ERFGOED VAN EDELGEHALTE
Leerlingenuitvoering
muziekschool
Babe SKroar
«fl
A'S
I W
Bolswarders, de vlaggen uit
j Th
•wk
De Hondsrug-route
J. s.
Fan de Martinytoer
Dans, dans, dans!
9
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
i IB
•HF*.
DINSDAG 18 JUNI 1961
107e JAARGANG
No. 46
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeél.
Hwat hat
te
FOLKLORE
2.
Dan wordt het een feest, Bolsward en haar Skotsploech waardig!
as dy ar-
Tj. de J.
K.
H.
Advertentieprijs: 16 et per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Aan allen: prettige feestdagen en aan onze gasten uit binnen- en
buitenland: welkom in Bolsward!
De Hondsrug was steeds
En is landelijk duin
Als men er rijdt
Dan is ’t op haar kruin.
De natuur in haar schoonheid
Stelt niemand een eis.
Zij kost met haar gulheid
Een simpele prijs.
Kaem wol ea ien botte fier
Sünder drokte en biswier
Feest in Bolsward, dansfestijn!
feest voor allen, groot en klein
10 jaar Skotsploech, 10 jaar dans,
dans dan mensen, grijp je kans!
Met de Skotsploech, stijlvol Fries.
Of is de Beat meer Uw devies
In de tent op ’t grote plein
is 't gezellig samen zijn.
Vrijdagavond Bal-masqué
Burgers, buitenlui doen mee!
Boer en Spanjaard, Arabier,
met elkander aan de zwier!
Generaal en ooievaar,
dansen als harmonisch paar!
Ontdekt U hier de koningin,
honderd gulden zit er in!
Hofdames zijn ook verkleedt
en heeft U er eentje beet,
Wis dat U een tientje wint
Voor U een dubbel feest begint.
Alle mensen, jong en oud,
wees een keertje niet benauwd.
Toe, vermom U, doe eens mee,
zeg aan de taboes, tabéh!
Werp U in het carnaval,
van ons grote FESTIVAL!
De avondvierdaagse (laatste dag) van Hennaarderadeel e.o. genomen op
de weg tussen Woimmels en Oosterend.
Ik reed op de brommer
Van Zuidlaren naar Emmen
Het weer dat was gunstig
De zon niet te remmen.
Ver is het gezicht
Over bouwland en wei
En daar nog tussen
Het paarse van hei.
De burgemeester van Bolsward,
J. M. A. Mulder.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Geniet van haar reinheid
Rijk in variatie
Steeds trekt het de mens
Met eenvpudige gratie.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
ós hjoed to sizzen
Bolswards Nieuwsblad
Wy wiene der wol bang foar, dat it dy
kant üt gean soe. It is minsklik en to
blgripen, dat as de bidriuwsütkomsten
sakje en de takomst op agrarysk gebiet
net sa bést liket, de leansforhegingen
tsjin de seare foet oanskoppe. To bigri-
pen is it wol, mar oft it forstannich en
billik is, dat soe ik bitwifelje. De basis
fan it lean foar de arbeider leit ommers
net yn dy bidriuwsütkomsten, hja leit yn
de kosten fan it libben en de forgeliking
mei it lean yn oare bidriuwen. En op dy
beide grounslaggen kin men de fraech
fan de arbeiders om 15 sint de üre leans-
forheging by gelykbliuwende arbeidstiid,
net ünredelik neame.
Hwat binne ommers de gefolgen fan diz-
ze strideraesje. Alderearst sille de ar
beiders forsterke wurde yn har fielen,
dat hja de earsten binne, dêr’t de min
dere bidriuwsütkomsten op delkomme. It
is dochs har skuld net, dat de ynterna-
sjonale situaesje minder is. Hja sille mei
klam nei foaren bringe, dat yn de óf-
roune jierren mannich boer in goede tiid
hawn hat, dy’t him by steat stelde fi-
nansieel foarüt to buorkjen. Dat mei om
him ek wol, mar nou’t de wyn draeid is,
soe hy it bilije moatte? Dat liket him
ünbillik en my ek.
In twadde gefolch sil wêze, dat de ani
mo om by de ober to bliuwen, wer in
stjit kriget. De jonge en folweardige ar
beider is al in seldsumheit op de buor-
kerij, mar op dizze wize jaget men de
lésten nei oare bidriuwen. En hwat in
goede arbeider op in pleats wurdich is,
dat wit elke boer. Ik bin der dan ek wis
Woensdag om half zes is het dan zo ver.
