■i
Fan de Mart in vloer
Zandautochauffeur
Derde dinsdag
gedood
STREVEN NAAR VREDE VERONTRUSTING OVER VIETNAM -
WAPENBEPERKING EN WAPENBEHEERSING DE E.E.G. VER
HOGING ONTWIKKELINGSHULP INVESTERINGSAFTREK VOOR
GEBOUWEN HERSTELD HERZIENING UITGAVEN BELEID
VERHOGING OMZETBELASTING WONINGBOUW STREEFT NAAR
125.000 WIJZIGING HUURWET UITBREIDING WEGENNET
VERANTWOORDINGSPLICHT VAN B. EN W. VERBETERING CUL
TURELE EN MAATSCHAPPELIJKE LEVENSOMSTANDIGHEDEN
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeél, Hennaarderadeel, Hindeïoopen, Wonseradeel, Workum en
S 'S
06e JAARGANG
No. 73
DINSDAG 19 ShP i nivjLux.iv i%
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Wymbritseradeel.
DE TROONREDE
september 19€
Lieden der Staten-Generaal,
PIE
Tj. de J.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De Regering hecht bijzondere waarde
aan het handhaven van de hartelijke be
trekkingen tussen de landen van het Ko
ninkrijk. Zij zal aan de ontwikkeling van
Suriname en de Nederlandse Antillen
bijstand blijven verlenen.
van het uitgavenbeleid genomen. Deze
vinden hun weerslag in de rjjksbegro-
ting die U heden wordt aangeboden;
voor een deel zullen zij pas in volgende
begrotingen doorwerken.
Hoewel door de voorgestelde maatrege
len de uitgavenstijging die bij ongewij
zigd beleid zou zijn ontstaan, belangrijk
kan worden beperkt, noopt de resteren
de stijging in 1968 toch tot enkele be
lastingmaatregelen. De Regering stelt
voor de verhoging van de benzine-accijns
die voor 1967 geldt, te handhaven en de
omzetbelasting op enkele artikelen van
10 tot 12% te verhogen. De verder be
nodigde middelen zullen worden verkre
gen uit maatregelen die reeds ter ver
betering van de belastingstructuur nood
zakelijk zijn. Daartegenover zal een las
tenverlichting voortvloeien uit een ver
hoging van de aanslaggrens voor de in
komstenbelasting.
Niet alleen de rijksfinanciën, doch ook
de positie van het gemeentefonds en de
financiën van een aantal - vooral grote -
gemeenten, geven aanleiding tot zorg.
De Regering hoopt, dat door een samen
stel van maatregelen binnen afzienbare
tijd een belangrijke verbetering kan wor
den bereikt. Daartoe kan ook worden
gerekend een verruiming van het ge
meentelijke belastinggebied, waardoor
de verantwoordelijkheid van de gemeen
tebesturen voor het eigen uitgavenbe
leid beter tot haar recht kan komen.
Grote inspanning van industrie en we
tenschap op het gebied van speurwerk
en technische ontwikkeling blijft gebo
den, De uitvoering van belangrijke ont
wikkelingsprojecten bij de industrie zal
de Regering bevorderen.
De wegenaanleg zal met kracht worden
voortgezet, mede ter versterking van
onze economische positie. Ook de ver
betering van de vaargeul naar de Nieu
we Waterweg zal in dit verband een
gunstige invloed hebben.
Bijzondere aandacht vraagt de moeilijke
situatie waarin de spoorwegen, de open
bare vervoerbedrijven in de grote steden
en de binnenscheepvaart zich bevinden.
Ten behoeve van de zeescheepvaart zal
de Regering de totstandkoming bevor
deren van een wet die verweer tegen
ernstige vormen van vlagdiscriminatie
mogelijk maakt.
Zo mogelijk nog in de loop van dit zit
tingsjaar zal zij U een nota aanbieden
betreffende de herstructurering van het
wetenschappelijk onderwijs en de ver
korting van de studieduur.
Ons land kent vele waardevolle culturele
en maatschappelijke voorzieningen, die
echter nog niet in voldoende mate ge
bruikt worden. De Regering zal nagaan
of de oorzaken hiervan liggen in onbe
kendheid of ongewoonte dan wel in ge
brek aan middelen bij hen die zich tot
nu toe afzijdig hielden.
