Seizoen
1968-1969
het B.I.C.
en
Zojuist werd de volgende
troonrede uitgesproken
Leden der
Staten
Generaal
Han Kooistra
opende
speciaalzaak
T
Fan de Martinytoer
Safe...
■W
*5
KR.
5%^,
lik*
DINSDAG 17 SEPTEMBER 1968
107e JAARGANG
No. 72
De troonrede
Leden der Staten-Generaal,
17 september 1968
Advertentieprijs: 16 et per mm
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
evenwichtige groei van lonen en andere
inkomens.
Een ontwerp van wet op de loonvorming
is u inmiddels aangeboden.
De regering heeft zich bij het opstellen
van de rijksbegroting voor 1969 tevens
bezonnen op de rijksfinanciën tot en met
1971. Als eerste resultaat zult u in de
miljoenennota een schets aantreffen van
een mogelijke ontwikkeling van de uit
gaven in die jaren. Bij de voorbereiding
is de krachtige neiging tot uitgavenstij
ging duidelijk gebleken. Zij noopt Staten-
Generaal en regering tot een voortduren
de kritische afweging van alle overheids
activiteiten, ook in verband met de be
lastingdruk.
De begroting voor 1969 vertoont een stij
ging van de netto-uitgaven die blijft bin
nen de grens gesteld in de regeringsver
klaring. Mede in verband met de sane
ring van het Gemeentefonds is deson
danks enige verhoging van belasting on
vermijdelijk. Door verhoging van de ac
cijns op een aantal tabaksartikelen zal
een extra bedrag in de schatkist vloeien.
Op 1 januari 1969 zal ons land over
gaan op het nieuwe stelsel van omzet
belasting. De regering zal erop toezien
dat het effect hiervan op de prijzen zo be
perkt mogelijk blijft. Teneinde in het bij
zonder de lagere inkomensgroepen een
tegemoetkoming te verschaffen wordt
voorgesteld de heffing van de loon- en
inkomstenbelasting eerst te doen aanvan
gen bij een hoger inkomen dan thans het
geval is. Voorts zal aan de mlnstdraag-
krachtigen door enkele sociale uitke
ringsregelingen enige compensatie wor
den geboden.
In het komende zittingsjaar zullen u
voorstellen bereiken voor een aanpassing
van het tarief van de loon- en inkomsten
belasting op 1 januari 1970. Deze voor
stellen beogen de drukverzwaring teniet
te doen die onbedoeld voortvloeit uit in
flatoire inkomensstijgingen. De regering
is voornemens u voor te stellen zulke
aanpassingen van het tarief jaarlijks au
tomatisch tot stand te doen komen. In
verband met de vele hieraan verbonden
aspecten zal zij een voorontwerp van wet
publiceren en adviezen daarover inwin
nen.
Het is onvermijdelijk enige tarieven van
de P.T.T. te verhogen om een gezonde
bedrijfsvoering mogelijk te maken. De
port van drukwerk en nieuwsbladen blijft
echter ongewijzigd.
Teneinde de moeilijke financiële positie
van vooral de grootste gemeenten te ver
lichten is overleg gaande om door geza
menlijke inspanning van het rijk en de
ze gemeenten daarin verbetering te bren
gen.
In het komende jaar zal van rijkswege 'n
begin worden gemaakt met verlichting
van bepaalde financiële lasten van wa
terschappen.
wen makket de iene in skoandere winst
en de oare wurket mei forties. Net in
kear trooh tafallige tsjinslaggen, dat
kin elk oerkomme, mar geregeld wei.
It binne deselden dy’t by de foerkeap-
man in bliuwend plak yn it boek haw-
we, dy’t de faklju moannen wachtsje
litte op jild, dy’t it iene gat mei it oare
stapje. Hwerom sjogge hja net nei oare
boeren, hwerfan hja witte, dat hja goed
buorkje Hwerom freegje hja net nei in
bidriuwsassistent om har bidriuw ris
goed trooh to 1 jochtsjen, hwerom brüke
hja in man tofolle, hwerom binne hja
fierst to faek op ’e dyk, hwerom hélde
hja de kosten fan de hüshalding net op
in forantwurde peil, hwerom is it by
harren altyd in rüge boel, hwerom kom
me hja altyd to let klear en lizze de
kosbbere masines to ruostkjen yn waer
en wyn?