Dan wordt vóór het stadhuis ons Internationaal Folkloristisch Dans
festijn geopend en kan na maanden van voorbereiding de viering
van het 10-jarig bestaan van onze Boalserter Skotsploech beginnen.
Wij allen in Bolsward zijn trots op onze Skotsploech en terecht.
Zij heeft immers belangrijk bijgedragen aan de leefbaarheid in
onze stad, en zij heeft de na-am van Bolsward rondom op waardige
wijze verbreid.
Van alle Bolswarder ingezetten meen ik
te mogen vragen;
Vanaf woensdagmiddag de vlaggen uit van elk huis.
Toont uw belangstelling en bezoekt de tent op plein 1455. Ook
de jeugd verwachten wij bij de beatavond, maar óók op een
van de andere avonden.
diverse folkloristische groepen worden
gehouden, wordt wel getoond wat aan
de vergetelheid is ontrukt, maar minder
is gebleken waarheen op den duur de
folkloristische uitingen en activiteiten
zich zullen gaan bewegen. Eén ding is
onder meer hiervoor noodzakelijk. De
jeugd moet meedoen of gaan meedoen.
Eerst dan mag nien verwachten, dat
uit het streven naar behoud van folklo
ristische waarden nieuwe vormen zullen
ontstaan, die ook voor deze tijd zin en
betekenis krijgen ook al zouden daarin
elementen sluipen, die aan moderne dan
sen, composities en rhytmen herinneren.
Wij mogen ons niet blind staren op dat
gene wat geweest is, maar ons de regels
van Bilderdijk voor ogen houden, die
zei: „In het heden ligt ’t verleden, in het
nu, wat worden zal’
Ir. C. H. J. Maliepaard, voorzitter
Federatie van Folkloristische
groepen in Nederland.
oude patronen gaan bedelven en het ka
rakter vervangen.
Indien bepaalde groepen echter besluiten
om ‘oude uitingen van folklore als spel,
dans en muziek voor ondergang te be
hoeden, mag men aannemen, dat de ver
dere ontwikkeling naar nieuwe vormen
openblijft en verder schrijdt. Een spre
kend voorbeeld daarvan is het Weense
volkslied. Steeds weer en nu reeds ge
durende eeuwen duiken nieuwe en ui
terst aantrekkelijke vormen daarvan op
en hoewel de recente specimen wel door
trokken zijn van attributen der moderne
tijd de fiaker heeft plaats gemaakt
voor de auto, de stadsmuziek voor de
radio en het volkstoneel vaar de bios
coop toch blijken deze liederen in
het volk te leven en ze worden door oud
en jong gezongen en vooral door de ge
wone man.
Bij festivals zoals die, welke de laatste
jaren in verschillende streken door de
pear hündert by de bouboer en sahwat
trijetüzen by de greidboer. Yn üs hiele
lan binne jit in 46.000 manlju yn fêste
tsjinst by de agraryske bidriuwen, mar
de helt dêrfan sit yn de tünbou, allinnich
yn de beide Hollannen sitte al mear as
15.000 fêste tünarbeiders. By de bouboe-
ren binne jit 11.000 towyl de greidboeren
yn üs lan jjit 9.000 fêste arbeiders haw-
we. En dêrmei wurdt wol düdlik, dat de
agraryske bidriuwen foar de wurkgele-
genheit fan de miljoenenbifolking fan üs
lan net folie bitsjutting mear hawwe.
Destomear fait it op, dat yn dy situaes
je de gearwurking fan boer en arbeider,
op it punt fan har kollektyf arbeidskon-
trakt, gjin sprekken lije kin. De ünder-
hannelingen sitte op dit stuit muorre-
fêst, alhoewol it nije wurkjier al drok
oan ’e gong is. Neffens de nijste gege
vens fan de stifting foar de Lanbou bin
ne der jit mar twa provinsjes dêr’t boe
ren en arbeiders ta in akkoart komd
binne op de basis fan in leansforheging
fan 15 sint yn de üre, sünder koartere
wurktiid. Dat binne Braban en Lim-
boarch. Yn de trije Noardlike provinsjes
biede de boeren 13% sint forheging, yn
de oare 12% sint, towyl de nije polders
14 sinten oanbean wtirdt.
Yn de tünbou is jit gjin inkele CAO
klear komd. Der freegje de arbeiders
sawn goune yn ’e wike mear. Yn Lim-
boarch binne se nou sa fier, dat de pa-
troans 6.30 wyks biede, wylst de arbei
ders 6.50 freegje.
Om dy twa dübeltsjes yn 'e üre skynt it
oer to gean.
