Gade Shroap
Nederlandse bijdrage
aan Nato=defensie
zal worden verhoogd
Oj
1
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Henruurrderadeet, Hindetoopen, Wonseradeel, Workum en
Actie dagverblijf
voor gehandicapte
kinderen
Bromfietser uit Ku-
baard overleden na
botsing met auto
tw 1
107e JAARGANG no. 86
VRIJDAG 1 NOVEMBER 1968
Wymbritseradeel.
.Hwat hat
Nog steeds geen
ós hjoed to sizzen
doorbraak in
Vietnam
Vreemde mogelijkheden
Druk
zou
Humphrey's kansen
Westeuropese Unie
y
Indonesië
Advertentieprijs: 16 et per nuw
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
De Engelse pot staat nog steeds op het
Europese vuur, maar dat is niet meer
dan een laag pitje, daar de Franse nog
De regering zal opnieuw bekijken of een
nieuwe regeling mogelijk is voor de ver
deling van de Indonesische schade-uit-
keringen aan Nederland. Indonesië zal
tussen dit jaar en het jaar 2002 zeshon
derd miljoen gulden betalen als vergoe
ding voor de genationaliseerde bczittin-
in de fractie waren overigens nog niet
overtuigd. De heer Wieldraaijer hand
haafde zijn motie, waarin hij om dienst-
tljdverkorting vroeg. De motie maakt
in de Tweede Kamer echter maar heel
weinig kans.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Karakter birêst op persoonlikheit,
net op talint
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
Ultg. A. J. OSINGA n.v„ Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
De Nederlandse bedrage aan de Nato-defensie zal worden verhoogd. Dit is een
direkt gevolg van de Russische inval in Tsjecho-Slowakije. Minister Den Toom
(defensie) heeft dit het parlement meegedeeld. Een van de gevolgen van deze
verhoogde Nederlandse bijdrage is, dat het Nederlandse leger nu op korte termijn
zal worden uitgerust met de Duitse Leopard-tanks. Het plan was aanvankelijk om
de oude Centuriontanks nog tot de jaren zeventig te handhaven en tegen die tyd
pas naar vervanging uit te zien.
Toch neemt men aan, dat de groeien
de kans op een regeling van de oor
log in Vietnam de kansen van de De
mocratische kandidaat voor het presi
dentschap vice-president Humphrey, heb
ben vergroot. Hij was hierdoor in staat
optimistischer te worden, waardoor hij
het een groot aantal liberaal gezinde
Democraten, die zich achter senator Mc
Carthy hadden geschaard, gemakkelij
ker heeft gemaakt op hem te stemmen
en niet in een onthouding te vluchten,
die alleen de kansen van een Nixon zou
vergroten. Bij het naderen van de ver
kiezingsdatum kan bovendien een rol
spelen, dat men wat meer op de alge
mene partijfilosofie van Democraten en
Republikeinen gaat letten dan alleen op
de kandidaten. Het uitgangspunt hierbij
Nog steeds Is geen geen sprake van een doorbraak in de Vietnamese toestand. I In de Senaat, waarin elke staat door
Dat verklaarde president Johnson vorige week met zoveel woorden op een pers
conferentie, maar dat betekent nog niet, dat er achter de schermen geen intensieve
pogingen worden gedaan om te komen tot onderhandelingen over een politieke
regeling. Men is officieel nog steeds in het stadium, dat Amerika bereid is de
bombardementen op Noord-Vietnam geheel stop te zetten, indien Hanoi toe
zeggingen doet geen gebruik of misbruik hiervan te maken door zijn militaire
macht te vergroten. Hanoi blijft erbij, dat Washington de bombardementen on
voorwaardelijk moet stopzetten. Het heeft derhalve een scherpe verklaring ge
publiceerd, waarin het ontkend, dat het sommige Amerikaanse voorwaarden
heb/ben aanvaard.
SPENNYMOOR (Engeland). Een omgebouwde automotor, een paar schroef
bladen, een stel wielen en een eenvoudig zittinkje, en hop, hop, daar gaan we
de lucht in met een vaartje van 128 km per uur. Benzine? Slechts 11.3 liter
per uur. Voor een bedrag van f 19.775 bouwt deze Engelse ingenieur Ernest
Brooks dit simpele helikoptertje, dat aangedreven door een 1.200 tot 1.600
moto, slechts 59 meter nodig heeft om in de lucht te komen.
