De Russisch-Tsjechische
GabeSkiw
besprekingen
m
Nederlandse visserij
moeilijkheden
Nasser tot 1970 machteloos
Boerenpartijde kop nog niet
bij de horens
Frel le keatsen
Zilveren filmpjes
Staatsprijs
Skütsjesilen 1968
voor liet
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 ot 2335
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
K ia
ft ’W
I -7
"'-‘/«Hl
107e JAARGANG
VRIJDAG 2 AUGUSTUS 1968
No. 59
Wymbritseradeel,
Hwat hat
lis hjoed to sizzen
Sicilië volgens plan ontruimd.
Rome tot open stad verklaard.
Midden-Oosten.
van
van
Russische eisen.
TENTOONSTELLING IN POARTE TE BEERS
ft
De Nederlandse regering zal meer steun gaan verlenen aan de Nederlandse visserij.
De visserij is door de zware subsidieregelingen in landen zoals Duitsland en Frank
rijk, in een moeilijke positie geraakt. De regering wil nu proberen om door bijzon
dere credietverleningen een algemene structuurverbetering te bereiken. Dit bericht
kwam tegelijkertijd met de wat sombere mededeling, dat de haringvangsten tot nu
toe zeer slecht zijn verlopen. Weliswaar betekent dit vrjj hoge prijzen voor een
enkele haring, hetgeen op het eerste gezicht nogal gunstig Ijjkt voor de reders,
maar het betekent helaas ook, dat de export als gevolg van de hoge prijzen
aanzienlijk is gedaald. De export is in het verleden altijd een belangrijke financie-
ringsmogeljjkheid geweest voor investeringen. Het regeringsbesluit is daarom
bijzonder welkom.
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Der is gjin rjochter sa strang,
of hy ken meilijen
De toespelingen op Russische eisen wor
den duidelijker wanneer men de harde
woorden in de Russische Prawda leest.
Het is bijna gedaan met de Tsjechische
hervormers, meent het blad. De com
munisten en de arbeiders van Tsjecho-
Slowakije zijn gewaarschuwd door hun
klassebroeders, dreigt ’t blad. Naar de
New York Times uit Moskou meldt,
zouden de Russische leiders eisen, dat
de censuur weer zou worden ingevoerd,
dat anti-communistische activiteiten zou
den worden onderdrukt, dat de ultra
liberalen van leidende régerings- en par-
tijposten zouden worden verwijderd, dat
de beveiliging van de grens zou worden
verbeterd en dat er geen pogingen zou
den worden gedaan om met West-Duits-
land tot ontspanning te komen.
Dat laatste betekent vermoedelijk wei
nig anders dan dat Tsjecho-Slowakije
geen Westduitse credieten zal mogen
ontvangen. Maar tot nu toe zijn de Tsje
chische pogingen om Russische credie
ten los te krijgen vruchteloos gebleven.
Wat de opmerking over de grenzen be
treft, zou het mogelijk zijn, dat er waar
heid schuilt in de berichten uit Praag,
dat Rusland troepen wil legeren aan de
grens van Tsjecho-Slowakije met Duits
land.
De loop van de besprekingen is niet te
voorspellen. De Tsjechen voelen zich
vrij sterk omdat militaire ingrijpen van
Rusland „een naagel in de doodkist van
het internationale communisme” zou be
tekenen, zoals een Praags blad schrijft.
Aan de andere kant blijkt Moskou de
gehele kwestie zo bijzonder hoog op te
nemen, dat iets anders dan volledige
genoegdoening een nederlaag zou lijken.
Wanneer nu Ruslands leiders toch nog
tot de slotsom zouden komen, dat de
Tsjechische leiders volkomen te ver
trouwen zijn, dan vraagt men zich af
Al vanaf 1954 kent Nederland een sa
neringsregeling voor de vloot. De rege
ring wil nu echter ook kredieten geven
voor algemene bedrijfsverbetering. Dat
wil zeggen, dat nu ook walaccomodaties
zoals diepvriesinrichtingen en verwer
kingsinstallaties, gemoderniseerd kun
nen worden. Een belangrijke verbete
ring om een van Nederlands meest his
torische en beroemde bedrijfstakken in
stand te houden.
waarom dat pas na zoveel voorgaande
contacten en zoveel spanningen mogelijk
bleek te zijn.