Vrijdagavond 14 juni jl. om kwart voor
acht, het Bolswarder kwartiertje kwam
er weer bij, opende voorzitter la Rol van
muziekschool de avond. Hij riep alle
aanwezigen een hartelijk welkom toe.
Het was bijzonder jammer dat De Doele
niet geheel bezet was. Voorzitter la Roi
begroette ook weth. Oldenziel, die na
mens de gemeente Bolsward aanwezig
was. Hij wees er op hoe belangrijk het
wederzijds kontakt is tussen gemeente
en muziekschool. Verder zei hij. dat het
geen gewone leerlingenuitvoering was,
maar tevens een ouderavond, net als op
de lagere school. In de pauze is er nl.
gelegenheid de verschillende leraren te
vragen naar de vorderingen van de kin
deren. Als de pauze te lang mocht du
ren, dan is er wel enig tijdverdrijf door
de kindertekeningen te bekijken die nog
langs de wand hingen. Hiervan werd
druk gebruik gemaakt.
Verder wees de heer la Roi op het feit,
dat de te brengen muziek natuurlijk
amateurwerk is. Hierna wenste hij allen
een gezellige avond toe.
Als nummer één van het programma was
er een demonstratie van de AMV (al
gemene muzikale vorming) klas 2 olv.
de heer J. Cnossen. Er werden 4 liedjes
ten gehore gebracht, nl. Als de kat van
huis is dansen de muizen, Ik ben met
mijn Catootje naar de Rozenstraat ge
weest, drie schuintamboers en tot slot
Tot wederziens. Dit laatste werd niet
geheel goed gezongen.
Hierna kwam Sjoerd Leenstra aan de
piano. Het was bijzonder leuk wat hij
te bieden had. Hij speelde drie stukjes,
nl. koningsdans, in de draaimolen en
kabouterparade (Folk Dean). Het was
net de kleine Mozart die voor de piano
zat. Na afloop een keurige buiging voor
’t publiek. Wij zouden zo zeggen Sjoerd,
ga zo door.
Punt drie van het programma was een
blokfluitduet uitgevoerd door Obe v. d.
Meer en Marie Foekema. Er werd ge
speeld uit Spielbuch Alter Lieder und
Tanzer (J. F. Giesbert). Deze twee leer
lingen speelden heel mooi en goed in
de maat. Alle lof.
Vervolgd werd met Rêverie (C. Danola)
Folklore is een erfgoed van edel gehalte.
De folkloristische beweging dankt zijn
ontstaan aan gevoelens van piëteit en
schoonheidsbesef. Het is merkwaardig
dat het verlangen om oude zegen en ge
bruiken, oude dansen en oude muziek,
oude drachten enz. te bewaren dan wel
levend te houden van later datum is dan
bijvoorbeeld de wens oude gebruiksvoor
werpen, gereedschappen en meubels te
bewaren. De neiging antiek te behouden
en te verwerven is ouder dan die om
folkloristische uitingen aan de vergetel
heid te ontrukken, maar het gevoel dit
te willen doen zetelt voor beide zaken
in een en hetzelfde vak van de mense
lijke ziel.
Er is vrijwel geen land ter wereld, dat
verschillende cultuurfrasen heeft door
lopen of de belangstelling voor antiek
is <1 xr sterk ontwikkeld en in vele ge
vallen nog steeds groeiende. De neiging
tot het behoud van folklore, waartoe be
horen dansen, muziek, volksspelen,
volkssport, zeden, gewoonten, gebruiken,
volkskunst en klederdrachten is even
eens groeiende en houdt een stijgend
aantal mensen bezig. Waarom? Er zijn
talloze vormen van kunst en occupatie,
die in het gewone vólk liggen verankerd.
Het volkslied is daar een van de meest
sprekende voorbeelden van. Dit dankt
niet zijn ontstaan en bestaan aan het
streven en de roeping van een enkel in
dividu, maar het ligt streeksgewijze ver
ankerd in de psyche van een volk of
volksdeel. Zij zijn een deel daarvan en
derhalve waard behouden te blijven. Het
gevaar dreigt wel, dat vervlakking, ni
vellering en etnologische ontsluiting
geen goede bodem vormen voor ’n ver
dere ontwikkeling, maar toch blijft even
eens de mogelijkheid open, dat deze ont
wikkeling verder voortschrijdt uitgaan
de van de vormen, die ons door de voor
afgaande generaties zijn doorgegeven.
Dit is dan het levend element in de
folklore.
