Radicalisering
de moord
Gahe Skroar
na
op
Roolvink hield het been stijf
Ds Martin Luther King
f
F H
r I
Hanoi stemt toe in gesprek
Firma H. Lotstra
Premies sociale voorzieningen
zullen stijgen
heropende
te
L
BSR
VRIJDAG 12 APRIL 1968
107e JAARGANG
No. 29
F
L
Gouden filmpjes
1
L W
u 1
'h
Verschijnt DINSDAGS en VRIJDAGS
Hwat haf
YN MEMORIAM H/A
Sociale voorzieningen duurder
Vergaderingen
-
Foto Lamn ert K. Mol
Advertentieprijs: 16 cent per mm
Ingezonden mededelingen dubbel tarief
Contractprijzen op aanvraag
De regering biyft bij het besluit om enkele verbeteringen in de bouw-cao af te
keuren. Ondanks de grote protestmars van de bouwvakkers In Den Haag heeft
de regering hiervoor de meerderheid van de Tweede Kamer achter zich kunnen
krijgen. Het gaat om de regeringsmaatregelen tegen de nieuwe bouw-cao, die
voorstel om de werkdag per 1 november met een half uur te verkorten en om
daarnaast nog enige penaioenverbeteringen door te voeren. Twee socialistische
moties om het regeringsverbod tegen deze voorstellen alsnog in te trekken werden
verworpen met 79 stemmen voor en 48 tegen. Het kabinet kreeg de steun van de
regeringspartijen, tegen waren socialisten, demokraten, pacifisten, communisten
en de in de Groep-Aarden verenigde radikalen. De Boeren stemden demonstratief
niet. Zjj verlieten het kamergebouw. „Ik wens u wel thuis”, zei kamervoorzitter
mr. van Thiel.
AMSTERDAM. Dinsdag zjjn in Ned„. ..ud de zomerzcgcis v. „er uiigekomen.
Hier een Ibeeld van de start van de verkoop in Amsterdam, waar wethouder
Koets (r.) de eerste zegels kocht van de heer A. G. de Vries, hoofddirekteur
van de posterijen.
Het vervoer van dode kippen en hanen
voortaan verboden.
Politieke eis hetzelfde
Het blijft nu nog de kwestie wat beide
partijen bij die gesprekken aanvaardbaar
achten als politieke regeling. Hanoi gat'
in zijn verklaring van vorige week na
drukkelijk zijn vorige standpunt weer,
dat de Amerikanen moeten vertrekken
en dat de politieke regeling in Zuid-
Vietnam gebaseerd moet zijn op het
programma van het communistische be-
vrijdingsfront. De Amerikanen schijnen
de gedachte van een soort coalitie meer
te willen ontwikkelen, maar de Zuid-
vietnamese regering van het ogenblik
op geen enkele groepering rustend, is in
een coalitie een wel bijzondere zwakke
partij.
Het is daarom wel te begrijpen, dat de
Zuidvietnamese regering en generaals
helemaal niet geestdriftig zijn over de
nieuwe ontwikkeling. Dat Amerika op
dit ogenblik deze weg inslaat, is minder
het gevolg van een gewenste koers dan
van een gedwongen koers, gedwongen
omdat het winnen van deze oorlog een
onmogelijke taak is gebleken.
Tijdens het debat in de Tweede Kamer
over de afgekeurde bouw-cao heeft mi
nister Roolvink (soc. zaken) aangekon-
digd, dat volgend jaar de premies voor
de sociale verzekeringen met 1.6 pet.
zullen stijgen. Deze verhoging is nodig
om de tekorten bij de volksverzekeringen
weg te halen en een begin te maken met
de door de wet voorgeschreven reserves,
zei de bewindsman.
Koffie mag niet anders dan in gemalen
toestand verkocht worden en dan in ori
ginele verpakking.
H.A. is joun to rêsten lein
en wy stean om him hinne,
hy hat, it mei waerdearjend sein,
de doarpsmienskip trou tsjinne.
Altyd foar sike lju yn ’t spier,
H. A. bliek hjir wol ré foar, hwant
oant sawntich jier in soune,
wist hy, ik ha myn tiid hast hawp
myn libben is öfroune
de taek, my steld, oant d’ein folbrocht
en goed ek, by myn witten.
