i Gahe SHroap
Verbetering van woningen en agra
rische bedrijven thans met subsidie
Gereformeerde jongeren in
streekverband bijéén
Splitsing van woningen eveneens
met steun van de overheid
PARTIJEN
Fan de Mart in vloer
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum
DINSDAG 21 NOVEMBER 1967
i Hwat hat
WE
106e JAARGANG
No. 91
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
üs hjoed to sizzen
Het indienen van de aanvraag
Premie
Garantie
toezegging van de premie
P.
uitbetaling van de premie
Reparaties
*1
OER DE WEGEN YN FRYSLAN
voor
Tj. de J.
I
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
O ja, propagandist
Wij zien het nieuwe teken
Verdeeldheid, wrevel, twist.
Is groot in het afbreken.
Boaskje net om It jild, berntsjes
mar lit it der ek net om oergean
De partij trekt van leer
geeft hier en daar een smeer
denkbeeldige misstanden
moeten fors aangepakt,
komt kiezers, leg kontakt
wij werven graag meer klanten.
Wij zijn voor ’t hele volk,
de positieve tolk.
De morgen gaat straks gloren
Ja elk vist op zijn tij.
Weer een nieuwe party.
De klub gaat nooit verloren.
De Kiesraad krijgt het druk
veel mensen blijken tuk
op allerhande troeven
Ze zien een ideaal
en spreken klare taal
de geesten te beproeven
De referendums zyn
voor hen de eerste lijn
om goed actief te biyven
Enkelen schikken bij.
Weer een nieuwe partij.
De Kiesraad kan inschrijven.
Wat wordt verstaan
onder verbetering
ning of meer woningen. In dat geval is
deze premieregeling ook van toepassing.
Elke nieuwe woning die er op deze ma
nier bekomt kan voor premie in aan
merking komen. Per nieuwe woning
worden de werkelijke kosten tot ten
hoogste f 10.000 voor berekening van de
premie aanvaard. De premie bedraagt
ook hier weer een derde deel van deze
kosten.
Alg de aanvraag is goedgekeurd, ont
vangt de belanghebbende bericht dat hij
de premie zal ontvangen. In het alge
meen moet zo spoedig mogelijk doch-
uiterlijk binnen 3 maanden na deze toe
zegging een begin met de werkzaam
heden worden gemaakt. Binnen 9 maan
den na de toezegging moeten zij zijn
voltooid. Als het werk volgens het goed
gekeurde plan gereed is, kan men aan
spraak maken op:
Eerst zal nu de gemeentelijke technische
dienst nog controleren of het werk vol
gens het goedgekeurde plan is uitge
voerd. Er wordt nagegaan of men zich
aan de voorschriften heeft gehouden en
of er geen willekeurige veranderingen
zijn aangebracht. Als alles in orde is
volgt daarna de uitbetaling door ge
meente.
Als we gaan spreken over „de jeugd
en oecumene”, dan wil dat zeggen: ver
band gaan leggen tussen deze twee, al
dus spreker. Tegenwoordig hoort men
nogal eens de uitdrukkingen als conser
vatief, progressief e.d. Daar moeten we
van af, allicht leidt dit tot tegenstellin
gen, waardoor het gevaar dreigt, dat
een stempel op één persoon of bepaalde
groep wordt gedrukt. Ouderen en jon
geren mogen elkaar niet gaan verkette
ren. Een bijbels geluid is: om elkaar
trachten te vinden.
Alzo lief heeft God de wereld gehad, dat
Hij zijn eigen Zoon niet gespaard, maar
voor ons allen overgegeven heeft. Steeds
vinden wij in de bijbel vermeld: de we
reld. En geen wonder, want dit is de
akker waar het zaad van het Evangelie
wordt ingezaaid. Vandaar ook, dat dit
de grondgedachte is van oecumene. Zij
is op het zendingsterrein begonnen, dat
Abonnementsprijs f 3.25 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OS1NGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
mag niet worden vergeten, 't Gaat om
het gezameniyk getuigenis van de Here
Jezus Christus en dien gekruist. Opdat
de wereld zal geloven, dat de Vader Mij
gezonden heeft.
De kerk heeft in deze wereld geen heer
sende, maar een dienende taak.
Betekent dit alles nu, dat alle verschil
len maar moeten worden verdoezeld om
der wille van de eenheid Dat zeker niet,
maar wel is het eis om te midden van
dit alles te bidden om de leiding van de
Heilige Geest, zodat wij samen één ge
tuigenis in de wereld geven. Zijn wij als
jongeren ons bewust van deze eis, dat
mogen we ook wel eens onder aandacht
brengen, aldus ds. Ter Steege. Niet han
delen tegen je geweten in. Ook kunnen
wij niet zómaar overgaan tot een andere
kerk.
