In de K.V.P. blijft het luidruchtig
rommelen
Israëlisch oorlogsschip tot
zinken gebracht
Gabe Skroar
1
Minister Klompé had verrassingen
in petto
10óe JAARGANG
No. 84
VRIJDAG 27 OKTOBER 1967
Ernstig verkeersongeval
Gouden filmpjes
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
Betogingen tegen de oorlog in Vietnam
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
us hjoed to sizzen
Venus.
Radicaal.
E.E.G.
beginnen,
Straaljagers voor Lat(jns-Amerika
Toto.
Duurder kijken en luisteren.
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Memmedrift is in snieflok
yn april
Minister Klompé had nog meer verras
singen in petto. De sporttoto zal waar
schijnlijk in het nieuwe seizoen (augus
tus 1968) aantrekkelijker worden ge
maakt. Het is gebleken, dat vanuit Ne
derland nog steeds voor miljoenen gul
dens wordt deelgenomen aan de Duitse
toto, die veel hogere hoofdprijzen biedt
en minder belemmeringen voor de deel
name. Dit gaat ten koste van de deel
name aan de toto, waaruit tal van cul
turele en sportvoorzieningen worden ge
financierd. De opbrengst van de Neder
landse toto loopt terug. Minister Klompé
vertelde, dat een interdepartementale
commissie de zaak in studie heeft. Zij
hoopt begin volgend jaar met een wets
ontwerp te komen. Verruiming van de
toto-mogelijkheden Wordt door een meer
derheid in de Tweede Kamer toegejuicht.
Ér zijn echter ook bij een kleine min
derheid principiële bezwaren. Tijdens
de commissievergadering protesteerde
de heer Jongeling van het Geref. Poli
tiek Verbond. Hij vond het niet juist
steeds te verwijzen naar de buitenlandse
concurrentie.
Veiligheidsraad
Bij de zes niet-permanente leden van de
Hij zei, dat de ARP niet van plan was
om zich door het gesprek tussen KVP,
CHU en ARP, te laten verleiden tot een
gezapige middenkoers. Hij zei, dat de.
ARP wel eens dwars kon gaan liggen
als de twee partijen een beleid zouden
opstellen, dat niet radicaal (genoeg) zou
zijn. „Ik vind het niet opportuun me nu
af te vragen wat er moet gebetfren als
het gesprek onverhoopt vastloopt,” ant-
oo-dde de heer Aalberse wat geprik
keld.
Betogingen tegen de oorlog in
Vietnam.
Er zijn 83 predikanten bij de Herv. Kerk,
die een traktement hebben van minder
dan f 1200 per jaar, terwijl er 73 zijn
beneden de f 1100,en 35 beneden de
f 1000,7 gemeenten betalen hun her
der en leraar nog geen f 900,voor zijn
jaarlijkse stoffelijke behoeften.
Adv.: Gevraagd een volledige slagers
knecht.
Ongewenst bezoek aan de o.l. school te
Mantgum. De lessenaar was geopend, de
spaargelden van de leerlingen, geborgen
in een geheime la, werden niet ontdekt.
Dinsdagmorgen omstreeks 12 uur is de
bijna 90 jarige heer H. Kooistra toen hij
per fiets het kruispunt Brouwersdijk-
Balkfinne te Workum zou oversteken,
door een vrachtauto aangereden. Over
brengen naai- het ziekenhuis werd door
dokter Mudde, die heel spoedig ter plaat
se was noodzakelijk geacht. Het droe
vig gevolg van deze aanrijding is ge
weest, dat de heer Kooistra die voor zijn
leeftijd nog zo fitaal was, ’s nachts is
overleden. Dit is niet de eerste keer, dat
hier een ongeluk gebeurt op genoemd
kruispunt. Ruim 14 dagen geleden werd
een wielrijdster aangereden, die ook naar
het ziekenhuis moest worden overge
bracht. Uitkijken, is op dit kruispunt dan
ook wel noodzakelijk, zowel voor voet
gangers, wielrijders en niet te vergeten
voor bestuurders van een auto.