’k Ha ek noch om myn berntsjes tocht
troch in dofke nei to litten.
H. A. wy bringe jo hertlik tank
foar alle goeije dieden.
Jo wiern twa doarpen fan bilang,
diger, oprjocht, biskieden.
Elk fan dy doarpen tinkt foldien
Jou namme bliuwt in teken
H. A. der hoecht om jo net skriemd
Elk krijt syn part optheden.
H. A. jou wurk gyng net toloar
dat fiele hjir twa doarpen,
’t jildet foar jimmer, Help, Elkoar
Jou boadskip moat biharke.
H. A. yn jou fuotprinten gean
wy fierder, mei ’t sa wêze.
Help oan de nelsten, net om lean
dan earje wy jo ’t béste.
Jou neitins stil, fortoarket nea
yn Hieslum en yn Parregea.
Abonnementsprijs t 3-50 per kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
le week april 1918
Uitgave: A. OSINGA N V, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Telef. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Aanbesteding baggeren van vaarten in
en rond Bolsward. Gebaggerd moeten
worden 168 pramen van 6 ton. Ingeschre
ven werd als volgt: Joh. Draaisma Sr.
f 578,B. Aukema f 498,en S. King-
ma en E. van der Meer f 478,20. Gegund
aan de laagste inschrijvers. De prijs komt
dus op ongeveer 48 cent per ton.
Anders in het noorden
In de ghetto’s van de grote steden, waar
de negers samengebald wonen, was de
waardering voor de geweldloosheid heel
wat geringer dan in de zuidelijke staten.
Dat hebben de afgelopen zomers te zien
gegeven, toen in een aantal steden rel
letjes en plunderingen uitbarsten. Een
ontwikkeling overigens, die bij de blan
ken een reaktie wekte, die tot een ver
scherping van de tegenstellingen leidde.
In de steden in ’t noorden wera dr King
ten zeerste gewaardeerd, hij was de eni
ge gematigde leider, die invloed op alle
negers had, maar daarnaast hadden zich
toch andere bewegingen georganiseerd.
Diverse groeperingen gingen over tot
het beginsel van de Black Power, de
zwarte macht, waarvan Stokeley Car
michael een van de felste woordvoerders
is. Volgens de visie van Black Power
moet men niet meer streven naar een
op geweldloze manier verkregen inte
gratie. Dat betekent een deel uitmaken
van de blanke gemeenschap, Waarin de
neger zich al niet meer thuis voelt. Hij
streeft nu meer naar ieigen ekonomische
macht, naar eigen politieke macht. Men
denkt aan het oprichten van negerfabrie-
ken, van een eigen vakbeweging, van
eigen scholen, ziekenhuizen e.d. om de
neger tot een van de blanke onafhanke
lijke macht te maken.
Het tragische is, dat de moordenaar in
Memphis juist die man heeft vermoord,
die nog de voornaamste faktor was in de
strijd tegen de radikalisering van de ne-
gergemeenschap. Het antwoord op zijn
daad waren plunderingen en brandstich
ting in een groot aantal steden en men
de heer Toxopeus. Deze hield voorlopig
de boot af voor wat betreft een politieke
samenwerking van de VVD met andere
partijen. „Ik voel er niets voor in een
avontuur te geraken, waarvan de uitslag
zou zijn dat er van het politiek liberalis
me geen exponent meer bestaat”, zei hij.
Hij voelt er meer voor „de kiezers voor
te lichten over de liberale opvattingen
betreffende de meest gewenste partij-
struktuur”. Overigens liet de heer Toxo
peus de mogelijkheid om met andere
partijen te praten niet helemaal achter
wege. Men zal de VVD dus niet kunnen
verwijten, dat zij zich helemaal afsluit
voor overleg en daarmee een politieke
vernieuwing in de weg staat. Met wie
dat overleg zou moeten worden gevoerd
wilde hij niet zeggen. Voorlopig zag hij
D’66 als een „gespleten partij”, die net
zo verdeeld is als de KVP. Over het uit
treden van de KVP-radikalen merkte hy
op, dat het nu wel tijd wordt, dat ze kie
zen, „De groep-Aarden is ofwel een con
fessionele partij, ofwel een niet-confes-
sionele partij. Van twee wallen eten, hoe
aantrekkelijk ook, gaat niet”.