Wat het kerkelijk terrein betreft: hier
mogen we niet alleen op de ónze zien,
maar ook zeker op die van de ander.
Want indien mogelijk moeten we trach
ten te komen tot eenheid. Zelfs een man
als Calvyn, heeft niets nagelaten om
dit tot verwezenlijking te kunnen bren
gen. De bede van Jezus: Opdat zy allen
één zijn, was de drijfveer van dit ver
langen. Echter van groot belang hierby
is, dat we weten wét we belijden om het
geloof te beleven, maar ook dat van de
ander is een zaak die onze aandacht niet
mag ontgaan, bij het spreken over oe
cumene. Het gesprek met de ander
vraagt luisteren naar elkaar in een sfeer
van. vertrouwen, waarbij de Heilige Geest
de leiding moet hebben.
Gezien het feit, dat wij als kerken uit
elkaar zijn gegroeid, hebben we een basis
nodig om elkaar te benaderen. Dit alles
overdenkend is het zaak, dat ook wij als
jongeren ernst maken met dit alles,
want wij krijgen hiermee te maken. In
het gesprek met de ander moet vóórop
staan de ene heiige algemene christelijke
kerk en dan de kerk waar je liefde naar
uitgaat. Jongeren, bidt en werkt, want
God roept je tot de daad. Wacht dan niet
maar vat het aan in Zijn kracht.
Na deze bezielende rede kreeg een ieder
gelegenheid zyn/haar vragen of sugges
ties te stellen, waarvan een goed gebruik
werd gemaakt.
Het verdere deel van de avond werd In
een gezellige sfeer doorgebracht, getuige
het grote enthousiasme, waarin dit alles
gebeurde. Zeker een avond die leerzaam
en tactvol is geweest. Allicht heeft het
nog stof overgelaten, welke op de ver-
enigingsavond zeker niet onbesproken
zal blijven.
LONDEN. ï)e nieuwe Miss Wereld, de 21-jarige Peruaanse brunette Madeleine
Hartog-Bel, geflankeerd door miss Argentinië, Maria Sapaliauskas (rechts),
die tweede werd en miss Guyana, Slikaria Baksh, die op de derde plaats ein
digde. Voor de eerste maal bestond de jury niet alleen uit blanken.
Onder grote belangstelling vond vrydagavond jl. een bijeenkomst van gerefor
meerde jongeren plaats, welke gehouden werd in ’t „Geref. Centrum” te Bolsward.
Voorzitter, de heer Kiestra van Witmarsum, las, na opening en welkomstwoord
1 Cor. 3 1023 en wees in zijn korte uiteenzetting op het éne fundament dat
gelegd is, nl. Jezus Christus, een ander is er niet. Op dat fundament moet het
verenigingsleven zijn gebouwd. Onze wysheid is maar ten dele, maar Gods wijs
heid ons in Zijn W'oord geopenbaard, moet de leidraad zijn in ons leven en werken.
Na dit inleidend woord, kreeg de spreker van deze avond, ds. G. ter Steege uit
Leeuwarden gelegenheid zyn causerie nader uiteen te zetten.
De partij blaast zich op
het gaat haar om de kop
van Jut secuur te raken.
Het davert ver in het rond
dan is de zaak gezond
wij kunnen wel weer staken
Veel lawaai - weinig wol.
vast zijn er lui zo dol
die zich laten opzwepen
Van alle smetten vrij
Weer een nieuwe partij
Kiezers, heeft u het begrepen
Deze financiële kant van de zaak hoeft
toch niet altijd een beletsel te zijn. De
overheid kan namelijk in bepaalde ge
vallen bijspringen in de kosten van wo
ningverbetering, boerderijverbetering en
woningsplitsing. Zij doet dit door het
verstrekken van een bijdrage in de kos
ten van de werkzaamheden. Zo’n bij
drage heet officieel:
Der binne de léste dagen bilangrike bi-
sluten fallen to’n oansjen fan de wegen
nei en yn Fryslén. Foar al dejingen, dy’t
ynsjogge, dat de takomst fan Fryslén
foar in bilangryk diel sit yn de moderni-
searing fan syn ynfra-struktuer, is dit
in oangenaem lüd. Troch it bislüt, de óf-
slütdyk fjouwerbaens to meitsjen, sil it
forkear fan Hollan üt, de wei nlmme
troch Fryslan nei Grins. Hja hawwe
dêrby de kar tusken de twa greate we
gen: oer Harns en Ljou'wert of oer Boal-
sert, Snits en it Fean. Beide trajekten
freegje nou fierdere oanpak. Hwant mei
de fjouwerbaenswei via de ófslütdyk is
net to rimen, dat de rykswei 43 jit fól
sit fan gefaerlike sydwegen, dy’t op geli-
kens niveau lizze. It bislüt sil dêrom syn
konsekwinsjes hawwe op de fierdere we-
genpolityk fan it Rykswegennet. Ek it
léste stik fan de wei nei Amsterdam
komt nou under hege pressy to lizzen en
sil mei gauwens oanpakt wurde moatte.
