NIXON
KANDIDAAT VOOR
REPUBLIKEINEN
DE
De „Ale
Geen sombere toon van
miljoenennota
GabeSkroar
van Bratislava
De balans
Staatsloterij wordt aantrekkelijker
Mooi wonen in
Schilderij
niana naar Workum
Zilveren filmpjes
Heechhout”
Visserijdagen en
talentenjacht
van Wi
p 1 J
VRIJDAG 9 AUGUSTUS 1968
107e JAARGANG
Tel, 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
99
Couperus
kaatspartij
„It
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
BB
B-.-
No. 61
Hwat hat
Gezag aangetast.
Bratislava.
Loterij.
krijgen extra
moeders
Stopzetting toewijzing zangzaad.
Conventie.
Belasting.
7
Advertentieprijs: 16 et per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
De Monroviaanse tanker „Ragusa”, waarvan olie in een veld van ongeveer
3 km lengte op de Westerschelde drijft. De mogelijkheid bestaat, dat een
classificeerbedrtff schuldig is. Van een schoonmaakschip, dat langszij de
tanker lag, zou een hoeveelheid olie, bij het reinigen van de „Ragusa”
in de Sloehaven te Vlissingen zijn terecht gekomen, (foto boven).
Olie, afkomstig van de Monroviaanse tanker „Ragusa” heeft zich met
vette plakkaten in de Sloehaven vastgezet. In de Westerschelde drijft
een olieveld van ongeveer 3 km lang (foto onder).
ENKHl IZEN. Prinses Magnet en mr. Pieter van Vollenhoven hebben
een onderonsje op het balkon tijdens de taptoe na de ontvangt t.g.v. de
International Seaweek. Links Gen.-maj. F. E. Lagerwerf, rechts burge
meester ma G. J. Norbart, tevens slotvoogd van kasteel Radboud.
2de week augustus 1943.
In Bratislava is een vrij groot document
opgesteld, waarin weliswaar de leiden
de rol van de communistische partij bij
de opbouw van de socialistische maat
schappij centraal wordt gesteld (ondanks
het liberalisme wilden Dubcek en de zij
nen deze rol helemaal niet uit handen
geven) maar waarbij toch elke partij
bij de uitwerking van haar politiek re
kening mag houden met de nationale
bijzonderheden van het land. Wederom
de erkenning dus, dat er er meer we
gen naar het socialisme kunnen leiden,
zoals de Russen indertijd al schoorvoe
tend aan Tito hadden toegegeven.
Tegenover deze nationale vrijheid legt
het document grote nadruk op de inter
nationale, economische samenwerking in
de communistische wereld. Er wordt ge-
De heer B. huurde bij rijwielhandelaar
J. Oppedijk een tandem, omdat hij zo
nodig naar Blauwhuis moest. Hij keerde
niet terug. De tandem werd door hem te
Sneek verkocht. B. werd te Dordrecht
gearresteerd.
Een invasie als op Sicilië wordt in des
kundige Duitse kringen aan de Kanaal-
zöne voor onmogelijk gehouden. De ge
allieerden worden getart het tegendeel
te bewijzen. Het zal hen niet gelukken.
Zelfvoedende
bonnen.
Benoemd tot burgemeester van Workum
de heer C. P. Looijenga te Oldenzaal.
Het is voortaan verboden amateurstabak
te verhandelen.
De nieuwe Italiaanse regering zal de
oorlog voortzetten.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Net üt alle houten
Draeit men maklik bouten.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Uitg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
(05157),
Alle radiobezitters moeten zich mel
den.
De Visserijdagen te Harlingen op 29, 30
en 31 augustus a.s. zullen de vele be
zoekers - vorig jaar waren er meer dan
50.000 belangstellenden - ook dit jaar
weer veel bijzondere festiviteiten bieden.
Behalve de bekende vlootschouw en het
visrestaurant met vele visgerechten, ook
een concours d’elegance, een ringrijderij
met Friese sjezen en een talentenjacht.
Voor deze talentenjacht moet men zich
voor 20 augustus aanmelden. Men kan er
solo of in groepsverband aan deelnemen.