In de bijeenkomst van de Partij v. d.
Arbeid, die was uitgeschreven op ver
zoek van de Federatie Jongerengroepen,
moest de fraktie van de P. v. d. A. in de
Tweede Kamer zich verdedigen tegen de
aantijging van de jongeren, dat de oppo
sitie van de P. v. d. A. niet genoeg uit
de verf is gekomen. De jongeren dienen
een motie in, waarin partijbestuur en
fraktie werd gevraagd méér dan in het
verleden een duidelijk, konsekwent en
samenhangend alternatief te bieden voor
het regeringsbeleid. Fraktieleider Den
Uyl beloofde, dat de partij meer zal doen
aan de duidelijkheid; de partijleden zul
len meer schriftelijke informatie krijgen
over het beleid. Aan dat beleid zelf man
keert niet zoveel, meende hy.
Het afgelopen weekeinde heeft weer het
nodige politieke vuurwerk geleverd. Li
beralen (Maastricht) en socialisten (in
Utrecht) riepen hun algemene vergade
ring en partijraad bijeen om de politieke
situatie nog eens door te nemen. Op
beide bijeenkomsten was sprake van
enige moeilijkheden met dé jongeren.
Op de liberale bijeenkomst merkte de
Er heerst momenteel onder de Bolsward-
se middenstand een grote aktiviteit. Al
les wordt op alles gezet om voor de
zomer de zaak tot in de puntjes in orde
te hebben.
Thans was het weer fa. H. Lotstra, die
de poorten opende. Dat dit gebeurde te
gelijk met een 75-jarig jubileum is voor
ons aanleiding even in de geschiedenis
te duiken.
De heer H. Lotstra (overleden in 1959)
begon in 1893 zijn eerste schreden in het
vak te zetten bij zijn oom N. B. de Jong
aan de Grote Dijlakker, naast de voor
malige St. Franciscuskerk. Dit is dus
thans 75 jaar geleden. In 1925 nam hij
de zaak over. Toen het pand aan de
Dijlakker in 1933 moest worden afge
broken in verband met de bouw van de
huidige St. Franciscuskerk, verhuisde de
zaak naar de Jongemastraat (toen nog
Polstraat geheten). De zaak van de heer
Vogelzang sr. (kinderwagens, speelgoed,
riethandel) werd daartoe overgenomen.
In 1956 en later nog eens in 1963 werd
deze zaak verbouwd. Na het overlijden
van de heer H. Lotstra werd de zaak on
der de firmanaam H. Lotstra voortgezet
door de gebroeders N. en T. Lotstra.
De zaak kan zich, wat de gebrachte ar
tikelen en ’t assortiment betreft, telkens
aanpassen aan de nieuwste eisen en zo
werd er een dependance gevestigd aan
de Dijkstraat (pand v. Wieren). Nu
de fa. Lunter (v.h. Bervoets) het naast
liggende hoekpand ging verlaten, deed
zich plotseling de mogelijkheid voor de
zaak in de breedte uit te bouwen. Deze
gelegenheid is aangegrepen, zodat het
pand grenzende aan de Witherenstraat
(drie verdiepingen) kan worden aange
trokken.
In de ruime portiek is nu ook de ingang
tot de zaak. Een doorbraak naar de eer
dere zaak geeft ’n goede ruimtewerking.
Er is nu ruimschoots gelegenheid tal
van grotere stukken op een prettige
wijze te etaleren.
Voor de opening bestond een goede be
langstelling. Ook burgemeester J. M. A.
Mulder kwam op burenbezoek. De offi
ciële openingsplechtigheid werd verricht
door de 5-jarige Herman Lotstra, die
het traditionele lint doorkn'pte, nadat
de 3-jarige Angelien op een kussen de
schaar had aang^-h agrn.
