De toekomst
Friesland
van
Afscheid
en jubileum bij
Steensma N.V., Leeuwarden
L:1W
Wat het zwaarst is moet het
zwaarst wegen
W8Ü
vroeger te Bolsward
106e JAARGANG
No. 83
DINSDAG 24 OKTOBER 1967
5
Fan de Martinytoer
Zilveren filmpjes
Reisje AJO-Personeel
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
gepaard
Verplichte inlevering van oud papier.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
stichting waaraan het overigens nooit
veel geld heeft willen besteden.
De toekomst van Friesland met Harlin-
ger als grootste industriekern, als in-
en ritvoerhaven, met Leeuwarden, Sneek
en Dokkum in de tweede plaats met
Drachten, Bolsward en Franeker in de
derde plaats als industrie-steden van
kleinere omvang en betekenis, houdt ten
nauwste verband met de drooglegging
van de Waddenzee en van hetgeen het
volk van Friesland, gesteund door de
rest van Nederland er van zal willen en
kunnen maken.
De afsluiting van het Eierlandse Gat,
meda ter bescherming van de Kop van
Noord-Holland en het eiland Texel, zal
tot deze ontwikkeling de eerste stoot
geven.
’s-Gravenhage, okt. 1967.
J. WIARDA.
ding foar de gebouwen soe de kostpriis
forheegje en sjoch, dat mocht net. To-
minsten sa lang de Haech boun wie oan
har tasizzing, dat hja de kostpriis for-
goedzje soe. Doe moast dy kostpriis
leech balden wurde, hoe ünbillik dit ek
wie foar eigner en boer. Mar krekt bin-
ne wy troch de E.E.G. oanwiisd op de
richtprizen fan Brussel of de Haech kri-
get bilangstelling foar de situaesje fan
de bidriuwsgebouwen. Hwant nou stiet
de skatkist der büten, nou moat Brussel
dat mar mei de boeren ütfjochtsje, nou
kin de Haech der neat mear oan
dwaen as de prizen net nei it sin binne.
Hwat hja seis troch in ünrjuchtfeardige
prizenpolityk bidoarn hawwe, hwerfan
hja seis to’n koste fan it agrarysk bisit
al dy jierren skromelik profiteard haw
we dêr mei Brussel nou foar riede.
Hja litte de hieren nou fleane, hja litte
de forgoedingen foar de gebouwen nou
nei de souder gean, hja krije nei
tweintich jier foar it forstan, dat de eig
ner mei dy lege noarmen van de
noodzakelijke vernieuwing werd weer
houden door een te lage vergoeding voor
de gedane investeringen
Dat wisten hja net yn al dy tweintich
jier Dat binne hja nou gewaer wur-
den, nou’t de Haech net mear foar de
prizen forantwurdelik is. Lit Brussel mar
goed meitsje hwat de Haech tweintich
jier lang mei opset sin net dwaen woe.
Sa sinysk en brutael haw ik yn lange
tiid net op ’e fioele spyljen heard. Nou’t
de Haech büten skot is, kin Simen wol-
rit bitelje, it
mear, hwatte 1 1
Koster H. Hiemstra bij zijn afscheid te
Arum toegesproken door ds. Siccama.
Meer dan 20 jaar heeft hij de hervormde
gemeente alszodanig gediend.
„Zijn wieg stond in Makkum”. Wie weet
of men dat nog eens van uw baby zal
zeggen.
Tijdens een windhoos werd de grote wa
termolen van de Huinzerpolder zo zwaar
beschadigd, dat zij voorlopig buiten wer
king is gesteld.
In verband met gepleegde sabotagedaden
zijn 15 gijzelaars doodgeschoten.
Vestigings- en verhuisverbod in de kust
streek.