Er worden zeer aantrekkelijke prijzen
voor beschikbaar gesteld. Voor bijzon
derheden zie men de advertentie in dit
nummer.
sproken van de socialistische werkver
deling. Wanneer dat enige zin heeft, dan
kan dat betekenen, dat Moskou Praag
financiële en economische steun, even
tueel afzetgebieden in de communisti
sche landen hoopt te verschaffen, waar
door de aanvechting van de Tsjechen
om economische contacten met de Wes
telijke landen uit te breiden, eventueel
zelfs westelijk kapitaal toe te laten, on
derdrukt kan worden.
Toen schijnt het getij plotseling gekeerd
te zijn. Waarom is niet duidelijk. Mis
schien zagen de Russen in, dat zij zo
geen stap verder kwamen, terwijl zij
aan de andere kant toch niet gebruik
durfden te maken van hun militaire
macht, zoals twaalf jaren geleden in
Hongarije. Misschien zijn zij gezwicht
voor de argumenten, die president Tito
en de Italiaanse en Franse commu
nistenleiders in afzonderlijke brieven
onder de aandacht van de Russen heb
ben gebracht, als men sommige berich
ten mag geloven.
In elk geval, toen vorige week donder
dag het communiqué kwam, werd ge
sproken van wederzijds begrip en de
naar Praag teruggekeerde leiders ver
telden, dat de Russen de nieuwe, libe
rale lijn van Dubeck niets meer in de
weg zouden leggen. De onduidelijkheid
en het ontbreken van gedetailleerde ge
gevens leidden tot onrust onder de Tsje
chische bevolking, vooral doordat voor 3
augustus in Bratislava een conferentie
van de Tsjechen met Russen, O.-Duit-
sers, Polen, Hongaren en Bulgaren werd
aangekondigd, met die vijf dus, die en
kele weken tevoren een wel bijzonder
felle brief aan Praag hadden gestuurd.
Zochten de Russen versterking en was
de strijd nog niet beslecht? Het is an
ders uitgepakt, want de conferentie van
Bratislava heeft vermoedelijk nergens
anders voor gediend dan om de Russen
in staat te stellen gemeenschappelijk
met hun orthodoxe geestverwanten de
Tsjechische lijn dan maar te slikken.
De nederlaag lijkt dan minder groot.
Bij deze wordt nogmaals de aandacht
van de kaatsliefhebbers gevestigd op ’t
feit, dat zaterdag a.s. in Bolsward weer
de „Ale Couperus”-partij wordt gehou
den, een 1ste klas wedstrijd voor 30 uit
genodigde spelers.
Wie de lijst in dit blad van dinsdag j.l.
heeft bestudeerd, zal tot de overtuiging
zijn gekomen, dat de geformeerde
parturen elkaar weinig in kracht ont
lopen. De waardevolle prijzen en het
voorbeeld, dat de jeugd woensdag j.l. in
Wommels heeft gegeven, zal onze 1ste
klassers ongetwijfeld inspireren, zich
volledig te geven om een van deze fraaie
prijzen te bemachtigen.
De wedstrijd vangt aan om 12 uur.
liberale groep wenste liever Rockefeller
aangewezen.
Na een spannende nacht, waarin over
geheel de wereld velen aan hun radio-
of t.v.-toestel zaten gekluisterd, won
gistermorgen om 10 voor zeven Richard
Nixon de nek-aan-nek-race, zodat hij
candidaat wordt gesteld voor de repu
blikeinen. Het ging niet geheel zonder
relletjes. Over het algemeen zijn de
negers niet erg content met deze ver
kiezing.
Het geheime overleg tussen het op twee man na voltallige politburo van de
Russische communistische partij en het voltallig presidium van de Tsjecho-SIo-
waakse partij in het grensplaatsje Cierna aan de Theiss heeft onwaarschijnlijk
lang geduurd. Vier volle dagen is er touw getrokken met naar alle waarschynljjk-
heid een bijzonder gunstig resultaat voor de Tsjecho-Slowaken.
