Israëlische vergelding ontkend,
Gate Skroar
duidelijk
maar
Roolvink durfde bot
weg
zeggen
aan
De jeugd trekt
de bel
„nee
l
I
i
Demonstraties in Spanje
Leven dienstplichtigen aangenamer
te»*
106e JAARGANG
No. 86
VRIJDAG 3 NOVEMBER 1967
^4^
5
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
W ymbritseradeel.
Hwat hat
Dreigementen.
Demonstraties in Spanje.
Minder dienst en plicht.
Resoluties.
Verkiezingen.
«5
kXXX
F
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
Voorlopig lijken de kansen op een rege
ling in het Midden-Oosten, die toch al
niet te rooskleurig waren, door deze gro
te incidenten nog verminderd. Het is al
mooi, dat het bij incidenten is gebleven,
maar dat is mede toe te schrijven aan
het feit, dat de bewapening van de Ara
bische landen nog niet op peil is en dat
de grote mogendheden geen nieuw con
flict willen. Wel heeft de Sowjet-Unie,
om haar invloed in het Midden-Oosten
niet kwijt te raken, Egypte op grote
schaal van nieuwe wapens voorzien. Van
Amerikaanse pogingen om tot een af
spraak met Rusland te komen over be
perking van wapenleverantles is niets te
recht gekomen. De Russische houding
heeft Washington zelfs aanleiding gege
ven de leveranties aan Israël en aan en
kele gematigde Arabische landen te her
vatten.
dere kant maar al te duidelijk is, dat het
woord van de Ver. Naties in het Midden-
Oosten bepaald geen wet is.
om niet minder actief. Er waren tevo
ren al veel arrestaties verricht en er
was bijzonder veel guardia civil op de
been, waardoor enerzijds de omvang van
de demontraties, die ook wel degelijk een
politieke ondergrond hadden, beperkt
bleef, maar anderzijds botsingen met de
guardia niet uitbleven.
J. M. A. MULDER,
Burgemeester van Bolsward.
By ’t skieden fan de merk leart men
leart men de keapman kennen.
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OSINGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Franse eisen.
Het overleg, dat de ministers van buiten
landse zaken van de zes landen van de
E.E.G. begin vorige week aan de kwes
tie van de toetreding van Engeland en
nog drie landen hebben gewijd, is, zoals
te verwachten was, zeer onbevredigend
geëindigd. Duidelijker dan ooit bleek het
Franse verzet. Minister Couve de Mur-
ville toonde zich pas bereid tot onder-
handelingen, wanneer Engelands econo
mische toestand en het evenwicht op de
betalingsbalans verbeterd zijn. Een voor
waarde noemde Couve de Murville het
ook, dat de Engelse munt geen uitzon
deringspositie in zou nemen, hetgeen dus
neerkomt op het afstand doen van de rol
van reserve-valuta.
Enkele dagen later kwam het antwoord
van Callaghan, de Engelse minister van
financiën. Callaghan toonde zich bereid
om met zijn toekomstige partners de in
ternationale rol van het pond sterling te
bespreken, maar zeer nadrukkelijk gaf
hij te kennen, dat dat geen kwestie was
die vóór onderhandelingen moest wor
den opgelost, maar in onderhandelingen.
Hij meende ook, dat Parijs te veel de
nadelen van de internationale rol van
het pond wil zien en de positieve kanten
ervan onderschat. De internationale po
sitie van het pond, aldus Callaghan, met
de deskundige kennis van de Engelse
bankwereld, zou Europa juist nieuwe
mogelijkheden Verschaffen.
Hoewel zij ontkennen, dat vergelding voor het tot zinken brengen van de Israëli
sche torpedojager Eilat in het spel was, is de beschieting van de olieraffinaderijen
bij Suez, op de Egyptische oever van het Suezkanaal, dinsdag zo snel en met zo
veel kracht gevolgd op de aanval op de Eilat, dat de Israëlische regering haar ei
gen argumentatie wel niet zal geloven. Zij betoogt, dat de beschieting van de
raffinaderijen, waardoor naar men aanneemt bijna driekwart van de Egyptische
olieproduktie is uitgevallen het antwoord was op een hele reeks incidenten en dat
dinsdag de Egyptenaren weer het vuur hadden geopend, hetgeen in een rapport
van waarnemers van de Ver. Naties wordt tegengesproken.