Hawwe hja Mozes en de profeten net,
dy’t har alle dagen op dizze dingen wi-
ze? Hwat soe men harren graech bi-
warje wolle foar de gefolgen, dy’t grif
komme moatte. Alle middels dêrta bin
ne omdóch to krijen, mar de wil moat
der wêze om to brekken mei dingen,
hwerfan hja seis wol witte, dat hja net
doge. Hja moatte har eigenwizens, har
gemaksucht of har pronksucht to liif
en as hja dêrfoar de krêft net opbringe
kinne of wolle, dan jildt foar sokken
dat hurde wurd:
As hja Mozes en de profeten net harkje,
dan sille hja ek net om sizzen jaen
al stie der immen üt de deaden op!
Tj. de J.
centrale bestuur acht de regering ge
wenst. Volgende week wordt een com
missie geïnstalleerd die de regering zal
adviseren over de maatschappelijke func
tie van de overheidsvoorlichting en over
de openheid van de bestuursdienst.
Over de aanbevelingen en denkbeelden
in het onlangs verschenen rapport van
de Staatscommissie van Advies inzake
de Grondwet en de Kieswet, met name
ten aanzien van de opkomstplicht bij ver
kiezingen, zal overleg met u plaatsvin
den. De regering is voor het instituut van
een parlementaire ombudsman; het over
leg daarover met u kan een aanvang ne
men.
Wetsontwerpen over het stakingsrecht
en over informatie en bemiddeling bij
werkstaking zullen u worden aangebo
den.
Verder zal een wetsontwerp tot herzie
ning van het echtscheidingsrecht worden
ingediend.
schillende belangrijke gebeurtenissen dui
delijk aangetoond, hoezeer de burgers
mede richting willen geven aan de door
werking van de democratie in de werk
gemeenschap, het onderwijs en het open
bare leven. De regering staat open voor
deze verlangens, die door velen in ons
volk, in het bijzonder door de jongere ge
neratie, worden geuit.
De groeiende belangstelling van de sa
menleving voor het onderwijs is een ui
ting van de geestelijke en economische
kracht van ons volk. Een verhoogde deel
neming aan de verschillende sectoren
van het onderwijs is daarvan het ver
heugende gevolg. Een belangrijke voor
uitgang is de invoering op 1 augustus ’68
van de wet op het voortgezet onderwijs
en van die op het leerlingwezen. De aan
dacht wordt thans gericht op wijziging
van de kleuteronderwijswet, de lager-on-
derwijswet, een nieuwe experimenten
wet en de wet op het schriftelijk onder
wijs. Het komende jaar zal bij het lager
onderwijs een bescheiden begin worden
gemaakt met vermindering van het ge
middelde aantal kinderen per klas. Bin
nenkort zal u een prioriteitennota wor
den aangeboden.
Een gedachtenwisseling tussen alle be
trokkenen zal worden geopend over de
juiste vorm van herstructurering van ’t
wetenschappelijk onderwijs. De coördi
natie van het wetenschapsbeleid zal wor
den versterkt. De regering wil medewer
king verlenen aan ruimere verspreiding
en uitwisseling van wetenschappelijke en
technische informaties.
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
ültg. A. J. OSINGA n.v„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en Wymbritseradeel.
Uit de macro-economische verkenning die
u heden wordt aangeboden, blijkt dat
voor de komende jaren in algemene zin
een gunstige ontwikkeling mogelijk is.