4e week oktober 1942
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Als tweede spreker voerde het woord de
heer J. Giliam, mede-directeur van
Steensma N.V. Ook deze spreker tastte
terug op de tijd, dat het bedrijf nog in
Bolsward werd gevestigd en memoreerde
daarna de overplaatsing naar de Hui-
zumerlaan te Leeuwarden en de vele ver
anderingen en verbouwingen van het be
drijf, die de heren Hollander en Boersma
hebben meegemaakt. De trouw en ijver
ten opzichte van het bedrijf, waarvan
beide heren In de loop der jaren hebben
Dat alle vogelbeschermers, alle bewon
deraars van de natuurlijke schoonheid
der Wadden, alle wadlopers en bolste
kers en allen die in bootjes de Wadden
opgaan om te vissen zullen te hoop lo
pen tegen dit plan, is duidelijk en mag
worden verwacht. Hun wensen zullen
m.i. moeten wijken voor het algemeen
belang.
De bevolking van ons land groeit on
rustbarend. Toen ik in Bolsward school
ging telde het 4% miljoen inwoners, lang naar heeft uitgezien, maar aan de
Dat is plm. 65 jaar. geleden. Thans is
dat aantal 12 miljoen. Een groei van
let harren nou net Verlaging rokersrantsoen, minder snoep.
Tj. de J. I Cacao voortaan alleen voor kinderen.
WURDE DE TOUWEN NOU LOS
SMITEN
It keninklik bislüt, hwermei de hieren,
mei yngong fan 26 oktober o.s. fêststeld
binne, is ien fan de bilangrykste stikken,
dy’t de léste jierren oer dizze wichtige
saek forskynd binne. Sa bilangryk, dat
it, nei myn bitinken, by alle agrariërs en
laneigners bikend makke wurde moat.
It soe my dan neat forwünderje, as hja
ta it ynsicht kamen, dat hja op in fyn-
ynleine wize to grazen nomd binne. Mar
lit üs earst ris de ynhald fan dit nije
bislüt bisjen. Allerearst binne de lan-
hieren mei f 5,oant f 30,per h.a.
forhege. It léste bidrach jildt foar de
275 Gaat dat zo door en er is geen
enkele aanleiding daaraan te twijfelen,
dan zal de bevolking in ons land over
65 jaar dus ruim 34 miljoen bedragen.
Waar moet dat heen? Waar moeten die
miljoenen wonen en werken Maar zal
binnen onze landsgrenzen nog plaats zijn
voor recreatie?
In het belang van de komende geslach
ten is het noodzakelijk thans reeds plan
nen te maken om voor hen de ruimte
te scheppen die zij behoeven.
Er is in de wereld sprake van een voed
seltekort.
Honderden en nog eens honderden mi-
joenen lijden aan ondervoeding. Het is
onze taak al het mogelijke te doen om
daarin te voorzien. Wij Friezen zijn een
landbouwend volk, ligt het niet op onze
weg, om als een nieuwe korenschuur
kan worden geopend, zo snel mogelijk
voor de wereld in het Waddengebied
aan de bouw en de vulling er van te be
ginnen. Temeer omdat reeds stemmen
opgaan om langs chemische weg voedsel
te bereiden en het plankton der zee,
geschikt te maken voor het levensonder
houd van mensen.
Ons land wordt, hoe paradoxaal het ook
klinkt, bedreigd door ’n zoetwatertekort.
Niettemin zijn wij jaar in jaar uit ge
dwongen enorme hoeveelheden zoet wa
ter, bruikbaar voor mens en dier, boom
en plant en ook en vooral voor de in
dustrie, langs talloze wegen weg te voe
ren naar de zee. Wordt het geen tijd,
dat paal en perk wordt gesteld aan deze
verkwisting door de aanleg, eventueel de
bouw van enorme waterreservoirs. Is
daarvoor geen ruimte te over te vinden
in het Waddengebied?
Heel de wereld industrialiseert. De gro
te steden in het Westen maken grote
uitgestrektheden grond geschikt voor
industrieterrein. Langs de Nieuwe Wa
terweg, Noord, Kil en Merwede is voor
andere doeleinden aan beide oevers niet
zo heel veel grond meer beschikbaar.
