Gabe Skroar
De spanningen
in Tsjecho=Slowakije
nemen toe
Minister Veringa
stond niet erg
sterk
Richard Nixon tot president gekozen
Hoeveel ekstra voor defensie
L
I
<1
150 jaar „Stille nacht
heilige nacht”
VRIJDAG 15 NOVEMBER 1968
107e JAARGANG no. 90
Wymbritseradeel.
Hwat hal
üs hjoed to sizzen
Saigon houdt overleg tegen
VVD
Terughoudendheid
men
Tsjecho-Slowakjje
Universiteit.
Europa
ai
Abonnementsprijs f 3,50 p. Kwartaal
(b(J vooruitbetaling)
Giro 887926
Advertentieprijs: 16 et per mm
Ingez. mededelingen dubbel tarief
Contractprijs op aanvraag
Democraten, maar als demonstratie zijn
een paar Democratische ministers niet
te verwaarlozen.
levend met pro-Russische Tsjechen, die
zich al wat georganiseerd hebben zonder
dat dat nog politieke gevolgen heeft ge
had. Het is allemaal bijzonder begrij
pelijk. Opmerkelijk blijft hierbij de uit
zonderlijk grote Russische terughou
dendheid. Men zou hieruit haast de con
clusie kunnen trekken, dat Moskou al
les in het werk stelt om de Tsjechen
niet verder tegen zich in het harnas te
jagen, nu het zijn belangrijkste doel,
de politieke greep op de leiding van het
land, zodanig bereikt heeft, dat het en
kele uitbarstingen kan negeren. Maar
het moet natuurlijk niet te erg wor
den. Dat is de grootste zorg van de
Tsjechische regering.
geneeskundige faculteiten zal bestude
ren. Begin volgend jaar zal de minis
ter bovendien een nota publiceren over
de hele problematiek van het medische
onderwijs.
Heechmoed docht nimmen goed
Heech fan moed, earm oan goed
Verschijnt
DINSDAGS en VRIJDAGS
ültg. A. J. OSINGA n.v, Bolsward
Administratie- en Redactie-adres:
Marktstraat 13
TeL 2044 - Na 18.30 uur 2660 of 2335
(05157)
De voorzitter van de Volkspartij voor
Vrijheid en Democratie, ir. K. van der
Pols, zal zijn zetel vroegtijdig ter be
schikking stellen. Het is zeer aanne
melijk, dat hij zal worden opgevolgd
door mevrouw Haya van Someren-Dow-
ner, die begin van dit jaar afscheid
nam van de Tweede Kamer om zich
meer met haar zoontje te kunnen bezig
houden. Tijdens de laatste algemene bij
eenkomst van de VVD is er nogal wat
kritiek uitgeoefend op ir. Van der Pols.
Hem werd een te slappe leiding ver
weten. De heer Van der Pols is direc
teur van de Rijn-Schelde en daardoor
de laatste maanden nogal rduk ge
ureest met de belangrijke ontwikkelingen
(fusies) rond diverse werven en indus
trieën in Nederland. Op politiek terrein
heeft hfl zich nooit zo actief met de
gang van zaken bemoeid. Van mevrouw
Van Someren, die zich als Kamerlid
een zekere populariteit verwierf, wordt
anders verwacht. Zij zou zich wel de
gelijk willen bezighouden met de po
litieke lijnen, die de WD uitstippelt.
Deze week vrijdag vergadert het hoofd
bestuur van de VVD. Na afloop hiervan
worden nadere mededelingen verwacht.
De regering heeft deze week nog niet willen loslaten hoeveel ekstra geld zal
worden besteed aan de versterking van de defensie. Vorige week vrijdag heeft
liet kabinet over deze zaak vergaderd. Zaterdag echter wilden de ministers
Den Toom (defensie) en Luns (buitenlandse zaken) in een speciaal bijeengeroepen
vertrouwelijke bijeenkomst van de subkommissies voor Nato-zaken uit de Tweede
Kamer geen bedragen noemen, waarvoor Nederland verplichtingen wil aangaan.