Dit geldt ook voor het werkgelegenheids-
peil. Om deze mogelijkheden te verwe
zenlijken zullen aan het financieel-eco-
nomische beleid hoge eisen worden ge
steld. Een belangrijke voorwaarde is een
Na een vertraging in de economische
groei valt in ons land sinds midden 1967
een herstel van de conjunctuur waar te
nemen. Produktie en uitvoer ontwikkelen
zich gunstig. Door de regelmatige groei
van de binnenlandse bestedingen neemt
ook de invoer belangrijk toe. De beta
lingsbalans verbetert geleidelijk. Enkele
overwegend structurele problemen blij
ven intussen grote aandacht opeisen. In
verschillende delen van het land ontwik
kelt de bedrijvigheid zich onvoldoende.
De werkloosheid in die gebieden, vooral
onder de oudere werknemers, blijft te
hoog en geeft reden tot zorg. De rege
ring vertrouwt dat een Raad voor de
Arbeidsmarkt die binnenkort wordt inge
steld, een bijdrage zal leveren tot de op
lossing van dit moeilijke vraagstuk. De
zer dagen wordt u een nota toegezonden
over het regionale beleid dat de regering
noodzakelijk acht voor de versterking
van de betrokken gebieden.
De sociale en economische moeilijkheden
in bepaalde gebieden en bedrijfstakken
hangen ten dele samen met snelle en om
vangrijke veranderingen in de produktie-
structuur. De regering stelt in deze de
eigen verantwoordelijkheid van het be
drijfsleven voorop. Zij streeft ernaar de
ze veranderingen zo goed mogelijk te be-
beleiden. Zij doet dit door het bevorderen
van structuurverbeteringen onder andere
in de textielindustrie, de scheepsbouw, 't
midden- .en kleinbedrijf, de visserij, het
streekvervoer en de binnenvaart. Boven
dien zal zij stimuleren dat nieuwe vesti
gingen tot stand komen en nieuwe pro-
dukten en technieken worden ontwikkeld.
In de landbouw ligt het accent op de ruil
verkaveling. Voor ongeveer een vierde
deel van de Nederlandse cultuurgrond
zijn ruilverkavelingen in uitvoering.
Een belangrijk deel van het overheids
beleid is gericht op versterking van het
maatschappelijk en cultureel welzijn. Zo
wil de regering enige uitbreiding geven
aan de steun voor de kunsten en de zorg
voor het cultuurbezit. Ook de mogelijk
heden voor recreatie- en jeugdbeleid
worden verruimd.
Reeds gedurende enkele jaren hebben
nationaal zowel als internationaal ver
in onze eeuw van spanning tussen vrij
heid en onvrijheid is de creatieve en in
ventieve kracht van de democratie over
duidelijk gebleken. Het is dan ook een
voorrecht te leven in een land waarin de
vrijheid niet slechts als een ideaal wordt
erkend, maar ook in de werkelijkheid van
ons dagelijks leven als een hoog goed
wordt ervaren.
In deze gezindheid wil de regering haar
beleid voeren. Daarvoor vraagt zij de
steun en medewerking van de Staten-
Generaal.
Met de bede om Gods zegen op onze ge
zamenlijke arbeid verklaar ik de nieu
we zitting van de Staten-Generaal ge
opend.
dan sille hja ek net om sizzen jaen, al
stie der immen üt de deaden op”.
As jonge foun ik dat nochal stüf en
hurd, mar letter haw ik de ünderfining
opdien, dat ek dit in wier wurd is. Jo
kinne dit tapasse op it hiele libben. Diz
ze wike binne der wer fjouwer jonge
minsken deariden yn Süd-Drinte. Oar-
saek; ynheljen by mistich waer, fron
tale botsing en fjouwer jonge libbens
de iwichheit yn. Ynhelje by mist kin net,
dat wit elk en de gefolgen binne bi-
kend, mar leauwe sommige minsken it
net, ek net as de deaden de wierheit bi-
wize.
Jo moatte de bern net forwenne, dat
wurdt jo en har ünigelok. De foarbyl-
den binne der rounom fan to sjen. In
bidoam bem, wurdt in üngelokkich
minske. Der moat regel wêze, der moat
ja en né sein wurde en oan in goed bi-
slüt moat men fésthAlde, oars bidjert
men de karakters.