In het Huis kunnen de Democraten op
het ogenblik rekenen op 28 van de 50
staten, maar het is mogelijk, dat enke
le Zuidelijke staten toch de kansloze
Wallace blijven steunen. Ook dan kan
het zijn, dat geen van de kandidaten
de absolute meerderheid behaalt. In dat
geval treedt de vice-president ais waar
nemend president op. De Senaat kiest
deze vice-president uit de twee vice-pre-
sidentiële kandidaten, die de meeste
stemmen hebben gekregen. Vermoedc-
lijk zullen dat zijn de Republikein Ag
new en de Democraat Muskie, die van
alle kandidaten de beste indruk heeft
nagelaten. De samenstelling van de Se
naat doet de keuze van Muskie vermoe
den. Het is dus niet denkbeeldig, dat
Muskie wnd. president wordt of dat de
Repulbikein Nixon wordt opgescheept
met een Democratische vice-president.
Dit zijn uiteraard de mogelijkheden, in
dien op 5 november geen van de kan
didaten de meerderheid in het kiescol
lege kan verwerven.
vliegtuigen, die de westelijke wereld op
dit moment heeft. Ze kosten dan ook
zo’n twintig miljoen gulden het stuk (te
gen de Starfighter 7,5 miljoen).
Bij al deze mededelingen viel het so
cialistische initiatief om de diensttijd te
verkorten wat ongelukkig uit. Staats
secretaris Haex (Landmacht) had eind
vorige week dan ook weinig moeite om
het socialistische voorstel van tafel te
vegen. Hij vertelde de speciale commis
sie uit de Tweede Kamer, die zich met
defensiezaken bezighoudt, dat zo’n ver
korting het leger enorm verzwakt en
bovendien verschrikkelijk veel geld kost.
De voorgestelde verkorting van 18 tot
12 maanden van de diensttijd betekent,
dat het leger per jaar zo’n zevenduizend
dienstplichtigen te kort zal komen. Om
bovendien het sneller afwisselen van
dienstplichtig personeel mogelijk te ma
ken zijn enkele honderden officieren en
onderofficieren nodig, terwijl de lege-
ringsruimte met de helft moet toene
men, vertelde de staatssecretaris. De
totale kosten zouden volgens hem daar
door met enkele tientallen miljoenen gul-
gen, die in de vijftiger jaren tijdens de
Nieuw-Guinea crisis door Indonesië in
beslag zijn genomen. Dit verdrag is in
1966 met Indonesië gesloten. De Neder
landse regering heeft destijds vastge
steld, dat van dit bedrag de staat 233
miljoen gulden mag opeisen. Het Ne
derlandse bedrijfsleven zou 331 miljoen
gulden kunnen krijgen, de particulieren
in Nederland 36 miljoen. Sinds 1966
is sterke druk op de regering uigeoe-
fend om deze verhouding te herzien.
Men acht vooral het aandeel van de
particulieren veel te laag. Minister Wit-
teveen (Financiën) heeft eind vorige
week in de bijzondere commissie van
de Tweede Kamer gezegd, dat hij wel be
reid is om deze zaak opnieuw te bestu
deren. Hij zou de verdeelsleutel in het
kabinet bespreken
de Duitsers nu weer niet voor te krij
gen.
ARP
De Anti-Revolutionairen willen aan hun
huidige samenwerking in het kabinet
met KVP, VVD en CHU geen blijven
de betekenis hechten. De voorzitter van
de ARP, dr. A. Veerman, liet dit het
afgelopen weekeinde blijken tijdens de
ARP-vergadering in Utrecht. Hij ging
met name in tegen de KVP-voorman
Schmelzer, die eerder had gezegd dat
het kabinet De Jong werkt volgens de
afspraken, die zijn gemaakt in de zgn.
groep van Achttien: de wijze mannen
uit de KVP, ARP en CHU, die over
een eventueel samen optrekken van de
ze christelijke partijen praten. Voorzit
ter Veerman voelde er niets voor om een
verband te leggen tussen de huidige re
geringscoalitie en de gesprekken, die nu
over eenwording plaatshebben. Hij liet
duidelijk merken, dat de ARP zich nog
lang niet wil laten binden. Ook het stre
ven van de „linkse” partijen naar een
wording noemde hij niet zo verstandig.
