Feestelijke jubileumavond te
Gade Skroar
Spannum-Edens
1
1898 - ORANJE - 1968
h
FX
i
Fan de Mar tiny toer
11
w.
UB
||hW
K
Hwat hat
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
r
WÈ f
B 31
l'.Il
r
DINSDAG 13 AUGUSTUS 1968
07e JAARGANG
No. 62
Wymbritseradeel.
Feestkonsert
Gelukwensen en geschenken
(foto Boersma, Pingjum)
(Wordt vervolgd)
(foto Boersma, Pingjum)
Bouhoeke.
berte-
Greidhoeke.
agraryske gemeenten,
Tj. de J.
f
Advertentieprijs: 16 ct per mm I
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
ÏJÏtg. A. J. OSINGA n.v„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Alle sawn jier kriget in minske in
lichém, seit in aid folksleauwen,
lichemssellen binne dan troch
DE SOBERE FEITEN
SPREKKE
Het jubilerende muziekkorps Oranje treedt aan, voorafgegaan door geünifor
meerde (behalve wat de schoenen betreft) trommeislaagsters. Hoewel buiten
mededinging kreeg het korps een eervolle vermelding in de optocht.
Oranje gegeven aan de ouden van dagen
tochten. De meeste sprekers lieten hun
woorden vergezeld gaan van de traditio
nele enveloppen met inhoud.
Gaesterlan
Wünseradiel
Wymbr.rad.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Kankerers wurkje net,
Wurkers kankerje net.
7.020
12.624
11.272
6.674
11.870
10.812
1967
8.433
6.765
7.072
4
4
4
4
5
7
Gem.
It Bildt
Barradiel
E.-Dongerad.
1960
8.788
7.140
7. ’8
Bolswards Nieuwsblad
i
i-
de vrouwenver. en gaf als haar mening
weer dat een korps vooral drie dingen
nodig heeft, lucht, liefde en de penning
meester. Het penningske der vrouwen
werd door haar met blijmoedigheid ge
offerd. Ouderling W. J. Jorritsma ver
tolkte de gevoelens van de kerkeraad en
de heer F. Visser bleek dankbaar ge
stemd voor de muzikale sier elk jaar door
Het jubileumkonsert werd verzorgd door
de vier gemeentelijke korpsen. Eerst trad
Concordia van Welsrijp op. Door onvol
ledige bezetting had men niet meegelopen
in de mars door het dorp. Men bracht
niettemin een viertal goed in het gehoor
liggende komposities w.o. Strauss Annen-
polka. De feestleider sprak in dit verband
van een Gideonsbende met exegetische
uitwerking van dit bijbels beeld.
Wommels bleek best vertegenwoordigd,
het korps Euphonia voerde zeer verdien
stelijk een mars van Alford en My fair
lady uit. Ook Wilhelmina van Oosterend
gaf een paar hoogstaande nummers, met
als sluitstuk La Bella Helena van Offen-
bachi Dit korps staat, evenals Wommels,
prima genoteerd. Oranje zelf liet zich
evenmin onbetluigd. Algemene indruk:
de 70-jarige doet het nog best.
Het was intussen al vrij laat geworden
maar het publiek vond dat de toegezegde
„70 jaar in diabeeld” niet mocht worden
afgelast. Bedoelde foto’s gaven gepro-
jekteerd een aardige kijk op de goede
oude tijd, waarin niemand het woord
minimode nog kende. Verschillende
dorpsgenoten van weleer doemden op en
pittoreske plekjes werden weer levend.
Al met al een oranjejubileumavond die
klonk als een klok. Een schone ouverture
op de twee nog komende feestdagen, die
zaterdagavond laat zijn beindigd. Omdat
wij de finale van deze festiviteiten nog
niet in ons bezit hebben sluiten wij het
verslag hier af.
Een zachte avond met een soms matig
briesje. Lichtende flikkering van kleu
rige guirlanders. Aanzwellend tromge
roffel, marcherende muzikanten. Dit idyl
lisch beeld vertoonde Spannum woensdag
8 augustus bij het vallen van de scheme
ring. Een dorp in uitbundige feeststem
ming; alles ter ere van de chr. muziek
vereniging Oranje in verband met haar
70-jarig bestaansjubilepm.