Dit houdt verband met de Nato-ministerraad, die eind deze week in Brussel
wordt gehouden.
Na een uiterst spannende nek-aan-nek-race is Richard Nixon, de Republikeinse
kandidaat voor het Amerikaanse presidentschap, erin geslaagd de absolute meer
derheid in het kieskollege te veroveren. De laatste weken was zijn Democratische
tegenstander, de huidige vice-president Hubert Humphry, die enkele maanden
geleden nog ver achter lag in de waardering van de kiezers, zo sterk op Nixon
ingelopen, dat de instituten voor meningspeilingen eerder een onbeslist voorzagen
dan de overwinning van een van beiden.
Geen dorp of stad in ons land, of de goede Sint vereert ae bewoners met een
bezoek. Per boot, auto of zelfs per helikopter komt de goedheilig man aan. In
veel gevallen wacht het witte paard als toppunt van romantiek. Zwarte pieten
begeleiden de stoet. Kleintjes rekken zioh uit op hun tenen, als zij tenminste niet
op vaders schouders zitten, om elke glimp van deze legendarische bisschop te zien.
Hoe oud men ook wezen mag, aan de sfeer van dit grootste aller winterfeesten,
kan geen mens zich onttrekken. In ons allen leeft immers het kind, met zijn
verwachting voort?
Mocht ook bij u de Sint zijn opwachting maken, neem uw kamera mee. En foto
grafeer dan niet alleen de bisschop van Myra, maar neem ook een prent van
uw kleintje of van een van de vele kleintjes aan de kant. Hun gezichtjes zijn
kapitalen waard. Kapitalen voor later. Later als al de kleintjes groter zijn en op
hun beurt aan de kant staan, met hun Mientje of Keesje. Foto’s onthouden nu
eenmaal.... wat mensen vergeten.
Gebruik voor onze grauwe winterdagen even een film van 21 DIN, dan hebt u
wat reserve als het zonnetje verstek laat gaan. Komt de Sint bij u thuis? Dan
is het nog eenvoudiger want de flitslamp levert u een zee van ingeblikt zonlicht.
Flits bij voorkeur met een film van 21 DIN, de beste afstand is 2.5 meter.
Nixons politiek.
Met dit voor ogen zal Nixon zijn pre
sidentschap beginnen. Wil hij in 1972
worden herkozen, dan zal hij zijn basis
moeten verbreden. Het ongeluk wil even
wel, dat hij bij een wat verschuiven naar
links, zoals sommigen verwachten, zijn
aanhang rechts kwijt zal dreigen te
raken aan Wallace, die volgende maal
ook wel weer mee zal doen. Of hij dan
voldoende stemmen van de Democra
ten zou kunnen afkapen, is een andere
zaak. Men mag dus vooral verwachten,
dat Nixon een politiek zou voeren, die
voor zovelen zo aanvaardbaar mogelijk
is. Dat is meer pragmatisch dan prin
cipieel, maar het kan succes hebben mis
schien. Maar hoe pragmatisch men ook
is, er zal herhaaldelijk een keuze moe
ten worden gemaakt: op internationaal
politiek gebied, op soiaal gebied, op
economisch gebied.
Wat stemmental betreft is dat onbeslist
ongetwijfeld de juiste waardering van
de uitslag, daar Nixon bij al die miljoe
nen stemmen maar een heel kleine voor
sprong heeft gekregen. Beiden waren
de keuze van bijna 30 miljoen kiezers.
De derde man, George Wallace, bleef
met 9 miljoen stemmen ver achter.