Het beleid dat de Regering voert ter ver
betering van de culturele en maatschap
pelijke levensomstandigheden van de ge
hele bevolking, heeft naar haar mening
slechts kans van slagen, als ook alge
meen de bereidheid leeft om medever
antwoordelijkheid te dragen voor de op
zet en de uitvoering van de nodige voor
zieningen. Dit geldt in het bijzonder ook
voor de jonge generatie. De Regering
stelt zich voor deze zoveel mogelijk te
betrekken bij de vormgeving van het be
leid inzake onderwijs, vorming, ontwik
keling en ontspanning. Zij is bereid deze
activiteiten naar vermogen te steunen.
Het startschot werd gelost
Vlug allemaal op post
tussen de klippen doorsturen
Kijk uit, goed opgepast
wij krijgen het straks vast
nog eens zwaar te verduren.
Regering, parlement.
Blijf steeds hoopvol gestemd
Keep smiling, bewaar een glimlac!
ook na de derde dinsdag.
De kleine kapitein
Piet de Jong, mag er zijn
Hij viel beslist niet tegen
Eerst niet hoog genoteerd,
nu mag gerust beweerd
zijn aanzien is gestegen
Zelf denkt hij ook allicht
Moed houden, Land in zicht.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A J. OS1NGA N.V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adrest
Marktstraat 13
telef. 2044 Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Het startschot wordt gelost!
Veelkleurig uitgedost
regeerders en rijksgroten.
Ze vullen in totaal
vrijwel de Ridderzaal
Troonrede wordt ontsloten
en het hele parlement
is weer actief present.
'I
I '7
De Regering wil komen tot het vaststel
len van een geheel van maatregelen,
nodig om de eerste fase van het beleid
betreffende ruimtelijke ordening te kun
nen uitvoeren.
Jok in internationaal verband, zoals op
e aanstaande Tweede Wereld-conferen-
e voor Handel en Ontwikkeling, zal de
■’gering ijveren voor maatregelen ter
ersnelling van de sociaal-economische
groei in de ontwikkelingslanden.
s Regering verwacht, dat de komende
melux-regeringscopferentie zal leiden
jt nog nauwere samenwerking
In de Regeringsverklaring is reeds de
overtuiging uitgesproken, dat een aan
vaardbare begrotingsontwikkeling alleen
kan worden bereikt door herziening van
het uitgavenbeleid. Bij het opstellen van
de begroting 1968 is duidelijk bevestigd,
dat zonder een verdere belangrijke ver
zwaring van de belanstingdruk slechts
dan voldoende ruimte voor essentiële
voorzieningen beschikbaar kan komen,
indien op tal van andere onderdelen be
perkingen worden aangebracht. Zo zijn
er een aantal beslissingen tot herziening
Tamboer. En by de roungong yn dit
kompleks, foelen wy fan de iene for-
wündering yn de oare. Mar lit ik earst
sizze, dat Hoogeveen in plak is, hwer-
fan it nije Reisboek fan de A.N.W.B.
seit, dat it 18.400 ynwenners hat, dus
in plak in stik lytser as Snits, dat yn
deselde gids mei 23.300 ynwenners oan-
jown is. Mar dit kulturele sintrum, bi-
steande üt in greate konsert- en toaniel-
seal foar 800 man, in lytsere seal foar
400 man, in greate foyer, in café-restau-
rant, dat fan de strjitte óf entré hat,
mei gardarobe, klaiekeamers, exposysje-
romte, terras, parkearterrein, binnen-
tün, administraesjekantoar, toiletten en
jit in aparte artistefoyer derby, is hjir
ta stan kommen. Mei de nijste tapas-
singen foar lüd en Ijocht, mei in toa-
nielromte, sa breed en djip as ik it
nearne seach, microfoans yn de syd-
kanten fan de seal, sa dat rounom alles
düdlik to hearren is, koartom der is neat
mar dan ek neat sparre.
Fansels kaem de fraech: Hwat hat dit
koste? En dat andert makke my stil.