De avond zette in met een festival waar
aan werd deelgenomen door de vier korp
sen die Hennaarderadeel bezit, te weten
Oranje te Spannum, Euphonia te Wom
mels, Wilhelmina te Oosterend en Con
cordia te Welsrijp. De muzikanten trok
ken door de versierde buurt met voor de
huizen en op de trottoirbanden een grote
schare enthousiaste belangstellenden,
waaronder vele oud-leden van de 70-
jarige. Het weerzien werkte aanstekelijk.
Groeten werden uitgewisseld en handen
geschud. Wij maakten een praatje met
een rustend veehouder uit Drachten, die
ons vertelde dat hij als jochie van acht
reeds muziekles kreeg van wijlen meester
de Groot en bijna 25 jaar zijn oranje-
partijtje mee had) geblazen. Wij ontwaar
den tussen een gboepje oude kameraden
de Komwerder schaatsmatador Wierd
Wynia, gul glunderlachend in gesprek
met de Bildtse postkantoorhouder Gerrit
Abma; herinneringen ophalend uit een
glorieus oranjeverleden. Spannum trok
blijkbaar de vroegere muzikanten nog als
een magneet.
Om ongeveer half negen verzamelden al
len zich in de grote feesttent die plaats
bood aan een 600 personen en zo goed
als vol liep.
De herdenkingsavond werd geopend door
de Spannumer pastor ds. B. J. Geerling
met het gezamenlijk zingen van een lof
zang. Hierna volgde ’n kort begroetings
woord, meer speciaal gericht tot enkele
genodigden, w.o. burgemeester R. Alta
met de beide wethouders Lanting en
Klijnstra. Laatstgenoemde schitterde in
uniform, hij is nl. werkend lid van het
Wommelser korps. Ds. Geerling ontpopte
zich als een voortreffelijk ceremonie
meester. Zijn inleidend woord larderend
met tal van originele snaakse opmerkin-
ken. Hij drukte zijn vreugde uit over de
grote belangstelling voor deze avond en
noemde Spannum een Friese Rivièra. Het
dorp hoeft vandaag in bloemrijke sier
beslist niet voor het zonnige zuiden van
Frankrijk onder te doen. Verder betitelde
zwakt, dit bewijst wel het feit dat het
huidige bestuur reeds 18 jaar ongewijzigd
is gebleven, te weten H. Erlnga voorz.,
Jentsje de Jong sekr., Wybren v. d. Brug
penn. en Rintsje Heeringa, die Bolsward
tot woonplaats koos, maar het Spannu
mer korps steeds voorbeeldig trouw
bleef.
AMSTERDAM. Een van de slachtoffers van de schietpartij in de „rosse buurt”
ligt voorover in een politiebus, voordat de. GG en GD is gearriveerd.
Düdlik is, dat
dy’t de yndustry net of amper oan ’e
slaoh komme kin, it slimst de dupe
wurde fan dizze nije tiid.
En al jowt de rekreaesje hjir en der
in bytsje soulaes, foar in oanwinnende
bifolking is it net genöch. Dêrfoar bin
ne fabriken nedich as ekonomyske ün-
derbou. Oars giet de bifolkingsdrai-
naezje syn sinistere gong.
Forl.
nij
de
dan troch oaren
forfangen. Oft it wier is, of oft der eat
fan wier is, ik wit it net, mar it like
my wol nijsgjirrich ris nei to gean, hwat
der yn in bipaeld opsicht yn sawn jier
mei Fryslan bard is, dêr’t safolle dok
ters oer gear west hawwe en faeks
mei djippe ronfels yn de foarholle. It
ütkommen fan it Provinsiael Blêd no.
29 wie dêrta de oanlieding. Dêryn bin
ne opnommen de sifers oer it bifol-
kingsforrin yn it jier 1967 en troch dat
to forgelykjen mei itselde oersjoch üt
Terpstra, is de saamhorigheid in dorps
gemeenschappen vaak bijzonder hecht en
dit komt ook het verenigingsleven ten
goede. Spannum leverde in dezen het
bewijs. Tenslotte konstateerde hij, dat
1898 een vruchtbaar geboortejaar is ge
weest, waarin zelfs muzikale tweelingen
het levenslicht aanschouden (de korpsen
van Spannum en Oosterend).