Demonstraties tegen het heersende re
gime zijn geen schering en inslag in
Spanje, hoewel men de laatste jaren en
kele malen mijnwerkersstakingen heeft
kunnen registreren. Vorige week vrijdag
en zaterdag zijn er in een groot aantal
districten demonstraties gehouden tegen
het al te lage minimumloon van f 6.
per dag. Men verlangt in verband met
de voortdurende prijsstijgingen het drie
voudige. De organisatie was in handen
van de arbeiderscomité’s die in vele be
drijven naast de door de staat en de Fa-
lange beheerste syndicaten ontstaan zijn.
Deze comité’s zijn illegaal, maar daar-
Tussentijdse regionale verkiezingen zijn
daarom vaak zo aardig omdat iedereen
meent, dat er conclusies uit zijn te halen
ten aanzien van de landspolitiek. Dat is
lang niet altijd het geval. In een plaatse
lijk politiek gevecht spelen zaken een
hoofdrol, die op landelijk niveau vol-
Minister Den Toom (def.) wil het be
staan van de dienstplichtigen wat ge
makkelijker maken. Hij vindt, dat een
aantal zaken op het punt van de disci
pline, die in het verleden aardig hebben
voldaan maar nu wat ouderwets aandoen
zonder bezwaar kunnen worden afge
schaft.
In een commissievergadering in de 2e
Kamer heeft de bewindsman een aantal
veranderingen aangekondlgd. Het lec-
tuurverbod zal worden opgeheven. Alle
dienstplichtigen mogen binnenkort bui
ten de diensttijd burgerkleren dragen.
De groetplicht wordt beperkt. Voor hen,
die langer dan zestien maanden dienen
komt een extra maandpremie van twin
tig gulden (tijdens de extra tijd). Het
vrijstellingsbeleid wordt iets ruimer. Het
zijn voorstellen, die de Kamer tevreden
beluisterde.
Over de defensie-uitgaven werd door een
commissie langdurig gepraat, maar be
slissingen zullen wel niet worden geno
men. De socialisten willen bezuinigen
door het uit de vaart nemen van het
vliegdekschip en de kruisers.
Hun motie maakte echter geen enkele
kans. Een groot aantal kamerleden wil
de dienstplichtigen een vakantie-uitke-
ring van zes procent geven. De minister
weigerde met het argument, dat er geen
strekt onbelangrijk zijn. Daarin schuilt geld voor is.
Neen het ging om een waarschuwing.
Het zou vreselijk moeilijk zjjn om voor
deze regering een opvolging te vinden,
hetgeen echter nog niet wil zeggen, dat
het kabinet De Jong zich onschendbaar
mag voelen en alles kan doen wat het
in de gedachten komt. Dat wilde de mo
tie tot uitdrukking brengen. En dat is
wonderwel gelukt. Voor het eerst werden
de drie confessionele partijen in tweeën
gespleten. Een grote meerderheid van
K.V.P., A.R.P. en C.H.U stemde samen
met socialisten en democraten tegen het
financiële beleid van minister Roolvink.
Later, als de echte stormlopen tegen dit
kabinet en de regeringssamenwerking
met de liberalen zullen komen, weet de
regering welke tegenstand zij kan ver
wachten. Slechts negen K.V.P.-ers, vijf
Chr. Hist, en één Anti-Rev (de heer
Schakel) blijven bij dit debat achter mi
nister Roolvink en minister Witteveen
(fin.) staan. Het is de meest behouden
de groep binnen de confessionele partij
en. Mogeljjk, dat zij in de toekomst de
steun krijgt van een deel van de (veel
omvangrijker) middengroep der twijfe
laars, die dan eens bij de conservatieven
dan eens bij de progressieven gaan buur
ten. Maar gezien de uitslag van deze
stemming zal die steun net erg groot
zijn.