Langs het Noordzeekanaal en het N.-
Hollandskanaal en de Zaan gaat de ont
wikkeling in dezelfde richting. En wat
gebeurt er langs de Schelde en het Ka
naal van Neuzen naar Gent? Wat is
men van plan met Delfzijl en het Eems-
kanaal, wat met Winschoten, dat een
uitweg zoekt naar de zee om een twee
de Groningen te kunnen worden?
Maar wat doet Friesland voor Harlin
gen? Zouden er mooiere industrieter
reinen te vinden zijn dan die welke aan
gelegd kunnen worden langs de dijken
van Harlingen naar Ameland, Terschel-
ling-Noord en Terschelling-Zuid, naar
Vlieland-Noord en langs de dijken van
Harlingen naar Kornwerderzand en N.-
Holland?
Dat de vaarwegen van Harlingen naar
het Amelander Gat, het Vlie en naar
Noord-Holland dan behoorlijk op diepte
zullen moeten worden gebracht en ge
houden, spreekt vanzelf. Mogelijk is ook
zelfs, dat de kanalen van Harlingen
naar het Oosten en Zuiden aanmerkelijk
zullen moeten worden verbreed en ver
diept en dat ook aan hun oevers indus
triegebieden zullen kunnen worden aan
gelegd, hoezeer dat dan ook zou gaan
ten koste van een deel van de beste
landbouwgronden, die Friesland kent.
En Harlingen zou eindelijk de zeehaven
worden, waar Friesland reeds eeuwen
pen wurdt men twongen ta in lange
gong, mei alle keamers neist mekoar,
hwat alle dagen üngeriif jowt. Ik ach-
tsje it bipaeld prinsipieel forkeard, de
boerewenten op ien line to setten mei de
boargerwenten. Hja hawwe in eigen en
apart plak en moatte dêrom neffens ei
gen noarmen skat wurde.
Jit folie greater biswieren haw ik tsjin
de nije bipalingen, oangeande de bi
driuwsgebouwen. Ik lit dy passaezje hjir
folgje:
„De hoogsttoelaatbare pachtprijs voor
nieuwe bedrijfsgebouwen, over de bouw
en inrichting waarvan tussen verpachter
en pachter schriftelijk overeenstemming
bestaat, wordt berekend naar de jaar
lijkse afschrijving, op de grondslag van
de vervangingswaarde, alsmede naar de
rente van het geïnvesteerde kapitaal.
Hiermede wordt beoogd, een bijdrage te
leveren tot noodzakelijke vernieuwing of
modernisering van de bedrijfsgebouwen
door de verpachter, die daarvan tot
dusverre door een te lage vergoeding in
de pacht voor, door hem gedane investe
ringen werd weerhouden. De nieuwe be
paling is ook van toepassing ingeval van
zodanig ingrijpende verbouwingen aan
bestaande gebouwen, dat deze aan nieu
we gebouwen gelijkwaardig zijn!”
Dêr komt de aep üt de mouwe.
Tweintich jier lang hat de Haech stok
dof west foar alle oantrün om dochs in
ein to meitsjen oan it ütrüpeljen fan de
pleatsen. Alle klachten, dat op sa'n wize
ütforkeap halden waerd fan it pleatsbisit
koe harren net birikke. Jo praetten tsjin
in muorre. Hwant eltse hegere forgoe-
September. oktobernovember.
Het dartele volkje, dat de lage landen van het NO. deel van Europa bewoont,
is weer teruggekeerd naar de speelweiden achter de duinenrij, de Wadden-eilanden
en de zware dijk, die als een „memme-earm har bern, üs Fryslan” omvat.
Het heeft weer ontelbare miljoenen van zijn bespaarde gave guldens uitgestrooid
over een gebied, dat zich uitstrekt tussen de Azoren en dde Himalaja, de Sahara
en de Noordkaap.
béste grounen en liket my net ünbillik.
De féststelde lanhieren lizze jit altyd in
stik leger as de rinte fan de lanprizen
en as de saek normael is, dan heart der
in reedlike forhalding to wêzen tusken
keap en hier. Mar der binne twa oare
bipalingen .yn dit bislüt, dy’t folie mear
biswieren oproppe.
