingen enerzijds en in gevangenis
sen anderzijds.
Want waartoe dient nu dit werk?
Theoretisch staat elke Nederlander aan
Waar
maakten wij melding van de Airborn-
wandeltocht in Arnhem zaterdag a.s.
Men kon (kan) zich nog opgeven om
mee te wandelen bij de heer H. D.
Jansma, C. Lenigestraat 4, abusieve
lijk was de plaatsnaam er niet bij
vermeld, maar het is in Makkum.
leven en de verzoekingen van de wereld.
God weet, waaraan onze kinderen be
hoefte hebben voor zij het zelf weten en
Hij wil het hun geven nog voor zij er
Hem om kunnen bidden. Daarom mogen
wij hen dopen op een ogenblik dat zij
zelf de betekenis van de doop nog niet
kunnen verstaan. Gij ouders echter be
hoort dan uw kinderen voor te gaan in
geloof, voor hen te bidden en hen tot
Christus te brengen. Het is deze taak,
die God in uw handen legt en die gij in
ootmoed op u neemt, vertrouwende op
zijn belofte, dat zijn Geest u zal leiden
en bijstaan.”
Doe kamen de doopfragen oan de alders,
it Prinselik pear en it wie in oandwaen-
lik momint, doe’t Prinses Beatriks en
Prins Claus, foar it forum fan de hiele
gemeente en it hiele Nederlónske folk
hjirop mei in düdlik „Ja” har tawurd
joegen. De lange rige fan bern, dy’t de
forpleechster mei de lytse Willem Alex
ander op ’e earm al sjongende nei it
doopfont brochte, brocht by mannich-
ien de triennen yn ’e eagen. Hwat hat
üs Oranje-hüs mei dizze died in hearlik
en bimoedigjend foarbyld jown oan üs
allegearre. En hwat mei dat folk bliid
en tankber wêze foar dit prinselik pear,
dat nei de winsk fan de greate mearder-
heit fan üs folk meidertiid üs folk as
keningin en prins bistjüre sil. Mei yn-
moed ha wy it jonge prinske tasongen:
Tweeling. „Vrij van school,” zei een
jochie, „de juf heeft een tweeling ge
kregen.” In een tijd van gehuwde on
derwijzeressen is alles mogelijk en
moeder geloofde het grif. Toen de
verwachte ziekmelding van het jon
gentje dagenlang uitbleef ging de
juf toch eens informeren en kwam
de waarheid aan het licht: de twee
ling bestond alleen in de verbeel
ding.
Vergelijking. Met breed gebaar wees
de opperman de moderne schoenen
met spitse snuiten terzijde. Hij had
een ander model. Voeten als panne-
koeken! Smakelijk!
loren te gaan, hebben wij, hoewel naar
Gods beeld en gelijkenis geschapen, in
nerlijke vernieuwing en reiniging van
node. Daarom roepen wij ootmoedig
Gods barmhartigheid in over onszelf en
over onze kinderen!”
In koar fan Nimweegse studinten song,
doe it aide Grykse antifoon: Kyrie eleis-
on-Christe eleison-Kyrie eleison. (Hear
üntfermje Jo-Kristus üntfermje Jo-Hear
üntfermje Jo) rjuchte oan de trije God
like Persoanen. En as ütwurking fan
dizze bea gie it doopformulier fierder:
„De doop is een teken van al de zegenin
gen die God schenkt aan de kinderen, die
opgroeien in de gemeenschap van Chris
tus.
Wanneer onze kinderen gedoopt worden
in de naam des Vaders, wil dat zeggen,
dat de Hemelse Vader hen Zijn kinderen
noemt en hen meer lief heeft dan wij
zelf hen ooit kunnen liefhebben.
Als onze kinderen gedoopt worden in de
naam des Zoons, dan betekent dit, dat
Jezus Christus ook voor hen in de we
reld gekomen is als de Goede Herder, die
Zijn leven voor hen inzet, hen weidt en
beschermt met eeuwige trouw.
En wanneer onze kinderen gedoopt wor
den in de naam des Heiligen Geestes,
dan houdt dit in, dat de Heilige Geest in
hen wil wonen, hen wil leiden en maken
tot kinderen van het licht.”