Alle dagen heart men fan ynbraken en
stellerij fan opslüpen bern, dy’t yn wi-
ken net thüs komme, dêr’t gjin inkele
kontróle op is, dêr’t heit en mem de ea-
gen tichtknipeoant de rjuchter
harren de hurde feiten sjen lit.
Hja hawwe famylje en freonen, hja
hawwe ünderwizers en geastliken mar
prate litten, hja woene net harkje nei
Mozes en de profeten, har eagen geane
pas iepen, as de gefolgen net mear goed
to meitsjen binne.
Mar ek yn minder tragyske saken giet
dizze libbenswiisheit trooh. De sinistere
histoarje fan de firma van Heyst yn
De landen van de Europese Economische
Gemeenschap hebben dit jaar, anderhalf
jaar eerder dan in het verdrag was voor
zien, hun gemeenschappelijke markt tot
stand gebracht, ook voor de landbouw.
Uitbreiding, meer in het bijzonder door
de toetreding van Groot-Brittannië, acht
de regering een versterking van die ge-
gemeenschap. De Benelux-regeringen
werken hierbij nauw samen.
De veelzijdige samenwerking met Suri
name en de Nederlandse Antillen, die on
der meer tot uitdrukking komt bij de ver
snelling van hun economische en sociale
ontwikkeling, is onverdeeld goed.
Bij het beleid op het gebied van de ruim
telijke ordening zal het accent niet alleen
worden gelegd op de problematiek van
de spreiding, doch ook op die van het
stedelijk leefmilieu. Een wetsontwerp ter
bestrijding van de luchtverontreiniging
zal u dezer dagen bereiken.
De regering zal het produktieniveau van
de bouwnijverheid handhaven. Voor 1969
streeft zij naar het wederom in aanbouw
nemen van omstreeks 125.000 woningen;
daarbij wordt het aandeel van de parti
culiere sector vergroot.
Nu het tekort aan woningen in de mees
te plaatsen begint te verdwijnen, wordt
het mogelijk de geschakeerde verlangens
van de bewoners tot hun recht te doen
komen.
Een nota inzake woningverbetering,
krotopruiming, sanering en reconstruc
tie zal u weldra worden aangeboden.
De regering zal verder gaan met het
treffen van voorzieningen ter bevorde
ring van de verkeersveiligheid. Er zul
len verschillende maatregelen worden ge
nomen ter verbetering van de hulpverle
ning aan verkeersslachtoffers. Het stel
sel van waarschuwingspunten langs de
autosnelwegen zal worden uitgebreid en
voorts zal een wetsontwerp worden inge
diend ter regeling van het ambulance
vervoer.
Een onderzoek naar de mogelijkheden
van een grotere openbaarheid van het
den Haecih, dêr’t in bloeijend bidriuw
en hünderten wurknimmers de dupe fan
waerden, stiet net allinnich. In fierst to
lükse privé-libben, hwerfan elk wit, dat
dit forkeard rinne moat, makket alle
dagen jat slachtoffers. Elk wit it, mar
dit helpt sokken net, earst moat de
skande en de gefolgen komme, foar ’t
har eagen iepen geane.
Sakelju, ündernimmers, dy’t net witte
wolle fan oanpasslng by de hurd for-
oarjende tiid, alhoewel hja yn fakblêd
en organisaesje hyltyd wiisd wurde op
de needsaek derfan, dy’t yn de sakjende
omset en negative balans de stim fan
Mozes en de profeten düdlik fornimme,
hja wolle net earder hearre dan as it to
let is.
By it boerefolk is it net oars. De measte
boeren hawwe yn de léste tweintich jier
de gelegenheit hawn om de fuotten
hwat steviger Onder it gat to krijen. de
hieren wiene geskikt, de prizen gyngen
geleidelik omheech, de middels waerden
better en effisiënter, de deskundige help
stie foar harren klear, koartom hja hie-
ne in earlike en goede kans om foarüt
to kommen.