It earste is, dat de hier fan it wengediel-
te fan de pleats net mear neffens bipael-
de noarmen fan ynhald, wengeriif en al-
derdom fêststeld wurde moat, mar yn
forgeliking mei de hieren fan de boarger-
wenningen yn dat gebiet. Dênnei wurde
de biskieden hieren fan de boerewenten
omheech brocht nei it peil fan de boar
gerwenten. Ik achtsje dat net billik om
twa redenen. Alderearst is in boerewente
of wenromte net gelyk to stellen mei in
boargerwente. Dizze wenning of wen
romte is foar in diel bidriuwsromte,
hwant men wennet der om lieding en ta-
sicht to halden op it bidriuw. Men wen
net der net, omt men nou krekt sa
graech iensum yn it fjild wenje wol, oan
in reed, dy’t in bulte ünderhald freget,
mar omt dit foar it bidriuw needsaeklik
is. Dizze boerewenten of wenromten
hawwe dêrom meast ek de neidielen fan
dat bidriuw op de keap ta to nimmen.
Hja wenje in stik fan tsjerke en skoalle,
winkels en nearingdwaenden, hja krije
gratis de kouwewasem en de heamyt yn
'e hüs, de kuil- en büthüslucht der op ta
en yn wiete riten meije hja en de bern
troch de blabber w&dzje. It is net reed-
lik om it wengenot fan in boerewente to
forgelykjen mei dat fan in boargerwente,
dy’t al dizze biswieren mist. By de stjel-
ste directeur van Steensma N.V., de
heer J. Steensma, de avond opende met
een hartelijk welkom aan alle aanwezi
gen, in het bijzonder aan de heren A.
Hollander en Joh. Boersma, hun resp.
echtgenotes en kinderen. Zich in eerste
instantie wendende tot de scheidende
werknemer, de heer A. Hollander, liet
spr. de tijd van hun beider jeugd in Bols
ward de revue passeren, de schooltijd en
hun spelen, zoals kaatsen enz., waarbij
meerdere typisch Bolswarder bijnamen
naar voren kwamen. Na een tijdlang el
kaar uit het oog te hebben verloren werd
begin 1945 opnieuw contact gelegd en
trad de heer A. Hollander in dienst van
de toenmalige fa. Steensma, wier bedrijf
toen in Bolsward gevestigd was. Na nog
de gevarieerde werkkring van Hollander
te hebben besproken en dank te hebben
gebracht, bood spreker deze laatste een
bloemstuk aan en reikte aan de heer
Hollander, namens het bedrijf, de gebrui
kelijke enveloppe met inhoud aan, de
wens uitsprekende dat hij vele jaren van
zijn welverdiende rust zou mogen genie
ten.
Zich tot de heer Boersma wendende, zei
de heer J. Steensma o.m., dat het juist
op deze dag 25 jaar was geleden, dat
deze aan het bedrijf verbonden werd.
Ook hier werd de prettige verstandhou
ding gememoreerd, welke er altijd is ge
weest en de hoop uitgesproken, dat de
jubilaris nog vele jaren in dienst zal
kunnen blijven bij het bedrijf, welke
woorden vergezeld gingen van het aan
bieden van een zelfde bloemstuk aan
mevr. Boersma en het uitreiken van de
gebruikelijke enveloppe met inhoud aan
de heer Boersma.
Donderdag 19 oktober jl. werd in het
Oranje-hotel te Leeuwarden een tweede
lige receptie gehouden. Het eerste deel
betrof het afscheid van de heer A. Hol
lander, die, nu hij 20 oktober jl. de 65-
jarige leeftijd had bereikt, meende het
bijltje er bij neer te moeten leggen. Het
tweede betrof het feit, dat de heer Joh.
