Analyse van zuivelsituatie
in de EEG
Het studieseizoen is weer
aangebroken
Oahe Sluw
I
«i
ti i iff
Hwat hat
Fan de Mar liny loer
De gaande man
H
0
V
-
I
107e JAARGANG no. 87
DINSDAG 5 NOVEMBER 1968
Wymbritseradeel.
üs hjoed to sizzen
zee-
Viadukt bjj Marnezijl te Bolsward nadert zijn voltooiing
Tj. de J.
(Foto Boersmg, Pingjum)
Advertentieprijs: 16 ct per mm
Ingez mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Nu
en
cijfers kijken, dan blijkt dat de Neder
landse boterconsumptie in vier jaar tijds
met 40 pct. per hoofd daalde. Een
soortgelijke ontwikkeling is ook in de
andere EEG-landen te constateren, ter
wijl tegelijkertijd moet worden vastge
steld, dat de melkaanvoer in 15 jaar
tijd met de helft is gestegen.
Hoe onjuist het zuivelbeleid in de af
gelopen jaren is geweest, blijkt verder
uit dit feit: tegelijk met een stijgende
produktie, dalende of gelijkblijvende of
niet in evenredigheid toenemende pro
duktie, steeg wel de uitbetaalde melk
prijs in de afgelopen 15 jaar.
Abonnementsprijs f 3,50 p. kwartaal
(bij vooruitbetaling)
Giro 887926
Hij weet wat werken Is
maar een kwalijke erfenis
genoodzaakt te aanvaarden
heeft hem gehandicapt.
't Moest steeds klaarder beseft
Vietnam lasten bezwaarden.
It greatste forties is,
as de minske himsels forliest
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
ültg. A. J. OSINGA n.v., Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
Tel. 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
Koos hij de juiste weg?
Historie zal reeht spreken
Politiek had hij pech
het volk werd ontevreden
kreet hem voor havik uit
het voorspoedsgetlj keerde
verzet kon niet gestuit,
gedesillusioneerde
tionele fokkerij, produktle-controle, vee-
verzorging en voeding, steunende op
een uitstekende voorlichting en goed on
derwijs.
De laatste jaren hebben onze grote part-
nerlanden in de EEG evenwel op dit
gebied een stuk van hun achterstand in
gehaald en zij zijn daardoor in staat
geweest hun melk (vet)-produktie op te
voeren zonder dat zij het grondareaal of
de veestapel veel hebben uitgebreid.
In vergelijking met de jaren 1957
1959 blijkt dat de totale melkvetproduk-
tie in 19641966 gestegen is met 19
pet, dank zij een 15 pet. hogere pro
duktie per koe. Het aantal melkkoeien
steeg in die jaren slechts met 3 pet.
Die voortdurende stijgende melkvetpro-
duktie is niet de enige oorzaak van het
boteroverschot. Aan de vraagkant is in
feite een tegenovergestelde beweging aan
de gang.
Als we weer even naar de Nederlandse
In het rapport van de firma Trouw en
Co. uit Amsterdam is tevens de me
ning van een aantal deskundigen sa
mengevat.
Johnson de president
moest harde noten kraken
nu maakte hij bekend
bombardementen staken!
Hij wendde laat het stuur
wij zien In hem de ridder
der droevige figuur
en deze les ook zit er
voor alle leiders in:
Macht brengt niet steeds gewin.
Piet
FOAR ELK FAN BILANG
De topswiere EEG sit yn greate swier-
richheden, dat is elk nou wol düdlik,
de bislissingen wurde aloan mar ütsteld,
omt gjin inkeld lan mei de hurde wier-
heit by syn minsken komme doar. Nei
tsien jier op papier bidriuwsforgreating
bipleite to hawwen, is yn it EEG-ge-
biet allinnich mar sprake fan in lytse
forskouwing, it oergreate tal bidriuwen
leit jit under de 10 ha. De konsekwins-
je fan dit feit is, dat elke regearing
mei dit feit foar eagen yn Brussel plei-
tet foar sokke prizen, dat har agrariërs
in foech bistean hólde. Mar dèrtroch is
Als we kijken naar de Nederlandse cij
fers het land dat slechts 10,5 pet.
van het melkvet in de EEG produ
ceert, 8 pct. van de melkveestapel bezit,
7,5 pct. van het als grasland bestem
de land en 2 pct. van de akkerbouw-
grond in de EEG lijkt het probleem
wel op te lossen.