In fiks diel fan harren hat dy kansen
ek binut, har bidriuw en bidriuwsgebou-
wen forbettere, har wurk sa fier as
forantwurde wie mechanisearre en har
methoades oanpast, hja buorkje goed
en mei wille en kinne de takomst treast
wêze. Mar de L.E.I. bidriuwen wize en
wiisden alle kearen wer üt, dat der in
great forskil wie tusken de iene buor-
kerij en de oare. Op gelikense bidriu-
Jongemastraat steeds meer winkelstraat
De laatste jaren wordt de Jongema-
straat steeds levendiger. Niet alleen het
gedeelte dat vroeger te boek stond als
Polstraat (omgeving stadhuis) maar
ook het gedeelte tussen Broereplein en
Snekerpoort deed weer een ferme stap
voorwaarts. De nieuwe hypermoderne
schoenzaak van Han Kooistra geeft aan
dit straatgedeelte ineens een bijzonder
cachet. Voor de opening bestond grote
belangstelling en een ieder stond vol
verbazing te kijken, dat in zo’n korte
tijd deze gedaanteverwisseling tot stand
is gekomen. Met een moderne aanpak
is het thans vrijwel onmagelijk deze
zaak voorbij te lopen zonder een blik te
werpen in het artistiek ontworpen inte
rieur. De heer Kooistra is niet alleen
schoenhandelaar, maar specialiseert
zich tevens in het ontwerpen en maken
van mode-, steun- en gemakschoenen,
schoenen naar maat en orthopedisch
schoeisel, waarvoor alle benodigde ap
paratuur aanwezig is. Deze zaak pre
senteert zich wel als een „verborgen
verleider”, want men staat er al bin
nen, voor men het weet. Dit overigens
niet tot verdriet van de betrokkene,
want het is in de niewe, door de firma
P. v. d. Hauw gebouwde winkel, een ge
zellige en prettige ruimte. Eigenlijk wel
heel erg jammer, dat nu juist tussen
het „boven” en „beneden” eind van de
Jongemastraat een lelijk obstakel staat,
het lege en met affiches volgeplakte
pand tegenover firma Faber. Als dit
ook nog eens een mooie winkel wordt,
zal een van de laatste wensen van de
Jongemastraat vervuld zijn.
LUKAS 16
Der hie ik as skoaljonge wol hwat
muoite mei, dat léste stiikje fan de ear-
me Lazarus en de rike man. Net mei
de straf, mar mei it wegerjen om in
boade to stjüren nei syn fiif bruorren
om harren to warskögjen foar de ge
folgen fan har libbenswize. Abraham
sei: „Hja hawwe Mozes en de profeten,
lit harren dêmei harkje. Mar hy sei: Né,
heit Abraham, mar as ien fan de deaden
ta harren kaern, dan soene hja har bi-
keare. Mar Abraham sei tsjin him: As
hja nei Mozes en de profeten net harkje,
FRANKFORT. Twee politiemannen, bewapend met machinepistolen, bewaken
hier de „kroon van de Andes”, een gouden sieraad met 453 emeraiden ter
waarde van 18 miljoen gulden. Het kostbare voorwerp staat op een tentoon
stelling in Frankfort. 24 goudsmeden werkten in de 16e eeuw gedurende zes
jaren aan de kroon.
In dit internationale jaar van de rechten
van de mens valt over het wereldgebeu
ren de schaduw van het geweld. De over
rompeling van het moedige en zwaar be
proefde volk van Tsjechoslowakije heeft
ons, ongeacht verschillen in levensbe
schouwing en politieke overtuiging, diep
geschokt. De regering betreurt het stre
ven naar ontspanning tussen Oost en
West, waarvoor ook Nederland heeft ge
ijverd, onvermijdelijk een ernstige terug
slag ondervindt. Zij blijft echter hopen
dat zich op den duur ook aan de andere
zijde een werkelijke bereidheid tot toe
nadering zal ontwikkelen.