Boersma zijn 25-jarig jubileum vierde
als werknemer in dienst van Steensma
N.V
Beide heren zijn oud-Bolswarders en zo
als gezegd, in dienst van een oud-Bols-
warder industrie, n.l. de vruchtenconfijt-
industrie en specerijenmaalderij van
Steeensmh N.V., gevestigd Huizumer-
laan 121-123 te Leeuwarden. Dit bedrijf
was eertijds gevestigd o.a. op het Skil-
wyk te Bolsward, maar expansie was
mede oorzaak dat men ging verhuizen
naar Leeuwarden, waar toentertijd meer
ruimte werd gevonden voor dit groeiend
bedrijf.
Om dit afscheid en jubileum waardig te
vieren, was niet het, practisch volledig
personeel met hun dames aanwezig, doch
ook de familieleden van de scheidende en
jubilerende werknemers, waardoor de
zaal, waarin deze receptie werd gehou
den meer dan vol was.
Het was even na acht uur, toen de oud-
Het AJO-personeel trok zaterdagmiddag
naar Amsterdam. Hoogtepunt van de
personeelsexcursie vormde wel het mo
ment .waarop tijdens het diner in Hotel
De Roemer te Amstelveen officieel af
scheid werd genomen van machinezetter
P. de Jong. Bij monde van de heer H.
Osinga werd de scheidende medewerker
veel dank gebracht voor alles wat hij
voor de AJO-drukkerij had verricht. Het
was een aardige attentie hem een exem
plaar aan te bieden van „De Gouden
Swipe”, het boek dat door de heer De
Jong meermalen letter voor letter is ge
zet en waarvan hij ook t.b.v. de laatste
druk het zetwerk leverde. Hier bleef het
niet bij. Als blijvend aandenken aan de
tijd bij A. J. Osinga N.V. doorge
bracht, ontving de heer De Jong tevens
nog een gouden polshorloge.
Ook namens het personeel werd hij toe
gesproken en werd hem een exemplaar
van de „Rimen en Teltsjes” van de
Bruorren Halbertsma aangeboden. De
excursie werd besloten met een bezoek
aan de Snip en Snaprevue in theater
Carre
blijk gegeven, werden genoemd en hen
hiervoor hulde gebracht. In deze hulde
werden ook de resp. echtgenotes betrok
ken. Deze waarderende woorden gingen
vergezeld van het aanbieden aan elk van
een schilderij en het uitspreken van de
wens dat beiden nog vele gelukkige ja
ren mochten meemaken.
Vervolgens kwam de heer S. Steensma
aan het woord, die èn de scheidende heer
A. Hollander èn de jubilerende heer Joh.
Boersma, alsmede hun resp. echtgenotes
en familie van harte gelukwenste met
het feit, dat de ene in goede gezondheid
de 65-jarige leeftijd had bereikt, terwijl
de andere zijn 25-jarig jubileum vierde.
Hij sprak de wens uit, dat de heer Hol
lander nog vele jaren van zijn welver
diende rust zal kunnen genieten, terwijl
hij hoopte, dat het de heer Boersma ge
geven mag zijn, de reeks van jaren, die
hem nog scheiden van zijn pensioen, in
goede gezondheid te beleven, in dienst
van het bedrijf. In onvervalst Bolswards
werden daarna de gebeurtenissen aan
gaande de oude geboortestad, belevenis
sen in de jeugdjaren, bijnamen van vele
personen, die in vroeger dagen in Bols
ward overbekend waren, weer eens aan
de vergetelheid ontrukt. Spreker besloot
zijn humoristische speech met aanbieden
van zijn beste wensen voor de toekomst
en het schenken van een paar aardewer
ken potten, speciaal voor dit doel uit
Workum gehaald.
Als vierde, officiële spreker, bracht de
heer Schotsman, namens het gehele per
soneel in een dichterlijke ontboezeming
lof aan de jubilerende heer Joh. Boersma
en bood het echtpaar Boersma een ge
schenk en bloemen aan. Zich tot de
scheidende A. Hollander wendende sprak
hij de wens uit, dat deze na het bereiken
van deze mijlpaal met zijn echtgenote
nog vele jaren een gelukkig en vredig le
ven mag hebben. Geschenk en bloemen
bleven ook hier niet achterwege.