De greate winsk fan de provinsjes Grins
en Drinte om earst de rjuchte forbining
fan Hollan nei it noarden oan to pakken
hat de Minister öfwiisd. Dizze wei oer
Easterwalde wie it paradehynderke fan
dizze provinsjes, mar Fryslan die hjir
torjucht net de measte sympathy foar.
Ommers hiene hja har sin krige, dan
koene wy de winsk om de ófslütdyk
fjouwerbaens to meitsjen, wol forjitte en
soe de fierdere modernisearing fan ryks
wei 43 ek folie dreger komme to lizzen.
Wy binne dêrom tige bliid mei it bislüt
fan Minister Bakker. It forkear fanüt
Noard-Hollan nei Fryslan en oarsom is
der tige mei tsjinne en de wei nei Grins,
via in hiele nije wei sil meidertiid ek
wol komme. Mar dan is de wei nei it
meast bidrage diel fan Nederlan tomin-
sen feilich steld. Net allinnich de ryks-
wegen yn it noarden moatte de gefolgen
fan it re.gearingsbislüt ünder eagen sjen,
mar ek de provinsje sil nou de hakken
yn 'e wél sette moatte. Hja is op de
goede wei troch seis de bilangrike pro-
vlnsiale forbiningen op har noed to nim-
nien. mar it sil nou ek avenseare moatte.
De wei: Boalsert Warkum is yn oanliz
en lit üs hoopje, dat de ütfiering minder
Bols wards Nieuwsblad
De premie moet worden aangevraagd bij
de gemeente. Wil men van de garantie
verlening gebruik maken, dan moet de
aanvraag daarvoor tegelijkertijd bij de
gemeente geschieden.
Bij de aanvraag moeten - in drievoud -
worden ingediend:
een nauwkelrige omschrijving van
de werkzaamheden die uitgevoerd
moeten worden
een gespecificeerde begroting van
de kosten
tekeningen (schaal 1:100), die dui
delijk de bestaande en de te maken
toestand aangeven
een verklaring dat de werkzaamhe
den geheel of nagenoeg geheel dov.
personeel van de bouwvakpatroon(s)
of door de bouwvakpatroon(s) zelf
zullen worden uitgevoerd en wel in
de normale arbeidsuren.
De minister heeft de betrokken gemeen
tebesturen gevraagd de aanvragen om
toekenning van de premie zo snel moge
lijk af te handelen.
Het verdient dringend aanbeveling vóór
indiening van het verzoek om premie,
nadere inlichtingen over technische bij
zonderheden te vragen.
Indien met het werk is begonnen vóór
dat de aanvraag is ingediend, kan de
premie niet meer worden gegeven.
Wel mag men direkt na het indienen
van de aanvraag met het werk beginnen
Dit wil echter niet zeggen dat de aan
vraag zonder meer zal worden goed
gekeurd. Zij moet natuurlijk aan alle
gestelde voorwaarden voldoen om in
aanmerking te komen voor
Heel wat van de ongeveer twee miljoen voor-oc.rlogse woningen in ons land zijn
verouderd. Zij bieden niet het wooncomfort dat w(j vandaag de dag verlangen. Er
zyn vaak geen behoorlyke slaapkamers, er is soms geen goede keuken of er ont
breekt een closet met waterspoeling of een douche, en zo meer.
Veel van deze verouderde woningen zouden in dit opzicht best verbeterd kunnen
worden.
Alleen hebben de eigenaren daarvoor dikwyls het geld niet. Of zij vinden het maken
van hoge kosten niet verantwoord. Hetzelfde geldt voor veel eigenaren van agra
rische bedryven waarvan de bedrijfsruimten noodzakelijke verbeteringen zouden
moeten ondergaan.
Het kan gebeuren dat aan een woning
ook noodzakelijke reparaties of werk
zaamheden wegens achterstallig onder
houd moeten worden verricht. Als dit
nu samenvalt met één of meer van de
bovengenoemde verbeteringen, dan mo
gen de kosten van bepaalde werkzaam
heden ook worden meegeteld voor de
premieberekening.
