Saigon
nu
Babe Skroar
de K.V.P. definitief
Breuk
1
n
Hué werd herovert,
in gevaar?
in
Werk van de „achttien’ voorlopig
lamgelegd
107e JAARGANG
No. 17
VRIJDAG 1 MAART 1968
Wymbritseradeel.
Fa. R. P. de Boer
aan
-
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Gouden filmpjes
-
Excursie Verpleeg
huis „Bloemkanip*'’
ANWB-alarmcentrale
bestaat 10 jaar
Jenny Haagsma
eerste in Groningen
In de sportakademie te Groningen wer
den zaterdag jl. de selektiewedstrijden
gehouden van het noorder gewest van
het KNCGV. De adspirantdames werk
ten aan ringen, balk, brug ongelijk en
paard. Het was weer Jenny Haagsma,
lid van de chr. gymn. ver. Durate Tone-
vido die met 73.3 punten beslag wist te
leggen op de eerste plaats. Een mooi
sukses voor deze jonge turnster.
paste zich
V f i J
MlOgjJ
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Hwat hat
üs hjoed to sizzen
Katholieke breuk
Particuliere tabaksbouw bepleit.
Waals programma
Nu ook distributie van bedstro.
Amsterdam '66
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
It jowt soms mear swierrichheit
ien minske to regearen as in hiel folk
Het land is evenwel nog niet uiteenge
vallen, maar de christelijke volkspartij
dreigt dat wel te doen. De Frans spre
kende vleugel van deze grootste partij
zal de verkiezingsstrijd ingaan met een
Het rapport van de vier werd zaterdag
nacht in grote haast uitgebracht aan de
fraktieleiders van de KVP in Eerste en
Tweede Kamer ,de heren V. Lieshout en
Schmelzer. Zondagmiddag verschenen
drie van de vier op een persconferentie
in het neutrale Nieuwspoort (het partij
bureau van de KVP in Den Haag had
men bewust buiten beschouwing gela
ten). De grote haast, waarmee het rap
port werd uitgebracht, was wel verklaar
baar. Zowel de groep Aalberse-Schmel-
zer als de radikalen wilden vóór dinsdag
De Rijksnormaalschool te Sneek kreeg
maar twee nieuwe leerlingen.
Door de harde wind raakte te Bolsward
een oude vrouw haar gouden oorijzer
bij de Broerestraat te water. Het koste
moeite het terug te vinden.
De kantonrechter te Zwolle heeft zeven
landbouwers uit Staphorst ieder tot f 3,-
of 3 dagen hechtenis veroordeeld wegens
het vloeken op de openbare weg.
zich hiertegen heeft verzet. Uit het ant
woord van de bewindsman valt in elk
geval op te maken, dat het regerings
besluit destijds niet unaniem is geno
men en dat enkele ministers zich hebben
verzet tegen het kiezen van Amsterdam.
Tijdens het debat over het rapport - dat
verder geen nieuwe gezichtspunten kon
opleveren - ontstond nog enige boosheid
over een opmerking van de Boerenafge
vaardigde uit Amsterdam, de heer Ver-
laan. Deze zei: „De enigen, die er met
het rapport op vooruit zijn gegaan, wa
ren de samenstellers.... in financieel op
zicht, bedoel ik”. Minister Polak werd
daarover zeer boos. Er zijn nog mensen
in Nederland, zei hij, die dit belangrijke
werk voor niets willen doen. „Al past
dat misschien niet in uw gedachtenwe
reld”, voegde hij hieraan toe. Kamer
voorzitter v. Thiel merkte handig op,
dat het „misschien praktischer zou zijn
als de heer Verlaan niet meer aan het
debat deelnam.”
Abonnementsprijs f 3.50 pet kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Uitgave: A. J. OS1NGA N.V., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
le week maart 1918
Men bereidt zich in Amerika voor op een
intensivering van de langdurige oorlog.