Maar het gaat minder om de stemmen
van de kiezers dan om de stemmen van
het kiescollege. Hierin heeft Nixon 290
van de 270 vereiste stemmen veroverd,
dank zij het feit, dat Huhphrey in en
kele belangrijke staten met veel kies
mannen net adem tekort kwam. Hum
phrey veroverde b.v. minder stemmen
dan Kennedy in 1962 in de stad Chi
cago en dat geringere aantal stemmen in
de stad was net niet voldoende om de
sterk Republikeinse inslag van de rest
van de staat Illinois teniet
Zo ging Illinois naar Nixon,
niet het geval geweest, dan
Huis van Afgevaardigden de
JIRIKOV. De laatste Russische eenheden, die in Praag en omgeving gelegerd
waren, hebben Tsjechoslowakije verlaten. Op de foto trekt een van de wagens
b(j de gienso.. rgang Jirikov-Ebersnach Oostduitsland binnen.
Bolswards Nieuwsblad
STREEKBLAD VOOR WEST- EN ZUIDWEST FRIESLAND
Verschijnt in: Bolsward, Baarderadeel, Hennaarderadeel, Hindeloopen, Wonseradeel, Workum en
'J¥«:
Zo’n vijfhonderd parlementariërs uit
Europa hebben zich eind vorige week
in Den Haag druk gemaakt over de een
wording van Europa. Belangrijkste re
sultaat was, dat een conferentie van de
Europese regeringsleiders om tal van
Europese moeilijkheden op te lossen
mogelijk is geworden. Al bleef het na
tuurlijk een vraag of Frankrijk zal mee
doen. Alleen de Franse oppositie was
op dit congres van Internationale Euro
pese Beweging vertegenwoordigd. Presi
dent De Gaulle boycotte de bijeen
komst. Vooral belangrijk was de toe
zegging van de Westduitse minister
van Buitenlandse zaken, Willy Brandt,
dat hij eventueel aan zo’n top wil mee
doen. Al moet die dan wel goed worden
voorbereid.
De afwikkeling van de Vietnamese zaak
blijft voorlopig nog in handen van
Johnson, hoewel nauw samenspel tus
sen hem en Nlxon te verwachten is.
Terwijl iedereen verwachtte, dat de re
gering van Saigon toch ook wel haar
goedkeuring aan de tactiek van John
son zou hebben gegeven en zich mor
rend weliswaar zou neerleggen bij u.
verdere onderhandelingen met Hanoi en
het Bevrijdingsfront, lanceerde president
Thieu een nieuw plan. Hanoi zou recht
streekse onderhandelingen met Saigon
moeten aanknopen, die geen voortzet
ting van de voorbereidende besprekin
gen tussen Hanoi en Washington zou
den zijn. Bovendien aanvaardt Saigon
het Bevrijdingsfront slechts als onder
deel van de delegatie van Hanoi. Hanoi
heeft dat al van de hand gewezen: men
eist een vierkante onderhandelingsta
fel met Hanoi en het Bevrijdingsfront
elk hun eigen kantje. Of Saigon en Was
hington één delegatie vormen, kan Ha
noi niet schelen. Dat was het antwoord
op een ander voorstel van Saigon om
de onderhandelingen in Parjjs te laten
voeren door twee delgaties: een van
het Bevrijdingsfront en Hanoi, een an
dere van Washington en Saigon. Men
vraagt zich af, hoe lang Saigon met
zijn gebrek aan machtsmiddelen het
overleg, dat zeker tot concessies van
Saigon zal gaan leiden, nog zal kun
nen tegenhouden.
te doen.
Was dat
zou het
president
en de Senaat de vice-president hebben
moeten kiezen.
Opmerkelijk is, dat Humphrey er voor
zo’n groot gedeelte in geslaagd is de
traditionele kiezers van de Democrati
sche partij, waarbij de nadruk op de
arbeidende bevolking ligt, te behouden.
Voor Nixon heeft dat de onbevredigen
de bijsmaak, dat zijn verkiezing op het
nippertje, ondanks de ernstige tegensla
gen waarmee de sterk verdeelde Demo
cratische partij te kampen heeft gehad
en ondanks de afkeer van velen van het
bewind van president Johnson, in feite
aangeeft, dat bij lichtelijk gewijzigde
omstandigheden een Republikeinse kan
didaat weinig kans maakt.