Dit zijn dan bijvoorbeeld: het herstellen
van lekke daken, verzakte funderingen
en de muren die daarop rusten of het
vernieuwen daarvan, het herstellen van
vloeren en bintlagen. het treffen van
vochtwerende voorzieningen aan muren
en het vernieuwen van een kap.
De subsidie wordt ook verleend
werkzaamheden die worden verricht
om een woning meer aan te passen bij
het gezin. Bijvoorbeeld wanneer aan een
goede woning, die door een groot gezin
wordt bewoond, één of meer noodzake
lijke slaapkamers worden toegevoegd.
Omdat het ontbreken van een centrale
verwarming niet als een onaanvaardbaar
gebrek aan een woning wordt aange
merkt, kan voor het aanbrengen daarvan
geen premie worden verleend.
Schilderwerk kan slechts in de subsidie
aanvraag betrokken worden, als dit een
Een premie kan alleen worden toege
kend als aan bepaalde voorwaarden
wordt voldaan.
De voornaamste voorwaarde is wel, dat
er werkelijk sprake moet zijn van pri
maire verbetering.
Dat wil zeggen: de toestand vóór de ver
betering moet niet aanvaardbaar wor
den geacht, gemeten naar de huidige
maatstaven. Aan een woning moeten
bouwkundige voorzieningen worden ge
troffen die het woongerief verhogen.
Zoals het aanbrengen van-, slaapvertrek
ken op open zolders, een doelmatige
keuken met aanrecht, een closet met wa
terspoeling (zo mogelijk binnen de wo
ning), dat van een portaal af moet kun
nen worden bereikt, een aparte ouders-
slaapkamer, terwijl dan de bedsteden en
alkoven worden verwijderd, een bad- of
douchegelegenheid in een bestaande
ruimte of in een nieuw te maken ruimte.
onderdeel vormt van het overige werk.
Voor normaal binnen- en buitenschilder
werk wordt dus geen premie gegeven.
Voor subsidie komen vervolgens wel in
aanmerking de volgende werkzaamheden
aan agrarische bedrijfsgebouwen:
verbetering van isolatie en ventilatie
verbetering van opslag en af voer
van afvalprodukten (o.a. mest en
gier)
- verbetering van brandveiligheid
(b.v. brandvrije zolder)
bestemming van ruimten tot melk-
lokaal, voeropslagplaats, kalver-
boxen e.d.
inrichten van ruimten voor b.v. fruit
en aardappelopslag en -bewerking;
bouw van stortputten
het maken van een schaftlokaal.
Een agrarisch bedrijf geldt voor deze
regeling als één objekt. Men kan dus
niet voor het woongedeelte én voor het
bedrijfsgedeelte aparte premies aanvra
gen, van tesamen meer dan f 3.334.
De werkzaamheden moeten verder nog
voldoen aan de volgende voorwaarden.
Het werk moet worden uitgevoerd door
arbeiders in dienst van bouwvakpatroons
of door de patroon (s) zelf en Wel in de
normale werkuren. Een verdere voor
waarde is dat de woning in verbeterde
toestand nog geruime tijd mee kan gaan
Daarom wordt dan ook geen premie ver
leend voor verbetering van krotwoningen
en onbewoonbaar verklaarde woningen,
of woningen die zeker binnen 15 jaar
afgebroken moeten worden, omdat ze
in een zogenaamde „saneringsgebied”
liggen.
De premie wordt verder ook niet ge
geven wanneer de woning geheel of zo
goed als geheel moet worden vernieuwd.
Zoals gezegd kan de overheid ook een
premie geven voor woningsplitsing.
Daaronder verstaat men het maken van
woningen voor méér dan één gezin, door
verbouwing van één groot woonhuis. De
twee of meer woningen die er zo ont
staan, moeten zelfstandige en volwaar
dige woningen zijn, die stuk voor stuk
voldoen aan de plaatselijke bouwveror
dening. De premie wordt dus niet ge
geven voor tijdelijke of voorlopige voor
zieningen, zoals die vaak bij samenwo
ning worden aangetroffen.
Dan is er nog de mogelijkheid dat een
pakhuis, een werkplaats of een soort
gelijk pand verbouwd wordt tot een wo-
Net allinnich giet dizze wei op in ün-
gelokkige wize troch it doarp Tsjom, mei
twa, trije heakse bochten, mar de hiele
wei is it paed fan in draeimole-hynder, it
slingert oan ien wei yn de rounte en it
sjit neat op. Ik nim oan as de dyk:
LjouwertBoalsert klear is, ek in op
lossing foun is foar in goede oansluting
mei Frjentsjer.