Er gaan nieuwe manschappen naar
Vietnam, waardoor 't aantal op 510.500
wordt gebracht. Het goedgekeurde pla
fond van 525.000 man is dan nog niet
bereikt, maar het zal wel niet lang meer
duren voor het zover is. Men neemt aan,
dat generaal Westmoreland hier mee nog
niet tevreden is. Om Amerika niet hele
maal van reserve strijdkrachten te ont
bloten overweegt president Johnson om
50.000 man reservisten onder de wapens
te roepen, terwijl er in april meer re
kruten zullen worden opgeroepen dan
sinds anderhalf jaar het geval was, nl.
48.000. Vorige maand heeft Amerika
15.000 reservisten opgeroepen naar aan
leiding van het incident met het spiona-
geschip Pueblo, dat door de Noordko-
reaanse marine is opgebracht.
Op het gebied van onderhandelingen is
men nog geen stap verder. Thant, de
sekr-'+aris-generaal van de Ver. Naties,
blijf. volhouden, dat een stopzetten van
de bombardementen tot onderhandelin
gen zal leiden, de Amerikaanse regering
blijft er achterdochtig tegenover staan.
De breuk binnen de Katholieke Volkspartij tussen de radikalen en niet-radikalen
is niet meer te lijmen. Deze week hebben de radikale KVP-kamerleden (mej.
Kessel en de heren Aarden, van Doorn en Janssen) na het fraktieberaad van
dinsdagmorgen aangekondigd, dat zij zichzelf niet langer meer wilden beschouwen
als lid van de KVP-fraktie in de Tweede Kamer. Het konflikt binnen de KVP was
daarmee verschoven van de partij-organisatie naar de Kamerfraktie. Een belang-
rijke stap, omdat juist in die traktie het dagelijkse politieke werk wordt verricht,
waarop alle aandacht is gevestigd. Voor wat de moeilijheden over de partij-
organisatie betreft, leek een oplossing wel mogeljjk. De KVP-kommissje van
wijze mannen (de heren Cals, Maenen, Romme en v. Rijekevorsel) had een
redel(jk voorstel gedaan, waarmee beide partijen aanvankelijk akkoord leken
te gaan. De KVP-radikalen zouden in het KVPJbestuur hun voorman drs Bogaers
als vice-voorzitter krijgen en als algemene leden de heren v. Dongen (jongeren
voorzitter), v. d. Gun (van het Nederlands Katholiek Vakverbond) en v. Ruiten
(die penningmeester zou worden). Een sterke vertegenwoordiging dus voor de
radikalen. Als tegemoetkoming zouden zij wel moeten beloven geen „partij binnen
de partij” te vormen.
TOULOUSE, Frankrijk. Het Frans-Britse vliegtuig Concorde heeft een dezer
dagen op een speciale proefbank op het vliegveld van Toulouse proefgedraaid.
Hier de Concorde voor de van speciale geluiddempers voorziene proefbank.
eigen programma, dat radikaal afwijkt
van dat van de Nederlands sprekende
vleugel. Over de aanleiding van de krisis
de kwestie of de Frans-talige afdeling
van de katholieke universiteit van Leu
ven in het Vlaamse Leuven kan blijven
of dat zij naar Franstalig gebied moet
worden overgeheveld, zoals de Vlaamse
studenten met veel klem hébben betoogd
bestaat verdeeldheid in de partij, even
als bij de bisschoppen. De Walen wen
sen handhaving van de Franstalige af
deling, met het recht zich in de richting
van Brussel uit te breiden; de Vlamin
gen wensen overheveling naar Wallonië,
maar niet naar Brussel, omdat dat het
Franstalige elementen in Brussel, dat
tweetalig is, zou versterken.
De Waalse katholieken blijken ook niet
akkoord te gaan met de regeling voor
de tweetalige Brusselse agglomeratie.
In de eerste plaats zijn zij terug geko
men op hun instemming met het besluit
de tweetaligheid niet tot de omliggende
Vlaamse gemeenten uit te breiden en
voorts willen zij ook het gezinshoofd in
het tweetalige gebied de volledige vrij-
Op dinsdag 27 febr. ’s middags om 2 uur
maakte de ver. van ned. huisvrouwen,
afd. Bolsward met een 40-tal dames een
excursie naar het verpleeghuis Bloem-
kamp. Velen zagen het gebouw toen het
in aanbouw was, maar slechts een en
kele had het verpleeghuis „in bedrijf”
gezien.