De bigreating wie yn it earstoan 1.700000
goune, mar doe’t klear wie, hie it
4.500.000 goune frege. Dit stiftingskapi-
tael is troch manske subsydzjes fan Ryk
provinsje en gemeente en fierder fan bi-
driuwen en partikulieren foar in diel by-
mekoar brocht mar hwert dat jild ek
weikomd is, in feit bliuwt, dat de rinte
fan sa’n kaptael allinnich al mear as in
kwart miljoen bidraecht. En dat foar in
lytse stêd yn. Drinte, dat in pleatselik
sintrom is, mar ek net mear. De omkri-
Ons land geeft aan de voltooiing van de
gemeenschappelijke markt en aan de
opbouw van de Europese economische
unie zijn volle medewerking. Van cen-
trale betekenis acht de Regering intus
sen de behandeling van de verzoeken
om aansluiting bij de EEG van Groot-
Irittannië, Ierland en de Scandinavische
inden. Een wederom beletten van deze
insluiting, waardoor de splitsing in
.’est-Europa zou worden gehandhaafd,
iu de regering zeer verontrusten en on-
twijfeld een ongunstige weerslag heb-
n op de voortgang van de Europese
itegratie.
Ondanks de ontspanning op de arbeids
markt blijft het zorgwekkend, dat de
betalingsbalans zich nog onvoldoende
heeft hersteld en dat kostenstijgingen
hun invloed op de prijzen blijven uit
oefenen. Dit houdt een ernstige waar
schuwing in. Om in de toekomst een
bevredigende groei van werkgelegenheid
en welvaart te bereiken is in de eerste
plaats een toeneming van de nationale
besparingen nodig. Verbetering van de
financiële positie van de overheid zal
daartoe een bijdrage kunnen leveren.
Daarnaast is een grote terughoudend
heid geboden bij de loon- en salaris
ontwikkeling. Een verdere kostenstijging
moet in het belang van de concurrentie
positie worden vermeden. Deze doelstel
lingen drukken ook hun stempel op het
begrotingsbeleid.
De Nederlandse defensie vormt een we
zenlijk deel van de geïntegreerde ver
dediging van de NAVO-landen. Een aan
de omstandigheden aangepast Atlantisch
bondgenootschap is ook na 1969
noodzakelijk voor de veiligheid en voor
waarde voor een verdere ontspanning
tussen Oost en West. Het overleg met
de landen van Oost-Europa wordt voort
gezet en verdiept.
De Regering acht voortgang inzake wa-
penbeperking en wapenbehersing van ’t
grootste belang. Zij blijft dan ook krach
tige steun geven aan het spoedig tot
stand komen van een verdrag ter voor-
koming van verdere verspreiding van
kernwapenen.
Zojuist heeft H. M. de Koningin de vol
gende’ troonrede uitgesproken:
LEDEN DER STATEN-GENERAAL
Met dankbaarheid denken mijn familie
en ik terug aan de belangstelling en de
gelukwensen die wij van velen in het
Koninkrijk, meer in het bijzonder van U,
mochten ontvangen bij de geboorte en
de doop van onze Willem-Alexander.
Ter uitbreiding van de sociale zekerheid
hoopt de Regering, dat de Algemene
Vvei. Bijzondere Ziektekosten, waarvan
het ontwerp bij U aanhangig is, spoedig
tot stand komt. Voor de welzijnszorg
acht zij deze wet, naast hetgeen in de
afgelopen jaren is bereikt, van grote be
tekenis.
De Regering is voornemens U in de loop
van dit parlementaire jaar een ontwerp
van wet inzake het minimumloon aan te
bieden.
Voorts zal u een wetsontwerp bereiken
ter bestrijding van de luchtverontreinl-
ging-
Ook op andere terreinen ziet de Rege
ring erop toe, dat de rechtsontwikke
ling niet ten achter blijft bij de snelle
maatschappelijke veranderingen. Zo zijn
voorstellen van wet te verwachten op
het gebied van het ondernemingsrecht,
en wel betreffende de jaarrekening en
de herziening van het enquêterecht bij
de onderneming. Ter bescherming van
de persoonlijke levenssfeer zal een wet
aanhangig worden gemaakt om het af
luisteren tegen te gaan.