Het voornaamste uitgangspunt van het
kabinet De Jong is bekend: beperking
van de overheidsuitgaven. In het verle
den hebben ook de partijen, die dit ka
binet steunen, sterk de nadruk gelegd op
de noodzaak om de uitgaven te besnoei
en. Het ziet er nu naar uit, dat dezelfde
partijen wat beginnen te aarzelen nu zij
op het kort geleden gehouden A.R.-
convent had Biesheuvel al waarschu
wend de vinger geheven. „Des te beter
het vlas, des te harder moet je slaan”,
riep hij daar uit. Enkelen namen ge
makshalve aan, dat hij hiermee op de
radicalen doelde. Dat was wat mislei
dend. De heer Biesheuvel voelt er niets
voor de radicalen te vuur en te zwaard
te betrijden, gezien hij het met hun voor
naamste plannen wel eens is. Neen, hij
waarschuwde tegen de conservatieven,
waarbij een hoogst bekwaam man als
Roolvink zich heeft aangesloten. Rool
vink is uitstekend vlas, hij moet dus
hard worden geslagen, heeft Biesheuvel
geredeneerd. Het kan er nog fors aan
toe gaan in de komende maanden.
Morgen komt de jeugd een beroep op U doen!! Voor de voltooiing
van het sportveldencomplex is nog f 6000,- te kort. Reeds is door
het Rijk en de gemeente Bolsward voor onze sportvelden met akko-
modatie ruim f 600.000,op tafel gelegd.
Het Rijk stelde als eis, dat de partikuliere bijdragen tenminste
f 20.000,zouden bedragen. Van stichtingen en bedrijven werd
reeds f 14.000,ontvangen.
Voor het restant komt de jeugd morgen aanbellen.
In de komende jaren zal er nog veel meer moeten komen: zwem
bad, gymnastieklokalen, sporthal, tennisbanen etc. Daarvoor is
veel geld, zeer veel geld van de overheid nodig. Laten wij die
overheid morgen tonen, dat de inwoners van Bolsward blij zijn
met hun sportvelden voor onze eigen jeugd.
Wist U, dat er in de afgelopen zomer voor méér dan 2000 jongeren
via scholen en verenigingen gelegenheid is geweest om elke week
van het sportveldencomplex met kleedgelegenheid, toiletten en
douches gebruik te maken?
Dit voldoet toch in een enorme behoefte en moet ons wat waard
zijn als Bolswarder bevolking. En denk om de toekomst!
Wij hebben die overheid hopelijk binnenkort weer nodig.
Gemiddeeld f 5,per gezin en Bolsward maakt een goede beurt
voor de toekomst. Het is voor onze eigen jeugd, die morgen aan
Uw bel trekt.
tegenover de praktische uitwerking ko
men te staan. Bij de algemene politieke
beschouwingen waren de christelijke
partjen, die driehonderd miljoen gulden
extra eisten voor de bestrijding van de
werkloosheid. Bij dit debat vroegen zij
met de motie aan minster Roolvink de
bezuinigingsafspraak met minister Wit
teveen niet na te komen. De bewinds
man had het immers duidelijk gezegd:
zijn beperking van de overheidsbijdrage
in deze nieuwe volksverzekering was het
aanteel van het departement van Sociale
zaken in het algemene streven de uit
gaven te drukken. Minister Roolvink die
heeft het been stijfgehouden. Hij was
zelfs niet bereid tot nader overleg. Een
compromisvoorstel, hem haastig door de
partijgenoot Biesheuvel ingefluisterd.
Een handige zet van de heer Biesheuvel,
die fractievoorzitter is van de A.R.P. Hij
liet de minister de zaken duidelijk stel
len. „Niks overleg, ik kan zelfs niet het
begin van een toezegging doen”, zei de
bewindsman ferm.
Daarom was het waarschijnlijk de heer
Biesheuvel ook te doen geweest. De heer
Biesheuvel is geen liefhebber van dit ka
binet, al zal hij het, gezien de gedane be
lofte, zo lang als het kan manmoedig
verdedigen. Maar intussen poogt hij wel
de al te behoudzuchtigen in de regering
met prijzenswaardige ijver te bekeren.
Dat hij daarmee bij partijgenoten begint,
ligt nogal voor de hand. Dat hij de we
derzijdse stellingen zo duidelijk mogelijk
wil aftekenen, eveneens. Men zou het
middel de motie een paardemiddel
kunnen noemen, omdat het in feite een
soort motie van wantrouwen was. Maar
Tactiek.