De Russen waren gekomen met een lijstje vol eisen, die neerkwamen op een
afbreken van de liberalisatie in Tsjecho-Slowakije, het herstel van de censuur
en de legering van Russische eenheden aan de Tsjechisch-Westduitse grens. Daar
stelden de Tsjechen tegenover, dat zij helemaal niet van plan waren het socialisme
op te geven, dat zij er integendeel van overtuigd waren, dat een grotere mate van
vrijheid en discussie de aanhang van de partij >n het eigen land zou versterken.
De kabinetsleden hebben hun jaarlijkse diners er bijna op zitten. Niet, dat onze
ministers zulke verschrikkelijke smulpapen zijn onze eetcultuur is nu eenmaal
heel anders dan die van bijvoorbeeld de Fransen maar eens in het jaar hebben
zjj toch wel aanleiding om bescheiden de bloemetjes buiten te zetten. Dat moment
komt wanneer met de minister-president en de minister van Financiën overeen
stemming is bereikt over de nieuwe begrotingen, die volgende maand moeten
worden gepresenteerd. Zo vlak voor september gonst politiek Den Haag altijd
van de geruchten. Zeker nu de ministeriële feestdiners aan de gang zjjn, ten teken,
dat ai heel wat begrotingen zijn afgehandeld. Welnu, om dapper mee te doen met
het niet onaantrekkelijke spelletje van het waarzeggen, hier enkele punten uit
de begroting en de troonrede, die op de derde dinsdag van september openbaar
worden gemaakt.
Belangrijk is, dat de Russen hun eis heb
ben laten vallen, dat Russische eenhe
den in Tsjecho-Slowakije gelegerd zou
den worden. Op de dag van Bratislava
werd zelfs meegedeeld, dat de laatste
Russische troepen, die in Tsjecho-Slowa
kije aan manoeuvres hadden deelgeno
men, het land verlaten hadden. Het eni
ge, dat in sommige Tsjechische kringen
enige bezorgdheid wekt, is dat de re
gering zich tegenover Moskou verplicht
heeft, dat de pers haar aanvallen op de
Sowjetunie zal staken. Betekent dit een
terugkeer van de censuur? Vermoede
lijk nog niet, omdat er van de Tsjech!-
sche kranten geen reacties te verwach
ten zijn, wanneer Rusland ophoudt met
beschuldigingen en verdachtmakingen,
hetgeen nu ook gebeurd is. Het belang
rijkste is, dat in de pers een vrije dis
cussie over binnenlandse problemen mo
gelijk blijft.
Al met al is deze gehele ontwikkeling
een ernstige aantasting van het gezag
van Rusland, hoezeer Tsjecho-Slowakije
ook binnen de communistische sfeer
blijft. Het verzet, dat dit kleine land
aan een dergelijke zinloze druk heeft
kunnen bieden, kan het begin zijn van
nieuwe verhoudingen in Oost-Europa.
Het zal echter nog wel even duren voor
dat dit duidelijk aan het licht kan tre
den. Hoe lang heeft het niet geduurd,
voordat de onafhankelijke lijn van Tito
navolging heeft gevonden. In elk ge
val kunnen de vrijheidslievende elemen
ten in de diverse communistische lan
den nu zien, dat verbetering van de
toestand mogelijk is.
Allerlei bijzondere maatregelen zijn ge
schrapt, hetgeen de inkomsten voor de
staat met enige tientallen miljoenen
doet toenemen. Als compensatie heeft
hij het algemene tarief van de vennoot
schapsbelasting met één punt verlaagd
tot 45 procent. Een van de maatregelen
is, dat spaarbanken en boerenleenban
ken een deel van him. vrijstellingen
kwijt raken.
Deze instituten bewegen zich steeds meer
op het terrein van de gewone handels
banken. Spaarbanken zullen in het ver
volg alleen vrijstelling krijgen op de
winst, behaald uit het beheren van
spaargelden, terwijl boerenleenbanken
driekwart van het gewone tarief moe
ten gaan betalen.