Natuurlijk zijn er ook voren, die vermoe
delijk gespeend zullen blijven van een
verdere natuurlijke ontwikkeling. Som
mige klederdrachten, die wat schoon
heid en harmonie betreft nog steeds
diepe indruk maken zullen in de toe
komst vermoedelijk enkel te zien zijn op
folkloristische bijeenkomsten en uit de
eigenlijke samenleving verdwijnen, eer
stens omdat het milieu,waarin zij nog
voorkomen zich te sterk heeft gewijzigd,
maar ook omdat invloeden en overwe
gingen van andere aard in de mensen
zelf te krachtig worden en daarmede de
een stuk voor viool en piano. De violiste
was mej. P. Kuipers, de pianiste mej.
C. Toussaint. Dit stuk werd goed ge
speeld. Hierna kwam gitaarspel van
Arien de Jong a, Fandango en b. Ecos-
saise uit Die Stunde der Gitarre. Het
tweede stukje werd beter uitgevoerd dan
het eerste. Nu kwam er een Polka (C.
Danola) aan de beurt gespeeld door mej.
J. Geertsma viool en C. Toussaint piano.
Deze polka werd heel mooi uitgevoerd.
Vervolgd werd met accordeon. Er kwam
een trio op de planken, nl. Ate Smit,
Marietje Hoekstra en Lucas Wolda. Uit
gevoerd werden Old Folks and Home en
Er komt een vogel gevlogen. Deze twee
stukken werden bijzonder mooi door het
trio vertolkt. Ga zo door.
Als ekstra verrassing voor de pauze
kwamen er twee leerlingen van de mu
ziekschool uit Koudum. Deze twee leer
lingen worden opgeleid in de kursus
korpsmuzikanten. Als eerste kwam Han
nie Koopmans, zij speelde hobo. Dit
meisje, dat sinds november les heeft,
speelde een Kleine Baroksuite van een
onbekende komponist. Wat ze naar vo
ren bracht was werkelijk formidabel.
Hierna kwam Bertha Haringsma die een
dwarsfluit bepeelde. Trumpettune, Tu-
reell en Wals van Mozart. Ook dit meis
je was goed op dreef.
Om nog even op de kursus korpsmuzi
kanten terug te komen, de muziekschool
heeft het voornemen om in het nieuwe
kursusjaar ook met deze kursus te be
ginnen. De muziekinstrumenten worden
gratis door de plaatselijke muziekkorp
sen in bruikleen gegeven. Hierna was
er pauze. De aanwezige ouders maakten
graag gebruik om even met de betref
fende leraren te spreken.
Na de pauze was er weer een verrassing
De muziekschool is nl. van plan om in
het komende kursusjaar, als er belang
stelling voor bestaat, ook een jeugdkoor
op te richten. Als voorproefje trad nu
de heer J. Blanksma uit Witmarsum met
zijn jeugdkoor Sjongnocht op. Ze wa-
jjen net uit Leeuwarden gekomen, waar
ze op het bondskonkours van de Friese
bond een eerste prijs in de tweede af
deling in de wacht sleepten. Het jeugd
koor bracht de volgende nummers: Viva,
viva la musica, Heer Jezus heeft een
hofken en De boer had maar enen
schoen. Deze drie nummers werden voor
treffelijk gebracht.
Nu kwam er weer een accordeontrio, be
staande uit Jan Couperus, Sietske Siet-
sma en Ate Veenstra. Zij speelden twee
walsen en paradestukje (Peter Black).
In vergelijking met het vorige trio wer
den deze stukjes niet geheel feilloos ge
speeld, maar toch een komplimentje.
Hierna was het weer de beurt aan de
piano. Nico Bleeker speelde de eerste
twee delen uit Sonatine .Diabelli) en
Annie Scheltinga van Terwisscha speel
de La Styrienne (Burgmüller). Annie
leverde een prestatie door zelfs met de
duim in het verband te spelen.
Nu was het de beurt aan Sietse Leen
stra, die op de blokfluit een heel goede
uitvoering van de Sonate van Loeilet
ten gehore bracht. Hij werd begeleid
door mej. Gerdien Blanksma. Hulde
hiervoor!
Sjoerdje Geertsma vervolgde op de piano
met het eerste deel uit Sonatine in F
gr. terts van L. v. Beethoven. Zij bracht
het stuk goed naar voren. H. Wolfslag
en Tjeerd Schraa, het gitaarduo, speel
den Ballad en Spanisch Impression van
P. v. d. Staak. Nu kon je horen dat de
gitaar toch nog ergens anders voor ge
bruikt kan worden, dan alleen beatmu-
ziek. Hierna kwam de heer J. Venema en
mej. H. Zijlstra op het toneel. Ze speel
den een duo voor twee violen (Allegro
le deel) Op. 5 van Boccherini. Dit stuk
werd meesterlijk uitgevoerd.