4e week oktober 1917
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
door de demonstranten. Ook in vele an
dere landen zijn zaterdag betogingen ge
houden tegen de oorlog in Vietnam.
Deze demonstraties zullen de Ameri
kaanse politiek niet veranderen, maar
op langere termijn misschien toch wel
beïnvloeden. Zij dragen er zeker toe bij
het prestige van president Johnson te
ondermijnen, hetgeen niet zonder uit
werking kan blijven in het komende ver
kiezingsjaar. Johnson wil zich laten her
kiezen, maar hoewel alles nog bijzonder
vaag is, zijn er aanwijzingen dat zijn
kandidatuur voor de Democratische par
tij nog niet zo’n vanzelfsprekende zaak
is.
Er zijn al genoeg stemmen, die een kan
didatuur bepleiten van Robert Kennedy,
de broer van wijlen president Kennedy.
In elk geval daalt bij elk opinieonder
zoek het percentage van Johnson.
Hwat haf
Bolswards Nieuwsblad
400e Herdenking kerkhervorming.
Voor korte jaren werd bij de bouw der
Mariaschool te Bolsward tot aller ver
wondering een gezongen praam met
steen op het achtererf van de St. Fran-
slscuskerk gevonden.
Zaterdagavond hebben raketten vanaf Egyptische oorlogsschepen, die in de haven
van Port Saïd liggen, de Israëlische torpedobootjager Eilath tot zinken gebracht.
V olgens Egypte bevond de Eilath zich in de Egyptische territoriale wateren, ter
wijl de Israëliërs zeggen, dat de Eilath zich op 13'/2 m(jl uit de kust bevond. Er
zijn van de ongeveer 200 opvarenden vijftien omgekomen. Dit is het ernstigste in
cident tussen Egypte en Israël sinds het einde van de oorlog van zes dagen in
juni van dit jaar, die de Israëliërs aan het Suezkanaal bracht. Wel zijn af en toe
schoten over het kanaal heen gevuurd, maar van incidenten van deze omvang
was geen sprake.
De nieuwe regeling is een volksverzeke- den de volle 75 gulden moeten betalen.
Radiobezitters, die geen televisie hebben,
betalen vier en twintig gulden (in plaats
van 18 nu).
Het is nog zeer de vraag of de Tweede
Kamer dit voorstel zo zal aannemen. Er
was in de Kamer nogal wat kritiek te
horen. De verhoging is volgens de rege
ring noodzakelijk omdat de zendgemach
tigden de snel stijgende kosten van de
radio- en televisie-uitzendingen niet meer
kunnen betalen uit de huidige luister- en
kijkgeldenpot. Wat dit betreft, spreken
de cijfers duidelijke taal. De Kamer is
het daarmee ook wel eens. Maar men
betwijfelt of de oplossing van de minis
ter een forse verhoging van het luis
ter- en kijkgeld wel de meest ideale
is. De liberalen menen, dat het extra
geld voor radio en televisie ook via meer
reclame bereikt kan worden. De minister
gelooft dat niet. Zij meent, dat bijvoor
beeld de radioreclame nooit meer dan
tien miljoen zal opleveren, terwijl een
veelvoud van dit bedrag nodig is. De re
clame in de televisie kan ook niet te veel
worden opgevoerd om de andere publici
teitsmedia (met name de dag- en
nieuwsbladen) niet te sterk in de ver
drukking te brengen.
Minister Klompé kondigde aan, dat de
radioreclame waarschijnlijk op 1 januari
1968 zal beginnen. Per dag mogen per
zender maximaal 26 minuten worden be
steed aan reclameuitzendingen. De re
clameblokken worden geplaatst rond de
nieuwsuitzendingen, later ook rond de
veelbeluisterde programma’s.
ring. Iedere Nederlander kan er gebruik
van maken en iedere Nederlander moet
premie betalen. De Tweede Kamer is het
er wel over eens, dat de nieuwe verzeke
ring er moet komen. De discussies zou
den zich alleen toespitsen op de oplos
sing van het financiële vragen en de
vraag of ook het eerste jaar van de zie-
kenhuisverpleging via de AWZ moet
worden bekostigd. Voor de financiering
wil minister Rooi vink (sociale zaken)-
vooralsnog volstaan met een premie van
0,4 procent van het inkomen over 1968.