De direktrice, zr. van Ketten, die het
gezelschap heel huiselijk ontving met
een kopje thee en een koekje, hield eerst
een inleidend praatje. Kregen de dames
hierbij al een indruk van wat Bloem-
kamp is en doet, tijdens de rondleiding
werd hen steeds meer duidelijk, welke
prachtig werk hier wordt verricht. Zij
zagen enkele patientenkamers, de grote
keuken met zijn moderne apparatuur,
de linnenkamer, de naaikamer, de t.v.-
kamer, de verblijven voor het personeel,
de administratie, de recreatieverblijven,
de revalidatievertrekken, de kapel enz.,
te veel om op te noemen. Tijdens de
rondleiding steeg aller bewondering voor
alles wat hier tot stand wordt gebracht.
Hoewel het materiële zeer zeker uiterst
belangrijk is, trof misschien toch nog
meer de zorg en de liefde, waarmee de
patiënten omringd worden. Velen zou
den bezwijken onder hun moeilijkheden
als er niet de liefdevolle stimulans, zo
wel van direktrice als van alle verdere
medewerkenden was, die de patiënten er
toe brengt, tot het uiterste voor hun ge
nezing mee te werken.
Na de rondleiding werd nog een heer
lijk kop koffie aangeboden. Mevr. Men
ger dankte zr. Ketten voor het vele dat
zij het gezelschap had laten zien.. Ze
zei, in de eerste plaats getroffen te zijn
door de sfeer die in het huis heerst, de
onbaatzuchtigheid en het grote geduld
van alle personeelsleden, om zoveel mo
gelijk voor de patiënten te zijn.
malige koloniale gebieden hebben zij,
als Brits staatsburger, hier het recht
van vrije vestiging. Het gevolg is, dat
nu in Engeland ongeveer twee pct. van
de bevolking kleurling is. In bepaalde
streken geeft dat in Engeland aanzien
lijke spanningen met de blanken. Van
conservatieve zijde is daarom in het La
gerhuis aangedrongen op beperkende
maatregelen. Hiertegen kant zich vooral
de linkerzijde van de Labourpartij, die
hierin rassendiscriminatie ziet, doch de
regering bleek niet ongevoelig voor de
conservatieve aktie, al was het maar
omdat zij bang was voor het verlies van
kiezers. De afgelopen maanden waren er
7000 immigranten uit Oost-Afrika aan
gekomen. Nu zullen er van alle houders
van Britse paspoorten die niet door ge
boorte of afstamming van vaderszijde
een speciale band met Engeland hebben,
maar 1500 per jaar binnengelaten wor
den door een koppeling van de toelating
aan een werkvergunning. De 1500 mo
gen hun familieleden wel meebrengen.
De mislukking van de Vlaamse katho
liek Seghers voor wat betreft het lij
men van de brokstukken in zijn partij
en het bereiken van een eensgezind
standpunt ten aanzien van de kwestie
van de Leuvense universiteit, heeft ertoe
geleid, dat hij de koning de opdracht tot
de vorming van een regering heeft te
ruggegeven. Een andere uitweg dan ver
kiezingen bleek er niet te zijn en deze
zullen op 31 maart worden gehouden.
Het is meer dan een regeringskrisis,
meer dan een verkiezing, die zoals alle
verkiezingen de burgers tot partijkiezen
aanleiding geeft, het is een krisis van
de Belgische staat, die aan de orde is.
België is een bouwvallig huis, naar het
woord van een invloedreike, Vlaamse
katholiek. De tegenstellingen tussen
Frans-sprekenden en Nederlands-spre-
kenden worden voortdurend feller, voor
al ook doordat het Franssprekende Wal
lonië, de oude industriële streek van
België, ekonomisch in de neergang is,
terwijl het oude boerenland Vlaanderen
door de gunstiger ligging ten opzichte
van de zee (de haven van Antwerpen)
juist groter aantrekkelijkheid voor nieu
we investeringen bezit. De Walen zien,
dat niet alleen de politieke macht hun
geleidelijk uit de handen is geglipt door
de gelijke rechten van het Nederlands,
maar dat zij ook ekonomisch naar de
tweede rang schuiven. Vandaar, dat in
Wallonië een sterke stroming bestaat,
die het centralistische staatsbestel wil
vervangen door een federalistisch stel
sel, waardoor men hoopt de eigen be
langen beter te kunnen behartigen.