„Men bundelt daar op basis van bedoe
lingen, niet op basis van een program
ma”, zei hij. De ARP-voorman betreur
de 'iet besluit van een aantal ARP-ra-
dicalen om donateur te worden (géén
lid) van de Politieke Partij Radicalen, bekomen verwondingen
Hij noemde dit „niet verstandig”.
Volgens de regering is dit voornemen
niet meer te handhaven. De oude Cen
turions zullen weliswaar worden gemo
derniseerd (nieuwe motoren, nieuwe
kanonnen), maar dit is niet voldoende
om de gevechtskracht van het leger aan
de eisen aan te passen. Daarom nu de
versnelde beslissing over de vervanging
van de oude(rwetse) tanks. Een ver
vanging, die enige honderden miljoenen
guldens gaat kosten. Bedragen, die niet
op de oude defensiebegroting zijn te vin
den. De regering zal dus extra middelen
moeten vinden om de aankoop van de
tanks te financieren. Waar die vele gul
dens vandaan worden gehaald is op dit
moment nog niet te zeggen. Een extra
tegenvaller is, dat de verkoop van de
Nederlandse Starfighters naar Duits
land waarschijnlijk niet zal doorgaan.
Het Nato-opperbevel heeft de Neder
landse regering gevraagd om deze su
persnelle straaljagers niet van de hand te
doen. De Nederlandse luchtmacht heeft
zo zuinig gevlogen, dat wij nu meer toe
stellen hebben dan wij volgens de cij
fers nodig hebben. In Duitsland is het o__
net andersom. Daar heeft de Luftwaf- dens per jaar toenemen. De socialisten
fe zoveel Starfighters door ongelukken
verloren, dat men daar nu aanzienlijk
onder de voorgeschreven sterkte is. Het
plan was om de toestellen, die men in
Nederland als het ware heeft overge
houden naar Duitsland te verkopen.
Maar het Nato-opperbevel heeft een an
dere regeling voorgesteld. Wij kunnen op
dit moment, gezien de Russische opmars
in Oost-Europa, niet sterk genoeg zijn,
is de leus van het opperbevel. Laten we
dus de Nederlandse meevaller niet ver
spelen. Duitsland heeft hier inmiddels
al naar geluisterd door in Amerika een
bestelling te plaatsen voor 88 Phan
toms. Dit zijn de meest moderne jacht-
2510; O.
smastraat
Spoelstra,
Bolsward,
Leeuwarderweg 67, Sneek.
De enige druk die Nederland kan uit
oefenen, is de weigering het werk in
de commissie-Maréchal voort te zetten,
een commissie van de EEG, die zich
met de technologische samenwerking
bezighoudt. Van hun kant zien de Fran
sen al wat minder heil in een voort
zetting van de studie over een Europe
se vennootschapsrecht. Niet alleen, dat
Nederland ook hier Engelse deelne
ming verlangt, maar ook in Parijs
schijnt men wat voorzichtig geworden
te zijn met Europese vennootschappen
sinds de Italiaanse autofabriek Fiat een
overwegend belang in zijn Franse col
lega wilde verwerven. Parijs meende
hierin een aanslag op de nationale in
dustrie te zien, hoewel Agnelli, de di
recteur van Fiat met meer klem dan
vermoedelijk idealisme, betoogde, dat dit
nu een echt Europese oplossing was.
Fiat heeft wat concessies moeten doen,
maar de beslissing, dat de nauwe sa
menwerking tussen beide maatschap
pijen doorgang zal vinden, is genomen.