Onder veel vrolijkheid repliceerde de
feestleider: inderdaad ging het met de
geboortes toen bijzonder vlot, maar toen
was de pil er ook nog niet.
Pier J. Noordmans, sprekend namens de
ver. Dorpsbelang, raakte ook bijzonder
goed op dreef. Genoemde vereniging is
pas drie jaar terug opgericht. Ik sta hier
dus, zei hij, als kleuter om pake te
feliciteren. Hij liet zich verder even hu
moristisch gaan over al de uitzonderlijke
prestaties van Spannumer ingezetenen.
Dorpsbelang en Oranje werken veel sa
men en steeds in goede eensgezindheid,
aldus spr. en daarom zijn wij zeer met
elkaar ingenomen.
Na „kleuter” Noordmans kwam een oud
vader aan het woord, de heer T. J. Ris
pen, voorzitter van de jeugdklub. Zeven
tig jaar is niets bijzonders, konstateerde
hij. Onze klub leeft reeds veel langer, 92
jaar. Hij voelde zich dus eerder oerpake
dan beuker. De klubvoorzitter bood ten
slotte een fraai sieraard aan, blinkend
als gepolijst zilver.
Om niet te uitvoerig te worden laten wij
volgende sprekers nog even terloops de
revu passeren.
Kerkvoogd M. Postma bracht de geluk
wensen over van de Spannumer kerk
voogdij. Mevr. Geerling deed dit namens
een fofo van iie^ feest te Spannum ter gelegenheid van het 70-jarig
bestaan van het korps Oranje. Deze praalwagen won met 85 punten de eerste
prijs in de welverzorgde optocht.
hij korpsvoorzitter H. Eringa als de
plaatselijke loco-burgemeester en noem
de het een verheugend feit dat een be
trekkelijk klein dorp nog zoveel instru
mentale aktiviteiten ontplooit, terwijl
veel andere dorpen ineenschrompelen als
een appel die er te lang heeft gelegen.
Direkt hierna trad de dubbelganger van
ds Geerling, Hendrik Eringa, naar voren.
Deze las een goed omlijnd verslag voor
van het wel en wee der 70 voorbije jaren.
Wij gaan op dit verslag niet uitvoerig in
omdat wij vorige week reeds een histo
risch overzicht publiceerden en willen
slechts enkele, toen onvermeld gebleven,
feiten doorgeven.
Spr. richtte zich persoonlijk tot het oud-
lid Jentsje I. de Boer uit Edens, later
geëmigreerd naar Canada en nu enkele
weken met vakantie in het heitelan en
de gelegenheid aangrijpend dit jubileum
bij te wonen. Van een ander verdienste
lijk oud-lid, Gerrit van Berkum uit Edens,
nu in vrijwilligersdienst in het Afrikaan
se Zambia, was een hartelijke brief van
gelukwens binnengekomen.
Oranje is, naar Eringa verder meldde,
opgericht na de kroningsfeesten van 1898
(deze viel op 6 sept.) met een stuk of
twaalf leden. Van de oud-oprichters zijn
er momenteel nog twee in leven, Atze
de Groot, gewezen schilder te Bolsward
en diens broer Cornells, gepensioneerd
onderwijzer te Harlingen, zoons van de
eerste oranjedirekteur meester M. de
Groot. Het bejaarde tweetal kon niet per
soonlijk aanwezig zijn. Ze hadden schrif
telijk him felicitatiewensen aangeboden.
Het korps heette oorspronkelijk Halle
lujah, in 1901 omgedoopt als Oranje. Het
eerste stelletje tweedehands instrumen
ten werd overgenomen van Winsum voor
in totaal ongeveer f 300. Drie leden
scharrelden dit bedrag bijelkaar. Het
werd hen voorgeschoten door een vrij
gevige veehouder, door het jonge korps
meteen tot beschermheer verheven.