De werkelijke kosten zullen hoger zijn.
Daarom zal de overheid in 1968 voor
450 miljoen gulden „bijspijkeren”. Het
is echter wel zeker, dat in de komende
jaren de premie aanzienlijk zal worden
verhoogd om het overheidsaandeel in de
kosten te drukken. Wanneer de wet
wordt aangenomen heeft Nederland fi
nanciële regelingen voor vrijwel elke
denkbare vorm van medische verzorging.
Het sociale uitgangspunt is duidelijk.
Iedereen heeft gelijke rechten op een
zo goed mogelijke geneeskundige verzor
ging. Het mag niet zo zijn, dat een zieke
een bepaalde verpleging moet missen,
omdat hij die zelf niet kan betalen. De
organisatie van de ziektekostenverzeke
ring is, als de wet in werking treedt, als
volgt:
Alle werknemers met een inkomen tot
12.400 gulden per jaar zijn verplicht ver
zekerd in een ziekenfonds voor normale
geneeskundige uitgaven, zoals huisarts,
apotheek, tandarts en één jaar zieken-
huisverpleging. Bejaarden en zelfstandi
gen kunnen zich vrijwillig bij een zieken
fonds aansluiten.
Alle overigen kunnen zich voor dit soort
uitgaven partikulier verzekeren.
Voor buitengewone geneeskundige ver
zorging langdurige verpleging, sana
torium enz. is iedere Nederlander ver
plicht verzekerd via de AWZ.
Een week lang zijn in een groot aantal
Amerikaanse steden grootscheepse be
togingen gehouden tegen de oorlog in
Vietnam, welke betogingen zaterdag en
zondag hun hoogtepunt vonden in beto
gingen in Washington, waarbij de beto
gers opmarcheerden naar het Pentagon,
het vijfhoekige gebouw van het Ameri
kaanse ministerie van defensie. Hier was
men op alles voorbereid. Behalve een
versterking van de politiemacht was een
legertje van 5000 man parachutisten pa
raat om het gebouw te beschermen te
gen een, weliswaar vreedzame, bezetting
Tenslotte moeten wij hier melding ma
ken van een bijzonder, Russisch succes.
Als eersten zijn de Russische geleerden
er in geslaagd een ruimte-vaartuig vol
instrumenten te doen landen op het op
pervlak van de planeet Venus, na een
reis door de ruimte van een goede vier
maanden. Voor het onderzoek naar de
aard van de planeet, dat weer een bij
drage vormt voor onze kennis van het
heelal en misschien de wordingsgeschie
denis van onze aarde, is hetgeen de Rus
sische geleerden hier hebben gepresteerd
van bijzonder belang. Gissingen over de
temperatuur op de planeet en over de
samenstelling van de dampkring z(jn nu
gedeeltelijk zekerheden geworden.
De regering wil meer luister- en kijk
geld gaan vragen. In de kamercommis
sie, die de begroting bespreekt, zei mi
nister Klompé cultuur, recreatie en
maatschappelijk werk) de vorige week,
dat de regering een bedrag van 75 gul
den wil vragen voor kijk- en luistergeld
samen. Op het ogenblik is dit 54 gulden
(voor televisie 36 gulden, voor radio 18
gulden). De verhoging, die de regering
wil, is dus aanzienlijk. Bovendien wil het
kabinet een gezamenlijke heffing van
luister- en kijkgeld. Voor de weinigen,
die wel televisie maar geen radio heb
ben, is deze regeling ongunstig. Zij zou-
In het begin van deze week zijn in
Luxemburg de ministers van buitenland
se zaken van de E.E.G. bijeengekomen
om te spreken over de toelating van En
geland. Op het ogenblik van schrijven
liggen hierover nog te weinig gegevens
op tafel, ook al kan men het vermoeden
zich nog
De Tweede Kamer heeft deze week vrijwel geheel besteed aan een nieuw stuk
sociale voorziening, die in 1968 de sociale zekerheid in Nederland nog wat groter
moet maken. Het is het wetsontwerp voor de volksverzekering tegen bijzondere
ziektekosten. Een lange naam. De deskundigen praten daarom kortaf over ,AWZ’.
