GEEN NEVENBAANTJES VOOR
KAMERLEDEN?
I
■11
L L
Volgende week op Prinsjesdag het
snoeimes in Staatsuitgaven
Ban de Martinytoer
Tusken
Gerrit Skearder
en
Kapper Kamstra
i
1 te
RW
-
te te
-
r
p... g
106e JAARGANG
No. 71
DINSDAG 12 SEPTEMBER 1967
Ontwikkelingshulp
Moeilijk voor radicalen
Alweer de centjes
Net zijn alweer de centjes, die op dit
Reddingsboei
Ambtenaren
Kamerleden
Leiden te water
Fractievoorzitters
Tj. de J.
drag geadviseerd van minimaal 573 mil
joen en maximaal 748 miljoen gulden.
is sneon 9 septimber yn Peinjum
man-
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitgave: A. j. OS1NGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Abonnementsprijs t 3.25 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 16 cent pet mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
moment voor grote moeilijkheden zor
gen. Minister Witteveen hanteert als
krachtig argument, dat de schatkist zo
leeg is, dat men zich geen bijzondere
uitgaven kan veroorloven. Dat de ont
wikkelingshulp hiervan een van de
grootste slachtoffers dreigt te worden
is wel verklaarbaar. Juist de ontwikke
lingshulp is nauw verweven met het
werk van andere ministeries, zoals Eco
nomische Zaken, Financiën, Buiten
landse Zaken, Onderwijs en Landbouw.
Alle ministers eigenen zich al snel het
recht toe over deze zaak mee te praten
en zijn, heel menselijk, snel geneigd
bij dreigende besnoeiingen op de eigen
begroting naar de ontwikkelingshulp
te wijzen als uitwijkmogelijkheid. Mi
nister Udink heeft niet veel mogelijk
heden tot verweer. Tenslotte is hij de
enige minister zonder portefeuille, het
geen zoveel wil zeggen als: „Je hebt
geen eigen begroting, dus mag je ook
niet zo erg veel vragen”.
Ook de ambtenaren zullen het door de
komende begroting moeilijk krijgen.
Minister Witteveen heeft minister
Beernink van Binnenlandse zaken zo
ver gekregen, dat deze accoord is ge
gaan met bezuinigingen bij de secun
daire arbeidsvoorwaarden voor ambte
naren. Tot nu toe kregen ambtenaren
bijvoorbeeld wat meer kinderbijslag
dan de normale uitkering. Voor het
eerste en tweede kind mochten zij bij
voorbeeld rekenen op vier percent extra
van het maandsalaris (met een maxi
mum van 58,72). Minister Witteveen
wil dit extraatje schrappen. Ook de
Den Haag: H.K.H. Prinses Margriet woonde vrijdag in de Ridderzaal de 29e
vergadering bij van de Raad van Gouverneurs van de Liga van Rode Kruis
verenigingen. De prinses, die deel uitmaakte van de Nederlandse delegatie
wordt hier geflankeerd door (links) de directeur-generaal van het Nederland-
sche Roode Kruis, A. van Embden en (rechts) de voorzitter van het Neder-
landsche Roode Kruis, Ir. G. Kraijenhoff
Ulicoten, gemeente Baarie Nassau: Premier De Jong bekijkt een verwoeste
boerderij. De minister-president heeft donderdag een werkbezoek gebracht
aan de rampgebieden in Noord-Brabant en Gelderland, die door de windhoos op
25 juni werden getroffen.
ha. biset is. Lely-stêd wurdt de bilang-
rykste polderstêd oan de nije rykswei,
dy’t it westen, mei it noarden forbine
sil. It twadde plak wurdt Dronten, dat
mear bidoeld is as sintrom foar de pol
der seis. Men tinkt oan in plak tusken
de 15 en 20.000 ynwenners, dêrneist
binne dan jit twa doarpen opset, dy’t
sa likernóch ütgroeije kinne ta streek-
sintra mei san 5000 ynwenners. Sa
binne de plannen, mar it is net to siz-
zen oft it allegearre sa komme sil, it
libben bliuwt altyd fbl forrassingen.