Meer export naar EEG-landen of daar
buiten zou voor Nederland nog wel een
oplossing kunnen zijn, maar Nederland
is óók het land, dat gemiddeld de groot
ste melkgift per koe heeft bereikt en
gemiddeld aan de top staat wat de melk-
vetproduktie betreft.
In de andere EEG-landen is er vele ja
ren een grote achterstand geweest ten
j~!~h*e van Nederland maar die ach
terstand wordt steeds meer ingelopen.
Frankrijk, Italië, West-Duitsland heb
ben lang niet zo’n rationele produktie
als Nederland. Wij danken die aan on-
ze grondsoort, bemesting, veeslag en ra-
De subsidie werd op die manier een
premie of een verkeerd gerichte pro
duktie. Dit vast te stellen is evenwel
eenvoudiger dan er een oplossing voor
te vinden, want niet vergeten moet wor
den, dat de veehouders in de EEG-lan
den niet allemaal hun bedrijven kun
nen sluiten, zonder dat er voor hen en
hun gezinnen een passende andere be-
staansbron is gevonden.
In werkelijkheid gaat het om een inge
wikkeld structuurprobleem en zo’n pro
bleem kan alleen opgelost worden op ba
sis van de feiten en de cijfers.
tearing. It nijste is, dat de regearing
bisletten hat om oan bidriuwen, dy’t
har festigje wolle yn Lelystêd, ófkom-
stich üt it Westen, in premy takend wur
de sil fan 10.000 goune foar eltse wurk-
nimmer, dy’t dér hinne giet to wenjen.
Dat is dan om sa hurd mooglik op dat
plak wurkgelegenheit to krijen foar
minsken üt de Hollannen.
Hwerom dat yn Lelystêd, hwert jit mar
in pear minsken wenje, nou mbar need-
saeklik is as hjir yn Fryslan of Grins
is my slim ündüdlik. Hwerom moatte
de minsken dêr mei folie jild hinne-
brocht wurde, towyl se hjir sünder wurk
sitte? En al sa lang!
It sil de lezer wol düdlik wêze, dat wy
net sünder reden hwat in swiere mütse
op hawwe oer de kommende tsien jier.
Foar de lanbou op it foarste plak, mar
ek foar alle bidriuwstüken, dy’t hjir it
libben mooglik meitsje. Nou’t alle pro-
vinsjes, buten it westen, mei oansitte
oan de stimulearingstafel, wurdt it in
hiele toer hwat yn ’e panne to krij
en, dat streksum genöch is foar de
kwael. Finansieel, polityk en ekono-
mysk lizze wy fier fan Den Haech óf.
Derom moatte de provinsjes èn de ge
meenten èn it bidriuwslibben, mei grea
te ienriedichheit en tige bislein, de re
gearing en de keamers ünder skot hal
de, oanhalde as stourein. Hjir is gjin
plak foar politike tsierderij, it giet hjir
yn Fryslan om it bistean fan 500.000
minsken, lyk as yn Grinslan en Drinte.
En dêrfoar mei it baitsje wol üt!
it ünmooglik de produksje yn oerien-
stimming to bringen mei de leanende óf-
set en nou sit de kat yn de gordinen.
Der is fan alles in oerskot, dat alle jier-
ren greater wurdt, wylst de boeren ün-
derfine, dat de prizen, dy’t hja meitsje
efteroan komme by de prizen, dy’t hja
bitelje moatte. Foar har is der mar ien
mooglikheit om oan dizze fitusdouns to
üntkommen: hja moatte mear molkjild
sjen to krijen, dus mear produseare. En
sa sit de boel forgoed yn tizen. It klinkt
derby wol hiel parmantich as de hear dr.