Een voorontwerp van wet tot uitbrei
ding van de verantwoordingsplicht je
gens de gemeenteraad zowel van de
burgemeester als van het College van
Burgemeester en Wethouders is gereed.
De instelling van de Staatscommissie v.
Advies inzake de Grondwet en de Kies
wet wettigt de verwachting, dat de be
zinning op deze staatswetten belang
rijke vorderingen zal maken.
Naarmate de maatschappij zich sneller
wijzigt en wijzigingen dieper ingrijpen
in het leven van de enkeling, worden
aan onderwijs, wetenschapsbeoefening,
culturele en maatschappelijke ontwikke
ling andere en zwaardere eisen gesteld.
De Regering wil de mogelijkheden blij
ven bieden om de problemen die hier
uit voortvloeien, tot een oplossing te
brengen. Zij acht hierbij de invoering
van de Wet op het Voortgezet Onder
wijs en de Wet op het Leerlingenwezen
van veel belang; bijzondere aandacht
zal zij schenken aan her- en bijscholing.
De snelle ontwikkeling van de techniek,
de voortschrijdende economische integra
tie en de gewijzigde kostenverhoudingen
vergen vele veranderingen in de be
staande produktiestructuur van land- en
tuinbouw, visserij, handel en industrie.
Of de mogelijkheden, die uit de voltooi
ing van het gemeenschappelijke Euro
pese landbouwbeleid voortvloeien, in vol
doende mate zullen worden benut, is
vooral afhankelijk van het tempo, waar
in de stucturele aanpassingen in het
agrarische bedrijfsleven zich voltrekken.
De begroting verzekert de voortzetting
van het beleid dat deze aanpassing be
oogt te ondersteunen. Ook de verande
ringen die zich in het midden- en klein
bedrijf voltrekken, wil de Regering hel
pen ten goede te richten.
De versterking van de industriële struc
tuur van ons land is zeer belangrijk. De
Regering hecht veel betekenis aan het
doen van onderzoekingen die een beter
inzicht verschaffen in de ontwikkeling
per bedrijfstak. Verder zal de Regering
de uitvoering aanmoedigen van indu
striële projecten die van veel waarde
zijn voor ons land en met name voor
regionale gebieden met een nog zwakke
economische structuur.
ten binne tin bifolke en de nammen Hol
landse Veld of Koekange ropt nou just
gjin asosiaesjes mei skouburchbisikers
op. Dochs is der in programma makke,
dat foar it seizoen ’67/’68 fan heal sep-
timber oant heal april it folgjende sjen
lit. Oan toanielselskippen komme der:
Het Nieuw Rotterdams Toneel; De To
neelgroep: Ensemble-Toneelgroep: The
ater-Fiesta Gitana-Opera Gezelschap:
Forum-Haagse Comedie. Toneelgroep
Theater komt mar leafst fjouwer kear
en Ensemble twa kear. Dêrneist: As
ser Operette-Vereniging-Cabaret: Fons
Jansen Lurelei-Seth Gaaikema-Max Tail
leur en seisAnk van der Moer mei solo-
toaniel. Het Nationale Ballet, het Noor
delijk Filharmonisch Orkest, de Hoofd
stad Operette, Pim Jacobs met Rita
Reys, Ramses Shaffy met Liesbeth List
en last en least: Willy en Willeke en
Gert Timmermans. Trije jonnen yn *e
wike binne der ütfieringen fan dit ge
halte, it hiel seizoen troch.
Earlik, hjir stiet myn forstan by stil.
Hoe bistiet soks, hwant ik haw nea
heai’d, dat de Drinten nou sa by ütstek
kultureel minded wiene of binne, mar
lit dat nou mar normael wêze, hoe krl-
get in plak fan dizze greatte en yn-
komsten soks foarelkoar.
En dan komt üs yn it sin, hoe’t it hjir
stiet mei de stipe fan de oerheit oan de
outilage fan de kulturele aktiviteiten.