ATLANTA. Grote aantallen mensen staan hier voor de Ebenezer Baptisten
kerk, waar het lichaam van ds Martin Luther King staat opgebaard in af
wachting van de begrafenis. Ongeveer 150.000 mensen hebben de teraarde
bestelling bijgewoond.
Minister Roolvink (soc. zaken) bleef by
zijn stelling, dat de nieuwe bouw-cao on
toelaatbaar grote loon- en kostenstijgin
gen bevat. Zelfs een werktijdverkorting
van een kwartier per dag in plaats van
een half uur is voor de regering nog on
aanvaardbaar, waarschuwde de bewinds
man. Zijn motief om in te grijpen om
schreef de minister als volgt: „Op zich
was de bouw-cao een fijn kontrakt. Per
soonlijk zou ik nog wel verder willen
gaan. Maar dat is niet belangrijk. Deze
cao is nu eenmaal in strijd mét het al
gemeen, ekonomisch belang van ’t land.
Er zal een grote olievlekwerking van uit
gaan: Alle volgende cao’s zullen niet
minder willen doen”. Het regeringsbe
sluit en de meerderheidssteun in de
Tweede Kamer ontlokten vakbondslei
ders pessimistische voorspellingen. „Het
zal uitdraaien op grote onrust in de
bedrijven en misschien spontane sta
kingen”, zeiden de heren Brouwer (ka
tholieke bond) en Buys (socialistische
bond). „Wij staken niet tegen de rege
ring. Wij willen niet tot staking oproe
pen”, zei weliswaar de heer Brouwer,
maar hij voegde hieraan toe, dat „het
duidelijk is, dat grote onrust zal ont
staan en een scherpe daling van de pro-
duktiviteit het gevolg kan zijn van spon
tane akties in het bouwbedrijf om het
werk neer te leggen”. De vakbonden wil
len niet tegen de regering staken omdat
zij daarmee in feite de werkgevers zul
len treffen. En die hebben in feite part
noch deel gehad aan deze beslissing.
De heer Schmelzer, fraktievoorzitter van
de KVP, verklaarde nög, dat de KVP
dit debat ook zou hebben aangevraagd
als de regering de bouw-cao had goed
gekeurd. „Het is de taak van het parle
ment kontrole uit te oefenen op het be
leid van de regering, zeker als het gaat
om de ontwikkelingen van de ekono
mische situatie”, zei hy.
In de scholen werd, na een uitspraak
van het hooggerechtshof, een begin ge
maakt met de opheffing van de princi
piële rassenscheiding, waar deze in de
zuidelijke staten nog bestond.
Met grote morele moed werd door de
betogers vastgehouden aan de geweld
loosheid in de strijd voor de afschaffing
van de juridische en politieke ongelijk
heid en daarmee heeft men ongetwijfeld
sukses geboekt. Maar toen het zuiden
in beweging kwam, bleef het noorden
niet achter. Hier viel evenwel geen ju
ridische en politieke vrijheid meer te
veroveren. Die had men. Het doel van
het irden werd de sociale en ekono-
miscl j gelijkheid, een recht, dat minder
op de overheid dan op de blanke mede
burger veroverd moest worden, behalve
dan waar men terecht betere schoolop
leidingen op een zuinige overheid wilde
veroveren. Betere scholing zag men als
een belangrijke bijdrage tot de verlaging
van de werkloosheid onder de negers in
de grote stad, die ver boven het lande
lijke gemiddelde lag.
moet vrezen, dat dat al het begin van
een nieuwe lange, hete zomer zal wor
den.
Vooral in Washington was de toestand
even zeer ernstig; president Johnson
was van plan naar Honolulu te gaan om
met Westmoreland en ambassadeur Bun
ker te overleggen over de ontwikkelin
gen in Vietnam, doch hij heeft zijn reis
afgelast. Hij zal het congres na de be
grafenis van dr. King aanbevelingen
doen voor oplossingen van het negerpro-
bleem, maar al te veel moet men daar
van toch niet verwachten, aangezien een
snelle en voldoende ekonomische hulp
al te aanzienlijke bedragen van een
weerspannig congres zou vergen.