S. Mansholt seit, dat er yn de EEG jit
6.000.000 boeren tofolle binne en dat
der bidriuwen komme moatte fan 200
500 kij, mar dat binne slaggen yn ’e
loft. Op it foarste plak, wit gjin ster
veling hoe’t dy der komme moatte en
troch hwa, mar fierder is der ek gjin
inkeld biwiis, dat de produkten dèrtroch
goedkeaper wurde of minder yn tal ki
lo’s opbringe. It biwiist, tinkt my, hoe
great de forlegenheit is, hweryn de foar-
mannen fan de EEG yn forkeare. De
sintrale lanbou-organisaesjes hawwe yn
dit forban in wiere opmerking makke.
Hja seine, dat de iennige wize hwerop
de produksje lytser wurde kin, leit yn
de mooglikheit om de agrariërs yn de
oare bidriuwstüken op to nimmen. Mei
oare wurden, dat de sanearing fan de
Jeropeeske lanbou foar it greatste diel
leit yn de tanimmende groei fan yndus-
try en tsjinstforlienjende bidriuwen,
hweründer de rekreaesje. Der moat dus
plak wêze foar de lju, dy’t op in lyts
bidriuw sitte en dêr to min fortsjinje.
Hwant krekt op dizze lytse bidriuwen
grotere kamer kregen toegewezen.
Dat gaat nu een beetje veranderen. Het
bureau verhuist naar de ouders-slaap-
kamer, maar daar moet dan de twee-
deurs linnenkast verdwijnen. Het wordt
een soort stuivertje-verwisselen, want
die kast past prachtig aan de langste
muur van het kleine hokje en dan kan
er nog een zeventig centimeter breed
wandrek naast. Wanneer de oudste
dochter op het gestommel afkomt be
grijpt ze het direct: „o, heerlijk paps,
dan kan ik daar studeren, hè?” Dat
kan, dat mag, dat móet zelfs, het
schrijfblad en de plankjes daarboven
bieden de prille huiswerkmaakster vol
doende ruimte. Ook hier een bureau-
lampje en aan alle huiselijke voorwaar
den tot een gunstig afgelegd toelatings
examen voor het v.w.o. is voldaan. Zelfs
op een vrije zaterdag kan ieder zich op
eigen terrein terugtrekken. Zoonlief in
de kamer met de voetbalplaten en vlieg
tuigmodellen, vader met het giroboek en
de onbetaalde rekeningen aan z’n eigen
bureau; dochter uit de zesde in het knus
se hoekje naast de linnenkast waar ze
tussen de deelsommen door poppetjes
tekent op haar kladblok. Het kleintje
zit in de meisjeskamer temidden van
poppen, kleertjes, lappen en dekentjes
„vadertje-moedertje” te zijn, heerlijk
ongestoord, geen van de groten die haar
fantasieën stukprikt.
En de huisvrouw zelf? In de keuken,
dat kan altijd. Met een dienblad vol
koffie en bekers chocolademelk van ka
mer tot kamer is een andere mogelijk
heid. Maar de huiskamer is door nie
mand bezet, dus waarom zou zij dóór
niet zitten, gewoon als méns met een
krant. Een trapje hoger op het inte-
tectuele vlak kan ook, want de wand-
stelling in de kamer is één vak met
uitklapbaar schrijfblad gereserveerd
voor de echtgenote-moeder-(huis)vrouw
Bjj de illustratie: Rustig hoekje voor
het huiswerk het zitbankje staat wel
leuk, maar een goed stoeltje zit beter.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
staan opa en oma borg voor een echte
bureau-stoel, niet zo massief, maar
licht en fleurig èn met goede verhou
dingen. Een lamp (dat beslist niet naar
links schijnt met schaduwwerking van
de schrijvende rechterhand), maakt het
werkboekje compleet. Alleen wanneer
hefkapje voldoende afschermt, zodat de
jongeman in kwestie niet in het scher
pe licht kijkt, kan het lampje recht
boven het schrijfblad een plaatsje krij
gen. Anders zal een ander plekje ge
zocht moeten worden, eventueel voor
een exemplaar met zwenk-arm, waar
mee je alle kanten uit kunt.
Maar nu die twee meisjes op één ka
mer, waarvan de grootste moet teren
en de jongste alleen nog maar speelt.
De oplossing wordt gevonden in het he
te kleine kamertje boven naast de trap,
waar nu het bureau van de heer des
huizes staat en wat dozen met rom
mel. Het stond als kinderkamer op
de plattegrond en er kón een bed in, eer
lijk is eerlijk. Zelfs een normale maat
eenpersoons zou er kunnen staan, maar
dan blijft er bitter weinig ruimte over
om je te keren, laat staan speten.