Oranje is ook meermalen buiten het eigen
dorp opgetreden. Onder andere luisterde
men de opening van de Wommelser ulo
in 1920 muzikaal mee op.
Het korps heeft uiteraard zijn ups en
downs gekend. Tijdens de oorlog van
1914-1918 bleven er slechts een man of
zes over. Tijdens de Duitse bezetting werd
het repetitielokaal van hoger hand geslo
ten en moest men in het geheim concer
teren in de schilderswerkplaats van H.
Wynja. De teamgeest is nimmer ver-
De eerste gelukwens kreeg direkteur S.
Wybenga uit Nijland te inkasseren. Hij is
reeds vele jaren hoofd van de muziek
vereniging en aller vriend geworden.
Eringa bood hem als blijk van bijzondere
waardering een wandbord met inskriptie.
Mevr. Wybenga ontving een bloemetje.
Verder voerde burgemeester Alta het
woord. Deze zei o.m. dat ook de burger
lijke gemeente trots mag zijn op zoveel
muzikale aktiviteit. Niet minder dan
vier korpsen laten zich krachtig horen.
Spr. noemde dit een welluidend en ge
waardeerd bezit. Hennaarderadeel leeft
intens mee met deze verenigingen, kul-
tureei van grote betekenis. Men wil, voor
zover dat in het vermogen der gemeente
ligt, de korpsen ook gaarne daadwerke
lijk steunen. Soms moet er vermakelijk
heidsbelasting worden afgedragen, dit is
echter maar een tijdelijke lichte aderla
ting, de transfusie (subsidietoekenning
enz.) maakt een afdracht weer ruim
schoots goed. Spr. besloot zijn hartelijke
speech met Oranje ook voor de komen
de tijd alle voorspoed toe te wensen en
schonk als feestgeschenk, in gesloten
enveloppe, een geldelijke bijdrage.
De woorden van burgemeester Alta, over
gemeentelijk medeleven, zijn later op de
avond door verschillende sprekers be
klemtoond. Allen bleken dankbaar en
voldaan over de morele en financiële
steun die het gemeentebestuur steeds
mild en overvloedig verstrekt.
Als officieel muziekvertegenwoordiger
liet de heer J. Bokma te Workum zich
horen. Deze fungeert als penningmeester
van de zg. Oude Bond. Hij prees de ener
gie van Oranje, meer dan eens voortref
felijk bewezen. De bond heeft alle waar
dering voor dit kleine plattelandskorps.
Men weet hoe moeilijk het voor dergelijke
korpsen soms is om de zaak in stand te
houden. Men eert de trouwe leden, die
jaar in jaar uit ijveren voor haar welzijn.
Door de heer Bokma werden hierna een
viertal oude getrouwen uit de gelederen
van Oranje naar voren gehaald. Zij ont
vingen het bondsinsigne voor hun lange
staat van dienst. Dit waren Jentsje de
Jong, W. v. d. Brug, P. J. Noordmans
Edens en R. Heeringa. Onder luid ap
plaus van het publiek kregen de vier he
ren hun insignes op de jas gespeld. Ver
volgens nam de heer P. H. Terpstra
(Piet Hein) achter de microfoon plaats.
Deze Welsrijper korpsvoorzitter heeft
zich een zekere reputatie verworven als
talentvol geroutineerd gelegenheidsspre-
ker, die uitstekend het publiek weet te
trekken. Hij voerde het woord namens
de gemeentelijke muziekfederatie. In
tegenstelling met de grote steden, aldus
üs hjoed to sizzen JSf
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
kers. Allinnich soe ik Drylst noch nea-
me wolle. Net omt har tal sa great is,
it wiene mar 253 minsken mear, mar
foar dat plak wie it net minder as
16
Wy litte it peloton, dat frijwol gelyk
bliuwt, nou fierder mar rêste. Hja stea-
ne op ien hichte, in pear mear en in
pear minder elk jier, mar de kêns om
in demaraezje to meitsjen sit er noch
yn. Oars stiet it mei de efterbliuwers
yn dizze rit. De plattelansgemeenten yn
de bouhoeke it earst en meast en dan
de greidhoeke. Ik jow de sifers fan
trije gemeenten üt elk fan dizze beide
hoeken. Dy sprekke foar harsels.