De ANWB-Alarmcentrale bestaat dezer
dagen 10 jaar. In deze periode werden
o.a. 6.653 beschadigde auto’s van leden
naar Nederland teruggebracht. Voor de
vloot van thans in totaal 45 trailer-com-
binaties, gestationeerd in Nederland en
in het Zwitserse Alpengebied, betekende
dit, dat er ruim 10 miljoen kilometers
moesten worden afgelegd. De basis voor
de ANWB-hulpverlening is de Interna
tionale Reis- en Kredietbrief. Vorig jaar
waren 315.000 leden in het bezit van dit
document. De staf van de Alarmcentrale
bestaat thans uit 12 medewerkers, terwijl
sinds enkele jaren in Zwitserland (Cham-
pex) en in Spanje (Barcelona) vooruit
geschoven steunpunten zijn ingericht om
een vlotte en doelmatige hulpverlening
te kunnen garanderen.
De volgende cijfers mogen de verdere ac
tiviteiten van de Alarmcentrale illustre
ren:
De betrokken inspecteurs van de Wegen
wacht hebben 1.040 vlieg- en treinreizen
gemaakt om bedrijfsklare auto’s van le
den, die in het buitenland om de een of
andere reden (ziekte, ongeval etc.) hun
wagens niet meer konden besturen, naar
Nederland terug te rijden.
Onderdelen, die in een land met een sterk
ontwikkelde eigen autoindustrie, voor
buitenlandse merken vaak moeilijk te
krijgen zijn, werden door de Alarmcen
trale op grote schaal nagezonden. In to
taal 1.772 vakanties konden daardoor
toch worden voortgezet.
Naast de radio-op roepdienst, via de
Luxemburgse zender, die al heel spoe
dig deel uitmaakte van de Alarmcen-
trale-activiteiten, werd in 1967 met de
NRU een regeling getroffen, waardoor
het voor de Alarmcentrale mogelijk is
geworden voortaan ook via de Hilver-
sumse zenders en de samenwerkende
Europese radiostations de SOS-oproep-
dienst te verzorgen. In totaal werden
tot op heden 11.458 oproepen geplaatst.
Op 16 maart gaat de reis naar Amers
foort, waar de nationale kampioenschap
pen worden gehouden. Veel geluk Jenny.
heid geven om te bepalen in welke taal
zijn kind onderwijs krijgt. Deze vrijheid
is nu beperkt. De schoolinspektie stelt
vast, wat de voertaal van het gezin is.
Is het Frans, dan gaat het kind naar
een Waalse school, is het Nederlands,
dan gaat het naar een Vlaamse school.
Deze maatregel was genomen om te ver
hinderen, dat Vlamingen hun kinderen
naar Waalse scholen sturen, hetgeen de
verfransing van Brussel verder in de
hand zou werken. Met een dergelijke
verkiezingsprogramma kunnen de ka
tholieke Vlamingen uiteraard niet in zee
gaan. Maar dat betekent dan ook de
breuk in de partij. Men moet afwachten
of de Walen, uit vrees dat de katholie
ken na de verkiezingen toch met een
kompromis de eenheid van de partij
zullen herstellen, niet het zekere voor
het onzekere nemen en op de veel Waal-
ser liberale partij zullen stemmen, waar
van het anti-klerikalisme wel wat ge
sleten is. Aan de andere kant kunnen de
Vlamingen zich in dezelfde redenering
meer aangetrokken voelen door de meer
extremistische volksunie, die bij de
laatst gehouden verkiezingen al vrij wat
sukses had geboekt. Of het gematigde
standpunt de socialisten goed zal doen,
is eveneens de vraag.
Op de raadsvergadering van 26 febr. is
door geen der leden het woord gevoerd.