Nei in tankliet fan it studintekoar oan
de hillige Trije-Ienheit folge doe it lés
te diel fan it doopformulier, oangripend
foar alle alders:
„Het geloof in deze beloften van God,
ons in de doop verkondigd, zullen onze
kinderen straks nodig hebben, om staan
de te blijven in de moeilijkheden van het
a
„Uw mild gelaat
Blijve over dit kind gebogen
Het wordt vcor u geboren en getogen
Vervuil’ zijn wegen raar Uw Raad”
IN WICHTICH BARREN
Hwêr’t ik it oan to tankjen hawn ha, wit
ik net, mar ik hie mei myn frou in üt-
noeging krige om forline sneon it doop
feest fan lytse Willem Alexander by to
wenjen. Nei alle gedachten wie it feit,
dat ik op it heden as Steatelid de meas-
te tsjinstjierren haw, hjirta de oanlie-
ding, hwant fan myn kollega’s seach ik,
neist de deputearden Okma en Gerbran-
dy, allinnich boargemaster Van Tuinen
fan Dokkum en de hear en mefrou Wy-
benga. Hawar, de TV. hat de lju, dy’t
bilangstelling hiene foar dit feest, oer
alles en noch hwat genöch ynijochte
en it is myn doel net. dit jitteris oer to
eidzjen. Wol bin ik ‘!ye ünder de yn-
druk komd fan dizze plechtichheit en
soe ik foar in inkelde kear graech inkel-
de gedachten uterje wolle, dy’t nei ’t ik
hoopje, ek oaren hwat sizze sille. Mocht
it oars wêze, dan soe my dat spite, mar
wy, libje yn in frlj lan en dizze frijdom
is foar allegearre, dus ek foar har, dy’t
it lang net mei my iens binne.
Yn it foarste plak wol ik sizze, dat diz
ze doopplechtichheit in djippe yndruk
op my makke hat. De liturgy wie fol fan
djippe en rike tinzen en as katholyk
haw ik net ien momint hawn, dat ik it
leaver oars hawwe woe. Ik ha my dêrom
stichte oan dizze rykdom fan dizze kris-
tengemeente en my der fan herten oer
forblide. De ynset wie like fundamen
teel as majestatysk:
Jezus zeide: „Mij is alle macht gegeven
in hemel en op aarde. Gaat dan henen,
maakt al de volken tot mijn discipelen
en doopt hen in de Naam des Vaders en
des Zoons en des Heiligen Geestes en
leert hen onderhouden al wat ik u be
volen heb. En ziet, Ik ben met u al de
dagen, tot aan de voleinding der we
reld.”
Dêrop song it tsjerkefolk in diel fan
psalm 149 en folge it earste diel fan it
doopformulier. Klear en op de man óf
wiene de wurden:
„Wanneer wij onze kinderen ten doop
houden, is het eerste waaraan wij uiting
willen geven: de dankbaarheid aan God,
Die ons ons kind schonk. Want er is
vreugde in ons, dat een rtens ter we
reld is gekomen.
Wij weten echter, dat wij moeten leven
en dat onze kinderen geboren worden in
een wereld vol onrust, bedreigd door
duistere machten. Om daarin niet ver-
andere rapporten blijken er spanningen
te leven in het geizin waaruit de be
trokken man of jongeman afkomstig
is.
Herhaaldelijk komt het voor dat het wo
nen in een bepaalde wijk of plaats oor
zaak kan zijn, dat iemand een misdrijf
pleegt.
Wanneer de rechter deze informaties
heeft ontvangen, straft hij niet ’t mis
drijf, maar ziet hij, wie het begaan heeft.
Regelmatig wordt dan ook in deze voor
lichtingsrapporten bij de rechterlijke in
stanties er op aangedrongen dat deze
cliënt, in het kader van de hulpverle
ning, geholpen moet worden om hem te
behoeden voor verdere misstappen. Door
de reclasseringsinstellingen wordt de
mogelijkheid geboden om uit te groeien
tot een gelukkig mens in de Neder
landse samenleving. Daarvoor hebben de
Zijn zetmachine was jl. vrijdag ver
sierd. Niet omdat de collega’s zo blij
waren dat hij vertrok, maar om het
afscheid wat lichter te maken. Schei
den is immers een beetje sterven,
zegt de Fransman. Nee, we zullen
hem missen, vooral om zijn onver
woest optimisme en onverwoeste hu
mor.
dragsmoeilijkheden zijn geweest in de
jeugdjaren, welke om een of andere
reden niet goed zijn opgevangen; in
misdrijven bloot en als men tot op heden
nog geen contact met een reclasserings-
instelling heeft gehad, krijgt men geen
goed begrip wat voor werk er wordt
gedaan.
Elk jaar komen er zeer veel mensen
in aam-aking met de strafrechter, hetzij
doordat zij een misdrijf plegen, hetzij
door overtredingen.
Sedert de laatste wereldoorlog is het
werk der reclasseringsinstellingen in
omvang zeer toegenomen, hetgeen nog
niet wil zeggen, dat de criminaliteit is
gestegen.