Der steane nou krapoan al 400 pleat-
sen, dy’t in fikse greatte hawwe. Yn de
N.E.P. hie men jit bidriuwen fan 12
ha. mar dêr is men alhiel fan ófstapt,
it meartal is 48 ha. en der binne ek
greatere.
Dat de üntwettering mei gemalen en
slüzen en kanalen yn oarder is, sprekt
fanseis, oan de Veluwe-mar is in great
pompstation foar drinkwetter en oan
de kant fan de Ysselmar komt in
manske elektryske sintrale foar in great
diel fan Gelderlan en de polder. Deun
dêrby is in greate fiskkwekerij, hwer-
troch men de fiskstan yn de Veluwe-
mar en de kanalen op peil halde kin.
Al mei al in prachtgebiet, dat syn wjer-
gea net fynt yn üs lan en fier der buten,
in nationael wurk, hwert eltse Neder-
lanner greatsk op wêze kin, omdat it
sjen lit, dat er yn üs lan gelokkich in
bulte dien wurdt foar hjoed en moarn,
ek al-witte de provo’s soks net en wurdt
er to’n ünrjuchte mear oandacht jown
oan har healwizichheden as oan it
stege en drege wurk yn üs toalfte pro-
vinsje.
spaarregelingen voor ambtenaren zijn
gunstig. Zo kan bijvoorbeeld iedere
ambtenaar van de goede regelingen
profiteren, terwijl voor niet-ambtenaren
een inkomensgrens van vijftienduizend
gulden geldt. Naar verluidt, wil de
minister van Financiën nu ook voor
beambten een salarisgrens vaststellen.
Hij hoopt door deze maatregelen enige
tientallen miljoenen guldens te bespa
ren. De ambtenarenbonden zijn boos
over dit voornemen en verzetten zich
hevig, maar het ziet er niet naar uit,
dat zij succes zullen hebben. De secun
daire voorwaarden zijn voor de amb
tenaren extra gunstig gemaakt omdat
het haast onmogelijk leek zonder deze
bijzondere voorzieningen nog personeel
voor het rijk te krijgen. Daarin is de
laatste tijd, met een minder gespannen
arbeidsmarkt, wel verandering geko
men.
Wanneer het handig wordt gespeeld
kan overigens de regering zelf nog wel
een reddingsboei uitwerpen. Want een
kleine verhoging voor de ontwikke
lingshulp zit er toch wel in. Namelijk
van vierhonderd en vijftig naar vijf
honderd miljoen gulden. Hoever dat
echter nog van het ideaal (één pro
cent van het nationaal inkomen) blijft
verwijderd wordt duidelijk als men
weet, dat het nationaal inkomen voor
1968 op rond zeventig miljard gulden
wordt geraamd. Eén percent daarvan
is nog altijd zevenhonderd miljoen
gulden. Prof. dr. J. Tinbergen, voor
zitter van de raad voor ontwikkelings
hulp, heeft dan ook voor 1968 een be-
op it wurk, dat hjir troch Nederlan
dien is en wurdt. Eltse nije polder
wurdt dêrby wer moaijer en better as
de foarige. It wurk leart syn master en
de tiden foroarje. Sa is yn Flevo-lan
wer folie mear oandacht jown oan de
needsaek fan it skeppen fan in mear-
sidich wen- en wurkgebiet. Foar bosken
en rekreaesjegebieten wie yn de Noard-
east-polder 5 fan de oerflakte iepen
halden, mar hjir is it al 11 wurden,
dus dübel safolle. Mar jit bilangriker
is de nije visy op de takomst fan
dizze nije polderbiwenners. Hja biseffe,
dat it net inkeld in agrarysk gebiet
wurde mei, hwant dat soe yn it Ijocht
fan de hiele planning fan it takomstige
Nederlan net goed wêze. De lanbou
freget per man al greater oerflakte lan,
it sit nou al op 2025 ha. en it sil
troch de mechanisaesje jit greater
wurde. Dan wurdt it düdlik, dat dizze
nije polder de eagen wiid iepen halde
moat foar oare bisteansmooglikheden.