Sa’t it nou is, moat men jin skamje. Wy
wolle nou mar hoopje, dat de finansjen
gjin roet yn it iten smite, hwant dizze
wegen hjir op de klaei en it fean binne
folie djürder as yn it easten op it san.
Mar dér hawwe de Walden al jierren ti
ge great foardiel fan hawn, hwertroch
it wegennet dêrre folie better is as
hjirre. Okkerdeis is wer in nije wei yn
gebrük nomd fan Wolvegea nei Easter
walde. Sjocht men de kaert der op nei,
dan fait op, dat dizze east-west-forbining
in pear kilometer südlik, oer Aldeskoat-
Jubbegea en sa fierder al knap yn oar-
der wie. Wy gunne harren graech in
moaije wei derby, mar yn forgeliking
mei de gribus fan wegen yn midden- en
südwest-Fryslan binne hja troch dy om-
stannichheden al tige bifoarrjuchte. Ha-
war, de ütsichten kinne nou, ek foar dit
diel fan Fryslan, better bisjen lije en ik
hoopje fan herten, dat wy al dy forbet-
teringen jit bilibje meije. Minister Bak
ker hat diz kear Fryslan net forgetten
en graech wol ik him üs greate tank
bringe foar dit forstannige bislüt. En
nou mar fiks oan it wurk, hwant de
earste tsien, fyftjin jier gean der for-
fêst wol mei hinne.
en Wymbritseradeel.
tükelteamen meibringe sil as de tarie-
ding. Mar dan, sil daliks bigoun wurde
moatte mei it trochlüken fan dizze nije
wei om Warkum hinne nei Gaesterlén en
Lemmer. Allinnich dan wurdt it isole-
mint fan de Süd-west-hoeke brutsen. De
tuskenforbining: SnitsKoudum kin dat
jitteris forsterkje en meitsje, dat it
prachtige gebiet fan de Südwesthoeke
einlings ta syn rjucht komt. In twadde
konsekwinsje leit om de stêd: Snits.
Rykswei: 43 fynt hjir oan diz tiid ta in
great obstakel, omt alle forkear troch
de stêd moat. Tige urgint is dêrom it
meitsjen fan de Snitser rounwei, sawol
foar it forkear nei Ljouwert as nei de
Jouwer en de Südwesthoeke. De Snitser
omkriten kennende, wit men dat dizze
rounwei gjin lytse biroerte is, mar in
kostber en dreech stik wurk, mar ik
tocht, dat boargemaster Rasterhof dit
jit wol op syn noed nimme koe en woe,
hy soe der in weardich bislüt fan syn
ambtsperioade fan meitsje.
De wei: LjouwertBoalsert wurdt, as ik
my net forsin ek in bysünder bilangryk
trajekt. De wurksemheden en de tarie-
ding binne yn folie gong en der wurdt
wol tempo efter set. Hwer’t nei alle ge
dachten dizze wei earder klear komt as
de rounwegen om Snits, wurdt forwachte
dat in bilangryk diel fan it forkear nei
en fan Ljouwert dan dizze nije wei nim
me sil yn oansluting op rykswei: 43,
tomear byhwannear de langdurige wurk
semheden om Snits oan ’e gong binne.
Trochtinkende op dizze nije situaesje,
fait jit mear op, dat de wei nei Frjen
tsjer oer Wommels jit nearne nei roait.
De gemeenten kunnen een garantie ver
lenen voor de rente en aflossing van een
eventueel opgenomen geldlening ter fi
nanciering van de verbetering. Dit kan
een belangrijke hulp zijn voor huiseige
naren, die voor het bekostigen van de
verbetering geld moeten lenen.
In de provincies Groningen, Friesland,
Drente, Overijsel, Gelderland, Zeeland,
Noord-Brabant en Limburg bedraagt
de premie sinds 12 oktober 1967 een
derde deel van de kosten van de goed
gekeurde werkzaamheden, voorzover die
kosten niet hoger zijn dan f 10.000. De
premie bedraagt dus ten hoogste 1/3 x
f 10.000 is f 3.334,
Zijn de kosten lager dan f 10.000 dan
bedraagt de premie niet meer dan een
derde deel van de werkelijke kosten.
Zijn de werkelijke kosten hoger dan
f 10.000 dan wordt niet meer dan een
derde deel van f 10.000 aan premie ver
strekt.
Het maximum bedrag voor de hosten
van f 10.000 geldt alleen voor de boven
genoemde provincies en dan nog tijdelijk.
■Z 'v'