Het is wel duidelijk, dat de toestand
voor de Tsjechen ernstig is, en dat Rus
land veel, zo niet alles, in het werk zal
stellen om tot een herstel van het oude
leidersteam te komen.
wat ongerust geworden. Zij vrezen, dat
Frankrrijk door zelfstandige aankopen
van het kostbare erts een overheersen
de positie in Europa gaat innemen,
Op schriftelijke vragen van het socia
listische Tweede Kamerlid, de heer Ne-
derhorst, antwoordt minister De Block
(Economische Zaken) nu, dat voor die
angst helemaal geen reden is. Hij meent,
dat de wereldmarkt voor uranium zo
ruim is, dat Frankrijk er nooit in zal
slagen op dit terrein voor Europa een
monopoliepositie op te eisen. Men be
hoeft niet bang te zijn, dat de andere
Europese landen afhankelijk worden van
Frankrijk voor wat betreft hun eigen
nucleaire onderzoekingen, meent de Ne
derlandse minister.
It Frysk symboal waeit fan ’e toer,
pompeblêdden.
Doarpen, stêdden.
Sil wer tsjin elkoar yn 't fjür.
Groetsje har sportmaten gol
Münsterje de lytse bal.
It publyk komt op skikt b|j
Wommels Frellekeatspartij.
Sportdei nasjonael fomeamd,
krige namme
yn rispmoanne.
Jonges ha fan 't goud nachts dreamd
Hja wurde ta de kriich üntbean,
Kinber oan it nümermerk
trede hja moarn oan yn ’t perk.
Dizze kans giet net foarbij.
Wommels Frellekeatspartij.
Duitse jagers hebben aan het Oostfront
gedurende de maand juli 3016 bolsje
wistische vliegtuigen neergeschoten.
Luiers mogen slechts worden afgele
verd tegen overlegging van een luier-
machtiging.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
1ste week augustus 1943
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
(05157)
Atoom.
Frankrijk heeft, buiten de Europese
organisatie Euratoom om, uranium ge
kocht in Zuid-Afrika. Een aantal Ne
derlandse parlementariërs is daarover
Met de spanningen in Midden-Europa
hebben wij het voornaamste nieuws ge
had. Dat een paar Palestijnen er in ge
slaagd zijn een Israëlisch passagiers
vliegtuig tot landen te dwingen in Al
giers veroorzaakt wel boze gebaren,
maar aan de feitelijke toestand in het
Midden-Oosten verandert er hierdoor
niets. Oplossingen van het probleem die
nen zich nog niet aan. Soms lijkt het
er op, dat Nasser tot een zekere er
kenning van de realiteit wil overgaan
(zoals zijn minister van buitenlandse
zaaken in Kopenhagen heeft verklaard
maar hetgeen later is tegengesproken)
maar zijn jongste rede, gehouden op ’t
congres van Egypte’s enige partij, was
weinig tegemoetkomend. Het voornaam
ste thema wa.g het uitwissen van de
Boeren.
De Boerenpartij blijft hevig ruzie ma
ken. De belangrijke afdeling Gelderland
van de Boerenpartij heeft nu gekozen
voor de groep-Harmsen, die ten strijde
is getrokken tegen wat zij noemt het
„dictatoriale” optreden van Boerenleider
Koekoek.