Op economisch gebied kan men van
Nixon een politiek verwachten, die een
grotere terughoudendheid bij overheids
bestedingen als kenmerk zal hebben. Hij
lijkt ook minder dan de Democraten
sinds Kennedy begrip te hebben voor de
factor stimulering van de economie.
Sterker dan bij de Democraten kan men
van hem een bestrijding van de (ove
rigens bijzonder lichte) inflatie ver
wachten, met het risico van een zekere
economische teruggang en een stijging
van de werkloosheid. Een grotere terug
houdendheid kan men ook van hem
verwachten op het gebied van de socia
le voorzieningen, waarbij hij de stedelij
ke saneringen en de scholing van Ame-
rika’s onderontwikkelden vooral wil
overlaten aan het particuliere initiatief.
Als een van zijn eerste taken ziet Nixon
het herstel van een zekere eenheid in
de Ver. Staten en daartoe wil hij in
zijn kabinet ook bekende Democraten
opnemen. Hierbij speelt ongetwijfeld
ook een rol, dat de Republikeinse par
tij er niet in geslaagd is noemenswaar-
dige winst bij de verkiezingen voor het
Congres te boeken. In de Senaat zitten
58 Democraten en 42 Republikeinen in
het Huis zijn deze cijfers 243 tegen
192. Nu is het een feit, dat het Con
gres niet als een Europees parlement
volgens de partijlijnen stemt en dat het
voor een conservatieve president heel
goed regeren is met een coalitie van
Republikeinen en rechtse Zuidelijke
rate Russische divisies in Oost-Duits-
land naar voren geschoven. De martie-
me macht van Rusland, vooral in de
Middellandse Zee, is aanmerkelijk toe
genomen. Ook al menen de militairen,
dat de Amerikaanse zesde vloot in dit
gebied geen moeite met de Russen zal
hebben, zijn toch versterkingen nodig.
De Russen hebben bovendien een aan
tal inlichtingen van hun dienstplichtigen
langer in dienst gehouden, waarmee de
totale mankracht van hun defensie-ap-
paraat dit jaar met bijna een miljoen
man zou zijn toegenomen.
Bij de besluiten op het internationale
vlak wordt de keuze zelfs van een land
als Amerika voor een deel door om
standigheden buiten de Amerikaanse
macht om bepaald. Al heeft Nixon meer
dan Humphrey gesproken over de
macht van de Ver. Staten, dat wil nog
niet zeggen, dat er hem alles aan gele
gen zal zijn een oplossing in Vietnam
tot stand te brengen. Maar ongetwij
feld zal Nixon iets gevoeliger zijn dan
Humphrey zou zijn geweest om de gel
den, die bij een vrede in Vietnam lang
zaam ter beschikking zullen komen, te
gebruiken voor een versterking van de
defensie. Maar ook Nixon zal beseffen,
dat het wel en wee van de Ver. Sta
ten en van de gehele wereld zal afhan
gen van het resultaat van zijn pogingen
om een zo goed mogelijke verstandhou
ding met de Sowjetunie tot stand te
brengen. Nixon heeft de naam sterk an
ticommunistisch te zijn, maar dat mag
een ontspanning binnen de perken niet
hinderen.
In Tsjecho-Slowakije is het by de her
denking van de 51ste verjaardag van
de Russische revolutie tot uitbarstin
gen gekomen. Anti-Russische Tsjechen
hebben gedemonstreerd en Russische
vlaggen verbrand. Er zijn gevechten ge-
derlandse parlement te Informeren, met
een forse meerderheid verworpen. De
Kamer kan daar moeilijk op terug ko
men.
De grootste vraag is nog niet eens hoe
groot precies het extra bedrag voor de
fensie zal zijn, maar waar het vandaan
moet komen. Een extra belastingverho
ging is politiek niet haalbaar. Ver
schuivingen binnen de begrotingsplan-
ning liggen evenmin voor de hand, aan
gezien alle begrotingen al fors zijn be
snoeid. De meest redelijke oplossing
lijkt het aangaan van een nieuwe le
ning in het buitenland.