Dit is ongetwijfeld een handige tactiek
van de Engelse regering. Nu moeten de
Fransen de bal weer terug spelen. De
tactiek is vermoedelijk behendiger dan
die van de verhulde dreigementen, waar
van lord Chalfont, de minister belast
met de betrekkingen met de E.E.G. en
met de vrijhandelassociatie, zich heeft
bediend. In Lausanne heeft de raad van
de E.V.A., de Europese vrijhandelasso
ciatie, bestaande uit Engeland, drie
Scandinavische landen, Oostenrijk, Zwit
serland en Portugal, vergaderd over de
mogelijkheid om een alternatief te vin
den voor het geval de E.E.G. helemaal
niets van een opneming van nieuwe le
den wil weten. Men denkt aan een ver
sterking van de onderlinge banden, doch
het is duidelijk, dat na zijn vorige afwij
zing door De Gaulle het initiatief tot de
E.V.A. had genomen, toch meer wil dan
zich alleen hierop concentreren hoe groot
het economische succes van de E.V.A.
ook genoemd mag worden. Soms heeft
men wel eens gedacht aan ’n uitbreiding
in Amerikaanse richting, maar gezien
de groeiende protectionistische tendens
in de Ver. Staten mag men de kansen
hierop niet te hoog aanslaan.
Israël, dat nu hard terug heeft gesla
gen, wil het incident gesloten zien. Dat
is de betekenis van de opmerking van
generaal Dajan, de minister van defen
sie dat Israël de wapenstilstandsovereen-
komst nog steeds van kracht acht, tot
dat er iets beters, zoals een vredesver
drag voor In de plaats kan komen. Dat
zit er zeker nog niet in, hoewel het be
sef, dat Israël een staat is die niet weg
gevaagd kan worden, ook de afgelopen
week weer naar voren is gekomen. Zo
verklaarde koning Hoessein van Jorda
nië op een persconferentie in Parijs, dat
Israël een natie is, „of wjj dat nu prettig
vinden of niet”.
De Veiligheidsraad is na de beschieting
van Suez bijeengekomen en heeft alle
schendingen van de wapenstilstands-
overeenkomsten veroordeeld, zoals Ame
rika wenste, en niet alleen de Israëli
sche aanval, zoals Rusland wilde, dat
overigens zijn veto niet heeft uitgespro
ken. Daarnaast is men achter de scher
men van de Veiligheidsraad druk in de
weer om een resolutie op te stellen, die
een meerderheid achter zich kan krijgen.
Vooral India is zeer actief en zijn resolu
tie komt neer op een beëindiging van de
staat van oorlog en de bevestiging van
het recht van alle staten op politieké (On
afhankelijkheid, nationale soevereiniteit
en territoriale integriteit, terwijl de troe
pen zich terug moeten trekken tot de
stellingen, die zij voor de oorlog van juni
bezet hadden. Egypte is niet bereid een
stap verder te gaan dan hierin wordt
aangegeven, maar dat is nog steeds niet
de vrede die Israël als prijs voor zijn te
rugtrekking vraagt.
Er is ook een Deens-Canadese resolutie
over het terugtrekken van de troepen,
die voor Egypte veel te vaag is. Het is
van belang wat Amerika, dat zich ach
ter Israël stelt, bij de stemming over de
ze resolutie zal doen, hoewel aan de an-
De meeste aandacht heeft evenwel ge
trokken, dat een Engelse bron, later ge
ïdentificeerd als minister Chalfont, me
dedelingen aan de Engelse pers heeft
verstrekt, die neerkomen op dreigemen
ten voor het geval de E.E.G. Engeland
niet toelaat. Chalfont had het, in ant
woord op een vraag, een mogelijkheid
genoemd, dat Engeland in dit geval zijn
troepen uit Duitsland zou terugtrekken,
terwijl er ook nog toespelingen gemaakt
werden op de Oder-Neisse en Oost-Duits-
land. f
Uiteraard is ten sterkste tegengesproken
dat er iets veranderd is in het regerings
standpunt. Chalfont heeft er ook op ge
wezen, dat hij zijn eigen mening weer
gaf, maar toch gaf deze eigen mening,
die hem wellicht zijn politieke kop kan
kosten, een onaardig inzicht in de erger
nis van de Engelsen, die het vooral de
Duitsers kwalijk nemen, geen vinger uit
te steken om De Gaulle onder druk te
zetten. Want waarmee Chalfont gedreigd
heeft, laat De Gaulle koud. Een Engelse
aftocht uit Duitsland raakt hem niet,
kluistert Duitsland zelfs vaster aan hem.