Het besluit werd genomen nadat de heer
Koekoek weigerde gevolg te geven aan
een resolutie, die was opgesteld door
het provinciaal bestuur van de afdeling
Gelderland. In deze resolutie werd aan
gedrongen op een meer democratisch
beleid. Over ruim een maand zal de heer
Koekoek een algemene partijvergade-
ring organiseren. Verwachting is, dat
de „afvalligen” daar niet zullen worden
toegelaten. De groep Harmsen over
weegt nu om tegen die tijd zelf ook een
vergadering te beleggen, hetgeen dan
de geboorte zou betekenen van een nieu
we politieke partij.
smet van de nederlaag van vorig jaar
juni. Er kan geen sprake zijn van on-
derhandelingen of een vredesverdrag
met Israël en ook niet van erkenning.
Er kan ook geen sprake zijn van het
opgeven van een centimeter Arabisch
land. Wat bezet is, zal worden heroverd.
Er is geen alternatief voor de ontrui
ming van al het bezette gebied door alle
bezettingslegers. Het blijft een open
vraag of Nasser hiermee alleen het in
juni van het vorige jaar door Israël
veroverde gebied bedoelt of dat hij het
in feite over geheel het voormalige Pa
lestina heeft. Dat zou neerkomen op
de verdwijning van Israël.
Naar uit Amman, de hoofdstad van Jor
danië, gemeld wordt, zou Nasser ko-
ning Hoessein hebben gezegd, dat het
Egyptische leger zeker niet voor 1970
in staat zou Zijn de wapens weer tegen
Israël op te nemen. Vandaar, dat men in
daden een zekere terughoudendheid kan
verwachten, ook al worden er boute
woorden gesproken. Het is bovendien
zeer de vraag, of de Sowjetunie, die
Nasser van wapens heeft voorzien, zal
toestaan, dat deze voor een aanval op
Israël zullen worden gebruikt.
In zijn rede deed Nasser een felle aan
val op de Ver. Staten, die zo geheel de
kant van Israël hebben gekozen, dat zij
zelfs nog geen verklaring hebben gepu
bliceerd, waarin zij aftocht uit het in
juni veroverde gebied noodzakelijk ach
ten. Nasser, die kort geleden contact
heeft gehad met Ball, de Amerikaanse
afgevaardigde bij de Ver. Naties,
schijnt nu op de eerste plaats Amerika
onder druk te willen zetten, opdat Ame
rika er bij Israël op aandringt, dat het
toch beloof t het bezette gebied niet te
behouden. Maar het is onwaarschijnlijk,
dat er vóór de verkiezingen in Amerika
in november iets in die richting zal ge
beuren.
Rijnmond.
Nu mr. Vic Marijnen, oud-voorzitter
van Rijnmond, burgemeester van Den
Haag is geworden, vraagt iedereen zich
af wat er nu zal gebeuren met dit spe
ciale bestuursapparaat in het gebied
van de Nieuwe Waterweg. In Den Haag
worden de geruchten steeds sterker, dat
de burgemeester van Rotterdam, de
heer Thomassen, ook voorzitter zal wor
den van de Rijnmondraad. Dit zou een
volledige overwinning voor de Maasstad
betekenen. Rotterdam heeft het nooit
zo goed kunnen verwerken, dat tussen
de gemeente en provincie in een nieuw
bestuurslichaam werd gemaakt om alle
problemen in het gebied van de Nieuwe
Waterweg gemeenschappelijk te rege
len. Rotterdam had dit liever zelf ge
daan. Nu men denkt aan een band tus
sen de functie van burgemeester van
Rotterdam en voorzitter van de Rijn-
mondraad lijkt Voor de wensen van al
thans Rotterdam een oplossing nabij.
De Tweede Kamer zal zich dit najaar
nog met de Rijnmond bezig houden. De
toenmalige minister van Binnenlandse
Zaken, mr. Toxopeus, heeft bij de op
richting van Rijnmond beloofd, dat het
parlement na drie jaren zou worden in
gelicht over de gang van zaken in de
praktijk. Die drie jaren zijn nu ver
streken.
Mej. Anna Werkman was 25 jaar els 2e
meisje aan de R.K. Pastorie te Wor-
kum.