Een unicum in de geschiedenis van
Bolsward.
de dag waarop het beslissende fraktie
beraad zou worden gehouden, alle speel
kaarten op tafel hebben. Beide partijen
meenden daarmee hun voordeel te kun
nen doen. Of dat zo gemakkelijk zal zijn
moet de neutrale toeschouwer nog altijd
betwijfelen. De ruzie binnen de KVP is
weliswaar zonder twijfel de belangrijk
ste politieke gebeurtenis van de laatste
maanden (enkele politici spreken zelfs
over „de belangrijkste ontwikkeling in
de na-oorlogse politiek), maar beslist
niet de meest overzichtelijke. Vooral in
de laatste weken is een aantal zaken
door elkaar gaan lopen, waardoor het
totaalbeeld extra troebel is geworden.
Voor wie het allemaal niet meer heeft
kunnen volgen geldt tenminste één
troost: na deze week zou door de de
finitieve breuk de zaak tenminste weer
uit elkaar zijn te houden.
De radikale ruzie heeft zich gedurende
de laatste weken in twee onderdelen ge
splitst; het overleg over het nieuwe be
stuur van de KVP en de moeilijkheden
binnen de Tweede Kamerfraktie van de
KVP. Voor het bestuursoverleg was de
hulp ingeroepen van de vier wijze man
nen. Voor de fraktieproblemen waren
geen bemiddelaars aangewezen, hoewel
de vier onofficieel wél hebben gepro
beerd ook hier beide partijen nog bij el
kaar te krijgen.
Men kan rustig zeggen, dat de moeilijk
heden over het nieuwe partijbestuur zijn
opg-elost. De radikale woordvoerder, de
heer Aarden, liet weten dat de voorstel
len op zich helemaal niet zo onaardig
waren. Zelfs met het verbod om in de
toekomst nog eens christelijk-radikale
kongressen te organiseren kon hij ak-
We leven snel. Het is voor velen al weer
lang geleden dat het geref. rusthuis
Elim was gevestigd aan de Dijkstraat.
In 1950 werd dit pand verbouwd en
kreeg het een nieuwe bestemming. Het
werd de textielzaak van R. P. de Boer,
die toen ook zaken had in Makkum,
Koudum en Akkrum. Maar ook dat werd
weer geschiedenis. De fa. R. P. de Boer
voerde ook het meubelvak en wat eerst
bijzaak was, werd langzamerhand hoofd
zaak. De filialen verdwenen en al de
aandacht werd gegeven aan de zaak te
Bolsward.
Per 1 jan. 1964 werd zelfs geheel over
gegaan op de interieurverzorging. Het
bedrijf werd in verschillende fasen aan
de nieuwe gespecialiseerde bestemming
aangepast. Zo werd een nieuw privé-
kantoor ingericht, een monsterkamer en
een atelier bijgebouwd enz. Het laatste
wat nog aan de oude toestand herinner
de was de pui. Deze was destijds voor
de textielhandel wel geschikt, maar
leende zich door te weinig diepte min
der voor het etaleren van meubelen.
Thans is de gehele pui evenwijdig aan
de straat opgetrokken van glas. Men
wordt als het ware zó uitgenodigd dit
meubelpaleis binnen te stappen. Door
moderne verlichting enz. is het mogelijk
de diverse kamers zo te presenteren, dat
alle gedachten aan een etalage vreemd
blijven. Men voelt zich direkt thuis en
kan zich door deze ruime opstelling een
veel beter beeld vormen van de manier
waarop diverse meubels thuis zullen
staan. Mocht men er niet uitkomen, de
firma is gaarne bereid alle service en
voorlichting te geven.
De architektuur van deze vernieuwing
berustte bij de heer Lautenbach, aan
nemer was de fa. Buwalda, het schil
derwerk was van fa. R. Dijkstra en de
elektrische voorziening van gebr. v. d.
Weerd.
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, IVorkum en
Immigratie in Engeland
Sinds de regering van Kenia de werk
vergunning en de mogelijkheden om
handel te drijven voor de Voor-Indiërs,
die in de koloniale tijd naar dit land
waren gekomen, aanzienlijk heeft be
perkt, is de stroom van deze Voor-
Indiers naar Engeland sterk toegeno
men. Evenals zovelen uit andere voor-
koord gaan. Dat uiteindelijk afgelopen
zondag de radikalen de voorstellen tóch
niet heben geaccepteerd was een gevolg
van de moeilijkheden binnen de fraktie.