Ook Hanoi wil praten
Johnson had naar Honolulu willen gaan
om over de ontwikkelingen in Vietam te
spreken. Wij hebben vorige week ver
meld, dat Johnson ’n stopzetting van de
bombardementen had bevolen, op een
strook ten noorden van de gedemilitari
seerde zone na. Die strook blijkt heel
breed te zijn, wel ongeveer 350 km.,
maar dat heeft Hanoi toch niet verhin
derde binnen twee dagen gunstig te
antwoorden op Johnsons oproep voor
besprekingen. Tot nu toe eiste Hanoi
onvoorwaardelijke en volledige stopzet
ting van de bombardementen op Noord
Vietnam, nu is ’t bereid te spreken over
de wijze waarop de bombardementen ge
heel kunnen worden stopgezet. In feite
zal dit eerste openlijke kontakt (wan
neer en waar is nog niet bekend) de in
leiding zijn tot gesprekken over een al
gemene regeling van de vrede. Johnson
had de hoop uitgesproken, dat zijn ge
baar van stopzetting beantwoord zou
worden met een verminderde aktiviteit
van de Noordvietnamese oorlogsinspan
ning en het is niet uitgesloten, dat het
een onderdeel van van te voren al ge
maakte afspraken is, dat de Amerikaan
se kolonnes, die het garnizoen van Khe
Sanh in het noordwesten van Zuid-Viet-
nam aan ’t ontzetten zijn, nauwelijks op
Noordvietamees verzet stuiten. Er zijn
zelfs berichten, dat de Noordvietname-
zen een belangrijk deel van hun troepen
daar hebben teruggetrokken. Wanneer
inderdaad deze Noordvietnamese terug
houdendheid politiek bepaald is, kan
men over de ernst van de gesprekken
vertrouwen hebben.
lis hjoed to sizzen 1 «ÉsL asr
Een schok is er door de wereld gegaan op het bericht, dat dr. Martin Luther King
door een sluipschutter was vermoord in de stad Memphis, midden in dt<- voor
bereidingen voor een nieuwe mars naar Washington om de eisen voor gelijke
behandeling van negers en blanken in de Ver. Staten kracht bij te zetten. Een
schok was het vooral, omdat dr. King het symbool was geworden van de geweld
loosheid in de akties voor de burgerrechten. Hy was pas 25 jaar toen hem in
1955 de leiding toeviel van een van de eerste akties van de negers in het zuiden,
in de stad Montgomery, waar de negers ruim honderd dagen alle bussen (boycotten
uit protest tegen de veroordeling van mevr. Rose Parks, een negerin, die weigerde
in de bus op te staan voor een blanke. De busmaatschappij kapituleerde, blanken
en negers werden voortaan gelijk behandeld. Daarop volgde de lange reeks akties
om op gelijke voet toegang te krijgen tot openbare gebouwen, tot speeltuinen,
zwembaden, om in cafetaria’s aan de toonbank bediend te worden. Er volgden
akties om de negers op de kiesregisters ingeschreven te krijgen.
liberale jongere Wagenmaker op, dat in
de Nederlandse WD een groep liberale
havikken bestaat, die geen steun wil
geven aan de vredespogingen ten aan
zien van Vietnam. De nieuwe WD-voor-
zitter, de heer v. d. Pols, werd daarover
zeer boos. Ondanks de verdediging, dat
de term „havikken” algemeen aanvaard
is voor diegenen, die ten aanzien van
Vietnam de harde lijn wensen te volgen,
meende de heer v. d. Pols, dat dit woord
door de VVD niet kon worden toege
staan. Daarmee was gelijk een einde ge
komen aan een debat over Vietnam en
andere politiek belangrijke zaken. Voor
de rest spraken de liberalen in zeer
vriendelijke stemming over zaken zoals
luchtverontreiniging, geluidshinder en ’t
gevaar van scheepsrampen; onderwer
pen, die nu niet bepaald politiek geladen
zijn.
Voor meer opzien zorgde de fraktievoor
zitter van de WD in de Tweede Kamer
Leafde
kin fan 'e forstannichste minske in dwaes
i cn fan de ealste in misdiediger meitsje
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
O
i
(8^