In het enige overblijfsel van de L'nla-State, De Poarte, te Beers is tegenwoordig een
zeer interessante tentoonstelling te bezichtigen. Ondanks de beperkte ruimte zijn
hier nl. op overzichtelijke wijze foto’s van nog bestaande of reeds verwoeste
Friese poorten en staten plus de daarbij behorende familiewapens bijeen gebracht.
We zagen o.a. foto’s van slot Hoxwier (Mantgum), Walta Stins (Boxum), Groot
Mokkema (Hijlaard), Dekama State (Weidum) en slot Mammema (Jellum).
Bovendien z(jn er nog vele andere bezienswaardigheden, zoals een inktpot met
zandstrooier uit plm. 1700 en een verzameling oude gedroogde bloemen, die
maken dat het bezoeken van deze tentoonstelling zeer de moeite waard Is.
Overigens Is ook de poort zelf, met o.a. overblijfselen van een duiventil, hetgeen
er op wijst dat hier vroeger een grote koppel wilde duiven, een zg. gibbefleeht werd
gehouden, een bezoekje waard.
Bolswards Nieuwsblad
Limburg.
Limburg, in het bijzonder het zuiden, is
boos op de regering. Minister De Block
(Economische Zaken) heeft namelijk la
ten weten (op vragen van de k.v.p.-
afgevaardigden in de Tweede Kamer,
de heren Maenen en Notenboom), dat
de regering niet bereid is op korte ter
mijn extra maatregelen te nemen om
de werkloosheid in Limburg te bestrij
den. De regering is ook niet bereid om
een extra aantal woningwetwoningen
voor Limburg toe te staan. Ook weigert
de regering om bij het toewijzen van
financieringsmiddelen aan gemeenten en
provincies op dit moment rekening te
houden met werkloosheidscijfers.
De reacties in Limburg getuigden
„grote teleurstelling”.
De heer Gijsen, burrgemeester
Kerkrade en voorzitter van het indus-
trieschap Oostelijke Mijnstreek, sprak
over „verschraling van de streek”, die,
als zij nog twee jaar doorzet, hoogst
ernstige gevolgen zal hebben. De heer
Gijsen meent, dat de regering geen
extra hulp aan Limburg durft te geven
omdat ook andere streken in Nederland
dan ogenblikkelijk in Den Haag om
extra steun zouden aankloppen.
Eind vorige week heeft de Tsjechische
leiding nog een concessie aan Rusland
gedaan. Generaal Prchlik is ontheven
van zijn functie van hoofd van de afde
ling defensie van het centrale partij-
comité. Deze afdeling is trouwens in
haar geheel opgeheven. Generaal
Prchlik had gepleit voor een hervorming
van het pact van Warschau, die helemaal
niet in de smaak van Rusland viel.
Over de besprekingen valt nog weinig
te zeggen. Van Tsjechische kant is er
met klem op gewezen, dat de partij
vastbesloten is weerstand te bieden aan
Russische eisen. Geruchten over ver
deeldheid in het presidium worden ten
stelligste ontkend. Grote groepen van
de bevolking geven uitdrukking aan
hun gevoelens van aanhankelijkheid aan
de nieuwe, liberale leiders en in de pers
verschijnen vele resoluties, waarin wordt
aangeerongen op een onbuigzame ver
dediging van de democratische en libe
rale Tsjechoslowaakse weg naar het so
cialisme. Overal kon men op straat een
manifest van intellectuelen onderteke
nen, waarin de leiding van de partij ge
vraagd werd standvastig te blijven.
Sport.
De Christelijk Historische Unie heeft
het wat moeilijk met de sport. Als eer
ste politieke partij zond de c.h.u. een
felicitatietelegram aan Jan Janssen,
winnaar van de Tour de France.
Een aardig initiatief. Maar de c.h.u.
heeft tal van protestbrieven ontvangen,
vooral van oudere leden, die het met het
telegram helemaal niet eens zijn.