Al deze sprekers werden begroet met
een spontaan applaus.
Hiermede was de kous echter niet af.
Meerdere sprekers en zelfs een spreek
ster getuigden, elk op eigen wijze, van
hun sympathie jegens hem, die afscheid
nam en hem die zijn 25-jarig jubileum
herdacht en brachten dank aan Steens
ma N.V., die deze avond op zulk ’n gran
dioze wijze had georganiseerd.
De heer A. Hollander was de eerste, die
woorden van dank bracht voor alles, wat
deze avond voor hem en zijn echtgenote
en kinderen was gedaan. Hij droeg nog
als slot voor zijn oud-hobby-stuk: „Bij de
piano”.
Ook de heer Joh. Boersma bleef niet
achter in zijn woorden van dank voor
deze „geweldige” avond.
Eén en ander had vrijwat meer tijd ge
kost dan oorspronkelijk was gepland.
Omstreeks „hynstemiddei”, bracht de
heer J. Steensma dank aan allen, die er
aan hadden medegewerkt, dat deze
avond een succes was geworden.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Wieg stond in Btrrgwerd
De schrijver van dit artikel werd
geboren op Kerstdag 1884 op de
boerderij van zijn vader Yme Wiar- 5
da, liggende aan de Tsjongedijk te
Burgwerd. Via Tjerkwerd en Ex-
morra kwam hij in Bolsward wonen 5
waar hij resp. woonde bp het Skil-
wyk, het Bolwerk en op het Tra-
nendal. Hij bezocht de Chr. school
aan het Skilwyk, later de Franse f
school bij de heren Groenveld, van
der Baan en Drost. J
Op 15-jarige leeftijd werkte hij 5
(vanaf ’s morgens 3 uur!) in de
S bakkerij van P. Plat. De heer Wiar- j
fi da begon zijn loopbaan bij de pos- 8
8 terijen. Na het ontdekken van een j
5 ernstige diefstal werd hij bij wijze
8 van beloning benoemd tot reserve- J
5 ambtenaar te Oosterbeek, later te s
Rotterdam en Enschede. In 1919
werd hij gesalarieerd voorzitter van J
de afd. Amsterdam van de Alg.
Abt.bond, in 1927 bezoldigd hoofd- J
5 bestuurder. Na zijn pensionering
j werkte de heer Wiarda o.a. nog als
f hoofd-enquêteur bij de afd. Oorlogs- i
J schade. Sedert 1953 geniet hij in
8 Den Haag (Loenensestraat 96) van J
een welverdiende rust. g
en Wymbritseradeel.
Natuurlijk weten wij thans wel, dat de
bouw van de Afsluitdijk en de droogma
king van de Zuiderzee, het gigantische
werk, waarop wij allen zo trots zijn,
had moeten zijn voorafgegaan door de
afsluiting van de Eierlandse en de Ame
lander zeegaten.- Of zijn er wellicht ve
len, die dit nog niet weten?
Bij N.-Westelijke stormen,
gaande met de eens per maand optre
dende springvloeden, storten zich de
wilde baren van de Noordzee, voortge
stuwd en opgejaagd door de geweldige,
woeste watermassa’s van het noordelijk
deel der Atlantische Oceaan en de Noor
delijke Ijszee, zich over een breedte van
in totaal meer dan 30 km door de gaten
tussen de Waddeneilanden op de dijken
van Friesland en vooral op de Afsluit
dijk, over de Vliehors, de Noordva-arder
en de Bosplaat.
De Vlieter, gevoed door Balg en Texel-
stroom, versterkt met de enorme wa
termassa’s, die via het Eilandse Gat
binnenkomen en door de langs Inschot,
Oostrak en Meep binnenjagende vloed
golven van Vlie en Amelander Gat
schuurt langs de Noordvoet van de Af
sluitdijk.
Met welk gevolg?