De toeneming van het werk moet voor
al gezocht worden in het feit, dat de
strafrechtelijke colleges steeds meer ’n
beroep doen op de reclasseringsinstel
lingen om te worden voorgelicht. Dit
wil zeggen: wanneer iemand een straf
baar feit heeft gepleegd, wil de rechter
gaarne weten, waarom deze man de
rechtsorde heeft overtreden. De persoon
van de dader is meer centraal kómen
te staan; de achtergronden van het de-
likt spelen een belangrijke rol bij de
strafoplegging. In vele voorlichtings
rapporten komt tot uiting, dat er ge-
reclasseringsinstellingen mankracht en
middelen nodig.
Steeds meer facetten worden bij deze
hulpverleningsakties bezien. Naast het
werk, dat duizenden vrijwilligers in het
land doen, blijken de problemen veelal
zo complex te zijn, dat de beroepsmede
werkers (opgeleide maatschappelijke
werkers) een beroep doen op psychia
trische deskundigen en specialisten.
Hoewel het reclasseringswerk voor een
groot gedeelte door de overheid wordt
gesubsidieerd, blijft toch nog een beroep
op de medemens noodzakelijk. Wil het
reclasseringswerk maatschappelijk werk
blijven, dan heeft de maatschappij in ’t
kader van de medemenselijkheid de
plicht om ook deze verborgen groep van
landgenoten de helpende hand toe te
steken.
Niet ieder is bereid om een ontslagen
gevangene in zijn huis op te nemen,
maar laat dan toch wel iedereen in de
collectebus, die hem wordt voorgehou
den, een gift doen. Op deze manier en
door deze geste helpt U een ontelbaar
aantal medeburgers die niet zo geluk
kig waren in onze samenleving.
De ontvangen gelden worden voor zeer
uiteenlopende doelen besteed, zowel voor
de instandhouding van het gehele reclas-
seringsapparaat in Nederland als voor
werkzaamheden in gevangenissen ten
behoeve van de bewoners. Wanneer U
in de loop van de afgelopen jaren direct
of indirect betrokken bent geweest bij
de problemen, welke voortvloeien uit een
misstap, dan zult U begrijpen, dat een
beroep op uw medemenselijkheid geen
loos gepraat is.
Laat ieder van ons helpen op dat vlak,
waar hij dat het beste kan.
Reclassering. Het artikel over de
reclassering (hoofdartikel van van
daag) was het laatste dat uit zijn ma
chine kwam. Zijn commentaar: „Nu
moet ik zelf gereclasseerd worden.”
Zo was De Jong, hij had een origi
nele kijk op het leven, maar toch al
tijd wel een beetje gelijk.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
Hoogst! Wel hier is het antwoord. Bij
de heer J. Postma, Gr. Dijlakker 20
bloeien niet minder dan 80 zonne
bloemen. De laagste is 1 m„ de hoog
ste 4.40 m. Verder nog een assorti
ment van 4.10, 3.90, 3.60, enz. De
grootste bloem heeft eën diameter
van 30 cm. Dit zal letterlijk wel het
toppunt zijn.
Druk. Exmorra hat het zo druk met
de feesten, dat noch de correspondent
van het dorp zelf, noch die van Allin-
gawier tijd had een verslag te ma
ken. Jammer, want het was een
groots gebeuren!
Helemaal niet erg zei een vrouw in
de wachtkamer. Ik moet zoutloos
eten, maar ik doe overal Maggi
op.
het laatste stadium.
Gelegenheid om spinnen te leren. Spinne
wielen te huur en te koop, vanaf 24 gul
den Winsum (Fr.) nu 98. Tel. 265.
Oargelbispiling yn ’e Greate tsjerke to
Boalsert. Sang fan mefr. Hoitsma
Mulder (alt). Op forsyk fan Fryske
Krite Fryske wurklist.
Nog Vim in oude samenstelling. De
Spar. G. van Slageren, Wons.
Een foto in H. en Sj. is niet alle
daags. Maar ditmaal maken wij een
uitzondering. Zetter P. de Jong, de
man die dit rubriekje altijd letter
voor letter zette is met pensioen ge
gaan.
Wie dagelijks zijn krantje leest en daar
in de meer of minder uitgebreide ver
slagen over de misse daden van de an
der onder ogen krijgt, kan op tweeërlei
wijze reageren. Hij kan in afgrijzen de
banvloek uitspreken over wie zó fout
was, of hij kan stilletjes hopen dat geen
van zijn fouten ooit zo uitvoerig geëta
leerd zal worden.
Voor wie de eigen handen altijd zó rein
zijn, dat hij ze zelf niet in de onschuld
meent te hoeven wassen, zal „reclasse
ring” een onverteerbaar woord blijven.