Bolswards Nieuwsblad
steeds niet bereid zijn het gas hoger te
draaien. Dat is vorige week in Rome
gebleken, waar de ministerraad van de
Westeuropese Unie (WEU) heeft ver
gaderd. De WEU telt de Zes van de
EEG plus Engeland tot lid en dat feit
heeft kortgeleden Harmel, de Belgische
minister van buitenlandse zaken, geïn
spireerd tot een plan om de WEU te
gebruiken voor de toenadering tussen
EEG en de Zes. Harmel wenste een
samenwerking in de WEU op die ge
bieden, welke -niet door het EEG-ver-
drag, het verdrag van Rome, worden ge
dekt. Dat is defensie, monetaire kwes
ties en technische samenwerking. Frank
rijk heeft ook hier een bot neen laten
horen. De Fransen dringen aan op een
nauwere samenwerking op deze terrei
nen tussen de landen van de EEG, dus
zonder Engeland, voordat het gesprek
hierover met Engeland kan worden ge
opend.
Maar Nederland, hierin vooral gesteund
door Italië en wat aarzelender door Bel
gië, wil niet bij deze weigering neerzit
ten. Het wenst de door de Engelse mi
nister van buitenlandse zaken voorge
stelde bestudering van het plan-Harmel
ook zonder Frankrijk. Maar daar zijn
is, dat de Democraten al sinds onheug
lijke tijden de kampioenen van de klei
ne man heten en wat progressiever zijn
dan de Republikeinen, die zich richten
tot de conservatievere middenklassen.
Tot voor kort leek de verkiezing van de
Republikein Nixon verzekerd. Alle me-
ningspeilingen wezen het uit. Maar nu,
kort voor de verkiezingsdag van 5 no
vember, begint Humphrey in te lopen,
terwijl Wallace, de derde rechtse, racis
tische kandidaat, aanhang gaat verlie
zen. Er begint nu vaart te komen in de
campagne van Humphrey. Diverse po
litici die zich wat afzijdig hadden ge
houden, prijzen hem nu aan. De vak
bondsleiders doen hun uiterste best voor
hem en al zal een gedeelte van de ar
beiders zich beschermder voelen bij
Wallace, het is zeker niet denkbeeldig,
dat een nog groter aantal toch maar
Humphrey zal kiezen.
Men wil nog niet tot winstkansen voor
Humphrey besluiten. Men acht alleen
de kans groter worden, dat Nixon niet
de vereiste 270 stemmen van de kles-
manneh zal krijgen, waarop hij al heel
duidelijk had gerekend. Een koehandel
met de kiesmannen van Wallace is niet
uitgesloten, maar er wordt in Amerika
ook al zeer sterk gespeculeerd op de
mogelijkheid, dat bij een onbeslist de
keuzen aan het Congres zal komen. Het
Huis van Afgevaardigden kiest dan de
president, de Senaat de vice-president.
In het Huis van Afgevaardigden brengt
de vertegenwoordiging van elk van de
50 Amerikaanse deelstaten één stem uit.
twee Senatoren is vertegenwoordigd,
kiezen de 100 senatoren.
Bij het wekelijkse overleg tussen de
Amerikaanse en Noordvietnamese dele
gatie in Parijs is men geen stap verder
gekomen, maar men vermoedt evenwel,
dat er nog ander geheim overleg gaande
is, dat zich hoofdzakelijk zou concentre
ren op de kwestie van de vertegenwoor
diging van de regering van Saigon en het
communistische bevrijdingsfront aan de
onderhandelingstafel. Deze kwestie is
ook in Saigon voortdurend het onder
werp van bespreking tussen Bunker, de
Amerikaanse ambassadeur, en presi
dent Thieu. Thieu blijft zich nog ver
zetten tegen de aanwezigheid van het
front als afzonderlijke deelnemer.
PRAAG. Tjjdens de viering van de 50ste verjaardag van de Tsjeehoslowaakse
republiek hebben vooral jeugdige demonstranten gepoogd het Kasteel te
bestormen.
-Ml
Wat ons bij het voeren van deze aktie
vooral opvalt, is de spontane wijze
waarop vele lezers van dit rubriekje
reageren. Er wordt blijkbaar ook veel
over gesproken en het is verheugend
dat ook de jongeren him belangstelling
tonen. Een drietal enthousiaste meisjes
informeerde reeds naar een mogelijke
werkkring op ons Dagverblijf.
Een kleuterleidster van een Harlinger
school zond ons, behalve haar bijdrage,
een foto van een gehandicapte kleuter
van haar klas en informeerde belang
stellend naar de gang van zaken bij de
opzet van onze onderneming.