Een opklap- of wentelbed Niet elke
moeder echter is zo vlot, dat onmid
dellijk na het slapen het bed wordt af
gewerkt. Bovendien is er niets heerljj-
kers voor een kind, dan een bed of bank
om op te speten of te liggen lezen.
Allemaal redenen, waarom in die klein
ste „slaapkamer” vaders bureau kwam
te staan en de twee meisjes, die in leef
tijd bijna tien jaar scheten, samen een
boven op de kamer, dat ze met het na
komertje van twee deelt, zitten een paar
kleuters met poppen en daarom doet
ze haar geschiedenis maar beneden op
de bank.
Op zo’n avond, dat om acht uur geen
van de twee studerende kinderen klaar
is met het werk, valt het ouderlijk be
sluit: „hier gaan we iets aan verande
ren”. En het gebeurt. De oudste zal niet
langer in de huiskamer zitten met z’n
boeken. Na het kopje thee met biskwie
om vier uur verdwijnt hij grondig naar
boven, waar op z’n eigen kamer een bu
reautje komt te staan. Niet zo groot,
niet zo duur, maar een aardig meubel
tje met royaal bovenblad en voldoende
berging voor boeken en schriften. Wat
hij zo privé nog aan paperassen heeft
kan hij kwijt in de hangkastjes, die va
der hoog tegen de muur voor hem zal
ophangen. Voorlopig zal hij het met ge
schilderde spaanplaatkistjes moeten
doen, maar als ie flink studeert zitten
er over een jaartje of zo voor hem wel
eens royalere kastjes met kleppen of
schuifdeurtjes in.
Aanvankelijk komt een oude keuken
stoel bij dat nieuwe bureau te staan.
Maar „dat stóót niet” vindt moeder.
Eten beter argument voor ’n andere stoel
zou zijn: „dat zit niet”. Want de vete
uren, die zo’n jongen in de groei zal
gaan doorbrengen op een stoel met zit
vlak op verkeerde hoogte ten opzichte
van het bureau-blad en een rugleuning,
die zozeer naar achteren wijkt, dat van
steunen nimmer sprake kan zijn, kun
nen heel wat kwaad aanrichten. Ge
lukkig is het gauw sinterklaas en dan
Zo’n definitieve punt achter de zon-,
en zandgenoegens verandert het
beeld in gang en kinderkamers,
geen rondslingerende zwemplunje
badtassen meer, geen scheppen en em
mertjes om er de benen over te breken,
maar schooltassen. Eten stevige voor de
gymnasiast, die zeker op een dag met
zes verschillende vakken op z’n lesroos
ter aardig wat kilootjes naar en van
school torst. Om vier uur onder de kap
stok neergesmeten wordt die „ge
wichtige” actetas een beetje kietelig ge
flankeerd door een hip roodgelakt
schoudertasje van het zusje uit de zes
de. Dat wezentje is natuurlijk niet zo
bevoorrecht, dat zij al tot het v.w.o. is
toegelaten. Daarvoor is zij zich ge
steund door ouders en onderwijzer
pas aan het voorbereiden, vandaar el
ke dag huiswerk, taal, geschiedenis of
aardrijkskunde, plus rekenen natuurlijk,
en pittige sommen hoor, vergis je niet.
De ouders van dit brokje schoolgaande
jeugd hebben geen uitpuilende boeken
tassen in de gang nodig om te besef
fen, dat v.w.o. („joh, schep niet zo op,
zeg gewoon gym”) zowel als de voor
bereidingsklas (poeh, aanstelster, je zit
gewoon in de zesde) een bloedernstige
wurdt per ha it meast produseard.