De ministers Den Toom en Luns ga
ven eind vorige week de Kamerspecia-
listen wel een overzicht van de motie
ven om de defensie in Nato-verband te
versterken. De Russische stootkracht,
onmidd'ellijk aan de andere kant van het
Ijzeren Gordijn, is aanmerkelijk uitge
breid door de legering van een aantal
divisies in Tsjecho-Slowakije, dicht bij
de Duitse grens. Bovendien zijn zes pa-
Tink alear jo dwaende binne en
ienkear dwaende, tink dan noch
De enige toezegging, die de specialis
ten uit de Kamer kregen, was, dat de
regering de commissies schriftelijk op
de hoogte zal stellen van de resultaten
van Brussel voor volgende week dins
dag de Tweede Kamer zal debatteren
over de Nato en de defensieplannen van
de regering.
Vooral de socialistische oppositie heeft
dringend om nadere informaties ver
zocht. Deze week dinsdag zou de PvdA-
fractieleider in de Tweede Kamer, de
heer Den Uyl, nog een laatste poging
wagen door het stellen van mondelin
ge vragen. Maar het zag er niet naar
uit, dat de regering antwoord zou ge
ven op de rvaag of inderdaad zoals
wordt gespeculeerd de regering 250
miljoen gulden extra wil uitgeven ter
versterking van de defensie. De rege
ringspartijen voelen daarvoor ook niet
zoveel, zoals enige tijd geleden is ge
bleken. Destijds is in de Kamer een
motte van de Politieke Partij Radikalen,
om vóór de Natobesprekingen het Ne-
W
Minister Veringa (Onderwijs) heeft
eind vorige week in de Tweede Kamer
commissie voor Onderwijs en Weten
schappen niet zo’n sterke indruk ach
tergelaten. Terwijl het buiten, op het
Binnenhof, tot enige forse relletjes
kwam met betogende studenten, werd er
in de commissie danig geruzied met de
minister. De bewindsman moest ver
scheidene malen eerdere uitspraken
weer intrekken. Hoofdzaak blijft de
vraag of vooral de medische facultei
ten het aantal studenten zullen moeten
beperken omdat er geen plaats en geld
voor méér studenten zijn. En vooral
hoe zo’n beperking tot stand kan komen.
De minister denkt aan vergelijkende exa
mens vooraf, maar hij moest in het
commissiedebat toegeven, dat hij daar
over niet alleen kan beslissen, maar dat
ook de Kamer hierop ja of neen moet
zeggen. De minister kondigde overigens
aan, dat de commissie-Verdam nog eens
de uiterste opleidingscapaciteit van de
si
«K.
PRINSENBEEK. Op de rtfksweg Rotterdam-Breda, ter hoogte van Prinsen
beek, is een ernstig auto-ongeluk gebeurd waarbij enkele personenwagens en
een tankwagen betrokken waren. De kabine van de tankauto vloog door de
botsing in brand. De cha "feur kwam daarbjj om het leven. Het verkeer was
gedurende enkele uren gestremd.
Op 24 december 1968 is het 150 jaar
geleden dat het kerstlied „Stille Nacht*
Heilige Nacht” is ontstaan.
Naar aanleiding van dit jubileum zal
onder meer op 22 december 1968 te
Salzburg (Oostenrijk) in het Festspiel-
haus een kerstzangmanifestatie worden
georganiseerd ter nagedachtenis aan Jo
seph Mohr, de dichter, en Franz
Xaver Gruber, de componist van dit
kerstlied.
Delegaties die aan deze liederenavond
wensen deel te nemen, kunnen zich
wenden tot het Landesverkehrsambt,
5010, Salzburg, Mozartplatz 10, of bij
Quartier bestellungen beim Landesrei-
sebüro 5024 Salzburg, Dreifaltigkeits-
gasse 16.
1
e