Er werd ons om toezending van gege
vens verzocht door jongelui die werk
stukken of scripties over dit onderwerp
wilden maken. Wij willen maar zeggen:
onze aktie is overal „IN” en als onze
intuïtie ons niet bedriegt, dan broeit er
hier en daar nog heel wat! Vol ver
wachting klopt ons hart!
Op de verjaardagvisite van mevr. V.
was onze aktie ook het onderwerp van
gesprek, maar daar liet men het niet bij
woorden, ’n Gebakschoteltje promoveer
de tot collecteschaal en het verrassen
de resultaat vonden wij de volgende
dag in onze brievenbus: f 47,50. Het
is goed aangekomen, hartelijk dank
en alsnog proficiat.
Dank ook aan de bezorger van een en
velop met f 25,Het is een prettige
belevenis dergelijke verrassingen in je
brievenbus te vinden.
Maar ook onze penningmeester ontving
weer bijna dagelijks bijschrijvingen op
zijn postrekening, opnieuw variërend
van f 2,50 tot f 50,En op het mo
ment dat wij de stand na deze ronde
wilden opschrijven meldde hij ons nog te
lefonisch een gift van f 50,in contan
ten. Daardoor bereikten wij bijna een
mijlpaal want de stand luidt nu
f 11901,25.
Aan allen heel veel dank!
En als u dit stukje gelezen hebt, praat
u er dan ook eens over? Wij zijn n.l.
dol op publiciteit en over dit onderwerp
zijn wij nog lang niet uitgepraat. Dat
mag niet eerder dan wanneer ook on
ze gehandicapte medemensen datgene
krijgen waar zij in onze welvarende en
beschaafde maatschappij recht op heb
ben. Wij zijn er nog niet. Daarom: Blijft
u ons een beetje helpen? Dat kan op
postrekening 1618019 ten name van de
penningmeester Stichting Dagverblijven
voor Gehandicapten te Bolsward.
Of ook door tussenkomst van de be
stuursleden: S. Hoekstra, Gabbemastr.
18, Bolsward tel. 2133; M. B. Knuvers,
W. Tjaardastraat 168, Sneek; A. Mooy,
Kleinzand 3, Bolsward, tel. 2600; ds.
J. Eggink, Turfkade 10, Bolsward, tel.
Prins-van Dalen, N. Hai-
1, Bolsward; G. de Vries-
dr. Obe Postmastraat 24,
tel. 2016; H. Boomsma,
De 36-jarige H. van der Weij, land
arbeider te Kubaard, voorheen te Bols
ward, is in het ziekenhuis te Sneek
overleden aan verwondingen, die hij
dinsdagavond opliep bij een ongeval on
der Hidaard.
De heer Van der Weij, die op zijn brom
fiets in de richting De Kliuw reed,
kwam in een flauwe bocht frontaal in
botsing met een Opel Rekord Combi,
bestuurd door de 32-jarige B. uit Rood
huis. De heer B. reed met zijn auto
door de binnenbocht en verklaarde de
bromfietser in het geheel niet te hebben
opgemerkt. Na de botsing, waarbij de
auto aan de voorzijde zwaar werd be
schadigd, stopte de heer B. onnuddellijk
om het slachtoffer te gaan zoeken. Hij
vond echter wel een vernielde brom
fiets op de weg, maar geen bestuurder.
Deze bleek in de bermsloot te zijn ge
slingerd. De heer B. zag namelijk een
deel van een leren jas boven water uit
steken. Direct trok hij de man op de
walkant. Deze gaf de indruk reeds over
leden te zijn, maar de heer B. (voor
zitter van de EHBO in Roodhuis) be
gon onmiddellijk met het toepassen van
mond-op-mond-beademing. Na vijf mi
nuten slaagde hij er in de levensgees
ten weer op te wekken. Het slachtoffer
kwam weer bij kennis en werd, na alar
mering van een arts en de politie, met
spoed overgebracht naar het ziekenhuis
in Sneek. Daar is het slachtoffer ech
ter omstreeks één uur ’s nachts aan de
bezweken. De
heer Van der Weij was gehuwd.
i