Dit sprekt jit mear omt dizze polder
folie tichter komt to lizzen by de ticht-
bifolkte gebieten fan it westen. Dêrom
haldt men terdege rekken mei yndustry-
fêstiging en dêrüt fuotkommende
tsjinstbidriuwen. By de planning yn de
Flevopolder is dêrom acht kear safolle
groun reserveard foar bibouwing dan
by de oare polders. Foar wegen, ka
nalen en sleatten wurdt jit seis persint
rekkene, sadat der foar de boer 75
fan it lan biskikber bliuwt. Yn de oare
polders wie dat 87 dus bilangryk
mear. Fan dit boerelan sil 84 bou
wurde. 10 greide en 6 fruitteelt.
Dizze leste tünbou-bidriuwen binne op
twa greate kavels’by Dronten bymekoar
brocht, sa as de deskundigen easkje
Zo langzamerhand wordt al duidelijk wat de voornaamste inhoud zal zijn van
de begrotingsmededelingen, die de regering op de derde dinsdag van september
traditioneel tot parlement en bevolking richt. Er is één woord, dat alles zal
overheersen: zuinigheid. Minister Witteveen (Financiën) zal met een triest
gezicht vertellen, dat de regering vrijwel nergens geld voor heeft. Daarom
zullen de overheidsuitgaven drastisch besnoeid moeten worden. Enkele onder
delen met het bezuinigingsplan zijn al bekend. Dat wil zeggen, de mensen en
instanties, die er mee te maken hebben, zijn zo verschrikkelijk boos, dat hun
opwinding wel moést uitlekken en daarmee ook de plannen, die officieel pas
op 19 september zullen worden uitgelegd.
Een van de eerste slachtoffers van de
zuinigheid wordt de ontwikkelingshulp.
Voor 1967 staat 450 miljoen gulden op
de begroting voor ontwikkelingshulp.
De raad voor de ontwikkelingshulp
heeft de regering een schema van ver
hogingen voorgesteld, waarmee in 1970
zou worden bereikt, dat één percent
van het nationaal inkomen aan ont
wikkelingshulp wordt uitgegeven. Het
ziet er echter niet naar uit, dat in 1968
dit schema kan worden volgehouden.
Volgens dit plan zou voor het komende
Bolswarils Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Fractievoorzitters krijgen natuurlijk
meer omdat van hen wordt verwacht,
dat zij nog harder werken, terwijl zij
bovendien een grotere verantwoorde
lijkheid dragen. Het is overigens nog
helemaal niet zeker, dat het voorstel
er door zal komen. Men is binnen de
Tweede Kamer nogal verdeeld over het
jaar ruim 573 miljoen gulden op^ij
moeten worden gelegd voor hulp aan
de arme landen. Hoewel minister
Udink (Ontwikkelingshulp) een groot
voorstander is van het braaf volhou
den van het voorgestelde financierings-
schema, voelt de minister van Finan
ciën heel erg weinig voor dit plan.
Minister Witteveen zou niet meer dan
vijfhonderd miljoen gulden voor 1968
beschikbaar willen stellen.
vraagstuk van de nevenbaantjes. De
Democraten-’66 menen bijvoorbeeld,
dat een Kamerlid alleen maar parle
mentariër mag zijn, en hebben ook
konsekwent hun oude betrekkingen op
gezegd. Er zijn echter ook afgevaardig
den, die menen dat een Kamerlid niet
alleen afhankelijk mag zijn van het po
litieke werk.
It
flak efter it tsjerkhóf. In greate
nichte nijsgjirrige doarpsgenoaten for-
sperre de strjitte. Binnenyn de heale
rounte, dy’t hja foarmje, stiet it pleat-
selik korps. De brassband spilet in fleu
rige mars. De bütensteander freget:
„Hwat is dêr to rédden?” Wol nou,
de Peinjumers huldigje har molkboer
en syn frou. Kees en Anne dêr is it
om bigoun.
Hjoed foar it lést gong de molktapper
troch de buorren. Mei syn auto fol
mei blommen kaem er thus. It wie de
ynwenners fan Peinjum net genóch. It
pas nij oprjuchte oerküpelend for-
g ieningsorgaen woe ek in muzikale
g hulde.