De bedoeling van de wet is om een voorziening te treffen tegen geneeskundige
risico’s, die op het moment niet via een verzekering kunnen worden gedekt. Dit
z:jn de zeer hoge kosten, verbonden aan bijvoorbeeld de verpleging en behandeling
van zwakzinnige kinderen, revalidatie, kostbare kunst- en hulpmiddelen, die niet
door de ziekenfondsen worden betaald. Ook ziekenliuisverpleging na het eerste
jaar zal via de AWZ worden betaald.
-
AMSTERDAM. Mej. mr. A. H. de Vries, die dinsdagmiddag geïnstal
leerd is als de eerste vrouwelijke substituut-officier van justitie b(j de
rechtbank in Amsterdam, luistert naar de toespraak van
de officier Mr. J. T. Hartsuiker.
Het besluit van Peru om twaalf super
sonische, Franse Mirage-vliegtuigen voor
zijn luchtmacht te kopen en de belang
stelling, die Brazilië voor deze toestellen
aan de dag legt, hebben een wijziging
gebracht in de politiek van de Ver. Sta
ten. Washington weigerde tot nu toe de
Latijns-Amerlkaanse landen dergelijke
ultra-moderne toestellen te leveren, om
dat het niet zonder reden kon betogen,
dat het weggegooid geld zou zijn. Er
heersen vrede en rust tussen de Latijns-
Amerikaanse landen, ook al hebben
sommige van hen nog oude grensgeschil
len. Wapengeweld wordt er niet bij ge
bruikt. De voornaamste taak van de
Latijns-Amerikaanse legers is de hand
having van de binnenlandse veiligheid,
waarvoor men zeker geen dure straalja
gers nodig heeft. Het geld voor deze du
re apparaten, die bovendien bijzonder
kostbare elektronische geleiding nodig
hebben, is weggegooid, meent Washing
ton. Het zou beter kunnen worden ge
bruikt voor economische en sociale ont
wikkeling van de diverse landen, waar
in de sociale omstandigheden de groei
van revolutionaire bewegingen in de
hand werken.
Aangezien men met soevereine landen
te maken heeft, kan men het kopen van
dergelijke vliegtuigen niet verhinderen,
al zullen deze voornamelijk het status-
gevoel van de luchtmacht moeten bevre
digen en in het ergste geval de inter
nationale spanningen daardoor een zin
loze bewapeningswedloop bevorderen.
Om evenwel niet uit de markt te gera
ken heeft Washington nu zijn politiek
herzien en heeft ’t zich bereid verklaard
ook supersonische vliegtuigen te leveren.
Latijns-Amerika wordt weer een markt
voor wapenhandelaren, nu Frankrijk
door zijn verschijnen op deze markt het
bestaande evenwicht heeft verbroken.
De Israëlische regering is in spoedzit
ting bijeengekomen, maar over eventuele
besluiten is niets medegedeeld. Premier
Esjkol noemde de beschieting met ra
ketten niet alleen een schending van het
internationale zeerecht, maar ook van de
bestandsovereenkomsten. Aangezien Esj
kol zich over het algemeen vrij gematigd
uitdrukt, is het niet onwaarschijnlijk, dat
ondanks de ernst van het incident,
rechtstreekse gevolgen zullen uitblijven.