Inmiddels is nog eens duidelijk in het
licht gesteld, dat het veiligheidsstelsel
van de NAVO een onmisbare waarborg
blijft voor de bescherming van onze vrije
samenleving en voor het behoud van de
wereldvrede. Handhaving van een doel
matige Nederlandse bijdrage aan de
bondgenootschappelijke defensie blijft
daarom noodzakelijk.
Het menselijk leed, veroorzaakt door de
burgeroorlog in Nigeria, doet de rege
ring zoeken naar wegen ter leniging van
de nood aldaar. In Vietnam blijft de oor
logstoestand verontrustend. Om in het
Nabije Oosten te geraken tot een duur
zame en rechtvaardige vrede steunt de
regering de pogingen van de Verenigde
Naties.
Zij hecht grote waarde aan de komende
volksraadpleging in West-Irian en on
derhoudt hierover nauw contact met In
donesië en de Verenigde Naties.
De regering blijft hoge prioriteit geven
aan de samenwerking met de ontwikke
lingslanden. De bedragen voor de ont
wikkelingshulp wil zij verder opvoeren.
Een meerjarenprogramma wordt u he
den aangeboden.
De regering ijvert voor de totstandko
ming van een wereldwijde ontwikkelings
strategie.
Als de r in de maand is gekomen, dan
wordt het volgens aloude volkswijsheid
tijd om aan allerlei dingen met het oog
op de komende winter te denken.
Voor het B.I.C. gaat dan de r van re
creatie leven: winterrecreatie. Daarvoor
graag even uw aandacht. Op grond van
onze ervaringen en in overleg met de
B.O.O.G. hebben we besloten 2 belang
rijke wijzigingen voor het komende sei
zoen in te voeren, n.l. iets minder eve
nementen en afschaffing van het abon
nementensysteem.
Om met het laatste te beginnen, steeds
meer hebben we ondervonden dat vele
mensen het een bezwaar vinden om een
abonnement voor een hele serie avon
den te nemen, terwijl in de loop van het
seizoen blijkt dat ze niet alle avonden
kunnen meemaken. Zo werden er tel
kens minder abonnementen genomen.
Dan is er verschil in belangstelling: de
een voelt meer voor concerten en heeft
geen belangstelling voor cabaret, bij een
ander ligt dat andersom. Gevolg: maar
geen abonnement want dan moet je om
geen gevoel van bekocht te zijn toch ei
genlijk alles meemaken.
We hebben voor deze redenen begrip en
misschien zijn er nog wel meer. Daar
om laten we dit jaar bij wijze van proef
het abonnementsysteem los. Voor alle
avonden worden dus entreekaarten ver
kocht. Het B.I.C. neemt daarmee een
groot risico, maar gesteund door de
B.O.O.G. durven we het aan. En we ver
wachten dat daardoor het bezoek zal
toenemen. Ieder wil toch wel eens een
of 2 avonden uit; deze komt voor dit
evenement, die voor een ander en Bols
ward telt toch genoeg inwoners om de
Doelenzaal te vullen.
Minder evenementen en wel vier in het
totaal: 2 concerten, een toneelavond en
een cabaretavond. Op 15 oktober komt
het Frysk Orkest; 19 november ver
wachten we Rients Gratema met zijn
cabaret; 7 januari 1969 weer Frysk Or
kest en op 25 februari 1969 een toneel
avond van de Noorder Compagnie. Zo
als u ziet: elk wat wils. De toegangs
prijzen zullen we zo trachten te delen,
dat u bij bezoek aan alle avonden onge
veer even duur (of goedkoop!) uitkomt
als met het abonnementensysteem vorig
jaar.
Als deze gang van zaken zal blijken te
voldoen dan kunnen we een volgend
seizoen misschien wel meer en ook nog
andere evenementen brengen. U ziet,
we zijn vol verwachting. Mogen die niet
beschaamd worde!
'Z. s.