Foar Fryslan is dizze kwestje fan lib-
bensgreat bilang, hwant hjir binne pro-
sintueel de measte agrariërs en is dus
de bihoefte oan oare bisteansmooglik-
heden it greatst. De oerheit hat dit ek
wol ynsjoen en der binne yn de léste
tsien jier ek ünderskate middels tapast
om de situaesje to forbetterjen. Grif
hat dat holpen, sawol de direkte stipe
oan bisteande en nije bidriuwen as de
yndirekte troch ynfrastrukturele wur-
ken en rekreaesje-forsjenningen. Mar de
feiten wize üt, dat de middels net ade-
kwaet west hawwe oan de kwael en dat
by elke tobekslach yn it ekonomysk
waer de gong der wer üt is. It docht
bliken, dat it Westen safolle gunstige
faktoaren op üs foar hat, dat wy noch
lang net meikomme kinne. En nou kom
me der noch oare dingen by. De kwestje
fan de Limboargse minen frege aküt om
in oplossing en der wie mear eare to
biheljen as hjir yn it Noarden, hwant
neist de EKSG help, dy’t mei bilangrike
fasiliteiten opsetten kaem, wiene der de
Steatsminen seis, dy’t in tige lange earm
hawwe. De regearing hat net minder wê
ze wollen en forhege foar Süd-Lim-
boarch de subsydzje foar yndustryfes-
tiging fan 30 op 60 goune de m2. Doe
kamen de tekstylminsken yn it ge-
wear, mei namme yn Tilburch en waerd
ek dêrre help oanbean. As léste yn dit
rychje is Helmond opsetten kaem, dy’t
ek al greate wurkleazens hie en alia,
ek dêrre kin men nou oanskikke by de
earmetafel. En sa is nou de helt fan
Nederlan biflapt yn de bysündere stimu-
De st 3" <1 tent is schoongeborsteld in z’n hoes opgeborgen. De speelboot, strand
ballen en zwembanden liggen keurig met talkpoeder in de oude koffer met
het etiketje ,,zomerspullen”.
Op een heldere winderige dag hebben alle zwempakken en -broeken, badstof-
jurken en -jassen voor de laatste maal van het seizoen aan de lijn gewapperd,
in een mild sopje definitief ontdaan van het laatste restje zee- of zwembadwater.
Op het ene badpakje na voor het kind dat nu écht zwemmen gaat leren, zal al die
zomerse kledij in plastic zak gestoken, eveneens in de zomerkoffer belanden.
Het boteroverschot in de landen van de Europese Economische Gemeenschap
600 miljoen pakjes van een half pond liggen nu al in de koelhuizen zonder dat er
afzet voor is begint een nijpend probleem te worden. Die voorraad zal steeds
groter worden als er niet geëigende maatregelen getroffen worden om produktie
en afzet meer met elkaar in overeenstemming te brengen.
Binnen afzienbare tijd zal de Europese Economische Commissie een plan van
de hand van dr. S. L. Mansholt bekend maken. Eenvoudig zal het niet zijn om de
leder jaar stijgende produktie af te zetten en met name zal het uitermate moeilijk
zijn om de afzet binnen de EEG te vergroten.
zaak is, waarmee in huis en gezin ter
dege rekening gehouden moet worden.
Elke dag van vier tot acht staat in het
teken van het huiswerk. Natuurlijk
wordt niet precies die vier uur lang aan
de wiskunde, de ontledingen, redeneer-
sommen of de hoofdsteden van Europa
besteed. Het zesdeklassertje is in een
uurtje wel klaar en de gymnasiast wordt
geacht met twee uur per dag een heel
eind in de goede richting te komen.
Maar één uur huiswerk maken vergt
van de meeste kinderen aanzienlijk
méér tijd dan precies een keer de klok
rond. Want midden onder de opgave
a+b=cd komt het kleine zusje bin
nen met een ballon. En, o ja, eerst moe
ten even die postzegels van Aruba op
geborgen en hoe zat dat ook al weer
met die serie, die Harry van de buren
compleet zou maken in ruil voor de
nieuwste Europa-zegel
Wanneer vader om zes uur thuiskomt,
heeft z’n oudste beslist nog geen twee
uur werk verzet. En tegen het kind van
die redeneersommen, dat met opgetrok
ken benen op de bank in efen boek zit
te lezen, heet het „waarom zit jij niet
boven op je kamer, ben je dan al
klaar?” Nee, ze is nog niet klaar. Maar
Johnson de president
raakte ’t succes ontwend
kritiek werd niet verzwegen
Hij heeft in ’t staatsbedrijf
de laatste jaar of vijf
slechts weinig af gekregen.