In de dertiger jaren of misschien reeds
Spoedig na de ingebruikneming van de
Afsluitdijk, hing het rijswerk, dat de
dijkvoet moest beschermen in de ijle zee
en door de gaten daarin werden onder
dat rijswerk 'diepten gepeild van meer
dan 30 meter. Het gevaar, dat de sluis-
werken bij Kornwerderzand en Den
Oever onderloops werden, was niet denk
beeldig.
Zeker, het gevaar is wel bezworen, maar
telkens dreigt het opnieuw en telkens
moeten de helmduikers van de Water
staat onderzoeken welke gevolgen de
vernielende krachten van de stormvloe
den hebben gehad, opdat eventueel
maatregelen kunnen worden genomen
om nieuwe rampen te voorkomen. Hoe
veel miljoenen heeft het onderhoud van
de noordvoet der Afsluitdijk sindsdien
gekost en hoeveel miljoenen zullen er
nog aan moeten worden besteed?
Maar de stormvloeden bedreigen bij
springtij niet alleen de Afsluitdijk.
Wervelend en kolkend werpen de woes
te golven zich, opgekeerd door die dijk
op de zeeweringen van Westergo en
Zuid-Ameland en botsend op de nieuwe
vloedgolven aandonderend over de Bos
plaat en door het Amelander Gat gie
ren zij, gevaarlijke grondzeeën en een
nog ergere grondstroom vormend, in de
trechtervormige opening tussen de
De herfststormen uit het N.W., verge
zeld van de springvloeden en soms ook
grote waterafvoeren van de bergen, zijn
weer op komst.
Voelt Nederland zich veilig? Voelt
Friesland vooral zich veilig? Ook als ’t
denkt aan de talloze rampen die het
in de loop der eeuwen hebben geteis
terd?
Grieën en de dijken van Het Bildt en
Oostergoo; met het gevolg, dat het on
derhoud van dit gedeelte der Wadden
kusten ook kapitalen verslindt. De ge
vaarlijkste delen daarvan zijn de dijk
voet tussen de Kop van de Afsluitdijk
en Harlingen, de reeds zo dikwijls door
de onderstromingen geteisterde Hollu-
mer duinen en de dijk van de Grieën-pol-
der, die in het verleden meermalen be
zweek.
En staat Ameland er als geheel zo goed
voor? Werd het in 1953, niet bijna in
tweeën gehakt, toen de wateren van
Noord- en Waddenzee elkaar bij Nes
bijna ontmoetten?
Maar nu zijn de Staten van Friesland,
waarschijnlijk voortdurend ongeduldiger
wordend door de trage en nog trager
wordende uitvoering 'van Zuiderzeewer
ken en Deltaplan op de gedachte geko
men om in het smalste deel van de
trechter tussen Ameland en Oostergoo
een dijk te leggen. Dit ten gerieve van
de recreatie!
Is dit, gezien hetgeen ik hiervoor heb
uiteengezet, eigenlijk niet een uittarting
van de N.W.-stormspringvloeden, on
danks het voornemen de dijk laag te
houden, zodat het woedende water er in
tijden van nood overheen kan en on
danks het vooruitzicht, dat 8 jaar na
het gereed komen van de dijk van Hol-
werd naar Nes begonnen zal worden
aan een dijk van De Zwarte Haan naar
Hollum? Zijn het doelbewust laag hou
den van de ene en de toezegging van
de bouw van de andere dijk, na 3 jaar
wellicht wezenlijke tegemoetkomingen
van de Waterbouwkundigen, die hun
zeer ernstige bezwaren kenbaar maak
ten tegen de dijk Holwerd-Nes?
Naar mijn mening zijn de Friese Sta
ten een gevaarlijke weg opgegaan.
Het is voor Friesland in .de allereerste
plaats een onafwijsbare noodzakelijkheid
dat het Eierlandse Gat wordt afgeslo
ten. Daarna dient onmiddellijk te wor
den begonnen aan de afsluiting van het
Amelander Gat, waarna met de droog
legging van het gehele Waddengebied
een aanvang kan worden gemaakt.
.<0
r