11 En nou wie ’t dan safier. „Harmonie”
blaesde dat it in lust wie. Nei it ein
J fan de mars wurdt dér in stoel nei
g foaren helle. De hear Hilarides klimt
dér op. Nammens de bifolking sprekt
er de skiedende molkboer ta. Fanseis
i sjucht de sprekker efkes nei it forline.
Sa heare wy, dat de hear Bergsma foar
dat hy mei molke sutele earst hiel hwat
oars die. Lyk as hast alle jongkeardels
kaem hy al gau by de boer. Dêrnei wie
hy in skoft timmerman. Dy baen foldie
lykwols op en dur ek net, sadat it ta
bislüt molkboer waerd. Dit gong him
better óf, hwant 37 jier lang (oant 65
jier ta) haldt hy it fol. Earst kaem
Bergsma mei de hounekarre, dêrnei
en de léste
IT BLIUWT IN GRANDIOOS
WURK
Der sille, nei myn idé, hiel hwat
minsken west hawwe, dy’t yn de sim
mer in tochtje makke hawwe troch of
bylans de nije polder: Eastlik Flevolan.
It is yn elts gefal tige de muoite wur-
dich, hwant it wurk, dat der nou al
jierren dien is yn de nije sudersé-
polders is ien fan de fruchtberste en
moaiste wurken, dy t in folk dwaen
kin. Dy freedsume striid tsjin de sé,
mei as winst lansdouwen, dy t fan
molke en weet, oalje en fruchten oer-
floeije, sunder grinsinsidinten en jaloer-
ske buorren, is ienich yn ’e wrald. En
eltse kear, dat ik fan de tritiger jierren
óf, doe t wy foar it earst de ófslütdyk
oerfytsten, de nije oa-nwinsten bisjoch,
bin ik mei tüzenen bütenlanners greatsk
Om dit wellicht wat somber relaas toch
op een ietwat luchtiger toon te beëin
digen citeren we tot slot uit het her
vormd kerkblad van de ring Workum
een leuk stukje, geschreven door Ds.
B. J. Riemersma van Parrega. Het is
zo: De fractieleiders van alle politieke
partijen in de Tweede Kamer gaan op
een hete zomermiddag bij Schevenin-
gen zwemmen. Helaas verwijderen zij
zich te ver van het strand en komen
daarbij alle om het leven. Geen won
der, want:
1. De K.V.P.’er weet niet in welke
richting hij zwemmen moet.
2. De P.v.d.A.’er is niet ver van de wal
maar de klok slaat zes uur en daarom
doet hij geen slag meer.
3. De C.H.’er denkt steeds over ziin
koers na en komt niet vooruit.
4. De V.V.D.’er is behoudend en m'kt
op de plaats rust.
5. De A R P.’er wil zo vlug vooruit
dat hij steeds over dc kop slaat.
6. De P.S.P.’er is konsekwent pacifist.
Hij wil zelfs tegen de dood niet vech
ten.
7. De communist kan geen ogenblik
zijn mond dichthouden.
8. De S.G.P.’er en G.P.V.’er turen
voortdurend onder water. Op zoek naar
een „vaste gronds’i h”.
9. De D 66’er moet zich steeds te"en
de anderen afzetten En zoekt blijvend
hun gezelschap op.
10. De Boeren Partij’er is zo gebeten
op het Landbouwschap dat v»or
altijd voor het „waterschap” kiest.
De vraag is hoe de Tweede Kamer z-l
reageren op de kabinetsbeslissing de
ontwikkelingshulp niet aanzienlijk uit
te breiden. Het wordt vooral erg pijn
lijk voor het tiental radicalen binnen
de regeringspartijen. Radicaliteit, of
vooruitstrevendheid, wordt op het
ogenblik vooral afgemeten aan de be
reidheid iets te doen voor de ontwik
kelingshulp. En al hebben de K.V.P.-
radicalen plechtig beloofd, dat zij op
het moment niets zullen doen dat ook
maar enigszins de regering in gevaar
kan brengen, het wordt vooral voor
hen natuurlijk vreselijk moeilijk om
zonder meer accoord te gaan met ge
schipper over de ontwikkelingshulp.