Voor hém heeft het dan ook weinig zin
de inhoud van dat woord nader te ver
klaren. Maar wie elke dag opnieuw de
zelfde of andere vlekken op zijn handen
ontdekt, aan hem is de nieuwsgierigheid
gegeven om te willen weten waarom er
helpers zijn die zich geroepen voelen
om steeds te blijven helpen. En voor
hen is deze verklaring bedoeld.
Een mens is zelfs bij zijn geboorte al
geen onbeschreven blad papier meer.
U weet hoe ernstige ziekten of afwij
kingen zowel lichamelijk als geestelijk
hun ruïneus werk kunnen doen in de
nog ongeboren vrucht, die, toch ter we
reld gekomen, zijn leven ongevraagd als
een moeitevol lot te dragen krijgt. De
Softenon baby’s zijn er het verschrik
kelijke voorbeeld van. U weet daarbij,
dat de mens niet te kiezen heeft wie zijn
ouders worden, noch waar hij geboren
wordt, evenmin als invloed kan doen
gelden op de materiële uitrusting van
zijn ouders, hun karakter, hun zorgen,
hun drankzucht, hun. noem maar
op of vul maar in.
U weet bovendien, dat een mens zelfs
vaak, al is hij tot de jaren des onder-
scheids gekomen, niet geheel zijn lot in
eigen handen heeft. Hij bepaalt niet ge
heel zijn eigen situatie, zijn zorgen, zijn
ziekte, zijn falen, zijn misdaad.
Wie Ciske de Rat als geesteskind van
Piet Bakker tegenkomt, is vol begrip
voor het feit, dat hij zijn moeder naar
het leven stond. Maar wie Ciske in le
vende lijve zijn problemen en probleem
pjes ziet vertolken in een mishandeling,
een diefstal of een andere laakbare en
niet te tolereren daad, zal hem een
schoft of nog erger willen noemen.
De eerste Ciske is te begrijpen. Hij is
niet voor de volle inhoud van zijn mis
daad van schuld vrij te pleiten, al heb
ben we, zijn geschiedenis kennend, zelfs
die neiging.
De tweede Ciske hoort de doemvloek
daveren en voelt zijn toekomst verzin
ken in ’s werelds oudste straf: de uit
stoting uit zijn gemeenschap.
Reclassering is: in iedere mens de mens
blijven zien. ïs: steeds weer met hem
samen proberen te zoeken naar de oor
zaken van zijn falen, in een poging die
te elimineren, te overwinnen, zodat ze
niet opnieuw zijn struikelblok zullen
worden.
Reclasseren is: gewoon samen proberen
en dat in de wetenschap, dat jezelf soms
zo wankel staat en zoveel begrip nodig
hebt om tussen de voetangels en klem
men van ons kostbaar bestaan de weg
te kunnen vinden waarop je in vertrou-
wein je voeten kunt blijven zetten.
Eén van de collectes, welke jaarlijks
een nationaal karakter dragen, is de
inzameling voor de reclassering in het
begin van de herfst.
Door middel van radio en t.v., op pro-
paganda-vergaderingen en affiches
wordt de Nederlandse bevolking uitge
nodigd om een financieele bijdrage te
geven voor personen die met de straf
rechter in aanraking zijn gekomen.
In vergelijking met de andere landelijke
inzamelingen komt deze collecte er maar
matig af. Wat kan hiervan de oorzaak
zijn?
Beziet men bijv, de opbrengsten van ’t
Rode Kruis en het Kon. Wilhelminafonds
voor kankerbestrijding, dan heeft men
de indruk, dat deze instellingen het Ne
derlandse volk zeer aanspreken, omdat
ieder kan verwachten te zijner tijd hulp
van deze organisaties te zullen krijgen,
hetzij by ongeval of ziekte, hetzij bij
rampen.
Het werk der reclassering is niet zo
spectaculair; het speelt zich af in spreek-
Verkocht. Bij de ten overstaan van
notaris N. L. J. Bruinsma te Bols
ward gehouden openbare verkoop van
het woonhuis met garage te Nijland
83 (hoek Tjaarddijk-Bolswarderweg)
werd dat pand aangekocht door de
heer I. Bergsma te Sneek voor
f 5.070,—
■-
W® MM aw
WW*
||||g||| I penbezit.
Elke verspilling van gas en electriciteit
iverboden.
y De strijd om Stalingrad bevindt zich in
Prinses in Bloemkamp. De kinder-
operette „Prinses Rozalijn” zal door
de leerlingen van de chr. school van
Schraard worden opgevoerd voor de
patiënten van het verpleeghuis
„Bloemkamp” te Bolsward.