Maar de dreigementen treffen wel de
Duitsers.
Het tweede-Kamerdebat over de nieuwe vollsverzekering tegen zware genees
kundige risico’s heeft een onverwacht politiek Kleurtje gekregen. Tijdens dit debat
heeft de regering een ondubbelzinnige waarschuwing gekregen. Een vrij forse
Kamermeerderheid (84 tegen 47 stemmen) stalde zich achter een motie,, waarin
van minister Roolvink (Sociale zaken) werd gevraagd om in de toekomst méér
overheidsgeld voor de financiering van deze wet ter beschikking te stellen. Mi
nister Roolvink zei botweg neen. In het verleden is om minder een kabinetscrisis
ontstaan. Maar het is zo langzamerhand toch wel algemeen bekend, dat op het
ogenblik niemand er iets voor voelt deze regering naar huis te sturen. Er ontbreekt
nu eenmaal een alternatief. Het was ook beslist niet de bedoeling van de indieners
van de motie, de Anti-Revolutionairen, nota beie de partijgenoten van de minister,
om het kabinet ten val te brengen.
Vung Tan, Zuid-VietnamDe Amerikaanse vice-president Hubert Humphrey
laat zich van de vrolijke kant zien tijdens een zangfeestje van Vietnamese
kinderen in het ontwikkelingsdorp. Hij heeft ook een bezoek gebracht aan
de Amerikaanse rivier-eenheden in de Mekong-delta
Bolswanls Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
al een geweldige bron van misverstan
den. Hetzelfde geldt voor de mensen.
Politieke figuren kunnen in een bepaald
gebied een geweldige rol spelen op ba
sis van persoonlijke talenten. De partij,
die ze vertegenwoordigen, is dikwijls
minder belangrijk. Bij landelijke verkie
zingen telt zoiets minder mee.
De vorige week zijn verkiezingen gehou
den in Flevoland, het nieuwe brok trot
se polder, dat na veel inspanningen op
de Zuiderzee is veroverd. Reden waarom
er ook geen Zuiderzee meer is. Bij deze
verkiezingen hebben K.V.P., P.v.d.A. en
de grote protestantse partijen verloren.
V.V.D. en Democraten wonnen. Het is
gevaarlijk hieruit conclusies te trekken.
Bijvoorbeeld door te zeggen, dat de gro
te partijen op hun reteour zijn. Ze zijn
in beweging, dat wel. Maar om helemaal
aan deze uitslag voorbij te gaan, zou
eveneens kortzichtig zijn. De grote winst
van de Democraten werd behaald door
twee belangrijke ontwikkelingen. In de
eerste plaats beloofde D’66 grotere open
heid en meer inspraak in het bestuur
van het nieuwe land. In de tweede plaats
had D’66 zich weten te verzekeren van
de steun van twee vooraanstaande ka
tholieken, in het verleden stevige pijlers
onder de plaatselijke K.V.P. Dit moet
voor de K.V.P. toch een aardige waar
schuwing zijn.
XS%XVXXXXXX5
üs hjoed to sizzen
Birmingham: Omringd door politie en rechterlijke ambtenaren moet dr. Mar
tin Luther King na zijn arrestatie in een auto plaatsnemen. Hij moet een ge
vangenisstraf van vijf dagen ondergaan voor zijn aandeel in een verboden be
toging voor de gelijke burgerrechten, welke in 1963 in Birmingham heeft
plaatsgevonden.
'XXXXXXXXXXXXX\*.NXV*NNXYXN‘7XXXNX‘X‘XXXXXXXNNXXXXXXXXNXXXXX5