Van Israëlische zijde wordt veronder
steld, dat Nasser het bevel tot deze aan
val heeft gegeven omdat hij op die ma
nier zijn prestige en het gevoel van ei
genwaarde van het Egyptische volk zou
kunnen vergroten. Het is mogelijk, maar
men mag zeker niet de mogelijkheid uit
schakelen, dat officieren, die ontevreden
waren over de al te terughoudende poli
tiek van Nasser, hun kans schoon heb
ben gezien om een incident uit te lok
ken, dat de kansen op een compromis
tussen de Arabische landen en Israël
zou kunnen verstoren. Want dat zich bij
de gematigde Nasser ontwikkelingen
voordeden in die richting hebben wij vo
rige week al aangegeven aan de hand
van de berichten vah het Engelse parle
mentslid sir Dingle Foot.
Dit weekeinde werd in Washington een grote anti-oorlogsdemonstratie ver
wacht. De regering heeft reeds maatregelen getroffen om de rust in de stad
zoveel mogelijk te bewaren: hier zien we de aankomst van leden van de mili
taire politie op de luchtbasis Andrews bij Washington.
LUXEMBURG. Minister Luns van Buitenlandse Zaken in discussie
met vice-voorzitter Mansholt van de E.E.G.-commissie tijdens de bijeen
komst van ministers van de Zes. In het midden:
Staatssecretaris De Koster.
Binnen de KVP blijft men luidruchtig ru
zie maken. Begin van deze week werd
het vuur weer eens geopend door de vi-
ce-voorzitter van de Katholieke Volks
partij, de heer F. van der Gun, die in het
conflict de zijde van de christen-radica-
len heeft gekozen. De KVP maikt op ’t
ogenblik de grootste crisis mee van de
na-oorlogse jaren. Wij zijn daar zelf de
schuld van. De politieke gebeurtenissen
van de laatste jaren hebben het aanzien
van de partij bij veel kiezers geschaad,
zei de heer Van der Gun. De secretaris
van het NKV, de heer Van Hoit, waar
schuwde, dat de KVP-top het ijveren
van de radicalen serieus moet nemen.
„Anders kon het wel eens zijn, dat er na
de partijraad van 8 en 9 december niets
meer van de KVP over is”. KVP-voor-
zitter Aalberse reageerde woedend op
de suggestie, dat het streven vai de ra
dicalen „niet serieus werd genomen”.
De heer Aalberse had het begin deze
week toch al moeilijk. De voorzitter van
de Anti Revolutionaire Partij, dr Be. -
huis, zwaaide ook al met dreigenenten.
Veiligheidsraad heeft het bericht van
het incident de inspanning om tot een
vergelijk te komen geïtensiveerd. Naar
verluidt, zijn zij zeer actief om een tekst
voor een resolutie, op te stellen die uit
gaat van de koppeling van Israëlische
aftocht en erkenning van Israël door de
Arabische landen. Aangezien bij de zes
leden van de Veiligheidsraad weliswaar
geen Arabische landen behoren, maar
wel enkele vrienden van Egypte, zoals
India en Mali, mag men aannemen, dat
een dergelijke tekst niet tevoren reeds
door de Arabieren van de hand zal wor
den gewezen.
en Wymbritseradeél.
uitspreken, dat Frankrijk
steeds niet bereid zal tonen om nu al
met onderhandelingen te
voordat de zes het onder elkaar volledig
eens zijn geworden over de houding, die
tegenover de Engelse toetreding moet
worden aangenomen. Misschien weten
wij volgende week iets meer.'
De voorbereidende werkzaamheden voor het plaatsen van het eerste van de
vijf elementen van de nieuwe Scheldetunnel zijn begonnen. De eerste operatie,
die daaruit bestaat, dat er water in de vergaarbakken wordt gepompt vond
reeds plaats, zodat het element kon drijven. Daarna wordt het naar het
bouwdok gesleept. Op de foto zien we, hoe het element bijna onder water is
verdwenen: nog enkele centimeters steken boven het oppervlak uit.
NSMS WSSS’I i
JRL, I
^5^,^**®®°***^
-is