Maandag z(jn, hoewel er officieel niets bekend is gemaakt, de Russische en
Tsjechoslowaakse leiders bijeeen gekomen. Als plaats van samenkomst wordt
genoemd een plaats aan de Russisch-Tsjechische grens. De Tsjechen zijn niet
tegemoet gekomen aan het Russische verlangen, dat het gesprek op Russische
bodem zou worden gehouden. Aan de andere kant staan er nog steeds Russische
troepen op Tsjechisch gebied, maar het blijven van deze achterhoede zou voor
lopig verklaard kunnen worden uit veiligheidsoverwegingen, nu zoveel Russische
leiders (er wordt gesproken van het gehele Politburo van de partij) op Tsjechisch
gebied zijn.
VATICAANSTAD. De theoloog mgr. Fernando Lambruschini tijdens de
bekendmaking van de pauselijke encycliek over het menselijk leven, waarin
elke vorm van contraceptie wordt veroordeeld.
CIERNA NAD TISOU. In het plaatsje Ciema Nad Tisou zijn deze week
de besprekingen tussen Tsjecho-Slowakjje en Rusland begonnen. Op de foto
verlaten v.r.n.l. Brezhnev, Kosygin en Podgorny het gebouw waar de be
sprekingen gevoerd worden voor de lunch. Links op de achtergrond Suslov.
Te koop: een goed onderhouden kinder
wagen, f30,R. Tjepkema te Burg-
werd.
Intrede Ds. Oskamp, em. pred. van Har
lingen als voorganger van de Herv.
Evangelisatie te Bolsward. Hij werd
toegesproken door de heer P. Oord,
voorzitter der Evangelisatie.
De Minister van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk, mej. dr. M. A.
M. Klompé, heeft de Staatsprijs voor het
Skütsjesilen 1968 mede ter nagedach
tenis aan Wybe Minnes Peekema
toegekend aan de Stichting Grouwster
Skütsje.
Deze stichting, en met name de in het
voorjaar van 1968 overleden Wybe Pee
kema, hebben zich vele jaren bijzonder
verdienstelijk gemaakt om de sfeer, tra
ditie en organisatie van het skütsje
silen in zijn originele opzet te bevorde
ren.
De Staatsprijs voor ’t skütsjesilen werd
in 1966 door de toenmalige minister van
Cultuur, Recreatie en Maatschappelijk
Werk, mr. M. Vrolijk ingesteld ter sti
mulering van het handhaven van de
traditie bij het skütsjesilen en bestaat
uit een penning en een geldprijs. De
penning is een ontwerp van de Friese
beeldhouwer Johan Jorna; de geldprijs
bedraagt f 1000,
Voor deze staatsprijs komt in aanmer
king de eigenaar van het deelnemende
schip, dat in vorm en uiterlijk de origi
nele vracht- en beurtschepen het meest
benadert of de plaatselijke commissie,
die zich in het voorafgaande jaar bijzon
der verdienstelijk heeft gemaakt om de
sfeer, traditie en organisatie van het
skütsjesilen in zijn originele opzet te
bevorderen.
De uitreiking van de staatsprijs 1968
geschiedde op vrijdagavond 26 juli 1968
te Sneek na afloop der wedstrijden na
mens minister Klompé door de heer B.
M. van Griethuysen, hoofd van de
hoofdafdeling Openluchtrecreatie van ’t
Ministerie van Cultuur, Recreatie en
Maatschappelijk Werk.
Auto’s ride óf én oan
wit hoe folie
stean aenst stalle.
Hark dér klinke trom en hoarn
It sintrumdoarp stelt him ten toan.
Jonges der sit spanning yn.
It praet giet wer oer jierren lyn,
Aide nammen libje opnij.
Wommels Frellekeatspartij.
Sportdei it nasjonale pan,
Elk moat ’t leauwe,
’t sil sa bliuwe.
Jonge keatsers han oan hén
in ienriedich sportforban.
Keatsen dat foar jong en Aid
Jimmeroan bitsjutting hat.
Jimmeroan it opgeand tij.
Wommels Frellekeatspartij.
BYT.
-