Ljouwert, fjouwer of fiif kear sa great,
hat allinnich syn Harmony en Sealen
Schaaf mar dat giet sflnder subsydzje,
yn Harns of Frentsjer, yn Boalsert of
De wereld waarin wij leven, wordt door
tegenstrijdigheden gekenmerkt. Velen,
zo niet allen, verlangen en streven naar
vrede; desondanks wordt in vele stre
ken bitter gestreden. Velen, zo niet al
len, verlangen voor een ieder in deze
wereld een volwaardig menselijk be
staan; desondanks moet op vele plaat
sen een onophoudelijke strijd tegen hon
ger, ziekte en onderdrukking worden
geleverd. Het is deze situatie, waarin
de idealen van vrede, gezondheid en vrij
heid nog lang niet voor allen in vervul
ling zijn gegaan, die ons dwingt niet
alleen de ontwikkeling van onze eigen
samenleving te bevorderen, maar ons
ook in te spannen op die gebieden waar
wij iets voor anderen kunnen betekenen.
De Regering ziet haar opdracht dan ook
mede bepaald door de gedachte, dat
slechts een eensgezinde en in financieel-
economisch opzicht gezonde samenle
ving een vruchtbare bijdrage kan leve
ren tot het welzijn van de wereld.
Met betrekking tot de woningbouw is
het streven erop gericht in 1968 het be
reikte niveau der jaarproduktie van
125.000 te handhaven.
Ten gevolge van deze hoog opgevoerde
produktie is in grote delen van het land
een situatie ontstaan, die het verant
woord maakt het systeem van strakke
Ongeveer een jaar geleden begon de
conjunctuur een aarzeling te, vertonen.
De aanvankelijk snelle toeneming van
de werkloosheid die vooral regionaal
een belangrijke omvang aannam
baarde de Regering grote zorg. Zij voelt
zich nauw betrokken bij het leed dat
uit deze werkloosheid voor de werkne
mer en zijn gezin voortvloeit. Inmiddels
zijn verschillende maatregelen genomen
om aan de problemen tegemoet te ko
men. De vertraging in de ontwikkeling
van produktie en investeringen is be
perkt gebleven. Thans wordt in het bui
ten land een geleidelijk herstel verwacht.
De Regering beoogt door haar beleid
ertoe bij te dragen, dat oolj in ons land
een verbetering zal optreden. Ten einde
dit herstel niet te verstoren door de over-
gang op het nieuwe Europese systeem
voor de omzetbelasting, waartoe zeer
binnenkort een wetsvoorstel zal worden
ingediend, wordt de investeringsaftrek
voor gebouwen heden hersteld. Mocht
de werkgelegenheid in het bijzonder
voor de jeugd zich toch niet bevredi
gend ontwikkelen, dan zal de Regering
verdere maatregelen treffen.
'e positie van de ontwikkelingslanden
aagt bij de bepaling van het beleid
eeds grotere aandacht van de Rege-
ng. Zij stelt voor de bijdrage voor ont-
ikkelingshulp in 1968 aanzienlijk te
erhogen. Bovendien wil de Regering
e in ons volk bestaande -krachten meer
an te voren tot werkzaamheid brengen,
e hulpverlening zal doeltreffender wor-
en gemaakt door deze te richten op
en kleiner aantal landen.
alom valt waar te nemen en die ge
paard gaat met een groeiende behoeft:
bij ons volk om mee te denken over d<
toekomst van ons land, aan deze ont
wikkeling ten goede zal komen.
Onder deze omstandigheden is een nauw
overleg tussen overheidsinstanties en
vertegenwoordigende lichamen meer
dan ooit noodzakelijk. Veel kan tot hei
van het Koninkrijk en ons volk tot stan
worden gebracht bij een vruchtbare sa
menwerking tussen Regering en Staten-
Generaal.
Met de bede, dat Gods zegen op onze ge
zamenlijke arbeid moge rusten, verklaa
ik de nieuwe zitting van de Staten-Ge
neraal geopend.
Bolswanls Nieuwsblad
De Regering is diep verontrust over de
in Vietnam voortdurende en in hevig
heid toenemende strijd, die een ontstel
lend menselijk leed veroorzaakt. Zij
grijpt elke mogelijkheid aan om het tot
stand komen van vredesonderhandelin
gen te bevorderen.
De gevechtshandelingen in het Nabije
Oosten hebben andermaal aangetoond,
hoezeer het nodig is aldaar te komen
tot een blijvende regeling die alle par
tijen aanvaarden. Daarbij zal het uit
gangspunt moeten zijn het bestaans
recht van alle souvereine naties in dat
gebied en de mogelijkheid van een mens
waardig bestaan voor allen die daar
wonen.