Weliswaar een andere politieke arena,
maar toch met dezelfde gladiatoren. De
belangrijkste radikalen, de heren Bo
gaers en Aarden, vertelden zopdag, dat
de radikalen „onvoldoende vertrouwen”
hebben in de KVP-leiding om het ak
koord te kunnen aanvaarden. Populair
gezegd kwam het erop neer, dat zij de
tegenpartij in de fraktie van „gemeen
spel” beschuldigen, met daaraan verbon
den de konklusie, dat het binnen het
nieuwe bestuur ook niet eerlijk zou ver
lopen. Gevolg was, dat de heer Bogaers
de hem aangeboden post van vice-voor-
zitter weigerde en de radikaal v. Ruiten
geen prijs meer stelde op de post van
penningmeester.
De wijze vier hadden het allemaal wel
zien aankomen. De laatste allinea van
hun rapport luidt: „De ongetekenden
zijn zich ervan bewust, dat zich ontwik
kelingen kunnen voordoen, die de ver
wezenlijking van hun voorstellen alsnog
zouden kunnen doorkruisen”. De heer
Aarden zei na afloop: „Het rapport is
een verouderd en vergeeld stuk, zoals
in de geschiedenis al meermalen stuk
ken zijn gepubliceerd nadat zij al ver
ouderd waren.” Hij bedoelde te zeggen,
dat het rapport nog was gebaseerd op
de verhouding van vóór de geruchtma
kende televisie-uitzending .waarin de
heer Schmelzer met de fraktieleiders
van AR.P en CHU verscheen om nauwe
politieke samenwerking tussen de drie
grote christelijke partijen aan te kon
digen. Met die aankondiging verplaatste
hij het konflikt naar de Kamerfraktie.
Voor de parlementaire gang van zaken
is het wel gelukkig, dat de aandacht
nu weer op de Tweede Kamer wordt ge
richt. Tenslotte behoort déar het zwaar
tepunt van de Nederlandse politieke
gang van zaken te liggen en niet achter
de gesloten deuren van de KVP.
Uit Vietnam ztfn weinig nieuwe ontwikkelingen te melden. De aktiviteit van de
kommunistische troepen heeft niet geleid tot een tweede golf van aanvallen. Men
wacht nog af. Mei is gemeld, dat de hoofdstad Saigon omgeven is door ongeveer
20.000 man kommunistische troepen, gelegerd op 1-2 nachtmarsen van de hoofd
stad. Maar deze zjjn nog niet in aktie gekomen, evenmin als de Noordvietnamese
troepen bij de basis van de mariniers in Khe Sanh, in het noorden van het land,
waar het Amerikaanse opperbevel eigenlijk het grote offensief verwacht. De Zuid-
vietnamese troepen, gesteund door Amerikaanse eenheden, zijn er wel in geslaagd
het keizerlijke paleis in de oude hoofdstad Hué te veroveren, dat van eind
januari af in kommunistische handen is geweest.
De regering zal niet alle onderdelen
bekend maken uit het rapport van de
kommissie-Enschedé over de gebeurte
nissen in Amsterdam rond het huwelijk
van kroonprinses Beatrix in 1966. Mi
nister Polak (justitie) zei dit in de
Tweede Kamer, waar een viertal Ka
merleden (mej. Goudsmit, D’66, en de
heren v. Doorn KVP, Franssen PvdA
en Wiebenga PSP) om volledige opening
van zaken had gevraagd. De minister
zei, dat de standpunten van het konin
klijk huis niet ter diskussie kunnen wor
den gesteld, evenmin als de mening van
afzonderlijke ministers over het rege
ringsbeleid. De minister doelde hiermede
op de vraag wie destijds sterk heeft ge
pleit voor Amsterdam als stad waar het
huwelijk zou worden voltrokken en wie
LONDEN. Onbekende grapjassen helbben een fles afwasmiddel in de fontein
op het Londense Trafalgar Square gegooid. Zoals op de foto te zien is, was
tot grote vreugde van de jeugd het sukses overweldigend.
f