üs hjoed to sizzen
De 'staatsloterij wordt met ingang van
september veel aantrekkelijker. De
hoofdprijs wordt een half miljoen gul
den, belastingvrij. De prijs van een lot
wordt echter verhoogd van twintig tot
vijf en twintig gulden. Het aantal trek
kingen wordt teruggebracht van vier op
drie. Deze besluiten zijn vorige week in
de Staatscourant gepubliceerd. Al met
al zal de staat er beter op worden. De
inkomsten voor de schatkist zullen vol
gens de ramingen verdrievoudigen van
tien tot dertig miljoen gulden per jaar.
Alleen de hoofdprijs is belastingvrij. Op
de andere grote prijzen van 100 dui
zend, 50 duizend, 25 duizend gulden
moet een speciale loterijbelasting wor
den betaald. Prijzen beneden de duizend
gulden blijven belastingvrij. Het aantal
„eigen geldjes” blijft per klasse gelijk,
maar doordat er minder trekkingen
zijn, vermindert het totaal. Men kan
ook loten kopen voor één trekking. Zo’n
lot kost f 7,50. Wil men ook de tweede
trekking meedoen, dan moet nog eens
f 7,50 worden bijbetaald, voor de derde
trekking moet een tientje meer worden
betaald.
De belangstelling voor de staatsloterij
is zo groot, dat minister Witteveen over
weegt, om meer lotenseries van elk hon
derdduizend stuks uit te geven.
re bestedingen wat af te remmen. De
mogelijkheid is groot, dat de regering
in september definitieve plannen lan
ceert om het sparen te bevorderen. De
minister van Economische zaken zal
plechtig beloven, dat hij een stringent
prijsbeleid zal voeren om prijsstijgingen
te voorkomen.
Wat de loonvooruitzichten betreft, zal
de miljoenenennota nog weinig verklap
pen. Wel zal de regering al vast op ma
tiging aandringen, maar percentages
zullen niet worden genoemd.
De overheidsuitgaven zullen opnieuw
aanmerkelijk stijgen. Maar minister
Witteveen (financiën) zal toch trots ver
tellen, dat hij zijn collega’s constant
op de vingers heeft getikt en dat de
stijging daardoor procentueel minder is
dan wij de afgelopen jaren gewend
zijn geweest.
In het parlement wordt niet zoveel
strijd verwacht over de komende mil
joenennota. KVP en ARP zullen wat
protesteren over de belastingmaatrege
len. Maar echt politieke kwesties zitten
er toch niet in.
In Miami in de Ver. Staten is maandag
de conventie van de Republikeinse partij
geopend, waar werd beslist wie als Re
publikeins kandidaat voor het president
schap zal worden gesteld.
Oud-vice-president Nixon maakte veel
kans op de benoeming, maar er zijn
sterke krachten, die zijn benoeming te
gen wilden werken. Vooral de in het
noord-oosten van het land gebaseerde
De Russen hadden gehoopt, dat er
scheuren in het Tsjechoslowaakse pre
sidium zouden optreden, omdat bekend
was, dat enkelen van de leden ervan
tot de oude, conservatieve groep van
Novotny behoorden. Zij drongen er
daarom ook op aan, dat ieder van de
aanwezigen zijn standpunt uiteen zou
zetten. Maar het presidium is solidair
gebleven, daartoe zeker gesterkt door
de voortdurende aandrang van de be
volking om het hoofd niet te buigen. Tot
halverwege de besprekingen oefenden de
Russen de zwaarst mogelijke druk op
de Tsjechen, ook al door troepenconcen
traties langs de grenzen en door artike
len in de pers, waarin Tsjecho-Slowakije
economische afhankelijkheid van Rus
land uit de doeken werd gedaan.
Getij gekeerd.
Allereerst wacht ons een belastingver
laging. Overigens van zeer bescheiden
omvang. De loon- en inkomstenbelas
ting gaat omlaag voor de lagere inko
mens. De middengroepen en de hogere
inkomens zullen nog een jaartje of wat
moeten wachten op speciale maatrege
len om voor hen het effect van de infla
tie te neutraliseren. Overigens zullen
waarschijnlijk een paar aftrekregelingen
worden gewijzigd, zodat de overheid hier
en daar toch een graantje meer mee
kan pikken.