De Regering zal in de toekomst haar
beleid steeds meer baseren op meerja
renplannen. Zij hoopt daardoor bij të
dragen tot een evenwichtige groei en
veelzijdige ontwikkeling van onze sa
menleving. Zij verwacht, dat de drang
naar vernieuwing die in de laatste jaren
Dokkum, alles partikulier inisiatyf, al
linnich de Lawey yn Drachten folget
op beskieden wize de nije tiid.
Kinne wy hjir mei ta? Reitsje wy mei
dit punt net stikken efter, as wy de eig-
ner fan De Doele en syn kollega’s yn
oare plakken wol freegje om mear ak-
komodaesje, better toaniel en gean sa
mar troch, mar jit miene, dat soks wol
partikulier forsoarge wurde kin?
Kinne Ryk, provinsje en gemeente wol
ta de pong as it om Hoogeveen giet,
mar sit dy op slot as it om Ljouwert,
Snits of Boalsert giet? Is hjir de animo
foar toaniel, opera en operette, kabaret
en konsert minder great as dêrre, of
lizze wy jit fierder fan Den Haech óf
as Drinte?
Kulturele manifestaesjes kinne nearne
op entré-jild driuwe, dat is in feit, dat
elk wit, dy’t ea mei to meitsjen krige,
mar hjir yn Fryslan mei syn dübele kul-
tuer, binne wy tige, tige deun as it dêr-
om giet.
Neffens de Rykskommisje fan adfys
foar de bou fan Skouboargen en kon-
sertsealen wie it plan: Hoogeveen artis-
tyk, struktureel en ekonomysk in tige
lokkich en forantwurd plan. Wolnou,
dat is in ütnoeging oan alle Fryske stêd-
den om ek ris op de greate tromme to
slaen en in lyts part fan de bilêsting-
sinten werom sjen to krijen. Of soe men
yn Den Haech tinke, dat wy it wol óf
kinne mei it kykkastke fan de T.V.?
jLonaen: ue ZZ-ja. tge oue »>iowxie louut een Kieiue conectie van <ie nieuwe
Zwitserse „Go Go” polshorloges, die geëxposeerd worden op de Internationale
Beurs voor uurwerken en juwelen, welke maandag in Earls Court begint.
regulering van de huren te verlaten. De
Regering zal de uitwerking daarvan
nauwlettend volgen. Voorstellen tot wij
ziging van de Huurwet en van de des
betreffende bepalingen van het Burger
lijk Wetboek zullen U in de loop van dit
zittingsjaar bereiken.
Gisteren is op tragische wijze de
jarige A. J. de Kruijf uit Wijk 1
Duurstede, bestuurder van een zam
auto, bij Kievitshorne om het leven ge
komen. De Kruijf vervoerde zand van
Harlingen naar de wegverbetering rond
Bolsward. Hij had een mankement’ aan
zijn auto en wilde dit meedelen aan de
chauffeur van een hem tegemoetkomen
de lege zandauto. Daartoe stopte hij
en stak van achter zijn auto vandaar
de weg over. Hij had er kennelijk ni
op gerekend dat in de tussentijd c
hem tegemoet komende lege zandau
was gepasseerd door een personenaut
n.l. de 50-jarige C. Bakker uit Noor
wijk aan zee, die met vacantie was. H
werd bij het voor deze plotseling
onverwacht oversteken geschept en c
slag gedood.
HOE BISTIET IT
Dat yn de léste tsien jier yn it eartiids
sa stienearme Drinte hiel hwat foroare
wie, is grif foar de measte minsken gjin
nijs. Dat troch de oaljewinning yn it
Süd-easten nije bloei komd wie yn de
earme feanhoeke dat Emmen ütgroeit ta
in fikse stêd, dat wie üs wol bikend,
mar hwat wy fan ’e wike der yn Drinte
seagen, dat hiene wy nea tinke kind.
It wie yn Hoogeveen, dat wy in ek-
skursje fan de steatenleden üt de trije
noardlike provinsjes - üntfongen
waerden yn it kulturele sintrom: De