foar in tünbou-sintrum. Op dit momint
binne 38 fan dizze fruitbidriuwen
stichte, mei in gemiddelde greatte fan
10 ha. In oar forskil is de wize fan
ütjefte fan de bidriuwen. Net allinnich
wurde dy forhierd of yn erfpacht jown,
hja kinne ek kocht wurde. Dat sil daed-
lik net sa hurd fleane, mar de mooglik-
heit is der. Neffens de opset wurdt
75 gewoan forhierd en de oare 25
kin of yn erfpacht of yn keap jown
wurde. Mei de üntginning sil men mei
inkelde jierren klear wêze, alle jierren
wurdt 3500 ha. yn kultuer brocht. Dizze
net-üntginne stikken hzze oan de Ve
luwe-mar, ien fan de moaiste rekreaesje
gebieten fan üs lan en fierder oan de
dyk tusken east- en süd-Flevolan. Mar
in great diel fan dit lan is jit yn gebrük
by de direksje seis. Rüchwei de helt is
nou yn boerehannen en elts jier komme
der 80—100 bidriuwen by. Dizze di
reksje eksploitaesje is hjirom, dat men
earst wis wêze wol, dat alles yn oarder
is, foar ’t yn boerehannen oergiet en
boppedat kin men ek de gebouwen en
pleatsen net sa gau klear krije. It moat
ek hjir groeije.
De planning fan de sintra is ek wer
oars, de ünderfining hat al leard, dat
er gau tofolle doarpen komme en, dat
bliken docht, dat folie biwenners mear
bilang hawwe by plakken, dy’t hwat
biede kinne as by lytse doarpen. It
haedplak wurdt Lely-stêd, dat yn de
earste jierren in stêd wurdt fan 10—
15000 minsken, mar hwêrby men rek-
kent, dat it yn de kommende 25 jier
oanwinne sil oant sahwat 100.000
minsken.
Dêrom is der in great yndustrie-terrein
oanlein fan 32 ha. hwêrfan nou al 12
sjogge wy him mei bakfyts
teteJ jierren mei auto.
2,4 De tiid fleach om. In protte moaije en
minder moaije dingen brocht it fansels
mei. Fan wille by de molkkarre oant
klachten fan froulju wit de aid- molk
tapper to sprekken.
Nou, nei it ófskie, sil de Peinjumer
suvelfamylje dizze dingen misse. Foar
Kees en Anne bigjint in nij libben. Yn
har wenplak moatte beide nou oars
troch de tiid. Hja haw lykwols nei in
tiid fan arbeidzjen wol in rêstiger alde-
dei fortsjinne.
De klanten wurdearje it wurk fan de
molkboer en syn frou bisünder. Oan ’e
ein fan de taspraek oerhandigt de sprek
ker har beiden dan ek in sulveren bi-
stek. It korps spilet ta bislüt noch in
mars en blaest dan de óftocht. Kees en
Anne harren loopbaen is forline tiid.
Sa’t it echtpear Gerrit Skearder op-
folge, wurdt harren wurk troch kapper
Kamstra fuortset.
Opnieuw wordt weer gesproken over
een betere vergoeding voor leden van
de Tweede Kamer. En opnieuw komt
dit op een psychologisch bijzonder
ongunstig moment juist als ieder
een tevens praat over bezuinigen. Het
lijkt haast of er opzet in het spel is.
Toch is het argument voor de nieuwe
verhoging helemaal niet zo onredelijk.
De commissie-Götzen, speciaal ingesteld
om de minister van Binnenlandse zaken
te adviseren over de financiële vergoe
dingen voor parlementariërs, wil de
huidige schadeloosstelling voor
Tweede-Kamerleden ongeveer verdub
belen van 20 duizend tot 40 duizend
gulden per jaar. Met daarbij wel de
bijzondere regeling, dat neveninkom
sten die in vele gevallen op het
ogenblik de schadeloosstelling over,
treffen in mindering worden ge
bracht. Men wil met deze regeling be
reiken, dat de Kamerleden zich meer
met het politieke werk gaan bezighouy-
den en minder met nevenbaantjes. Een
salaris van veertig mille moet dan rede
lijk worden geacht voor zo’n full-time
betrekking.
n