De regering zal verder plechtig beloven
om meer aandacht te besteden aan de
woningbouw. Dit jaar gaat het niet zo
best met de produktie van nieuwe hui
zen. Het aantal afgeleverde en in aan
bouw genomen woningen ligt enkele dui
zenden beneden dat van vorig jaar. De
regering zal vooral de particuliere bouw
willen stimuleren.
De algemene toon van de miljoenennota
zal niet zo verschrikkelijk somber zijn.
De dreigende wolken boven ons eco
nomische bestel zijn wat afgedreven. Er
is nog geen reden om juichend uit de
band te springen, maar erg somber be
hoeven we ook weer niet te zijn. De re
gering zal er op wijzen, dat in verschei
dene gebieden van Nederland nog een
structurele werkloosheid heerst. Maar
extra hulpprojecten zitten er volgens
onze informaties nog niet in. Wel daar
entegen maatregelen om de particulie-
Staatssecretaris Grapperhaus (finan
ciën) heeft al een voorproefje op de mil
joenennota gegeven. Hij heeft het acht
jaar oude ontwerp op de vennootschaps-
Het bejaarden flat „It Heechhout” na
dert zijn voltooiing. Het is nog wat
rommelig „om hüs en hear”, en er zul
len nog heel wat stofzuigers geleegd en
vele dweilen moeten worden uitgekne
pen, voordat het interieur brandschoon
is.
Toch is de lift al tientallen keren visa
versa geweest en was het de afgelopen
dagen een druk komen en gaan.
De firma’s R. P. de Boer (boven) en
Lunter N.V. (beneden) hebben de moed
gehad reeds nu elk een proefwoning in
te richten, of misschien beter uitgedrukt
een proefinrichting van een woning te
maken. Nooit als hier ziet men wat een
vloerbedekking, vitrage, wandbekleding
en een passend meubel doet. Een lege
kamer en een door deze speciaalzaken
deskundig aangeklede is toch wel een
hemelsbreed verschil.
Warmte en sfeer, tegenover leegheid en
ongezelligheid. En, wat prettig was voor
de beide firma’s, gedurende de bezoek
uren was er veel belangstelling van de
zijde van het publiek.
Tpekomstige bewoners, zowel als enkel
geïnteresseerden kwamen een kijkje ne
men en van het prachtige uitzicht ge
nieten.
meester aan het Friese Hof van de doch
ters van prinses Henriëtte Amalia. Om
streeks 1707 begaf hij zich naar Am
sterdam, waar hij verder hoofdzakelijk
heeft gewerkt. Hij was gehuwd met Pe-
tronella Maria van der Lely, uit het
bekende Leeuwarder zilversmedenge
slacht.
Wigmana was tot nog toe spaarzaam in
Friesland vertegenwoordigd. Uit histo
risch oogpunt het belangwekkendst is
ongetwijfeld het z.g. bezoek van Czaar
Peter de Grote aan Dokkum (1697), dat
in het stadhuis te Dokkum hangt. Het
Fries Museum bezit twee kleine schil
derijen, een madonna met kind en een
Ecce Homo, die in kwaliteit achterstaan
bij het nu verworven werk. Voorts bezit
de R.K. Kerk op Ameland een toege
schreven Kruisiging.
De Ottema-Kingmastichting heeft een
onlangs verworven schilderij van de in
Workum geboren schilder Wigmana
in bruikleen gegeven aan het stadhuis
te Workum.
Het is een kleurrijke en knap geschil
derde voorstelling van de Heilige Fa
milie onder een draperie in een statig
renaissancegebouw, dat in het 18de
eeuwse interieur van het Workumer
stadhuis uitstekend tot zijn recht komt.
Met dit schilderij, dat representatief is
voor het werk van Wigmana is een in
teressant stuk toegevoegd aan Fries-
lands openbaar kunstbezit.
Gerardus Wigmana, diie als bijnaam
had de Friese Rafaël, werd in 1673 in
Workum geboren en overleed in 1’741 in
belasting op enkele punten fors herzien. I Amsterdam. Hij was o.a. enige t.jd leer-
Bolswards Nieuwsblad
mSail
BM