boppe-oan. Hja gyngen fan 26.568 nei
35.384. Dat is in winst fan 8816 of wol
33 Hjir sjoeht men wer hoef olie
wearde men heohtsje moat oan al dy
doctorandi mei har ekonomyske wiis-
heden oer akkumulaesje-sintromfunk-
sje en al sa mear. Drachten is gjin
haedstêd mist al dy sintrale ynstellin-
gen, leit net oan it spoar, net oan djip
farwetter, mar it libbet éis in hart en
groeit as in baerch. Toe nou mar!
En hwat to sizzen fan de stêd Dokkum,
dêr oan it fuottenein fan Fryslan. Ek
sa’n forskoppeling fan aldsher. Spot oer
de Dokkumer granaet, oer in forkearde
stjit op it biljert, dat dan in Dokkumer
is en al sa mear.
Mar Dokkum groeide fan 7392 nei 9669,
dat is 31 Lit se dan mar lekskoaije,
net! Ek Snits hat him tige ward mei
in groei fan 21.066 nei 25.069 of 19
En itselde kin sein wurde fan it Fean,
dat binammen yn de léste jierren al
mear gong kriget. It is spitich, dat de
bikwame ald-Boatserter Boargemas-
ter Huisman, de 65 birikt hat en dus
öfgean moat, mar hy hat dêrre, lyk as
yn Wolvegea, keardelswurk forsetten.
It Hearrenfean klom fan 25.893 nei
30.282. dat is 17
By dizze koprinnerg hearre ek noch
twa gemeenten: Achtkarspelen mei Bü-
tenpost, Surhuzum en Surihüsterfean,
dy’t 2056 winst hie, dat is 11 en
Tytsjerksteradiel mei Burgum, dat 2340
minsken winst hie, ek 11 mar dan
ha wy de greaten hawn. Der folgje dan
in stikmannich, dy’t it wol aerdich dien
hawwe, sa as Boalsert mei 8 Has-
kerlan mei 7 lyk as 7 yn Lem-
sterlün en Weststellingwerf mei 3
mar dan is it ek dien mei de gongmak-
1960, kriget men in byld fan dit bilang-
ryk en symptomatysk feitemateriael.
Yn dizze sawn jier is de bifolking ta-
naem fan 479.893 oant 511.330 minsken.
Der binne dus bykaem: 31.437 of wol
6M> Dat is miinder as 1 jiers.
Yn forgeliking mei oare provinsjes jowt
dit in sobere yndruk. As men it leit
neist de rapporten en krante-artikels,
de folie ministers, dy’t hjir al oer gear
west hawwe, dan komt jin as fansels
it franske sprekwurd yn it sin; „Tant
de bruit pour une ommelette!”
Dükt men hwat djipper yn ’e sifers,
dan wurdt it al efkes nijsgjirriger. Der
binne koprinders Under, dér is in pelo
ton en der binne ek neikommers. It
peloton kin sahwat lyk bliuwe, de nei
kommers sakje, Ondanks har
oerskot, stadich nei ünderen.
De haedstêd, Ljouwert, heart by de
koprinners, hwat it tal oangiet. Hja
klommen fan 83.161 nei 87.414, dat is
in winst fan 4.253. Mar it is mar 5
en dat is minder as it provinsiael ge
middelde fan 6.5 In opmerkelik
en tryst feit. Undanks de haedstêd-
funksje, de provinsiale ynstellingen, de
tsjinsten, de greate saken en bidriu-
wen, undanks de bifoarrjuchting as
keam, slagget it Ljouwert net om it
gemiddelde to heljen.
Sa op it each soe men sizze, dat de
stêd him tige üütwreidet, mar neaime
stean safolle huzen leech, yn gjin stêd
binne de keapprizen sa leech en wol de
gong der mar net ynkomme. Dit hat
al sa west sünt de oarloch en nettsjin-
steande de trêdde boargemaster bliuwt
Ljouwert ünder de midsmjitte. Dat is
oars as yn Drachten, de haedstêd fan
Smellingerlan. Dat stiet mei de winst