Tot slot van de avond kwam Marga
Kroon (dwarsfluit) en Gerdien Blank
sma (piano) voor het voetlicht. Marga
Kroon speelde een sonate in g kl. terts
van G. F. Handel delen: adagio, andante,
adagio en presto. Het publiek luisterde
ademloos naar hetgeen Marga ten ge
hore bracht. Ze heeft deze sonate vir
tuoos uitgevoerd met voortreffelijke be
geleiding van Gerdien Blanksma. Dit
was ongetwijfeld een waardig slot van
deze avond.
Hierna was het woord aan de direkteur
van de muziekschool, de heer Frans
Tersteeg. Hij zei o.m. het volgende:
Deze avond wilde niet meer zijn dan
uitsluitend een uivoering met zoveel
mogelijk variatie van instrumenten om
u een beeld te geven wat de mogelijkhe
den zijn die de muziekschool te bieden
heeft. Het volgend jaar zullen verschil
lende ouderavonden worden gehouden,
waar dan iedere leerling zijn kunnen
ten gehore kan brengen, bit zal voor
de ouders prettig zijn en voor de leerlin
gen een stimulans tot beter studeren.
Wat het studeren betreft, zo vervolgde
de heer Tersteeg, heb ik wel eens de in
druk dat men te licht denkt over het
studeren op een muziekschool. Het be
lang van het muziekmaken is u, geloof
ik, wel bekend. Daarom zou ik de ou
ders willen vragen méér aandacht te be
steden aan dit onderdeel in de opvoeding
van uw kind. Tot slot dankte de heer
Tersteeg alle leraren en ouders voor
hun aanwezigheid. Hij wenste ze wel
thuis. Hiermee was de uitvoering af
gelopen.
Over het geheel genomen kan de mu
ziekschool Bolsward, Hennaarderadeel
en Wonseradeel terugzien op een zeer
geslaagde uitvoering. Dit mag tevens ’n
stimulans zijn voor de ouders die hun
kinderen nog niet naar de muziekschool
sturen, dit alsnog in het komende sei
zoen te doen.
DE BOER EN SYN ARBEIDERS
Hwa nou jitteris de novelle fan Reinder
Brolsma oerlêst: De boer en de arbeider
op Ekema. en de situaesje üt Brolsma
syn tiid leit neist die fan nou, hat wol
twa utersten to pakken. De arbeider fan
doe, de trouwe en bitroude man neist de
boer, oergeand fakentüds fan de aide
nei de nije boer, in stik famyljebisit,
wenjende yn de och sa biskieden wente,
op in pölle, ticht by de pleats. In tige so
ber lean, sawn dagen fan ’e wike op syn
post, mei sa nou en dan yn de liddige
tiid in pear frije dagen.
Dér is net folie mear fan oerbleaun. In
nu een tegenprestatie
fan, dat de boeren, dy’t in goede arbei
der hawwe, dit nije lean en faeks wol
hwat mear, graech deltelle
beider mar bliuwe wol. Mei heal folk
kostet it folie mear, dat wit hy skoan.
In trêdde gefolch is, dat de rjuchtfeardi-
ge striid fan de boeren om redelike pri-
zen foar har produkten, troch dizze
kreauwerij om in pear goune, de need-
saeklike stipe fan oare groepen, binam-
men ek de arbeiders, hoe langer hoe
mear forliest. Hja komme allinnich to
stean op sa’n wize en dat is fan folie
mear bitsjuttihg as dy pear sinten.
Dêmeist moat it wurk dochs dien wurde
en dus sille de leanbidriuwen en de boe-
rehelpen mear ynspringe moatte. Mar de
boeren witte mar al to skoan, dat dizze
lju hegere ürleanen yn rekken bringe as
de arbeider.
Al mei al moatte wy earlik sizze dat de
halding fan de boeren en tünders üs net
de forstannichste en billikste taliket.
Men kin it wol bigripe mar min goed
krije. By de bolle- en blommekwekers
lykwols en ek by de leanbidriuwen is
men wol akkoart gien mei in leansforhe
ging fan gemiddeld 5%. En ek by de
Kultuertechnyske wurken is men op dy
basis it iens wurden en der is de wissens
fan wurk greater as by de boer.
Sit der dan net in bytsje eigen skuld
mei ünder as de boer klaget, dat er foar
it wurk allinnich komt to stean
- -
